Catalog

Cumhuriyet Imtiyaz sahibi: Berin Nadi Genel Yayın Vonetmenı Özgen Acar #Genel Yayın Koordınatörü Hikmet Çetinka) a • Genel Yayın Daruşmam Orhan Erinç • 'tazııijlen Müdurlen Aydn Engiıı(Sorumluı Celal Başlangıç • Gorsel Yonetmen Ali Acar •Duzenieme. Mustafa Sağlamer Ankara Temsılcısı Mustafa Balbav «Hdber Müdurlen Işık Kansu, Hakkı Erdem' •Istanbul Haberlen Cevher Kamarcı •DışHaberler Ergun Balcı AtaturkBulvanNo 125. Kar 4. Bakanlıklar-Ankara Tel 4195020 (7 Hat>. Tele\ 42344. Fax (4(4195027 •Izmır Temsılcısı Serdar Kızık. H Zıya BK 1352 S2 3 Tel 83l23OTelex 52359. Fax (511895360 «Adana Temsılcısı Çeön Yiğenoğhı Inonu Cd I19S No I Kat l.Tel 522550-522601-522492 Telex 62155. fiax (71)52 25 70 g - Ekonomı Dinç Ta>anç #Yun Haberlen Mehmet Saraç • Mafcalder Sami Karaören • Spor Abdülkadir Vücelman »Du- zeltme Abdullah V azıcı Muessese Mudünr Erol Erkul • Koordınator Ahmet Korukan •Muhasebe Bülent Yener • ldare HüseyinGürer •lşleime önderÇetik • Bılgı-İşlem Nail tnal •Bılgısa>ar Sıstem: Vlürüm Çüer •Reklam Retıa Işıtman Yayniıjrıa ve Basan: \ enı Gun Haber Ajansı. Basın ve Ya\ıncılık A Ş Türkocağı Cad. 39,41 Cagaloglu 34334 tst PK 246İsunbıilTel 5l2O5O5Tele< 22246 FJX 29 AĞUSTOS 1993 Imsak.4.48 Guneş. 6 20 Öğle. 13.10 İkindı:16 52 Akşam 19.49 Yatsı.21 15 Nesin'in katılacağı panel yasaklandı • İZMİR (ANKA) -Torbah 5. Güz Etkinlikleri çerçevesınde yazar Aziz Nesin'ın katılacağı "Demokrası ve Gülmece" konulu panel. Torbah İlçe Emruyet Müdürlüğü'nce güvenhğin sağlanamayacağı gerekçesiyle yasaklandı. Torbaü Belediye BaşkanlığVna dün göndenlen Emnıyet Müdürlüğû yaasında, "5. Güz Etkınliklen nedeniyle Demokrası ve Gülmece konulu panelin yapılması halinde halkın can ve mal güvenliği ile kamu düzeni bozulacak"denıldi Troya Hazinesi, Rusya'da sergilenecek • MOSKOVA(AFP)- Rusya Kültür Bakaru Yevgeni Sidorov. Troya Hazinesi'run önce Rusya'da sergileneceğını açıkladı. Sidorov. "Bu eşı bulunmaz koleksiyonmutlaka günışığına çıkacak, ancak ilk sergi Rusya'da düzenlenecek. Ardından Yunanistan. Türkiye ve diğer ülkelerde de sergilenmesi sözkonusu" dedı Sidorov'un açıklaması. Yunan hükümetının geçtiğimiz günlerde Troya Hazinesi'run ilk kez Yunanistan'da sergileneceğı açıklamasının ardından Yunaniştan'da tartışma yarattı. Öte yandan koleksiyonun hazıneyi bulan arkeolog Schlıemann kanaruyla kendilerine ait olduğunu iddia eden Bonn hükümeli de açıklamayı - 'sürpriz"le karşıladı. 1873 yıhnda Alman arkeolog Heinrich Schhemann tarafından bulunan Troya Hazinesi'ni, 1945 yıhnda Rus Kızılordu tarafından Moskova'ya kaçınlmış, geçen yıl Moskova'da bir müzede yenıden •'keşfedilmışti". Troya Hazinesi. daha önce hıçbir yerdesergılenmedi. Mevlid kandili • Haber Merkezi -Bu gece, gece Hz. Muhammed'in doğumu nedeniyle kutlanması gelenek haline gelen Mevhd kandili. Hz. Muhammed'in doğumu münasebetıyle bir mesaj yayımlayan Dı> anet İşleri Başkanı Mehmet Nuri Yılmaz. milletimizin yok edilmesini hedefleyenlere alet olanlanndevletin şefkatine sığınmaiannı istedı. ERDEMİR, 190 çocuğu sönnet ettirdi • ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - Zonguldak'a bağlı Ereğh ilcesindeki Demir Çehk İşletmesı (ERDEMİR) tarafından 190yardıma rnuhtaç çocuk toplu bir törenle sünnet ettırildı. Dün yapılan sünnet töreranin yaklaşık 250 rrulyon liraya mal olduğtı bildirildi. 1970 yılından beri geleneksel hale getınlen ve 23 "sü yapılan törende. sünnet edılen çocuklara ERDEMİR Genel Müdürü Orhan Sorguç tarafından rerçeyrekaltın ve 100'er bin liralık hediye çekı verildi. Törende konuşan Şorguç. ERDEMİR çahşanlanrun dışında. yardıma muhtaç 75 ailenın çocuklannın da sünnet edildiğini behrterek "ERDEMİR çahşanlan, birhk ve beraberlik duygulanyla çok daha büyük ışler başaracaktır" dedi. Çiftçilerin Bağ-Kur primleri • ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - Çiftçilerin Bağ-Kur primlerinin ürün bedelleri üzerinden kesılmesi uygulamasına başlama tarihı veniden uzatılacak. Çalışma ve Sosy al Güv enlik Bakaru Mehmet Moğultay, dün vaptığı yazıh açıklamada, 1 temmuzda yürürlüğe giren. ancak 30 ağustos tanhine kadareıtelenen uygulamanın yeniden ertelenmesi içın Bakanlar Kurulu karar taslağı hazırlanarak Başbakanüğa sunulduğunu bildirdi. Bakanlar Kurulu'nun karanyla çıftçilenn 1 Ocak 1994 tarihine kadar Bağ-Kur primlerinı eskiden olduğu gibi ödevebileceklerini behrten Moğultay, 'Bu nedenle, 30 ağustos pazartesı gününden sonra da çiftçilerin sattıklan ürün bedellerinden kesinti şapılmayacaktır"dedı. TııriziTi'deterörünsıcaksolıığuGöz göre göre, turizm gündemine giren terör; kimine göre turizme olumsuz etki yapmadı. Kimine göre ise Körfez KrizTnden daha etkili oldu. Ancak ortada bir de gerçek var; terör turizmin yakasını bırakmıyor. Şimdilik, terör olaylannı ucuz atlattık; ya sonra... ZAFER AKNAR terorve turizm sözcükleri yan yana leri diken diken oluyor. Türk tunzmi patladı-patlayacak tartışma- lan yapılırken; patlayan Körfez Savaşı bombalar, turizm üzerine yapılan tüm olu- mlu hesaplan boşa çıkardı. 1990 Ağustos ayı- nda patlak veren Körfez krizı, ıyimser tahmi- nlen ashnda fazla etkılememişti. Ancak krizin beklenenden uzun sürmesı, Amenka'nın sa- vaşa dırekt müdahalesi, turizm üzerine yapı- lan tüm hesaplan altüst ettı. 1990-91 sezonu turizm açısından tam bir kara sezon oldu. Toparlanırken terör vurdu Tunzm, kriz sonrası toparlanma devresine girdi. îşler ashnda çok da kötü gitmiyordu(!). Yıllık kayıp, bir milyar dolara yakındı. Ayhk kayıp ise zaman zaman 100 milyon dolara kadarçıkıyordu. Körfez Krizı'nin etkısi yavaş yavaş ortadan kalkmaya başladığı bir dö- nemde. bu kez başka bir olumsuzluk devTeye girdı:Terör! Terörün Türk turizmine ilk bü- yük darbesi. 3 Ağustos 1991 tarihınde gerce- kleşti. PKK militanlan, Nemrut dağı- nda kamp ya- pan Alman turistlerden 10'unu kaçın- yordu. Kaçı- rma olayı Dünya ka- muoyunda büyuk yankı yaptı. Özellik- le Almanya'- da yüzde 30'a yakın rezer- vasyon iptah oldu. Devlet. tüm olanaklanru seferber ede- rek turistlen bulmaya çahşü. Ancak bunda başanh olamadı. Bir hafta sonra PKK tu- ristleri serbest bıraktı. Manşetlere çıkmayı başaran ikinci kaçırma olayı ise diğerinden yirmi gun sonra oldu. PKK. üçü ABD'h. bıri Avusturyah dört araşürmacıyı kaçırdı. Ortahk yine çalkalandı ve yer yer rezervasyon iptalleri görüldü. Üst düzey yetkililer ışin içinden çıkamayınca sa- vunmalanru/Tümbunlardanışıklıdöv^ş..." şekhnde yapü. Kaçırma olaylan artık rutinleşmişti; ma- nşetlerden, haberlerin 'öte yandan' dıye ba- şlayan bölümüne kadar indi. Terör. 1992 yıhnda turizme fazla bulaşmadı. Bu rehavet içinde 1993yıünageündi. İçinde bulunduğumuz yılda, teror bu kez taktik değişü'rdi Ve öylesine cüretkar bir biçimde geldi ki herkes şaşınp kaldı. PKK lideri Abdullah Öcalan, Oral Çabşlar ile hazıran ayında yaptığı röportajda turistik yörelerin bombalanacağıru söylüyordu. Röportajın daha mürekkebi kurumadan. ilk bombalama Antalya'da 28 haziranda ger- çekleşti. Dokuzu Alman, ikısı İsveçli, bin Fin- landıyah; toplam 13 turist yaralandı. Terör göz göre göre gelmiş ve rezervasyon iptalleri yüzde 50'lere varmıştı. Önlem alınmadı Bombalann ardından, acı bir gerçek de ortaya çıktı; dış temsilcilikJerin tüm uyanlan- na karşın hiçbir önlem alınmamışü. Bu, kolay kolay atlatılacak bir durum değildi Panik öy- lesine büyüktü kı, oteller gördüklen zarann faturasıru. çahşürdıklan işçilere kesü; işten çı- karmalar başladı. İkinci bomba. Kuşadası'na düştü; altısı turist 18 kişi yaralanıvordu. Te- Alman ve Avusturyalı acentalar turlan İtal- ya. İsp>anya ve Yunanıstan'a kaydınyor. Bi- am burada sezon Ekim ayı sonuna kadar sü- rer, bu dönemlerde doluîuk oranının yüzde 60-65 olması beklenırken, bu oran sarunm yüzde 40'lara zor varacak. Bize düşen görev terörün her yerde olabileceğıni anlatmaktır. İspanya'da terör yok mu, İtalya'da, Yunani- stan'da yok mu. var Terör olağan bir darum olarak görülmeli artık. tunzmde bu bövje..." TK A.IR Travel'ın Almanya Temsılası Omer TorosJuoğlu nun ise terör konusunda ilginç düşünceleri var. "Terör artık olağanlaşmah ve gündemden düşmeli" dıyor. Torosluoğlu daha da ıleriye giderek. espirili bir biçimde te- rörün nasıl olağanlaşacağını. "Keşke bir-ikı bomba daha patlasa ama insanlara zarar ver- meden. Turistler terör olayına dığer ülkelerde olduğu gibi. sıradan baksa..." şekhnde açıkh- yor. Turizm acentalannın bir çoğu terörün olu- msuz etkilerini inkar etmiyor. Ancak terör ve tunzm sözcüklerini bir arada kullanınca tüy- len diken diken olanlar da var. Bunlardan bir tanesi de Geçmiş : yıllarla kıyaslandığında bölgemize gelen turist sayısında 400 bin azalma : TURSAB Başkanı Ba- şaran Uluso>, terör ve tu- rizm konusu- nu sorunca çok kısa ola- rak şunlan söylüyor: "Bız terör konusuna gir- mek istemi- yoruz. Bu ko- nuda bizim var. rör bu kez. güney sahillennden İstanbul'a ge- ldi Laleli ve Topkapı'da patlayan bombalar paruği doruğa ulaştırdı. Rezervasyonlar hızla, Portckiz. Yunanistan \e İspanya'ya kayıyordu. Tunzm. 'altın' aylanru yaşamayı beklerken terörün karanhk dalgalannda ya- şam kavgası venyordu. Bu rsızliğı nedeniyle. fırsatı yeterince değerlendiremedi. Her konuda olduğu gibi. terörün turizme etkısi konusunda da çok farklı ve birbinnezıt görüşler var. Tunzm Ba- kanlığı. terörün olumsuz etkısini tamamen reddetmemesine karşın, yine de iyi bir sezon ar u, d , a , l^ k T tu , nzmde Türkiye'deki terörden yararlanan bir ülke daha tehiıkelı bölgeler sıralaması- •' . _ _ - ' _ _ . . nda. venru ilk sıralara manya gibi ülkeler. Türkiye'de seyahat ederken "Dıkkat!" uyansını yapıyo- rlardı Terör sadece rakip ülkelere yaramıyordu. Türkiye'deki terörden yararlanan bir ülke daha vardı: Kuzey Kıbns Türk Cumhuriyeti. KKTC. Antalya'daki terör olaylanndan so- nra özellikle yabancı tunst açısından tam bir patlama yaşadı. Tunst sayısı 60 binlerden 120 binlere çıku Ancak yatak kapasitesinin yete- ; KlJZey KlDnS TurK Cumhuriyeti. KKTC, Antalya'daki terör olaylanndan sonra özeüikle yabancı turist açısından tam bir patlama yaşadı. gecirdiklerini behrtiyor. Turizm Bakaru Abdülkadir Ateş. Pamukkale'ye yaptığı inceleme gezisi sırasında turizmcilerin yakı- nmalannı şöyle yanıthyordu: "Tunst sayısı- nda geçen yıhn rakamını yakalayabileceğimi- zi tahmin ediyorum. Ancak turist sayısında düşme olsa bile tunzm gehrlerinde artma ola- cakür. Siz çok fazla beklenti içinde olursanız, tabii bu sezonu kötü olarak değerlendirirsi- niz. ." Tunzm Bakam'nın çızdıği toz pembe ta- bloya karşın. Akdenız Tunstık Otelcıler ve İşletmeciler Birliğı Genel Sekteteri Turgay Alp, bakın neler diyor: "Bizim bölgemizde Alman tunst potansıyeli fazla, gelen tunstlenn yüzde 60- 65"ını Alman tunstler olu- şturuyor. Bu yıl turizm sezonunun geçen yıllardan düşük olduğu görülüyor. Geçen yıl, yakJaşı'k 1.5 milyon tunst geldı. Bu yıl 400 bin kişilik bir düşme var. Yatak sayısında yüzde 44 artış olmasına karşm. turist sayısırun terör nedeniyle düşmesı bızi çok zor duruma soktu. Mayıs ayında doluluk oranı- mız çok ıyiydı. Yüzde 65 kapasıteyle çalıştık. Terörle bırlikte beklenmeyen düşüşler başladı. Oran yüzde 4O'lara kadar düştü. düşüncemızı sormaym. Terör başka ülkelere yanyor. Te- rore bizı bulaştırmayın..." Kuramsal olarak terörün bize bulaş-' maması olumlu bir yaklaşım. Ancak 1991- 1993 arası yedi kaçırma. beş bombalama ve bir kundaklama olayı gerçekleştı Patlayan bombalar 70"e yakın insan yaralanırken, 11 kişı de vaşamınıyitirdi Terörün bize bulaşmamasını istiyoruzama terör bize bulaşmak ıstıvor. Bu- nun en çarpıcı örneğıni ise Kıbns gezısı sırası- nda üst düzey yetkilılerle yapüğımız görüş- melerdc gördük. KKTC'nin üst düzey bir bürokratı -ismini ısrarla yazmavın dediğı ıpn yazmıyorum- bu yıl Kıbns'ta yüzde yüze varan turist arüşı için şunlan söylüyordu: " Evet, tunst sayısında yüzde yüze varan artış söz konusu. Bunun önemhetkenlennden bir tanesi de Antalya'da patlayan bombalar. Ama şımdı bunu yazmayın; yazarsanız ya te- rör bize bulaşırsa, bir bomba da burada pa- tlarsa. ne olacak . " Bizim. tüm İ>T niyetli yaklaşımlanmıza karşın terörün Türkiye turizminı olumsuz etkilediğı bir gerçek. Tunzm BakanhğVnın bize gönderdığı turizm gehrlen tablosunda 1993 yıh hazıran. temmuz ve ağustos ayı rakamlannı vermekten kaçınması, sarunm bizim tezirruzi doğruluyor. Ashnda, terör ve turizm konusuyla ilgih' araşürma yapmaktan kaçınmak isterdik. Yapüğımız görüşmelerde basırun olaylan fazla abarttığı ve başka ülkelerde terör olay- lannın basın tarafından yazılmadığı şekhnde eleştinler aldık. Ancak şunu behrtmek ısteriz; olumsuz gelişmeleri görmezden gelerek nere- ye gideceğimızi okuyucunun takdirine bırakı- yoruz.... Bombalama olaylan 28.6.1993 Antalya'da dört ayn yerde patlama.(3'ü ağjr 23 kişi yaralandı) 1 Temmuz 1993 Van'da Yenigün Oteli kundaklanıyor.(l 1 ölü. 23 aâr yaralı) 31 Temmuz 1993 Kuşadası Barbaros Bulvan'nda bombalama.(18 kişi yaralanıyor) 19 Ağustos 1993 Laleli Tanin Oteli önünde bombalama. (8 kişi yaralandı) 26 Ağustos 1993 Topkapı KaleiçTrîde bir turist grubuna molotoflu saldın(dört yarah) En çok turist gönderen ülkeler ALMANYA RUSYA FED INGILTERE HOLLANDA AVUSTURYA FRANSA ROMANYA BULGARISTAN A.B.D. YUNANİSTAN İTALYA t 146.375 Z] 152.8*8 44 929 I 62.916 56.463 : 176.957 DIĞER • 50 100 150 j 181.916 200 Yabancı turistlerin yüzdesi 1992 1993 Kaçınlan turistler 3 Ağustos 1991 (PKK, Nemrut Dağı'nda lOturisti kaçırdı) lEylül 1991 (PKK. dört yabancı araştırmacıyı kaçırdı) 13Eylüll99WPKK.öç turisti Kars yakmlannda kaçırdı) 4Temrnuz 1993 (PKK, Nemrut'ta iki İngiliz turisti kaçırdı) 28 Temmuz 1993(PKK, Van-Tatvan karayolunda dört Fransız turisti kaçırdı) 30 Temmuz 1993(Bingöl'de 1 turisti yol keserek kaçırdı) Pamukkale egzozlardan korunacak Beyaz cennet Pamukkale'deki travertenlerin korunması için bölge benzinli araçlara kapatılıyor. ÖMER VXTRTSEVEN PAMLîKKALE- Kısa bir süre sonra Pamukkale'de ulaşım ve dolaşım "akü- lü araç"larla sağlanacak. Böylece 5 bin yılda oluşan travertenler araçlann eg- zoz gazj tehh'kesinden kurtulacak. Kül- tür Bakaru Fikri Sağlar, Pamukkale'yı dünyanın en önemli kültür merkezlerin- den biri hahne getıreceklerinı söyledı. İlk modeli geliştırilen akülü araçlar. arkasına takılan 12 kişilik römorklarla turistleri ören yerinde dolaştıracak. Dı- şandan ithal edilecek akülü araçlar ise 40 ya da 50 kişilik olacak. Bu araçlar, Güney ya da Kuzey kapılanndan giren turistleri alarak belirlenecek güzergâh doğrultusunda Pamukkale'yi ve Hicra- polis antik kentıı dolaştıracak. Her araçta görevlendirilecek bir rehber İngi- lizce, Almanca ve Fransızca çevirilerini yaparak "beyaz cennet'*i tanıtacak. Ses- sız çalışan ve en fazla 20 kilometre sürat yapabilen araçlar gun boyu tunstlenn hızmetınde olacak. İsteyenler yaya ola- rak da Pamukkale'yi dolaşabıİecek. Pamukkale'de hizmete giren 12 kişi- lik akülü araçlann ilk yolculan Kültür Bakaru Fikri Sağlar ile Tunzm Bakanı Abdülkadir Ateş oldu. Araçlan beğenen ve geziyı romantık bulan Kültür Bakanı Sağlar. yenı araçlann alımı konusunda yetkililere talimat verdi. Pamukkale'nın araç trafiğine kapatılmasıyla traverten- lenn egzoz gazından kararma tehlikesi- nın ortadan kalkacağını belirten Sağlar. "Üstelik 'beyaz cennet'i dolaşmak somn olmayacak. Doğa harikası yörede gürüi- tii de son bulacak" dedı Bırçok ülkede ören yerlennde dolaşımın bu gıbı araç- larla sağlandığını bıldiren Sağlar, önü- müzdeki yıl Pamukkale'ye geîecek tunstlenn bu gelışmeler karşısında şaş- kına döneceklerını de savundu. Denızli V'alisı Oğuz Kağan Köksal ise 255 milyon liraya mal olan yerlı araç- lann belirli bir ücret karşılığında hizmet vereceklerini söyledi. Yurtdışından geti- rilecek daha büyük kapasiteh araçlar içın de araştırma yapıldığını anlatan Vali Köksal, "Yılbaşına" kadar Pa- mukkale araçlardan tamamen annacak" dıye konuştu. Pamukkale projesi Pamukkale projesinin travertenlenn korunması, antik kent Hieraolis'in aya- ğa kaldınlması ve koruma bilincinin yaygınlaştınlması gibi üç ana hedefinin bulunduğunu anlatan Fikri Sağlar, söz- lennı şöyle sürdürdü: "Üç ay gibi kısa bir süre içinde ulaşım ve dolaşımı yeniden düzenleyen Güney Kapısı'nı, ziyaretçi karşılama merkezini ve sosyal tesisleri hizmete açtık. Önü- müzdeki ay Kuzey Kapısı da hizmete gi- recek. Böylece, daha dün hayal gibi görü- len karavolunun iptali olayı gerçekleşmiş olacak. Ören yerine araçla giriş yasakla- nacak. Yine önümüzdeki >ıl 'Kınısenın kaldırmaya gücü yetmez' denilen motel- lerin kamulaştırma işlenılerine başlana- cak." Pamukkale'dekı termal suyun yeni- den dağılımının düzenlenmesiyle 800 metretül olan traverten sahasının 2600 metretüle çıkanlacağını belirten Sağlar. sürdürülen çalışmalar ışığında 1994 tu- rizm sezonu için şöyle bir tablo çiziyor. "Hacettepe Üniversitesi Hidrojeoloji Ana Bilim Dalı Kast Suları Araştırma Enstitüsü dört aydır yörede araştırma yapıyor. Buna göre termal suvun debisi 400 İt/sn. Yani günlük 30 bin ton termal su demek. Bu su hem travertenlere hem de havuzlara \etecek kapasitede. Pa- mukkale'vi 15 ayrı bölgeje ayırdık. Ter- mal su yılbaşından itibaren bu bölgelere düzenli bir şekilde akıtılacak. Şimdi ol- duğu gibi biivük böliimü önce tesislere, sonra travertenlere akıtılmavacak." 5 Eylül'e Kadar YatırımYapmayın... EMLAK BANKASI