Catalog
Publication
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Years
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Our Subscribers Can Login And Read Original Page
I Want To Register And Read The Whole Archive
I Want To Buy The Page
5AYFA CUMHURİYET 18 M ART1993 PERŞEMBE
HABERLER
Kordiplomatiğe
Szal'dan iftar
•ANKARA (ANK A)-
rumhurbaşkanı Turgut
3zal, cuma günü (y ann) tüm
^ordiplomattğe bir iftar
emeği verecek. Çankaya
Cöşkü"nde vcrilecek yemeğe
Vnkara'da göre\ li tüm
iiplomatik mısyon şefleri
Iavct edildi. Cumhurbaşkanı
)zal, ılk kez ramazan ayında
tim ülkelerin temsilcilerine
Ftar yemeği veriyor.
Lumhurbaşkanı'nın bu
taveti kordıplomatikte
küyük birilgi ile karşılandı.
Vemekte protokol gercği
Cumhurbaşkanı Özal'ın
sağında kordiplomatik
<iuayeni Vatikan Büyükelçısi
MonsignorSergie
Sebastiani'nın oturacağı
bclirtildı. Gözlcmciler, iftar
}emeğinde Vatikan
Büyükelçisi'nın
Özarınvanındaoturmasının
iiginç bır manzara
oluşturacağını belirtiyorlar.
Baykal, Kuzey
Irak'a gidiyor
• ANKARA (ANKA)-CHP
Genel Başkanı Deniz Baykal,
Kuze> Irak'a gidiyor.
Baykal. gelecek ay içinde
Güneydoğu ve Kuzey Irak'ta
incelemeler yapacak. CHP
lideri Deniz Baykal,
Güneydoğu gezisine
Gaziantep'ten başlayacak.
Baykal. Diyarbakır başta
olmak üzere bazı kentlerde
tnitingler düzcnleyerek.
"Sizin sorunlannızı çözmeye
adayız" mesajı verecek.
Bay kal, yctkililerle görüşerek
bölgenin sorunlan hakkında
bilgi alacak. Baykal.
Güneydoğu'da
incelemelerini
tamamladıktansonra Kuzey
Irak'a geçecck. Baykal.
burada halkla görüşüp
sorunlannı dinleyecek.
Kcsinleşmemekle beraber
Baykal'ın Talabani ıle de
görüşmesi bckleniyor.
Belediye başkanlığı makamı
doldurulamayacağından
yönetım boşluğunun eski
organlarca doldurulması
gerektiği kaydedildi.
Ceylan ANAP'a
göz kırptı
• ANKARA(ANKA)-
Özal'cı milletvekili Osman
Ceylan ANAP'a yeşil ışık
yakarak •"Tabanım AN AP'a
dönmem konusunda baskı
yapıyor. Bu sese kulak
verebilırim" dedı.
ANAP'tanistifaeden
Özal'cılar arasında yer alan.
ancak bir süreden beri parti
kurma çalışmalannın dışında
kalmayı terciheden İstanbul
Milletvekili Osman Ceylan.
sıkıntılannı ANKA'ya
değerlendirdi. Ceylan.
ANAP'a geri döneceği
iddialannın anımsatılması
üzerine. "Dul olunca herkes
eteğinizden çekiştırir" dedi.
Ceylan yeni parti kurma
çalışmalannın yavaşlaması
veOzal'ın partinin başına
dönüp dönmey eceği
konusunda sıkıntılar
olduğunu belirterek "Ne
zaman bu sıkıntıları dile
getirsek. hareketten aynlıyor
yakıştırması yapılır" dedi.
DönyaTürkleri
Konseyi
• ANKARA(AA)-Merkezi
New York'ta bulunan
"Dünya Türkleri
Konseyi"nedestek vermek
amacıylaTBMM'debir
parlamento dcstek grubu
oluşturuldu. DYPNiğde
Milletvekili Rıfat
Yüzbaşıoğlu başkanlığı nda
10 milleivekilinden oluşan
TBMMDestek Grubu,
başkanlığını Ata Erim'in
yaptığı Dünya Türkleri
Konseyi ile tüm çalışmalarda
birlikteliği amaçlıyor.
Kürtçe radyo
tartışması
• ANKARA (ANKA) -
İçişleri Bakanı İsmet Sezgin
Diyarbakır'da "Dicle'nin
Sesi" diye Kürtçe yayın
yapan "y asal bir radyo"
bulunmadığını bildirdi. HEP
Diyarbakır Milletvekili
Sedat Yurte'aş Başbakan
Süleyman Demirel'in
yanıtlaması istemi> le bir süre
önceTBMM Başkanlığı'na
sunduğu yazılı soru
önergesinde. uzun bir
süreden beri Dıyarbakır'da
"Dicle'nin Sesi" (Denge
Dicle)adlı bir radyo
istasyonunun Türkçe.
Arapça ve Kürtçeyayın
yaptığını beürtmışti.
Yurtdaş, önergesinde
radyonun yayın yaptığı
frekansları da bildirerek. "Bu
radyonun yayınlan korsan
niteliktemidir"dıye
sorrnuştu. Sezgin'in yanıtı
üzerine yazılı biraçıklama
yapan Sedat Yurldaş.
radyonun Diyarbakır'da
16"ncı Mekanı/e
Tugayf ndan yayın yaptığmı
önc surdü.
Ahnak ve Demir, Özal, Cindoruk ve Oktay'a iletilmek üzere bir rapor hazırladı:
Yozgat Cezaevi esir kaıııpı• Bağımsız milletvekil-
leri Mahmut Ahnak ile
Muzaffer Demir. Yoz-
gat Cezaevi'yle ilgili ha-
zırladıklan raporda "uy-
gulamalann esaret kam-
pı görüntüsü yarattı-
ğını" söylediler.
Haber Merkezi- Nevşehir ve
Bayrampaşa cezaev lerindeki fı-
rarlardan sonra siyası tutuklu
ve hükümlülerin baskı yapldığı
gerekçesiyle. cezaevlennde baş-
lattıklan açlık grevleri sürüyor.
Tutuklu ve hükümlü ailelerinin
açlık grevi 8. güne gırerken
SHP Genel Merkezini işgal
eden ailelereylemlerine "bir he-
yetın cezaevlerini gezebıleceğı"
sözü verilmesi üzerine son ver-
diler. Bu arada bağımsız millet-
vckıllen Mahmut Ahnak ile
Muzaffer Demir. Yozgat Ce-
zaevi') le ilgili hazırladıklan ra-
porda "uygulamalann esaret
kampı görüntüsü yaratüğını"
söylediler.
Bağımsız Şırnak Milletvekili
Mahmut Ahnak ile Muş Millet-
vekili Muzaffer Demir. Cum-
hurbaşkanı Turgut Özal.
TBMM Başkanı Hüsamettin
Bııcaeylenundeölümedoğru
İZMİR (Cumhuriyet Ege Bürosu) - Buca
cezaeM'nde 13ü Devrimci Sol, 5*i TDKP
da>asından tutuklu \e hükümlü 18 kişinin
sürdürdüğü açlık grevinde tehlikeli bir döneme,
38. güne gelindi. Açlık gre\ini izleme
komitesindei yer alan avukatlardan Ercan
Demir, eylemcilerden 6'sının sağlık dunımunun
son derecede kötü olduğunu belirterek Adalet
Bakanlığıyetkililerinindevreyegirmesiniistedi.
Bu arada açlık grevinin 25. gününde ara veren
Del- Sol da\ alan tutuklu \e hükümlülerinden 21
kişi de yeniden ey lemt katıldı. Buca Cezaev i'nde
Dev-Sol,TDKP,TKPML-TİKKO>ePKK
davalarından tutuklu \e hükümlü 87, Aydın
Cezaevi'nde 11 \e L rla CezaevPnde de 7 kişi
açlık grevi eylemini sürdürüyor. Aclık grevini
izleme komitesinde yer alan avukatlardan Ercan
Demir eylemi 38 gündür surdüren 18 kişiden
6'sının sağlık durumlarının son derecede kötü
olduğunu \e Yeşily urt Dev let H astanesi'nde
bulunduklarını söy ledi. Demir, hastanede
bulunan e> lemcilerin teda> i kabul etmediklerini,
salt doktor gözetimi altında tutulduklarım
belirtirken şunları dile getirdi: "Buca
Cezaev i'nde son derecede olumsuz bir dunım
> aşanıyor. Açlık grevinde artık ölüm tehlikesi
var. Zaten vücutları son dercede y ıpranmış.
Hastanede bulunanlardan birinde sarılık,
birisinde epilepsi \e ikisindt de kalp rahatsızlığı
\ar. Bu durumun göze ahnmasını istiyoruz."
Cindoruk ile Adalet Bakanı
Seyfi Oktay'a sunmak üzere
Yozgat E Tipi Cezaevi'yle ilgili
bir rapor hazırladılar. Alınak
ve Demir. cezaevi koşullannın
insanileştirilmesi ıçın öncelikle
2. Müdür Ahmet Ercan ile baş
gardiyanların görevden ahn-
masını istedıler. Alınak ve De-
mir. siyasi tutuklularca başlatı-
lan açlık grevinin sürdüğünü.
22 siyasi tutuklunun talepleri-
nin masum ve insani olduğunu
söylediler. Tutuklulann Nevşe-
hir Cezaevi'ndekı fırar olayı-
ndan sonra kendilerine işkence
vapıldığını anlattıklannı akta-
ran milletvekilleri. cezaevının
yakacak ihtiyacı olan yaklaşık
bin ton kömürün tutuklulara
taşıttınldığını. bunun için bir
ödeme yapılmadığını. bunun
ortaçağ döneminın köleci an-
garya uygulamalannı çağnş-
tırdığını savundular. Raporda
aynca. siyasi tutuklulardan Yu-
suf Oğuz, Cemal Çakmak ıle
adli tutuklulardan Alptekin
Apak'ın sağlık durumlannın
aciliyet gösterdiğine dikkat çe-
kıidi.
İnsan Haklan Derneği An-
kara Şubesi'nde açlık grevi ya-
pan tutuklu ve hükümlü aileleri
önceki gün saat 14.00'te SHP
Genel Merkezi'ne giderek Ge-
nel Başkan Erdal Inönü veya
Genel Sekreter Cetdet Sehi ile
görüşmek islediler. "Kendileri-
ne ılgı göstenlmedığini" öne sü-
ren 54 kişi binayı işgal ettiler.
Bay rampaşa C ezae> i önünde bir açıklama yapan tutuklu ve hükümlü yakınları cezaevlennde firar sonrasında tüm hakların kısıt-
ladığını baskıların arttığını öne sürdüler. (Fotoğraf: HATİCE TUNCER))
Eylemlerini saat 24.00'e kadar
surdüren aileler SHP Milletve-
kili Salman Kaya'nın kendile-
riyle görüşmes: üzenne binayı
terk etliler. Adalet Bakanı Seyfi
Oktay ile görüşen Salman Ka-
ya. ailelere milletvekilleri ile tu-
tuklu ve hükümlü yakınlann-
dan oluşan bir heyetin cezaevle-
rini gezmelerine izin verileceği
sözü verdi.
Tutuklu ve hükümlü aileleri
yaptıklan yazılı açıklamada
Buca, Bayrampaşa, Yozgat,
Nevşehir, Amasya, Malatya.
Diyarbakır. Aydın. Urla. Nu-
saybın ve Mardin cezaev lerinde
açlık grevlerınin sürdüğünü be-
hrttıler. Açıklamada"Cezaevle-
rindeki sorunlann bir an önce
çözülmediği noktada sakatlık,
ölüm gıbı olumsuz olaylar ya-
şanabilir. Bunun sorumlusu
başta Adalet Bakanı Seyfi Ok-
tay olmak üzere tüm yetkililer-
dir" denildi.
Bayrampaşa Cezaevi
İkı haftadır açlık grevinde
bulunan Bayrampaşa CezaevT-
ndekı siyasi tutuklu ve hüküm-
lülerin yakınlan dün bir basın
açıklaması yaparak Adalet Ba-
kanı'nın "Biz istersek içerideki-
leri yok ederiz" şeklindeki söz-
lerinı protesto ettiler. Tutuklu
yakınlan son aylarda cezaevle-
rinden firarlann bahane edile-
rek siyasi tutuklular üzerinde
yoğun baskı uygulandığını öne
sürerek "Adalet Bakanlığı'nın
bu baskı ve şiddeti onaylarcası-
na 'Biz istersek ıçendekileri yok
ederiz' şeklindeki beşanlan
devletin ne denli çağdışı bir hu-
kuk anlayışı içinde olduğunu
ortava koymaktadır" dediler.
Hükümetin verdıği sözîeri bir
an önee verine getirmesi gerek-
tiğinin vurgulandığı açıklama-
da. "Biz siyasi tutsak aileleri
olarak çocuklanmızın yaşama
ve geleceğindcn endişe duyuyo-
ruz."
Ötc yandan Nevşehir Ce-
zaevi'ndcn Yozgat'a scvk edi-
len 14 tuluklunun açlık grevi
25"nci giinünü doldurdu. Açlık
grevinde olan Kenan Tekin'in
ağabeyi Hasan Tekin. kardeşi-
nin mide kanaması geçırdiğini.
Ahmeı Savdam'ın koma halın-
de ve Osrflan isimli. soyadmı
bilmediği Mr'tütukturiün da be-
vin kanaması geçirdiğinı bildir-
di.
Haklannda soruşturma istenen ANAPlı eski bakanlar, iddianın siyasi olduğunu söylediler:
27 Mayıs'ı yenidenhortlatnıak istiyorlar
• ANAP Genel Başkanı
Yılmaz.ANAFhlOeski
bakan hakkında Meclis
soruşturması yçılmasıyla
ilgili karan "Bunlar si
yasi robottur" sözleriyle
eleştirirken. Hüsnü
Doğan. hükümetin bu
olaylarla 500 günlük
beceriksizliğini örtemeye
çalıştığını Öne sürdü.
ANKARA (Cumhurivet Bü-
rosu) - TBMM Genel Kurulu-
nda. yasalara uvmadıklan ge-
rekçesiyle haklannda Meclis
soruşturması açılmasına karar
verilen ANAP'lı eski bakanlar,
bu kararın siyasi olduğunu ilen
sürerek. suçlamalan kabul et-
mediler. ANAP Genel Başkanı
Mesut Yılmaz. ANAPlı 10eski
bakan hakkında Meclis soruş-
turması açılmasıyla ilgili karan
"Bunlar sivasi robottur" sözle-
riyle eleştirirken. Hüsnü Doğan,
hükümetin bu olaylarla 500
günlük beceriksizliğini örteme-
ye çalıştığını öne sürdü.
V ıldırım Akbulut'un da
aralannda bulunduğu 10 eski
bakan hakkında Meclis soruş-
turması yapılabilmesı için 15
milletvekilinden oluşan bir So-
ruşturma Komısyonu kurula-
cak. Her partinin güçleri oranı
Yıldınm Akbulut
nda üye vereceği Soruşturma
Komisyonu'nun çalışma süresı
ikı ay olacak. Komisyon yapa-
cağı soruşturma ışığında bir ra-
por hazırlayarak. Genel Ku-
rul'a sunacak. Raporda. Akbu-
lut ile kabine arkadaşlan "mev-
zuata ve>asalara aykırı hareket
ederek. devleti zarara uğrat-
mak"tan suçlu bulunurlarsa
Yüce Dıvan'da yareılanacak-
lar.
Göçmen konutlannm yapı-
mmda devleti milyarlarca lira
zarara uğratmakla suçlanan
Devlet eski Bakanı Ercüment
Konukman. belgelerle hakkın-
daki iddialan çürüttüğünü. an-
(mren Aykut
cak iktidar milletvekillerinin id-
dialann gerçek olmadığını bîle
bile soruşturma karan aldık-
lannı söyledi. Hükümetin 500
günün telaşıyla ve gündemi de-
ğiştirmek amaayla hareket etti-
ğini önesüren Konukman. "Ye-
niden 27 Mayıs'ı hortlatıyorlar.
Suçlamalann hiçbiri gerçek de-
ğil. Nivetleri bır devri kötüle-
mek. Biz büyük hizmetler
yaptık" dedi.
Devlet eski Bakanı Mehmet
Çevik de. rapor incelendiğınde
suçsuz olduğunun anlaşılacağı-
nı belirterek. iktidar milletve-
killerinin siyasi talimatlarla ha-
reket ettiklerini öne sürdü.
Işın Çelebi
ANAP Genel Başkanı Mesut
Yılmaz. Meclis soruşturması
açılması karanyla ilgili olarak
vapıığı açıklamada. "Bunlann
vicdani kanaati olduğuna inan-
mıyorum. Bunlar siyasi robot-
tur" dedi. Mesut Yılmaz. So-
ruşturma Komisyonu'nun ve-
receği karann hıçbir hukukı an-
lamının ve değerinin olmadığını
savundu. Yılmaz. "Ancak. •ve-
receği karann hukuki değeri
\ok" dediğıniz Soruşturma Ko-
misyonu'nun hazırlayacağı ra-
por doğrultusunda. sözkonusu
bakanlar Yüce Divan'a sevke-
dilerek yargılanabilirler" hatır-
latması üzerine ise şöyle konıış-
tu:
"Eğer memleketin mahke-
mesi de iktidar partilerinin
gruplannın durumuna düşerse
zaten yapacak birşey yok.
Ama, biz yargıya gjtmekten
korkmuyoruz. Arkadaşlanmız
da yargıda. Onlann da aklana-
caklanna inanıyorum. Bu ikti-
dar, siyaset ile hukuku birbirine
kanştırmıştır."
YüCe Divan
Bayındırlık ve İskan eski Ba-
kanlan Safa Giray ile Cengiz
Altınkaya'yı "Görevi kötüye
kullanarak, devleti trilyonlarca
lira zarara uğratmak" suçun-
dan yargılayan Yüce Divan, 11
Mart tarihinde yapılan ıkınci
duruşmada alınan ara karar ge-
reğince Başbakanlık ve ilgili ba-
kanlığa bırer yazı yazarak. oto-
vol ihalelcn>İe ilgili belgelerin
kendilerine gönderilmesıni iste-
di. Yüce Divan'ın gönderil-
mesini istediği bilgiler arasında.
otoyol ihaleleri konusunda baş-
ka kamu görevlilen hakkında
dava açılıp açılmadığı da bulu-
nuyor. Bu çerçevede Danıştay
İkinci Dairesı'nin önceki hafta
aynı konuda Karayollan eski
Genel Müdürü Atalay Coşku-
rıoğlu hakkında verdiğı lü-
zum-u muhakeme karan da
Yüce Divan'a gönderilecek.
Askeri darbeden sonra re'senemekli edilen valilerin maddi ve manevi tazminat isteğine ret
12 Eylül eıııeklisi valiyetazminat da yok
• Danıştay Onuncu Dairesi. 12 Eylülden sonra gerekçe
gösterilmeden res'en emekli edildikten 8 yıl 3 ay 22 gün sonra
yeniden merkez valiliğine atanan E. Bekri Koçoğlu'nun maddi
ve manevi tazminat istemlerini reddetti.
ANKARA (ANKA)-12 Eylül'deres'-
en emekliye scvk edilen 42 valinin uğra-
dıklan zarann tazmin edilmcsi için
Danıştay "a bağladıklan umutlan sön-
dü. Danıştay Onuncu Dairesi. 12 Eylül-
den sonra gerekçe gösterilmeden res'en
emekli edildikıen 8 yıl 3 ay 22 gün sonra
yeniden merkez valiliğine atanan E.
Bekri Koçoğlu'nun maddi ve manevi
tazminat istemlerini reddettı. Daıre ret
kararını "rescn emekli edilen valilerin
dışardan mesleğe tayın edilmeleri eski
tasarrufu ortadan kaldırmaz. Devlet
burada yanlış yaptığını kabul etmıyor"
görüşünc dayandırdı.
Merkez Valısı E. Bekn Koçoğlu'nun
İçişleri Bakanlığı aleyhine açtığı toplam
28 milyon 766 bin liralık maddi-manevi
tazminat davası Onuncu Daire'de so-
nuçlandırıldı. Valı Koçoğlu'nun avuka-
tı Umur DıcJelı duruşmada müvekkili-
nin 29 Ocak 1982'de hiçbır gerekçe gös-
tenlmeden res'en emekli edildiğini. an-
cak İçişleri Bakanlığı tarafından 17
Mayıs 1990 tarihinde merkez valiliğine
atandığını hatırlattı. Geçen 8 yıl üç ay
22 günlük sürenin fiili hizmct süresin-
den sayılmasını ısteven Avukat Dıclelı.
Valı Koçoğlu'nun gerekçesız emekli
edilmesiyle çevresinde sun'i zan altında
bırakıldığını savundu.
Duruşmada söz alan Başbakanlık ve
İçişleri Bakanlığı temsilcileri de topu
birbirlenne aıtılar Başbakanlık. dava-
da kendılenne husumet vöneltilmesini
doğru bulmazken. aynı sav unmayı tek-
rarlayan bakanlık temsılcisi, valinin taz-
minat ısteminin yennde olduâunu söy-
ledi.
Danıştay Savcısı İlhan Dinç ıse müta-
laasında. yeniden görcve bdşlatma ka-
rarının yargı karanna dayanmadığını
bildirdi. Ancak Savcı Dınç, Vulı Bekri
Koçoğlu'nun arada geçen süre gözönü-
ne alınarak maddi ve manevi tazminat
isteminde haklı oiduğunu savundu. An-
cak Danıştay Onuncu Dairesi. Vali Ko-
çoğlu'nun maddi ve manevi tazminat is-
tcmını reddettı. Daırenin reı karannı.
"12 Eylül'de rcsen emekliye sevk edilen
valilerin uzun yıllar sonra yeniden mes-
leğe kabul edilmeleri idarenin eski tasar-
rutlannı ortadan kaldırmaz. Dcvlel
yaptığı atamayla eski işlcminin yanlış
olduğunu kabul etmiş sayılmıyor" gö-
rüşüne dayandınldığı bildirildi.
42vâll
Halen İstanbul'da merkez valiliği ya-
pan E. Bekri Koçoğlu'yla birlikte 42
vali ocak 1992 tarihinde gerckçesiz ola-
rak res'en emekli edılmişti. 12 Eylül dö-
neminc yargı yasağı nedenıyle bu işlem-
lerinin iptalini isteyemeyen valıler. söz
konusu yasağın kaldınlmasının ar-
dından 1990 yılında Danıştay "a başvur-
muşlardı. Bazı valiler bu yollagörevleri-
ne dönme hakkını kazanırken İçişleri
Bakanlığı. bu valileri merkez valiliği gö-
revinc başlatmiştı Bunun üzerine Ko-
çoğlu'yla birlikte 26 vali yeni bir dava
açarak kayıplan ve üzüntüleri nedenıyle
kendilerine maddi ve manevi tu/minat
ödcnmesini istemişlerdı
PERŞEMBE
ORHAN BURSALI
Kleptokrasi (*)
Apo'nun silah bırakması haberleri kadar, belki de on-
dan daha önemli yeni bir süreci yaşamaya başladı Tür-
kiye: Yasalara aykırı davranarak milletin milyarlarını.
trilyonlarını çarçur ettiği iddiasıyla Özal dönemi hükü-
metlerinde görev almış bakanlar birbiri ardına yüce di-
vanaçıkartılıyor.
Sayın Turgut Özalın 1980-1991 arasında önce asker-
lerle sonra partisıyle iktidar olduğu dönem, siyaset, sos-
yal, ekonomi bilimlerinin masalanna yatırılarak hemen
her açıdan yüzlerce binlerce kez didiklenmesi ve çok
kapsamlı bir "otopsı raporunun hazırlanması"gereken
Türkiye Cumhuriyeti tarihinin en iiginç kesitlerinden bi-
ridir.
Türkiye'nin sağlıklı bilim, sanat. hukuk, siyaset güçleri
ve hatta iş çevreleri, 1980-1991 dönemi ile (mahkemenin
dışında) kültürel ve toplumsal hesaplaşmayı yapmadık-
ları sürece, demokrasiye geçış sancılarmdan kurtulma-
mız ve Türkiye'de toplumsal yaşamın gerçek değerler
ve temeller üzerine oturması. gelmeyecek baharlara
kalabilir.
Bu nedenle genış katılımlı ve açılı ulusal düzeyde de-
ğişik bir bilimsel kongre, forum düzenlemek, bu amaca
çok iyi katkıda bulunabilir. Sosyal, tarihi ve ekonomik
amaçlı vakıflara, derneklere ve sıyasal kuruluşlara öne-
riyoruz.
•••
Türkiye'nin geleneksel tarımsal yapısının çözülerek
hızla sanayi toplumunayöneldiği bir geçiş süreci olarak
değerlendiriliyor, iktisat bilimcilerince 1980-1991 arası
(*)•
Ancak, bu Ara Cumhurıyet'in (veya Özal Cumhuri-
yetinin) hızlandırdığı yapısal değişiklikdiğeradıyla "mo-
dernteşme", yasalar. kurallar, ilkeler ve bütün gerçek
toplumsal değerler çiğnenerek sürdürüldü; nıtelik ve ni-
celik açısından en üst noktalara vuran, ekonomik, poli-
tik, bilimsel ve sosyal buyükbıryozlaşma, buçokovülen
değişimeeşlik ettı.
Liderlik diktası, Tek Adam'lık yaşandı ve iktidar "kişi-
selleşti'C) Yönetimbiçimiıledeğişımingenelkarakteri
arasındaki benzerlık ve uyum çok ilgmçtir.
Tek Adam yönetimınin (bu arzular bugün çok daha
gelişmiş ve büyümüş olarak başkanlık sistemi istekle-
rinde pompalanıyor!) parlamentoyu da göstermelik bı-
rakma girışimi çok doğaldır. Gelirleri bütçenin yarısma
ulaşan kadar yüzlerce tonun kurularak, bir anlamda büt-
çenln meclis denetiminden kaçırılması veya işlevsiz bı-
rakılması da dbnemin keyfi yönetimine uygun bir özellik
oldu.
Buyozlaşma vedeğişım.dönemin "mega"(ve mega-
lomani) özelliklerine uygun olarak, mega rüşvet. mega
zimmet. mega arpalık, mega kayırmacılık, mega vur-
gunculuk, mega lobicilik, mega rantiyecilik.. ve benzer
diğer kavramlarda somutlaştı.
Dönemin yükselen sınıfı, iktıdardakilerin kararlarıyla,
devletin ülke ve millet adına kontrol ettiği, para. kredi,
mal.. veyapay yarahlan değerartışlarını kendi kasasına
karşılıksız veya kolayca aktarmanın pususuna yattı.
Hayalı ıhracat, hayali yatırımlar veteşvıksoygunculu-
ğu^ yükselen sınıfın ülkemize özgü yaratıcı keşifleri ve
değerlendir.
Bu dönemin diğer özelliklerini sayarsak:
Ekonomik kaynaklar, kamu zenginlikleri çarçur edildi.
Enflasyon kronıkleşti ve aynca enflasyon zengınliği
ortaya çıktı.
Milli gelir dağılımınde eşitsizlik, Cumhuriyet tarihinin
en dip noktasına vurdu.
Çalışanların vergi yükü arttı
50 rrtilyar dolara varan dış borçla ülke üzerindeki poli-
tik ve ekonomik boyunduruk katmerleştirildi.
Hukuk, ilkelerinden saptırıldı.
Paranın her şeyi satın alabıleceği, bütün kapıları aça-
bileceği imajı, örnek uygulamalarıylatoplumdayerleşti-
rildi.
•••
Meclis'in, somut karar ve uygulamalara dayanarak
Anayasa Mahkemesi'nin yargılamasına gönderdiği es-
ki iktidar sorumlularınm arkasında böyle bir "Ara Cum-
huriyet" bulunuyor.
Ülkemizdetartışılması. irdelenmesi, sorgulanması ve
olumlu olumsuz sonuçlarının çıkartılması gereken ko-
nuların başında bu "Ara Cumhuriyet" durmaktadır.
O Kleptokrasi sözcüğü köken olarak Yunanca "Wepf"ten
(çalmak, hırsızlık) türetıldı. Malıye/ıktısat bilımcısı Coşkun Can
Aktan bu kavramı. özelliklerini iktisat bilımı açısından inceledi-
ğı Özal dönemine yakıştırmaktadır Zevkle okuduğum ve bu
yazıdayararlandığım "Politik Yozlaşma ve Kleptokrasi'"kitabı,
AFA Yayıncılık tarafından yayımlandı. Burada kıtaba bır katkı
olarak. her yerde bol sayıda bulunan dönemin vurguncularına
kleptokratlar adını oneriyorum
Araştuma komisy onu
görevine başladı
• Faili meçhul cinayetleri araştırmak üzere kuru-
lan komisyon, göreve başladı. Komisyon başkan-
lığına seçilen DYP Kınkkale Milletvekili Sadık
Avundukluoğlu. görevlerinin çok ciddi olduğunu
belirterek. olaylann üzerine hukukun üstünlüğü
çerçevesinde gideceklerini söyledi.
ANKARA (Cumhuriyet Bü-
rosu) -Llkede meydana gelen >e
aralannda Lğur Mumcu, \lu-
amriKT Aksoy. Çetin Emeç,
Turan Dursun. Bahriye Lçok'-
un öldüriilme olaylarının da bu-
lunduğu faili meçhul cinayetleri
araştırmak üzere kurulan ko-
misyon, göre>e başladı. Komis-
yon başkanlığına seçikn D\ P
Kınkkale Millenekili Sadık
Avundukluoğlu. görevlerinin
çok ciddi olduğunu belirterek,
olaylann üzerine hukukun üs-
tünlüğü çerçoesindc gidecekle-
rini söyledi.
DVP, SHP. ANAP, CHP >e
RP grup başkan>ekillerinin or-
tak önerisiy le kurulan faili meç-
hul siyasi cinayetleri araştuma
komisy onu. ilk toplantısını yap-
tı. 12 milletvekilinden oluşan
komisyonun göre> bölümü yap-
tığı ilk toplanttsında başkarne-
killiğine ANAP Milletvekiü
Niiksel Valova. katip üyeliğe
SHP MilleUekili Mustafa Yıl-
maz >e sözcülüğe DVP'li Nev-
zat Ercan seçildiler.
Aralannda L ğur Mumcu,
Muammer Aksoy. Çetin Emeç.
Bahriye Lçok >e Turan Dur-
sun'un öldüriilme olaylarının
bulunduğu >e birçoğu Güneydo-
ğu Anadolu bölgesindeki Bat-
man, Silvan, Diyarbakır ve
Nusaybin gibi yerleşim bölgele-
rinde mey dana gelen cinay etler-
le ilgili çalışmalanna başlayan
komisy onun başkanı Avunduk-
luoğlu, TBMM tarihinde ilk
kez kurulan komisyonlarının,
çalışmalarını hukukun üstünlü-
ğü ilkesine dayanarak yapaca-
ğını ve olumlu sonuçla çıkacak-
larını belirtti. Avundukluoğlu,
ilk önce çalışma yöntemlerini
belirleyeceklerini betirterek,
yaklaşık 10 gün sonra bir top-
lantı yapılacağını bildirdi.
V azarımız L ğur Mumcu'nun
öldürülmesinden sonra hareke-
te geçen DYP, SHP, ANAP,
CHP ve RP yöneticilerinin or-
tak önergesiyle oluşturulan
komisyon, "faili meçhul cina-
yetleri n Türkiye siyasi yaşa-
mından silinmesi" amacıyla
kurulmuştu.
JAPON GÜLÜ
İlhan Selçuk
6. bası 20.000 lira (KDV içinde)
Çağdaş Yavmları Türkocağı
Cad. 39-41 Cağaloğlu-tstanbul
Ödemeli gonderUmez.