Catalog

Konut, taşıt, iş ve her türlü ihtiyacınız için.. Bireysel Krediler... EMLAK BANKASI "Daha Uygır Bir Yafam Içın" 72. Y l SAYI25428 / 166M Tl (KDViçinde) Cumhuriy edilerinizle yanımzda... BANKASI • ir Yıjım Içın" KURUCUSU: YUMB MDİ (1924-1945) BAŞYAZARI: MADİR HH (1945-1991) 19IWVB1W5C»U 19 Mayıs Atatürk'ü Anma, Gençlik ve Spor Bayramı tüm yurtta kutlanıyor Bağımsızlık ateşi 76. yılında76 yû önce bugün Mustafa Kemal, Samsun'a ayak basmışü. Ulusal Kurtuluş tarihimizin bu önemli gününün anlamı resmi törenlerin çerçevesine sığabflecek gibi değDdfa; Gerçi yülar sonra, 19 Mayıs Atatürk'ü Anma, Gençlik ve Spor Bayramı olarak saptandı ve benimsendi; ama olay resmi karann dışında bir içerik taşryor. Mustafa Kemal, Samsun'a çıkarak Anadolu'nun doğusundan baösına bir kurtuluş hareketini 19 Mayıs 1919'da başlattı; bu yürüyüş tarihin büyük dev rimlerinden birisine dönüşecektir. Anadolu ihtilalini yalnız askeri ve siyasi boyutuyla ele almak olayı kavramaktan bizi yoksun bırakır, lasır düşünce ve tarüşmalann sığ sulannda kulaç atanlann bu yoldaki çırpımşlannı 76 yıl sonra da görüyoruz. Bunlar, Mustafa Kemal'i Samsun'a götüren Bandırma vapurunun boyunu ve baca yüksekliğini bugün tarüşarak, yaşananlan küçühebOeceklerini sanan birtakun zavaDılardır. Oysa 19 Mayıs 1919'da Samsun'da aolan ilk adim, 1923 Cumhuriyet ve Aydınlanma devriminin yeryüzü tarihine yazdıgı bir uzun yürüyüşün başlangıcıdır. Mustafa KemaTin başlatâğı bağunsızuk savaşırun anlamını kavrayabilmek için, iki antiaşmanın haritasuu, Sevr ik Lozan'ı yan yana koymak yeteıüdir. Ancak bu haritalarda görûnmeyen gerçekleri anlayabümek için, insanhk düşüncesinin geüşmesini anlatan febefe tarihinden biraz nasiplenmek ve uygariık tarihinin kapsammda yaşananlan düşünebflecek bir yetiye kavuşmak gerekir. Bu yetiye sahip olamayanlarla Sevr yandaşlannın ve Türkiye'nin var oluş savaşımına yabancdaşanlann günümüzde çoğaldıklan izleniyor._ Ne var ki Anadolu halkı. tarihsel sezgisryle Atatürk'ün gerçek değerini kavı-amış ve benimsemiştir. Türkrye'nin geleceğinin güvencesi de işte bu pahasız bilinçtir. 19 Mayıs'ın 76'ncı yıldönümünde Türkiye'nin bugünkü durumuna bakarak Atatürk'ün yeniden Samsun'a çıkması gereğini dHe getirenler ya da özle>enler az değfldir; ama bu düşkmin gerçekleşmesine ne olanak ne de ihtiyaç var. Türkiye, var oluşunu kesinükle savunabflecek durulgüçlerine yeni kuşaklannda sahiptir. GençKk, ne bu ülkeyi ortaçağa sürüklemek isteyenlere teslim edecektir ne de Anadolu'nun parçalanmasına göz yumacakür. Bağımsızlığın, özgürhığün, demokrasinin kapsammda her tür tehükeyi göğüsleyebilecek en büyük güç, halkumzdır. 1919'un en karanhk ve umutsuz koşullannda Mustafa Kemal'in gösterdiği yolda yürüyebilmiş. O halk bugün Atatürk'üne eJbette sahip çıkacakor» Cumhurlyet Başkanlık sistemi önermediğini vurgulayan Süleyman Demirel, erken seçime gidilmesini istedi 6 De\iet yeıridenyapdanmah' Cumhurbaşkanı, yeni devletprojesinin ana hatlarını açıklıyor Devletin işlemesi aksıyor Halkın bu rejime da- ha çok sahip çıkma- sı lazım. Ben 25 se- nedir söylüyorum. 4 senede bir defa yapı- lan seçimler, halkın parlamentosunu ku- cakJamasına yetmi- yor. Parlamento, siyaset ve siyasetçi ağır eleştırilere uğruyor. Ben, devletimin işlemesinde birtakım aksaklıklan bugûn de- ğil, dünden beri görüyorum. Onun içindir ki, bir devlet proje- si üzerinde buraya geldiğimden bu yana çalışıyorum. Zaten bu zamana kadar söyleyip geldiğim şeylerin çoğıinu toparladığım zaman, bu devlet projesinin ana hatlan çıkmaktadır. Yılda bir kez referandum yapılmalı Türkiye; mevzuatı- na, yasalanna, ana- yasasına referandum müessesesini dahil ederse, birtakım ih- tilaflar önlenir. Ha- kem millet olur. Mil- let iradesini göster- miş oluruz. Türkiye, referandum müessesesini mutlaka huku- kuna getirmelidir. Sadece anayasa değişikJiğinde bu referan- dum müessesesi var. Yasalar üzerinde de referandum müesse- sesi olsa, her yasa için demiyorum, Meclis'in karar verdiği bir şeyi bir de millet tasvip etse, bu lüzumsuz bir iş mi olur? Tür- kiye, senede bir defa halkın nabzını sandıktan alabilmeli. Bu elbise Türkiyeye dar geliyor Ben. bugün için ko- nuşmuyorum, önü- müzdeki lOseneiçin konuşuyorum. lOse- neden ötesi için de konuşmuyorum, onu da söyleyeyim. Tür- kiye önümüzdeki 10 sene içınde mutlaka kendine bir çekidüzen vermelidir. Elbıse- si bugün dar gelmektedir. Nüfusunun yüzde 75'i 35 yaşından aşağı olan bir Türkiye'desiniz. Milyonlar, sizden yeni iş istiyor, aş istiyor. Hayat tarzı değişmiştir, yann daha çok değişeceİctir. Nüfusunun yüzde 45'i tanmda olan bir Türkiye olmaz. Türki- ye, büyük bir transformasyona gitme mecburiyetindedir. Ben olsaydım seçime giderdim Yan başkanlık siste- mini önermiyorum. Başkanlık sistemini de önermiyorum. Tartışılması gayet doğaldır. Sadece ben diyorum ki, her şeyi tartışın. Ben ülke yö- netıminde olduğum zaman olsaydı, ben seçime giderdim. Ara seçime giderdim. Ve daha önce söyledim, Türkiye'de seçim za- manı 5 sene uzundur. Bundan dolayı kimsenin göğe çıkması- na lüzum yok. Ben uzundur diyorum, sen uzun değildir de. Uzundur dediğin için dünyanın saldınsına maruz kalmanın an- lamı yok. MBHin MIMV/ DO&M NO(U hafart • 7. Sayfada OCAK CİNAYETİ Af•• Orgütii devrede• Türkiye'ye acil başvuru mektubu göndererek Hasan Ocak cinayeti konusunda ciddi bir soruşturma yapılması gerektiğini belirten Af Orgütü, kayıp olaylannın kaygı verici boyutlara ulaştığına dikkat çekti. • Af Örgütü'nün Türkiye Masası Şefi Jonathan Sugden, Türkiye'deki kayıp olaylannın "hastalık gibi yayıldığını" savundu. • 6. Sayfada Polis w • gerçegı gizledi• Istanbul Emniyeti'nin, Devlet Bakanı Hacaloğlu'na, Hasan Ocak'ı gözaltında kayıp iddialannı yanıtlamak amacıyla 'kendilerinin de aradığını' bildirdiği gün, Ocak'ın cesedi 4 gün önce bulunmuş ve kimlık tespiti gerçıekleştirilmişti. KMIYRKOÇOÖJrnanl • 6. Sayfada Uğur Mumcu'nun Kara Ses röportajı Sarık ve MercedesEskiden 'Milli Görüşçü' olan Ce- malettin Kaplan Iran'a gidince 'Tebliğa' olmuı ve Milli Görüşçü- lerle yolları ayrtlmış, Humeyni tran Şahı'nı nasıl 'teblig yoluyla yıkmışsa, Cemalettin Hoca da la- ik devleti öyle yıkacakmış. Teblig günümüzde daha da kolay- mış. Video kasetler ve teyp bant- lan 'Tebliği' yaymak için 'Rabbin birer lütfu ve nimetiymiş.' Böyle- ce devlete gidiş yolu parti mi teb- lig mi tartışmalarında Hoca, îran yöntemini benimsemiş. Caminin kapısında Mercedes ara- balar duruyor. Siyah cüppeli, ye- şil şalvarlı, beyaz sarıklı, sakalh insanlarMercedeslere binip evle- rinin yolunu tutuyor. • 4. Sayfada Samsun'a çıtyyot^sunuz... ^epyenî, çağdaşbn *~" düŞrrıg no^t^ŞirvB petirirlef&e CHPIaiküklen öcliiıı vermeyecek• CHP Genel Başkanı Hikmet Çetin, cuma namazı konusunda hiç kimseye bir baskı olmadığmı, ancak konunun öneminin, hükümetin olumsuz görüş bildirmesine rağmen hükümet ortağı partinin bakan ve milletvekillerinin buna olumlu yönde oy kullanmasından kaynaklandığını söyledi. Çetin "CHP'nin eski Genel Başkanı îsmet Inönü, seçim kaybetme pahasına da olsa bazı ükelerden ödün vermemiştir, biz de vermeyiz" dedi. TİREY KÜSFnin bafeeri • 5. Sayfada CHP'yi yalnız bıraktı DSP katılmadı • Memurlara cuma namazı vaktinde izin verilmesini öngören yasa önerisi, Meclis'te bir sağ koalisyon kurdu. DYP, ANAP, RP, MHP, BBP ve bağrmsız milletvekilleri birlikte hareket ederken DYP'li bazı bakanlar oylamaya katılmadı. • 5. Sayfada RP'ye ANAP desteği ' CHP aşın almgan' • Cuma namazı tartışması, demokratikleşme paketini bir türlü görüşmeyen Meclis'in gündemine oturdu. DYP Grup Başkanvekili Turhan Tayan, CHP'nin tepkisini "aşın almganlık" olarak değerlendirdi. • 5. Sayfada KIBRIS AB rolüne BM'den destek • BM'ye göre kurulacak bir federal Kıbns cumhuriyetinin AB'ye tam üyeliği Kıbns sorununun çözümünde önkoşul değil, ancak çözüm için önemli bir unsur. • BM, federal bir Kıbns cumhuriyetinin AB'ye tam üyeliğinin, Türkiye'nin adadaki garantörlük hakkını ortadan kaldırmayacak biçimde olabileceğini dile gerirdi. UlfSMİBIUHİMOâjrHl 110. Sayfada SUYOLCU CİNAYETİ VaK Uysal: Kuşadası 9 nda mafyavar • Eski Kuşadası Beledıye Başkanı Lütfi Suyolcu'nun öldürülmesi ile ilgili soruşturma sürdürülürken kaymakam ve emniyet müdürü başka yerlere atandılar. • Aydın Valisi Kadri Uysal'ın "Kuşadası'nda mafya var" sözlerine Kaymakam Ekrem Özsoy, "Kuşadası rantlann yüksek olduğu bir yerdir. Burada her şey olabilir" diye yanıt verdi. • 3. Sayfada OLAYLAREV ARDENDAKİ GERÇEK 'Tepeden Tırnağa..' Cumhurbaşkanı Demirel, Cumhuriyet'e, üzerinde çalış- tığı -kendi deyişiyle- "devlet projesi"r\\r\ gerekçesini açık- ladı; bu projeyi geliştirerek 1 eylülde Büyük Millet Mecli- si'nde gündeme getireceğini ve oradan halka duyuracağı- nı söyledi. Yine kendi deyişiyle, Sayın Demirel, "tepeden tımağa transformasyon" \stiyor. "Tür- kiye 'de demokrasi daha iyi iş- Iemeli. Yeni bir anayasa şart- tır, bu yolda geç bile kalınmış- tır." Peki, Türkiye neden "büyük bir transformasyona gitmek mecburiyetindedir?.." Çünkü, "Nüfusuyüzde 2.5- 3 artan bir Türkiye, 5 milyon, 6 milyon, 8 milyon bir Türkiye olmaz ve nihayet nüfusunun yüzde 4O'ı, milli gelin'nin yüz- de 14'ünü alan bir Türkiye de olmaz." Demirel, "yenidevletproje- s/"nde başkanlık sistemini de önermiyor; konulan tartışmak istiyor: "Seçim sistemimizden par- lamentomuzun çalışmasına kadar, mahalli yönetimlerin çalışmasına kadar, halkı daha çok yönetime katacak şekil- de ve halkı nemelazımcılıktan kurtaracak şekilde, birbelde- de oturan insanlann beldesi- nin, ülkesinin ve dünyanın so- runlanyla daha çok meşgul ol- masını sağlayacak şekilde ör- gütçü bir toplum şarttır. Bu örgütlü toplumla biriik- te devletin bütün kurumlan baştan tımağa birreforma, bir yenileşmeye tabi tutulmalı..." Hiç kuşkusuz köklü bir re- formun gereğini ileri süren Cumhurbaşkanı, "yeni devlet projesi"n\n daha çok tartışıla- rak ortaya çıkanlmasını istiyor. Bu konuda kavgaya alışmış ••• MArkosıSo. 19,Sü.9'da Paranız nerede para kazanır? VakıfBankta karaıır-. VakjfBankta H f t t uuııuf, bftyfik usamıf Ülkerspor şampiyon • Türkiye Basketbol 1. Ligi'nde Ülkerspor, Fenerbahçe'yi son maçında 96-79 mağlup ederek şampiyon oldu. • Spor'da Altılı Canyan'ı tek başına bildi • Istanbul At Yarışlan'nda,162 bin liralık kuponla 26 milyarlık rekor ikramiye kazanan talihli Halit Doğan, çekıni bir banka müdiirüyle birlikte aldı. • Spor'da aynmı y^ıbnaz. Bütûn usamıflaı cn iyi dejcrlendiıilir, yStatk luuaan »jlar. Gelin V akıfBank'a. 21. Yüzrıl Baakaci' C v } \iwkıfiÜMÜı ıdan bngön yınrianın. 8ug«n kaıanın. IflUIUUIIK BORSA Dun 47.181.80 Öncekı 49.815.33 DOLAR ûDun 44.200 Oncekı 44.050 MARK Dun 30.550 Oncekı 30.875 AL.T1N ûDun 547.000 öncekı 546.000 GUNDEM MUSTAFA BALBAY Cuma Bahanesi... Refah Partisi için "çok ciddi" bir tehlike var. ANAP ve DYP milletvekilleri, dine öylesine sanlıyorlar ki yakında bu par- tiye savunacak ilke kalmayacak. Cuma namazı, her Müs- lüman için farz; zorunlu bir ibadet. Isteyen yerine getirebi- liyor. Devlet kurumlannda öğle tatilinin cuma namazına gö- re düzenlenmesini öngören yasa değişikliğini hazırlayan Af- yon Bağımsız Milletvekili Gaffar Yakın'a sordum: - Cuma namazını kıldığı için hakkında soruşturma açı- lan birisi var mı? Size böyle biryakınma geldi mi? "Gelmedi" deyip devam etti: "Ama soğukluklar oluyor. Bazı amirler bozuluyormuş." Kişisel "bozulmalar" yasa çıksa da çıkmasa da olacak- tır. Bunu mutlaka yasaya koyma çabasının altında yatan başka şeyler var. • Arkası Sa. 19, Sû. 3 te