Catalog
Publication
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Years
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Our Subscribers Can Login And Read Original Page
I Want To Register And Read The Whole Archive
I Want To Buy The Page
4EKİM 1995 ÇARŞAMBA CUMHURİYET SAYFA
DIŞ HABERLER
Kıbrıs'ta ild devlet sinyalleri• Yıllar sonra aniden sahneye çıkan BM'nin Kıbns eski
Özel Temsılcısı Hugo Gobbı, adada en ıyı çözümün ıki ayn
devletin konfederasyon çatısı altında kurulması olduğunu
belirtırken Rum Yönetımi lideri Klerides'ın öncekı gün
adada yan yana yaşamaktan söz etmesı dikkat çekti.
gı tehlıkelı sonuçlarının engellenmesı
ıçın adada en ıy ı çozumün ıkı avrı de\ le-
tın konfederal bır çatı altında yaşaması
olduğunu soy ledı Rum Yonetımı Lıde-
n Glafkos KJerides'ın de oncekı gun
Gobbi'nınsozlennekoşutolarakıkı top-
lumun van yana yaşayabıleceğı yolunda
açıklama yapması Kıbns'ta yenı \e ra-
dıkal bıryaklaşım ıçıne ginldığı yorum-
lanna yol açtı Başbakan Tansu Çiller"ın
adıylaanılanbırplanagoreıse. Kıbns'ta
ıkj ayn devlet ya da gevşek bır federas-
L\LE SARIİBRAHİMOĞLl
ANKARA - Kıbns ta konreredal bır
çatı altında ıkı ayn devletin kurulması
volunda goruşlenn ortava atılması. ada-
dakı sorunun çozumu yolunda yenı bır
dönemece gınldıgı yorumlanna neden
oldu \ ıllar sonra Turkıye'ye vaptığı zı-
yaretın tesaduf olmadığı savlanan Bır-
lesmış Mılletler'ın Kıbns eskı Ozel Tem-
sılcısı Hugo Gobbi etnık genlımın
196O"lı yıllarda kıbns ta ortaya çıkardı-
yonun kurulabıleceğı belırtıldı
1983 yılında ortaya attığı ıkı ayn dev-
let tezı ve topraklann yaklaşık yuzde
27 sının Turk kesımınevenlmesını ongö-
ren u
toprak karşılığı barış" ıçenklı
"Gobbi Planı"ıleunlenen Gobbı, Cum-
huriyet e \erdığı demeçte. Turkıye \e
Kıbnszıyaretlennınozel bırmısyon ıçer-
medığını vurguladı
"Kıbns'ı yeniden duşunuyorum" adlı
kıtabını tanıtan Gobbı adada 20 yıldır
savaş olmamas>ının ıkı kesımlıhk ıleger-
çekleştığını belırttı
Kıbns'takı ıkı etnık grubun gelecek-
lennı belırlemede kendı kendılennın
"patronu" olduklannı belırten Gobbı, şu
goruşlendılegetırdı "Buçokonemlibir
durumdur. İki toplumun 1960'larda bir-
likte yaşaması \e yönetimi paylaşmalan
tahrip edici bir sonuç ortaya çıkardı. Et-
nik gerilıiTiin gununumuzun en tehlikeli
gelişmesi olduğunu gozonıinealarak ben
adadaki iki toplumun ayn devlet olarak
konfederal bır çatı altında yaşamalan
onerisini getirdim.'"
Guvenlığın gunumuzunonemlı bırun-
suru olduğunu da anımsatan Gobbı ulus-
lararasi duzeyde tanınacak bırbırıyle
ılıntılı ancak bağımsız ıkı ayn devletin.
herıkıtarafıngüvenlığını deguvenceal-
tına alacağını sov ledı
Gobbı. Bosna olaylannın etnık ıkı ay
n devletin Kıbrıs'ta kurulması gerektığı-
nı ortaya koyduğunu da savunarak ada-
da ıkı toplum arasında denn bır guven so-
rununu bulunduğunu anımsartı Gobbı
şugoruşlendılegetırdı "Kıbns'ın Rum
kesimi miıreffeh. Ekonomik açıdan geliş-
3-4 Ekim 1993
Moskova
Eskı parlamentoyla uzun sure çelışkıler
yaşayan Boris \eltsin, 21 Eylul 1993"te
ünlu 1400 numaralı emn vayımladı
Emırde Rusya Parlamentosu nun
lağvedıldığı belırtılıvordu Parlamentobu
karara gunlerce dırendı
Moskova nehrı kıyısındakı parlamento
bınasında ("Beyaz E O dırenen
mılletvekıllen, su, elektrık yakıt ve
kanalızasyon hıznıetlennden yoksun
bırakıldılar. çevrelen dıkenlı tellerle ve
asken bırlıklerle kuşatıldı. ama dırenışe
son vermedıler
Taraflan uzlaştırmaya çalışan Rusya
Anayasa Mahkemesı de Yeltsın'ın
gazabına uğrayarak kapatıldı
3 ekımde dırenişçı mıllervekıllennın
yandaşlan çeşıtlı gostenler yaptılar.
ardından başkentte çatismalar çıktı Ve
daha sonra da Yeltsın'ın, Beyaz Ev'ı
once kanının kırmızısına. sonra da
bombalardan çıkan yangınlann karasına
boyayan saldın emn geldı Resmı
venlere gore 148 kışı öldürûldu
Dırenışın onderlennde donemın Devlet
Başkanı Yardımcısı \leksandr
Rutskoy.Parlamento Başkanı Ruslan
Hasbutalovve yandaşlan tutuklandı
Bundan iki seneonceyaşanan bu sahnede. ^eltsin'in emrindeki Rıısnrdusıı silahlarmı yanmakta olan Beyaz Ev"eçe\ir-
mişyeni emirierin gelmesini bekliyor. Aynı saatierde Rus millet\ekilleri içeride can \eri\orlar.
Moskova yaralarım sarıyorHAKAN \KSA\
MOSKÖVA - Bazı tanhlenn bellekler-
deaçtığıyaralarkapannıiyor Turkıye'de 1
Mayıs 1977"de Taksım Meydanı'na bulu-
nanlar bu cumlenın anlamını ıvı bilırler
Rusya'nın yakın tarıhınde de "5-4 Ekım
1993 kanlı olaylandır. yarası kolay kapan-
mayacakolan 148 kurbanın( bazı kaynak-
lara gore çok daha fazlal \e yuzlerce ya-
ralının kanıy la sulanan bır anıdır tam ıkı yıl
gende kalan
Moskova da dun başlayan \ e bugun su-
ren kıtlesel gostenlerde. ıkı yıl oncekı kan-
lı olaylar protesto edılıyor Dını torenler
yapılıyor Parlamento, tatıl sonrası oturum-
İanna. olenlenn anısına saygı duruşuyla
başlıyor Muhalıfgazeteler. kanlı olaylann
sorumlulannın hâlâ cezalandınlmadıklan-
nı manşetlerıne çekıyor Bır sokak soyle-
şısınde sırada bır Rusya yurttaşı, kendısı-
ne vonelen televızvon kameralarına belkı
• Parlamento bınasının ıkı yıl once yakılmasıyla başlayan kanlı
olaylann 2 yıldonumunde kıtlesel gosterılerle olaylar protesto edılıyor
de tanhsel onemde bır saptama yapıyor
"İki yıl once taraflardan birinin yeniMiği
kesin; ama acaba öteki taralin zafer kazan-
dıgını soylemek olası mı?"
İki yılda değişenler
Ikı yıl sonra bugun sankı hıç değışme-
mış ızlenımı veren tek şey \ar Turk ışçı-
lennın el emeğı \ e goz nuruy la onardıkla-
n Beyaz Ev Onun dışında her şey farklı
Moskova'da
Kanlı olaylann ardından. sertlık yanlısı
asken sanayı kompleksı temsılcılennın
Kremlın'dekı etkısı arttı ICısa sure ıcınde
kabul edılen yenı asken doktnne gore.es-
kı Sovyet cumhunyetlennı "yakın sınıröte-
si" ılan eden Moskova, yayılmacı eğılım-
lennın sona ermedığını bellı eden çeşıtlı
açıklamalar yaptı, Batı ıle Rusya nın ara-
sında yumuşamaya başlayan ılişkılervenı-
den sertleştı
Daha oncelen ıktıdara destek \eren hal-
kın, aydınlann \e medyanın buyuk bolu-
mu kanlı olaylardan sonra ya Myasetten
uzaklaştı ya da muhaletete geçtı -Refor-
misl" \e "demokraf olarak adlandırılan
ıktıdar guçlerı kendı arasında bolundu \e
bır sure sonra da ıktıdardakı ağırlığını yı-
tırdı
'2 numaralı adam'
Ulkede 1993 sonunda tartışılmadan
onaylanan yenı anayasanın da yardımıyla
fıılı ba>kanlik reıımı başladı Devlet Baş-
kanı ozel konıması ve Bons \eltsin ın ya-
kın arkaddşı General Aleksandr Korjako>
"Rusya'nuı 2 numaralı adamı'olarak gos-
terılmeye başlandı Guce dayalı bakanlık-
ların \e bırımlerın bu arada Sa\unma Ba-
kanı Pa>el Graço\*un etkınlığı hıssedılır
bn,mıde arttı
İki yıl once tutuklanan muhalıf lıderler,
1994 şubatında serbest bırakıldı (Iktıdar
buna karşılık kanlı olaylann soru^turul-
masının önlenmesı ıçın parlamentodan soz
aldı )Şımdı Aleksandr Rutskoy.seçımler-
de katılmaya hazırlanıyor Mıllet\ekıllığı-
nı dusunmedığını açıklayan Ruslan Has-
bulatov ıse (.eçenya'da en etkın arabulucu
\e en guvlu lıder durumunda
Parlanıento ^ei;ımlennc 2 S ay. ba^kan-
lık seçımlerıne ^e 9 ay kala. kanlı olayla-
nn hesabının sorulması tartı^ması. Mosko-
\a'nın gundemınde onemlı yer tutuvor
Muhalıflen çoğunluğu. ba^a gelır gelmez
hesap soracağını \urgulu\or Kremlın sa-
kınlen ıse gelccek ıktıdarın kapatılan dos-
yalan açarak ^rumlulan cezalandımıaya
gıdebıleceğınden çekınerek seçımlen erte-
leyıp ertelomeme konuNunu d
miş \e guvenliğini sağlamış. Neden Turk
tarafı ıle y onetimi pay laşma riskinı alsın?
Kıbns"ın bölunmesi. her iki taraf için de
yaraıiıdır. Adada bir işbirliği. entegras-
yon isteniyorsa işe once iki ay n de\ let ku-
rulmasıyld başlamak gerekiyor. Ondan
sonra her iki taraf da gonullu olarak bir-
leşmek ısriyorlarsa bırleşırler."
Almanya \e Fransa nın aralarındakı
duşmanlığı sona erdırerek ışbırlığı ıçın-
de yaşadıklarını da anımsatan Gobbı
"Kıbns'ta en iyi çö'ziim iki ayn devletin
kurulmasıdır*"dedı
Klendes'ın de, oncekı gun Euronews
Telev ızyonu'na verdığı demeçte "İkitop-
lum yan yana yaşay abilir. 2. Dünya Sava-
şı'nd'a duşman olan Almanya ve Eransa
şimdi A\nıpaBüiiğiiçindeyeralı>orn
dı-
yerek surpnz bır çıkış yaptı
Kıbns'a
Gobbi
planı
ANKARA (Cumhuriyet
Bürosu)-BM'nın.l983 ve
1985 vılları arasında Kıbns
Ozel Temsıltılığı ve
Kıbns'ta Daımı Temsılcılık
gorevını vuruten Hugo
Gobbi'nın "Kıbns'ıjeniden
Duşunüyorum" adlı
kıtabında yer alan planı ^u
unsurlardan olu^uyor
- Birbırınc ılintili iki ayn
devlet (l luslararası duzevde
tanınacaklar ve herhangi bir
dev letle kısmen y a da
tamamen bir ortaklığa
gidemey ecekler)
- Aşağıdakı gore\len
ustlenecek bırortak konsev
oluşturulacak
1) Dis polıtıkanın
koordınasyonu
2) Parasal bırlık
3) Gumnıklenn
koordınas\onu
4)Sağlık \e Ekolopk alanda
ışbırlığı
5) Kulturel ışbırlığı
Konsev her ıkı taraftan 10'ar
kışının yeralacağı 20 uveden
oluşacak
- Bir konseyin olusturulması.
Bu konsey, 3 o/giirluk dahil
rüm düzeylerde birleşme
olanaklannı araştıracak.
Karşılıklı geciş özgürlüğü \e
ticari du/enlemeler iki \ ıl
icinde tamamlanacak.
Ozgurluklere ilişkın diğer
konular u- taznıinatlar
konusunda yapılacak
dü/enlemeler 3 MI icinde
tamamlanacak.
- Toprak konuları Butros
Gali harıtası esas alınıyor
(BM Genel Sekreten Butros
Galı Turk tarafına vuzde
28 2 toprak onerıvor Turk
tarafı şu anda y uzde 35 4
toprağa vihıp )
- Gali haritasına gore
transfer edilecek bolge,
goçmenlere yer sağlamak için
4>ılsürevle BM'nin
kontrolunde olacak.
KONUK YAZAR / Doç. Dr. HÜSEYtN BAĞCI (*)
Alman dış politikasının özü: istikrar ve güven-2-
Rusya'nın Avrupa polrtıkasının mer-
kezını Almanya oluşturmaktadır ve Al-
manya, Rusya'dakı ekonomik reform-
lann başanlı olması ve demokratık sıs-
temın yerleşmesı ıçın en fazla çaba
gösteren Avrupa ulkesıdır Dış satıma
bağımlı bır ekonomıye sahıp olması
nedenıyle Rusya, Almanya ıçın eko-
nomik açıdan vazgeçılemeyecek bır
partnerdır
Rusya'nın Almanya ıçın guvenılır bır
partner olması, aslında Avrupa guven-
iığı ıçın de guvenılır bır partner olması
demektır Fakat burada, Almanya çok
dıkkath olmak zorundadır Bır Alman-
Rus ışbırlığı ıçın gerçekten bınlerce ge-
reklılık varctır fakat bır Alman-Rus
"özel rttifakr ıçın ıse sadece karşı ne-
denler vardır Bu da Avrupa'nın 1938
yılında Munıh te ımzalanan Alman-Rus
Paktı nın bugune bıraktığı "psikolojik
miras" olarak gorulmelıdır
Bugun ıçın Orta ve Doğu Avrupa'da-
kı istikrar, bır noktada Rusya'dakı re-
formların başarısına bağımlıdır Soguk
Savaş esnasında ıstese de ıstemese
de "Doğu'nun avukatı" konumunda
olan Almanya ışte bu açıdan ıkıncı bır
"ostpolitik" takıp etmekte ve bunlan
uzun surelı olarak AB'ye tam uye ol-
mak ıçın çalışmaktadır
Rusya, ışte bu nedenle Almanya'nın
"Doğu politikasında" belırleyıcı fak-
tor olmaktadır Rusya'yı mumkun ol-
duğunca Batı sıstemının ıçıne çekmek,
bır noktada Almanya'nın bu yukunu
azaltacaktır Yine de Alman-Rus tan-
hının oğrettığı ıkı ders vardır
- Ruslar ıle mumkun olduğunca ıyı
geçınmek ve sıkı ılışkıler gelıştırmek.
- Rusya yı mumkun olduğunca
uzakta tutabılmek
Işte bu noktada Almanya ıle ABD
arasında 198O'lı yılların sonlarında
başlayan "special partnership",
onemlı bır roloynamaktadır Çunku Al-
manya, ABD'nın de Avrupa polrtıkala-
nnın merkezını oluşturmaktadır
ABD, Almanya nın bırleşmesı ıçın
onculuk eden ve başta Ingıltere ve
Fransa'nın sonra da Sovyetler Bırlı-
ğı'nın Almanya nın bırleşmesıneyone-
Kuçük bir kız çocuğu elindeki çekiçle Brandenburg yakınlannda Beriin duvannı delerek ozguriuğe ilk adımını atıyor.
lık endışelennın ortadan kalkmasına
yardımcı olan ulkedır Bır noktada,
ABD olmadan Almanya'nın bırleşme-
sı, bu kadar kısa bır sure ıçınde ger-
çekleşemezdı Bu yuzyılda ıkı defa
ABD ıle savaşa gıren Almanya, bun-
dan sonra ABD ıle bellı konularda go-
ruş aynlıklan olsa da ABD ıle bu ozel
konumunu devam ettırmenın yollarını
arayacaktır
Ozellıkle Almanya'nın kuresel so-
rumluluk almasını en fazla arzu eden
ulkeler arasında ABD bulunmaktadır
Almanya'nın Bırleşmış Mılletler Gu-
venlık Konseyı daımı uyelığı ıçın son
yıllarda başlattığı dıplomatık ve sıyası
çabalara yıne ABD buyuk destek sağ-
lamaktadır
Aynı şekılde NATO ıçınde ve NA-
TO'nun genışleme tartışmaları çerçe-
vesınde ABD ıle Almanya, ozel bır ış-
bırlığı sergılemektedırler Ozellıkle Al-
manya nın AB ıçındekı konumu
ABD nın Avrupa dakı varlığını devam
ettırebılmesı ıçın Almanya'nın sıyası
desteğının ABD ıçın ne kadar onemlı
olduğunu ortaya koymaktadır Nıtekım
Amerıkan yonetımı bu ozel durumu,
"liderlikte ortaklık" olarak formule
etmıştır Ayrıca ABD, sıyası ıstıkrarın
korunmasındaveanlaşmazlıkların ba-
nşçıl yollarla çozumlenmesınde NA-
TO dışı alanlarda da Almanya'nın da-
ha etkılı bır rol almasından yana bırta-
vır sergılemektedır Son olarak ABD,
Almanya'yı yenı Avrupa guvenlık yapı-
sının ışlemesınde ve ıstıkrann saglan-
masında temel taşlardan bırı olarak
gormektedır
Almanya'nın bırleşmesının Alman
mıllıyetçılığını yeniden hortlatacağı yo-
nundekı goruşler son beş yılın analızı
yapıldığındageçersızkalmaktadır Bu-
na karşılık Almanya nın "Pan Avrupa-
cı" bır yaklaşımı devam ettırdıgı gorul-
mektedır
Bugun ıçın Avrupa'nın butunleşme-
sı Alman dış politikasının temelını
oluşturmaktadır Fakat yıne bır Alman
onensı olan "üç viteslı Avrupa" yak-
laşımı buyuk bır eleştın almıştır
Onumuzdekı yıl yapılacak olan Ma-
astrıcht II Konferansı Avrupa'nın ıhtı-
yaç duyduğu reformlann, başta para
bıriığı olmak uzere ne kadar gerçekle-
şebıleceğını ortaya koyacaktır Alman-
ya nın Avrupa nın geleceğı ıçın yapıla-
cak olan bu reformlar çerçevesınde ne
kadar onemlı bır ulkeolduğu gungeç-
tıkçe daha da belırgınleşmektedır
Tımothy Garton Ash'ın dedığı gıbı
3 Ekım 1990'dan ıtıbaren Almanya ıs
tese de ıstemese de bırleşememış bır
Avrupa nın ortasındakı lıder ulke ol-
muştur
Almanya, dış polıtıkasını "hesapla-
nabilir" bır şekılde yurutmek gerçeğı
ıle karşı karşıyadır Nıtekım dış polıtı-
ka ıle ılgılı yapılan kamuoyu yoklama-
larında ve sıyası partı lıderlennın açık-
lamalarında bu "hesaplanabilırlik"
kavramı sureklı tekrar edılmektedır
Alman kamuoyunun dış polıtıka ko-
nulannaolan duyarlılığı, hukumetın al-
dığı bırçok karara yansımaktadır Bu
da Alman dış politikasının ıç polıtıka ıle
ne kadar buyuk bır ıç ıçelık gosterdı-
ğını ortaya koymaktadır
Almanya ortak bır Avrupa dış ve gu-
venlık polıtıkası ıçın buyuk çaba sarf
etmektedır Bu, şu ana kadar gerçek-
leşememıştır ve gerçekleşmesı de çok
zorgorunmektedır Fakat Almanya'nın
bu çabalan tanhsel endışelerı ortadan
kaldırmaya yonelık bır çabadır
Almanya sadece Avrupa ıçın değıl,
tum dunya toplumu ıçın sorumluluk
taşıyan bırdış polıtıka anlayışını yerleş-
tırmeye çalışmaktadır. Nıtekım son 5
yılda Alman dış polıtıkası, tıpkı ekono-
mik gelışmesı gıbı ıstıkrarlı bır çızgı or-
taya koymuştur
Almanya'nın bu ıstıkrarlı çızgısının
devam etmesı, şuphesız Avrupa ve
dunya ıçın çok onemlıdır Almanya, bu
yuzyılda ıkı buyuk dunya savaşına
sahne olmuş ve yapay olarak ıkıye bo-
lunmuş bır ulke olarak dış polıtıkada
guvenılır vehesaplanabılırolmamanın
acısını yaşamış bır devlettır
Bu nedenle Almanya dış politika-
sında hem coğrafı hem de geçırdığı
acı tecrubeler dolayısıyla hata yapma
luksuneenaz sahıp olan ulkelerden bı-
rıdır Alman Dışışlerı Bakanı Klaus
Kınkel'ın vurguladığı gıbı ıkıncı bınyı-
lın sonlarına geldığımız şu sıralarda
dunya, Almanya nın ışbırtığıne sorum-
luluk bıhncıne ve dayanışma ısteğme
guvenmelıdır Gerçekten de bu guve-
nı sağlamak Alman dış politikasının
ozunu oluşturmalıdır Uçuncu bınyıl,
bu açıdan Alman dış polıtıkası ıçın en
buyuk sınav olacaktır
üumruk Bırlığı
meclise kaldı
• ABDönem Başkanı Ispanya. Avrupa
Parlamentosu"nun karann TBMM'nın
tutumuna bağlı olduğunu açıkladı
LALE
SARIİBRAHİMOĞLL
AiNKARA - A\ rupa Bırlı-
ğı ( ^B) Donem Başkanı Is-
panva uve ulke hukumetle-
nnın Turkne ıle I Ocak
19%'da gumruk bırlığj ola-
cakmış gıbı hazırlıklarını
siırdurduklennı. ancak A\ ru-
pa Parlanıentosu nun ( \P)
o\ lamayı erteley ıp erteleme-
veceğının TBMM nın tutu-
muna baglı olduSunu bıldır-
dı
TBMM ıle ılışkılen ınsan
hakları ıhlallen gerekçesı\ le
avkıyaalan 'kP'nın Turkıye
\e AB arastndakı gumruk
bırlığı belgesi n,ın yapaı_ağı
ov lamayı ertelemesının
gumruk bırlığının 6 av daha
gecıkmesı anlamına geldığı-
ne dikkat çekıldı
\P nın gumruk bırlığı ov-
lamasinı erteley ıp erteleme-
veceâı volundakı net tutumu-
nun Ispanyol Raportor Car-
losCamero nun ay sonunda
Turkıve hakkında \ereı.eğı
rapor ıle ortaya çıkabıleceğı
bıldınldı AP. Canıero nun
\ereceğı lapor uzennde mu-
zakerelennı kasımortalanna
kadar surdurecek ve 12 ara-
lıkta gumruk bırlığı ıçınyap-
ması ongorulen ov lamay ı er-
teley ıp ertelemeyeteğıne ka-
rar verecek
İspanyol raportorun
AP'nın gumruk bırlığını oy
lamasi ıçın ortaya attığı ko-
^ullar arasında Turkıye'nın
Kıbris konusunda kabul edı-
len kararları tanıması gerek-
tığıııı belırtmevinın de bırye-
nılık olarak ortaya çıktığına
dikkat çekılıvor
t ardeı era. C umhuriyet'ın
son gelışmelerle ılgılı sorula-
nnı vanıtlarken \Buyesihu-
kumetlenn Turkıye ıle gum-
ruk bırlığı olacakmis gıbı ha-
zırlıklannı vaptıklannı belır-
terek şoyle dedı "Avrupa
Paıiamentosu'nun alacağı
karar tamamıy la Turki-
ve'nin ve TBM M'nin. o/el-
likle demokratik reformlar
konusunda i/Jeveceği tutunıa
bağlı. l mutsuz olduğumuz
bir sırada TBMM anayasal
değişiklikleri onayladı. Bu
ke/ de TBMM'nın benzer
iradeyi gösterecegine kuvvet-
le inanıyorum."
Carderera Turkıye ıle AB
arasında 6 martta kabul edı-
len gıımruk bırlığı belgesının
1 ocak 1996 da yururluğegı-
rebılmesı ıçın onayı gereken
AP nın bugun \erebıleceğı
karann olumsuz vikacağı du-
şuncesivle Strasbourg'da
yaptıgı toplantıda oylamanın
ertelenmesını gundeme ge-
tırdığını anımsattı
\B uveM lıukumetlerın
hıçbınsının APdenolumsiız
oy çıkmaMnı arzulamadıkld-
rını da belırten İspanva Bu-
yükelçısı "Türkiye son anda
da olsa her zaman bir çozum
bulur. Bu kezdeTBMMden
ongorulen refornı yasalan-
nın çıkacağını umuyoruz.
Ben şahsen kapılan kapatmn
vorum'" dedı
AZERBAYCAN PETROLLERI
Borıı hatbnda
karar aşaması
• Lluslararası konsorsıyum. Londra'da
toplanarak Azerba\can erken uretım petrolu
ıçın boru hattı guzergâhı konusunda karannı
bugün \erecek
,- t*ıOPTL I It ^ Bolınnû
BITTI
ANİVAR.A (Cumhuriyet
Biırosu) - Turkıye'y ı yakın-
dan ılgılendıren \zerbaycan
petrolunun dunya pazarlan-
na taşıyacak boru hattı gu-
zergâhı konusunda karar
aşamasınagelındı 28eylul-
de Istanbul'dd toplanması
gereken uluslararası konsor-
sıyum (AIOC) bugün Lond-
ra'da bır araya gelerek Rus-
va'nın destekledıgı No\oro-
sisk Lımanı ıle Turkıye'nın
destckledığı Gurcıstan'ın
Supsa Lımanı tezlennı son
kez maviva vatıracak ve ka-
rannı verecek Uluslararası
konsorsıvuın karan. 9ekım-
de Bakude yapılacak top-
lantıyla Azerbaycan yonetı-
mıne sunulacak ve son karar
alınacak
Petrol kaynakları AI-
OC nın"ikihattanbiriniter-
cih etmek yerine uretimi iki
hat arasında eşit olarak pay-
laştırma** gorûşunun ağırlık
kazandığını bıldırdıler
ABD nın de "birden fazla
hat" yaklaşimında olduğu-
nu anımsatan yetkılıler bo\-
le bır durumda karşı karşıya
kalınacak sorunları ijoy le si-
raladılar
- Turkıy e, her ıkı guzerga-
hın eşzamanlı olarak de\re-
ye sokulmasını ıstıyor An-
cak AlOC'nın buyuk bır bo-
lumu hazır olan No\orosısk
Lımam'na oncelık \erecegı
bıldınlıvor
- Erken uretım pelrolunuıı
paylaştınlması durumunda
vıllık 2 mıKon ton petroluıı
taşınma gelırının 250-^00
mılyon dolarlık yatırımı (ı-
nanseedemeveceğı kavdedı-
lıyor \1OC "nın bu konuda
tarafları ekonomik olarak
memnun etmek amacına yo-
nelık olarak Hazar'da petrol
çıkaran Che\ron Orı\ \e
Ramco sirketlerının uretım-
lennın de bu hatlardan ta>ın-
ması ıçın çalışmalar vaptığı
soylenıyor
- tkı hattın kullanılmasi sı-
rasında yapılacakkuçukdc-
ğışıklıkleılc \ılda ^ mılyon
tonluk taşınıa kapasıtesinın
20 mılvon tona çıkanlabıle-
cegı \e Turkıye nın esas he-
defi olan ana petrol bonı hat-
tı olan Baku-C ev han tezının
gundemden duşebıleceğı be-
lırtılıvor
Turkıye nın. Supsa Lıma-
nı tezının malnetının 2^0-
300 niıKon dolar cıvannda
olacağını belırten yetkılıler.
No\orosisk Lımanı tezının
^0 mılvon dolara mal olacak
olmasının Russa'va avantaı
sağladığını bıldırdıler \et-
kılıler AIOC nın erken ure-
tım petrolunun uluslararası
pazarlara gmenılır şekılde
ulastırılıp ulaştırılamayaca-
ğını gordukten sonra ana
uretım ı«,ın petrol boru hattı-
nın guzergahını belırlemeve
çalışacağını da kavdettıler
BOŞNAKLAR SALDlRn'A GEÇTI
Saraybosna kenti
kuşatmayı yanyor
Dış Haberier Serv isi- Bos-
na-Hersek hukumet bırlıkle-
rı başkent Saraybosna çe\ re-
sindekı ablukayı yamiak ıçın
voğun bır saldın başlattı BM
yetkılılen tarafından vapılan
açıklamada dun oğlen saatle-
rınde başlatılan harekatın
Sırplann Saraybosna nıngu-
nevındekı ana ıkmal yollan-
nı kesmeye vonelık olduğu
belırtıldı' Bolgedekı AFP
muhdbırı vuzlerce patlama
duvulduğunu bıldınrken
Bosnalı Sırplann radyosu da
vavınını keserek Boşnak or-
dusunun Treska\ıka dağı
çe\resıne Saravbosna-Tro\-
no yolunu kontrollen altına
almak amacıyla topçu ve pı-
yade saldırısı başlattıklannı
duyurdu
Bosna ordusunun başlattı-
ğı saldırıların puskurtuldu-
ğunu one suren Sııp radyosu
başkentın kuzeyındekı Ka-
menıcke Stıjene \e Tarcın
Do bölgelerınde de alışılmı-
şin dışında ve tahnkedıcı yo-
ğun topçu ateşı açıldığını be-
lırttı Pale radyosu. operas-
yonların Bosna'nın doğu-
sundakı guvenlı bolge Go-
razde'nın Boşnak toprakla-
nna bağlanmasinı amaçladı-
ğını savundu
Igman dağında konuşlan-
dınlan BM Barış Gucu bır-
lıklen de bınleae Boşnak as-
kerının ve başkent Saraybos-
na nın 10 km gunevındekı
Krupac kentıneçevresındekı
Sırp mevzılenne doğru ıler-
ledığının belırlendığını be-
lırttı
Krupac kentı Bosnalı
Sırplann kontrolunde bulu-
nan ve Treskavıka dağını
aşarak Tro\ no \ e Foça kent-
lerıne ulaşan ana volun uze-
rınde bulunuyor Savaş baş-
lamadan once Boşnak topra-
ğı olan bu kentler şu anda
Sırplann denetımı altında ve
bu bolgelerden Saraybosna
kentını kuşatma altında tııtan
Sırp bırlıklenne sılah ve mu-
hımmat yardımı yapılıvor