Catalog

9EKİM1994PAZAR CUMHURİYET SAYFA EKONOMI YATIRIMCIREHBERI BORSJUMGEÇBIIMFTA tHUNClMZM Abana EMMromakanık -AdaraÇımtnofA) 'MmwÇunmo(Q AlyonÇırrnnto "Akal Tekstıl •Akbank •Akçımento AktrtFinara •Afcsulpl* •Akaa AkntEMdrik •MartoHoMing 'AiarkoSanayı •AJOnylklız AnattctuCam •Arçal* •AMlsan 'AnadoiuSıgora Aslan Çımerto A«asY«.Ot Altırıyunu» Çeyra (BÜ) •Aygaz •8aö»a» Banvıt 'BekoMouk BırlıhTülûn •BoluÇımanlo -8nsa Sorusan 'BursaÇımento BugOn Yayincılık Bunpelık ÇMıkHaM •Çımsa 'Çımantt* Çanafckala Çırmnto •ÇukurovaEMktnk CvmnKağA Oamanal Orwnu« G«ta Demırtank 'Danızlı Cam Derımod •OavaHoMıng •Ovbank -Oita»Do0an DoQusan 'OodanHoldıng •Dûtda» DuranOM *Eczaata«ıllaç 'Eczaaba«ıY«ının Edlp Ipl.k 'EgeBıraalık *Eg« Endûstrı EgeGubre Eg»Prolıl •EooSeram.k Errvefc Sıgorta Emsan Pas Ç * * Emsan B^yildu C)Enka Hotdıng Eflaplast •Erayas araalık •EreflllOÇ Esbank Fa^toRnans Fenış Atumınyum "FınanaFın Kır -Fınanabank •Garant Bankuı 'Gemas Guna Global Val Ort -Good-Ysv Gort>Ofilçıl Gubre Fatmkalan 'GuneyBtracılıfc Hetta? HümyetGazeMcılık IhlasHoidıng IkUMI Fın Kır Intema •IşBankası(A) •lşBankas<(B) •IşBankasılC) IşBankası(Kurucu) İMotorPtton İzmır D Ç •bocam 'Kartonsan Kav •KoçHoklınfl •KocYaonm KentGıda •KeoszElektnk Km evıta» G K M KelebekMotKlya *Konya Çrmefîto 'Kordsa Konıtafcs Koyta? •KutahyaPoraetan Luks Kadrfe Marmarıs Altınyunus MakınaTakım Maret Medya Holdıng M«as 'Mıgros •UıllıyelGazetecılık -Mılpa Marmarts Mart Olsl •Mardın Çımerrto Marshall MutluAku -NelasTelekom 'Oysa Ntğde Çmıento •NetHoldıng NetTurtzm OkanTekstıl Ofmuksa 'Otosan Parsan PegProülo Pe*ım Pımaş(BÜ) PınarSu PetrokentTur (BU) PınarEnugreEt •PınarSût PınarUn Polylen •PotrolOfi»! 'RaksEMdronık •SaöahYayınalrt Sabah Pazartama 'Sarkuysan Srta? •Şı««Cam 'Stemens Söksa(BU) SönmezFılament SunEMdronık TamSıoorla TatKoraerve TTuborg Tekseibank Tetataş TranslûricFrsn THY TıreKutsan T Kalkınma Bankası TotaşOtomotHİFab ToteşOloTıcaret TrafcyaCam Transtürk HcHdıng TSKB(BU) TDemırDaaJm Tupraş Turcas Pefroicûfük Tuiunbank •LSas •UnyeÇımen» UşakSeramık VaMFınKır •Vest»! VaMYaLOrt Yasaş "YapıKredıBankası YapıKredıRnKır Yûnaa II* HAFTA MMan 3.039 262.448 46387 2.619 91855 13.253 4078 123.744 11«L267 25337 14.564 31057 92.337 9481 169484 74 898 115J63 67 616 611 440480 46153 8.596 17 Z696 445 63106 194.257 175.951 75.879 2.685 17 186 59 476 3.996 43011 2170 19524 4461 49446 8.217 323.140 686 95510 149 349 3495 29819 542.032 13506 162 83.361 91035 1501 220.870 5979 111422 19420 158.323 55086 48 503 22.855 Z141 82464 93.224 1.Z74 447 15.424 6116 241 13331 4.826 6847 131281 122 187 407 27 865 849 91096 30467 38-286 409 321 153 6 041 60585 208 121460 752.949 73 4052 171 315 109322 173.625 117029 358.313 192.082 50 5952 29 764 8-214 87 534 159372 10327 50448 426036 4835 1624 156839 85170 1060 380 470 194338 26 722 9963 8.975 80 743 7789 23.142 207 265 110632 151562 17060 130 988 226803 27320 3.975 114X19 143.963 1014 23.518 3.302 61920 138.575 45905 25 386 372.246 524 801 68889 1.312 167 282 118.826 375.578 359 332 1&252 3634 42.055 352 136.009 62.418 7838 60 906 2.631 76.016 412280 2.751 275.046 6132 32.159 182.342 16.368 16.053 101 151 51833 2.229 715.546 50960 265.559 3.5B3 31837 8.868 106.765 202.830 4088 91189 ElDtftk Rnt 1850 19.500 3100 41000 6800 10.250 61XX» 6100 6700 23.000 25.500 27 000 21500 21500 11.500 10 000 5300 4850 11750 4450 7800 7500 16.500 8.000 7000 5JO0 7400 22.500 51XXX) 2325 11500 4900 85000 78.000 7500 6.800 17 750 56.000 2850 62000 34 000 1800 4 000 6700 3.200 2.950 13750 »500 3050 9000 14 500 100 000 6800 8400 13.750 24 500 2 700 8800 13.500 2Z500 13.S00 30500 2.800 1550 5200 8200 1750 4400 7500 8.200 28 000 3600 15 750 23 500 3000 15500 1725 4500 58000 3.050 11500 830 000 31500 8.500 f3 000 000 3050 2.550 9700 20 000 14250 '9 500 23 000 50 000 7800 33000 8600 400000 16 000 10.250 3 500 10250 15000 4450 2250 7600 3450 3950 70 000 11975 2550 1475 12 500 7500 28000 13750 15500 3100 7300 3000 6900 11500 1750 3.400 8200 8.500 7 700 1800 4900 10.000 23500 3000 13 500 16.000 1525 12-000 22.000 4900 3 500 14250 2 125 4 000 1200 7100 40 50 27 000 1900 10.500 11250 6200 10.250 3100 22.500 28000 8900 1950 3 750 5-200 9200 13250 2250 295 000 11500 41500 2.450 2.500 3050 11500 2.750 3750 2325 İÇİNDC anat Rnt 2100 21000 3400 50500 7700 13.000 70000 7300 7300 25000 34 000 29500 23500 23000 14 000 12.750 6100 5400 15 000 5400 8400 6300 16 500 8.500 8 500 6.300 8 000 24.500 58.000 2.800 12 750 7300 90000 82.000 8600 9 400 18.750 61000 3.20 93.000 37.500 22X1 5 800 7400 4800 3200 14 750 35.000 1300 10000 1*250 115.000 8200 9500 15 750 28500 3600 7200 14.500 24 500 15500 33.000 3.100 1660 5800 9800 1925 4800 7900 8.800 31000 4350 17000 26.000 3300 16750 2000 5400 71O0O 3550 14 000 830000 36500 9300 73 000 000 3500 2900 10 600 23 500 16250 24 000 27 500 50 000 8 300 35.500 9500 420000 17250 13250 3800 12 750 17 000 5250 2425 8600 4300 4600 75 000 2125 2860 1575 14 000 9000 32000 17000 17 000 3.960 8100 4400 8200 12.500 2.000 4150 10100 9500 ııooo 2025 5.800 11500 29 500 4 800 14 750 17 750 1725 14OO0 25.000 7200 3 750 19000 2950 4900 1450 8700 44 000 30 000 2.475 12.500 13 000 7200 12250 3.800 26.000 28500 9600 2.250 4100 7100 9800 14 250 2.475 345000 12.250 49 000 2 900 2.850 37O0 14.250 3300 3950 2800 nn* 1925 20 500 1300 50000 7200 13000 58 000 6.800 7 100 24 000 27 000 29500 23.000 22.000 13 000 12.250 5.800 4J00 13000 5400 7900 8200 16 500 8100 7000 6000 7700 24 500 56000 2600 11750 6500 90.000 79000 7800 9200 18,500 56.000 2950 88 000 35.000 1950 5400 7 100 4100 3000 14 000 32500 3150 9900 15000 110 000 7500 8900 15 250 26.500 3250 7200 14 000 23 000 15 000 31 500 3000 1600 5200 8400 1775 4600 7.500 8.300 29500 4350 16000 25 000 3050 15 750 1900 4500 67 000 3050 13 500 830 000 32 000 8800 rz ooo ooo 1500 2 600 9800 22 500 15250 23 000 25 000 50 000 8200 33000 8800 410000 16000 12500 1650 11750 16500 4800 2350 7.900 3.550 4200 72.000 1975 2.800 1475 12.750 8200 28.500 14 000 17 000 1550 7 700 4000 7800 11500 1825 1950 9800 8.800 9600 1950 5100 10500 26 000 4 400 13 750 17 500 1550 12500 23000 7000 3600 18 00 2 550 4900 1250 8700 43000 27 500 2275 12250 11500 6800 11750 3 350 24 500 27 000 9100 2125 4000 6.500 9.300 14 000 2.300 325000 11750 47.500 2.600 2600 3.300 13000 2.800 3 900 2560 VEHlNfM HtfU kM> -3 75 000 -4.35 13.64 141 1816 794 149 000 -4 00 -8.47 000 222 -6.36 198 1667 000 -1091 1064 1613 -3 86 -120 645 000 -909 -164 132 426 5.86 198 -4 06 2264 345 -Z47 -1034 110 -263 •968 -484 115 2.94 5.41 3500 -7 79 1389 -4 76 -175 •972 -306 5.32 -1304 4 76 1029 2-30 7022 192 14 04 000 -175 222 526 -306 000 •3 03 -370 -2.22 -897 000 -385 -566 536 12.99 000 000 -615 000 -500 -1000 984 -10 29 8.00 1067 -154 1 15 2167 •8.33 -10 34 •2 97 486 -317 952 204 204 380 •833 -7 53 000 -4 48 16 28 -195 930 •2.94 323 -3 09 -366 -2829 000 -4 00 -920 170 -7 81 -7 27 180 -338 182 149 7.50 -128 25 00 556 -2 13 -13S 1127 769 •3 30 20 87 2 63 0 00 -0 94 6.12 27 54 -3 51 Z94 -1143 -10 71 -4 17 34 62 -4 00 1803 968 16.57 -666 -1 14 2-38 -179 13 75 652 -417 -4 36 444 -429 000 -357 -6.19 166 -2.44 1017 -5.10 -175 -2.13 8.33 -4 08 795 -5 45 -«.45 313 4 00 -11 11 0.00 515 u 132 112.50 4915 110 80 -2413 11000 227 38 -13.37 53.30 131.64 5164 6880 346 12.71 193.72 80 79 32.47 -39 90 27 52 332-00 094 -2178 17143 •964 3462 10153 114 67 208 130 000 -4296 192 66 6210 72 34 13422 11537 -46.67 423 -30.00 -38.11 43134 30.07 -17.58 -1848 -619 -40.86 -34 60 691 36429 -31 14 -049 27037 158.14 -4988 -105 -21 17 21253 -191 -30.21 -17 52 44 62 93 53 19662 338 -3636 -54 78 1347 -57 93 -11 17 26.26 217 87 -35 87 5691 062 56 00 -686 137 05 -35 59 •2 43 4689 -7611 14429 010 -3034 -2186 652S -37 30 60 38 0.00 22357 10333 34 06 -4 13 153 45 -61 56 24 53 85.59 128 76 17920 33 51 28 95 317 47 36600 4328 28 75 3948 12 02 -1 18 84 87 -6680 -5198 -2154 61 14 3109 -3867 159 87 112.98 3176 -2980 17 85 335 09 -1636 -3164 292966 80 68 -2820 87 13 47 47 2341 -2726 14145 6923 93 90 2133 -30.25 -1667 15109 9 75 23 75 92.89 -10 53 -19 98 100 31 1154 24660 7189 •S10 -3875 -2524 4500 22280 -56 49 -33 33 -52 38 56 33 -4521 -1029 -13 33 -3306 502 -120 18821 11795 580 64 •16 67 -27 96 -4 90 5000 500 65 70 -4896 ". Endefcse dahil olan hısse senetlerı. (*). Hafta ıçınde temettu kuponu kesılmiştir Boııoıııuıyıldızıparlıyor CÜNEYT TOROS Geçen hafta piyasalarda be- lirgin bir durgunluk yaşandı. Devletin piyasalar üzerinde et- kin olması, devlet kağıtlannın da yıldızını parlaüyor. Geçen haftanın en çok kazandıran yatınm aracı, 6 aylık bonoydu. Hazine'nın vadeyi uzatma eği- limi nedeniyle 6 aybk bono- lann getırisi, pıyasalardakı durgunluğun da etkisıyle yük- sek kahyor. Dövız piyasasında Merkez Bankası'nın bankala- ra uyguladığı zorunlu devir kurunu yükselterek dolann sene sonu hedefıne adım adım yaklaşmasını sağJamaya çalışı- yor. Geçen hafta Amerikan Dolan yüzde 1.08 oranında yükselerek 34 bin 470 lira olur- ken mark da haftayı yüzde 1.36 pirim yaparak 22 bin 300 liraya yükseldi. Bankalararası piyasada dö- viz piyasasının türnüyle Mer- kez Bankası'nın önderliğinde geliştiği gözlenirken döviz tale- binin çok yüksek olmadığı gö- ründü. Geçen hafta Merkez Bankası, her gün devir kurunu 50 lira yükselterek dövizin pı- rim yapmasını sağladı. Bankanın bu ışlemleri yap- masının nedenı olarak hem yıl sonu 38 bın lira olan hedefı tut- turması hem de dövız fiyatının eylül ayında yüksek çıkan enf- lasyon oranında artmasını şağlamak olarak gösteriliyor. Öte yandan Hazine'nin düzen- lediği ihalelerle faızleri düşüre- rek iç borçlanma piyasasına hakım olması, döviz fiyat- lannın yeten kadar yükselme- sini engelliyor. Merkez Ban- kası da kendı düzenlediğı ope- M M M> M M> <m M M> M M> M M M M M- m> M Yatınm araçlarının haftalık getırisi (%) Faızler, net ve dönem sonu olorak hesaplanmişîir Repo foızb, İMKB venlendır Dovız ve dttn, serbest pıyaso fıytrtıdır I I 1 1I < I •s a: CO 3 I E O rasyonlar ile döviz fiyatlannı yükseltiyor. Hazine, geçen hafta içinde bıri üç, dığeri 6 aylık olmak üzere ikı ıhale düzenledı. Hazi- ne'nin açtığı ihalelerde faız oranlan da düşmeye devam edıyor. Geçen hafta düzenle- nen 3 aylık ıhalede faız oranı, yüzde 79 olarak gerçekleşmış- ti... Öte yandan Hazine, önü- müzdeki haftada 3 ve 6 aybk bonolann halka satışına de- vam edeceğını açıkladı. Bu bo- nolann faizlenni ise 3 ayükda yüzde 3, 6 aylık bonoda ise yüzde 4 oranında düşürerek sı- rasıyla yüzde 75 ve yüzde 94 olarak belirledi. JIOJt&4 İSTİKMAMSIZ -Borsa geçen hafta yüzde 1.5 oranında artarak 27 bin 226 puan oldu. Politikada özelleş- tirme mi, demokratikleşme mı tartışması ve koalisyon hükümetinın geleceğıne iüşkın yapılan yorumlar. borsanın ıs- ükrarsız bir seyir ızlemesine ne- den oluyor. Mah grubun hısselennın yüzde 2 arttığı haftada sanayı grubu hısselen, yüzde 1.33 oranında değer kazandı. Geçen hafta bıleşik endeks, 27 bin direnç seviyesini aştı. Geçen hafta en çok değer ka- zanan senetler yüzde 35 ile Si- faş, yüzde 34.62 ile Polylen ol- du. Önümüzdekı haftada borsa- nın geçen haftaya benzer bir seyir izlemesı bekleniyor. Po- litikada yaşanacak gelişmeler- den direkt olarak etkılenen borsa üzennde, 9 aylık bilanço beklentilerinın de etkılı olması beklenıvor. Yatınm fonlan, geçen hafta- nın en çok kazandıran ikincı yatınm aracı oldu. Yatınm fo- nu katılma belgelen ortalama değer artışı, yüzde 1.63 düze- yinde gerçekleştı. A tıpi fonlar- daki ortalama artış, yüzde 1.93 olurken B tipi fonlardaki orta- lama artış da yüzde 1.3 oldu. Faızlerdeki düşüş, repo faiz- lerini de etkiledi. Repo faizlen, geçen hafta yüzde 10 oranında düştü. Haftabk repo ışlemle- rinde faiz oranı, orûlama yüz- de 50 seviyelennde gerçekleştı. Aylık repo ışlemlennde ise faiz oranı yüzde 60 düzeylennde oluştu. BORSA VERİLERİ HisseSeoedlPiyacat) tştem Hacnrıı (mıtyar TL) Işlem Mıktan (Bın adet) Bıleşik Endete MalıEndeks Sanayı Endeksı RepoltyMitı İşlem Hacmı (mıtyarTL) Haftalık Faız (Yıtltk Ağtrlıklı Ortalama %) Aylık Faız (YıiiıkAğırlıklıOrtalama %) Tıhvü Ptyasaa Işlem hacmı (mılyarTL) Te»dfPiyasası IsJem hacmı (mıtyar TL) önceki Hafta 18806 2.836040 2682553 2033381 30968.86 24142 5654 72 8349 227444 Geçen Hafta 2312.126 2722681 2075375 3140286 20X7 166.970 Değişinı -966 •1142 150 207 133 -1712 -1054 -16.66 15.05 -2658 YATIRIM FONLARINE GETİRDİ M «K* ATİPİ lşYatırım-2 lşYatırım-3 lşYatırım-7 lnterfon-5 lktısatYat-4 IktAtıhmF Garantı Yat-4 Garanb Yat-5 Yonca Fon-1 Esbank Fon-3 Vakıf Hısse VakıfFon-6 Dışbank Mavı Dışbank Beyaz Dışbank Pembe Tutun Fon-1 TOtun Fot>2 Fınans Fon-2 Fınans Fon-4 HalkFofv3 Emlak Fon-2 Emlak Fon-5 Ege Fon-2 Kalkınma Fon-2 Demır For>-1 Türkbank Fon TSKB Uzman F AkbankATipı Tekstıl Fon-3 Atafon Koçbank Fon-1 Koçbank Fon-2 Global Fon KörfezFon-1 Tebinfon Kentfon CUSıgortaFon AlternatrfFon Hakfon-1 Şeker Fon-1 BTİPİ lşYaftrım-1 lşYaörım-4 lşYatırım-5 lşYabrım-6 Inter Fon-4 lktisatYat-3 Garantı Yat-1 1 16 5233 065 5339 146 48.82 4 66 32 21 416 106 88 403 8569 2 37 57 48 3 88 136 79 318 26.37 196 1323 245 6011 244 3560 198 13888 1 75 31 73 1 50 7756 453 3650 433 -8983 2 63 9310 2 42 10313 193 39 16 2 87 66 23 2 90 8 76 2 30 12 81 2 36 4102 2 25 -30 26 2 33 0 37 404 7355 3 09 79 75 512 9005 2 16 91 15 1 96 271 42 158 12565 317 143 73 370 19020 2 81 84 57 483 5626 107 7580 075 747 3.04 21.72 2.25 50.68 131 2225 0 70 3414 043 9653 1 50 101 25 151 23.57 136 7780 1.24 8130 M rfa* rtz* Garantı Yat-2 Garantı Yat-3 Esbank Fon-1 Esbank Fon-2 YKB Fon-1 YKB Fon-2 YKB Fon-3 YKB Fon-4 YKB Fon-5 YKBFon-6 YKB Fon-7 YKBFon-8 YKB Fon-9 Vakıf Fon-2 Vakıf Fon-3 Vakıf Dünya Tütün Fon-2 Fınans Fon-3 Fınans Fon-5 Zıraat Fon-1 Zıraat Fon-2 Zıraat Başak Zıraat Fon-4 Halk Fon-1 Halk Fon-2 Pamuk Fon-1 Pamuk Fon-2 Emlak Fon-1 Emlak Invest Emlak DenızF SümerFon Ege Fon-1 Kalkınma Fon-1 Demır Fon-2 Tanş Fon-1 Tarış Fon-2 OrtakFon Eti Fon Akfon-1 Ak Karma Fon Tekstıl Fon-1 Tekstıl Fon-2 Koçbank Fon-2 KKFon Ertdeksteri A.A Bıleşik A.A.(A)Tipı A A. (B) Tipi 1.22 1 12 124 1 19 130 122 171 125 1.19 1.23 141 134 -0 78 142 148 059 1.53 164 148 210 143 1.51 142 171 160 1.47 303 155 157 153 1.53 129 142 1 32 152 128 035 149 142 1.44 1.28 161 128 G«ç.haf. 163 1.98 1.30 84 43 84 82 62 46 6188 95 39 85 82 87 27 95 99 75.83 77 29 113 33 114 66 118 51 66 04 76 378 12184 6146 150.74 112.17 92.06 92 73 10912 121 18 82 17 60 21 39.53 46 99 7210 100 82 85 47 49 15 64 98 60 02 10161 65 90 87 79 50.99 66 73 6419 57 84 52 53 110 42 137 91 Haftal* 73 52 6205 9582 Devlet Bakanı Aykon Doğan: Enflasyonda hedeftutacak DÖVİZ CANLI YAYIN 09009911104TQrW»»-nVı tm Smfcam ka I3W3T1_« yFonecs*.^ İSTANBUL (AA) - Devlet Bakanı Aykon Doğan, yılın son üç aylık dönemınde belirtilen enflasyon hedefının tutturul- masının programın değişmez parçası olduğunu vurguladı. 1995 yılında, hükümetın baş- latmış olduğu ekonomık prog- ramın 'yeniden yapılanma' bö- lümünün ön plana geçeceğını belırten Dogan. "Kamunun borçlanma gereğinin düşüriilme- si ve ekonominin tasarruflarının özel sektöre aktanlması, önü- müzdeki vüın hedefleri arasında olacak" dedı. Madrid'de 1-6 ekım tanhlen arasında gercekleştirilen Dün- ya Bankası ve 1MF yıllık top- lantısına katılan Devlet Bakanı Doğan vurda döndü. Doğan. Atatürk Havali- manı'nda düzenlediğı basın toplantısında, 1994'ün son üç a>ına gırerken 5 Nisan Karar- lan'nın 6 aybk uygulamalannın memnuniyet venci olduğunu söyledı. Programın bu yılın son üç a>ında da gevşemeden, mutla- ka uygulanacağını vurgulayan Aykon Doğan, programın he- deflerinden herhangi bır taviz olmayacağını kaydettı Doğan. "özellikle enflasyonda önömüz- deki üç ay için herhangi bir taviz Yeniden halka saüş ANKARA (AA) - Çarşamba günü çıkardığı 3 ve 6 ay vadelı bonolann tamamını satan Hazine, pazartesi günü toplam 10 trilyon liralık yeni bir halka arz başlatacak. AA muhabirinın, Hazine ve Dış Ticaret Müsteşarlığı yetkı- lılennden edindıği bılgıyegöre. pazartesi günü. dönem faizi yüzde 18.75 olan 7 tnlyon liralık 3 ay vadeli ve dönem faı/ı yüzde 47 olan 3 trilyon liralık 6 ay vadeli bonolann halka satı- şına başlanacak. 3 aylık bonolann yılık basit faizi yüzde 75,6 aylık bonolann yıllık basit faizi ise yüzde 94 olarak bebrJendi. Saüşlara kamu ve özel ban- kalann yanı sıra, Merkez Bankası şubelen de araalık edecek. ve gevşeme beklenmemelidir. Fi- yat politikasını a\nı kararlılıkla sürdürecegiz" şeklınde konuş- tu Bakan Doğan. 1994'ün son 6 ayı ıçınde yüzde 20'lik fıyat artı- şı hedefı bulunduğunu hatırla- tarak temmuz-eylül dönemınde bu artışın yüzde 10 civannda olduğunu, ekım-aralık döne- minde de bu oranda artışı tut- turmanın. programın değişmez amacı olduğunu ıfade etti. Programın, şu veya bu kuru- Iuş ıstedığı ıçın değıl, ülkenın ih- tıyaa olarak ortaya çıkmış milb' bır program olduğunu kayde- den Doğan, şöyle konuştu: "1994 yılındaki programın ekonomik isrikrara yönelik bü- tün hedeflerini, program norm- larının daha ilerisinde gerçekleş- tirmeje kararlnız. 1995 için ka- munun ekonomideki pav ının dü- şürüuncsi, kamu bütçesinin pa\ının, kamunun borçlanma gereğinin düşürülmesi, ekonomi- nin tasamıflarının bunlan ka- mudan daha iyi kullanan özel sektöre aktarılması 1995 yılının hedefleri arasında olacaktır. 1995'te ekononme dışandan yeniden fon transferi baslaya- caktır. Türkiye, 1994 ydında yurtdışına önemii ölçüde fon transfer etmiştir." 08.00 Povver F!ash VVeekend 10.00 ( Dove Mornıng Shovv 13.00 The Retro Shovv 16.00 The VVınston VVay 18.00 Fu|i on Sunday S A Y I N D O K T O R V E E C Z A C I L A R A Liyofilize Epoetin-beta ve çözücü ampullerini içeren üç farklı dozda Almanya'dan ithal edilmiştir. Renal Aneminin tedavisi için; Recormon i.v. ve s.c. kullanım için 1000IU(10flakon) 2000IU (10 flakon) 5000 IU( 5 flakon) Boehmgef-Mannhem GmbH Rekombinant insan Eritropoetin'i (rh-EPO) Sağtık hizmetinde. cıs)H03 J Davutaşa Cad No 12 34473 Topkapt - İST 20.00 PAMUKBANK Go&es a r d 60s 21.00 Alacakaronlık Kuşağ 24.00 Power|uke Box YORUM ÖZTtV AKGÜÇ KIT'ler Gerçekten Kötû mû? Rakam yığınını genellikle sıkıcı bulduğumuzdan, tek- nik konularda da bilgimiz sınırlı olduğundan, iyi bilmedi- ğimız kavramları araya sıkıştırarak çoğu kez genel laf- larla bir görüşü savunur veya karalarız. KİT konusunda da yaklaşımımız böyledir. Halbuki ekonomik ve işletme- cilik konularında, sonuçlar rakamlara indirgenerek da- ha somut, daha nesnel (objektif) değerlendirmeler yapmak olanaklıdır Elimızde en somut bilgiler Istanbul Sanayi Odası'nın (İSO) anketinde 500 büyük firma (BBF) kapsamına giren KlT'lere ilişkin olduğundan, bu bilgilerden yararlanarak değerlendirmeler yapmaya çalışacağız. 500 büyük fir- ma kapsamına giren KİT sayısı, yıllar itibarıyla değişme gösterdiğinden ve bunlar benzeşik (homojen) bir grup oluşturmadığından, bulgular; ancak gelişmelerin genel yönlerini yansıtmaktadır. • KlT'lerin, 1980'li yılların başlarında kârlılık oranlan özel firmalardan daha yüksek iken, başarım düşüşü özellikle 1980 sonlarına doğru başlamıştır. Bir firmanın salt bilanço kârı tutarına bakılarak değer- leme yapılamaz. Bilanço kârının satışlar, özkaynak (öz sermaye), toplam varlık (aktif) gibi büyüklüklere oran edilmesi gerekir. BBF kapsamına giren KtT'lerin topluca satış kârlılığı (Kâr/satışlar oranı), 1985 yılında yüzde 10.8 iken sürekli düşmeeğilimigöstererek 1990 yılında yüzde 1.0'a kadar gerilemiş, 1991 yılında eksi yüzde 15.3 olarak dip nokta- ya inmiş, 1991 yılmdan sonra göreli olarak iyileşmeye başlamış, 1992 yılında eksi yüzde 10.1,1993 yılında eksi yüzde 7.7 olmuştur. BBF kapsamında KlT'ler, 1985 yılın- da satışlar üzerinde yüzde 10.8 kâr elde ederken özel firmalarda kârlılık oranı yüzde 6.1 düzeyinde bulunmak- taydı. BBF kapsamındaki KfT'ler, 1985 yılında topluca öz sermayeleri üzerinden yüzde 26.8 kâr elde ederlerken 1991 yılında yüzde 44.5 oranında zarar etmeye başla- mışlar; anılan yıldan sonra zararın öz sermayeye oranı da 1992 yılında yüzde 38.2'ye, 1993 yılında da yüzde 32. 2'ye düşmüştür. Kârın, kullanılan toplam kaynaklara veya varlıklara oranı, kanımızca çok anlamlı bir gösterge olmamakla beraber, BBF kapsamındaki KİT'lerde 1985 yılında yüz- de 9 8 (aynı yıl özel firmalarda yüzde 9 1) iken 1991 yılın- da eksi yüzde 11 3e değin gerilemiş, söz konusu yıldan sonra iyileşmeye başlayarak 1992de eksi yüzde 10.0, 1993 yılında da eksi yüzde 7.2 olmuştur. • KlT'ler ulusal gelire katkılannı önemii ölçüde sür- dürmektedir. Bir firmanın ulusal gelire net katkısı, yarattığı katma değer ile ölçülür. Yaratılan net katma değer; ödenen maaş ve ücretler, artı ödenen faizler, artı ödenen kiralar, artı faaliyet kârından (bilanço kârı değil) oluşur. Yaratı- lan brıit katma değere ayrılan amortismanların ve öde- nen dolaylı vergilerin eklenmesi ve destek akçelerin (sübvansiyonların) düşülmesi ile brüt katma değere ula- şılır. 1993 yılında BBF kapsamında KİT'lerde yaratılan brüt katma değerin satışlara oranı, yüzde 31.9 düzeyinde iken bu oran, özel firmalarda yüzde 25.5'tir. KlT'ler gayri safi mılli hasılaya, yaptıkları satışlara göre daha fazla katkıda bulunmaktadırlar. Net katma değerin satışlara oranı ise özel firmalarda yüzde 18.1, KİT'lerde de buna çok yakın, yuzde 17 6'dır. KİT'lerde brüt katma değerin satışlara oranının yükseklıği, KlT'lerin ödediği dolaylı vergilerden kaynaklanmaktadır. örneğin 1993 yılında BBF kapsamındaki 66 KİT, 34.6 trilyon TL. dolaylı vergi öderken, bu tutar 434 özel firmada 20.6 trilyon TL. düze- yinde kalmaktadır. Ekonomik kârlılık veya yatırımın ekonomik verimi ola- rak nitelendirilen Net Katma Değer / Varlık (Aktif) Topla- mı oranı ise 1993 yılında BBF kapsamı KİT'lerde yüzde 16.6 olup geçmiş 10 yılın en yüksek düzeyindedir. Bilançoları zararlı olan KİT'ler için yukarıdaki bulgular çelışkili gelebılır Gerçekte çelışkı yoktur, KİT'lerde kâr, faiz olarak aktarılmaktadır. Kaynak kullanımı sonunda yaratılan fazlanın kâr ve faiz olarak bölüşümü, bilanço kâr ve zararını etkilediği halde ulusal gelire katkıyı de- ğiştırmemektedir. KİT'ler ağırfaiz yükünden kurtulmala- rı halinde bilançolarında da topluca kârlı gözükecekler- dir. KİT'ler, bazı eksikliklere karşın ulusal ekonomiye kat- kıda bulunmaktadırlar Anayasa Mahkemesi'ni, yalnız verdiği hukuk savaşı açısından değil, ülkenin ekonomik çıkarları açısından da kutlamak gerekir. Bu konudakı şamatanın ayartısına (iğvasma) kapılma- dan KİT'leri daha iyi çalışır duruma getirmek, amaç olmalıdır. DÖVİZ-ALTIN NE GETİRDİ? Amerikan Dolan Alman Markı ıngılızSterlını ısvıçreFrangı riollandaFlonnı FransızFranrjı CumhurıyetAltını 24ayarkulçe 22ayarbılezık trttaşı (TL) 14.950 8575 21.950 10*030 7650 2515 1240.000 184.000 179.500 (TL) 34100 22.000 53.900 26.550 19700 6450 2.900.000 435500 428.000 MnlSMi (TL) 34.470 22.300 54700 26.900 19.900 6525 2920000 435500 428.000 Mfetaft) MlfUl 108 1.36 1.48 1.31 101 1.16 068 011 YİIçMl 130.56 16005 149.20 168.19 160.13 15944 13548 J3648 138.44 zcıtnan zamanıl Yalnızca bu kampanyamız için Peşîn aJımlarda %23.63'e varan indirimler... Yuva Kredisi faiz oranlarımızda özel indirimler... EMLAK BANKASI., "Dojra Yacırı E ve Yatı rı