Catalog

SAYFA CUMHURİYET 20 TEMMUZ 1995 PERŞEMBE 14 KULTUR Antrakt dergisi, Türk sinema tarihinin seçkin örneklerini içerecek bir CD-Rom hazırlıyor. Avrupa'da son 10 yıldır bolca üretüen film CD-Romlan gibi bu çalışmada da 104 yerli filmin künyesi. jeneriği, görüntülü özeti, aldığı tüm ödüller, fotoğraflan da yer alacak. P rojenin yöneticiliğini üstlenen Saim Yavuz (üstte), "Defterin, kâğıdın yerini bantın, CD'nin aldığı bir dünyada Türk sinemasının arşivini elektronik olarak tutmak istiyoruz" divor. Tüık shıeıııası 6 CD-Rom'daCUMHIR CANBAZOĞLU Antrakt dergisi Türk sinema tarihinin seç- kin örneklerini ıçerecek bir CD-Rom hazır- -' lıyor. Avrupa'da son 10 yıldır bolca üretilen ' film CD-Romlan gibi bu çalışmada da 104 yerlı filmin künyesi,jeneriği. görüntülü öze- ti. aldığı tüm ödüller, fotoğraflan da yer ala- • cak. Projenin yöneticiliğini üstlenen Saim Ya- ~ vuz,arşive ve belgesele meraklı yerlı yaban- " cısinemaseverlereeksiksizbirkaynaksuna- bilmek ıçin sekız aydan bu yana çalıştıkla- ""• nnı. ileride tüm yerli filmlerı CD-Romlarda ölümsüzleştırmek için geniş bir araştınma • yaptıklannı anlatıyor. Bilgısayar ekranında f_ görüntülü materyal sağlayan CD-Roma ak- 't ' tanlacak bilgiler için MSÜ'den Sami Şeke- *! roğlu'nun arşivinden ve Yeşılçam'daki film kopyalanndan yararlanan AntraktçılarCD- Romun hazırlıklannı kasım ayında bıtire- cekler. Saim Yavuz. Türk sinema tarihinin bır bö- lümünü kapsayacak CD-Romla ılgili şu bil- gileri \erdi. - CD-romu hangi ekip hazırlıyor \e ne /-a- man piyasava çıkacak? YAVÎJZ-Materyal toplaması ve metin ha- zırlanması tamamen Antrakt'a ait. CD-Ro- mun edıtörlüğünü ben ve Hüseyin Kuzu ya- pıyor; aynca sekiz aydır çalışan genış bir kadrodahavar. Deftenn. kâğıdın yerini ban- tın. CD'nin aldığı bir dünyada Türk sinema- sının arşivini elektronik olarak tutmak isti- yoruz. CD-Romda filmlerin konusu,jeneri- ği. ödülleri. yönetmenin bıyografisı vc fil- mografisi. iki dakıkaya kadar uzanan özet görüntüsü. oyunculann. senarıstin. müzık yönctmenınin. yapımcının bıyografılen ve filmografılen eksıksızyeralacak. Bunlann dışında ulusal ve uluslararası festivallen ta- rihçeleri \e ödüllenyle koyacağız. Bilgisa- yar çalışmalannın kasımda biteceğini he- saplıyoruz. CD-Rom, yıl sonuna doğru sa- tışa çıkanlacak. - Bu çalışmaya başlamadan önce bir piya- sa araştırması yaptınız mı? Böyle bir talep var mı sinema severlcrden? YAVUZ- Herhangı bir pıyasa araştırması yapmış değilız. Bıze bu işı öneren firma da- ha önce eğitımle ılgili ıki CD-Rom üretmış. Öyle işın pek para yanında değilız. Sincma- yı onlar da çok sevıyorlar, temel masraflan çıkaralım yeter. Hedefimız tüm Türk film- lerını CD-Romlarda muhafaza etmek. Şu anda 104 film üzerinde çalışıyoruz. Ne ka- dar fazla görüntü sağlarsak o kadar güzel bir arşiv ortaya çıkacak. Tüm materyali bulabi- lırsek altı saatlık bir belleğe sahıp olacağız. - Yiiz civanndaki film hangi kıstasa göre seçikJi? YAV'UZr Seçimi en ıyı yüz film mantığıy- la yapmadık. En lyi film kavramı insanlara ve kurumlaragöredeğişebilır. Biz, önce ya- pılmış araştırmalan inceledik. Sinema ya- zarlannın. kurumlann seçtıği en iyileri, fes- tival sonuçlannı taradık: 250 filmlık bir film listcsi oluşturduk. 250 film yaklaşık 40 yö- netmene aitti. Ama aralannda Atıf Yıl- maz'ın. Lütfi Akad'ın, Yılmaz Güney'ın. Metin Erksan'ın 12. 13 filmı vardı. Bu sıs- temi sürdürseydik sekız on yönetmenle lıs- teyı tamamlayacaktık. Türk sinemasına 300 cıvannda yönetmen gelmiş; bazılannın yap- tığı fllmler ödüle değer görülmese de kapı- laraçmış. BunedenlebırRemziJöntiirk'ün. INatuk Baytan'ın. Muharrem Giirses'ın ve diğerlennin de listede olması gerekiyor. Tür- ler itibanyla da ayrım yaptık; nıteliklı olan çocuk filmlenni. arabesk yapımlan, Behcet İNacar filmlerinı. dini fılmleri. köy filmlen- ni. kısacası her türü alarak 1940'lardan 1995'e kadar geldik. - Böyle geniş bir materyali nereden sağla- yacaksınız? Telif sonınu nasıl çözülecek? YAVL'Z- Projeyi anlattığımız film şirket- leri ve sanatçı arkadaşlanmız yardımcı olu- yorlar Ancak son Telif Yasası çıktıktan son- ra kimse ne yapılması gerektiğini tam bılmı- yor. Kültür Bakanlığı eser işletme belgesi vermek ıçın film sahiplennden ızin alınma- sını istiyor. Tektek araştınyoruz şimdi. Sek- sene yakın filmi temin ettik. ama telif konu- su belli olunca belki de bunlann ancak kırk tanesini görüntülü olarak kullanabileceğiz. Nesin, yapıtlarını îsveççede göremedi GLRHAN L'ÇKAN Geçen yılın hazıran ayınm hemen başıydı. Bir yayınevi sahibi beni arayarak Aziz Nesin'in öykülennden oluşan bir kitabı çevirmemı ıstedi. Kitap geçen güzdeki Göteburg Kitap Fuan'na yetişecekti! Hıçbir yazarın böylesine alclacele çevirisinin yapılamayacağını ve hele Aziz Nesin'in asla söz konusu olamayacağını söyledim. Kendısıne bu yıl ıçın yatınm yapmasını önerdim ve başka adlar verdim. O zaman. benden ustamızı aramamı ve hangi kitabını uygun gördüğünü sormamı rica etti. Aziz Nesin. "Surname'" dedi telefonda hiç düşünmeden, "Almancası rezil olmuş, bari İsveççesi bir şeye benzesin. Tek koşulum, doğrudan doğru\ a Türkçeden eevrilmesi." Aziz Nesin, Göteborg'a gelince bir başka yayınevinin girişimcileriyle tanıştınldı. Farklı bir yöntemle yayıncılık yapan Leander-Vlakten çifti, daha sonra Aziz Nesin'le Stockholm'de görüştü ve anlaştı. Aynı zamanda. benı arayan Lindelöw Yayınevi de kendisiyle görüşme olanağı buldu. Şu anda, Ulla Lundström. Leander-Malsten için yazanmızın öykülerinı hazırlamakta; Claire Kaustell ise Lindelövv için Aziz Nesin'in masallannı çevırmekte. Aziz Nesin buraya. Hiroşima Fonu'nun "Banş Ödülü"nü almak için gelmişti. Ödülü, Tunuslu bilimadamı ve yazar Muhammed Talbi'yle bölüşüyordu. talbi. "inanan bir Müsİümandr ve köktenciliği. kutsal kitapta en ufak bir yeri olmadığı ve dinin politik emeller için kullanılması üzenne kurulduâundan ötürü Geçen kasımda Aziz Nesin'i birlıkte karşıladık. İçi neredeyse yalnızca kitap dolu ve çok ülke gördüğü belli olan bir bavulla karşımıza çıktığında. öfkeliydi. Içerde üstübaşı aranmıştı ve anlamadığı dilde bir form doldurması istenmişti. Formu doldurmak için bir vatandaş aramak zorunda kalmıştı. Elındeki lngilizce davet mektubunu göstermesi yeterli olmamıştı. "Gözüm iyi görmüyor. ama beni arayan kadın polis pek güzeldi" demişti bize. kınıvordu. Fonun yönetım kurulu üyesi Gerttund Gidlund benı aramış, ustamızı havalımanında karşılamamı rica etmis.li. Bu konuda gazeteci arkadaşım Abdtıllah Gürgünzaten Aziz Bey'le anlaşmıştı ve karşılayacaktı. Gürgiin. Göteborg Kitap Fuan'nda Aziz Nesin'in Teslime Nesrin'le karşılaşmasını belgelcmiş, ıkisinın Stockholm'de birlikte yemek yemelerini de filme almıştı. Geçen kasımda Aziz Nesin'i birlıkte karşıladık lçı neredeyse yalnızca kitap dolu ve çok ülke gördüğü belli olan bir bavulla karşımıza çıktığında. öfkeliydi. Içerde üstübaşı aranmıştı ve anlamadığı dilde bir form doldurması istenmişti. Formu doldurmak için bir vatandaş aramak zorunda kalmıştı. Elindeki ingilizce davet mektubunu göstermesi yeterli olmamıştı. "Gözüm iyi görmüyor ama. beni arayan kadın polis pek güzcldi" demişti bize. Oteline giderken, programını anlattık. Önce. Göteborg'da söz verdiği Leander- Malsten'le görüşeceğini, sonra da ötekiyle duruma göre görüşebileceğini söyiedı. Ertesi günü görkemlı ödül töreninde. bir akşam öncekı yorgun ve öfkeli Aziz Nesın'den iz yoktu. Ânne-MarieÖzkök'ü kaç sıra gerideyken gördü ve en öndeki yerinden kalkıp. onu yormamak için. onun yanına gitti. Aynı akşam. Türkiye'nin Isveç'teki büyükelçisı Solmaz İ naydın'ın onuruna verdiği yemeğe katıldı. Odül töreni sırasında. "*İlk kez devletin yemeğini v iyeceğim, askerlik yıllantn sayılmazsa" dedi bana... Bari iki ay daha aramızda kalsaydı da. kitaplannı bu dilde görseydı... Çağdaş çizgilerle yeniden yaratılan 19. Moskova Film Festivali'nde jüri başkanlığını Richard Gere üstlendi. Türkiye'yi 'Iz' temsil ediyor Kültür Servisi- 17 temmuzda başlayan ve 28 temmuza dek sürecek olan 19. Moskova Film Festivalı, çağdaş çizgisiyle yeniden can- landınldı. Perde arkasında Sovyet yöneticile- rinin ideolojik damgasını vurduğu eski festi- valieryenne amk. uluslararası jüri başkanlı- ğını ünlü Amerikalı aktör Richard Gerenin yaptığı yepyenı bir festival düzenlendı. Festıvale katılacak filmler ıçin oluşturulan seçici kurula başkanlık eden Miron Çernen- ko'ya göre Brejnev dönemi geleneklerı tama- men kınlarak "politikamndamgasını vurma- dığı'" bir film festivali yaratıldı. Yine de bu parlak. kalitelı görüntüsüne rağ- men. festivalin herkesi memnun ettıği söyle- nemez. Rusya Güzel Sanatlar Enstitüsü üye- si, eleştirmen Genrikh Artanov. festival hak- kında. "Ltanç vericL Orada olmak istemem. Rus sinemasına vardım edeceklerine, bu sir- kisahneli\orlar'"görüşünüdilegetinyor. Rus- ya'nın en büyük sinema dergisi "Sinema Sa- naö editörü. Danil Dandurei'ye göre de "Bü- yük Sovyet stili, tamamıylefarklı bir ideolojik çercevtde canlandjnlmava çahşıhyor.*' Orga- nizasyon komitesinde, Nikha Mikhalkov. \ndrci Konchalov ski. Sergei Soknyov ve Gleb Panfilm gıbı Sovyet sinemasının önemli ısım- lennin yer aldığı festival, bu yıl, Richard Ge- re, Whoopi GoMberg, Merh' Streep gibi ünlü ısimleri de konuk ediyor. Başkanlığını Richard Gere'nin yapacağı uluslararası jüride aynca Çek yönetmen Jiri Menzd. Gürcü Otar İosseliani ve Amerikalı Laszk) Kovacs yer alıyor. 22 filmin katılaca- ğı, ellıbın dolarödüllü. uluslararası yanşma- nın yanı sıra, en iyi yönetmen, en iyi erkek ve kadın oyuncu ve jüri özel ödülleri sahipleri- ni bulacak. Türkiye'yi Yeşim Ustaoğlu'nun "İz" adlı filminin temsil edeceği festivalde, katılacak diğer filmler. yönetmenleri. ve ül- kelen ise şöyle: . "Jaguar". A.'. E\xıgelaku. Yunanistan . "Zawrocony", K. Kutz. Polonya . "Mee Pok Man". £. Khoo, Singapur . "I Thank You For Each New Morning". M Sieindler, Çek Cumhuriyeti . "Un Femme Française", Regis IVargnier. Fransa "The NVondrous Voyage Of Kornel Esti". ./ Pacskovsk}; Macaristan . "La Famille Du Chasseur". Ch Mussina, Kazakistan "The F.nglishman NVho Went Lp A Hill ButCame Down A Mountain". C. Mogner. In- giltere-ABD . "The Conqueror", T. IVendji, Çin . "Passion Turque". V. Amnda. Ispanya . "Boys On The Skle". H. Ross. ABD . "A Life For The Taking - A Case Stııdy", Goran Du Rea. Isveç . "Country Ufe", M. Blakemore, Avustral- ya . "Segrrto Di Stato", G. Ferrara. İtalya . "The Marbre Ass". Z Zilnik, Yugoslavya . "Mario Lnd Der Zauberer". K. M. Bru- ımdauer. Almanya . "The Last Note", K. Shınüo, Japonya . "Eggs". B Hamer, Norveç . "Quel Beau Jeux". P. Todomvski, Rusya . "Condition Red* 1 . M. Kaurismaki, Finlan- diva "Haut, Bas, Fragile". Jacques Rivette. Fransa. Festivalde. Yeşim Ustaoğlu'nun "İz" adlı filmı dışında Türkiye'yi ilgilendiren bir baş- ka film de yanşmaya Ispanya adına katılan "PassionTurque". Barselona Okulu'nun ön- cülerinden Mncente Aranda'nın yönetmenli- ğıni yaptığı. bir Ispanyol ile Türk sevgılisi arasındaki aşkı anlatan yapıt. festivalin ıddi- alı filmlerinden birisi Jazz Titne KONSERLER DİZİSI AS1A MINORÇRŞ.-PER.-CUMA 200 KİŞİLİK İSTANBUL MEYHANESİ Her Pazar Brıınch Rez. Tel: (0216) 413 68 80/81 İstinye'den iicretsız motnr scrvıst vardır. İ S T A N B U L B U Y U K S E H I R BELEDIYESI ŞEHIR TIYATROLARI RUMELİHİSARI YAZ OYUNU: KÜLTÜRLERARASI - SINİRLAR ÖTESİ! Tarık Günersel / Sandro Mrevlishvili ALTIN POST Yönetim ve Sahne Tasarımı: Çetin İpekkaya / Sandro Mrevlishvili TIFLİS ŞEHİR TİYATROSU'NUN (METEKHI) KATILIMIYLA 25-26-27-28 Temmuz Saat: 21.30 Biletler; Harbiye (240 77 20) Kadıköy (349 04 63) Gişelerimizde ve Rumelihisarı Gişesinde satılmaktadır. Tam 40.000 TL; İndirimli 20.000 TL. Montreal Caz Festivali yine yoğun ilgi gördü MONTREAL(RELTERS)-Yıl- lardan ben cazm ımajı dumanlı. sı- gınağı andıran klüpler. marjina! zevklerı olan sevırcıler. beş-parasız müzısyenler.tıcari amaçlan ön plan- da tutan yapımcılar ve düzineler do- lusu, dış dünyada tanınmayan ya da ölmüş efsanevı şarkıcılaroldu. Bugün ise Montreal Uluslararası Caz Festivali'nde. ınsanlarşehırmer- kezinde açıkhavada para veımeden dünyanın her yennde n müzık dınle- yebılıyorlar. ya da büyük konser sa- İonlannda, ılerı gelen caz sanatçıla- nnın zevkinı çıkartıyorlar. 10 gün- lük bu festival, dünyanın en büyük caz festivali olarak bılınıyor. Katılı- mın ise 1.5 mılyona yakın. Cazın dumanlı ve kapalı mekan- lardan. açıkhavaya. konser salonlan- nataşınması vemüzığın diğer sanat- larla bırleştınlmesı. Montreal Festı- vali'ne katılan sanatçıları da seyırcı- ler kadar cezbedıyor. Bas gıtarıst Charlie Haden. "Bu düzenlenen en iyi caz festhali. umanm gelecek yıl yine geüriz" dedi. 1950'lerdenbu ya- na müzıkle uğraşan sanatçı artık kü- çük klüplerde çıkmayı reddediyor ve konser salonlannda çalmayı tercıh ediyor. Müzik dünyasında Montreal Fes- tıvali'nın ıtibarı çok >üksek, hatta Avrupa ve Amerika'daki diğer festi- vallen de geçmış durumda. Festiva- lin, B.B. King ya da Pat Metheny gı- bı tanınmış sanatçılann yanında. ye- nı çıkan ve tanınmamış sanatçılara karşı gösterdığı açık görüşlülüğü. cn çok takdır edilen yanlarından binsı. Bu yılın dıkkat çeken sanatçılan arasinda ıki vıl önce kalp rahatsızlı- ğı geçıren Kanadalı pıyanıst Oscar Peterson, 88 yaşındakı saksofoncu Benny Carter, bas gıtarcı Haden ve pıyanist EricReedvardı. Peterson ve Sanders'ın yanında genç piyanist Jackv Terrasson da ayakta alkışia- nanlararasında ıdı Festivalde toplam olarak 100'den fazla konser kapalı mekanlarda veril- dı, 300 ücretsiz etkinlik açıkhavada yeraldı. HaftaortasındayeralanCır- ce du Soleil'in gösterisi 200 bin iz- leyıci topladı. Festival başkanlığını Alan Sim- mard ve sanat direktörlüğünü Andre Vlenard'ın yaptığı festival.dünyaeğ- lence endüstnsınde yer edınmış du- rumda.Festivalin bütçesı 10 milyon dolar civannda . Bunun yüzde 40'ı sponsorlardan. yüzde lO'udevletten, gen kalanı ise promosyon ve bılet satışlanndan eldeedılıyor. Sanatçıla- rın televızyon tarafından fılme alın- maları. festivalin yanısıra kcndılen- nedegelırsağlıyor. Bukuvvetlıeko- nomik temel hiç kuşkusuz festivalin başansındakı en önemli etken. PBV'den Onat Kutlar anısma yarışma Kültür Servisi- PEN Yazarlar Derneği. bu yıl bombalı saldın sonucu ölen üyesi Onat Kutlar'ın anısına "Anlatı" yanşması açtı. Konu sınırlaması getirilmeyen yanşmaya 15 Aralık 1995'e kadar 150 sayfayı geçmeyen metinlerle katılınabilecek. Seçiciler Kurulu'nu Orhan Duru, Leyla Erbil. Suat Karantay, DemirÖzlü ve Adnan Özyalçıner'in oluşturduğu yanşmayı kazanana ödül belgesi ve ödül plaketiyle birlikte 10 milyon lira ödül verilecek. Yanşmayla ilgili geniş bilgi PEN'den (General Yazgan Sokak, 10/10 Tünel-lstanbul. Tel:02l2. 252 63 I5)sağlanabilir. Mehmet Ulusel Art Expo'da finale katdı Kültür Servisi- ABD'de, bilgısayar dünyasında Painteryazılımı ile tanınan Fractal Design Corporatıon. 1993 yılından bu yana yalnızca Paınter'ı kullanan sanatçıların katılabildiğı bir yanşma düzenliyor. Bu yıl üçüncüsü yapılan Art Expo'ya toplam 550 çalışma gönderildi ve 50 tancsi finale kaldı. Finale kalan yapıtlar arasında. Mehmet Ulusel'in "Yalnız Adam"ıyla Ayşegül Ulay'ın "Banş"ı da var. Mehmet Ulusel'in seçilen ışi yayımlanan Sadık Hıdayet'in "Din Gömülen"i için yaptığı kapak çalışması. Elektronik dosyalar biçiminde sunulan ve sergilenmeye değer bulunan yapıtlann büyük boy IRIS printlerini bu yıl Graham Nash'in kurduğu Nash Editions basmayı üstlendi. Seçiciler kurulu mesleğınde sözü geçen ressam, illüstratör ve fotoğrafçılann yanı sıra önemli müzelerin sorumlulanndan oluşuyor. Seçilen 50 yapıtın IRIS baskılan sergilerden sonra sahiplerine yollanacak ve elektronik dosyalar Fractal Desing'in arşivine kaldırılacak. Bunlardan bazılan Fractal Design'ın promosyon amacıyla ilk kez geçen yıl basılan Fractal Design takviminde ve CD- ROM'da kullanılacak. PffiPA'da İFAR Resim Sergisi Kültür Servisi - PERPA Ticaret Merkezi 1995 yılı sanat etkinliklerinden olan İFAR (Istanbul Fantastik Realite) Grubu'nun resim sergisi 19 , Temmuz - 18 Ağustos tarihleri arasında gerçekleştirilecek. Hocalan Erol Deneç eşliğinde çalışmalannı sürdüren İFAR Grubu öğrencileri Ayhan Tokmak, Ercan Balioğlu, Semra Akgün, Kenan Türkmen, Yaşagül Ekinci, Esra Bayındır, Hakan Kırklaroğlu. Semra Kır. Pınar Subaş, ve Veysel Deneç'in, kırk parça eserlerini sergileyecekleri serginin açılışı 19 Temmuz 1995 Çarşamba günü saat 18.00'de PERPA Ticaret Merkezi Sergi Salonu'ndayapılacak. Samsun'da Uluslararası Halk Dansları Festivali SAMSUN (A.A.) - 15. Uluslararası Halk Danslan Festivali Samsun'da başladı. Festivale Macaristan, Amavutluk. Abhazya. Lctonya, Makedonya, Bulgaristan, Polonya, Gürcistan, Romanya ve KKTC ile Samsun Büyükşehir Belediyesi Halk Danslan Ekıpieri katılacak. Festival 10 gün sürecek. EMfnin müzik arşivi IBM'de LONDRA (LBA) - Dünyanın en büyük müzik kuruluşlanndan biri olan (EMI) Music Publishing'in arşivi IBM dijital kıtaplığının bir parçası oldu. EMI ile IBM arasında imzalanan antlaşmadan sonra, IBM çok büyük bir müzik arşivini de elektronik olarak kullanıma sunmuş olacak. Bu sayede şirketler. lBM'in sistemini kullanarak birkaç dakika içinde bilgisayar aracılığıyla istedikleri müzik parçalannı arayıp bulabilecekler, ya da lısans antlaşmalannı ve maliyet rakamlannı kontrol edebilecekler. Hayal Bahçesi 1 .Yaz Etkifilikleri'nde bugün Kültür Servisi- Hayal Ağacı'nda Gülten Dayıoğlu saat 17. 00 de kitaplannı imzalayacak ve okurlanyla söyleşecek. Saat 19.00 da Tiyatro Panorama'nın çocuk oyunu 'Kral ve Soytan' Düş Sokağı'nda izlenebilir. Bakırköy Belediyesi - Folk Tur Halk Danslan Topluluğu Şeyh Küşteri Meydanında saat 20. 15 'te halk danslanmizdan ömekler sunacak. Saat 21.15 " te TRT Korosu ve Sema Gösterisi Yenı Dünya Sahnesi'nde yeralacak. Akşamın son göstensi. Halit Refiğ "in 26.Antalya Film Şenliği'nde üçüncülük kazanan filmi "Hanım". Film. saat 23.00 'te Yeni Dünya Sahnesi' nde gösterilecek.