Catalog
Publication
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Years
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Our Subscribers Can Login And Read Original Page
I Want To Register And Read The Whole Archive
I Want To Buy The Page
Cumhuriyel
tmtmz Sahibi: Berin Nadi
GeneJ Yavın Yonetmem Orfaan Erinç# Dı:, Habcler Ergun Balcı • tkonomı Bülent V ayııı Kunılu İlhanSdçukıBaskjnl.
Genel Yaym Koordınatörü: Hikmet Kızanlık • Kuitıır Handan Şenköken • Orhan Eriny. Okıaı Kurtböke.
Spor Abdülkadir Yücelman # Makdlelcr
Sami Karaören • Dıızeltme Abdullah > a/ıcı
I Fotoğraf Erdoğan Köscoğlu • Bılgı-Bcljıe
Edibe Buğra 0 Yun Hjborler Mehnıel Faraç
Çetinkava 0 Yazıışlen Miıdürlerı
fbrahim Yıldız (Sorumlu). Dinç Tavanç
• Haber Merkezi Mudüni: Hakan kara
# Gorsel Yönemıen Fikret Eser
Hikmet ÇHinkav a. Şükı ;.n Sııner.
Ergun RalcuDînc, Ta\an<,. ibrahim
>ıldı/. Orhan Bursalı. Mustafa
Balba\. Hakan Kara.
Ankara TCH'.MICIM. Mustafa Balba> 9 Haoer Müdürü
Doğan Akın Ataturk BııKan \ o 125. Kat 4. Bakanlıklar-
Ankara Tel 41V5O2O (7 hat). Faks 4195027 • Izmır
Tem-sıleısı Serdar Kızık. H. Zı>a Bl\ 1352 S Z 3 Tel:
44 ]! 220. Faks- 44191 P • Adana Temsılcısı Çetin Yigenoğlu.
lııonüCd 1NS No I Ka! 1. Tel 3522550 Faks 35225"O
Muessese Mudüni: Erol Erkut 9
Koordınatör Ahmtt Korutsan #
Muhasebe Bülent Yener • Idare
Hüsevin C iirer # tşletme: Önder
Çelik • Bılgı-lslem NaO Inal •
Bılgı^yar Sıstem: Mârüvet Çiler
MEDYAC:9Y6netım
Kurulu Başkanı-Genel
Mudtir Gölbbı Erduran
0 Koordınator Reha
Işrtman # Genel Mudur
Yardımcısı MineAkdağ
MEDVA C : •
Yonetım Kunılu
Başkanı - Genel
Miıdur Cstun
\krorn 0 Murahhas
uye Bora Gonenç
^ nımla^n \e Basan: Venı Gun Haber Aıansı. Basın \c Ya\ıncılık A Ş
Tu-kıvafCad "-V 41 Caialoğlu 34J34 Ist PfC 246 Istanbui fel lO :I2) 512 05 05 (20 hall Faks 10 212) 515 S5 <35
4ARALIK1995 tmsak. 5.34 Güneş: 7 05 Ögle. 12.01 Jkmdı: 14 22 Akşam 16.43 Yatsı.18 09 MED>.ACTe! 51407 53 - 513 95TO- 513 8460-61. Fak* 5IIS466
Engüzel
mankenler
• İstanhul Haber Servisi -
Bırbınnden güzel çok
sayıda manken. Kanal
6'nın önceki akşam
düzenledi|ı "Best Model
of The World- Dünyanın
En lyı Mankeni
Yanşmasf'nda ter döktü.
Yanşma sırasında
Türkıye'yi uluslararası
alanda başanyla temsil
eden modacı Cemil
Ipekçi'nın hazırladığı
gösteri. davethlere özel
dakikalaryaşattı. Defilenin
ardından Ipekçi"ye
çalışmalanndan dolayı bir
plaket verıldi. Yanşmaya
katılan mankenlenn tüm
performanslannı
sergilediğı yanşmada
bırincıligı erkeklerde
Yunanh, bayanlarda ise
Fransız manken kazandı.
Birincılerpara ödülünün
yanı sıra Urgüp
Kapadokya"da bır haftalık
tatıl de kazandı.
Akdeniz Çevre
Kurultayı
• ALAISYA (AA) - Dogu-
Batı Akdeniz Çevre
Platformu'na hazırlık
amacıyla düzenlenen.
Akdeniz Çevre Kurultayı,
Antalya'nın Alanya
ilçesinde yapıldı.
Toplantıda BAÇEP (Batı
Akdeniz Çevre Piatformu)
ıleDAÇEP(Dogu
Akdeniz Çevre Platformu)
üyesi çevreciler, kıyılarda
yapılacak çevre çalışmalan
ve eylemler üzerinde görüş
birligine vardılar. Toplantı
sonrasında yapıian
açıklamada BAÇEP ve
DAÇEP'in feshedılerek
yerine. AKÇEP'ın
(Akdeniz Çevre
Platformu) kurulacagı
bildirildi.
Mahkûma
Internet desteği
• NE\VYORK(AA)-
Amerika'nin Phoenix
kentınde idam edilmeyi
bekleyen bir mahkûmun
arkadaşlan, sanığın suçsuz
olduğunu öne sürerek
Internet aracılığiyle bir af
kampanyası başlattılar.
Mahkûmun fotoğrafını da
yayımlayan Internetçıler.
"DNA testlerinin
arkadaşlannın suçsuz
olduğunu ortaya
koyduğunu, buna rağmen
Paris Hoyt Çarriger adlı
sanığın ölüme mahkûm
edıldiğini ve ıdam
edilmeyi beklediğini"
bıldırdiler.
Amasya'da
deprem
• AMASYA (AA) -
Amasya'da önceki gece
saat 23.10 sıralannda orta
ştddette deprem oldu.
Kandillı Rasathanesı
yetkjlilerinden alınan
bılgiyegöre 3.6
şıddetındeki depremde can
vemal kaybı olmadı.
Aralıklı olarak 6 saniye
sjren yer sarsıntısı bazı
hnalarda çatlamalara yol
hastalıkları
• KOCAELİ(AA)-Okul
çağındaki çocuklarda sıkça
göriilen üst solunum
y~>llan enfeksıyonlannın.
zamanında tedavı
edılmemesı durumunda
kalp romatizmasına neden
ciabileceği bildirildi
kocaeli Urmersıtesi Tıp
FMltesi Çocuk Sağlıgı ve
Hjstaiıklan Anabilim Dalı
cğretım üyesı Doç. Dr.
Murat Elevli. "'Boğaz
enfeksıyonlan ciddıye
aınmayıp tedavi
asıktirilirse, sonrakı
yilarda açık kalp
aneliyatlarını dahi
gsrektırecek durumlar
crtayaçıkabilır" dedi.
Kızılırmak Deltası'nda kaçak inşaatlara göz yumuluyor
SFT alatımda yapılaşmaANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - Dün-
yanın en zengin sulak alanlanndan biri ola-
rak göstenlen Kızılırmak Deltasrnın. SİT
karannı ihlal eden yasadışı konutlann teh-
didı altında oldugu bildirildi.
Doğal Hayatı Koruma Derneği Sulak
Alanlar Bölümü Koordinatör Yardımcısı
Sunay Demircan. Kızılırmak Deltası'nın
doğu tarafındakı sulak alanlann Kültür Ba-
kanlığı Anıtlar ve Müzeler Genel Vlüdür-
lüğii'nce bırınci derecede SİT alanı ılan
edilmesıne karşın, kaçak yapılaşmanın de-
vam ettiğını kaydetti.
Demırcan. büyük ölçüde kuruyan Sakar-
ya ve Yeşılırmak deltalanndan sonra 310 kuş
türünün yaşadığı Kızılırmak Deltasfnda
da benzer bir tehlikenın olduğunu belirttı.
Demırcan. Türkıye'de son 30 yılda 200 bin
hektar dolayında sulak alanın kurutularak
yok edıldiğıne işaret ettı. Büyük Denız Dü-
dükçünü ve Kuzey Incirkuşu gıbı tıpık su
kuşlannın sadece Kızılırmak Deltası'nda
yaşadığını vurgulayan Demircan. bölgede-
• Doğal Hayatı Koruma Derneği'nden Sunay Demircan,
"10 yıl önce hiçbir gelir getirmeyen araziler, bugün yazlık
ev yaptırmak isteyen insanlara çok yüksek fiyatlarla
yasadışı olarak satılmaktadır" dedi.
kı memeh ve sürüngen hayvan çeşidınde-
kı zenginlığe de dikkat çekti. Demircan.
deltadaki göllerde yetıştinlen sazan. kefal
ve sudaklann ıç pazarda tuketildiğini kav-
dederek. kefal balığının ise tamamının yurt-
dışına satıldığını belirttı
10 bin kişi yaşıyor
Göllerdekı sazlıklardan 25 bin buyukba^
hayvanın vararlandığını söyleven Demır-
can. Kızılırmak Deltası'ndakı sulak alan-
Iarda 10 binin üzennde ınsan vaşadığını
bıldirdı. Demırcan. Kızılırmak Deltası'nın
Çukurova Deltasından sonra Tiirkivenın
en büyukdeltalanndan bin olduğunu v ıne-
leyerek. "Bölgenin doğal sistem açısından
taşıdığı öncme karşın. plansız \e btlinçsiz
\atırınılar. delta eküsistemini tehdit etmek-
tedir. 10 MI önce hiçbir gelir getirme>en ara-
ziler, bugün vuzlık ev \aptırmak isteven in-
sanlara çok \iiksck nvatlarla vasadışı ola-
rak satılmaktadır'" görüşlerine yer verdı.
Kızılırmak Deltasının doğu tarafındakı su-
lak alanlann Kültür Bakanlığı Anıtlarve Mü-
zelerGenel Müdürlüğü'ncetiimüylebirin-
cı derecede SİT alanı ılan edıldiğini anım-
satan Demırcan, kaçak vapıla^mamn hâlâ
durdurulamadığını bıldirdı
Demırcan. denız kıyısında arazısı olan
bütün beledıvclenn kaçak vapıla^maya goz
vumarak. büvukparalarkazandıklarınıone
sindü Yoru'klcr Beledı>ebi'nin. kı>ıdakı
vasadı^ı binalara beledıye hızmetleri gö-
türdüğüne dikkat çeken Demırcan, "Bele-
diye, her yıl düzenli olarak iskân vergisini
de tahsil etmekte \e gerektiğinde de ceza
kesmektedir. Ama işin garip tarafı binala-
nn iskân izni ve tapulanyoktur" dedi. De-
mırcan, SİT alanı ıçinde yapılan binalann
mevcut orman yasalarına aykın olarak ya-
pılması nedeniyle mahkemece yıkım kara-
rı verıldiğinı de belırtti
Kum çıkanlıvor
Ornıan Bakanlığı verel teşkılatının da si-
yası baskılar nedeniyle mahkeme karannı
uygulayamadığını savlayan Demircan. "Ya-
pılaşmanın ilerlemesiv le özellikle Y'öriikler
ilçesinde orman ve kumul bitki örtüsii tah-
rip edilmiştir. Böl^e insanı ise kısa sürvde v ük-
selen rant değerini vitirmemek için doğa ko-
ruma faalivctkrinc ve koruma statiilerine şid-
detlekarşıçıkmaktadır"dı\e konuştu. De-
mırcan. SİT alanı içındeveralankıvılardan
kum çıkanlmasınınvasaklanmasına karşın
buna da uyulmadığını söyleyerek. kara av-
cılığının hâlâ sürdürüldüğüne işaret etti.
3 Aralık Özürlüler Günü dolayısıyla Sağır ve Dilsizler Derneği bir balo düzenledi
Sessiz dünyadakilerin keyifli gecesi• Anadolu Yakası Sağır ve Dilsizler
Derneği îkinci Başkanı Ümriye Özdemir,
geceyi eğitime ya da tedaviye gereksinim
duyan sağır, dilsizler için düzenlediklerini
belirtti. Geceye katılan sağır ve dilsizler
Meclis'te sorunlanna eğilecek parti
olmamasından yakındılar.
İstanbul Haber Servisi-
Sessizbıryaşamın kapılan-
nı aralargibi girdik sağır ve
dilsizlerin dünyasına. Bizi
yalnızca gördüğü ve hisset-
tiği zaman anlayan bu insan-
lann 3 Aralık Dünya Özür-
lülerGünü nedeniyle düzen-
lediği balonun. onlann diin-
yası gıbi "sessiz" olacağını
düşünmüştük. Oysa korna,
müzık ve insan seslerinin
başdöndürücü gürültüsün-
den sonra balonun düzen-
lendigı Kadıköy Eysan Ote-
li'ne gittiğimızde önyargı-
lanmızın bızi yanılftığını an-
ladık. El işaretleriyleanlaşan
bu insanlan davul. zurna cş-
liginde halay çekerken bul-
duk. Yanınayaklaşarakvar-
dımcı olmasını istediğimiz
ilk genç. ışaretlerle bizı an-
lamadığını anlattı.
350 üyeli dernek
Elımizden tutarak birma-
saya oturttugunda meraklı
bakışlarlaetrafı seyrediyor-
duk. Sahnedeki halay faslı
bittiğinde ise Anadolu Ya-
kası Sagır ve Dilsizler Der-
neği Ikincı Başkanı Ümnye
Özdemir ıletanıştık. Derne-
ğin başkanının sağır ve dil-
siz olmaması balonun gıri-
şinde ugradıgımız şaşkınlı-
ğayenibirhalkaekledi. Eşi-
nin sağır vedilsiz olduğunu.
evlendikten sonra bu insan-
ları tanıdıgını söyleyen Öz-
demir, geceyi eğitime ya da
tedaviye gereksinim duyan
sağır. dilsizler için düzenle-
diklerini belirtti. Mart ayın-
da kurulan derneğin 350'nin
üzerinde ü)
r
esi olduğunu vur-
gulayan Özdemir. sağır ve
dilsizlerin dünyasının fark-
lı olduğunu vurguladı.
Derneğin büyük birbina-
ya gereksinim duyduğunu,
daha fazla sagır ve dilsize
ulasmak istediklerini vurgu-
layan Özdemir, bu insanla-
nn üretken olduklannı be-
lirtti. Tamamı sağırve dılsiz-
lerden oluşan halkoyunlan
gösterisinin ardından sunu-
lan tiyatro oyunu, çalışma-
lannda gösterdikleri başan-
yı anlamamıza yetti.
Müziğin eksik olmadığı
baloda. sahneyi bir dakika
bile boş bırakmayan sağır ve
dilsızknn duyamadıkJan hal-
de ritmlere nasıl ayak uy-
durduklannı gözledik.
Masamıza yaklaşan çok
savıda kişi, bizimle işaret-
lerle sohbet etmeye çalıştı-
ğında kısa birtereddütgeçır-
dik. Oysa çoğu zaman konu-
şurken yardımına ba^vurdu-
gumuzel,kol hareketlen ıle
mımiklerin sağır ve dilsizle-
rin dünyasındaki anlamı da
çok farklı değıldi. Kjsa birsü-
re sonra biz de konuşmayı
kestik ve üç beş dakika ıçın-
de öğrendiğimiz "Teşekkür
ederim. Tanıştığımıza sevin-
dim", "Yemek çok güzel"
"Şerefe kadeh kaldıralım"
cümielerini ifade eden ışaret-
lerle anlaşmaya başladık. Ye-
mek sırasında politikaya da
değinen sağır. dilsizler mec-
liste sorunlanna eğilecek bir
parti olmamasından vakın-
dılar
Gecenin iizücü yanı
Sakatlar Konfederasyonu
ve beledıye başkanlannın
baloya gelmemelenne üzül-
düklerinı vurgulayan dernek
üyelen, "Bize bir adım gelen
partiye biz koşarak gidece-
ğiz"görüşünü vurguladılar.
Keyifli ve farklı bir gece-
den onlann sessiz dünyası-
nın büyüsünü bozmadan işa-
ret diliyle aynldık. Bizi ka-
pıya kadar geçiren sağır ve
dilsizlerle yalnızca ellerimi-
zi kullanarak anlaşmak, ço-
ğu zaman konuşarak. bağı-
rarak, tartışarak. kav ga eden
insanlarla iletişim kurmak-
tan çok daha kolaydı. Balo-
da tanıştığımız sağır ve dil-
siz bir kişinin düşünceferi
gecenin özeti nıteliği taşı-
yordu: "Anlaşmak için ko-
nuşmak gerekrnez. Görerek.
hissederek de insanlara ula-
şabilirsiniz."
'Greenpeace
atom bombası
satın alacaktı'
• Örgütün eski genel başkanı Matti
Wuori, Greenpeace'in Demokratik
Almanya'da görevli bir Rus subaymdan
atom bombası satın almak üzere olduğunu,
yayımlanacak olan kitabında açıklıyor.
keye stgınma hakkı
Sağır ve Dilsizkr Derneği'nin düzenlediği gecede bir de tiyatro oyunu sergilendi. (Fotoğraflar: HÜLYA TOPCU)
GÜRHAN LÇKAN
STOCKHOLM- 1991
yılında. uluslararası çevTe
koruma örgütü Greenpe-
aee'in atom bombası elde
etmesine ramak kaldığı
açıklandı. Örgütün o za-
mankı genel başkanı. Fın-
lı Matti H'uori, örgürünün
Demokratik Almanya'da
görevli bir Rus subaymdan
atom bombası satın almak
üzere olduğunu. şu günler-
de yayımlanacak olan ki-
tabında açıklıyor. Rus suba-
yın, Sovyetler'in Demok-
ratik Almanya"daki askeri
deposundan alacağı atom
bombasını Greenpeace'e
satmaya hazır oldugu, an-
cak çe\Teörgütünün,risket-
kenlerini yüksek bularak
son anda geri çekildiği, ki-
tapta yer alıyor. Greenpe-
ace'in bu girişimindeki
amaç. dünya kamuoyuna.
parayla atom bombası satın
almanın ne denli kolay ol-
duğunu kanıtlamaktı.
Greenpeace'in örgüt ıçin-
de 'atom bombası projesi"
olarak adlandırdığı ve ay-
larsüren çalışmanın sorum-
lusu, örgütün nükleersilah-
lar konusundaki uzmanı
VVilliam Arkin'dı. Matti
Wuori. örgüte başkan se-
çildıkten sonra projeyı öğ-
rendiğini, kendisinden baş-
ka 5 üye ile I televizyon
gazetecisinın konudan ha-
beri olduğunu kitabında an-
lattyor Olayın özeti şöyle"
Varşova Paktı'nda görev-
li bir Rus subay ı, Greenpe-
ace'a 1991 'debaşvurdu. Su-
bay, temel görevinin. De-
mokratik Almanya'daki
atom silahlan deposunun
denetimı olduğunu açıkla-
dı. Aracılığı bir rahip üst-
lendi. Greenpeace'e. bir
Scud Hizesinin atom bom-
balı başlığı önerildi. Rus
subay, miktan açıklanma-
van para yanında, Isveç ve
fsviçre gibi "gövçnifirbir ül-
da is-
tiyordu.
Greenpeace'ın ilktepki-
si, buönerinin ardında Sov-
yet gizlı polisı KGB ya da
onun Demokratik Alman-
ya'dakı karşıtı GRU'nun
yatıp yatmadığını araştır-
mak oldu. Bu konuda uzun
süre çeşitli yöntemlerle
araştırma yapan çevre örgü-
tü. önerinin yalnızca söz
konusu subaydan geldiğine
kararkıldı
Füze başlığı
Bu aşamadan sonra sıra.
füze başlığının neye ben-
zedığini öğrenmeye geldi.
VVuori, bütün Hamburg'u
havaya uçurmaya yetecek
güçteki atom başlığının 3
metre uzunlukta. 800 ki-
logram ağirlıkta olduğunu
öğrenınce şok geçırdikle-
rini yazıyor. İşin bir başka
ilginç yanı. bütün bu gizli
çalışmalar yürütülürîcen,
Varşova Paktı'nın. Demok-
ratik Almanya'da herhangi
bir nükleer silahın kalma-
dığı. hepsınin Sovyetler'e
geri çekildiğini açıklıyor
olmasıydı.
Büyük bir Amerikan TV
kanalında çalışan televiz-
yon muhabırinin görev i. fu-
ze başlığının tesliminden
sonra, kamuoyuna "açdışı-
m" yalnızca kendi kanalın-
da gösterilmesıni sağlamak-
tı. Füze başlığı. Berlin Du-
van'nın önünde. bir hey-
kel açılırmış gibi. üzerinde-
ki örtü açılarak ortaya çıka-
rılacaktı. 7 Eylül 1991'de
yapılması tasarlanan devır
ışlemi ve açılış, Matti Wu-
on'nın son andaki karany-
la durduruldu. Amster-
dam'daki bir kafede örgü-
tün uluslararası genel mü-
dürü Steve Sawyer'e kara-
nnı açitflayan Wuori. Saw-
yer'in de onayını aldı. An-
cak Greenpeace. zarar ver-
me riskıni çok büyük bul-
muştu...
11 olmanın sorunlannı cesaretle gündeme getiren bir miman yitirdik:
Yalova'da tarihe geçen çevre duyarbhğı..•
OKTAYEKtVCİ
Seçimlere dogru ilan edilen yenı il
listelerinde de adlannı göremeyen ki-
mi ilçelerimiz "«fasKJık" olarak yo-
rumladıklan bu davranışlanndan ötü-
rü sıyasilere tepki gösterirlerken son
zamanlarda bu furyadan yararlanan
bazı eski ılçe merkezlennde de özel-
lıkle "yeniimardüzenlemeleri*' konu-
sunda tam bir açmaz ve geniım ya$a-
nıyor.
lmar planlan ve bu planlardakı ka-
mu binalanna yönelik düzenlemeler,
yıllardır hep "ilçe statüsü" esas alına-
rak gerçekleştinlen yeni ıl merkezle-
rinde, yine bu yeni idan kimliğin ge-
rektirdıği resmi binalar ve hizmet te-
sısleri için kent içerisinde uygun yer-
ler kolay bulunamıyor.
Hele bu yeni il merkezleri, örneğin
Yalova gıbi kent içındeki hemen tüm
boş alanlannı betonlaşmaya armağan
ederek bugünlere gelmişlerse şımdikı
resmi statünün gereksinme duyduğu ye-
ni bına ve tesısleri inşa edebılecek uy-
gun "kamu arazileri'" bulmak da ne-
redeyse olanaksız. Bu imar tıkanıklı-
ğı. "tasarruftedbirleri" nedeniy le ya-
şanan ve kamulaştırma olanağını da or-
tadan kaldıran "ekonomik nkanıklık-
la" bırleşınce. yetkihler sorunu çöze-
bılmek için bu kez o kent merkezın-
deki "toplumsalkullanımalanlarına"
göz dikiyorlar.
Böylesı alanlar ise yine yılların be-
tonlaşma hırsı yüzünden zaten son de-
rece kıt olduğundan, bır ilçenın birden-
bire il yapılması demek, eski statüsüy -
lü birlikte elde kalan son yeşilini. par-
kını ve bu türkullanımlara aynlan ka-
musal alanlannı da ay nı anda yıtırme-
si tehlikesını beraberinde getmyor.
Dk yürekli direniş...
Türkıye'de artık hemen tüm önem-
lı kararlann ve uygulamalann. yakın
tarihimızin şu ünlü "plan yerine pi-
lav" anlayışıyla gerçekleştıgının en
çarpıcı son örneğini oluşturan bu il
yapma furyasında. hiç değılse o yer-
leşmenin kentsel değerlerının koruna-
bılmesı yönünde ilk yürekli "yereldi-
reniş" belki de Yalova'dan yük»eldı
"Yürekii" dıyorum: çünkü ilçelerin
il olmaları için estirilen yöresel şove-
• Geçenlerde bir trafik kazasında yitirdiğimiz mimar Timur
Ltku'nun oda başkanı olarak başlattığı tartışmalar, il olma
coşkusunu yaşayan Yalova'da bu sürecin kente ve çevreye saygisız
imar uygulamalarına dönüşmemesi yönünde duyarlı bir
kamuoyunun da oluşmaya başlamasına neden olmuştu...
nizm rüzgârlan altında. böylesi birge-
lişmeyı sadece alkışlamak ve kutla-
mak yerine. o ılçe yerleşmesıne getı-
receği yeni kentsel sorunlann da uze-
rine gıtmek. özellikle yine o yöredeki
sosyal yaşam v e polıtıka koşullarında.
pek de kolay bır ış olmasa gerek
Nıtekım, geçenlerde "karayolu tero-
rizmine*' kurban ettığımiz. sevgıli ar-
kadaşımız Timur Ltkuda başkanı ol-
duğu Yalova MimarlarOdası yönetim
kuruluyla birlikte. yaşadıkları kentı
"yeni il binalarının hışmından" koru-
maya kalkıştıklannda. kimı yerel yet-
kilılerin neredeyse "hain" suçlaması-
na kadar varan saldırgan eleştırileriy-
le karşılaşmışlardı.
O kadar kı. örneğin daha resmen ıl
bile olunmadan önce. geçen ocak av ın-
da duzenledıklerı "İl Adavı Yalovamı-
zın İmar ve Çevre Sorunİan" konulu
panelı de hazmedemeyen bu yerel yet-
kilıler. ızleyen gunlerdeki tartışmalar-
da yme Timur Ltku yu hedefalmışlar
ve bu duyarlı miman "Yalova'nın çı-
kariarını kormamakla"suçlamışlar-
dı...
Timur. o talihsız geceyarısı. hem
MimarlarOdasf nınhemde Yalova'nın
"onurunu korumak" için her zatnan-
kı özverisıv le yinearabasına atlayıp kör
karanhk yollara düştüğunde. kafasın-
dakisorularınyoğunluğu. karavolute-
rorizını içındeanlaşılan bulunmazbir
fırsattı.
Sımdı Yalovalılar, biryandan bu yü-
rekli oda başkanının ne demek ıstedi-
ğinı ve neye karşı çıktığını bu kez "da-
ralan vürekleriyle" yenıden düşünür-
lerkenobüryandan artık il olmalan ne-
deniyle yenı kamu tesısleri için göz
dıkilen kentsel alanlannı Timur'un ön-
derliğinden yoksun kalarak nasıl kur-
tarabıleceklerinın de belki arayışı içe-
risindeler...
Örneğin. bir süre önce Vali Vekili Ya-
şar Yaycf nın yeni adlive v e defterdar-
ükbinalan için halen "pazaryeri" ola-
rak kullanılan alanı seçtiklerini belirt-
mesı üzerine. Timur Utkunun buna
karşı çıkarak "Pazaryeri şehrimizin
gelecekteki en büyük me> danıdır: mev-
dansız şehir olmaz" şeklinde tepki gös-
termesi, Yalova"daki il olmasürecinin
daha duyarl ı bir tartışma ortamına ka-
vuşmasına da yol açtı.
Benzer şekilde, yine il statüsüne
bağlı olarak yenidenelealınacak imar
planı çalışmasında, "Kuşadası'm da
bugünkü duruma getiren pfancınm" Ya-
lova'da artık görev almaması gerekti-
ğı de Timur Ltku'nun çıkışlanyla ye-
rel kamuoy unun gündemine geldi ve
kent halkı. bu önemli konuda da du-
yarlı kılınmış oldu.
Hele. Yalova'daki kıyı alanı düzen-
lemesi sırasında, kentin kültürel sim-
gelerinden biri olan ve özgün mima-
risıyle her kuşağın anılannda yeralan
"kav makamlık binasırun" artık gere-
ği kalmadığı düşüncesiyle yıkılması,
yerel kımliğe karşı saygısızlıgın hiç
kuşkusuz en acımasız örneğiydi. Bu-
na karşın. örneğin aynı yerdeki 12 Ey-
lül yönetiminin Yalova'ya vurduğu
"çirkin" bir damga gibi duran "donan-
ma binası'nın ise her nedense korun-
ması, yeni "il kimliginin" ne denli yoz
ve kültürel dennlikten yoksun bir imar
anlayışıyla kente baktığının açık gös-
tergesiydi. Timur Utku da işte bu an-
layışın asıl sorgulanması gereken teh-
like olduğunu belirtirken "kente kar-
şı saygıda uvgarlaşmadan, ilçevi il ya-
parak uygarlaşmanın mümkün olma-
dıgıııı'' vurguluyordu ..
Öyle görünüyorki yakınlarda il olan
eski ilçelerimiz, bu yeni statülerinden
ötürü şu sıralarda çok mutlular.
Ama coşkulannı kısa sürede yitir-
mek istemiyorlarsa kentlerindeki ka-
musal alanlannı bu kez il yönetiminin
"shasi imar hamlelerine" karşı koru-
mak zorundalar.
Yalova'daki tartışmalar. bu açıdan
ulusal ölçekte önem taşıyor. Sevgili
Timur Utkumuz ise yürekli direnişiy-
le bu ülkenin değerlerine kanat geren-
lenn alçakgönüllü tarihinde çoktan
yerini aldı bile...