Catalog
Publication
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Years
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Our Subscribers Can Login And Read Original Page
I Want To Register And Read The Whole Archive
I Want To Buy The Page
31TEMMUZ1993 CUMARTESİ CUMHURİYET SAYFA
HABERLER
İnönü Sıvas'a
gitmiyor
ANKARA (Cumhuriyet
Bûrosu) - SHP Genel Başkanı
ErdaJ Inönü, partisinin Sıvas
il kongresınegitmiyor. Sıvas
il kongresine katılıp
kaülmaması uzun süre
tartışjlan, ancak kendi
arzusu üzerine gitmesi
kararlaştınian Erdai înönü,
dün bu geziden vazgeçti.
SHP Genel Sekreten Cevdet
Selvi, tnönü'nün Sıvas
gezisinden vazgeçmesıyle ile
ilgiti Cumhuriyefin sorusu
üzerine. "Bir önemli
topiantmm kaydırılması
nedeniyleil kongresine genel
başkanımız katılamıyoriar.
Programın genel
başkanımızla ilgili bölömûnü
iptal ettik" diye konuştu.
fnönü'nün ıl kongresine
katılıp katılmayacağı konusu
uzun süre tartışılmış ve bir
provokasyon oiabileceği
üzerindedurulmuştu. Sıvas
olaylannda 37 kişinin ölümü
sonrasında gerçekleşen
kongrenin, fnönü'nün
kaohmjyla birkarşı gösteriye
dönüşebıleceği ileri
sürüimüştü. SHPyetkilileri,
provokasyon endişelerinin
programın iptalinde etkili
olmadığmı ısrarla dile
getirdiler.
Yurtlara
başvunular
ANKARA (Cumhuriyet
Bürosu) - Yüksek Öğrenim
Kredi ve Yurtlar Kurumu'na
bağlı yurtlara başvurular2
ağustos pazartesi günü
başlıyor. 1993-1994 öğrenim
yılında kurum yurtlannda
bannmak isteyen üniversite
öğrencilerinin, 2-3 ] ağustos
tarihleri arasmda.
bulunduklan iJ veya
ilçelerdeki kayıt
bürolanndan form alarak
başvuruda bulunmalan
istendi. Yüksek Öğrenim
Kredi ve Yurtlar Kurumu
Genel Müdürlüğü'nden
yapılan açıklamada, artık yıl
öğrencileri ıle önkayıt veya
özel yetenek ile üniversiteye
girme hakkı kazanan
öğrencilerin, 20 eylüI-6 ekim
tarihJerinde başvurulannı
yapacaklan bıldirildi.
Hazroolaylapına
araştınna
• ANKARA (AA) - DEP'li
milletvekilleri. 21 Temmuz
1993 tarihinde Diyarbakır'ın
Hazro ilçesinde meydana
gelen olaylarla ilgili Meclis
araştırması açılmasmı
istediler. DEP Diyarbakır
Milletvekili Sedat Yurttaş ve
arkadaşlannın imzası ile
TBMM Başkanlığı'na
sunulan Meclis araştırması
önergesinde, olayın meydana
geldiği gün, güvenlik
güçlerinin ortada hiçbir
neden yokken Hazro ilcesini
makineli tüfekler ve panzer
eşliğinde taradığı iddia edildi.
Bazı işyerlerinin
yağmalandığı, bazılannın da,
yangın mermıİeri
kullanılmak veya benzin
dökülmek suretiyle yakJdığı
öne sürülen araşürma
önergesinde, bu durumun, 24
Temmuz 1993 günü ilçeye
giden ve bu ilçeden olan
insan hakJanndan sorumJu
Devlet Bakanı ile Diyarbakır
İl Valisi'nce de yerinde tespit
edıldiği savunuldu.
CHPgensomıya
katrimıyor
• İZMİR(ANKA)-CHP,
Orman Bakanı Hasan Ekinci
hakkında ANAP'm gensoru
önergesıni desteklemeyecek.
CHP Genel Başkanı Deniz
Baykal'ın İzmirgezisine
kaülanTBMMGrup
Başkanvekili Uluç Gürkan,
Orman Bakanı Hasan Ekinci
hakkında gazetelerde yer
alan haberlerin eski bir olay
olduğunu ve ANAP'ın
gensoru önergesinin yanhş
yönlendiğini söyledi.
Gürkan, "Hasan Ekinci
olayı eski bir olay
kanaatimce gensoru yanlış
yönlenmiş. gensoru tanımına
uymuyor. Desteklememiz
söz konusu değil'" dedi.
Gözaltında
kayıp iddiası
• İstanbuJ HaberServisi -
Kızıltoprak'ta, pohsler
tarafından gözaltına alındığı
iddıa edilen Turhan
Yddmm'ın hayatından
endişeedildiğı bıldirildi. 28
temmuz günü Kızıltoprak'ta
sivil giyimlı kişiler tarafından
gözaltına alındığı bildirilen
Turhan Yıldınm'ın (31)
annesi Nazmiye Yıldmm
yaptığı basın açıklamasında,
oğlunun hayatından endişe
ettiğini söyledi. Yetkili
kişılere yaptığı başvuruya
oğlunun gözaltında olmadığı
şeklinde yanıt verilen
Nazrruye Yıldmm, gözaltına
alınma>ı görenler olduğunu
behrterek "Herkesi duvarlı
o!»naya çağınyonım" dedi.
İnönü, îstanbul'da SHP'nin iktidarda yıprandığına yönelik eleştirileri yanıtladı
Muhalefetedegeçeceğiz• SHPlideri,SHPİl
binasında yaptınlan
"Düşünce Merkezf'ni
hizmete açarken yaptığı
konuşmada Sıvas
olaylannda kusurlu
değil, sorumlu
olduklannı, memur
eylemlerinden de
rahatsızlık
duymadıklarını söyledi.
tstanbul Haber Seryisi -SHP
Genel Başkanı Erdal İnönü. ey-
lül kurultayından bütünlük
içinde ve yeni atılımlara hazır
şekilde çıkılacağını söyledi.
İnönü. "Bir defa daha ülkemiz-
de demokratik yapılanma için
SHP'nin temel bir dayanak ol-
duğunu ve bütün öıicüJüklere
aday olduğunu göstereceğiz" de-
di.
Bütünlük istedi
Hükümette yer almasının
SHP'ye birçok sorumluluğun
yam sıra icraat yapma fırsau da
verdiğini anlatan İnönü. parti-
lerine yönelik eleştinleri hatırla-
tarak şöy le devam etti:
"Eleştirilerin çok olması, ic-
raatın yapılmasından kaynakla-
nıvor ve bir anlamda da demok-
rasinin gelişmcsinden kaynakla-
nıyor. GeJirken memurlarımızın
bir bölümünün yürüdüğünü gör-
dük. Biz muhâiefetteyken me-
murlarımızın sendika hakkını
hep savunduk. Yine de aynı şey-
leri söylüyonız. Bu tasan da ha-
zırlanıyor. Bu arada sendikalar
kuruldu. Muhalefetin bunu iste-
miş olması hatta son defa ILO'-
nıın sözleşmelerini kabul etmiş
olmamız, ilke olarak TBMM'-
nin bu memur sendikalannı ka-
Genel başkanın değişmesinin, hükümetin değişeceği anlamma geimediğini de vurgulayan İnönü, "Şimdi ben eylülde Genel Baş-
kanlık'tanaynlıncaBaşbakanYardımcılığındandaaynlacağım,Aıtıakoalisyondevamediyor"dedi. (AYDINTURNA)
bul etmesi sonucunu doğurdu.
Bunun ardından yasalann cık-
masını. bir an ev>el toplusözleş-
meye girmeyi bekliyor sendika-
lar. onun için de böyle yürüyüş-
ler yapı\orlar. Bunlar demokra-
tik haraketler, bunlardan ra-
hatsız ounuyoruz."
Konuşmasında daha çok ba-
sında yer alan SHP'ye yönelik
eleştırilere yanıt veren İnönü,
Çaışma ve Sosyal Güvenlik Ba-
kanı Mehmet Moğultay'ın işsiz-
lik sıgortasıyla ilgili tasanyı an-
latmasının da "Başbakan'm ha-
beri ofanadan açıklandığT şek-
linde yorumlandığını söyle-
di. "Tabii. bu da gazetelerimizin
özgürlüğû" dıyen İnönü, sözle-
rini şöyle sürdürdü:
"Kendimi onlarm yerine ko-
yuyorum: Başbakan'dan talimat
aldı bunu açıkJadı. Bundan bir
şey çıkmaz. Hâlbuki "Başba-
kan'ın haberi olmadan açık-
ladı.Tabii bu daha çok ilgi
uyandınyor. Hem bir taraftan
memurlanmızı igilendiriyor, bir
taraftan da bu konuyla hiç ilgisi
olmayanları ilgilendiriyor. Ba-
kın, hükümette çatlak var. hü-
kümet düşebılir. öyleyse bize de
bir şey çıkabılır' Bö> le daha ge-
niş bir kitley i ilgilendiren bir şek-
le sokuluyor. Bu arada biraz ger-
çekten uzaklaşıyorlar, ama o
kadar da kusur olur."
Son günlerde bazı basın or-
ganlannda kendisi ıçın de "Koa-
Bsyonda DYP kanadı ya da Baş-
bakan ne isterse kabul ediyor
Erdal İnönü. Onun için koalis-
yon iyi gkn'yor, ama bu da SHP
için iyi ounuyor" şeklinde de-
ğerlendirmeler çıktığını ifade
eden İnönü, bunun doğru ol-
madıgıru söyledi.
•Sıvas olayı talihsizük'
Hükumete vonelık eieştinle-
rin, yapılan icraatlann öneminı
değıştırmeyeceğmi kaydeden
İnönü "Feci Snas olayı büyük
bir talihsizlik. Ama hükümettev-
ken böyle olayların sorumJulu-
ğunu da taşımak zorundasınız.
Orada kusurunuz olmasa da so-
rumluluğu taşıyorsunuz" dedi
Kocaelinın Körfez ilcesınde
yapımı tamamlanan İGDAŞ
Kompoze Gübre Tesisleri,
Devlet Bakanı ve Başbakan
Yardımcısı Erdal İnönü tarafın-
dan hizmete açıldı. İnönü, tö-
rende yaptığı konuşmada,
"Ekonominin gereği, bflün ve
teknokojiyi iyi kullanmak zorun-
dayız. Elimizdeki olanaklan
özelleştirerek iyiyi yâratmak
amacmdayız. Sayın Başbakan
ve yeni hükümet üyeleriyle bu
doğroltuda çalışıyonız" dedi.
SHP İstanbul İl Kongresi öncesi ilçe başkanlan deklarasyon yayımladı
30 ilçeden ÇengePedestek
• Başkanlık yarışına
giren 5 adayı üçe indirme
girişimleri sonuçsuz
kaldı. Kongre günü bazı
adaylannın
çekilebileceği öne
sürüldü.
AYŞE \TLDIRIM
SHP îstanbul îl Başkanlığı se-
çimi için. otuz ilçe başkanı Yiik-
sel Çengel'i desteklediklerini
açıkladı.
Yann Bostancı Gösteri Mer-
kezı'nde yapılacak il kongresi
öncesi bir deklarasyon yayım-
layan 30 ilçe başkanı, "Hayaön
ber alanında tam demokrasi,
partimizi İstanbuTda en iyi tem-
sfl edecek, hiç kimseyi d^lama-
yan aksine herkesi kucaklayan
nitelikli bir İstanbul yöneticimi.
kavganın olmadığı, kendisiyle
barışık. scvgjnin, saygının. daya-
nışmanın, birlikteliğin bayrak
edüdiği bir yapılanma için"
Yüksel Çengel"ı desıekledikle-
nni belirttiler.
Iürk-Ballacıittifakı
Kongrede yanşacak beş ada-
yı üçe ındırme çabalan ise so-
nuç vermedi. Demokratik Bir-
lik Platformu'nun ada>T eski
Kâğnhane İlçe Başkanı Doğan
Türk ile 'Değişim Grubu'nun
ada>ı, Büyükşehir Belediye
Meclis üyesi Baki Nedim Bal-
taa'ya ittifak tekliflen japıldığı
öğrenildi. Türk ve Baltaa'ya
yapdan tekliflerin sonuç verme-
diği ancak kongre günü bazı
adaylann çekilebileceği ıleri sü-
rüldü.
Adaylardan eski Çatalca Be-
lediye Başkaru Fırat Aykut'un
ise bazı ilçe belediye başkanla-
nnca desteklendiği öğrenildi.
Çengel kongrenin en güçlü adayı
YeniHkçi sol kanadında deste-
ğini alarak Solda Birlik Platfor-
mu'nun adayı olarak çıkan Ke-
nan Sönmez'in, Yüksel Çengel
karşısında en güçlü aday oldu-
ğubelirtildi.
İlçe başkanlan, ekonomi, de-
mokratıkleşme. sanayileşme ve
ticarete. acil çözüm bekleyen
tüm konulara yönelik, uzman
kadrolardan oluşacak komis-
yonlann kurularak bir proje
demokrasisi sürecini İstanbu]'-
dan başlatmak istediklerini
vurguladılar.
Önceki akşam sonuncusu ya-
pılan delegasyon toplantısında
beş aday görüş ve düşüncelerini
anlatırken, demokratik kitle ör-
gütleri adına İl İnsan Haklan
Komisyonu Başkanı Ali Rıza
Dizdar, kendilerini eylem birli-
ğine çağırdı. Dizdar. adaylara
vcrdrği bir yazıyla. "Yargısız
katliamm tanıklığını > apan
Mehmet Kahraman'ın istifaya,
Sıvas olaylannda sorumlu oİan
İçisleri Bakanı Mehmet Gazi-
oğlu'nun istifaya, cezaevlerine
görüş yasağı getirdiği için Ada-
Jet Bakanı Seyfi Oktay'ın uya-
nlmaya, ILO şartlannın ger-
çekleşmesinde etkin olamayan
Çalışma Bakanı Mehmet Mo-
ğultay'ın istifaya çağnlmasını"
istedi.
Çengel'e destek
Toplanünm ardmdan birara-
ya gelen ilçe başkanlan mevcut
adaylann bir değerlendirmesini
yaptı. Yannkı kongrede ıl baş-
kanlığı için halen il başkanlığını
yapan Yüksel Çengel'i destek-
leme karan alan ilçe başkanlan
şunlar:
Adalar (Baki Akpolat), Bağ-
alar (Mustafa Yeğin), Bahçelı-
evler (Musa Çulha). Bakırköy
(Fıkret Yılmaz), Bayrampaşa
(Kemal Aytaç). Beşiktaş (Ce-
mal Özdemır), Beykoz (Gürol
Akın). Beyoğlu (Tüksel Kı-
lınç), Eminönü (Nadir Aras),
Eyüp (Mehmet VuraJ), Fatih
(İsmet Taka), G.O. Paşa (Mu-
harrem Sangül), Güngören
(Hüseyin Aksu). Kadıköy (Ka-
dir Öğıit), Kağıthane (Ali Rıza
Duman), Kartal (Nurettin Sa-
nbal), K. Çekmece (Cemal
Canpolat), Maltepe (Lütfû Bi-
nici), Pendik (Tayyar Lermi),
Sanyer (Cengiz AJp), Şile (Sa-
vaş San), Süıvri (Eşref Bala-
ban), Sultanbeyli (Sarni Kaba),
Şişli (Muammer Keskin), Tuzla
(Doğan Çakmak), Yalova (İs-
mail Muüu), Zeytinburnu (AIı
Güzelce), Avcılar (Orhan Do-
ğan), Büvükçekmece (İbrahim
Bilgjn), Üsküdar (Muammer
Demırtaş).
Baykal
Bağımsızlar
SHP'dendaha
çokoyalır
İZVdR (Cumhuriyet Ege
Bürosu)-CHP Genel Başkanı
Deniz Baykal. yerel
secımlerde seçime gidilecek
tüm bölgelerde aday
çıkaracaklannı belirterek
" Adaylanmız, Türkiye'nin en
düzeyli, bilinçli, diirüst
insanları olacaktır" dedi.
Urla Nebioğlu Tatil
Köyü'nde gazetecilerle
göriişen Baykal. yerel
seçimüerde sosyal
demokratlann oylannı
CHPde görmek istemenin
'ödünç oy isteme' anlamına
gelmedîğinı söyledi.
Cumhurbaşkaru Demirel'in
genel seçimler öncesinde
solculardan ödünç oy
istediğıni anımsatan Baykal,
"Ama sosyal demokratlann
oyunu CHP'de görmek
istemek, ödünç oy istemek
değildir. Partiİerin anası olan
CHP'nin, has evlatlarma, tüm
sosyal demokratlara kucak
açmasıdır"divc konuştu.
Yerel seçimlere SHP adayı
olarak girecek kişilenn oy
alamayacaklannı, bağımsız
girmeleri durumunda ise SHP
adayı olmaktan daha fazla oy
sağlayacaklannı savunan
Baykal. CHP'nin saygın bir
kurum kimliğinesahip
olduğunu bıldirdi.
CHP Çeşme örgütünün
önceki gece düzenledıği
yemeğekatılan Baykal,
burada yaptığı konuşmada,
yerel secımlerde tüm
bölgelerde aday
çıkaracaklannı söyledi.
CHP'nin adaylannın
"Türkiye'nin en düzeyli,
bilinçlj, dürüst insanlan"
olacağını beürten Ba> kal,
SHP kurultayını tarafsızhkla
izlediklerini söyledi.
Çalışma Bakanı görüştüğü CHP lideri Baykarın da bütünleşmeden yana olduğunu söyledi
Moğultay'dan soldabirlikatağı
TUNCAY ÖZKAN
ANKARA - Çalışma ve Sosyal Gü-
venlik Bakanı Mehmet Moğultay, solda
birlik atağı başlattı. Moğultay, görüştü-
ğü CHP Genel Başkanı Deniz Baykal'm
da solda birlikten yana olduğunu aktar-
dığını açıkladı. SHP kurultayının "solda
birlik bayrağınm göndere çekilme yeri"
olması gerektığini belirten Moğultay.
"Bütün sosyal demokratlan bütünleşme
ve birleşme için SHP kurultayına çağırı-
yorum" dedi. Mehmet Moğultay'ın.
Cumhuriyet'in SHP kurultayı ve solda
birliğe ilişkin sonılanna verdıği yanıtlar
şöyle:
- Son kamuoyu yoklamalarında
SHP'nin durumunu nasıl değerlendiri-
yorsunuz?
MOĞULTAY - Yüzde 20 oranında
• Mehmet Moğultay, yüzde 20 oranmdaki kararsız oyun solda
bütünleşmeyi bekleyen seçmene ait olduğunu, bütünleşmeden
sonra bu oranın sosyal demokratlara yazılacağmı ileri sürdü.
bir kararsız oy vardır. DYP oylannı ko-
ruyor, ANAP oylannı koruyor. Bu oy-
lar, dığer partılere gitmediğine göre bu
kararsız oylar sosyal demokratlanndır.
Bu oy oranıyla vatandaş. SHPye şu
mesajı veriyor. "Bak oyumu ne DYP'ye,
ne AN'APa aktarmıyorum. Ama artık
şimdi bütünleşmeni bekliyorum."
- Erdal İnonü'nün göre\den çekilmesi-
ni SHP açısından değerlendirir misiniz?
MOĞULTAY- Bu karar çok önem-
lidir. Çünkü 1980 sonrası Sayın İnönü.
SODEP'in başına genel başkan olarak
gelirken önemli misyonlanndan bın de
sosyal demokratkn bütünleştırmekti.
Bu,' SODEP-HP birleşmesindc başanl-
rruştır. O tarihte verilen bu görüntü iie
sosyal demokratlar, 26 mart seçımlerin-
de yerel yönetimletde iküdan ele geçir-
mişlerdir. SHP içındekı kavgalann,
aynlmalann. sık sık kurultaylann ya-
şanması gibı olayiar bu gü^'eni. güven-
sizlığe donüştürmüştür. Partinin oylan
bütünleşme dönemlerinde yükselmiş.
sorunlu, ayn olma dönemlennde düş-
müştür. Şimdi Genel Başkan diyor ki
"Ben aday değilim. ama siyaseti bırak-
mıyonım." Ama sosyal demokratlann
bütunleşmemesınden son derece rahat-
sızdır. Eğer bunun onündekı engeli ken-
dılennı göriiyorsa işte bu engelin kaldı-
nlması doğrultusunda bir örvende bu-
lunuyor. Herkesi özveride bulunmaya
çağınyor ve sosyal demokratlan bütün-
leşmeye çağınyor. Bu mesajın iyi algı-
lanması lazım.
- Bu kurultayda bütünleşme sağlana-
mazsa ne olur?
MOĞULTAY- Bu kurultay bir kur-
tuluş kurultayıdır. Yanı sosyal demok-
ratlar böylesine önemli ve tarihi bir dö-
nemeçte. bu fırsatı iyi değerlendirmez-
lerse o zaman partide yeni a> nşma gün-
deme gelir, yeni bir hizipleşme gündeme
gelır. Esasen hi/dpleşmeler de böyle gün-
len beklerler. Yani kurultaylardan baş-
layarak, il kongrelennden başlayarak
şekillenerek geien yapı, hizipleşmenin
kaynağıdır. Birieşme, bütünleşme bay-
rağı kurultaym gönderine çekılmelidir.
- Bu bir çağn mı?
MOĞULTAY- Tabii... Bütün sosyal
dcmokratlara yapıyorum bu çağnyı.
POLITIKA GtJTVLÜGÜ
HİKMET ÇETÎNKAYA
AyncalıMar...
Kamuoyunun gözleri önünde, kimi kişi ve makamlara
ayrıcalıklar tanındığı savı acaba doğru mu? Yurttaşlık,
eşitlik ve ulusun egemenliği üzerine kurulu demokratik
düzende, bu öğelerin özünü zedeleyen uygulamalardo-
ğal karşılanabilir mi? Yine tüm bu ayrıcalıkların uygu-
lanması, hukukun çiğnenmesi, bir başka deyişle kimi
geleneklerin gözardı edilmesi anlamına gelir mi?
Niçin soruyoruz bu soruları?
Şundan:
"Türk Silahlı Kuvvetleri'nde gözle görülür bir sıkıntı
olduğu için..."
Dün Cumhuriyet'in birinci sayfasında, iki önemli ha-
ber vardı. Birincisi, 370 albayın, emeklilik işlemlerinin
anayasanın eşitlik ilkesine aykın olduğu gerekçesiyle
Genelkurmay Başkanlığı'na yaptıkfan toplu başvuruy-
du. Ikincisi ise Orgeneral Muhittin Fisunoğlu nun MGK
toplantısına katılmayışı, 30 ağustostan geçerli olmak
üzere Kara Kuvvetleri Komutanlığı'na Orgeneral ismail
Hakkı Karadayı nın atanmasıydı.
Genelkurmay Başkanı Orgeneral Doğan Güreş'in yaş
sınırının bir yıl uzatılması, demokratik bir uygulama mı?
Salt iç güvenlik harekatının başanyla sonuçlanması, ya
da "demokrasiye bağlılık" gibi gerekçeler, Sayın Gü-
reş'in bir yıl daha görevi başında kalmasını gerektiriyor
mu?
Olaya "demokrasipenceresi "nden baktığımızda, tüm
bunlar geçerli bir neden sayılmıyor. Çünkü Kara Kuvvet-
leri Komutanı Orgeneral Muhittin Fisunoğlu'nun, disip-
linli, demokratik ılkelere saygılı bir komutan olduğu bili-
niyor. Üstelik yaş sınırı, TSK'da herkese uygulanıyor ve
sanırız doğrusu da bu oluyor.
Kimi sivil yetkililerle bu konuyu konuşuyoruz...
Soruyorlar
"Bu âyrıcalık neden?"
Ardından da ekliyorlar
"Bunu siyasi nedenlere bağlayanlar var. Bu şekilde
muğlak hukuki uygulamalar mevcut düzeni bozuyor.
1960 öncesini anımsamakta yarar görüyoruz. O zaman
siyasiler tercih ediyordu. Şimdi görünen o ki, mutabık
kalınarak siyasilere tercih ettiriliyor. O zaman da olağan
düzende hak sahibi olabileceklerin haklanna birsünger
çeklliyor. Sivil bürokrasinin hallaç pamuğu gibi atılması
karşısında, ordunun düzenli, çağdaş. hiyerarşik, adalet
ve liyakatla (yararlılık) kurulduğu soylenen terfi, tefey-
yüz (ilerleme, yükselme) sistemine olan umutlar da sö-
nüyor bu uygulamalarta..."
15 Temmuz 1993 tarihli Resmı Gazete'de 486 sayılı
KHK ile yine Genelkurmay Başkanlığı makamına, "öz-
lük haklan" açısından da büyük ayrıcalıklar sağlandı.
Genelkurmay Başkanlığı'nın 7 bin olan makam tazmina-
tı göstergesi, 15 bine yükseltildi.
Bu şu demekti:
"5 milyon lira olan makam tazminatının, 12.5 milyon
liraya çıkartılması:.."
Yüzde 142'lik bir artış söz konusuydu. Hizmet tazmi-
natı da yüzde 80'lerden, yüzde 170'lere ulaşmıştı. Yani
yüzde 140 arttırılmıştı.
Demokrasilerde, olağan generaller hiyerarşisinde,
bir orgeneral ile tuğgeneralin özlük hakları arasındaki
farkın, hizmet yılları ortalama değerleriyle yüzde 25-30'-
lar olduğu belirtiliyor.
Bu oran Türk Silahlı Kuvvetleri'nde, 1990 yılında yüz-
de 20'ler civarında. Şimdi ise "kantarın topu" sanırız
kaçmış, oran yüzde 80'i bulmuş. Aradaki uçurum, tuğge-
neraller için olduğu kadar, tümgeneraller ve korgene-
raller için de geçerli. Sanki bir "rüzgar" esmiş ve bu rut-
belerde hizmet gören generallerin hizmet haklan, nisbi
olarak aşağıda kalmıştır.
Oysa TSK'da genelde general olan hiçbir subay, bu-
lunduğu rütbede yararsızhğı yüzünden emekliye ayrıl-
mıyor. Çünkü yararlılık gösteriyor. Ancak kadrosuzluk
nedeniyle bir üst rütbeye terfi ettirilmiyor.
Diyelim ki genelkurmay başkanı olan orgeneral rütbe-
sindeki bir subay ile tuğgeneral rütbesindeki bir subay,
1993 yılı ekim ayında emekli olacaklar. Bu durumda
emekli orgeneralin emekli maaşı, emekli tuğgeneral-
den yüzde 100 fazla olacak.
Böyle bir dengesizliği, dünyanın hiçbir demokratik ül-
kesinin silahlı kuvvetlerınde görmek olası değil. Bizdeki
bu uçurum, daha önceleri yoktu. Böylesine bir adaletsiz-
lik, son yıllarda, özellikle temmuz ayında yaratıldı.
Elbet Türk halkı, genelkurmay başkanlarının özlük
haklarının en üst düzeyde olmasını ister. Ancak bunun
bir ölçüsünün olması gerekiyor. Generaller afasında
maaşlarda böyle bir uçurumun yaratılması doğru değil-
dir.
Sanırız bu adaletsizlikten, Sayın Genelkurmay Başka-
nı da rahatsızdır...
• • •
TRT Genel Müdürü Prof. Dr. Tayfun Akgüner, "TRT'de
Neler Oluyor" başlıklı yazımıza, bir açıklama gönderdi.
Açıklamasını aynen yayımlıyorum:
"Cumhuriyet gazetesinin 29 Temmuz 1993 günlü nüs-
hasında TRT'de Neler Oluyor' başlıklı yazınızı okudum.
Yazmızm bir kısmı, sanırım yanlış bilgilendirmelere da-
yanıyor: 1- Beni telefonla arayanların kaydedildiği liste,
muntazam bir dosyada muhafaza ediliyor. Saatbaşı ve
çalışma gününün sonunda bana veriliyor. Yazık kibu lis-
tede adınız yok. Gerçekten bu yazınız hakkında, yayın-
(Devanu 13. Sayfada)
ÜNLÜ
İNDİRİMİ
Gömlekler
145.000 TL'den
başlayan fiyatlarla.
(Bir de T-shirtleri,
bluzları, elbiseleri,
pantolonları...
görseniz!)
\lıııl liıııı