Catalog
Publication
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Years
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Our Subscribers Can Login And Read Original Page
I Want To Register And Read The Whole Archive
I Want To Buy The Page
15 NİSAN1993 PERŞEMBE CUMHURİYET SAYFA
HABERLER
ANAP'tan
İstanbul
toplantısı
* tsUnbul Haber Servisi-
JAPİstanbulİl
Örgütü'nün bugün
düzenleyeceği "Jşte
İstanbul" konulu basın
toplanüsında, 2000'li yıllara
ilişkin öneri ve projeler
anlatılacak. Saat 11.00'dc
Conrad Otel'de yapılacak
toplantıyaGcncI Başkan
Mesut Y ıbnaz da kaülacak.
Toplantıda, ESSAM
tarafından haarlanan,
İstanbul'un sorunlanna
ilişkin çözüm önerileri projesi
Mesut Yılmaz'a sunulacak.
tl Başkanbğı da, projenin
uygulanması yönünde
çalışmalarda bulunmak için
Mesut Yılmaz'dan direktıf
isteyecek. Projenin takdimi
video ve multivizyon
gösterileriyle yapılacak.
Dergilere
toplatraa
• istanbul Haber
Servisi-Direniş Dergisi'nin
17'nci sayıa ile Newroz
Dergisi'nin 15'inci sayısı ile
Toplumsal Dayanışma
Dergjsi'nin 5'inci sayısı
İstanbul Devlet Güvenlik
Mahkemesi'nce toplatıldı.
Direniş'in nisan sayısındaki
bütün yaalann "Devletin
bölünmezliği aleyhine
propaganda" olduğu
belirtilen toplatma
karannda, gerekçe
göslerilmedi. Newroz
Dergisi'ndeki dört yazının da
"suç" oluşturduğu
gerekçesiyle toplatma karan
verildi. Toplumsal
•"»ayanışma Dergisi de, "Kirli
vaş mı, siyasal çözüm mü?"
başhklı kapak konusundan
ötûrü toplatıldı. .
Denfatartiu
tatbikatı
• ANTTTEPE MUHRİBİ
(AA) - Donanma Komutanı
Oramiral Güven Erkaya
komutasında gerçekleştirilen
Deniz Kurdu-1 93 tatbikaü
Karadeniz'de sürüyor.
TatbikaUn gemılerin su üstü
ve hava hedeflerine karşı
başanyla gerçekleştirdiği fıili
atışlar ile denizaltı savunma
harbi usullerinin denendiği
dünkü bölümünün ardından
bugün, denizde akaryakıt
ikmali ve hava savunma
harbi usüllerj icra edilecek.
Özdağtor'ınkaya
sünecek
• ANKARA (AA) - Anayasa
Mahkemesi, Yüce Divan
karangereği2yıl
memuriyetten yoksun edilen
eski Devlet Bakanı İsmafl
özdağlar'ın bu cezasmın,
süresi dolduğu için, adil skâl
kaydından silinmesini
kararlaşürdı. Rüşvetaldığı
iddiasıyla yargılanan eski
E>evlet Baİcanı İsmail
özdağlar, Yüce Dlvan'da
vaoılan yargılama
ucunda( 14.2.1986
tarihinde) verilen kararla 2 yıl
hapis cezaana çarpUnlmış ve
2 yıl süreyle 'memuriyetten
yoksun' edihnişü. Yüce
Divan, özdağlar'ın, U.M.
Denizcilik Tîcaret A.Ş.
Ortağı ve Yönetim Kurulu
BaşkanıUğur
M«ıgeııecioğta'ndan25
milyon lira alarak hakşz
kazanç sağladığım sabit
bulmuş, ancak yeterli delil
bulunmadığı gerekçesiyle,
Özdağlar'ın suçunu 'görevi
kötüye kullanmak' olarak
yorumlamışü.
Prof. Saylan'dan
TRT'ye kınama
• İstanbul Haber Servisi -
Çağdaş Yaşamı Destekleme
Derneği Genel Başkanı
Prof.Dr. Türkan Saylan,
TRT Genel Müdürü Kerim
Aydın Erdem'e birmektup
yazarak, lOnisanda
gerçekleştirilen
"Demokraük ve Laik Bir
Türkiye İçin Elele"
yürüyüşünün TRT
tarafından izlenmemesini ve
duyurulmamasını kınadı.
Saylan mektubunda şöyle
dedi:" 15 bin civannda:
~ ~anın katıldığı ve
^rkiye'nin birlik ve
beraberliğini, Atatürk
devrimlerine ve laikliğe
bağlılığıru dile getiren bu
yürüyüş, tüm TV kanallan ve
basınca izlenip duyurulduğu
halde TRTce izletilmedi ve
duyurulmadı. Bu çok
anlamlı ve yanlı tutumu TRT
kurumumuzun yapmış
olmasını anlamak ve
açıklamak mümkün
degildir."
ŞAYELI
GÜNLER
Muzaffer Buynıkçu
20.000 Hra (KDV içinde)
Çağdaş Yaymlan Türkocağı
Cad. 39-41 Cağaloglu-lslanimJ
Demirel, dün dolan 500 günlük süre içinde birçok sözün tutulduğunu söyledi
Ortaklamı500giinhesabı92,91 '<tü lyİBaşbakan Demirel, dün Başbakan Yardıması BÛyÜllte hlZIBaşbakan, geçen yıl enflasyonda "1991 mart-1992
Inönü ile birlikte 500. günün hesabını verdi. Demirel, düzenlediği mart" itibanyla 20 puanhk bir düşüş sağlanırken, yüzde 5.9'luk
basın toplantısında," 1992,91 'den iyidir. İddia bu" diyerek, 97 bir büyüme hızına ulaşıldığına dikkat çekerek, "Bence bu, 500
göstergenin büyük bir bölümünün bu iddialannı onayladığını günlük icraatın akılda kalacak bir neticesidir" Bu üç rakam,
vurguladı. bütün ekonomilerin bel kemiğidir" diye konuştu.
ANKARA (Cumhuriyet Bü-
rosu) - Başbakan Süieyman De-
mirel, 500 günde enflasyonun
düşürüldüğünü, işsizliğin
azaltıldığmı ve büyümenin hız-
landınldığmı söyledi. Demirel,
"Buradaki performans, beş
çarpı 100. Ülkeyi 100 gün sır-
ünda taşıyamayanlann, 5 çarpı
100'e ne diyeceklerine şaşanm"
dedi. Başbakan, yolsuzluklarla
ilgili takibi yapılan dosyalann
mali portresinin 27 trilyon lira
civannda olduğunu açıkladı.
Başbakan Demirel, dün Baş-
bakan Yardımcısı İnönü ile bir-
likte düzenlediği bas:n toplantı-
sında 500 günlük icraatlannı
ekonomik açıdan değerlendi-
rirken, hükümete yöneltilen
eleştirileri de yanıtladı. "Hükü-
meu'n güvenoyu almasının üze-
rinden 500 gün geçtiktcn sonra,
halkırnıza hcsap vcrmck isliyc-
ruz" diyen Başbakan, 500 günü
"bir ara hesaplaşma" olarak
değerlendirdi. Demirel, Devlet
Bakanı Cavit Çağlar'ın Ziraat
Bankası'naolan borçlannın"fa-
izsiz crtclcndiği" iddialannı isc
"Kişiscl şcylere girmiyorum.
Birisinin haysiyeti ile ilgili soru-
lara ben niye cevap vereyim?
Kimin kiminle derdi varsa, ki-
minle ilgiliyse ona sorun" diye-
rek yanıtlamadı.
Demirel, 24 ocak pazar günü
evinin önünde uğradığı bomba-
lı saldında yaşamını yitiren ga-
zetemiz yazan Uğur Mumcu
için başlalılan soruşturmada
"birtakım müşküller" bulun-
duğunu, ancak Mumcu cinaye-
tinin failinin mcçhul kalmaya-
cağını söyledi.
"1992, 91'den iyidir. İddia
bu"diyen Demirel, 97 gösterge-
nin büyük bir bölümünün bu
iddialannı onayladığını vurgu-
layarak, iki döneme ilişkin çok
sayıda karşılaştırmalı rakam
verdi. Başbakan, geçen yıl enf-
lasyonda "1991 mart-1992
mart" ilibanyla 20 puanhk bir
düşüş sağlanırken, yüzde 5.9'-
luk bir büyüme hızına ulaşıldı-
ğına ve yeni iş olanaklan yara-
üldığına dikkat çekerek, "Ben-
ce bu, 500 günlük icraatın akı-
îda kalacak bir neticesidir" Bu
üç rakam, bütün ekonomilerin
bel kemiğidir" diye konuştu.
Büyümenin hızlanmasıyla bir-
likte Türkiye'nin en önemli so-
runlanndan bıri ol-.n işsizliğin
yüzde 8.3'ten 1992 yılında yüz-
de 7.8lere cckildiğıni belirlen
Demirel, ihracatta 8.3'lük, itha-
latta da yüzde 8.7lik artış mey-
dana gcldiğini anlattı. 12.3 mil-
yar dolar olan döviz rezervlerin
yüzde 28 artınlarak, 15.6 mil-
yar dolara çıkanldığını söy-
İcycn Demirel, dış dengenin
sağlıklı bir çizgıye kavuşması
saycsinde, ilk defa 1992 yılında
yabancı sermaye piyasalanna
başanlı bir lahvil ihraa gerçek-
leşlirildiğini bildirdi.
Demirel, "500 günün ardın-
dan KİT ürünlerine zam yağa-
cak mı?" sorusunu yanıtlarken,
enflasyon sürdükçe meydana
gelen fiyat farklannın "bir yer-
den karşılanacağını" belirterek,
'Ben sizc 'var' der miyim? 'Hü-
kümel değişicek mi?' diye so-
rarsınız, ben size 'Değişecek'
der miyim? Ne yapsak, sizi
mahçup etmcsck mi?" dedi.
Başbakan, KİTlerde fıyat ve
maliyct yapısınır. gözden gcçiri-
Notlar Demirel'in 3 zarfi, Inönü'nünhayreti
DOGANAKIN
ANKARA - Başbakan Süteyman De-
mirel, muhalefette olsaydı, bugünkü hükü-
meti hangi noktalarda eleştirirdi? Soruyu,
soruyla karşıladı; "O da mı benim göre-
vimT' Demirel, tam 7 kamera ve onlarca
fotoğraf makinası ve gazetecinin karşısı-
nda, 12 spotun bunaltıcı ışığı altında hükü-
metin 500 gününü masaya yaurdı. Devlet
Bakanı ve Başbakan Yardıması Eıtfaü inö-
nü ise, kendisinc yöneltilen sorulan yanıtla-
maya başlamadan önce, birazdan "ti"ye
alacağı gazetecilere teşekkür etti: "Bana da
i-2 soru sordunuz, teşekkür ederim!"
KlTlerin maliyet ve hesaplannı gözden
geçireceklerini bildiren Başbakan, önü-
müzdeki günler için de zam işareti verdi.
Demirel, hükümetin 500. günü nedeniy-
le dün yeni Başbakanlık binasında Erdal
İnönü ile birlikte düzenlediği basın top-
lanüsında, "1992'nin 1991'den daha iyi ol-
duğuna dair" onlarca rakam verdikten
sonra, basın mensuplanna bir de ricasını
üetti:
"Hepinizden rica ediyorum; bu lablo
kötüyse 'kötü' diye yazın, iyiyse 'iyi' diye
yazmayın!"
Basın toplanüsına, onlarca gazetecinin
yanısıra, bir o kadar hükümet üyesi ve bü-
rokrat da katıldı. Toplanü başlarken hafıf
sekerek salona giren, Bursa gezisi sırasında
iki ayak parmağının kemiği çatlayan Cavit
Çağbur'dan başkası değildi. 12 spottan
yayılan yüksek ısının da ctkisiyle saunaya
dönen salon, Demirel'in "Burada, galiba
500 gün uğruna pişeccgiz" sözleri üzerine
havalandınldı.
1991-1992 karşılaşürmasından sonra,
sıra 1993'te yürütülecek projelere geldi.
Başbakan, bu yıl 910 trilyon liralık proje
yürütüleceğini, 750 bin dekar arazinin su-
lanacağını anlatırken, ANAP Lideri Me-
sut Yılmaz'a göndermede bulunmadan
edemedi. Urfa Tüneli'nin omuzundan su
akmaya başlayınca, "sevinme yeteneğini
tümüyle kaybedenler bile", bütün husu-
mctlcrinden, üzüntülerinden kurtularak
sevineceklerdi!
Bütün bunlar hükümcti aklamaya yeler
miydi? Hayır! "Ve nihayet" dedi Demirel,
"Kars Şcker Fabrikası lamamlanacak. 16
senedir dilimizde tüy bitti. Kars Şeker Fab-
rikasını tamamlamış olmak bile, bizim hü-
kümetimizi ibra eder!"
Girişilecek projeleri anlatırken, "3 zarf
hikayesf'ni anlatmayı ihmal eünedi. Yeni
sadrazam, eski sadrazama sıkışınca ne ya-
pacağını sorduğunda, "3 zarf yanıünı
almıştı. Birinci zarfla, "Karşındakileri suç-
la" yanyordu. Biraz daha sıkışınca açıla-
cak ikinci zarfla, "Yanındakileri suçla" de-
niliyordu. Üçüncü zarfta isc, "3 zarf da sen
hazıria" yaayordu ya, Başbakan'm 3. zarfı
mega projelerdi. Mega projeleri uzun uzun
anlatırken, hızlı trenin "fanlezi" ol-
madıgını vurguladı.
Basın toplantısında, sorulann büyük bir
bölümünü Erdal İnönü yanıüadı. İnönü,
bir soru üzerine, Avrupa'daki temaslan sı-
rasında Türk bayrağının değiştirilmesini
"ciddi olarak" kimsenin önermediğini açı-
klarken, basının haber anlayışı konusun-
daki izlenimleri salonu kahkahaya boğdu:
"Nasıl olduysa, değerli arkadaşlan-
mızdan birisi bunu duymuş. Teklif olarak
dcğil, 'Sizin bayrağmızın rengi çok kırmızı'
diye şaka olarak söylcnmiş bir şey.
Sonra değerli arkadaşımızın, dcğcrli
Yazıişleri Müdürü, 'Aaa bu çok önemli,
ben bunu büyütcccğim' deyip, manşette
verince, iş başka noktaya geliyor.
Basınımızın büyük bir gücü var. İnsanlan
böyle şaşırtmak, insanlan böyle birdenbi-
rc, birbirleriylc anlamadıklan bir ncdenlc
kavgaya düşürmek, ondan sonra da bunu
unutmak vc bambaşka bir konuda benzer
bir gayrete devam elmek! Bu basınımızın
özgürlüğü. Bunu biz ilgiyle, zaman zaman
hayretle izliyoruz!"
inönü, daha sonra söyledıkleriyle ga-
zclccileri güldürürkcn, düşündürmcyi de
ihmal etmedi:
"Tabii böyle bir şey oluyor, yazıyor ga-
zete. Ben bunu okuyonım, tabii hiç
aldırmıyorum. Çünkü biliyorum, böyle bir
şey söylenmedi. Ama orada olmayan baş-
kalan, sanıyorlar ki, böyle bir şey oldu. Ve
arkasından bu kargaşa çıkıyor. Dahası da
var. Ben kendim için yazılanlara inanmı-
yorum, ama başkalan için yazılanlara
inanıyorum! Bu arkadaşımız bunlan nasıl
söyler, diye düşünüyorum!"
İnönü ikinci 500 günde hükümetin
yanısıra, daha inandıncı bir basın dileğin-
de haksız sayılır mı?"
lcccğini söyledi. Halkın devlete
ve demokrasiye olan güvenini
yeniden kazanmak için, şeffaf
ve dürüst devlet vaadlerine uy-
gun olarak yolsuzluk iddia-
lannın üzerinde titizlikle dur-
duklannı anlatan Başbakan,
TBMM'nde dört ayn konuda
32 bakan hakkında meclis so-
ruşturması açıldığını, iki ba-
kanın ise Yüce Divan'da yargı-
lanmakta olduğunu haürlatü.
Hükümetin kurulmasından bu-
güne 128 adet önemli inceleme
ve soruşturmanın ele alındığını,
bunlardan 118 adedinin cum-
huriyet savcılıklanna intikal et-
ürildığjni, 72 dosya hakkında
da dava açılmış bulunduğunu
kaydedenBaşbakan,"Soruştur-
malann kısa sürede sonuç-
landınlamamalannın nedeni,
uyulması gereken proscdür ve
dosyalann hazırlanmasına çc-
şitli hukuki mercilenn kaülması
zorunluluğu" dedi.
Demirel, yolsuzluklarla ilgili
takibi ve koordinasyonu yapı-
lan dosyalann mali portresinin
27 trilyon lira civannda oldu-
ğunu, otoyollar ile ilgili dosya-
lann ise 12 trilyon lira ile en bü-
yük paya sahip bulunduğunu
bildirdi.
APO'nun muhatabı
değilini
Başbakan, Güneydoğu'da
işsijifin "ulanılacak seyiyeye
geldiğıni" vurgulayarak, bölge-
de yeni bir kalkınma hamlesi
başlatılacağını söyledi. Yakla-
şık 1.5 saat çesitli göstergeler
hakkında bilgi veren Başba-
kan, "Hizmet mi, buyrun hiz-
metsize. Bunlar küçümsenecek
rakamlar değildir. Demek ki,
bir şcyler yapılmış. Bu 'yapıl-
mış' meselesinde kimse bizimle
başedemez" dedi.
Başbakan Demirel, ülkenin
temcl sorunlannın başında ge-
len terörün üzerine kararlılıkla
gittiklerini ve başanlı olduklan-
nı söyledi.
Demirel, "PKK Lideri Ab-
dullah Öcalan'tn ateşkesi uzat-
ma karan size ulaşü mı?" şek-
lindeki soruya, "Hayır. Bana
niye ulaşsın? Ben onun muha-
tabı değiHm. TC devleli biriyle
savaşıyor değil, topraklannı,
sınırlannı, insanlannı koruyor.
Meselede TC devletini, bir-
lakım saldırganlann muhatabı
falan yapmayın" yanıtını verdi.
Koalisyon erimiyor
Erdal İnönü de, koalisyonun
eridiği sonucunu veren anketle-
ri nasıl değerlendirdiğinin so-
rulması üzerine, anketlere de-
ğer vcrdiğini, ancak burada iz-
lenen yöntemin önremli oldu-
ğunu belirterek, "Ben her za-
man 'araştırma' diye değerlen-
dirdiğimiz çalışmalara değcr
veririm, ama yapılan şey doğru
mudur, değil midir diye düşü-
nerek" görüşünü dite getirdi.
İnönü, bir başka soruyu ya-
nıtlarken, olağanüstü hal uygu-
lamasının kaldınlması, Kürtçe
yayın ve eğitimin serbesl bıra-
kılması ve koşulsuz genel affa
gidilmesi öncrilcrini içeren
SHP'li 36 millelvekinin yayım-
ladığı bildiriyle ilgili olarak,
"Kendi fıkirlenni söylüyorlar.
Hükümet olarak bunlan ko-
nuşmuş değılız. Herkes fıkrini
söylüyor" değerlendirmesini
yaptı.
20 nisanda Meclis'e sunulacak "Hayali İhracat Raporu" sarsmtı yaratacak
DosvaönemliisımlerledoluANKARA (Cmiuınyet Bû- ^- Mahmut öztürk'ün 20 nisanda teslim edecem dosya, siyasi ve ekonomik
sn) - Türkiye'yi sarsan "yol- ceV
relerde"esas homba" dive nitelendirilivor. Dosvadaki isimier Devlet
suzluk iddialan" giderek bo-
yutlanırken.siyası ve ekonomik
çevreleri 20 nisan korkusu
sardı. TBMM Hayali İhracatı
İnceleme Komisyonu Başkanı
Matonut öztürk'ün bu tarihte
acıklayacağı raporun büyük
sarsıntı yaratacağı ve aralann-
da Cumhurbaşkanı Turgut
özal ile kabine üyelerinin de
bulunduğu pek çok siyasinin ve
tnlyonluk karlar açıklayan hol-
ding sahiplerinin açıkca suçla-
nacağı bildırildi.
Hayali ihracatı inceleme ko-
misyonun raporunda, hayali
ihracala bulaşan bütün çevre-
lerden hesap sorulmasının işte-
neceği öğrenildi.TBMM baş-
kanlığına 20 nisanda teslim edi-
lecek raporun ardından,
TBMM'de bir soruşturma ko-
misyonu oluşturulacağı ve
Yüce Divan'a kadar varan
yargı yollan açılacağı belirtili-
yor. Dosya açıklandığında hü-
kümetin buna karşı lakınacağı
tutum merak ediliyor.
Cumhuriyet muhabirlerinin
edindikleri bilgılere görc hayali
ihracat raporu yazımın son aşa-
esas bomba" diye nitelendiriliv
kanı Mehmet Ali Yılmaz'dan Koç ve Yaşar Hofding'e, Cumhurbaşkanı
'dan, Pakdemirli'ye kadar uzanıyor.
masına geldi. Raporda, suçla- tiği saptandı.
özal:nan hükümet üyeleri ve muhalif
siyasiler arasında yeralanlar ve
haklanndaki iddialar şöyle:
Mehmet Ali Yıhnaz: Şirketi
TEKPA araalığıyla devktten
13 milyar liralık (Bugünkü ra-
kamlarla 220 milyar) haksız
vergi iadesi aldı. Şirketin imza
sirkülerlerinde yer alan imzanın
Yılmaz'a ait olduğu belirlendi.
Tansu ÇiUer : Geçen dönem
haksız diye adlandınlan hayali
vergi iadelerini kendi bakanlığı
döneminde de sürdürdü. Yazılı
istenen bilgilcri halen komis-
yona iletmemiş olan Çiller'in
Çukurova Holding'e 240 mil-
yar liralık haksız ödeme yapıl-
masına onay verdiği öne sürii-
lüyor.
Fikri Sağlar: Ünlü hayali ih-
racatçı Ertan Sert'e yardımcı
olduğu savlan komisyonca in-
celendi. Sağlar'm suçlanmasına
yönclik bir bulgu elde edile-
mcdi. Buna karşın Cüneyt Can-
ver ile birlikte Scrt'i ziyarclc git-
Turgut özal: 17 Ağustos
1987 tarihli genelgesiyle vergi
iadelerinin şirket sahiplerine
ödenmesi sırasında engel çıka-
nlmaması için bürokrallan
uyardı. Komisyonca bu genel-
geyi bir yıl sonra yürürlükten
kaldırmasına karşın Turgut
Özal'ın sorumluluğu saptandı.
Komisyon, Özal'a ilişkin pek
çok suçlamayı raporuna yazdı.
Kaya Erdem: Özal'ın gencl-
gesi olmasına karşılık DPT ve
Hazine'nin bağlı bulunduğu
Başbakan Yardıması olarak
olaylara gözyummakla ve
özal'ın paralelinde hareket et-
mekle suçlanıyor.
Ekrem Pakdemirii: Hem Ha-
zine ve Dış Ticaret Müsteşan
olarak hcm de ANAP kabinele-
rinde üstlendiği bakanlık gö-
revleri sırasında usulsüz ödc-
melere kapı açmakla sorumlu
tutuluyor. Pakdernirii'nin or-
lağı bulunduğu bir şirketle
haksız iadelerden yararlandığı
için raporda yeralıyor.
Yusuf Bozkurt Özal: Teşvik
uygulama daircsini bünyesinde
bulunduran DPTnin müs-
teşan vc daha sonra bağlı jBa- zançsağladı), Çukurova Dtş Ti-
kanı olarak hayali ihracat iş- caret (280 milyar haksız kazanç
iemlerinin sürmesinc yolacmak
Haksız vergi iadclerinden ya-
rarlanan ilk 10 sıradaki fırma-
lar şunlar:
"Merteşoğhı (Hasbi Mentc-
şoğlu 1.2 trilyon haksız kazanç
sağladı), Top Dtş Ticaret (Uğur
Süzer 380 milyar haksız kazanç
sağladı), Tekpa (Mehmet Ali
Yılmaz 220 milyar haksız ka-
ve ortaya çıkartacak girişimleri
yaptırmamakla suçlanıyor.
Şu anda görevde bulunanlar
dahil 100'e yakın üsl düzey bü-
rokralı da sorumlu tutan rapor-
da, aynca aralannda Koç ve
Yaşar Holding'in de bulun-
duğu çok sayıda altın madalyalı
fırmanın da adı geçtiği öğrenil-
di. Koç ve Yaşar Holdingler,
kurduklan dış ticaret şirketleri
o dönem çıkanlan kararname
uyannca küçük fırmalann ihra-
catına da araalık ettiklerinden
hayali ihracatta dolaylı sorum-
lu bulundular. Bu uygulamala-
ra dönemin hükümelinin dış ti-
caret sermaye şirketlerinin as-
gari scrmaycsini 50 milyon do-
lara yükselımesinin, yolaçtığı
da raporda ycraldı.
sağladı), Akfa (ANAP Gene!
Başkanı Mesut Yılmaz'ın anne-
si şirketin ortaklan arasında.
150 milyar haksız kazanç sağ-
ladı), Aca (Uğur Reyhan ve
Oğullan. 150 milyar haksız ka-
zanç sağladı), Besa (100 milyar
haksız kazanç sağladı), Ddta,
İntureks, Meıika, Özka (Turan
Çevik'c ail bu şirkctler yaklaşık
200 milyar lira haksız kazanç
sağladı."
TBMM'de zjenecek yönlem
ise, şöyle. TBMM Genel Kuru-
lu "Hayali İhracalı Soruşturma
Komisyonu" kurulmasını oy-
layacak. Bunun kabul cdilmcsi
durumunda komisyon çalış-
malanna başlayacak ve dosya-
lar siyasiler için Yüce Divan'a,
diğcr kamu görcvlileri için dc
savcılıklara scvkcdilccck.
POLİTİKA GÜNLÜĞÜ
HİKMET ÇETÎNKAYA
THY'de İş GüvencesL.
iş Güvencesi Yasa Taslağı tartşmaya açıidığında iş
çevreleri ayağa kalkmıştı. Bu yasa taslağına karşı yo-
ğun bir saldırı kampanyası başlamıştı. Kimi çevreler ise
kamuoyuna şu mesajı veriyorlardı:
"Işten çıkarmalar kötü niyetten kaynaklanmıyor. Ne-
deni ekonomik gerekler ve teknolojidir..."
Son iki-üç yıl içinde işten çıkanlan sendikalı işçi sayısı
400 binin üzerindedir. 1991 Haziran ayından Mart 1992'-
ye dek (sekiz ay içinde) çıkanlan sendikalı işçi sayısı ise
65 bindir.
Işverenlerin iddia ettiği gibi sendikalı işçiler sait eko-
nomik nedenlerden ve ötürü işten ablmıyorlar. Üstelik
teknolojik değişiklikler yüzünden işçi çıkarımı yok dene-
cek kadar az.
Işverenin tek amacı var:
"Kıdemsiz, sendikasız, ucuz işçi çalıştırmak..."
Bu dürum Türkiye'de tüm sektörlerde var. Gazeteler-
de, tekstil sanayiinde vt>. bu tür uygulamalar acımasız
bir biçimde sürüyor.
Işçilerin ve sendikaların doğal olarak ana sorunu iş-
ten çıkarmalar. Bu nedenle de işten çıkarmalara karşı
savaşım olanca hızıyla sürüyor.
SHP'li Sosyal Güvenlik Bakanı Mehmet Moğultay 'İş
Güvenliği Yasa Taslağı"r\\ Şubat 1992de kamuoyunda
tartışmaya sundu. Ama bugüne dek Meclis'ten geçme-
di.
DYP-SHP hükümeti seçim öncesi işçiye ve memura
demokratik hak ve özgürlüklere ilişkin sözler vermemiş
miydi?
Vermişti...
Ama görülen o ki bu sözlerin hemen hemen hiç birisi
bugün yaşama geçmedi.
insan hakları Türkiye nin en temel demokrasi sorunu-
dur. Demokrasi, insan hakları üzerinde gelişir ve olgun-
laşır. İnsan haklarının çiğnendiği, yurttaşlık haklarının
hiçe sayıldığı, örgütlenme özgürlüğünün kısıtlandığı bir
ülkede demokrasiden söz edilemez.
Demokrasi, verilen sözlerle değil, yaşamın içinde
gerçekleşir...
Bugün Türk Hava Yollan nda olup bitenleri kimse bil-
miyor, öğrenemiyor. Gazeteler neredeyse Türk Hava
Yollan'ndaki işçi çıkanmına, sendikal örgütlenmeyi ya-
saklamak isteyen düşünceye alkış tutacaklar.
Neden?
Nedeni açık:
"Çünkü gazeteler de sendikal örgütlenmeyi kendi iç-
lerinde istemiyorlar. Sendikayı (TGS) işlersiz hale dö-
nüştürme çabasma giriyorlar."
THY Hostes ve Kabin Memurlan Derneği (TASSA)
Başkanı Zerrin Güner, Hostes Canan Topçyoğlu, Gülçtn
Karakuş, Ayşegül Tuncay, Leyla aral, özlem öncül,
TALBA (THY Pilotlar Derneği) Başkanı Ertuğrul Bilişli,
Pilot Coşkun Yılmaz, önder Atay, Müştak Güner, Dispe-
çer Hakan Yıldırım vte Memik Toy işten atıldılar.
TASSA Başkanı Zerrin Güner Türk Hava Yollan'nda
18 yıl hizmet vermiş.
Acaba THY bu kişileri hangi gerekçeyle işten çıkar-
mıştır?
Konuştuğumuz Zerrin Güner soruyor:
"Türkiye Cumhuriyeti bir hukuk devleti değil midir?"
Ardından da ekliyor:
"Demokrasi bir aile yönetimi değildir. K'milerinin uy-
gun bulup layık gördüğü ölçü ve düzehde yaşanmaz.
Demokrasi hiç kimsenin ödülü ve bağışı değildir."
işten çıkanlan pilotlar ve hostesler mesleklerinde ba-
şanlı adlar. Onların tek suçu var o da şu:
"Sendikal hak ve özgürlüklere sahip çıkmak..."
Şimdi Başbakan Süieyman Demirel ile Başbakan Yar-
dımcısı Erdal inönü'ye soruyoruz:
"Türk Hava Yollan'nda olup bitenlere ne diyorsu-
nuz?"
işten çıkarmalann ne Türk Hava Yollan na ne de ülke
ekonomisine bir yararı olacaktır...
Sendikalı işçiye gözdağı vermek için işçi kıytmına git-
mek günümüzde çağdışılıktan ve ilkellikten başka bir
şey değildir...
Unutmayınız: Demokrasi bir yaşam biçimidir..
Bu arada sendikalara d£ görevler düşmektedir. Ka-
muoyu ile iletişim sağlayabilecek kampanyalar açmak
zorundadırlar. Toplumun ezic
:
çoğunluğu emekçiier ol-
duğuna göre seslerini duyurmak o denli zor değildir.
5 milyona yaklaşan işsizler ve her yıl yüzbinlerle ifade
edilen işçi çıkarmalarına karşın sendikaların da var güç-
leriyle ses verip "medya savaşında " yer almalan gere-
kir.
İLKSAN
Usıılsüzlüksadece
arsaalnınııdadeğil
ANKARA (Cumhuriyet Bü-
rosu) - İlkokul Öğretmenleri
Saglık ve Sosyal Yardım
Sandığı(İlksan)'mn İstanbul
Pendik'te öğrelmenlerc konut
yaptırmak için saun aldığı ar-
sanın ncdcn olduğu siyasal
tarüşma boyutlan genişle-
yerek sürerken, İlksan yöneti-
mi hakkındaki suçlamalara da
ycnılen. ekleniyor. Eğitim-İş
Scndikası, Cumhuriyet Savcı-
lığı, Sanayi ve Ticaret Ba-
kanlığı ile Milli Eğiıim Ba-
kanlığı'na başvurarak, sandık
yöneticilerinin kuruluş slatü-
süne aykın olarak oluşturulan
7 ayn şirketle İlksan'm mal ve
para varlığmın denetimden
kaçınlmak islendiğini öne sür-
dü.
Aynca, sandıkta daha önce
yapılan çeşiüi yolsuzluk ve
usulsüzlüklere ilişkin ihbar ve
suçlamalann müfettiş raporla-
İlksan yöneücılen hakkındaki
ihbar ve şikayeüer yıllarca
önce başlamış, bunlan doğru-
layan müfettiş raporianna
karşın herhangi bir işlem yapı-
lmamıştı. Bunlann arasında
Bitlis Ögretmen Pazan'nın
yolsuzluklann ortaya çıkma-
ması için yakıldığı, Ankara Pa-
zan'nda _ yolsuzluklar
yapıldığı, İlksan yönctiminde-
ki bazı kişilerce kurulan para-
van şirkellere çıkar sağlandığı,
yönetim kurulu üyelerine usul-
süz yolluklar verildiği,
sandığm yayınladığı bir dergi
nedeniyle bazı yönetim kurulu
üyelerine haksız para ödendiğj
gibi suçlamalara yer veriliyor-
İktidara yakınlık
İlk kuruluşu 194O'lı yıllara
kadar uzanan vc zamanın Mil-
li Eğitim Bakanı Hasan Ali Yü-
nna karş.n şimdiye kadar ele ^ n e jiköğıetim Genel Müdü-
alınmadığı, Sandık Genel Mu-
dürü Bilal Büyükkaya ve arka-
daşlannın ülkücü mililan kad-
rolara çeşitli olanaklar sağladı-
klan belirtıldı. Bir iddiaya görc
de, Sandık Genel Müdürü Bü-
yükkaya ve bazı yakın çalışma
arkadaşlannın yönetime geliş-
lerindc bu ülkücülcrin, özcllik-
le de Ankara Sava Yardımcısı
Doğan öz'ün katili olarak
yargılanan İbrahim Çiftçi'nin
büyük rollcri oldu. Bu arada
Büyükkaya'nın DYP ve
ANAP içindcki eski MHP kö-
kenli millelvekillcriylc yakın
ilişkilcr içinde olduğu vc bun-
lar tarafından yönlcndirildiğı
öne sürüldü.
Milli Eğiıim Bakanı Köksal
Toptan'a da sık sık ılcıiien
Hakkı Tonguç ta-
rafından gerçekleştirilen ve ha-
len 250 bine yakın ögretmen ve
memurun üyesi bulunduğu
İlksan'm yönetiminde görev
alabilmek için de iktidarlara
yakın olmak gereküği öne sü-
rülüyor
Üyelerinden yılda yaklaşık
150 milyar lira ödenti topla-
yan, bütçesi elde edilen faızler
ve diğer gelirlerle mal ve para
varlığı çok yüksek rakamlara
ulaşan İlksan'm üyelerine za-
manmda vc gereken kadar sos-
yal yardım yapmadığı. Kı
yardımlann dağıtımınd.ı Ja
s._,u
.^.! ölçülcrin kullanıldığı
beliruliyor.
SÜRECEK