Catalog

11 ŞUBAT 1995 CUMARTESİ CUMHURİYET SAYFA EKONOMI THVdenzam •Ektoomi Servisi - Türk Hava Ybllan (THY) iç hat seferlerine ortalama yüzde 49.7 cranında zam yapıldı. 25 şut>attan ıtibaren geçerli olacaL THY ıç hat ücretleri zammyla bırlikte 1 milyon 500 b n lıra olan tstanbul- Anka-a ulaşım ücretleri yüzde 53.3 ıle 2 milyon 300 bin liraya yükseldi. 1 milyon 900 bın lıra olan Istanbul- Diyaoakır bılet ücretleri yüzdc 52.6'lık artışla 2 milyon 900 bin lıraya. 1 milyon 500 bin lira olan Istanbul-îzmir yüzde 53.3'lûk artışla 2 milyon 300 bin liraya, Istanbul-Antalya 1 milyon 650 bin liradan 2 milyon 400 bin liraya çıktı. Arsa ofisi 100 bin konut üretecek • AISKARA (W) - Maliye Bakanı lsmet Attila. altyapılı arsa ihtiyacmı karşılamaya dönük Arsa Ofisi'nin bu yıl 100 bını konut. 2 bin 500'ü küçük sanavı. 750'si organıze sanayı için olmak üzere toplam 103 bin 25Obinm arsa üreteceğını bildirdi. Maliye Bakanı Attila. üretilecek arsalann toplam alanının ise 6 milyon 519 bın hektan bulacağını belirtti. Gübre karannamesine Demirel onayı • ANKARA (ANKA)- Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel, tanmda kullanılan kimyevi gübrelerin yurtiçi ve yurtdışından sağlanması, dağitımı desteklemesine ılişkin Bakanlar Kurulu karannı onayladı. Cumhurbaşkanlığı'ndan yapılan yazılı açıklamaya göre gübre kararnamesi. KD\"h gübre fiyatının yüzde 30'u olarak belırlenen destekleme ödemelerinin Ziraat Bankası Tanm Kredi Kooperatifleri. Tanm Satış Kooperatıflen, Pancar Ekıcilen Istihsal Kooperatıflen Şeker fabrikalan ve Çaycılar Kooperatifleri tarafından da yapılmasını hükme bağlıyor. Türban işletmeleri satışa çıkıyor • ANKARA (ANKA)- Özelleştirme İdaresi.^.. ^^.JÎ, Turban'ın üç tesisi ıle Karadeniz Bakır İşletmeleri "nın (KBİ) ikı işletmesıni satışa çıkanvor Ozelleştırme Idaresı'nden yapılan açıklamaya göre Turban'ın tesislen ve KBİ'nın işletmelennin satışına ılişkin ıhale duyurulan 13 şubatta yapılacak. Turban'ın Çeşme Oteli. Çeşme Otelı lojmanlan ve Kemer Manna Oteli, KBİ'nin ise Samsun ve Trabzon Kutlular işletmeleri, teklıf alınarak ve görüşmeler yapılarak pazarlık usulüyle özelleştirilecek. Danıştay ile Yargıtay karşı görüşte • Haber Merkezi- Danıştay'ın 600 bin kamu işçisinin sözleşme farklannı 6 ay gecikmeli ödemeyi öngören hükümet genelgesini geçersiz kılan karar gerekçesi yazılarak yürürlüğe girdi. Danıştay. toplu sözleşmeye taraf olmayan hükümetın müdahale yetkısi bulunmadığı saptaması ile hükümetin işçi alacaklannın 6 ay gecikmeli ödenmesinı öngören karannın hukuka aykın olduğu sonucuna vardı.Yargıtay 9.Hukuk Daıresi üyelerinin 2'ye karşı üç oyla verdiği karannda, olağanüstü koşullar yorumuna dayanılarak hükümetın Türk-tş'le sözlü anlaşmalı uygulaması geçerli sayıldı. Iki üst yargının çelişkili kararlan uygulamada tartışma getiriyor. THY ve HAVAŞ'ta grev kapıda • İstanbul Haber Servisi - Hava-îş Sendikası ile Türkiye Hava Işverenleri Sendikası arasında iki gün süren görüşmelerden bir sonuç alınamadı. Hava-İş Sendikası Genel Başkanı Atilay Ayçin. "Taleplenmizi elde etmenin yolu gre\den geçecekse hıçbır zaman amaç olarak görmediğimiz bu hakkımızı kullanmaya hazınz" dedi. THY ve HAVAŞ'ta yaklaşık dört buçuk aydır sürdürülen toplusözleşme görüşmesi son aşamada. THY'den sonra HAVAŞ'ta da asılan grev karannın ardından Hava-tş ve TÜHİS arasında önceki gün \e dün görüşmeler yapıldı. Ancak bır sonuç alınamadı. Özelleştirme Yüksek Kurulu Hak-lş'e satışı iptal etti, kurumun arazileri ayn satılacak EBK yağması durduruldu • Hükümet, Özelleştirme Yasası'na dayanarak Kardemir'in ardından gerçekleştirdiği ilk KİT satışında, kamuoyunun yoğun tepkisi üzerine geri adım attı. EBK'nin Refah Partisi'ne yakınlığıyla bilinen Hak-lş Konfederasyonu önderliğindeki Ortak Girişim Grubu'na satılmasını onaylayan Özelleştirme Yüksek Kurulu (ÖYK), kararınv dün iptal etmek zorunda kaldı. • Başbakan Tansu Çiller, iptal karannı, "kamu vicdanırun rahat etmesi" gerekçesine dayandınrken, ÖYK'nin SHP'li üyesi Sanayi ve Ticaret Bakanı Dönen, "Bundan sonra daha ciddi bir ihale açılacak. Halk. malına sahip çıktı" dedi. ÖYK toplantısında. Hak-îş'e toplu olarak verilen EBK kombina ve arsalannm ayn ayn satüması seçeneği değerlendirildi. ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - Hükümet, Özelleştirme Yasası'na daya- narak Kardemır'in ardından gerçekleştir- diği ilk KtT satışında, kamuoyunun yogun tepkisi üzenne gen adım attı. Et ve Balık Kurumu"nun (EBK) Refah Partısi'ne ya- kınlığıyla bılınen Hak-lş Konfederasyonu önderliğindeki Ortak Girişim Grubu'na satılmasını onaylayan Özelleştirme Yük- sek Kurulu (ÖYK), "kamu mallannın peş- keş çekfldiği''eleştirilen üzerine. karannı iptal etmek zorunda kaldı. Başbakan Tansu Çiller. yaklaşık 7 mil- yon metrekarelik arsa. 21 kombina ve 12 soğuk hava deposuna sahıp EBK" nın, "24 ay sonra ödenecek" 1,5 tnlyon lıra karşı- lığında satılmasına ilışkin işlemlenn ipta- lını. "kamu vicdanını rahatlatmak" ge- rekçesine dayandırdı. Hak-lş'e toplu olarak verilen EBK'nm arsa ve kombinalannın avn ayn satılması seçeneği ağırlık kazandı. ÖYK'nin SHP'li üyesi Sanayi ve Ticaret Bakanı Mehmet Dönen. "Bundan sonra daha ciddi bir ihale açılacak, Halk malına sahip çık- tı" derken, Hak-tş Genel Başkanı Necati Çelik, iptal karannın tebliğinin ardından bugün açıklama yapacağını bildirdi. OYK; EBK'nin, milyonlarca metreka- relik arsalanyla birlikte Hak-lş önderli- ğindeki Ortak Girişim Grubu'na yok pa- hasına devredilmesinin kamuoyunda ya- rattığı tepkı üzerine, dün Başbakan Çiller başkanhgında saat 14.00'te toplandı. Yak- laşık 20 dakika süren toplantının ardın- dan bir açıklama yapan Çiller, EBK'nin Hak-lş Konfederasyonu'na venlmesine yönelik eleştirilere dikkat çekerek, satış iş- lemlerinin iptal edıldiğını açıkladı. Satı- şın, 'Kamu vicdanııun rahat etmesi" ama- cıyla iptal edıldiğını anlatan Çiller, şu açıklamayı yaptı: "Özelleştirme ülkemizin en büyük me- selelerinden biridir. Bu konuda atacağımız her adımda.özellikle \eni başladığınıız bu- günlerde, hepimizin bunun anlamını iyi anlamasu \aracağımız yerlerin nereve gi- deceğini iyi tespit etnıcihtiyacı vardır. OzeJ- leştimıe bizde \eni bir olgu. Biz uzun yıl- lar halktan topiadığınuz paralan \eniden halka \eremedik. Yanlış vaünmlara de- ğerlendirildi, KİT'lerin açıklanna yatır- dık. Halkın parasuıın aslında halka geri ve- rilmesinin gereği vardır. Esnafa çiftçimize bu yüzden \cterli kaynak aktaramadık. vatınmlara aktaramadık. Şimdi bütün bunlan değiştirme zamanıdır. EBK'nin satışına ılişkin olarak kamu- oyunda çok değişik görüşler ortava atıl- mıştır. Kurul bu konuyu değerlendirmiş- tir. Bu değerlendirmelerin gözönüne alın- ması ve gerekli işlemlenn yeniden değer- lendirilmesi için, kamu vkdanının rahat et- mesi için, bu satış karannı iptal edivorum. Olay. halkın parasını halka >eniden en iyi biçimde maletme meselesidir. Burada ka- muoyunun vicdanının rahat olması ihtiya- cı \ardır. Bu. halkın parasını, en iyi biçim- de halkın parası \apma mücadcleskür. Ku- rulumuz bu doğrulnıda olayı yeniden de- ğeriendirecektir.'" ÖYK'nin SHP'li üyesi Sanayi ve Tica- ret Bakanı Mehmet Dönen. Cumhuri- yet'in. iptalden sonra işletilecek sürece ilışkin sorusuna. "Şûndi, daha ciddi bir ihale yapılacak. Önemli olan, ihalenin açık ve seffaf olması"* yanıtını verdi. Dönen. kombina ve arazilerin ayn ayn satılması- nın değerlendirileceğini. arsalann parsel- leneceğini bildirdi. ÖYK'nin, EBK'nin satışına ilişkin ip- tal gerekçesi şöyle. "Özelleştirme Yük- sek Kurulu karannın yayımlanmasına müteakiben, kamuoyundaki yorum ve kanaatlerin, özelleştirme uygulamalannı olumsuz yönde etkilemesinin söz konusu olabileceği, her halukârda vanlmak iste- nilen toplunı \arannı zedeleme dunımu yaratabileceği göriişü ağırlık kazandığuı- dan. 2 Şubat 1995 tarihli Ö\ K karannın iptal edilmesi uygun bulunmuştur." Öte yandan, Başbakan Tansu Çiller'in satış konusunda "özeUeştirme amacına uygunluk" açısından tereddütlen olduğu belirlendi. EBK'nin satış fıyatı konusun- da "tatminolmayaırÇiller'in, özelleştir- me işlemkrinin "gerçek değerter"üze- rinden yapılması konusunda ısrarlı oldu- ğu belirlendi. Hak-lş Genel Başkanı Necati Çelik'ten hükümete gözdağı: Geri a(bııı, özelleştirıneyi durdurur ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - Hak-İş Konfederas- yonu. Et Balık Kurumu'nun (E- BK) satış işlemlerinde günde- me gelen "y'ağma" iddialannı. "ideolojik sâldın" diye nıtelen- dirdı. Refah Partisi ile ilişkılen olduğu iddialannı yalanlayan Hak-lş Konfederasyonu Genel Başkanı Necati Çelik. "Beni ve arkadaşlarımı hiçbir menfaat ilişkisi içinde göremezsiniz. Olmadık. olmayacagız" dedi. Çelik, tepkiler üzenne satışı ip- tal eden hükümete. "Geri adım atartarsa, bundan sonra hiçbir KİT'i özeUeştiremezler'' sözle- riyle gözdağı vermeye çalıştı. Çelik. dün toplanan Hak-lş Konfederasyonu Genişletilmış Başkanlar Kurulu'nun açılışın- da, EBK ve Karabük'le ügili id- dialan yanıtladı. "Yağmadiyen- ler, gelip bizi ikna etsin'" diye ko- nuşan Çelik, konfederasyon ola- rak daha önce EBK ve Süt En- dfistrisi Kunımu'nun (SEK) Çelik, Hak-tş Konfederasyonu Başkanlar Kurulu'nun açılışında iddialan yanıtladı. özelleştirilmesi girişimlerini ip- tal ettirdiklerini ve Karabük'ün kapatılmasını önlediklerini anımsattı. EBK'nin satış işlemlerinin ip- talınden önce yaptığı konuşma- da "Bugün EBK ile ilgili fervat edenlerin hiçbir haklı. makul, mantıklı davanaklan voktur. Bir ideolojik saldın\la karşı karşı- yayız. ideolojik saldın, menfaat gruplanyla halk ortaklıklan arasında cereyan etmektedir. Çünkü. hem Karabük hem de EBK modelimiz, tam anlamıyla halk ortaklığı modelidir"diyen Çelik. şunlan söyledi: "Özçelik-lş Sendikası. da-tş Sendikası ve Hak-İş Kon- federasyonu'nun hiçbir biçimde ortaklığı, tüzel kişilik şahsiyeti olarak söz konusu değüdir. Pro- fesvonel yönetici arkadaşlann, vönetim kadrolarında görev al- malan söz konusu değildir. Bu- radaki özelleştirme, halkın ken- disine yapılmaktadır. Halkın malı. halka dönüşmektedir. Menfaat ihlali olanlar. bir kısım med>ayı da kullanarak bu işlem- lenn aicyhine kampanya yüriit- mektedir." Sendikacımn yeri Çelik. sendikayöneticilerinin EBK ile bağlantılan konusun- da, şu açıklamayı yaptı: "Sadece sendika yönetkileri. bu işlerin çalışanlann yaranna sonuçlandınlması bakımından, bir işlemi yürütmek için işin için- de veya önündedir. Ancak, hiç- bir biçimde bu işiemde, bu arka- daşlanmızın, bu işten ne şahsen, ne de örgüt olarak bir çıkaıian söz konusu değildir. Artı mesai ve diğer harcamalarla, riske de girmişlerdir. Yaptığımız, ciddi bir fedakâriıktır. Bu fedakârlığı halkın, toplumun, çahşanlann, kamuo>unun yaranna yapıyo- ruz ve şerefle de yapmaya devam edecegiz." ANAP, sendikaların özelleştirmeye katılmasını önlemek için yasa tasansı hazırlıyor Sendikalara patronlıık yasağı geKyor OSMAN AYDOĞA1S ANK.\R.\-Özelleştırmenin ilk uygu- lamalan olan Et Balık Kurumu ve Kara- bük Demır- Çelik İşletmeleri"nin satı- şında yasaya aykınlık bulunduğu gerek- çelen üzenne ÂNAP. ışçı sendıkalannın özelleştinlecek kuruluşlan satm alması- nı engellemek için yasa önensi hazırlı- yor. ANAP Özelleştırmeyi lzleme Ko- mitesi Başkanı Ya\TizKöymen, sendika- lann patronluğa soyunmasının ilerde bü- yük »ıkıntılar yaratacağını belirtirken. ANAP Grup Başkanvekili Oltan Sun- gurluda özelleştirildıği sanılan kuruluş- lann ilerde yine "devletin başına kalaca- ğmı"sa\-undu. Özelleştirme Yasasrnınçıkanlmasın- • Et Balık Kurumu ve Karabük'ün sendikalara satışının yasalara aykın olduğu gerekçesiyle harekete geçen ANAP Özelleştirmeyilzleme Komitesi, sendikalann özelleştirme kapsamındaki kuruluşlan satın almasını engelleyen bir yasa önerisi hazırlıyor. da rol oynayan ve iptal ettirmeyen ANAP. ilk uygulamalarda ortaya çıkan tartışmalar nedeniyle hükümeti yakın ta- kibe aldı. Karabük'ün satışından sonra, Hak-lş Konfederasyonu'nun başında bulundu- ğu "Ortak Girişim Grubu"nun EBK'yı satın almasında yasaya aykınlıklar sap- tayan ANAP Özelleştirmeyi lzleme Ko- mitesi, satılan kurumun tesıs ve arsala- nnı da incelemeye aldı. Komite üyesi ts- tanbul Milletvekilleri Haüt Dumankaya ve Yusuf Pamuk, kurumun Istanbul'da- ki tesis ve arsalannı incelemeye başladı. İki milletvekili, kurumun sahip olduğu malvarlıkJannın dunımuna bakacaklan- nı. yetküiler ve işçilerle görüşerek bilgi alacaklannı bildirdiler. Hukukçulann ve ekonomistlerin de katılımıyla özelleştirme çalışmalannı in- celeyen ANAP Özelleştirmeyi lzleme Komitesi. Hak-lş'in EBK'yi tartışmah biçimde satın almasıyla birlikte bu satış işlemi üzerinde durmaya başladı. "Toplumsal v^ra açar'^ Önce Karabük, ardından EBK'nın iş- çi kunıluşlanna satılmasını eleştiren Ko- mite Başkanı Giresun Milletvekili Ya- \Tiz Köymen. sendikalann "patronluğa soyunmasının"ilerde önemli toplumsal yaralar açabileceğinı söyledi. İşçi sendikalannın aynı zamanda üre- tim yapılan kuruluşlara sahip olmasını "bir kottuğa iki kişinin oturması" biçi- minde yorumlayan Köymen. işçi sendı- kalannın "işçilerin mi, yoksa işverenin hakkını mı savunacağı" tartışmasının başlayacağını bildirdi. Hak-İş'in teklifinde işçi sayısı şişirildi Iş garantisi aldatmacaydı ANK.ARA(CumhuriyetBürosu)-Hak-lş Kon- federasyonu Başkanı Necati Çelik'in, Özelleştir- me Yüksek Kurulu'na sunduklan ve iptal edilen karara da yansıyan, taahhütleriyle 4 bin kişinin istihdammın garanti altına alındığı yolun- dakı açıklamalannın doğru olmadığı öğ- renildi. Et ve Baîık Kurumu (EBK) yetkı- lilerinden edinılen bilgiye göre; ÖYK ka- ranyla. kummda çalışan toplam 4 bın 226 işçiden. gelecek 3 ayda emeklılik süresı dolacak 600 kişi \e 1490 geçıcı işçi dışın- daki yalnızca 2 bin 136 kişinin istihdamı garanti altına alınabiliyordu. Çelik'in. EBK'deki 4 kişilik istihdamı korumak amacıyla ihaleye girdikleri. diğer teklif veren firmalann 2 bin işçiyı ışten çı- kartacaklan yönündeki sözlerinin doğruyu yan- sıtmadığı belirlendi Çelik'in. çalışanlan garan- tiye almak için verdiklerini savunduğu taahütle- rinin yalnızca 1136 çalışanı kapsadığı öğrenildi. EBK yetkılilerinden edınilen bilgiye göre: ku- rumda 4 bin 226 işçi çalışıyor. Çalışanlann 149O'ı geçici işçi, 600'ünün de önümüzdeki 3 yıl için- de emeklilik süreleri doluyor. EBKyetkilileri, önümüzdeki 1 yılda kurumda çalışan 2 bin 736 sürekli işçinin yaklaşık bininin emeklilik süresinin dolduğunu, ge- n kalan 1490 ışçinın de iş sözleşmelerinin 3 ayda bir bittığini bildirdiler. Bu durum- da, Hak-lş Konfederasyonu gelecek 1 yıl içinde yalnızca 1136 işçi için istihdam ga- rantisı \erdı. ÖYK, Hak-îş'in taahhütlen çerçevesin- de, kurumda emeklilik süresini dolduran- lar dışındaki çalışanlann, iş akitlerinin ken- di ıstekleri dışında feshedilemeyeceği ka- ran almıştı Bu karara göre; Hak-İş'in ku- rumda çalışan 3 ayda bir sözleşmelen yenilenen 1490 geciçı işçiyi tekrar almama hakkı bulunur- ken.biryıl içinde emeklilik süresi dolacak bin iş- çiyle birlikte. kurumdaki çalışan sayısını 1136"ya indirebilecekti. TÜRK-İŞ GENEL BAŞKANI MERAL: Hak-İş, yağmadan payını alacaktı IŞIK KANSU ANKARA Türk-lş Genel Baş- kanı Bayram Me- ral, kaynaksızlık- tan şikâyet eden- devletın. vurguncu- ya, talancıya, israf- çıya çanak tuttuğu- nu vurguladı. KlTHerin özerk yapıya ka- vuşturularak, politikacılann arpalığı olmaktan kurtanlma- sını, teknolojilerinin yenilen- mesini istediklerini aktaran Türk-tşGenel Başkanı,buku- ruluşların kapatılmasının. el değiştırerek daraltılmasının iş- sizliği arttıracağı- nı. bunun da sos- yal patlamalara neden olabileceği- ni dile getirdi. Me- ral, Et ve Balık Kurumu'nun (E- BK) satışına, yağ- malanmak istendı- ği gerekçesiyle da- ha önce de karşı çıktıklannı anımsatarak. "O zaman, satışlar durduruldu. Ancak, şimdi ikinci bir yağma söz konusu oldu. Bu sefer, yağ- madan Hak-İş payını almaya çabaladı. Gerekçe olarak da çalışanlan kurtardığuu ileri sürdü"dedi. TİM Başkanı Okan Oğuz, hükümetin ekonomik politikalannı sert biçimde eleştirdi 6 IMF'ye nostalji olsun diye gitmedik 9 AHMET ÇELİK BURSA - İhracatçılar sert çıktı. Koalisyon hükümeti Türkiye İhra- catçılar Meclisi'nin 4. Bölge Top- lantısı'nda ağır eleştirilere hedef oldu. Türkiye'nin kendini 2000'li yıl- lara taşıyacak ekonomik, sosyal ve siyasi istikran sağlayacak siyasi yapılanmadan yoksun olduğunu belirten Türkiye İhracatçılar Mec- lisi Başkanı Okan Oğuz, "Ne ya- aktır ki, bugünün iktidanrun da içinde bulunduğu siyasi iktidarla- nn popülist politikalannın bir So- nucu olarak 1960,70 ve 80'in ikin- ci yansından itibaren ekonomi, gi- derek kriz ortanuna sürüklenmiş- tir. Krizin yarattığı sosyal çalkantı, sonuçta, 'postal'ı davet etmiştir" dedi. Dış Ticaret Müsteşarı Nejat Eren de, ihracatın desteklenmesi amacıyla Exımbank'a aktanlacak kaynağın müjdesinı verdi. Türkiye Ihracatçıiar Meclisi'nin 4. Bölge Toplantısı. Uludağ lhracatçı Bir- likleri'nin evsahipliğinde dün Bur- sa'da gerçekleştinldi. Önceki dört toplantının aksine örtülü eleştiriyi bırakarak açıkça taarruza geçen ih- racatçılar, koalisyon hükümeti baş- ta olmak üzere siyasi iktidarlan adeta topa tuttular. Konuşmasına, "1994, enflasyonda yüzde 150'ler- leCumhuriyet tarihinin rekorunun kınldığı, iiretim ve yatınmlann ge- rilediği bir >ıl olarak geride kaunış- tır" diyerek başlayan TİM Başka- nı Okan Oğuz. "Ülkenin lOyılara- dan sonra yeniden IMF reçeteleri- ne muhtaç hale gelmiş olması, eko- nominin ne kadar kötü bir gidiş içinde olduğunun açık göstergesi- dir. Hiç kimse, Türkiye'nin nostal- ji olsun diye IMF'nin kapısuıı çal- dığını söyleyemez" diye konuştu. İŞÇtNtN EVRENtNDEN ŞUKRAN SONER Hayret Bir Şey... Karabük ve Et Balık satışlannın baştan sona hukuka aykırılığına ilişkin bugün yayımlanacak haber ve yorumu tamamlarnak üzereydim kı yazıişlerindeki arkadaşlardan uyarı geldi. Hükümet, Et Balık Kurumu satışına ilişkin ka- rannı iptal etmiş. Son dakıkada haberin elinde ölmesi, gazeteci ıçın zorda bırakan bir durum olmasına karşın, sevindim. Et Balık Kurumu'nun arsalanna, rantlanna göz dikmiş, ya da kamu malının işçiye, sendikaya satılmasını içlerine sındıremeyenlerle aynı cephede olmadan elbet. Onjaıia tam zıt nedenlerle.. Öncelikle EBK'nin ya da benzerinin en kapitalist dü- zenlerde bile desteklenmesi gereken üretici ve korunması gereken yoksul kitleler gözetilerek, kamu elinde bulun- ması zorunluluğuna yürekten inandığım için. En zengin ülkelerde bile darda kalan çiftçiyi. hayvan üreticisini gö- zeten, yoksul halk kitlelerinin ucuza et ve ürünlerini ye- melerine aracı olan kurumlar bulunduğu gerçeğini belki bundan sonra tartışabiüriz. Belki Hak-lş karşısında alıcı olamayan sermaye cephe- si feryadından dersler alıp, bazı gerçekleri görebiliriz: Özelleştirmede arsa degerinin altında bu ilk KİT satışı değildi ki. Bugüne kadar hakediş değeri ile satılabilmiş bir tek KİT bile anımsamıyoruz. Bugüne kadar sesleri so- luklan çıkmayanlar, kamu malının sermayeye peşkeş çe- kilmesine seyirci kalanlar, alıcı işçi ve sendika olunca kı- yameti kopardılar... Hemen kurumun arsalannm değerleri ortaya çıktı. Ar- salann satış hakkının venlmesine kıyamet koptu. Daha da ileri gidilerek 1-2 trilyon fazla veren, ancak ışçileri ışten atmaya kalkışan, işçinin tazminat alacaklarını üstlenme- yen alıcıların avukathğı üstlenildi.. "İki bin işçiyi kurtarma adına, EBK sendikaya verile- mez" fetvası çıktı. "Bu satış durdurulsun" diye sermaye cephesi adına hükümete rest çekildi. Doğrusu, yüzde yüz halkın karşısında bu insanı yok sa- yan çıkışla aynı hedef doğrultusunda olmaktan içimiz "cız" ederek, çok başka ve haklı nedenlerte satışı durdur- mak için savaşım vermek zorundaydık... * işçinin iş güvencesi, kıdem tazminatları, toplumsal yarar, ekonomiye katkı, sosyal işlev gözetildiğinde, 1-2 trilyon fazla veren firmalardan Hak-lş'in verdiği daha iyi sayılabilirdi. Ancak öbürlerinden daha yüksek görünse de kamunun, yani herkesin malı olan bir işletmenin, değeri- nin çok çok altında satılmasını, alıcısı işçi adına sendika da plsa savunamazdık. * Üstelik satışın işçi adına sendikaya yapıldığı da doğru değildi. Evet, ortada girişim grubu adı altında Hak-lş yö- neticilen gözüküyordu. Ancak sonunda bir yıl sonra kuru- lacak şirkette çalışan işçılenn sahip olabıleceklerine ıliş- kin hiçbir umut ışığı yoktu. Onlar adına sendikanın da doğrudan alıcı olmasına Sendikalar Yasası izin vermiyor- du. Kurumu, "işçiler ve sendika" paravanası ile, kimbilir hangi oyunlarta, hangi üçüncü şahıs kışi ve kurumlar ka- patacaktı. Boyutlannı düşünmek istemediğimiz hangi kir- liliklere işçi ve sendika adı bulaşacaktı? Özelleştirmeye karşı olması gereken sendika, işlevi, ku- ruluş amacı, ideolojisi ile çelişen bir rolü üsrleniyordu. Bu noktada, sendikal ideolojiye ihanet ve kirii payla- şımlara ortaklık niteliğındeki bu işe, sendikacılann tümü- nün gonüllü girmediklerı gerçeğini de atlamayalım. Kimi- len kişisel ve özel siyasi ideolojileri. şeriatçı, Refahçı bağ- lantılan nedeniyle bu işe gönüllü oldular. Kimileri ise özel- lıkle Karabük'te kapatmayı ertelemek, en azından ocakla- nn sönmemesi, bazı yatınmlann yapılması için zaman ka- zanılması, işçilerin sokağa atılmaması gibi kaygılar içinde, aynı oyunun aracı oldular. * En önemlisi, satış bütünü ile yasa, hak, hukuk dışıydı. Hükümet, Dünya Bankası, IMF gibi merkezlere şirin gö- rünmek üzere satışta acele ediyordu. İşçiye rağmen, hele Karabük'te bir yöre halkına rağmen, Et Balık'ta üretici ör- gutlerini karşısına alacak bir satışı göze alamamıştı. Hü- kümetin önerisi ile tümden yasa, hukuk dışı bir yol seçil- di. ilerde kurulacak, sadece adı olan, hayali şirket oluştu- njlup, girişim grubu adına sendika başkanlannın şahsen işin içinde olduklan bir formül bulundu. Özeti, kurulma- mış bir şirket adına 6 sendikacıdan oluşan bir girişim gru- bu fiilen her şeyin sorumlusu olacaktı. Hangi yasa, hu- kuk, hakka göre? Görduğünüz gibi Çiller hükümeti, Başbakan'ın özelleştirme yasasını çıkanrken "Gecikme nedenı ile her gün trilyonlar gidiyor", "Türkiye'yi kurtara- cak sihirli formül" dediği özelleştirmenin daha ilk uygula- malarında işleri yüzlerine gözlerıne bulaştırmış bulunu- yorlar. Ardından kârlı olduğundan uygun koşullarda satıl- a-bılecek Erdemir'in, değerının akıl almaz oranda altında satılmasının gündemde olduğu haberleri gelıyor. Belki bu acı deneyimler, akıliann biraz olsun başa gel- mesi için bir işe yarayabilir. Türkıye'de pek çok olumsuz- luğun yanında, "toplumun uyanması" olarak nitelendirile- bilecek öylesine güzel bir gelişme var kı.. Sıyaset. sendi- kal yaşam, iş dünyası, yaşamın her alanında kırienme ne kadar büyümüş, değeıier ne ölçüde ağır erozyona uğra- mışsa da, buna karşı duyariılık, tepkiler de gelişmiş bulu- nuyor. Her yerde, her kirii işin bir izleyicisi çıkmaya başla- mış bulunuyor. KİT'leri yağmalamak, öyle düşlendiğı gibi kolay olma- yacak, gözler üzerinizden aynlmayacak, haberiniz ola... 'nin satış iptaii seyindirdi •ANAP Genel Başkanı Mesut Yılmaz, "Yapılan yanlış telafi edilmiş, ama özelleştirmede vakit kaybedilmiştir." dedi. CHP Genel Sekreteri Adnan Keskin, iptal kararından CHP adına kıvançh olduğunu söyledi. ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - Et \e Balık Kuru- mu'nun (EBK) Hak-lş'e satı- şının iptal edilmesi siyasi par- tiler ve bazı sendıkalarda se- vinç yarattı. ANAP Genel Başkanı Me- sutYılmaz. hükümetin özelleş- tirme konusunda sıfır nokta- sında olduğunu kaydederek. " Yapılan yanlış telafî edihniş a- ma özelleştirmedevakit kajbe- diimiştir. Umanm ki Özelleş- tirme Yüksek Kurulu. konuyu yeniden bağlarken, toplumda bu konudaki beklentileri de dikkate ahn \eni bir \anlışyap- maz"1 dedi. CHP Genel Sekreteri Adnan Keskin. iptal karanndan CHP adına kıvançlı olduğunu. bu karann özelleştirme konusun- da yeni yaklaşımlara gereksi- nim bulunduğunu gösterdiğini belirtti. Keskin, yasaya aykın- lıklar taşıyan satış işlemi için idare mahkemesine başvur- duklannı anımsatarak. "Bu başvurumuz, bugüne kadar kamuoyunda ortaya çıkan tep- kilere duyarsız kalan, yapılan tartışmalarla ilgilenmeyen Özelleştirme Yüksek Kuru- lu'nu harekete geçirmiştir'' de- di. SHP Genel Sekreteri Musta- fa Timisi. satış ışleminin. ka- muoyundaki kaygılan gidere- cek biçimde yeniden düzen- lenmesi gerektığini açıklarken, SHP Genel Sekreter Yardım- cısı Mustafa Gazalcı da, E- BK'nin Hak-lş'e satışında ge- rekli titizliğin gösterilmedıği- ni. kurumun. yalnızca bir ta- şınmazının bile satış degerinin çok üzerinde olmasının, özel- leştirmenin gerçek amacına u- laşmadığını gösterdiğini kay- detti. ANAP Grup Başkanvekili Oltan Sungurlu. özelleştirme- nin yasal. ekonomik ve sosyal gerekçelerinin sağlam belir- lenmesi gerektiğini belirti. DlSK^GenerBaşkanı Rıd- van Budak toplumsal tepkinin gerekli etkiyi yarattığını kay- detti. Budaİc. "Cumhuriyetin ve halkın birikimlerinin bu kadar kolay saniamayacağı or- taya çıktı. Her Türk vatan- daşının ortağı saydığı kamu ku- ruluşlannın yok pahasına el- den çıkanlmasını bundan son- ra da engellemeye çalışacağız'" dedi. Türk-lş Genel Eğitım Sekreteri Salih Kıhçda hükümetin bu tür hatalara bir daha düşmemesi, sendikalann da bu hatalara alet olmar" ısı gerektiğini vurguladı.