Catalog

Cumhuriyet İmtiyaz sahibi: Berin Nadi Genel Yayın Yönetmeni: Ozgen Acar Yayın Koordinatörü: Hikmet Çetinkava • Genel Yayın Danışmanı: Orhan Erinç • Yazı- işleri Müdürü: Celal BaşlangK • Haber Mer- kezi Müdürü: Mustafa Balbay Görsel Yönetmen: Ali Acar •Düzenleme: Mustafa Sağbuner Ankara Temsılcisi: C3ne>1 Arcayürek • Haber Müdürlen: Işık Kansu, Hakkı Erdem Müessese Müdürü EroJErkut •Koordinatör. • lstanbul Haberien: Şenay Kalkan «Dış Haberler Ergnn Balcı AtatürkBulvanNo 125. Kat: 4. Bakanlıklar-Ankara Tel: 4195020 (7 Halı. Telex Ahmet Kondsan •Muhasebe Bölent Yener • İş - Ekonomi: Dmç Ta>anç »Yun Haberleri: Mehmet Saraç 42344. Fax:(4)4195027 •tzmir Temsıknsı: Serdar Kmk, H.Ziva Blv 1352 S.2/3 Tel: •Idare HüseyinGörer •tşİ€tme:önderÇelik • Makaleler Sarai Karaören •Spor AMûlkadir Vûcclman #Du- 831230Telex: 52359, Fax: (51J89536O •AdanaTemsilası ÇetİB YiğeooğİB tnönüCd. • Bılgi-İşlem. Nafl İnal »Bügısayar Sıstem: 119S.No- 1 Kat: l,Tel:52255O-522601-522492 Telex:62l55,Fax:(71)52257O " ~ " "zeltme Abdullah VazKi Mürihet Çüer •ReVlam. Reha Işrtman Yarmlıvuı ve Basın: Yenı Gun Habcr Aıansı, Basın ve Yavınalık. A.Ş Tüikoci&Cad 39,41 Caâaloilu34334tst.PK:246İsUnbulTe! 512O5O5Telev. 22246. Fjx (1)5138595 13TEMMUZ1993 İmsak:3 41 Guneş 5 36 Öâle. 13 14 İkındi: 17.13 Akşam: 20.43 Yatsı.22 29 Arzunv Avrupa Gfizeli • Magazin/TV Servisi- Beyberbeyı Sarayı'nda dün gece gerçekleştırilen ve organizasyonunu İnterstar'ın üstlendiği 1993 Avrupa Güzellik Yanşmasfnda (Mıss Europe"93) ülkemizi temsil eden 19yaşındakı manken Arzum Onan Av rupa'nın en güzelkızı seçildı. 31 güzelin katıldığı yanşmada Rusya"dan Julia Alekseeva (20) ikinci. İsrailhA>Tİsh Dana{18) ıse üçüncü oldu 1993 Türkıye Güzellik Kraliçesı seçüdikten sonra veni bir başan daha kazanarak, 1993 Avrupa Güzeli ünvanını elde eden Arzum Onan sonuçlar açıklandıktan sonra gazetecilerin kendısine yönelttıği flaşlararasında sevinçgözyaşlannı tuiamadı. 1948'denbuyana düzcnlenenyanşmadadaha önce de Günseli Başar, Filiz Vural, Nazlı Deniz Kuruoğlu ile Neşe Erberk"de A\ rupa Güzellik Kraliçesi seçilmişlerdi. Diana'danAIDS'li kadına destek • CHITL NGNIZA (AA) - Prenses Dıana. dört günlük bır zıyaret için bulunduğu Zimbabwe"de AIDS'lı bir kadının derdıne ortak oldu. Gezisinin ıkinci gününde Harare kasabası yakınlanndaki birkhnıği ziyaret eden Prenses Diana. yanına yaklaşan 27 yaşındakı AIDS'li Lovanass Senga'nın sorunlannıdinledi. Diana'yı izleyen gazeteciler kadının AIDS'lı olduğunu öğrenınce uzaklaştılar. Ancak Prenses. Senga'ya büyük yakınlık göstererek AIDSe nasıl yakalandığını sordu. AIDS nedeniyle bağışıklık sistemi çok zayıflayan Senga, bu arada bir de verem olduğunu söyleyince gazetecılerin bir kısmı Diana'yı izlemekten vazgeçip kliniğın bahçesine çıktılar. KültûP balıkçılığı •TRABZON(AA)- Karadeniz Bölgesi'nde üretimine 3 yıl önce başlanan \esektörhalinegelen denızde ağ kafeslerde balık yetiştınciliğinde verimin arttınlması içın çalışmalar yapılıyor. Trabzon Su Ürünlen Araşurma Enstitüsü Müdürü Yılmaz Bekiroğlu. Karadenız'de 150 dolayında ağ kafeste üreü'mi v apılan somon ve gökkuşağı balığının deniz şartlannda ancak 2 kilograma ulaşabildiğini kaydederek şunlan söyledi: "Ülkemize önemlı birekonomik kazanç sağlayacak olan somon ve gökkuşağı balığını ithal etmek isteyen Avrupa ülkeleri bu balıklann ağırlığının az bulmakıadırlar. Enslitü olarak daha çok verim almak ve üretılen balığı ihraç edebilmek için bir bahğın ağırlığını en az 3 kilograma çıkarma çalışmalannı başlattık. Yayla şenlikleri •TRABZON (AA)- Günümüzde giderek daha fazla ilgi görmeye başlayan dağ ve yayla turizmine elverişli bir konumda bulunan Doğu Karadeniz'de çeşitli etkinliklerle turizm hareketlendirilmeye çalışıhyor. Giresun yaylalannın tamümı ve turizme açılması amaayla 4 yıl önce düzenlenmeye başlayan Kümbet Yayla Şenlıİcleri'nin 5'incisi buyıl 17-18 temmuz tarihleri arasında yapılacak Dereli ilçesine bağlı Kümbet Köyü"nün Aymaç mevkiinde düzenlenecek yayla şenlığinde gece eğlenceleri. halk oyunlan. koç döğüşü ve havaifişekgöstenleri yapılacak. Ayrıca yayla güzeli ile yayla ağası seçimi de gerçekleştınlecck. Rize'nindoğa harikası ilçesi Çamlıhemşın'de duzenlcnen AvderDağvc Yayla Şenlikleri ıse 21 -22 ağustos tanhlennde yapılacak SHP heyeti Sıvas valisinin görevden alınmasıyla şeriatçılannisteğinin yerine getirildiğini savundu: Devletgericiliğetavizverdi• SHP Grup Başkanvekili Ercan Karakaş başkanlığında Sıvas'ta inceleme yapan heyetin raporunda olaylar ""Laik demokratik düzene karşı örgütlü şeriatçı tepki" olarak nitelendiriliyor. Güvenlik güçlerinin göstericilere "hoşgörü smmm aşan bir yaranma çabasına girdikleri", tugay komutanının zamanında ve yeterli kuvvet göndermediği kaydediliyor. • Raporda "İçişleri Bakanı Gazioğlu'nun olaylan hafıfe alması, Başbakan Çiller ve Cumhurbaşkanı Demirel'in 'Halkla devleti karşı karşıya getirmeyin' talimatlan da olaylann bu noktaya gelmesinde rol oynamıştır" deniliyor. Raporun grupta ve MYK'da görüşülmesinden sonra SHP'nin Içişleri Bakanı Gazioğlu'nun istifası için bastırması bekleniyor. ANKARA(ANKA) - Sıvas olaylannı yerinde inceleyen SHP'li milletvekillerinin hazır- ladığı rapor, tamamlanma aşa- masına geldi. Raporun SHP Meclis Grubu ve MYK'da gö- rüşülmesinden sonra, SHP'nin İçişleri Bakanı Mehmet Gazi- oğhınun istifasında ısrannı art- tırması bekleniyor. Raporda, MİTin olaylan önceden haber vermediğine işaret ediliyor. SHP Sıvas Milletvkili Ziya Halis. olaylann önlenememe- sinde Cumhurbaşkanı Süley- man Dentirei'in. "devlet ile halkı karşı karşıya getirmeyin" mesajırun etkili olduğunu belir- terek. bunun siyasal bir çıkar sağlama izlenimi yarattığmı sa- vundu. SHP Grup Başkanvekili Er- can Karakaş. Sıvas milletvekıli Ziya Halis. Tunceli milletvekili Sinan Yerlikaya. Tokat milletvekıli Şahin Ulusoy ve Malatya milletvekili Musta- fa Ydmaz'dan oluşan heyetin hazı- rladığı raporda olaylar "Laik demok- ratik düzene karşı örgütlü şeriatçı tep- ki" olarak nitelendiriliyor. Sıvas dışından gelen kişilerin de katılımıyla şeriatçı grubun, şenlikleri bahane ederek, önceden bildiri yayı- mlamak ve propaganda yapmak sure- tiyle kışkırtıcı faaliyetlerde bulundu- ğu, cuma namazından sonra da ce- 766 öğretim görevlisinden yazılı protesto 'Hükümetkararsızvegevşekdavrandı' Haber Merkezi - Srvas'ta 37 kişinin öhımüne yol açan 'şeriatçı saldınsıyla' ilgili 766 öğretim üyesi basın açıklaması yaptı >e hükümetin olaylar sırasında 'kararsız ve ge>şek' rutum izlediğini öne sürdü. 200 profesör, 135 docent. 90 yardımcı doçent, 19 öğretim görevlisi, 310 araştırma görevlisi ve 12 okutmanın imzaladığı metin, Başbakan Tansu Çiller, Başbakan Yardımcısı Erdal İnönü ve İçişleri Bakanı Mehmet Gazioğlu'na gönderildi. Metinde, yetkililerin olaydaki "kararsız ve gevşek" tutumu eleştirilerek sonımlulann yakalanarak cezalandırüması istendi. İ niversite Öğretim L yeleri Derneği'nce yapüan \ azılı açıklamada. "Sı*as'ta 37 yurttaşıımzın canını alan insanlıkdtşı eylem özgür düşünce>e. kültür >e sanata karşı olan odakların ve teokratik devlet özlemlerinin ulaştığı tehlikeli düzeyi göstermektedir. Barbarlığm hiçbir mazereti olamaz. Saldırıların önleıunesi için gerekli tüm adımların atılması acil ve zorunludiir"'denildi. Bu zorunluluğun başta hükümet \e siyasi partiler olmak üzere demokrasiden yana tüm toplumsal kesimlere ciddi bir sorumluluk yüklediğine dikkat çekilerek özetle şu görüşlere yer >erildi: "Bu aşamada hükümetten hem suçluların bulunması >e cezalandırüması konusunda hem de düşünce >e inanç özgürlüğünün çağdaş anlamıvla güvence altına alınması konusunda kararlı rutum beklemekte> iz. Siv il toplum örgiitlerinin bu aşamadaki görevi yeni gerilimleri önleyecek. topiumsal barış ve hoşgörüyü güçlendirecek yaklaşunlar ve davranışlar gösternıektir." maaün önüne geçerek otelin kundak- lanmasına varan olaylan başlattıklan. raporda yer alıyor. SHP'nin raporunda. göstericilerin Sıvas'taki dinci gruplann yanı sıra. be- lediye tarafından desteklenen öğrenci yurtlanndan ve belediye çalışanlann- dan, bazı din görevlilerinden de güç aldıklan ve Belediye Başkanı Temel Kanunollaoğlu'nun yatıştıncı olması gerekirken. kışkırtıcı rol oynadığı gö- rüşüne yer veriliyor. Raporda. Kara- mollaoğlu'nun "Gazanız mübarek ol- sun" diyerek göstericileri cesaretien- dirdiği ve aşıklar heykelinin yakılması- na öncülük ettıği öne süriilüyor. Raporda aynca. başlangıçta ra- hathkla önlenebilecek olaylar karşısı- nda. güvenlik güçlerinin göstericilere "hoşgörü sınınnı aşan bir yaranma ça- bası içine girdiklen"", bu durum kaâ-şısında vali veemniyet müdürünün son çare olarak kentteki tugaydan yardım istedikleri. ancak tugay komu- tanının zamanında ve yeterli kuvvet göndermediği kaydediliyor. Raporda, "gericiliğin bır hedefı de laik demokratik kültür etkinliklerine katılan valinin görevden alınmasıydı. Valinin görevden alınması. gericiliğe tavizdir. içişleri Bakanı Gazioğlu'nun olaylan hafıfe alması, Başbakan Tan- su Çiller ve Cumhurbaşkanı Demirer- in "Halkla devleti karşı karşıya ge- tirmeyin" talimatlan da olaylann bu noktaya gelmesinde rol oynamıştır" deniliyor. SHP'nin Sıvas raporunun. parti grubu ve MYK'da görüşüldüktea sonra. İçişleri Bakanı Mehmet Gazioğlu'nun istifasındaki ısrannı arttırması bekleniyor. Sıvas raporunu haarlayan milletvekilleri arasında bulu- nan Mustafa Yılmaz, kendileri- ne verilen bilgiye göre, Sıvas'ta MİT Bölge Başkanhğı bulun- duğunu, ancak olaylann önce- den haber ahnmadığını ve üst düzeyde bulunanlann bilgilen- dirilemediğini söyledi. SHP Genel Saymanı ve Sıvas Milletvekili Ziya Halis, dün dü- zenledıği basın toplantısında. Sıvas olaylanyla ilgili tutumun- dan dolayn İçişleri Bakanı Meh- met Gazioğlu'nun istifa etmesi gerektiği yolundaki istemini yi- neledi. Halis, İçişleri Bakanının isifa etmesi. belediye başkanı- nın göreve döndürülmemesi ve tugay komutanının görevden alınmasını istedi. Halis, saldınnın örgütlü ve organize bir olay olduğunu. bunun Alevi-Sunni çatışması olarak gösterilmemesi ge- rektiğıni kaydetti. Olaylann önlenememesinde Cum- hurbaşkanıSüleymanDemirel'in"dev- let ile halkı karşı karşıya getirmeyin" mesajının etkili olduğunu belirten Ha- lis. bunun yasal bir çıkar sağlama izle- nimi yarattığını savundu. Halis, Sı- vas"taki tüm birim yöneticilerinin laik- lik testinden geçirilmesini de istedi. Katliamla sonuçlanan olaylan araştıracak komisyon, çalışmalannı 15 günde tamamlayarakTBMM'ye sunacak 4 Sıvas Komîsyonu' çalışmaya başladı•TBMM Sıvas olaylannı araştırma komisyonu, çalışmalanna yeni vali Aydın Güçlü'den brifing alarak başladı. Kahramanmaraş'ın RP'li belediye başkanı 'olaylar bizde olsaydı daha büyük olurdu' dedi. HATİCEBtÇER SIVAS - TBMM'de Sıvas olaylannı araştırmakla görev- lendirilen Araştırma Komis- yonu üyeleri dün Sıvas'ta çalış- malanna başladı. îlk olarak Sıvas'ın yeni Valisi Ayduı Güçlü'den brifing alan komis- yon üyeleri, çalışmalannı 15 gün içersinde tamamlayarak hazırlayacaklan raporu Meclis Başkanlığı'na sunacaklar. Sı- vas Belediye Başkan Vekilliği'- ne Osman Seçilmiş seçildi. Kahramanmaraş'ın RP'li Be- lediye Başkanı Ali Sezal, "Kahramanmaraş'ta olsa da- ha büyük olaylar çıkardı" de- di. Olayla ilgili gözaltında bulunan 168 kişiden bir kısmı- nın bugün mahkemeye çıkanl- ması bekleniyor. Olayı protes- to ettikleri için gözaltına ahnan 39 kişi ise dün serbest bırakıldı. TBMM'nde grubu bulunan ve temsil edilen siyasi partilerin ortak önergesi sonucu kurulan Sıvas Olay- lannı Araşürma Komisyonu üyeleri dün Sıvas'a geldi. 12 milletvekilinden oluşan komiysonun Başkanı DYP Nevşehir Milletvekili Osman Seyfî, "Sıvas'ta gerekli incelemeleri yapaca- ğız. Ne kadar kalacağımıza ilişkin bir süre vermek zor. İşimiz ne zaman so- na ererse o zaman döneceğiz ve gerek- li raporu en iyi şekilde hazırlamaya çahşacağız" dedi. Bu arada, RP'li Sıvas Belediye Baş- kanı Temel Kanunollaoğlu'nun Ba- kanlar Kurulu karanyla görevden alınmasından sonra dün olağanüstü v i Karşıyaka Pir Sultan Abdal Kültür ve Dayanışma Derneği 'Semah Ekibi', Sıvas'ta aralannda & v * > azar ve sanatçüann da bulunduğu 37 yurttaşın katledilmesini protesto amaciî la dönüşümlü olarak başlattığı 15 günlük açlık grevini sürdürüyor. Demek binasında eylemlerini sürdüren Semah Ekibi, açük grevinin ardından demokratik kitle örgütlerini ziyaret ederek katliamı gerçekleştiren şeriatçılardan hesap sorulması için kampanya oluşturulmasını isteyecek. Semah Ekibi'nin başlattığı açbk grevi İzmirde faaliyet gösteren demokratik kitle örgütlerince de destekkniyor. (Fotoğraf: NECATİ AYGIN) toplanan Belediye Meclisı. geçici Be- lediye Başkan Vekilini seçti. Toplan- tıya, görevden ahnan Karamollaoğlu ile katliamı yapanlan yönlendiren Be- lediye Meclis Üyesi Cafer Erçakmak kaülmadi. 17 RP'li, altı SHP'li, beş ANAP'lı ve üç CHP'li üyenin katıldı- ğı toplanüda, RP'liler Osman Seçil- miş'i aday gösterdiler. Muhalefet partileri ise Seçilmiş'e karşı Burhan Haksever ortak aday olarak çıkardı- lar. Bu durum, havanın gerginleşme- sine yol açtı. Oylama sonunda, Hak- sever 13 oy alırken, Osman Şeçibniş 16 oyla Belediye Başkan Vekili oldu. Başkan Vekilliği'ne getirilen Seçilmiş, Karamollaoğlu'nun en kası zamanda görevine dönmesini istediğini söyledi. Görevden ahnan Temel Karamol- laoğlu ise "göreve iade edilmesi" için bugün Bölge İdare Mahkemesi'ne başvuracağjnı açıkladı. İçişleri Ba- kanlığı müfettişlerince haarlanan raporun henüz elıne geçmediğini bil- diren Karamollaoğlu. "Hukukçu ar- kadaşlanmlal görüşmelerim sürüyor. Sıvas'ta veya Ankara"da göreve iade edilmem konusunda başvuruda bulu- nacağım. Hiçbir bilgim ve ilgim olma- yan konularda bu işler başıma geli- yor" dedi. 'Kahramanmaraş'ta olsa' Kahramanmaraş'ın RP'li Belediye Başkanı Ali Sezal, 37 kişinin ölümü, 60'ı aşkın kişinin de yaralanmasıyla sonuçlanan Sıvas olaylannda ihmali görüldüğü gerekçesiyle görevinden ahnan Sıvas Belediye Başkanı Temel Karamollaoğlu'na destek çıkü. Olay- lann Alevi-Sünni çatışması olmadığı- nı, yazar Aziz Nesin'e duyulan tepki- den kaynaklandığıru ileri süren Sezal, "Olay sadece halkın tepkısini çeken ve yüzde 90"ı Müslüman bir yerde halkın dini ile alay eden Aziz Nesin'e duyulan tepkiden kaynaklanrruştır. Bu çok net bir olaydır" dedi. Karamollaoğlu'nun görevden alın- masını "acizlik" olarak rutelendiren Sezal, "Nesın aynı konuşmayı Kah- ramanmaraş'ta yapmış olsaydı daha büyük olaylar çıkardı. Ben olsaydım belki Temel gibi halkı yatıştıramaz- dım. Adaletin Aziz Nesin'e vereceği cezaya merakla bekhyonım" dedi. Öte yandan Sıvas olaylan Yalova'- da demokratik kitle örgütleri ve sen- • dikalann düzenlediği "demokrasi yürüyüşüyle"' protesto edildi. iskele meydanında toplanan yaklaşık 2 bin kişi İçişleri Bakanı Mehmet Gazi- oğlu'nun isüfasını isterken. Emniyet Müdürlüğü önünde alkışlı protesto eyleminde bulundular. Yürüyüş olay- stz biterken, polisin olağanüstü gü- venlik önlemleri de dikkat çekti. Enuüyette Mehmet Ağar dönenü • Emniyet Genel Müdürü Ağar'ın genel müdür yardımcılıklanna, daha önce birlikte çalıştığı arkadaşlannı getireceği belirtiliyor. ANKARA(Cumhuriyet Bürosu) - Emniyet Genel Müdürlüğü'ne atanan Meh- met Ağar, görevi dün Yıtanaz Ergun'dan devraldı. Ağar, " Büıün ağırhğımızı teröre ve- receğiz" dedi. Ağar'ın, genel müdürlük koltuğuna otur- masıyla birlikte, emniyet ör- gütünde geniş çaplı değişikli- ğe hazırlandığı bildirildi. Emniyet Genel Müdür- lüğü'nde dün düzenlenen devir teslim töreni ile yeni gö- revine başlayan Ağar, selefı Yılmaz Ergun'un, teşkilatta övgüye değer çalışmalar yap- tığını ve böyle bir görevi Er- gun'dan devralmanın mutlu- luğunu yaşadığını söyledi. Çalışmalannda önceliği ve bütün agırhklannı terörle mücadeleye vereceklerini kaydeden Ağar, ",Zaman ve mesai kavramı tammadan, gece- gündüz çahşacağız. Bizi bu göreve layık görenleri mahçup etmemeye gayret ed- eceğiz. Bugün terör belasıyla yaırdumuzu parçalamak isteyen dış mihraklann tahri- kiyle kendini gösteren olayla- n önlemek için bütün gücü- müzü kullanacağız" dedi. Ağar'ın ekibi Mehmet Ağar'ın. genel müdürlük koltuğuna otur- masıyla birlikte, emniyet teş- kilatının üst kademesinde geniş çaplı değişiklik beklen- tisi başladı. Ahnan bilgilere göre, genel müdür yardımcı- lıklanna. daha önce birlikte çalıştığı arkadaşlannı getire- ceği belirtilen Ağar'ın, bu görevlere büyük olasılıkla Terörle Mücadele ve Hare- kat Daire Başkanı Cevdet Saral, Merkez Emniyet Mü- dürü Ertuğrul Oğan, Adana Emniyet Müdürü Mete Al- tan'ı getireceği söyleniyor. Görevdeki daire başkanla- nndan büyük çogunluğunu değiştireceği bildirilen Ağar"- ın, geniş çaplı bir emniyet müdürleri kararnamesi ha- zırlığı içinde olduğu da vur- gulamyor. Genel müdürlüğe atanması, teşkilatta "olum- lu" karşılanan Ağar için, üst düzey bir yetkili, "Hepimiz, çevresinde kenetlendik. Teş- kilat için son derece olumlu bir karar" dedi. ^nal ağabey' Ünlü MİT raporu nede- niyle, bu kuruluşla ilişkileri- nin iyi olmadığı bilinen Ağ- ar'ın, doğrudan kendisine bağh İstihbarat Daire Baş- kanlığı'nda yeniden yapılan- maya gidebileceği ve emniye- tin istihbarat birimini güçlen- direceği ifade ediliyor. Ağar'ın. teşkilattaki yapı- sal değişiklikler ve atamalar- da. "ağabey" diye hitap ettiği Olağanüstü Haİ Bölge Valisi Ünal Erkan'ın da görüşlerin- den yararlanacağı belirtili- yor. Ağar'ın. İstanbul Emni- yet Müdürü Necdet Meıudr ile birlikte çalışıp çalışmaya- cağı merakla bekleniyor. Ağar'ın. Menzir ile ilişkileri- nin "resmi"' düzeyde olduğu- nu belirten emniyet çevreleri, Olağanüstü Hal Bölge Valisi Ünal Erkan'ın. Menzir ile olan "soğukluğu"na dikkat çekerek. Menzir'ın görevden alınmasının sürpriz olmaya- cağını ileri sürüyorlar. Çağuı vebasıAIDS'te işlerkötüye gidiyor Uzmanlar 2000 yılında bütün dünyada 26 milyon kişinin AIDS virüsü taşıyacağını tah- min ediyor. Her yıl, iyimser bir tahminle 1 milyon 800 bin kişi bu hastalıktan ölecek. FRANCK NOUCHI AIDS hastahğının ortaya çıkmasın- dan on yıl sonra uzmanlann geleceğe dönük tahminleri her geçen gün kötüm- serleşiyor. Yıllar boyunca, AIDS'in bir saman alevi gibi parlayıp söneceğini uman uzmanlar, bugün işlerin gittikçe kötüye gideceğini kabul etmek duru- mundalar. Dünya Bankası'nın son ra- poru, bu büyüyen endişeyi açıkça orta- ya koyuyor. Dünya Bankasfnın uzmanlan 2000 yılında bütün dünyada 26 milyon kişi- nin AIDS virüsü taşıyacağını tahmin ediyor. Her yıl, 1 milyon 800 bin kişi bu hastalıktan ölecek. Raporda bunlann iyimser tahminler olduklan. sonucun iki-üç kez daha kötü olabileceği vurgu- lanıyor. Gelişmekte olan ülkeler, hastalığın en hızlı yayıldığı bölgeler olacak. Siyah Af- £t TlîonJc rika'da, nüfusun yüzde 10'undan fazla- sırun AIDS virüsü taşıdığı bölgelerle karşılaşılıyor. Bazı büyük kentlerde, üretken yaştaki kişilerin yüzde 30 hatta 40'ında AIDS virüsü görülüyor. Hin- distan. Tayland ve Filipinler gibi ülke- lerde hastalığın yayılmasını önlemek çok zor gözükü- yor. Gelişmekte olan ülkelerde, AIDS. karşı cinsle cinsel ilişki sonrasında yayıldığı içın tehlikeli boyutlara ulaşıyor ve özel- likle genç kadınlan etkiliyor. Dünya Bankası raporuna göre 1990 yılında AIDS virüsü taşıyanlann yüzde 80'i ge- lişmekte olan ülkelerde yaşıyordu. 2000 yılında bu oranın yüzde 95'e çıkması bekleniyor. Dünya Bankası uzmanlanna göre bugünden 2000 yılına kadar, Afrika'da 4.2-9.5 milyon arasında kişi, Asya'da 4.2 milyon kişi. Latin Amerika'da 1.1 milyon kişi AIDS virüsü taşıyacak. Bu verilerle AIDS'in önlenmesi için yapılan harcamalann koşutluk göstermesi gere- kiyor. Bu yıl, 1.5 milyar dolann harcan- ması bekleniyor. Bununla birlikte, bu paramn yalnızca 200 milyon dolan gelişmekte olan ülkelerde kullanıla- cak. Sanayileşmiş ülkeler ve gelişmekte olan ülkeler arasındaki bu oransız dağı- lım. hastalann tedavisi için yapılan har- camalarda da gözleniyor. 1992'de gehş- mekte olan ülkeler AIDS'e yakalanmış hastalar için 340 milyon dolar harcar- ken gelişmiş ülkeler bu iş için 4.7 milyar dolar ayırdı. Hastalığın Üçüncü Dünya'ya kay- ması araştırma çabalannı engelleyebiÜr mi? Bir başka deyişle AIDS, ilaç firma- lan tarafından paraziter hastalıklar gibi "kârsız" bir yatınm olarak tanımlana- bilir mi? Araştırmalar sürüyor Şu an için böyle bir tehlike yok. Bir aşı geliştirilmesı üzerindeki araştırmalar sürüyor. Ancak bir aşı bu hastalığjn bü- tün dünyada hızla yayılmasının önünü kesebilecek. Ancak AIDS virüsünün özellikleri nedeniyle zorluklarla karşıla- şılıyor. İki yıl içinde hastalığa karşı bir aşı geliştiriİıp geliştirilemeyeceğinin or- taya çıkması bekleniyor. Böyle bir aşı bulunsa bile fiyatının çok pahalı olması gelişmekte olan ülke- lerde yaygın bir biçimde kullanılmasını engelleyebilecek. Bu nedenle hastalığa karşı korunma uzun bir süre için eldeki en iyi silah olacak.