Catalog

SAYFA CUMHURİYET 14ŞUBAT1993PA2AR 8 PAZAR K0NUKLAR1 Leyla Tavşanoğlu, Vsküdar SHP, CHP ve DSP ilçe başkanlan ile 'solda birleşme 'yi konuştu Muş: Sosyal demokrasirdn felsefesi udaşmadır- Sokfaki iiç partide bir- leşme sağlanacağına ger- çekten inanıyor musunuz? ML'Ş - Uğur Mumcu icjn SHP, CHP ve DSP Usküdar ilçe yönetimle- rinin ortak duyuru ver- mesi "Üsküdar'da birleştik, Türkiye gene- linde de birleşelim" biçiminde bir amaç • Biz düne kadar birlikte politika yaptığımız arkadaşlanmla neden aynldığımızı daha bilebilmiş değiliz. Bu bölünmenin amacı, nedeni neydi? içermiyordu. Türkiye'de kamuoyununçok sevdiği ve saydığ Uğur Mumcu'nun öldii- rülmesi üzerine Usküdar'da üç ilçe başkanı "ortak ilan verelim" dedik, bunu yaptık. Ama bunu farklı algıladılar. "Usküdar'da birleşme oluyor, oldu.. ya da isteniyor" gibi anlaşıldı. Birleşmeyi istemek tabii ki bınm doğal hakkımız. Biz tabandaki ın- sanlanz. Bütün insanlar istiyor "Sol böyle bölük pörçûk olmasın" diye... Ama bu, bi- zim yapacağımız bir şey degil. Pek çok kişi bu ortak ilanı böyle algıla- yınca Sayın Bülent Ecevit de DSP ilçe Baş- kanı Tüysüzoğlu'nu görevden aldı. Bilı- yorsunuz, o görevden alma olayından son- ra biz bir basın toplantısı yaptık. Bizim ılanımızla ilgilı olduğunu sanmıyonım. ama Türkıye'deki sosyal demokratlann birleşme, özellıkle de seçmenin birleşme düşüncesi her zaman var. Ayn ayn olmak ıstemiyor. - Böyle bir girişinıe önayak otduğu icin Sayıo Tüysüzoğlu, Ecevit tarafmdan görev- den alındı, dediniz. Size SHP favanından herhangi bir tepki geldi mi? MUŞ - Hayır. Aksine. ıl başkanım teşek- kür etti. Başka da bır tepki gelmedi. Uğur Mumcu'nun öldiiriilmesi ve tüm Türkiye'- de irtıca tehlikesinin hortlamaya başladığı bir dönemde böyle bir talep olduğunu gör- dük. Biz toplumun en yakın kesimiyle, sec- menle yüz yüze olan insanlanz. Bu konuda bizim düşüncemiz tabii ki birlikten ya- nadır. Ama bu birlikten yana olmak, h'er- hangi birisinın başkanhğı için diretme gibi değil. Sosyal demokrasidezaten Iiderdeğil, düşünce esastır. - 1980 öncesi sosyal demokratlar CHP bünyesindevdi. Daha sonra birkaç oluşum denendi. En son biivük kitle SHP'de top- landı. Bir de DSP olgusu sürdü. Ama ne CHP ne de SHP'de ka>galar duımuştu. Şimdi böyle bir birlik sağlansa ne olur? MUŞ - Bu olacak, bunu düşünüyorum, demek yanlış olur. Aşamalan basın da bili- yor, kamuoyu da biliyor. Öyle bir duruma geldık ki 1984 yerel seçimlerinde HP tabanı CHP görünümü veren SODEP'e kaymaya başlayınca iki parti bırleşti, SHP oluştu. Ama biraz sancılı oluştu. Bu sancı kamuo- yuna yansımadı pek. ama örgütlerde, yö- netimlerde sıkınülar doğdu. Sonra, '"300-500 üyeyle bu plmaz. üye sayısı binle- re çıksın" dendi. Üye sayısı beş binlere, yedi binlere çıktı her ilçede. 1987 secimleri- ni de yaşadık. Bu seçimlerde grafiğirniz düşmedi. yükseldi. Ama 1989 seçimlerin- de, ben kendi bölgemden söylüyorum, aldığımız oylar 1987 seçimlerinden farksızdı. Seçim sisteminden de kaynakla- nan bir nedenden biz Türkiye'de yerel yö- netimlere sahıp olduk. İşte. esas sana bun- dan sonra başladı. HP'nin talepkar kadro- lan SODEP'in önüne geçmeyi başardılar. SUNUŞ Uğur Mumcu suikastınm ardmdan Vsküdar daki DSP, SHP ve CHP ilçe başkanlarının gazetemize verdikleri ortak protesto duyurusu solda birleşme tartışmalarını yeniden gündeme getirdi. Bu arada ortak duyuruya önayak olan DSP İlçe Başkanı İskender Tüysüzoğlu Genel Merkez inhışmma uğrayarak görevden alındı. Ancak işin daha ilginç boyutu üç ilçe başkanınm bir anda ve istemeden kendilerini solda birleşme çalışmalarmm önderleri olarak bulmalarıydı. Ortaya çıkan bu ilginç oluşum karşısmda üç ilçe başkamyla konuştuk. MEHMET MUŞ 1943 Trabzon doğumlu. Orta öğrenimini Trabzon Lisesi'nde tamamladıktan sonra İstanbul Yıldız Üniversitesi İnşaat Fakültesi 'ni bitirdi. İnşaatçılık mesleğini sürdürüyor. 1991 yılından buyana da SHP Usküdar ilçe Başkanhğı görevini yürülüyor. Zaten çok kısa süre içinde birbirini tanımayan kişiler arasından bir fı- rlama oldu. Bunu söylemekten de çekinme- yeceğim... Özellikle İstanbul'da o günkü Genel Sekreterimiz Deniz Baykal ve ekibinin yaptığı atama- larda belli sorunlar oldu. Halk çok şey bekliyordu. Beklenen şeyin aa doğun- ca bir karşı tepki oluştu. Başansız yerelyö- netımler konumuna düştük ne yaak ki. Ve 1991 seçimlerinde biz ikinci parti durumundan üçüncü parti durumuna düşerek başansız olduk. 1991 seçimlerinden önce, biz Bayrampaşa seçimlerini kaybe- dince parti içinde bir kavga ortamı doğdu. Bir yıl içinde ûç kurultay yaptık. Kendi içişlerimizle uğraşırken bir- takım şeyleri kaçırdığımız ınancindayım. Bunuıı ardından da de- mokrasinin ayıbı • saydığımız siyasi parti- lerin kapatılması karan kaldınldı. Bunu saygıyla karşılıyorum. Eski siyasi partilerin yeniden açı- Iması gerçekleşince CHP'nın açılması gündeme geldi. Top- lumda zaten bir CHP özlemi vardı. Daha önceki HP ve SODEP zaten CHP'nin ken- disiydi. Burada şunu söylemek istiyorum. CHP zaten vardı. - Şimdi bir CHP kunddu... MUŞ - Evet. CHP'nin kuruluş aşama- sında, yani 9 eylül öncesinde hepimizin sempatiyle baktığı bu parti için birileri öne atıldı, "Biz CHP'ye eski havasını getirece- ğiz" dediler. Türkiye'nin her yerinde bü- yük bir rüzgar esmeye başladı. 9 eylülde o rüzgar iyice kuvvetlendi, ama kısa süre sonra söndü.. - Ama son kamuoyu yoklamalan bu üç partinin birlikte oy potansiyeUerinin düşük olduğunu gösteriyor... MLŞ - Ben ona öyle bakmıyorum. Birleşirsek elbette kazançlanmız da kayıplanmız da olacak. Üç partinin oy toplamı yüzde 23 gibi bir rakam; çok aşağı- larda söyleniyor. Bir araya gelrnemize en- gel olmak istiyorlar ve onun için bunu yapıyorlar sanıyorum. Bir araya gelmenin koşullannı biz bilemeyiz. Ama bu, toplu- mun talebi. Son basın toplantımızda söyle- diğimizi yeniden söylemekte hiçbir sakınca bulmuyorum. Biz düne kadar birlikte poli- tika yaptığımız arkadaşlanmla neden aynldığımızı daha bilebilmiş değiliz. Bu bölünmenin amacı. nedeni neydi? Kimlik- lerimizde bile hala CHP'nin ruhu tam bağımsızlıkür. diye yazıyor. Sanki onlar bir başka partı. biz bir başka parti gibi bakıyoruz. Bana göre şu anda birleşme çok kolay bir hadise değıl, çok da zor bir hadise değil. Tabii bugün öyle bir duruma geldık ki üç ayn partiyiz, üçümüzün arasında çok da büyük bir fark yok. Zaten sosyal de- mokrasinin temel felsefesinde uzlaşma vardır. Bütün insanlann aynı tip düşünme- sinı ise bekleyemezsiniz. Bizim solumuzdakı jrkadaşlann ise söyleyeceği çok fazla şey • Bir araya gelmemize engel olmak istiyorlar ve onun için bunu yapıyorlar sanıyorum. Bir araya gelmenin koşullannı biz bilemeyiz. Ama bu, toplumun talebi. yoktur. Küçük ya da büyük yerlerde yaptığımız ara seçimlerde en büyük parti SHP 1.500-2.000 oyla kaybederken bizim solumuzdakı partilerin, bölmek için. oy al- mayacağını bile bile seçime girdikleri görül- dü. Şimdi onlann fazla birdemokrasi isteme hakkı yok gibi gelıyor bana.Türkiye'de sos- yal demokratlar bugün çok ciddi bır nokta- ya geldi. Üç bölük pörçük parti var. Ama en büyük SHP olacaktır. - Peki, bir seçim ofea sol oylann SHFye geteceğine gerçekten inanıyor musunuz? MUŞ - Solda üç parti var. SHP'nin en bü- yük parti olacağını söylüyorum. Ama sosyal demokrat olup üçümüze de den vermek için oylannı yakacak çok sosyal demokrat insan olacağına da inanıyorum. Bu bir tepkidir. İnsanlar soluk almak istiyorlar. Bahriye Üçok öldürüldü. Aynı duyarlılık gösterile- medi. Dursun, Emeç, Muammer Aksoy öl- dürüldü. Aynı duyarbhk gösterilemedi. Ama Uğur Mumcu'nun öldürülmesine fev- kalade bir tepki kendilığinden doğdu. Top- lum soluk almak. demokrasi istiyor. Işık: Sol önce eski güvenilirKğini kazanmalı- Üç sosyal demokrat partinin birleşmesi olasılığı {bulunduğuna gerçekten inanıyor musunuz? IŞİK - 12 Eylül süreci nedeniyle içeride olan, farklı konurnlan bulunan insanlar nedeniyle politikayı kişisel çıkar. kazanç kapısı. siyasi mücadeleyi ülkeye hizmet noktasında almayan kişi- lerin önde olduğu bir poütik yanşlar zin- ciri yaşadık gectiğjmiz beş-alü yıldır. Ve bu başansız insanlann yerel ve genel yö- netimlerde kişisel başansızlıklan ve ahla- ki bozukluklan halk nezdinde sosyal de- mokrat ideolojiye mal edildi. Bu benim için çok önemli söylenmesi gereken bir konu. Kişilerin olumsuzluğunu sosyal demokrat, ya da demokratik sol ideolo- jiyle çakıştırmak son derece yanlış. Bir- leşmeyi savunurken CHP'ye düşen bi- rinci görev bu olayı egale etmektir. 12 Eylül süreciyle birlikte sol insanlara gü- ven azaldı. Sosyal demokratlar ve de- mokratik sosyalistlerin temel görevi bundan sonra güveni yeniden kazan- maktır. Buna örgütler de hizmet ettiler. Bir sol parti muhalefette çok güzel şeyler söyledi. Ama iktidara geldiğinde verdiği sözlerin bir tekini bile yerine getirmeme- ye ayak diretiyor. Bütün bu anlattıklanm, sosyal de- mokrasiye olan güveni azalttı ki en tehli- keli şey budur. İşte CHP'nin, birdemok- raun, bir sosyalistin yapacağı en iyi işler- den birisi yeniden ahlaklı. erdemli, tu- tarlı, sözünün eri, sosyal demokrat in- san. sosyal demokrat parti, sosyal de- mokrat siyasetçi tavnnı oturtması ola- caktır. 1993 Türkiyesi'nde sol, birleşme- yi tartışırken önceÜkle halk nezdinde bi- tirdiği bu kişisel ve örgütsel güveni ye- niden sağlamak zorundadır. Buna inanı- yorum. O sağlanırsa birleşme daha ko- lay olur. - Ama bu noktada bir pürüz çıkacak gi- bi görünüyor. Çûnkü DSP "Ben gelmem" djyor. Diğer iki sosyal demokrat parti "gel" diye ısrar ediyor... IŞIK - Bazı insanlann pplitik yaşamla- n, politikada yükselmeleri, önemli yerle- re gelmeleri bazı küçüklüklere bağlı. Ör- neğin parti ne kadar küçük olursa o kişi genel sekreter, genel başkan, parti mecli- si üyesi olabiliyor. Birikimine, kişiliğine, çalışmasına güvenen insan büyük yerler- de yanşmaktan, çok insanla yanşmak- tan yana olur. İşte sosyal demokratlann birliğinin önünü tıkayan siyasetçi tipi kendinden korkan, kendi şoven temelde örgütlenmesini, özellikle İstanbul'da, hemşericılik temelınde örgütlenmesini • Şu anda bir seçim yapılsa felaket olur, sosyal demokratlar parlamento dışı kalabilirler. CHP daha örgütlenmesini, kongrelerini tamamlayamadı. Türkiye'nin köklü dönüşümlere ihtiyacı var. Bosna-Hersek, Balkanlar, Kıbns, Irak, şovenizmin en yüksek noktası Kafkasya, Güneydoğu... Türkiye öyle bir çember içinde ki demokratların. sosyal demokratlann parlamento dışı kalması ülkemiz ve ülkemizin çevresindeki banşı sağlama girişimleri için felaket olur. yapmış, dar kalıplarda il başkanı, dar kalıplarda ilçe başkanı olabılmiş, biriki- mi az insanlardır. Bunlar birleşmeye en çok karşı olanlardır. Yanşmaktan neden korkuyoruz? Soldaki pasta büyiiyünce herkese yer var. Ama küçük olunca, o üç partinin ayn olmasını sağlayan ortam oluşur. Bir birlik çağnsı varsa buna itici, karalayıcı bakarsak yaak olur. Uğur Mumcu'yla birlikte sisteme sa- hip cıkma, koleküf tavır, birlikte çalıştı- ğırruz arkadaşlanmla birlikte oluşmuş- tur. Biz kendi ölçeğimizde her türlü öz- veriye hazınz. Bütün partilerin bütün kademelerindeki insanlar da buna hazır olmak zorundadır. Çünkü geçmışinde misyonu ne olursa olsun halkın çıkarlan söz konusu olduğunda, kendi çikarlannı halkın çıkarlannın gerisinde tutamayan üderler tarih önünde hesap vermek zo- runda kalırlar. Hiçbiri o vebali kaldıra- maz, kaldırmamab. - Kamuoyu yoklamalarından bu üç sosyal demokrat parti için oy oranlan belli. Ufukta pek bir başan görünmüyor. n, ilcincisi de kadınlann politikada, tica- rette, sporda yöneticiliğinin dünya er- kekleri tarafından kabul edilirliğidir. Bu iki gerçeği yadsıyan hiçbir siyaset adamı- nın gelişme hakkı yoktur. Bunun için partilerin birleşmeleri. eylem btrliği içine girmeleri. adaylar üzcrinde dayaruşma yapabilmeleri gereklidir. Bunu yerine ge- tirirkendeönceliklepartilerin siyasalmis- yonuna bakmak gerekir. Sadece partilerin birleşmesi bir şey ifa- de etmez. Bir şeyler değişti. Sol sağa yak- laştıkça oyu artar manüğını silmek gere- kir. Sosyal demokratlar ve demokratik • Sosyal demokratlar ve demokratik sosyalistlerin temel görevi bundansonra güveni yenidenkazanmaktır. Buna örgütlerde hizmet ettiler. Bir sol parti muhalefette çok güzel şeyler söyledi. Ama iktidara .- geldiğinde verdiği sözleri yerine getirmemeye ayak diretiyor. sa bunlar olmazdı. En azından ken^ine, de- mokratım, sosyal de- mokratım diyen bir in- san burjuva ahlak ku- rallan içinde, partisi yıizde 20 oy kaybettiğı zaman, "Bu, benim de başansızlığimdır" diyerek bulunduğu koltuğu boşaltabil- me büyüklüğünü gösterebilse... Bunun için sosyalist, ya da sosyal demokrat ol- maya da gerek yok. Türkiye'de ne siya- setçiler, ne bakanlar, ne parti başkanlan yüzde 20 oy kaybetmelerirfe karşın kol- ALtCİHAT IŞIK 1952 Artvin doğumlu. Kabataş Lisesimezunu. İÜ tşletme Fakültesi ni bitirdi. Çeşitli sosyal demokrat kuruluşlarda yöneticilik yaptı. Halkevleri Genel Merkezi Genel Sekreter Yardımcdığı ve Genel Saymanlığıgörevlerinde buİundu. Şimdiki halde Halkevleri Genel Yönetim Kurulu üyesi ve CHP Usküdar İlçe Başkanı. Bir birleşme gündemdeyken bu ba- şansızlığı azaltntak, ya da silmek için ne gibi önlemler almayt duşünüyorsunuz? Kamuoyunda sosyal demokratlara karşı besbelli ki bir güvensizlik oluşmuş... IŞIK - Kişilere güvensizlik oluşmuş. Ama dünyadada Türkiye'de desosyal de- mokrasiye inanç üst düzeyinı yaşıyor. İki şey önümüzdeki elli >ıl için belirlidir. Bi- rincisi, sosyal demokratlann mutlaka Avrupa ve Türkiye'de yönetici olacakla- sosyalistler kendi ölçeklerini. alternatif programlannı. kimliklerini çok iyi orta- ya koyduklan zaman oylan yüzde 40- 45'lere çıkacaktır. - Özellikle secim propagandalarında bir takım şeyler çok açık. net ve içtenlikle anlatılıyor. Ama iş icraya geldiğinde hiç- bir şey olmuyor... İŞİK - Burjuva ahlak kurallan vardır. Türkiye'de en asgari düzeyde burjuva ahlak kurallanna uygun yöneticiler pk- tuklanndahâlâoturabiliyorlar.Onuniçin arkadan gelen iç dinamikler rx>litikada ön saflara çıkama>mca politikanın önü tıkanıyor. Avrupa'daki yöneticilerin yaşlanna lütfen dikkat edin, bir de Tür- kiye'ye bakın. Çünkü algılama farkı var- dır. Bugün birgencin algılamasıyla, poli- tikadaki heyecanıyla, 70-80'lik bir politi- kacının algılaması ve heyecanı çok farküdır. İnsanlann önünü açmak gere- kir. Üsküdarlı sosyal demokratlar, CHP'liler böyle bir birliğin "b"si söz ko- nusu olduğunda koltuklannı hemen bı- rakmaya hazırdır. Gericilik tehlikeli boyutlara vardı. Sis- tem olmazsa, demokratik ve laik cumhu- riyet olmazsa ne sendikalar, ne partiler olur. Bunun idrakinde olmahyız. Küçük ölçekli bir ilçe başkanı da olsam herkesi bu idrakta olmaya çağınyorum. - Şu sıralar bir yerel, ya da genel secim yapılsa sosyal demokrat oylann tek bir pairtiye yöneleceğine inanıyor musunuz? IŞIK - Hayır. Şu anda bir secim yapıl- sa felaket olur, sosyal demokratlar par- lamento dışı kalabilirler. CHP daha ör- gütlenmesini, kongrelerini tamamla- yamadı. Türkiye'nin köklü dönüşümlere ihtiyacı var. Bosna-Hersek, Baikanlar, Kıbns, Irak, şovenizmin en yüksek nok- tası Kafkasya, Güneydoğu... Türkiye öyle bir çember içinde ki demokratlann, sosyaldemokratlannparlamentodışı kal- ması ülkemiz ve ülkemizin çevresindeki banşı sağlama girişimleri için felaket olur. Çünkü öyle yetkin yerlerde öyle insan- lar var ki fütursuzca ülkemiz toprak- lannı başka bir gücün uçaklanna kul- landırabiliyorlar. - Diyelim ki solda birlik oluştu. Ama daha önce bir CHP, sonra da SHP olayı yaşandı. Bu iki parti içinde de birlik sağla- namanuştı. Bundan sonra ktınılacak bir birlikten ne umulabilir? IŞIK - Buna DSP'yı de katarak söylü- yorum. DSP'de de SHP'de de son derece cağdaş. demokrat dostlanmız var. Bun- lar birüğe can atıyor, buna gönülden ina- nıyor. Bu bölünmelerin, kavgalann te- melı kişisel değıldır. Bir anlamda statü- koculukla yenileşmenin, reform yanlıla- nnın çatışmasıdır. Hiç kimseyı kastet- mek istemiyorum. Ama bazı sosyal de- mokrat partiler, kişi, lider, kadro dü- zeyinde statükoya teslim ohnuşlardır. Arna birtakım ilkelerde berabersek ve statükonun devamından yana değilsek bir arada olunız. Tüysüzoğlu: Birleşme çağnsı samimi değil- Uğur Mumcu'nun ölü- , mü üzerine üç sosyal de- mokrat partinin Usküdar ilçe başkanlaruun ortak [ ilan vermesi fikri nasıl oluş- tu? Anladjğnn kadanyla solda birlik tartışmaları bu ilaodan sonra iyice gündeme geldi. Vine bildiğim kadanyla sizin esas amacuıız, solda birlik çağnsı yapmak değüdi bu ilanda. Olay kendiliğinden oluştu. TÜVSÜZOĞLL - O gün evde hasta yaüyordum. Televizyonda banttan Uğur Mumcu'nun öldürüldüğünü oku- yunca şoke oldum. O gün Usküdar'da ilçe örgütü toplantımız vardı. Kalktım, • BeşyıldırDSP'ninçeşitli kademelerinde çalışüm. Her gittiğim yerde "Niye birleşmiyorsunuz" sorusuna muhatap oldum. Sol siyasi evrime baktığımız zaman kişilerin hatalan olduğunu görüyoruz. Esasında olan seçmene, oylanmıza oldu. kardeşime gittim. Durumu anlattım. O sırada ilçe sekreteri arkadaşım beni ara- dı. Örgüt toplantısında olduklanni, sol- daki diğer siyasi parti temsilcilerinin aradığını, Uğur Mumcu'nun öldürülme- sine karşı ortak hareket oluşturmak iste- diklerini anlattı. Ben de bu konudagö- rüşmeye hazır olduğumu söyledim. Ilce- ye gittim. Arka daşlanmla ne yapmamız gerek tiğini konuşurken CHP İlçe Baş- kanı Sayın AIi Cihat Işık ve yönetim ku- rulu üyeleri geldi. SHP adına da ilçe baş- kanı Mehmet Muş telefonla arayarak yüksek ateşle hasta yattığını, ama bizim- le konuşma için ilçe sekreterini görevlen- dirdiğini bildirdi. Daha sonra herkes ge- lince toplantıya geçildi. Bizim üyelerden birinden bir teklif geldi. Bunda üç parti- nin ortak imzasıyla gazeteye bir ilan ve- rilmesi öngörülüyordu. Diğer iki par- tinin temsilcileri de bunu kabul etti. İlçe sekreterlerine metnin hazırlanması ko- nusunda yetki verildi, bır buçuk saat ka- dar sonra da duyuru Cumhuriyet gazete- sine iletildi. Biz başiangıçta solda birleşme olarak düşünmeden bu işi yapmıştık. Ama ba- sında bu, solda birleşme olarak işlendi. Bu harekete toplumda bu dehli gereksi- nim olduğunu hissetmemiştik. Ondan sonrasını hep birlikte gördük, yaşadık. - Bu vüzden siz ilçe başkanlıği görevi- nizden oldunuz... TÜYSÜZOĞLU - Evet. Aradan bir kaç gün geçti. Partimizin üst makamla- nndan hiçbir tepki gelmemiştı. Bu arada arkadaşlanm ve ben görevden alınacağı- mızın bilinci içindeydik. Hatta "inşallah da alırlar" diyorduk. Hatta bazı arka- daşlanm istifalannı bana yazılı olarak da verdiler. Cuma gününegeldik. Sessiz- lik bende endişeye neden olmuştu. Ben öğleden sonra MYK üyesi Sayın Yaşar Mengi'yi aradım. Ondan görevimize son verildiğini öğrendim. - Geçmiş olsun. Sizin önayak olduğu- nuz bu geüşmeden sonra gerçekte soldaki bu üç partinin birleşebileceğine inanıyor musunuz? TÜYSÜZOĞLU - Beş yıldır DSP'nin çeşitli kademelerinde cahştım. Her gitti- ğim yerde "Niye birleşmiyorsunuz" so- rusuna muhatap oldum. Sol siyasi evri- me baktığımız zaman kişilerin hatalan olduğunu görüyoruz. Esasında olan seç- mene, oylanmıza oldu. Birleşmeye ina- nıp inanmadığımı sordunuz... - Ama DSPnin, merkezden, "GeP ça- ğınlanna u Hayır gelmem" biçiminde de bir tepkisi var... TtTSÜZOĞLU - Bunu söylüyorsu- nuz, ama Sayın Bülent Ecevit'in bütün sosyal demokratlar ve demokratik sos- yalistleri DSP çatısı altında birleşmeye ya da bütünleşmeye çağıran açıkJamala- n da vardır. - tkimiz farklı şeyler söyledik. Başka İSKENDER TÜYSÜZOĞLU 1956 Giresun, Görele doğumlu. Usküdar Lisesi'nde orta öğrenimini tamamladıktan sonra Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi nde yüksek öğrenimini yaptı. İÜ'nün çeşitli birimlerinde kamıı göreviyaptı. 1987'den 1991 yıltna kadar özelsektörde çalıştı. Son bir yıldır da serbest muhasebecilik yapıyor. İki hafta kadar önce DSP Usküdar İlçe Başkanhğı görevinden alındı. yerden çağrı geldiğinde "Gelmem, siz ba- na gelin" diyor... Gerçekten birleşmek is- teyen böyle mi davranır? TÜYSÜZOĞLU - Bunun üzerinde düşünmek gerekir. Birleşme çağnsı ya- pan diğerleri acaba samimi mi? Biraz da ona bakmak lazım. Ben o çağnyı yapan- lann hiçbir zaman samimi olduklan dü- şünce ve inancında değilim. Solda birleş- me özveri olmadıktan sonra gerçekleş- mez._1985'ten beri aynı şey tekrarlanı- yor. Üç partinin üst kademe yöneticileri- nin hiçbirinin bu konuda samimi olduk- lan görüşünde değilim. Onun için birleş- me tavanda değil, ama tabanda ola- cakür. Şu anda olmayacakür belki. ama önümüzdeki yıl yapılacak belediye se- çimlerindensonrabu rüzgânn önünde hiç kimse duramayacaktır. Solda birliğin mutjaka gerçekleşeceğine inanıyorum. - Üç partinin bugünkü oy oranlan son yapılan kamuoyu yoklamalarından belli. yasi parti lideri de des- teklemiştir. Böyle bir harekete girilmeseydi de çok daha adaletli bir seçim sistemi ol- saydı, 1991 seçimlerin- den sonra solda bir CHP arayışı içine gjrilmeyecekti. Solda birlik, hele de seçirnde birlik olmadıkça soldaki üç partinin bugün barajı aşıp •Solda birleşme özveri olmadıktan sonra gerçekleşmez. 1985'ten beriaynı şeytekrarlanıyor.Üç partinin üst kademe yöneticilerinin hiçbirinin bu konuda samimi olduklan görüşünde değilim. Onuniçin birleşme tavanda değil. amatabanda olacaktır. Bugün bir seçim yapılsa ne olur? TÜYSÜZOĞLU - Aa da olsa burada gerçeği konuşalım. Son bir kamuoyu yoklaması gördüm. SHP yüzde 11 kü- sur, DSP yüzde 8.5, CHP de ya yüzde 5 ya da yüzde 4.5'ti. Şimdi toplayalım. Eder yüzde 23. Bu üç parti bugünkü se- çim sistemi sonucu, yapılacak bir secim- de, bu oy oranlanyla parlamento dışı kalır. Ama DSP'yi zamanında yok et- mek için bu adaletsiz secim sistemini, solda birlik hareketi adına soldaki bir si- parlamento, ya da yerel yönetimlerde temsil edileceİclerine ınanmıyorum. - Varsayalım ki birlik oldu. Ama bu üç partinin üyeleri. yöneticileri, 1980 öncesi CHP'deydi. Ama kavga dinmek bilmedi. Şimdi eski CHP üçe bölündü. Bu gerçeğin ışığında bir birleşmeden ne kadar yarar umtılur? TÜYSÜZOĞLU - Öncelikle tavanda birlik sağlanması için üç-dört yılın geç- mesi lazım. Yeni yeni simalann, yeni yeni yöneticilerin siyaset sahnesinde yer- lerini almalan gerek. Bu adırrun atılması şart. Ama bunun meyveleri esaslı olarak üç-dört yıl sonra toplanır. Nitekim, ANAP'ın ülkeyı iyi yönetememesi, 1989'da SHP'nin hiç de beklenmedik bir biçimde başan kazanmasına yol açü. So- lun içine sağdan sızmalar da oluyor; mezhepçilik, hemşerilik gibi... Bu tip şey- ler aşılsa solda birlik daha kolay sağla- rur. Bir de yerel yöneü'mler sonınu var. Diyelim ki birfjk sağlandı. DSP'liler ve CHP'liler de şu andaki yerel yönetimleri savunmak zorunda kalacaklar. Bunda çıkış noktası bulamıyorum. Bazı yerel yöneticiler gerçekten iyi. Ama yine dele- ge usulü yapıhrsa.. delege saün almalan çok iyi biliyoruz. Şimdi yönetime talip olanlar o zaman hepten kaybedecekler. - Taban bu zorluklann farkında. Buna karşm bu birleşmeyi istiyor... DSP Bayrampaşa'yı alamaz TÜTSÜZOĞLU - İstiyor. Ama esas kıyamet yerel yönetim seçimlerinden sonra kopacak. Üç sol parti bu seçimler- de küçük beldelerde kişilere dayanan bir şeyler alabilirler. Büyük metropollerde ise hiçbirisi bir şey alamaz. DSP'nin İs- tanbul'da gözdesi Bayrampaşa'dır. Ama bu seçimlerde Bayrampaşa'yı da alamaz. İşin bir ilginç yanı daha var. Bilinçli seçmen ANAP'a yöneldi. Bilinçli ohnayan seçmen dediğimiz fe- odal ilişkileri güçlü olan secmense Üskü- dar'da RP'ye gitti. Üç siyasi liderimiz, otobüslerin tepesinden inip mahallelerde kendilerini göstermek zorundalar. Bun- dan sonra da bu işin ciddiyetini herhalde kavrayacaklardır. Ve tarih önünde de hepsi hesap verecektir.