Catalog

21 MART1995SALI CUMHURİYET SAYFA DIŞ HABERLER 11 Tiipk öğrencilerin protestosu • SOFYA(AA)- Bulgaristan'ın çeşitli üniversitelerinde okuyan ve çifte vatandaşlık hakkına safiîp öîan soydaş öğrencîîer, aynı zamanda Bulgaristan vatandaşı olmaianna rağmen Eğitim Bakanlığı tarafindan yabancı öğrenci statüsûne alınmalarını protesto eden bir deklarasyon yayımladılar. Cumhurbaşkanı Jelyu Jelev'e yollanan protesto deklarasyonunda çifte vatandaşlığa sahip olan öğrencilerin Eğitim Bakanlığı ile Savunma Bakanlığı karşısında faıklı uygulamaiara tabi tutulduğu bildirildi. Atina'da bölücü gösterisi • ATtNA(AA)- Yunanistan'da büyük destek gören bölücüler, dün Atina'da bir yürüyüş düzenlediler. Ellerinde pankartlar ve bölücü örgüt PKK'nin başı Abdullah OcalaıTın büyük boy fotoğrafını taşıyan 100 kadar göstericı, Kaniggos Meydanf nda başlattıklan yürüyüşü. Türkiye'nin Atina Büyükelçilıği yakınındaki Rigilis Caddesi'ne kadar sürdürüp burada 15 dakika süreyle Türkiye aleyhine çeşitli sloganlar attıktan sonra olaysız dağıldı. Bush'a suikasta idam cezası • KUVEYT (AA) - Kuveyt Yüksek Temyiz Mahkemesi, eski ABD Başkanı George Bush'a 1993yılındabu ülkeyi zıyareti sırasında suıkast girişimınde bulunmakla suçlanan iki Iraklı hakkında verilen idam karannı onayladı. Mahkeme, diğer 4 kişı için verilen idam karannı ise bozdu. Temyiz Mahkemesi Başkanı Abdullah El-lsa. mahkeme hâkimlerinin, Raad Abdul- Amır El-Assadi ve Veli Abdul-Hadi El-Gazali adlı iki Irakhnın, geçen yıl haklannda verilen idam karanna karşı temyiz başvurulannı reddettıkJerinı açıkladı Söz konusu ıkı Iraklı asılarak idam edilecek, ancak infaz tanhi henüz belirlenmedı. Kopsika'da O patlama • KORStKA(AFP)- Fransa"ya bağlı Korsika adasında önceki gece 35 bomba patladı. Çeşitli yerlerde patlayan bombalann önemlı hasara yol açmadığı bildirildi. Polıs yetkilileri, bu tür organize saldınlan ancak Korsika'nın bağımsızlığı için mücadele eden aynlıkçı "Korsika Ulusal Kurtuluş Cephesi'nin" gerçekleştirebileceğini belirttiler. Al Gore Mısır'da • KAHtRE (AA) - 5 ülkeyi kapsayan bir Ortadoğu tunına çıkan ABD Başkan Yardımcısı Al Gore, Mısır'a vardı. Gore, Mısır yolculuğunda kendisine eşlik eden gazetecilere yaptığı açıklamada, "Mısır'ı, bolgeye banşın getirilmesinde anahtar rolü olduğu için gezisinin ilk durağı olarak seçtiğini" söyledi. Mısır Devlet Başkanı Hüsnü Mübarek"le yann bir görüşme yapacak olan Gore, daha sonra Ordün, Oman, Suudi Arabistan ve Israil'i ziyaret edecek. 22 mahkûm hücrede boğuldu • NAIROBI(AA)- Ruanda"da, kapasitesinin 10 katı insan doldurulan bir karakol hücresinde 22 mahkûm havasızlıktan boğularak öldü. Jandarma Komutanı Albay Deogratias Ndibwami, lOkişiyizor alacak hapishane hücresine doldurulan 74 kişiden 22'sinın ertesı sabah ölü bulunduğunu söyledi. Albay, 74 mahkûmun bağınşlanna gardiyanlann cevap vermediğini, olaya kanşan gardiyanlann gözaltma alındığını söyledi. AKyev'den4 dış güçler'e suçlama• Aliyev, darbe girişiminden yabancı güçlen sorumlu tutarken, girisıme bir Türk vatandaşının da katıldığını açıkladı. Dış Haberler Servisi - Azer- baycan Cumhurbaşkanı Haydar Aliyev, geçen cuma günü kanlı biçimde bastınlan silahlı ayak- lanmanın ardında 'başkaiçvedış güçler bulunduğumTsövledi. Darbe ginşımınden 'yabancı devlederin gizli servislerini' so- rumlu tutan Aliyev, bir Türk va- tandaşının da darbe girişimine katıldığını açıkladı. Rus haber ajansı Interfaks'a bir demeç veren Cumhurbaşka- nı Aliyev, darbe ginşiminin bas- tınlmış olmasına karşın 'Azer- baycan'daki durumun değişme- si için çalışan güçlerin hâlâ ülke içi ve dışında etkinlik gösterdik- lerini' söyledi. AFP ajansının habenne göre. bu guçlenn 'ban yabancı ülkderin gizii senisleri' olduğunu belirten Haydar Ali- yev, darbe ginşimiyle ilgili ola- rak bır de Türk vatandaşmı suç- ladı. Bu kişinin Azerbaycan Par- lamentosu için 'danışmanlık" yaptığını belirten Aliyev, söz ko- nusu kişinin adını vermedi. Cumhurbaşkanı Aliyev, ayak- lanma ile ilgili olarak Cumhur- başkanlığı konurunda önceki gün yapılan değerlendirme top- lantısmdan sonra yaptığı açıkla- mada, "Kimse bu olaylann bftti- ğuıi zannetmesin, özel polis bir- liğinin arkasında duran. destek- leyen güçler hâlâ mevcuttur. Bu güçler istikrann sağlanmaması için her şeyi yapacaklar. Araşnr- malar sürdükçe bunlann kirnli- ği beurlenecek." dedı. Cumhurbaşkanı Haydar Ali- yev NTV televizyonuna yaptığı açıklamada ise özel polis birlik- lerinin (OMON) başlattığı ayak- lanmaya katılanlann sert biçim- de cezalandınlacaklannı söyle- di. Aliyev 'darbe ginşiminin. muhakfeti ezmek için firsat obt- rak kuHanıkiıgı' ıddıaianna kar- şılık olarak"Darbe yapmaya kalkışanlan cezalandıracağiz. "dedi.Ancak Aliyev, konuşma- smda darbe ginşimiyle ilgili olarak ülkedeki tüm muhalifle- ri suçladı Eski Cumhurbaşkanı Ayaz Muttalibov ve eski Başbakan SuretHüseyinov'un ayaklanma- da parmağı bulunduğunu söyle- yen Aliyev, iki eski liderin yanı sıra Halk Cephesi'nin de darbe gırişiminde yeraldığını ıleri sür- dü Cumhurbaşkanı Aliyev'in muhalefete karşı geniş çaplı bir temizlik harekatı yûrüttüğü bil- dirilıyor. Darbe ginşiminin bas- tınlmasından bu yana 362 kişi- nin tutuklandığı bildıriliyor. Bu- na karşıhk, öldürülen darbecı li- der Ruşen Cevadov'un kardeşi Mahir'in de aralannda olduğu darbecilerin çoğunun kaçtığı açıklandı. AUyev'e karşı başlattıklan ayaklanma basansızhkla sonuçlanan OMON birfikleriıtin çekfldiği karargâhın önünde şimdi AUyev'e bağb Azerbaycan ordusu askerleri nöbet tutuyor. Kınm'da gergin bekleyişDış Haberler Servisi - Ukrayna ile bu ülkeye bağlı Kınm Özerk Cumhuriyeti arasında geçen hafta yeniden alevlenen gerginlik sürüyor. Kınm krizinın geçen cuma günü pat- lak vermesinın ardından öncekı gün Moskova'ya gıtme karan alan Kınm Devlet Başkanı Yııri Meşkov, Ukray- na'nın engellemesi üzerine bu karann- dan vazgeçmek zorunda kaldı. Mosko- va'ya girmesi engellenen Meşkov, baş- tetnt Simferopol 'daki parlamento bina- sinda bir basıri toplantısı düzenlemeye karar verdi. Nüfusunun büyük çoğunluğu Rus asıl- lı olan Kınm'ın Moskova yanlısı Devlet Başkanı Meşkov, Ukrayna Parlamentosu tarafindan görevınden ahnmıştı. Ukray- • Kınm Devlet Başkanı Yuri Meşkov'un Rusya'dan yardım istemek üzere Moskova'ya gitmesi, Ukrayna yönetimi tarafindan engellendi. na Parlamentosu'nun karan üzerine Meşkov Rusya'dan yardım istemek üze- re Moskova'ya gitme karan almıştı. Rusya tarafsız Rusya ise, Ukrayna ile Kınm arasın- daki gergınlikte bu kez tarafsız kalmayı tercih etti. Rusya Başbakan 1. Yardımcı- sı Oleg Soskovets, Kınm'ın karşı çıkma- sına rağmen, Ukrayna ile imzalanacak işbirliği anlaşmasının hazırlıklannı yap- mak üzere dün Kiev'e gitti. Kınm Parlamento Başkanı Sergey Şe- kov dün Moskova'ya çağnda bulunarak Ukrayna'ya karşı Rusya'dan yardım ta- lebinde bulundu. Moskova'nın Kınm'ı koruması gerektiğini söyleyen Şekov, Rusya Başbakan 1. Yardımcısı Sosko- vets'in Kiev ziyareti ve Ukrayna ile Rus- ya arasında imzalanması planlanan işbir- liği anlaşmasının ıptal edilmesini de is- tedi. Ancak Rus hükümeti tarafindan dün yapılan açıklamada söz konusu ziyaretin planlandığı gibi gerçekleştirileceğı bildi- rildi. Rusya Devlet Başkanı Boris Yettsin- mart ayı sonunda Ukrayna'nın başkenti Kiev'i ziyaret ederek Ukrayna lıderi Le- onkJ Kuçma ile görüşecek ve işbirliği an- laşmasına imza koyacak. tkı devlet baş- kanı tarafindan ay sonunda imzalanarak yürürlüğe girmesi planlanan işbirliği an- laşması, iki ülke arasında paylaşılan Ka- radeniz Donanması'nın merkezi olan Kı- nm'ın Sıvastopol limanının Rusya tara- findan da kullanılmasını ve Ukrayna'nın Rusya'ya 43milyardolan bulaıvborçla- nnın ödenmesini de öngörüyor. Ukrayna ile Kınm arasında geçen yıl da benzer bir kriz baş göstermiş, Rus- ya'nm Ukrayna'ya sert tepki göstermesi nedeniyle iki ülke çatışmanın eşiğine gel- mişlerdi. Rus birülderi saLdırıya geçti Çeçen kaynaklanna göre Ruslar doğudaki kentlere büyük bir saldın başlattı Dış Haberler Servisi - Çe- çenya'da başkent Grozni ve çev- resini tamamen efe geçiren Rus birlikleri. Çeçen direnişçilerin denetimi altında bulunan doğu- daki kentlere büyük bır saldın başlattı. Fransız haber ajansı AFP'nin Çeçenya hükümet sözcüsüne dayanarak verdiği habere göre, Çeçenlerin denetimindeki Şalı, Argun ve Gudermes kentlerine yönelık Rus bombardımanında en az 6 kişi öldü, çok sayıda in- san ise yaralandı. Çeçen hükümet sözcüsünün açıklamasında, Rus birliklerinin önceki günden itibaren, Şali, Ar- gun ve Gudermes'te geniş çaplı saldınlara başladıklan bildiril- di. Açıklamaya göre önce yerle- şim birimlerine hava bombardı- manı yapıldı, ardından da Rus zırhlılan, önemlı Çeçen mevzi- lerine karşı üç koldan harekete geçti. Devlet Başkanlığı Basın Mer- kezi 'nce yapılan açıklamaya gö- re Rus jetleri sabahın erken sa- atlerinden itibaren Argun kenti- ni ve bu kent yakınlanndaki dört küçük yerleşim birimini, Guder- mes ve Şali kentlerini bombala- maya başladı. Açıklamaya göre bombardı- man akşam saatlerine kadar de- vametti. Argun'a saldın Çeçen silahlı kuvvetleri kay- naklanna göre de 250-300 zırh- lı araç ile desteklenen bir Rus askeri birliği, hava bombardı- manının kesildiği anda Argun'a doğru ilerlemeye başladı. Aynı kaynaklara göre bir baş- ka zırhlı kol da paralel olarak, Şali ve Stariye Atagi adlı yerle- şim birimlerine doğru harekete geçti. Üçüncü bir kol da Guder- mes'e doğru ilerliyor. Üçüncü kolun Çeçen direnişçilerle kar- şılaştığı ve çatışmalann sürdüğü kaydedildi. Rus askeri kaynaklan tarafin- dan yapılan açıklamada ise bu gelişmeleri doğrulayan herhan- gi bir ifade kullanılmadı. Olke- nin doğu kesiminin 'sakin'oldu- ğu belirtilen Rus ordu açıklama- sında. Rus ordusunun başkent Grozni "den çekilerek yerini îçiş- leri Bakanlığı birliklerine bırak- tığı belirtildi. Açıklamaya göre, bu birlikler de bir süre sonra kentten çekilecek ve yerine Rus- ya yanlısı Çeçen polıs güçlen yerleştırilecek. POLTI1KADA SORUNLAR ERGUN BALO Karadeniz'in Kuzeyindeki Gerginlik Türkiye'nin doğusunda Azerbaycan, güneyinde ise Ku- zey Irak'taki krizler yetmiyormuş gibi, bu kez de kuzeyde Kınm kanştı. Son gerginlik Ukrayna Parlamentosu'nun cuma günü Özerk Kınm Cumhuriyeti'nin Anayasası'nı iptal etmesiyle patlak verdi. Iptal edilen anayasada "Kınm'la Ukrayna ara.- sındaki ilişkilerin eşitlik temelinde, karşılıklı anlaşmalarla belirieneceği" belirtiliyordu. Başka bir deyişle, anayasa, Kırım'a aynlma yolunu açıyordu. Kiev yönetimi, bu anayasayı, Ukrayna'nın toprak bütün- lüğünü tehdit ettiğini belirterek geçersiz sayınca Kınm Par- lamentosu da, Ukrayna'y bağımsızlık için referandum dü- zenlemekle tehdit etti. Böylece Karadeniz'in kuzeyinde çok tehlikeli sonuçlar dogurabilecek tırmanma başladı. Kınm, 1783'te Büyük Katerina tarafindan Osmanlı Im- paratortuğu'ndan alınarak Rusya'ya iihak edildi. 1954'te ise Sovyetler Biriiği lideri Nikrta Kruşçev yanmadayı Uk- rayna'ya verdi. Ne var ki, Rusya bunu hazmedemedi. SSCB'nin dağıl- masından sonra, Rusya Parlamentosu, Temmuz 1993'te al- dığı kararla Kınm'daki Sivastopol Limanı'nın Rusya'ya ait olduğunu bildirdi. Ukrayna bu karara çok şert tepki gös- terdi. Geçen yıl ise Kınm Parlamentosu yukanda sözünü ettiğimiz, aynlma hakkını saklı tutan 1992 Anayasası'na dönülmesini karaıiaştırdı. Kiev bu karan kesinlikle reddet- ti. Taraflar sorunun çözülmesi için ortak bir komisyon kur- dular. Ancak komisyonda bir türlü sonuç alınamayınca Ki- ev, Kınm Anayasası'nı ıptal ettiğini açıkladı. Kınm'ın Rus asıllı, Moskova yanlısı Devlet Başkanı Yuri Meşkov, Kiev'e karşı direnmeye karariı görünüyor. Ukray- na Devlet Başkanı Leonid Kuçma ise anayasanın iptaii ka- ranndan dönülmeyeceğini, yeni bir anayasa benimsenin- ceye dek Kınm'ın Ukrayna yasalanyla yönetileceğini söy- lüyor. • • • 2.7 milyon nüfuslu Kınm'da 1.8 milyon Rus, 650 bin Uk- raynalı yaşıyor. Tatarların sayısı da 200-250 bin dolayında. Kınm'ın aynlması olasılığı Ukrayna için tam bir kâbus. Çün- kü Doğu Ukrayna'da da yaklaşık 8 milyon Rus yaşıyor. Kı- nm koptuğu anda aynlıkçı akımlann giderek güçlendiği Do- ğu Ukrayna'nın da bağımsızlığayöneleceği kesfn. Böyle bir gelişme Ukrayna'nın parçalanması anlamına gelecek. Bu arada Kırım ve Doğu Ukrayna'daki aynlıkçı akımlann Rus- ya'da aşın sağcı çevreler ve ordunun bazı kesimleri tara- findan desteklenip kışkırtıldığını da belirtmek gerekiyor. Ukrayna'nın parçalanıp egemen bir devlet olarak orta- dan kalkması, Rusya'nın bır anda Polonya sınınna dayan- ması anlamına geleceğinden Doğu Avrupa ülkeleri de bu- nalımı kaygıyla izliyor. • • • Kınm bunalımı Türkiye'yi de çok yakından ilgilendiriyor. Ankara, Ukrayna'yı Karadeniz'de Rusya'ya karşı bir den- ge unsuru olarak görüyor. Ankara bu nedenle Moskova ile iyi geçinirken Ukrayna ile de ilişkilerini geliştirmeye özen göstermiştir. Ukrayna'nın parçalanması, Kafkasya ve Bal- kanlar'da etkinliğini arttırmakta olan Rusya'nın Türkiye'yi kuzeyden de kuşatması anlamına gelir. Aynca Kınm'da 250 bin dolayında Tatar yaşıyor. Yuri Meş- kov yönetiminin kendilerin»-kötü muamele ettiğinden ya- kınan Tatarlar, Kiev'e daha sıcak bakıyor. Kınm iyice kanşır ve Tatarlar üzerindeki baskı artarsa, Türkiye bir noktadan sonra sessiz kalamayacaktır. Karadeniz'in kuzeyindeki gerginlik, içeride ve dışanda yeterince sorunu olan Türkiye için yeni bir sorun oluştu- rabilir. Finlandiya'da Sosyal Demokratlar'ın zaferiGURHANUÇKAN HELStNKİ - Finlandiya'da öjıceki gün yapılan parlamento seçiminde Sosyal Demokratlar, II. Dünya Savaşı'ndan bu yana en büyük zafen kazandılar. Oy- lann yüzde 28.3'ünü kazanan Sosyal Demokratlar'ın lideri Paavo Lipponen (53) ülkenın yeni başbakanı olacak. Sosyal Demokratlar, 1991 genel seçi- minde yenilgiye uğrayarak 25 yıldır ilk kez muhalefete geç- mişlerdi. Avrupa'da sosyal demokrat dalga gelişerek sürüyor. Is- veç'ten sonra Finlandiyaîda da orta-sağ koalisyon, ülke sorun- lanna çözüm bulamayınca hal- kın tepkisini üzerinde topladı. FinJandıya, Merkez Parti lideri ve Başbakan Esko Aho'nun üç partili koalisyon hükümeti süre- sınde ekonomık ve toplumsal sorunlarla çalkalandı. Işsizlik oranı yüzde 20'yi bulurken ül- kede grev furyası yasandı. Se- çim sırasında da sağlık sektö- ründe grevler sürmekteydi. Se- çimde sosyal demokratlar oy oranlannı yüzde 6.1 arttınrken, hükümeti oluşturan her üç par- ti de oy yitırdi. Başbakan'ın par- tisi yaklaşık yüzde 5 oranında gerilerken. muhafazakâr Buük Partisiyüzde 1.4 ve liberal îsveç Halk Partisi de yüzde 0.4 ora- nında oy kaybma uğradı. Seçim öncesi kutlamalan heT zamanki alçakgönüllü haliyle Secîm sonucları Parti Yüzde Sandalye sayısı Sosyal Demokratlar Merkez P. Birlik Partisi Yeşiller Sol Birlik Isveç Halk Partisi Genç Finliler Hıristryan Birlik Kırsal Kesım P. Uberal Halk P. Diğerlerı 28.3(22.1) 19.9 (24.8) 17.9(19.3) 6.5 (6.8) 11.2(10.1) 5.1 (5.5) 2.8 (-) 3.0 (3.1) 1.3(4.8) 1.0(0.8) 3.3 (2.7) 63(48) 44(55) 39(40) 9(10) 22 (19) 12(12) 1(0) Parantez içinde 1991 seçiminin sonuçlan. Partamentoda 200 koltuk var PORTRE / PAAVO LİPPONEN 1942'de Turtola'da doğdu. Parti başkanı olarak girdiği ilk secimi kazanarak oldukça güç bir işi başardı. Paavo Lipponen, Finlandiya ve USA'da devletler hukulcu ve siyasal bilgiler öğrenimi gördü. 1979-82 arasında o zamanki başbakan Moiona Koivisto'nun danışmanlığını yaptı. 1983'te ilk kez parlamenteT oldu. 1987'de seçimi kazanamayınca, Dış Politika Enstitüsü'nün başkanlığına getirildi. 1991 'de yeniden parlamentoya girmeyi başardı. 9 yıldır, partisinin Helsinki bölgesinin başkanlığını yapmaktaydı. kabul eden sosyal demokrat li- der Paavo Lipponen, çoğunluk hükümeti için gereken koalis- yon ortağı konusunda şöyle ko- nuştu: "Karşıhkh görüşmelerie her türlü seçeneği değerlendinneyE hazınz. Şu an için söyle>ebilece- gim tek şey, bugünkü hükfime- tin arük tarihe kanşOgKJır." Türkiye'nin Lider Pazarlama Kuruluşu JET PA, Otomobil Ve Elektronik Sektöründe Olduğu Gibi, inşaat Sektöründe de Inanılmazı Gerçekleştirdi... Konutta Sabit Fiyat Garantisi! JET KONUT