Catalog
Publication
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Years
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Our Subscribers Can Login And Read Original Page
I Want To Register And Read The Whole Archive
I Want To Buy The Page
SAYFA CUMHURİYET 26 ARAL1K 1994 PAZARTESİ
OLAYLAR VE GORUŞLER
însan haklannın uzlaştınlması...Ünıformah, fesh, bereh, sanklı, türbanh, peçelı öğrencılenn
bulunduğu festıval görunumunü andıran bır amfıde, öğretıcı,
düşunce \e anlatım yetısını ne derecede kullanabılır
Prof. Dr. IBRAHÎM Ö. KABOĞLU
M U HukukFak Anayasa Hk Öğr Üyesı
K
ışı, dılediğı bıçımde
karar verme ve dav ran-
ma. ıradesı dogrultu-
sunda yapma ya da
yapmatna yetkı ve ola-
nağına sahıp olduğu
zaman ozgurdur Toplumsal >aşamda
özgurluk •bireysd' bağımsızlık olmak-
tan çok insanlann 'karşılıklı' bağımlı-
lığıdır Herkese tanınmış ınsan hakkı
olarak 'paylaşılmış ozgurluk', 'kısmi*
bır ozellığe sahıptır Hukuk, ozgurluk-
lere sınırlarçızerek herkesın eşıt-surek-
lı bıçımde kullanım ortam ve olanağını
hazırlar Eşıtlığı gu\encealtınaalmak
bır haktan butun oznelennın yararlana-
cak konumda bulunması ıçın mudaha-
le etmektır 'Eşit özgürlük', ınsan hak-
lannın hem sınırı hem de guvencesıdır
Özgurluk ve eşıtlığı tamamlayan kav -
ram olarak 'dayanışma', farklı haklar
arasındakı çatışmayı yumuşatmada 'uz-
laşma' kavramına olan gereksınımı de
ortaya koymaktadır Uzlaştırma, özgur-
luk ve eşıtlık ılkelerının sonucudur Bu
ıkı temel ılke, bırbınnı sınırlar Eşıtlığın
uygulamaya geçınlmesı, ınsan 'hakla-
n' arasındakı çatışmanın başta gelen
kaynağıdır Ozgurluklen uzlaştırma du-
şuncesı onlann kullanılabılme amacına
yonelıktır Uzlaştırma, uyumlubırlıkte-
lıklen ıçın ozgurluklenn sınırlannı ta-
nımlamaktır da
Dayaıuşma, 'güvenlik' ıçensınde ola-
naklıdır Guvenlık, bır yandan, ozgur-
luklenn smırlanndan başlıcası v e bır tur
'üstıin genel çıkar' olarak 'kamu duze-
ni' deyımınde somutlaşır, ote yandan
hukuksal güvenlığın geçerlı olduğu du-
zen anlamına gelır Hukuk devletı oz-
gurluğu savunmanın ve gu\enlığı ıler-
letmenın 'en ileri noktası' dır
Konu, bellı başlı hak ve ozgurlukler
yonunden somutlaştınlabılır Sınırlayı-
cı ılkenm başında, ıl^ılı kurum ya da or-
gutun amacı gelır Orneğın demek öz-
guriiığü 'kuruluş amacı çerçevesinde'
kullanılır, kurumsal yapılanmayı gerek-
lı kılan ozgurluklerde orgutlenme ku-
rallan. ılgılı hak ve ozgurluğun kulla-
nım bıçımlennı belırler Buna, eğıtım
hakkı ve gorsel-ışıtsel ıletışımozgurlu-
ğu ornek gostenlebılır Sonra, bır hak-
kın kullanımı bır başkasıyla çatışma ya-
ratabılır Mulkıyet hakkı ıle çev re hak-
kı arasında, gosten \e yuruyuş ozgur-
luğu ıle halkın genel yollarda dolaşım
hakkı arasında, grev hakkı ıle çalışma
hakkı arasında Çatışmanın uzlaşma-
ya donuşturulmesı, sınırlamayı zorun-
lu kılar Son soz olarak belırtelım Ka-
mu \aran kamu duzenı \b nedenlerle
sınırlanabılen hak ve ozgurlukler kotu-
ve kullanılamazlar
Değışık hak ve ozgurlukler ayrı hu-
kuksal rejımlere bağlanabılır Bununla
bırlıkte ınsan haklan arasında ustunluk
ve değer yonunden aşama duzenı (hıye-
rarşı)yaratmakguçtur Demokratık hu-
kuk sıstemı, ılke olarak hepsını eşıt tu-
zûkte (statude) duzenler v e guv ence al-
tına alır Bırden çok ozgurlugun bırbı-
nyle çatışması durumunda, yalnızca bı-
rı mı yeğlenmeh yoksa yanşmacı bır
bıçımde mı kullanılmah ya da bın sı-
nırlanıp otekı mı one çıkarılmalı7
So-
mut duruma gore, denge ancak sonun-
cuvarsayıma gore kurulabılır kı buda
'uziaştırma'v ı gereklı kılar Bellı bırko-
nuda kamuoy u varatmak amacıyla gos-
ten ve vuruyuşlenn yer'eşım merkezle-
nnde duzenlenmesı gereğı bulunmakla
bırlıkte, oncelıkle halkın dolaşımına oz-
gulenmış olan genel yollan. bu hakkın
kullanılması tamamen kapatamaz Çev-
re hakkı. mulkıyet hakkını kamu yara-
n ereğıyle sınırladığından, kıyı şerıtle-
nnde ozel mulkıyetın yasaklanabılme-
sı, hakkın doğayaeşıt gınş hakkını sağ-
lamaya yonelıktır
Eğitim \e öğretim, bır kamu hızmetı
olarak, guvenlık ve sağlık gereklerın-
den oğreten ve oğretılen ılışkısıne uza-
nan kurallar dızısı çerçe\esınde orgut-
lenır Kurumsal ortam \e koşullar bu
ozgurluğu en lyı bıçımde gerçekleştır-
me amacına yonelır Bu alanda otekı
hak \e ozgurluklenn yerı nedır7
Orne-
ğın duşunce ozgurluğunun sınırlanma-
sı eğıtım v e oğretımde sahıp olduğu te-
mel değer nedenıyle, bu hakkı da kay ıt-
lar Bununla bırlıkte, eğıtımcı, genç dı-
mağlara bellı bır oğretı ya da goruşu
empoze etme hakkına sahıp bulunma-
dığından, duşunce ozgurluğu, eğıtım
hızmetının gerektırdığı yansızlık ılke-
sıyle çerçevelenır
Giyim-kuşam konusu nasıl değerlen-
dınlmelıdır' Herkesın dıledığı bıçımde
gıyınebılme serbestlığı eğıtım-oğretım
hakkının kullanımında kayıtlanabılır
Bu konudakı duzenlemeler, ılgılı kesı-
mın bır kamu hızmetı bıçımınde orgut-
lenmesınden kaynaklanır Kımı gıysı
bıçımlen hızmetın gorulmesını olum-
suz yonde etkıleyebıleceğınden, Ugili
\onetim,bırtakım dısıplın kurallan ko-
yabılır Ünıformah fesh berelı sarık-
lı, turbanlı peçelı öğrencılenn bulundu-
ğu festıv al gorunumunu andıran bır am-
fıde öğretici, duşunce \e anlatım yetı-
sını ne derecede kullanabılır9
Ote yan-
dan oğretıcının de > uzunu-gozunu ka-
parma noktasına \aran benzev gıyımı
karşısında, oğrencılerın dınleme ve bıl-
gılenme yetılennden yararlanma duze-
yı de tartışma goturur
Daha ozgul bır alan ıçın şu saptama
aktarılabılır "İnsan haklan so/konusu
edilirken elk'rini > ıkamadan kuçuk bir
bebeğe büe bil« zarar verme> ı goze alan
tıp elemanının, hasta haklanna çarpık
yaklaşımı gozardı edılmektedir. Hasta
haklan hk;e sa>ılmaktadır. Doktorun,
hemşirenin. ebenin, temizlik kadar ge-
nel gorunumu de hasta için onemlkJir.
\alnızcagozlen açıktaolansi>ah çarşaf-
lı bır sağlık elemanı, kuçıik bir çocuk
hasta ile ne denli sağlıklı iletişim kura-
bilir?" (1).
Eğitim ya da sağlık hi/metinin kendi
mekânlannda otelo hak \c ozgurlükle-
ri. onlann ozune dokunmamak ka>dı>-
la sınıriayabileceğinde kuşku bulunma-
maktadır. Burada inanç özgutiüğunden
soz açılabilir mi? Havır! Çunku, inanç
içsel bir olgu, insanın tinsel (ruhsal) ala-
nına ilişkin bir duvgudur. Hukukun
muüak koruması altında bulunan inan-
cın dışavurumu olan ibadet isekamu du-
zenını bozmaması kaydıylaserbesttir.
Eğitim hakkı ve öğrenim özguriuğü,
yansızlık ılkesı çerçevesındevehertur-
lu ayrımcılığı dtşlayacak bıçımde or-
gutlenmelıdır Bu şekılde kurumsal
çerçevede toplu olarak kullanılan hak-
lar, araç-gereç ınsan ve mekân gıbı
maddıoğeleryanındapsıkolojıkoğele-
rı de ıçenr Bellı ortam ve koşullarda
bellı amaçla ortay a çıkan ılışkıler butu-
nu otekı hakları ıkıncı derecede bırakır
Hangı ozgurlugun one çıkacağı daha
yalın bıçımde de kendını gosterebılır
Oy hakkı sahıbı, kımlık saptaması ıçın
sandık gorevlısının yuzunu gormesıne
olanak tanımıyorsa bu hakkını kullana-
maz Mutlak özgurluk soz konusu ola-
mayacağına gore, gıyım serbestlığının
inanç ozgurluğu ıle bağlantısı varsayıl-
i,a bıle bu ozgurlugun kullanım ortam
ve koşullanna gore sınırla karşılaşma-
sı olağandır Kaldı kı oznel olarak ça-
tışma goren kışı kendı tercıhını kulla-
nabılır Hemcınslerınden kendını tu-
muyle soyutlayacak bır kışının toplum
halınde kullanılan ozgurlukten vazgeç-
mesı de olanaklı Ancak açık olan bır
hak ya da ozgurlugun, kullanım ortam
v e koşullanna gore oncelığı v arsa obur-
lerı gerıler
Konunun ınsan haklan açısından
gorunumu kısaca budur'
(1)N Altınkaya "Turbanlı Eylem",
Cumhunyet 30 11 1994
ARADA BIR
NADtR GEZER Eğıtımcı-Yazar
Ulusal Eğitim Savaşçısı
Sattet Arıkan
Atatürk devnmlennın kokleşmesı ıçın eğıtım ve oğretı-
mın ulusallaşması gerekıyordu Cumhurıyetın ılanının dor-
duncu ayında, hılafetın kaldırılması ıçın verılmış olan oner-
ge uç gun suresınce çetın tartışmalara neden olmuş, son-
ra da benımsenerek hılafet ve halıfelık tanhın derınlıklerı-
ne gomulmuştur Bunu medreselerın kapanması ızlemış,
öğretim Bırlığı {Tevhıd-ı Tedrısat) Yasası çıkanlarak ulke ge-
nelındekı butun okullar ızlence bakımından butunleştırıl-
mıştı Buna neden gerekseme duyulmuştu'? Cumhurıyet,
yenı bır yonetım ve anlayış bıçımıydı Osmanlı kafasıyla
cumhunyet yonetımı bağdaşamazdı O halde cumhurıyet,
kendı yapısına uygun ınsan yetıştırmek zorundaydı Bu da
ancak ve ancak eğıtımı ulusallaştırmakla olabılırdı
Ataturk, ta Mıllı Mucadele gunlerınden başlayarak Ana-
dolu ınsanının eğıtım ve oğretım sorunlanyla ılgılenmıştı
Nasıl ılgılenmesın kı, koca Anadolu korkunç denecek den-
lı bılısızdı Osmanlı donemının vurdumduymaz yonetıcıle-
n, Anadolu'ya gozunu kulağını kapamış, halkın sorunları-
na eğılmemışlerdı Hele bu, koy yonunden ele alındığında,
sonucun daha bır korkunç olduğu ortadaydı Işte Ataturk,
yonetım gucunu ele ahnca bu gucu halkın esenliğı ıçın kul-
lanmakıstedı Nevarkı.eldeyeterlıoğretmenyoktu Med-
rese eğıtımının bırakmış olduğu kalıtı aşmak, gerçekten
guçtu Boylesı ağır yuku omuzlayacak, cumhurıyetın temel
ılkelerını çok lyı kavramış yurtsevertere gereksınım vardı
Ataturk'un olumune dek geçen surede 21 Mıllı Eğıtım ba-
kanından 4 Mıllı Eğıtım bakanının adlan, ulusal eğıtım ta-
nhımızın onuru olmuşlar ve Ataturk'un beklentılenne yanıt
verebılmışlerdır Bunlann ılkı Mustafa Necati, ıkmcısı Va-
srf Çınar, uçuncusu Dr Reşıt Galip, dorduncusu Saffet
Ankan'dır Önun olumunden sonrakı unutulmaz Mıllı Eğı-
tım Bakanı ıse Hasan Âli Yucel'dı Bu beş bakan da ça-
lışmalannın her aşamasında cumhurıyetle devnmlen bu-
tunleştımne savaşımını vermışlerdır
Saffet Arıkan, Ulusal Kurtuiuş Savaşımızın her evresın-
de Ataturk'e yakındır Onun devnmlennı benımsemış ger-
çek bır ulusalcıdır Eğıtımın ulusallaşmasının kışılen ba-
ğımsızlığa, aydınlanma yoluna taşıyacağını da çok lyı kav-
ramış bır ınsandır Mustafa Necatı'den sonrakı bakanların
(vekâlet edenlerle bırlıkte) dorduncusu olmuştur Saffet Arı-
kan Bu sureç ıçınde, ozellıkle ulusal eğıtımın koye ve koy-
lumuze ulaştırılamamış olmasmdan gerçekten tedırgındı
Ataturk Onun ortaya koyduğu ılkelerı, genış halk kıtlelen-
ne ulaştıracak ve yaygınlaştıracak bır bakana gerekseme
vardı O ustun nıtelıklerı Saffet Arıkan'da bulmuş, onu ba-
kanlık orununa oturtmuştu Ataturk Arıkan, bakanlığa ge-
lışının yırmı tkıncı gununde de Ismail Hakkı Tonguç gıbı
gerçek bır yurtseverı llkoğretım Genel Mudurtuğu gorevı-
ne getırmıştı Bu olay, Arıkan'ın soruna hangı boyutlarla
baktığını gostenr Tonguç'a, "Bozkıra çıkarma yapacağız
Karşımıza çıkacak her engelı kıracağız" derken, bakan
olarak gorevındekı kararlılığı gostermıştır Bu da llkoğretım
gıbı bır yuke omuz vermış olan Tonguç'a guç vermıştır Yi-
ne Arıkan, "Ataturk'un koyduğu ılkeleresıkıca sanlıp olan-
ca gucumuzle koye ve koyluye yonelmelıyız" derken,
onunla bırlıkte koye doğru yenı bır yonelışı goruyoruz
llk eğrtmen oğrencılerının açılışı Arıkan'ın sonsuz desteğı
veTonguç'ungecesınıgunduzunekatarakçalışmasınınbır
sonucudur Yenı bırokul anlayışı yenı bır toplumsal uyanışa
yonelış, bu yolla başladı ve kısa bır surede sekız bın altı
yuz yetmış beş eğıtmen yetıştırıldı Nufusu yuz ellıye dek
olan kuçuk koylenmızın okula kavuşturulması sağlandı ve
Koy Enstıtulerı'ne ulaşan yola gınlmış oldu
Çağdaş ınsanlar, yaşamlannın her anında çağcıllığı gonul
ve us butunluğuyle benımserler Ankan da ışte onlardan
bındır Buyurtseverınsanımızı 27Kasım1947'deyıtırmış-
tık Anısı ve hızmetlerı onunde saygıyla eğılınz
YILBAŞIHEDİYENİZ
TEST ELEKTRONÎKTEN
NOKİA 2110
40 550 000 TL
Bır Nokıa alana
Istanbul da Levent te vemeklı vılbaşı balosu
tkı Nokıa alana
Antalva Belek'te 5 vıldızlı otelde,
ulaşım dahü 3 gun tatıl ve yılbaşı balosu bedava
Kontenjan sınırhdır
Yılın son fırsatı
ÇekJışsız kurasız
Tel.: 231 66 11 - 241 70 87 - 230 79 45
TARTIŞMA
Öyle bir çağ atladık kiL
H
uyumuzdan mı
suyumuzdan
mı ışımıze
geldığı ıçın mı
yoksa farkında
olmadan mı
nedenı belırsız de olsa, bızde
"hafüf" bır geç ıntıkal var
Laıklığm ne olduğunu kabul
edıldıkten 71 yıl sonra
oğrenmeye çalıştığımız gıbı
Ha gayret, tez zamanda
başannzbelkı
1
Bınlen
"Elhamdulillah.bende
Mü&lumanım ama." ya da
"Türk halkının %99'u
Müslumandır" ıncılen
doktururken nasıl olacaksa
9
Dın, kışısel bır inanç, felsefe
olarak kaldığı ve ınsanlaıgfğyj^,
ınanmama ya da farklt
ınançlara sahıp olmahaklannı
"gerçekten" kullfanabıldığı ve
bu haklanna saygı duyulduğu
surece sorun yoktur Ama
somuru mekanızmasının
harekete geçınlebılmesı ıçın
toplumu afyonlayıcı bır sureç
olarak ışletılırse, gun gelır
ulkenın başına bela olur
Gerçek şu kı bınlen havadan
kazandıklan kolay paralarla
son derece gorkemlı bır yaşam
surerken dışıyle tımağıyla
dıdınen ve emeğının karşılığını
elde edemeyenler tevekkiüe
mecbur kalacaktır Onlan,
ıçınde bulunduğu duruma
ıtırazsız razı etmenın, daha
doğrusu "uvutmamn' en uygun
yoludındır Cahılleştırme ve
bıreylen kavramlann
ıçenğınden voksun bırakarak
olayları yanlı anlatma "Vatan,
millet, Sakary a"
edebıyatlanyla bınlennın ışıne
geldığı gıbı kullanma her
zaman olageldı Kadını
erkeğın, guçsuzlen guçlulenn
'malT kılmak, onlan kadere'
razı etmekle olabılır ve
olmuştur Boylece, bınlen
gemılennı kolayca yurutürken
kımse onlan rahatsız edemez,
edenlerle de 'maşalar' özel
olarak ılgılenır
"Okuz olup ortakhk bittikten
sonra" kımılennın -kazara'"
yolsuzluklan araştınlmaya
başlandı Bıraılenınservetı,
dahası bu servetı nasıl
edındıklen 'sozde'
sorgulanıyor Soz konusu
'hanedana' mınnet borçlannı
unutmayanlarla, 'evlatlar' ve
anası, TO'nun savunmasını
yapıyorlar Konuşmalan
sırasmda da 'beyefendi'nın
'vatana ve millete mal olmuş
birisi" olduğunu one
suruyorlar Onlaraoyle
gelıyor' %25'lerle. son
zamanlarda %20'lerle matla
koltuğundan kalkmamış bu zat
vatana, millete nasıl mal oldu
acaba
7
lcraatlanna gelınce Ulkemıze
çağ atlatmış C) Egemenlıkten
somurge durumuna geçış de
bır çağ atlama versıyonudur
Bevefendı "çağatlama"
sozuyle ne kastettı dersınız
17
Kımılen yollar yaptığını
soyluyor Yolyapma-çağ
atlama bağlantısı, kamyonlar
ıçın >arış pıstı arabalar ıçın
kaza testı yen, bazen de -ne
ılgısi varsa- ınegın, koyunun
gezıntı yen olması Yapımlan
sırasında da Turk ışçısı 80-
100 000 TL aylıkla
çalıştınlırken ıthal ama
nıtelıksız ltalyan ışçılerıne
^nn-7^n t ^ j t dolayında
ucret oderîiyordu Parasız
pulsuz gelen ttalvaalar,
ulkelenne "koşevi ftîMsıyla
dönmüş' olarak donduler
Otekı ıcraatlardan bın, serbest
ıthalat Tuketım \e ozellıkle
yabancı marka manyaklığı. -
başanlı çalışmalarla- oturtuldu
Işbıtıncılık derslen,
•beyefendi" tarafından
aynntılanyla venldı Boylece
yerlı uretımın nıtelığını
yukseltmek çabasından da
ıhracatı guçlendırmek gıbı
gereksız ı>lerden de kurtulduk'
Mutlu azınhk gumruk vergısı
yııksek kımı mallara (araç ya
Gerçekbacılar ve analar
I
Aralık 1994tanhlı
Cumhunyet
gazetesınde
yayımlanan Çağdaş
Yaşamı Destekleme
Derneğı Ankara
Şubesı Yonetim Kurulu
Başkanı Sayın Gdlsen
Daldal'ın "Dinci Terönı Niye
Görnıüyorsunuz?" başlıklı
yazısı, bızı bırçok yonden
duygulandırmış ve bu satırlan
yazmamıza esın kaynağı
oluşturmuştur
Uzun yıllar once Turkıye'nın 2
kurtuiuş savaşı vermekte
olduğuna ıhşkın bır yazım,
yıne Cumhunyet'te çıkmış ve
okuyuculardan ılgınç. olumlu
tepkıler almıştı 'Kradan geçen
15 yıl sonra yenıden benzen
duşuncelen dıle getınnek
durumunda kalacağımı
sanmıyordum Ancak durum
daha da urkutucu (vahım)
boyutlaraulaştığından Saym
Daldal'ın yazısının da etkısı ıle
guncel koşullara ıhşkın
gozlemlenmızı vatandaşlık
gorevı olarak belırtmekten
kaçınamayacağımıza karar
verdık Evet, ulkemız, boyutlan
ve duşmanlan oldukça farklı
yenı bır "Kurtuiuş Savaşı"
vermemızı eerektırecek
durumdadır Boyutlan
"küreseUeşmiş", duşmanlan ıse
"dünyada emsali görülmemiş"
aynı zamanda "dahili ve harici
bedhahlar"dan oluşan bır
gorunum kazanmıştır Işın
ılgınç yanı yıne bıçım farklan
olmasına karşın ozunde vatan,
tıpkı Kurtuiuş Savaşı oncesınde
olduğu gıbı ona buna peşkeş
çekılerek parça parça. bır
ucundan KIT'ler obur ucundan
ruşvet yolu ıle satan ıt ler
orneklennde olduğu gıbı satışa
çıkanlmıştır
Tum bunlara ek olarak Turkıye
ustunde oynanan uluslararası
oyunlar yanı "Yeni Dıima
Duzeni'"nın ettığı azızlıklen de
anımsarsak durumun
urkutuculuğu tartışılamaz
Dışanda Korfez Savaşı ve
sonrası (bır koyup bılmem kaç
almak kurnazlığı ıçındekı)
kayıplanmızdan sonra şımdı
de once Somalı've sonra
Bosna'ya bılınçsız asker
yollamak vanılgılan ıçende
yıne dış odaklı olduğu kesın
Guneydoğu'dakı terorun 2
kurtuiuş savaşımızın en cıddı
cephesını oluşturması tabloyu
tamamlamaktadır Ancak orada
bıtmemektedır "felaket
tablosu" \e kanımızca tablonun
uzun enmlı en cıddı, en
tehlıkelı oğesı, Sayın Daldal'ın
değındığı
u
dinci terör'*un
tınnanışıdır Kuşkusuz boy lesı
bır kargaşa (kaos) ortamında
toplumsal banş ve guvenden
soz edılemez Nıtekım her
guvensızlık ortamında olduğu
gıbı tum sosy al v e ekonomık
dengeler sarsılmiş, bır ucu
şenat çığırtkanlığına, obur ucu
uç rakdmlı enflasyona gelıp
dayanmıştır
Bu ulkenın yetıştırdığı nadır
değerlerden olan hocalann
hocası say gıdeğer Prof Bahri
Savcı'nın gerıde bıraktığımız
gunlerde ünıversıte oğretım
uyelennın ekonomık
sıkıntılannı dıle getırırken
doktuğu ve bızler ıçın çok
değerlı olano gozyaşlan acep
Sayın Prof Dr Çilkr'e bır
şeylenn çok bozuk gıttığını
anlatabılmış mıdır0
Bıze pek
çok şeyleranlattığını
soylemeye gerek yok
Turk ıçın "bacı" %e "ana"
kutsaldır Kuşkusuz "l
ba>rak"
ve "Kuran" da kutsaldır
Ancak bu kutsal kavramlan
ucuz polıtıka uğruna
kullanmanın -kısa enmde ışe
yarar gozukse de- uzun enmde
ışe yaramadığına Sayın
Görmek istemediğim düş
B
ır eğıtbıhmcı
(pedagog)
"Tann gokten
yereinse
mutlaka
oğrermenh'ği
seçerdi" dıyor Bu sozun
kutsallığına ınandık tnsanlığı
oğretmeye çalıştık ınsan
golgelen arasında Amma ne
yazık kı çıçek ektık dıken
topladık, gul dıktık, kaktus
çıktı Hatamız nerede
9
Herkes
gıderken aya, bız kaldık yaya
Ulusu ummet, vatanı çol
parayı pul ettık Okullan ıse
medrese Dun gece uyudum,
sen geldm karştma
oğrermenım Parmağını
salladın bana, "Beni siz
yetiştirdiniz" dıye Bıraz
sonra çeşıt çeşıt meslekten
kışıler geçıt yaptılar onumde
Kaçakçıhk, hayalı ıhracat
yolsuzluk ve ruşvet davalannı
beraatle sonuçlandıran
hâkımler
Sonra ruşvet alanlar, geçım
sıkıntısı ıçınde kıvranan
memurlar gorevını gereğı gıbı
yapmayan savcılar polıs
mudurlen ovlanmızı alıp
bızım ıçın çalışmayan
mılletvekıllen Daha sonra
sen uç kâğıtçı, banka
soyguncusu hayalı ıhracatçı
sen vergı kaçakçısı \urguncu
sanklısı. turbanlısı bırer bırer
geçtınız onumden Sızı
tanıyamadım
Hangı gızlı guçler sızı getırde
buraya9
Ataturk'un açtığı bu
guzel aydınlık yol varken
karanlığı seçmek neden7
Bu
bencıllık bu soy gun neden
9
Ilendekı ı$ık dururken genye
gıdış neden
7
Bu soylu ulusta,
soysuz hareketler neden9
Ataturkçu gazetecılenn ve
avdınların oldurulmesı neden
9
Kanncavı bıle ezerken ıcı
da beyaz eşya gıbı) rahatlıkla
sahıp olurken orta hallı
ınsanlanmız kalıtesiz yerlı
mallan kullanabılmek ıçın hâlâ
uğraşıyorlar Bu arada uçan
kuşa bıle borcumuz olsa da
sorun \ok
!
Ne de olsa 'borç
yigidin kamçısıdır.'
Mantar gıbı adım başı bıten
Kuran kurslan. ımam-hatıp
lıselen orta oğretımde zorunlu
dın dersı ve ezbercılığe
dayanan taraflı eğıtım sıstemı
Beyefendı gıttı 'haccı' reklam
nıyetıne medyadan naklen
ızlettı ama vurguncular,
hayalıcıler başkoşelerde
kurulurken ortadırek gıderek
fakırleştı sesını duyurmayı da
bır turlu başaramadı
Sendıkalar garıpleştı, krtle
orgıulen vok edıldı,
unıversıteler susturuldu, faıl-ı
meçhuller çoğaldı
Arada acayıp bır nesıl ortaya
çıktı 'Bana ne' hamburger
prototıplen Bunlarla bırlıkte
çoğu aşın bıreyselleşmış
sanata kufreden, duygusallığı
arabesk sanan "karabahtir
ınsanlanmızın gerçek ınsan
sevgı ve saygısını oğrenmeye
gereksınımlen vardır Yoksa
göruntu olsun dıye. mezarbaşı
yaslanna değıl
Betül Taylan
Başbakan'ın bıle
anımsayacağı kadar yakın
geçmışte tanık olduk Kısacası
"Bir ekk bayrak. bir elde
Kuran" soyîemının,
Turkıye'nın olağanustu duyarlı
dengeler ıçınde bulunduğu şu
donemde ışlenebılecek en cıddı
yanılgı olduğu kanısındayız
Içtenlıkle, ınanarak soyledığı
varsayımı bıle, dınsel duygulan
somurmeye hazır bekleyen
çevrelere yataklık etmedığını
savunmaya yetmeyecektır
Kurtuiuş Savaşf nın bacılan ve
analan cepheye sırtlannda top
mermısı taşıyan o kutsal
varlıklar
u
Nene Hatun" ıle
sımgeleşmıştı
Bız bugunun Nene Hatunlan
olarak Turkân Saylan. Gulsen
Daldalvb bacılanmızı
gorayoruz
Gerçek ve ıçtenlıklı "bacı" ve
"ana" olmak hakkının onlann
temsıl ettığı kışılıklerde saklı
olduğu kanısındayız
Bu kurtuiuş savaşını da onlann
ta^ıdığı bılım ve ınsanlık
mermılen ıle yaratacağımız
banş ortamında
kazanacağımıza ınanıyoruz
Prof.Dr.SümerGürel
Mımar Sınan Unı
sızlayan canlılann yanında,
nasıl vahşı bır kaplan gıbı
parçalar ınsanlan o kara
yobazlar
Bu vahşet, bu umursamazlık
neden9
Artık uvumak
ıstemıyorum Uyanalım tum
vatanı, ulusu sevenler eğıtım
ordusunun y ılmaz bekçılen,
çağdaşlığa koşanlar
Ataturkçuler aydınlık yannlar
bızıbeklıyor Boğalım. atalım
gelın bu karanlığı
Sevim Nebioğlu
Emeklı oeretmen
PENCERE
LMertik Fıkirte
Önderliktir...Ulkemızde sağ da sol da yamalı bohcaya donuştu,
"bırleşme derken bolunme yazgılaşıyor
Yenı kurulan YDH (Yenı Demokrası Hareketı) bır ıktı-
dar seceneğı mı9
Yoksa DYP ıle ANAP tan oy çalacak
bır YDH merkez sağda uçuncu partı rnı? YDH belkıde
CHP nın solda yaptığını sağda ustlenecek
Işdunyasınınaklı başında ama sesısoluğuduyulma-
yan kesımı duşunuyor
- Bız, dıyor, DYP ıle ANAP'ı bırleştırmek ısterken başı-
mıza bır yenısı çıktı
•
Solda vazıyet nasıl9
1980 lerden bu yana solun baştnı çeken buyuklu
kuçuklu lıderler tarıh baba ya nasıl hesap verecekler"?
12 Eylul faşızmının kalıntılarına karşı sol bırleşebılseydı
ulkenın yazgısı değışırdı Yıtık yıllar ın gunahı vebalı
sol seçmen kıtlelerını yukandan aşağıya parçalayıp bo-
len uç partı yonetıcılerının omuzlarındadır Bu ınatlaşma
suruyor dar açıdan kısır bakış, solu 1995 ya da 1996 da
yapılacak bır genel seçımde partamentodan sılebılır
Gorunen koy bu'
Atasozumuz, Gorunen koy kılavuz ıstemez' der
ama, bu kez gorunen koy kılavuz ıstıyor
Öyle bır kılavuz kı kışısel çatışmaların kuçuk hesap-
ların koltuk sevdasının kısır sıyasal dıdışmelerın sığlı-
ğından arınarak solun fıkır lıderlığını yapabılecek çapta
bır duşun gucunu sımgelesın
•
1989-90 donemecınde savrulup dağılan dunyada,
neolıberalızm gudumlu ıdeolojık gucu ve orgutlu propa-
gandabaskısı sotkesımdeyıkıntı.ezıklık doneklık, gu-
vensızlık, kuyrukçuluk eğılımlerıne yol açtı, neolıberal ız-
mın şablonlarını taklıt ederek solculuk yaptıklarını
sananlar, partılerde etkınleştıler
Oysa bızde neolıberalızmt her derde deva sayan
merkez sağ, demokratık değıldır Bu eksıklığı kusuru,
boşluğu YDH nın doldurması beklenıyor, ama, toplum
oyle noktaya dayanmıştır kı 1980'den bu yana en gaddar
yontemlerie uygulanan sağcı ekonomı polıtıkaları ulke-
yı şerıatın karanlığına ve parçalanıp bolunmenın eşığı-
negetırdı
Turkıye nın sağı tıkandı
1980'den bu yana ekonomıde uygulanan polıtıkalar ıf-
las ettı Şımdı ulkenın varını yoğunu dışarıya pazarlaya-
rak ve elde avuçta ne varsa yabancılara satarak bu ıflas-
tan kurtulmak ısteyenler ozelleştırmeye bel bağlıyorlar
Sol, bu ıflasın çukurunda merkez sağa ortaklık ede-
mez, demokrasıden yoksun bır rejımde neolıberal şab-
lona yedek tekerlek olamaz
Sağ çoktu
Şenat yukselıyor
Sol -kendı kendısını toparlayabılırse- kısa surede ge-
leceğın umudunadonuşebılır
•
Topartanma once fıkırde başlar
Sol kesım, en kotu koşullarda bıletoplumunyuzde30'-
unu oluşturuyor
En olumsuz ortamda bıle bu yuzde 30'un onune umu-
dun bayrağı once fıkırde dıkılır
Gunumuzde onderlık fıkırde gerçekleşecektır Fıkrılı-
derlığın yol gosterıcılığınde buluşmak, şu ya da bu kışı-
nin ardından giderek partı kulıslerınde hızıplere bolun-
mekten ınsanlarımızı kurtaracaktır
Sol once fıkırde aydınlanmah, ıdeolonyı oluşturmalı,
merkez sağın ya da neolıberal şablonun çarmıhına ge-
rılmekten ruhunu kurtarmalı
Fıkır onden gıder
DİDEM DURU
ıle
MEHMET DURU
nışanlandılar
KalyonOtelı24 12 1994
ULAŞ'ın
doğumunu
tüm dosdara bıldırırız
Dağlıoğlu Ailesi
1995
(IMHl UIYET AJAVDASI
umhurıyLüks ciltli, büyük
boy ajandayı
Cağaloğlu, Taksım
ve Caddebostan
sergı
salonlanmızdan
bulabılırsınız.
Fiyatı:150.000 TL.
Cumhurnet kıtap kulubu Çağ Pazarlama A S Turkocağı Cad
?9 41 Cağaloğlu-lstanbul
Poua C ekı H<aap \ o 666322 J
cCumhuriyet Kitap Kulübü
Konya Temsilciliği
İLKEZGİ KİTABEV!
SOYLESİ VE İMZA GUNU
26 Aralık Pazartesı(Bugun)
Ijçı Partısı Genel Başkanı
DOGU PERİNÇEK
Saat 12 00 20 00
Adres llkezt>ı Kıtabe\ı Sıtltan Cem Cad 7/8 Kan\a
Tel ?20 97 O''