Catalog

SAYFA CUMHURİYET 26 AĞUSTOS1993 PERŞEMBE 10 EKONOMI PARARAPORU BORSA VERİLERİ Endefcsler Bileşik Mali Sanayi öncefci 11370.98 10852.70 12127.95 iştemhacmi(Oncefci) IştemfTHMarı(önceki) Dünkü 11671.66 11324.39 12371.52 Farfc(%) 264 4.34 2.00 1.061.254.972.050 165.483.911.5 BORSA'dan dakikadakika NAKLEN YAYTN 900 991100S n k strrt 1 • 10fekllaar./ F K B JLf. BİRMENDİLGÖKYÜZÜ Metin Demirtaş'ın yeni şiirleri "Bir Mendil Gökyüzü" adıyla Cem Yayınevi tarafından yayınladı. Hisselerin yüzde 65'ini ele geçiren Alcatel sonunda 10 yıllık emeline ulaştı Teletaş'ılokmalayıpyııttular BORSA •MMM OOIAdanaÇunento(A) 002 Adana Çımento (C) MSttMlMMMi MMaMCa 005 Afyon Çımento MIUTM mmtm 006 Atamento BM Afcsı •ilttBfBM* OHAIartloHoldırcg 012 Alarto Sanayi 013 Amnyunus Çeşme OMAHMarmans f1IMB|tlB llllrpB 017Aselsan 018 Astan Çtmento 111 »n» Oîiı^rıı 02; Banvıt IBMMM 023Bır1ıkTutun 0248oiuÇımenlo BftlVfiB H7 ÇaitMi (MMIi 028ÇeltkHala! 029Çınıentaş 030Çımsa 031 ÇtAurova Elektnk 032Çufcurova Yenı M4MMCa 035Denmod 036DevaHoMıng M7M*M|M OMOıiaşYero 039Doğusan MtNtO, MII^HMMl MÎDuranOtset 043 EczacıOaşı Yaönm M 4 E c a c * * l * 0«5Ec]ıplpl* O«EgeBracıl* M7E»Mlni MIEplMn Mt {*!*•* OSOEmekSıgoru 051EnkaHoldıng 0S2ErcıyasBıraohk MirntıiMiCıa 055 Fentş Atumtnyum •MHMMİMk ttltmot Mtttm tmtutum 061 Gorton Işıl 063 Guney B<racı1ık IMMııy»n—11 MfMbf 066 Halkalı Konut (•7 Mvnjtt BUMKflh mmntttıimt mköutnmm 0701 MotorPısion •71 tmm I71İMMTM l7IT.İflM* •74T.lflMMl I7tta*ta»$tfi 076lzocaın I77lvmni •71İM •7tMM> OBOKepezElefctnk 081 Kepez Yenı MIMMMIn 083 Koc Holdıng 084KoçYat>nm 0B5 Konyâ Çımcfito MClMMta ItlUHU OBBKoruma MU|t* tmatmnHnmm MIUMpM 092LuKsKadıte IHMfelTn M4MXk(hMH 095Uaret M^Uedya Holdıng 098 Me<isuca1 Santrai 099Metaş IMMım 111 MnHrtalhFtlM 1C2N«aş 1M MftHft ffknMM HMMHfel INMMnB tMMJMpBMI IHMataksa IHMa 11IMMM HtPran 113Petkım 114 Prtrokeni Tunzm iiip—ınıriB 117hMrlH Hlnarlı 119P«roiOfisı 1tlnl)«i Itlhvk 122Rabak lann IMSMrtTHHtfk 12SSanlra<Ho4dıng întanna* 1?7W«ş ınihı 129Sânm«zFılament IMSunDeMronık ititaiM imnBımı 134TrakyaCaın 1M Tfet İMİP IIMl IHTMIOtMt İNTnni mt.Clı •«!•>!• imirtbaTılvi 142T IşBKurucu 14tl»vUaı 144T lş8ar*ası(A) 145T IşBankasılB) 14II.il İMkınlCI 1471. UtaM tMtaa 148To(aşOtDmobıl Fab i4tM*mnant 150ToprakKağıl IIITlMllfclMM IKTMtKl^lCa 153Türt<Sıemens 1M1SB IHIMTaaı 156TucasPetro!culufc 1İ7IİPMŞ 1HTIIUM mlmçı—ı 160Uşa*Seramık i62Vestei IHMMFkHOl» 1*4 Tn* 166Yunsa hott 9000 1775 IJZf M M 17000 7.1M U M 11750 11JM M.IM 6200 36 500 5500 2025 1L7M 11JM 4300 15500 7.1N U M 16-250 7.7M 1800 1975 1 U H U M U M 10 500 45 500 26 500 11.500 10.250 U M 4JM 6100 4 900 1 U H 10 750 3800 I U M H.7N 5350 4050 L7M 2 700 36 500 İ U M 4JM İ U M 1900 15500 45 000 U M 1JS 6400 4JM İ.4M 1 1 M L7M İ U M 6000 İ.7M 17250 1I.7M U M 4150000 7JM U M U M 3900 U M 1X1% U M U M 1J7İ 9600 İ U M I.7M İ U M 12750 11750 7JM 16750 25 500 150.000 U M U M 2 000 U M 4JM U M 3 700 1.7M İ U M 5-200 17M 9000 950 2050 M J M 1J7I 34 000 1.4M U M L4M İ U M İ U M 1.Z7I U M M J M 1.1M U M 1 100 1475 1L7H U M 14.7M U M 13000 1.17* U M 1.100 U t t 1.7M 1000 17JM 1J7İ 17M 34 500 1250 U M 4.4M 117R 4600 11.2N U M U M 7JM 1.1» 7JM 1J7I 41000000 U M 700.000 30500 U M 1.175 54 000 64.900 8000 1.4M M M 9600 Z.MM i4.no 9500 L1N L4M 17JM 3350 1J7I 1.375 U M U M I.4M 6300 *-£ 8900 1725 I J M U M 16.000 7JM U N 11750 11.7M 17JM 5700 32 500 5^00 1850 14JM 11JM 4250 0 7JM U M 0 7.7M 1800 1925 t U M U M L1M 10000 44 500 26 000 11 250 0 U M «JM 6 100 4700 İ U M 9750 3500 İ U M İ U M 0 3900 U M 0 36.000 İ U M 4.7M İ U M 1.875 15.000 43 500 U M 1.171 6.400 4JM U M İ U M I.7M İ U M 0 I.7M 16 500 11710 L4M 0 1100 7.M0 L4M 3750 U M U M U M U M 1J7I 9500 İ U M U M İ U M 12-500 0 7JM 16 750 25000 145 000 11M U M 0 U M 4.4M U M C 1.7M İ U M 5.100 U M 8 700 0 2-000 17JM 1J7I 33.000 I J M U M M M İ U M 1 U H I J M L4M 17JM I J M U M 1050 1425 17JM t-MO 1MM U M 12-500 I J M U M 0 4JM ' 1JN c 17JM 1.4M t 7 M 31OO0 3150 t i M 4.4M İ U M 4400 IIJM İ.M* M M 7.1M 1.17i 7.4M 1JH 0 U M 0 28 500 U M 1J7İ 53000 5JD00 0 I J M U M 9400 U M 14.IM 9000 U M L4M 17JM 3250 1JH 1300 U M U M 14M 6200 r«at 9100 1 775 1JM U M 16000 7JM I.1M " 7 5 0 İ U M M J M 6100 36500 5200 1900 14JM İ U M 4350 0 7JM U M 0 I.1M 1600 1975 11JM U M M M 10 250 45 500 27 000 11750 0 4JM U M 6100 4900 11JM 10 500 3 750 İ U M İ U M 0 4090 U M 0 37 000 İ U M U M İ U M 1925 15500 44 000 U M 1J7I 6400 4JM 11M İ U M LMI İ U M 0 U M •6 75C 17JN ım 0 L1N 7.MI 7.1M 3800 t l » U M I t M 7.1M 1.4M 9500 İ U M 4.1M 1 U H 12 750 0 M M 16 750 25 500 150 000 İ U M U M 0 L1M 4JM 17M 0 i j » 17JM 5300 İ U M 8 700 0 2050 MJM U M 34 000 1.4M U M U M İ U M 1S.7M I J M U M M J M U H U 7 I 1125 1475 1t7M UM İ U M 4.1M '3000 1.221 U M 0 4.4M I J M 0 17JM 1.4H U M 33 000 3250 U M 4JM 1I.7M 4600 11JM U M U M 7JM I J M 7.7M 1.7M 0 M M 0 31000 7JM I J M 54 000 M J M 0 I J M U M 9600 U M 14JM 9 400 U M Z.4H 17.7M 3450 U M 1425 İ.1M U M U M 6300 3900 1750 I J M um 16 000 7JM U M 11750 İ U M MJM 5800 34 000 5-200 1850 14JM İ U M 4.250 0 7JM U M 0 11M 1.600 1975 11JM U M M M 10.000 45 000 26500 11.500 0 4JM L1M 6100 4 750 11JM 10^50 3600 IL7M İ U M 0 4050 U M 0 36 500 İ U M U M İ U M 1875 15500 44 000 U 2 f I J M 6400 4JM 11M 1L7M U M İ U M 0 U M 16 750 1I.7M U M 0 11M 7JM 7.1M 3 750 U M U M U M 7.1M I ^ M 9500 1 M M 4.1 M İ U M 12 750 0 M M 16 750 25.000 150.000 1 U M U M 0 M » 4JM U M 0 1JH 27JM 5200 U M 8700 0 2.050 M J M M M 34 000 1.4M U H U M 1 U M İ U M 1 J 8 U M M J M 1.17f un 1 100 1475 117M 2JH İ U M 4JM 12 750 1.22i U M 0 4.4M I J M 0 17JM 1.4» L7M 33.000 3.150 U M 4JM 117H 4600 11JM I.7M U M 7JM I J M 7.7M I J M 0 MM 0 X.5O0 7.1 M I J M 53 000 M J M 0 I J M U M 9 600 U M 14JM 9.400 U M L4M 17JM 3250 U M 1325 11M U M U M 6200 HACUSTH1MI mm 1 15&250 1677 786 1MJM 1J41JM 3.000 UfTlM 2MJM 33669 îfTTHf M U M 2074950 623.750 1000 15000 27UM 2J4UM 1^97 850 484 1MJM • mmm ••• 0 47UM 5 000 3 075 300 7H1M 47JM İ U M 13826 512400 131942 2938490 0 21UM M U M 5000 1069 086 174JM 57 000 1502100 M U M SJHJM 0 1 713.820 174.7M 0 143 050 2M.MI M U M 1 MMM M M 487 000 57.562 12.000 llfiltt I2UM 7000 İ U M M U M 11UM UtlJM T U M 0 M M M 40.323 İ U M m j n 0 « U N M J N JRJM 5000 22UH 17UM UMJM LM7JM MM142 69 000 UHJ1I MTI.711 MJM 275.650 0 41U M 238 259 96497 21205 M M M 217.711 0 21U M IIJM 1M.M* 0 M K 7 I17JM 43 200 IİU1İ 20 000 0 5523300 U M 1MJN 322 500 M J N .414JM 7MJM M J M 1MJM 2HJN M J N 2M.4M M M H 72UM 2 150200 53 040 177JM 22U7I 7M.JM 127.NI 1072-330 MJM İ U M 0 UtlJM 42JM 0 11I.7M 2M.MI 2 U M 2000 85 000 •7UN İ U M J2MM 386380 17J7* UMJM N U N MTM 14I.MI M4JM Z.4I1JM 0 1I1.MI 0 740 000 Z.İ12.M 11tMI 457 315 M J N 0 717 «M J14JU 2X000 2M2M MU7I 101000 L1MJM • IJM 1MJM 228 000 411 .Ml .872059 4M.417 MU7I J17JN 62 200 WJrl ma 8962 1746 1JH L7M 16 000 7JM U M 11750 İ U M I7J71 5835 34 138 5200 1867 M J N 11.727 4J11 0 7J7I U 7 I 0 7JM 1600 1956 I t M U M U M 10057 44 980 26833 11500 0 U M 4JM 6.100 4788 11JM 0 3623 11747 17.4M 0 3982 U B 0 36319 İ U M U14 1U7I 1898 15324 43 800 U H 1J11 6400 4JH M 7 iuit U M 1MH 0 t7M 16 560 1 U M 0 L1M • U M 3770 L4M U N U f i un1411 9500 İ U M U N İ U M 12 582 0 1111 16 750 25010 149 761 11417 U47 0 U 7 İ 4 j n U M 0 I J M M.724 5204 IM7 8700 0 2031 17JM U41 33500 1.417 M42 U H 11.711 İ U M 1JB L4H M J M 1.117 2.1İ2 1069 1453 17J4I 1147 1U4İ U71 12 748 i n ı MM 0 4.4TI 1JH 0 17J«M 1.4M U42 32 000 3229 tm 4.441 1U44 4508 11J7I U44 2.1H 7JM 1.1B 7J71 1.7M 0 uzt 0 29982 U M 1.4» 53 548 M J N 0 1JM M H 9472 un14.417 9.143 İ.1H 2.4M 17JH 3329 1JR 1343 M M U 2 I U M 6246 • KOI'nin elindeki yüzde 18'Iikhisseyide alan Fransız kökenli Alcatel, böylelikJe "halk ve çahşanlann haklannın güvencesi" olan "altın hisse"yi de içermek koşuluyla, Teletaş'ın sahibi oldu. İLKİN AYDIN Alcatel Teletaş'ı lok- ma lokma yuttu. Kamu Ortakhgı îdaresi'nin elindeki yüzde 18 hisse- yi alarak Teletaş'taki payını yüzde 65'e çıka- ran Alcatel, 1988 yı- bnda özelleştirme sı- raanda "Halk ve çah- şanlann haklannın ga- ranti altına abnması"amacıyla konulan yüzde 1 altın hissenin de sahibi oldu Dünya telekomünikasyon sektörünün kamu haberleşmesi alanında birinci sırada yer alan. 110 ülkede şirketi ve 125 bin çalışanı bulunan Alcatel geçen hafta Teletaş'ın yüzde 65'ine sahip oldu. 10 yıllık macera Özelleştinneden önce çalışan sayısı 2 bin 350 iken bugün 1821'e düşen. üretiminde yüzde yüz yerli malzeme kullanırken son yıllarda yüzde 50'nin üze- rindeki malzemevi Fransa'daki Teletaş'ın son iki yılı Satış hasılatı (bin TL) öz sarmaye (Bilanço kar ı frariç) (bin TL) Nel aktifler tutarı (bin TL) Ihracat tutarı (bin TL| Çafeşansayı» 1991 msrtJGtt 1.080J76.407 1»J61^1S 848.024.073 1Tİ387^14 37.336.351 *m 1992 1.4SM2M04 1.71O200.014 m.mjm 1.583J69.627 tSL38SJ43 47.685.101 ana şirketten almaya başlayan Teletaş'ın Alcatel ile 10 yıl ön- cesine dayanan hikayesi şöyle: - Fransız Alcatel Holding'in Belçikadaki şirketi Bell Telep- hone Manufacturing Com- pany, 1983 yılında Teletaş'ın yüzde 39 hissesine, getirdiği teknoloji ile ortak oldu. 1988 yılına kadar Teletaş'taki hisse dağılımı yüzde 40 kamu. yüzde 7 STFA, yüzde 8 PTT Bifiktir- me ve Yardımlaşma Sandığı. yüzde 5 Vakıflar Bankası. yüz- de l Ray Sigorta şeklinde idi. 1988 yılında Türkiye'nin ilk özelleştirilen kamu kuruluşu olan Teletaş'ın yüzde 22 hissesı halka arz yoluyîa 41 bin 895 ki- şiye satıldı. Dönemin özelleştır- meden sonımlu birimi Toplu Konut ve Kamu Ortaklığı İda- resi yönetimde ayncalıklara sa- hip, yüzde 1 altın hisse uygula- masını getirdi. Altın hisse ile halk ve çahşanlann haklannın garanti altına ahnması hedef- lendi. Kamu Ortaklığı Idaresi 1992 yılından itibaren Teletaş'taki yüzde 18 hissesini satmaya çalıştı. Üst üste üç kez elindeki teletaş hissesini satışa çıkardı. Şırket ana sözleşmesine göre satış teklifı önce yerli ortaklara yapıldı. Ancak başta STFA ol- mak üzere yerli ortaklar, Alca- tel'in Teletaş üzerindeki haki- tışa miyeti nedeniyle bu teklife sıcak bakmadı- lar. Yerh ortaklann pa- zarlıktan çekihnesi Al- catel'in KÖt ile yaptığı pazarlığı kolaylaştırdı. Zamanla tek alıcı du- rumunda kalan Alcatel ile KOt arasındaki pa- zarlık, hisselerin değeri üzerinde yoğunlaştı. Pazarhkta Teletaş hisselerinin Borsa'da işlem görmesi ve bir Borsa fıyatının oluş- ması Alcatel'in fıyat kırma girişımlerini sınırlarken. Alcatel'in tek alıcı olması da KOİ'nin pazarlık gü- cünü azalttı. Alcatel manevrası Alcatel'in Hollan- da'da kurulu şirkeü Alcatel BV temmuz ayında hisselerini sa- çıkacmış olan STFA ve Ray Sigorta'dan toplam yüzde 8'lik hisseyi aldı. KOt'nin 3 ağustosta 4. kez satışa çıkardığı > üzde 18'lik his- se icin Alcatel yeniden pazarlı- ğa oturdu. Her bir hissenın fı- yatı 6 bin 976 liraya gelmek üze- re yüzde 18'lik kamu payını 22 milyon 2 bin 400 dolara (yak- laşık 244.6 milyar) aldı. Alcatel Holding'in böylece Teletaş'taki payı yüzde 65'e çı- karken, şirket ana sözleşmesin- deki maddede yer alan ve kamu payının yüzde 3'ün altına indığı takdırde anlam ifade etmeye- cek olan altın hisse de-otoma- tikman düşmüş oldu. A tipi fonlardan sonra VDMK'lara da düzenleme getiriliyor Borsa9 da 'cazibe rekabetî'• VDMKihracında banka tekeline son veren tebliğin de önümüzdeki günlerde yayımlanacağı belirtildi. ANKARA (ANKA) -Hükü- metin "finans reformu" doğ- rultusunda, Sermaye Piyaya- sası Kurulu (SPK) tarafından hazırlanan ve A tipi yatınm fonlannı daha çekıcı duruma getirmeyi amaçlayan düzen- lemenin yürürlüğe girmesinden sonra gözler varlığa dayalı menkul kıymet ihraçlanyla ilgi- li SPK tebhğine çevrildi. SPK'nın tebliği ile genel finans onak- hklannın VDMK ihraandakı engeller kaldınlıyor. VDMK ıhracına karşıhk gös- terilecek alacaklar için yüzde 100 olarak öngörülen banka garantisi zorunluluğu, tüketici ve konut kredisi alacaklanna da- yalı ihraçlarda yüzde 10"a, fınansal kira- lama sözleşmelerinden ve ihracat işlemle- rinden doğan alacaklar ile diğer alacaklara dayalı ihraçlarda yüzde 20" >e indiriliyor. Böylece genel finans ortaklıklan da kolay- ca VDMK ihraç edebilecekler. Başlangıçta, VDMK uygulaması ile özellikle sanayi kunıluşlannın fınansman sorununun çözümü amaçlanmıştı. Ancak uygulamadan hemen hemen yalnızca ban- kalar yararlandı. İhraçlarda karşılık göste- rilecek alacaklar için aranan banka garan- tisi koşulu nedeniyle diğer jcuruluşlar VDMK tebliği neler getirdi • VDMK ihracına karşıhk gösterilecek alacaklariçin gösterilen yüzde yüz olan banka garantisi zonmhüuğu düşûrûkiû. • Bu oran tüketici ve konut kredisi alacaklanna dayalı ihraçlarda yüzde 10 oldu. • Ihracat işİemîennden doğan alacaklar ile diğer alacaklara dayalı ihraçlarda yüzde 20'yedüşürüldü. • Türkiye Halk Bankasf na esnaf ve zanatkarlara kullandırdığı meslek kredilerini karşıhk göstererek VDMK ihraçedebilme olanağı verildi. •• Geneî finans ortakliklanntn ihraç edeceği VDMK'lar İçin özkaynaklanrun 20 kati olarak öngörülen töJavül limiti 50 kataçıkanîdı. VDMK ihraç edemedi. Geçen yılın ağus- tos ayından itibaren başlayan ve toplam tutan 37 trilyonu aşan 96 parti ihracın 94'ü bankalar tarafından gerçekleşti. Yeni düzenleme ile VDMK ihracına ko- leri karşılığında VDMK ıhracı gerçekleş- tirebilmesi için düzenlemeye gıdilmıştı SPK'nın yeni tebliği ile genelfinansor- taklıklannın ihraç edeceği VDMK'lar için daha önce özkaynaklannın 20 katı olarak nu olan alacaklara ilişkin takip, tahsil ve öngörülen tedavül lımıtı 50 kata çıkanlı- diğer hizmetlerin bizzat genel finans or- yor. taklığı tarafından da yapılabümesi sağla- narak bankalara olan bağımlılık azaltılı- yor. Esnaf ve zanaatkara Bu türler arasına esnaf ve zanaatkar kre- dileri de dahil ediliyor. Böylece Türkiye munda Halk Bankası, esnaf ve zanatkarlara kul- landırdığı meslek kredilerini karşıhk göste- Bu arada, 'temlik' uygulamasına son ve- riliyor. Bankalann başkalannın alacak- lannı devralarak bunlar karşılığında VDMK ihraç etmesi şeklindeki bu uygula- ma ortadan kalkıyor. Önceki uygulama kapsamında alacaklannı devreden kuru- luşlann alacaklann ödenmemesi duru- doğacak ödeme sorumluluğu kaldınlıyor. VDMK ihraç limiti konut kredilerinde rerek VDMK ihraç'edebilecek. Daha önce yüzde 90'dan yüzde 95'e çıkanlıyor. de Ziraat Bankası'nın tanm satış koopera- VDMK'lan filigranh kağıda bastırma zo- tifleri araalığıyla kullandırdığı ciftçi kredi- runluğu kalkıyor. YATIRIMF0HLAR1 Kaölma betgesiadı lşYatırım-1 lşYatırım-2 lşYatırım-3 lşYatırım-4 lşYatırım-5 Iş Yatırım-6 lşYatrım-7 lnterfon-1 lnterfon-2 İnterfon-3 lnterfon-4 interfort-5 iktisatYat-3 lktısatYat-4 Ikt AtılımFon Gar. Yatınn>1 Gar. Yahnm-2 Gar Yaönm-3 Gar Yatnm-4 Gar Yatınm-5 EsbankFoni EsbankFon2 EsbankFon 3 YKB Yatınm F. YKBSektörF. YKB Hisse F YKB Kamu F. YKBLıkitF YKBKarmaF. YKBDövızF YKBKapıtalF YKBAktifF Vakıf Fon-2 Vakıf Fon-3 Vakıf Hisse Vakıf Dünya Vakıf Fon-6 Dış. Mavi Fon Dışbank Beyaz Dışbank Pembe Bugün Değ. 266.442 140.325 71.192 46.777 24.516 51.049 14.240 182.192 136.848 76.706 77.945 19 945 64.276 65.412 61 146 202 324 75.419 49 587 32 898 32 761 198.547 65.496 48.977 174.592 140.618 195 402 137 865 120186 137.120 65197 48460 45.688 322.266 60.304 46.862 52.440 36.699 116.422 208.809 53.376 % 015 1.09 0.15 0.15 -0.07 0.15 1.00 0.14 0.14 0 14 0.13 0.34 0.15 0.45 0.46 0.17 0.18 0.16 0.70 1.78 0.15 0.14 -0.08 0.15 0.14 -0.05 0.14 015 0.15 0.15 0.15 0.52 014 0.15 -0.11 0 21 014 0.88 065 020 Kablma belgesiadı Tütün Fon-1 Tütün Fon-2 Finans Fon-2 Finans Fon-3 Finans Fon-4 Finans Fon-5 Ziraat Fon-1 Ziraat Fon-2 Zir. Başak Fon Ziraat Fon-4 Halk Fon-1 Halk Fon-2 Halk Fon-3 Pamuk Fon Pamuk Hisse Emlak Fon-1 Emlak Fon-2 Emlak Invest Emlak DenızF lmpexFon1 lmpexFon2 SumerFon Ege Fon-1 Ege Fon-2 KalkınmaF Demır Fon-1 Demır Fon-2 Tarış Fon-1 Tarış Fon-2 Ortak Fon Türkbank Fon NetFon EtiFon TSKBUzmanF Akfon-1 Akfon-2 Ak Karma Fon TekstilFon Atafon Koçbank Fon-1 Bugün Defl. 140.194 38.187 85.098 68.101 49.177 44.360 77.457 56.734 56.834 52.119 78.140 56.657 49.496 76.330 50.576 64 096 49199 18.839 60 441 64 831 49 450 46 314 45.972 19.671 52.179 46.297 23.522 54.280 22 334 42 078 40.447 41.983 41.979 28.674 21.227 10.376 10.631 13.974 11.703 11.342 % 0.14 0.14 0.02 0.14 0.02 0.14 -0.23 -0.11 015 016 -0.01 0.04 0.10 0.03 0.01 0.15 O.OO -0.27 0.16 0.16 -0.04 -0.01 015 015 0.15 039 014 015 015 015 0.06 014 011 0 14 0 15 -018 0 14 0 14 -0.08 0.71 MERKEZ BANKASI KÜRLARI CİNSİ lABDDoları 1 Alman Markı 1 AvustralyaDoları 1 AvusturyaŞilini 1 Belçika Frangı IDanımarkaKronu IFınMarkkası 1 Fransız Frangı IHollandaFlorıni 11svec Kronu 11sviçre Frangı lOOItalyanüreti UaponYeni IKanadaDoları 1 Norvec Kronu 1 Sterlin 1 S.Arabistan Riyali DMZ 11782.39 6974.71 7929.55 991.28 330.13 1699.83 2018.74 200228 6204.53 145227 7941.75 735.71 112.11 8966.81 1606.43 17467.40 3141.80 »Tl? 11806.00 6988.69 7945.44 993.27 330.79 1703.24 2022.79 2006.29 6216.96 1455.18 7957.67 737.18 112.33 8984.78 1609.65 17502.40 3148.10 28AĞHST0S1993 EFBTTİF 11770.61 6967.74 7810.61 99029 326.83 1682.83 1998.55 2000.28 6198.33 1437.75 7933.81 72835 110.42 8832.31 159037 17449.93 3094.67 um 11841.42 7009.66 7969.28 996.25 331.79 1708.35 2028.86 2012.31 623561 1459.55 7981.54 739.40 11267 901173 161448 17554.91 3157.54 SERBEST OÖVİZ CfNSl ABDDoları Alman Markı Isvıçre Frangı Fransız Frangı Hollanda Florını IngilizSterlini S Arab.Riyali AvusturyaŞilini 100ltal Lireti AUŞ 11890 7050 8000 2010 6245 17670 3135 997 737 SATIŞ 11925 7070 8030 2025 6270 17800 3155 1005 747 DÜNYA BORSALARI Alknan onau: 372.40 dolar ABDDotan: 1 6870 Alman Markı 105.20 Japon Yeni 1S:14890).Sterlinı Petrolün varili: 17 10 dolar MERKEZ BANKASI • Emısyon (24 Ağustos) 56.810.4 milyar • TL lnterbankfaızlen.%58.48 İşlem Hacmı 4 615 4mılyar Gecelık % 45-50 Haftahkrepo 0 /o57-58 Aviık reoo %6Q ALTIN CİNSI AUŞ SATIŞ Cumhurıyel 970 fXO 990 000 Reşat 1150 000 1.200000 24ayaralbn 142.600 143 300 22ayarbılezık 128000 141000 ÇAPRAZKURLAR 1AB0NUUI 1.6893 1.4859 11.8860 6.9315 5.8365 5.8845 1.8990. 135.75 81131 14836 1601.50 105.10 13140 7.3345 3 7502 AnstnlyalMan AvntryaŞüM FhMırklntı FmmFnKp v/NtfM Pmtası IVIÇKPOM l F 1EOh SM: SDR: ç talyııUFtU JapmYnri KaniaMlan MTV9Ç Krwı lAnHstanRtyaH i4825»B0D»tan 1 1307 ABDDoları 13991AB0MM1 16517.26TL. PARAMNYONU ABDURRAHMAN YTLnrRlM Piyasalarda Önden Gitmek İçinde bulunduğumuz günlerde para ve sermaye piya- salarının gündemini Hazine'nin 30 trilyon lirayı aşan Iç borç geri ödemesi ve rekor düzeye varan dış ticaret açtğı belirlıyor Hazine'nin borcunu yeni borç alarak ödeyeceğini hesap edenler, yüksek faizle para satmak için haftalardır tetikte beklediler Bu eğilimi fark eden Hazine, elini çabuk tutarak ihtiyacı olan parayı iki hafta öncesinden hazır etti. Bunu yaparken de faizi sıçratmamak için iç borca fazla yüklen- meden Merkez Bankası kaynaklarına başvurdu. Böylece Hazine, piyasanın koşullarına teslim olmazken, yüksek faiz bekleyenleri de yanılttı. Piyasaların kaderini belirlemede ikinci önemli faktör ha- line gelen dış ticaret açığındaki rekor büyüme ise döviz kurlarının hızlanmasıyla sonuçlanıyor. Ithalattaki patla- mayı ve bunun ödemeler dengesini bozmasını önlemek için Merkez Bankası'nın mayıs ayından itibaren hızlandır- maya başladığı döviz kurlarını, Tansu Çiller hükümeti, "enflasyon düzeyinde" kurumlaştirdı. HAZtNE FAİZİ-1 eylülde piyasaya çıkacak 30 trilyo- nu aşkın paranın yaklaşık yarısınm Hazine tarafından geri çekilmesi planlanıyor. Geriye kalan paranın bir miktarı da Merkez Bankası tarafından emilebilir. Ama faizi indirme operasyonunun başarılabilmesi için piyasaya bir miktar paranın bırakılması gerekiyor. Hazine'nin faiz eğrisini tam olarak düzeltebilmesi, yani uzayan vadeye göre artan oranlı faiz vermesi için altı aylık faizin düşürülmesi, buna karşılık bir yıllık faizin arttmlması gerekiyor. Eğri düzeldikten sonra belki tüm vadeleri kapsayan top- lu bir faiz düşüşü denenebilir. Bizim tahminimiz, düşüşün dozunun hafif olacağı ve fai- zin reel getirisinin bir miktar azalacağı. ama negatife dö- nüşmeyeceği şeklinde. Çünkü faizler, kurların hızlandığı bir dönemde aşağı çe- kiliyor. Eğer düşüşün dozu kaçırılırsa. faiz ile kur arasında- ki makas kapanır. Bu tablo, faiz kazancı için ülkeye ge; lensıcakparadiye anılan kısa vadeli sermaeyi kaçırır ki hiç istenen bir sonuç değil. Arzulanan, şu an için yüzde 10'lar düzeyinde bulunan faizin reel getirisinin Hazine ile borç verenler arasında yaklaşık yarı yarıya paylaşılması. DÖVİZ- Kurlar, enflasyonun oldukça altında belirlenir- ken zaten var olan dövize yönelme, enflasyon düzeyinde yükselme "garantisinin" verilmesi yanında, faizlerin dü- şürülme hazııiığı ve emisyondaki patlama sonucunda, daha da ivme kazandı. Biz, düşecek olan faizler ile döviz kurları arasında yine bir farkın faiz lehine kalacağını tahmin ediyoruz. Ama faiz- lerin altında kalsa da enflasyona yetişeceginden dolayı, dövize ilgi bundan sonra daha da yoğunlaşabilir. Çünkü yatınm kararı verilirken tasarrufun taşınması, saklanması, istendiği zaman ve istendiği kadarının en az kayıpla paraya çevfilmesi, kolayca edinilmesi gibi faktör- ler, herkes için önemlidir. Ve yatırım araçları içinde, bu özellikleri en iyi taşıyan ise döviz. Ayrıca önümüzdeki dönemde, açık pozisyonlann kapatıl- masından dolayı dövize ek bir talep gelebilir. Kurlar hız- landığına ve faiz de ineceğine göre dövizde pozisyon açığı tutmanm eski karlılığı ortadan kalkıyor. Bu nedenle zaten başlamış olan dövizde pozisyon açıklarını kapama eğilimi devam edebilir. MmvitUAT FAİZİ -Buna bağlı olarak pozisyon açık- larına kaynak yaratmak amacıyla bankaların mevduatfa- izlerini, gizli ya da açık biçimde arttırmaları, gittikçe yaygınlık kazanabilir. Gizli diyoruz, çünkü açıklanan faiz oranları uygulamada asgari oranları ifade ediyor. Pa- ranızın büyüklüğüne göre. pazarlık ederek, bankadan bankaya değişmek üzere açıklanan oranların üzerine 10 puana kadar ekstra bir faiz alabilirsiniz. BOMtSA - Piyasaların Türk Lirası'na boğulması ve faiz- leri düşürücü yönde adımların atılması, Borsa'yı da yeni- den ateşledi. Ağustos ortasından itibaren yeniden hızlı bir tjrmanışa geçen Borsa, orta vadeli düşüş eğilimini kırarak yeniden uzun vadeli yükseliş trendine döndü. Borsa, bu son hamlesinde çok rahatlıkla 15 bin puanın üzerine çıka- bilir. Biz. geride bıraktığımız düşüş eğilimini, hem gazetemiz- de hem de televızyonda "Ekonomidosyası" programında, Borsa'ya girmeyi düşünenler için son fırsat olabilece- ğini defalarca belirtmiştik. Tabii ki her zaman olduğu gibi, bundan sonra da Borsa'- ya girilebilir ve kar edilebilir. Ama oyunun kurallannı bil- mek ve bu kurallara uymak kaydıyla. Oyunun bundan son- raki en önemli kuralı ise vadenin kısa oluşu veya bilemedi- niz orta dönemi kapsaması. Bunun için Borsa'dan za- manında ayrılmasmı bilmek ve bunu becerebilmek gere- kir. Açıkçası Borsa'ya girişte bu kadar geç kalanların, Bor- sa'dan çıkışta da geç kalabileceklerini düşünüyorum. SONUÇ - önce hareket, iyi bereket gettrir. Saracoğlu'nun yerine ANAP'ın prensi Gültekin ANKARA (Cumhuriyet Bü- rosu) - Başbakan Tansu Çiller, ANAP Genel Başkanı Mesut Yılmaza yakınlığını ve kendi- siyle anlaşamamasını bahane ederek istifaya zorladığı Mer- kez Bankası eski Başkanı Rüştii Saracoğlunun yerine, ANAP döneminin "prenslerinden" sa- yilan ve Mesut Yılmazın danış- manlan arasında yer alan Bû- lent Gültekin'i getiriyor. Çiller, Gültekin'i Merkez Bankası na getirme isteğini bugün yapıla- cak Bakanlar Kurulu'nda açık- layacak ve bakanlann onayını isteyecek. Çiller. aynca. AT ile koordi- nasyon sorumluluğunu da yine bir ANAP dönemi bürokratı olan DPT eski Müsteşan Ali TigreTe bırakacak. ANAP ikti- dan döneminde DPT müste- şarlığı yapan ancak birinci koalisyon hükümeti sırasında dönemin Başbakanı Süieyraan Demirel tarafından görevinden alınan Tigrel. Çiller tarafından yeniden göreve getiriliyor. Çiller'in, Merkez Bankası Başkanlığı'na getireceği Bülent Gültekin, Amerika da çeşitli ünıversitelerde öğretim üyelıği görcvlerinde bulundu. Gülte- kin. Turgut Özal tarafından Türkiye'de göreve getırilen bü- rokratlar arasında ver aldı. Özal'ın ekonomiden sorumlu prensleri arasına girmeyi başa- ran Gültekin. ANAP iktidan- nın özeileştirme programlannın ha7irlavıcısı olarak görc\ yaptı. Gültekin. daha sonra ANAPli- derliğine gelen Mesut Yılmaz ile de çok iyi ilişkiler içinde bu- lundu. Yılmaz'm, danışmanlan arasında yer alan Gültekin. 1990 erken secimlerinin münan olarak da tanınıyor. Gültekin'- in. ortaya koyduğu ekonomik verilerin sonucunda Yılmaz'a erken secim önerdiği ve bunu Yılmaz'a kabul ettirmeyi ba- şardığı dile getiriliyor. Son dönemde. Başbakan Tansu Çiller ile de iyi diyalog kurduğu belirtilen Gültekın'in, Çiller'e. özelleştirme dahil pek çok konuda yardımcı olduğu kaydediliyor. Çiller'in, Bülent Gultekini Merkez Bankası Başkanlığı'nı bugünkü Bakan- lar Kurulu toplantısında kabi- neye açacağı ve destek arayaca- ğı öğrenildi. ANAP döneminin bir başka bürokratı DPT eski Müsteşan Ali Tigrel de yeniden göreve çağnldı. Tigrel, birinci koalis- yon hükümeti döneminde Baş- bakan Süleyman Demirel tara- fından görevden ahnmış ve yerine İUıan Kesici atanmışü. ikinci Koalisyon hükümeti dö- neminden Kesici de Çiller ile düştüğü görüş aynhklan nede- niyle görevinden istifa etmişti. Yeni yapılanma içinde DYP Genel Başkanı ve Bdşbakan Tansu Çiller'in. hayali ihracat olayından dolayı da hakkında dava açılan Tigrel'i AT ile ilişki- lerin koordinasyonundan so- fumlu tutacağı belirtiliyor.