Catalog
Publication
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Years
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Our Subscribers Can Login And Read Original Page
I Want To Register And Read The Whole Archive
I Want To Buy The Page
SAYFA CUMHURİYET 20TEMMUZ1992 PAZARTESİ
HABERLER
Çetin
iyimser döndü
• ANKARA (Cumhuriyet
Bürosu) - Avrupa Konseyı
Genel Sekreteri Catherine
Lalumiere, Dışişlen Bakanı
Hikmet Çetın'le yaptıklan
Orta Asya gezisının,
Türkiye'nın bu
cumhuriyetlere yardımında
yalnızolmadığını •
gösterdiğini söyledi.
Catherine Lalumiere ve
Çetin, dün Orta Asya
cumhuriyetlenne yaptıklan
altı günlük geziyi
tamamlayarak Ankara'ya
döndüler. Çetin, Ankara
Esenboğa Havaalanı'nda
gazetecilere yaptığı
açıklamada. Avrupa ve
bütün dünyanın, geçiş
döneminde olan bu
cumhuriyetlere yardım
etmesi gerektiğini söyleyerek
yaptıklan gezinin, bu
yardımın gerçekleşmesine
katkıda bulunacağma
inandığını ifadeetti. Avrupa
Konseyi Genel Sekreteri
Lalumiere de yaptığı
açıklamada, gezinin
organizasyon ve sonuçlar
açısından "çok başanh"
geçtiğmı söyleyerek
Avnıpa'nın bu
cumhuriyetlere yardımının
"kapısını araladığmı" ifade
etti.
Şahin tapu
dağıttı
• ALİAĞA (AA) - Devlet
Bakanı Erman Şahin,
nüfusun hızla arttığını,
kentsel sorunlann da buna
paralel şekilde giderek
büyüdüğünü söyledi. Devlet
Bakanı Erman Şahin,
lzmir'in Dikili ve Aliağa
ilçelerinde SHP ve DYP ilçe
merkezlenru zıyaret etti.
Erman Şahin, buralarda
yapüğı konuşmalarda ışsizlik
sorununun çözümü için
paket programlar
hazırladıklanru bildirdi.
Devlet Bakanı Şahin, Aliağa
ilçesınde gecekondu
sahiplerine tapu dağıtılması
dolayisıyla düzenlenen
törende yaptığı konuşmada
daşunlan söyledi:
"Nüfusumuz hızla artmakta,
kentsel sorunlar da buna
paralel şekilde
büyümektedir. Bu nedenle
artan nüfusun
geeksınımkrini karşılayacak
büyük projeler gündeme
gelmcktedır Bunlann
başhcalanndan olan tapu
konut konusu üzerine özenle
eğilmek gerekmektedir.
Sağkklı ucuz toplu konutlar
sayesinde
gecekondulaşmanın da
önüne geçebileceğimize
inanıyorum. Şehirleşme
bakanhğının kurulmasıyla
kentsel sorunlar karşısında
daha bütünsel planlar
uygulamalar yapma olanağı
da doğacaktır." '
Diyanette
reform paketi
•İSTANBUL(AA)-
Diyanet lşleri Başkanvekili
Mehmet Nuri Yılmaz, her
mûftünün doğuda da
görevlendirileceğini
belirterek müftülük
atamalanrun rotasyona tabi
olacağını söyjedi. Yılmaz,
dûn Diyanet İşleri
BaşkanlığYnın Fırat Kültür
Merkezi'nde düzenlediği
Marmara bölge
toplantısında yaptığı
konuşmada il ve ilçe
mûftülerinin atamalanna
ilişkin mevzuatm yeniden
dûzenlendiğini ifade ederek
"Müftüyü doğuya
göndermekisteyince gitmek
istemıyor. Doğuda ağır
şartlarda görev yapan
mûftüler huzursuz oluyorlar.
Bu nedenle rotasyonu
getireceğiz" dedi.
Yeşil kart 5
ağustosta
•İSTANBUL (ANKA) -
Saghk Bakanı Yıldınm
Aktuna, Türkiye'nin her
yerinde yeşil kartın 5
ağustostan itibaren
dagıtılmaya başlayacağını
bildirdi. Yıldınm Aktuna,
sağhk hizmetlerini beş
önemli hizmetin içine alan bir
hükümetin üyesi olmaktan
onurduyduğunu ifade
ederek yeşil kart
uygulamasının da sağlığa
verdikleri önemin
göstergelerinden biri
olduğunu söyledi. "Yeşil
kartla sağhk sonınlannı
çözeceğiz" demedik diye
konuşan Aktuna şunlan
söyledi: "Vatandaşlann
çektikleri çileyi ortadan
kaldırmak, insan onuruna
yakışan bir organizasyonla
onlara hastane kapılannı
açahm dedik. Yeşil kart
sağhk sorunlannın çözülmesi
anlamına gelmıyor. Genel
sağhk sigortasına başlanana
kadar vatandaşın acil sağhk
sorunlannın geçici bir
çözümü olarak getiriliyor. Şu
anda yeşil kartlar
basılmaktadır ve ilk yeşil kart
5 ağustosta verilecektir ve
bütün Türkiye'de
dağıtılacakür."
424 ve 430 sayılı kararnamelerle Bölge Valisi İstanbul'da basılan bir gazeteyi kapatabiliyordu
BütünTürkiye'deörtülüolağanüstülıal-2-
Prof.ZAFERÜSKÜL ~
Bu yetmedi, dolaylı yoldan.
ülkenin tümünde kısmi olağa-
nüstü hal ilan edildi. Bu nasıl
oldu? 424 ve 430 sayıb kanun
hükmünde kararnameler, Ola-
ğanüstü Hal Valisi'ne ve İçişleri
Bakanı'na, bir kısım yetkilerini
olağanüstü hal bölgesi dışında,
örneğin Ankara'da, İstanbul'-
da da kullanrna olanağı sağ-
landı. Artık. İstanbul'da bası-
lan bir gazetenin matbaası bile
kapatılabilirdi.
Olağanüstü hale ilişkin yet-
kilerin olağanüstü hal bölgesi
dışında kullanılması 1982 Ana-
yasası'na aykınydı.
Anayasa Mahkemesi de bu
aykınlığı saptadı. 430 sayüı Ka-
nun Hükmünde Kararname'-
nın. "olağanüstü hal ilan edıl-
meyen yerlerde olağanüstü hal
KHK'lannı uygulama" ola-
nağı veren bütün hükümlerini
iptal etti.
Ancak Anayasa Mahke-
mesı'nde dava konusu olmayan
ama mücavir il kavramını yara-
tan kanun hükmünde kararna-
me hükmü hâlâ yürurlükte.
Anayasaya aykırılığı Anayasa
Mahkemesi'nin emsal karany-
la saptandığı halde...
Sayın Başbakan'a ve Baş-
bakan Yardımcısı'na üçüncü
soru:
Olağanüstü hale ilişkin yet-
kileri olağanüstü hal bölgesi
dışında uygulama olanağı ya-
ratan kanun hükmünde karar-
namelerin hükümleri ne zaman
yürürlükten kaldınlacak?
Geleüm bu kanun hükmün-
de kararnamelerin olağanüstü
hal bölgesi içınde uygulanacak
hükümlerinin durumuna.
Kanımca, bu hükümlerin
hıçbirisi, anayasanm 121. mad-
desinin 3. fıkrasında sözü edi-
len, 'olağanüstü halin gerekli
kıldığı konulan' düzenleyen
hükümler değildir. Bu hüküm-
ler, 'hadiseye münhasır", 'ola-
ğanüstü halin neden ve amaç
öğeleriyle sınırh', 'somut ve öz-
gül' karar ve tedbirler değildir.
Bir tek örnek bunu kanıtla-
maya yeter.
Hukuk devleti anlayışı hu-
kukun üstünlüğünü gerektirir.
Hukukun üstünlüğü yargı de-
netimini kaçmılmaz kılar.
Yargı deneüminin yasaklandığı
bır rejime hukuk rejimi denile-
mez. Yargı organına başvurma
hakkının sınırlanması ise olağa--
nüstü halin gerektirdığı 'hadise-
ye münhasır', 'olağanüstü halin
neden ve- amaç öğelenyle
sınırlT. "somut ve özgül' bir ön-
lem değildir.
Oysa, 430 sayılı kanun hük-
münde karamame, 285 sayıb
Kanun Hükmünde Karar-
name'nin 7. maddesini yeniden
şöyle düzenliyor: "Bu kanun
hükmünde karamame üe Ola-
ğanüstü Hal Bölge Valisi'ne
tanınan yetkilerin kullanılması
ile ilgili idari işlemler hakkında
iptal davası açılamaz."
Bu ne demekür? Bu, olağa-
nüstü hal bölge valisinin, yet-
kilerini, hiçbir denetime tabi ol-
madan kullanabılmesı demek-
tır. Demokratik bır hukuk reji-
minde olağanüstü hal yönetimi
GUNEYDOGU'DA
OLAĞANÜSTÜ YILLAR • Olağanüstü hale ilişkin yetkilerin bölge dışında
kullanılması anayasaya aykınydı. Anayasa Mahkemesi, 430
sayılı KHK'nın olağanüstü hal ilan edilmeyen yerlerde
uygulanmasına olanak veren bütün hükümlerini iptal etti.
• Ancak Anayasa Mahkemesi'nde dava konusu olmayan
mücavir il kavramını yaratan hüküm hala yürülükte.
Anayasaya aykınlığı, Anayasa Mahkemesi'nin emsal
kararlanyla saptandığı halde. Sayın Başbakan ve Başbakan
Yardımcısı soruyorum. Bu hükümler ne zaman iptal
edilecek?
de bir hukuk rejımı ıse böyle bir
düzenleme hukuka uygun sayı-
labılir mi?
Bu hükümle ilgili olarak,
Anayasa Mahkemesi karann-
da şunlar yazıh:
"Bu hükmü hukuk devleti il-
kesi ıle bağdaşürabilmek ola-
nağı yoktur. Anayasanm 125.
maddesınin yedınci fıkrası ola-
ğanüstü yönetimlerde yasarun,
yürütmenin durdurulması ka-
ran verilmesini sınırlayabilece-
ğini belirtmektedir. Bu hük-
mün karşıt anlamından olağa-
nüstü yönetim usullerinde dahi
iptal davası açılmasını engelle-
meyeceği anlaşıhnaktadır. Ola-
ğanüstü hal bir keyfilik ve dene-
ümsizlik yönetimi değildir.
Olağanüstü yönetimlerde yet-
kili makamlann yaptıklan bi-
reysel ve düzenleyici işlemlerin
idari yargı denetimine bağlı ol-
ması gerektiğinden kuşku du-
yulamaz. Özgürlükçü demok-
ratik düzeni benimsemiş ülke-
lerde bunun tersi düşünü-
lemez". (Resmi Gazete, 5 Mart
1992.)
Anayasa Mahkemesi'nin dü-
şüncesi gayet açık. Yargı dene-
timini önleyen bu hüküm ana-
yasaya aykındır. Peki, Anayasa
Mahkemesi bu hükmü neden
iptal etmedi? Anayasa Mahke-
mesi diyor ki: "Bu hüküm ola-
ğanüstü halin gerekli kıldığı ko-
nulardan bırisini düzenleyen
bir hükümdür, bu nedenle de
anayasanm 148. maddesine
göre iptal davasına konu ola-
maz. Bu yüzden iptal ederrüyo-
rum." Anayasa Mahkemesi,
anayasaya aynhğını saptadığı
bir hükmü iptal edemiyor!
Bence, Anayasa Mahkemesi,
bu konuda kendisini 'yetkisiz'
saymakta haklı değildir. Bu ve
benzeri hükümlerin "olağanüs-
tü halin neden ve amaç öğele-
riyle sınırh" hükümler olmadığı
apaçıktır.
Israrla hukukun üstünlüğü-
nü sağlayacaklannı açıklayan
Sayın Başbakan ve Başbakan
Yardımcısı na dördüncü soru:
Anayasaya aykınlığı Ana-
yasa Mahkemesi'nce de sapta-
nan ama iptal edilemeyen ola-
ğanüstü hal kanun hükmünde
kararnameleri hükümlerini ne
zaman yürürlükten kaldıra-
caksınız?
Sıra, Olağanüstü Hal Bölge
Valiliği İhdası Hakkmda Ka-
nun Hükmünde Kararname'ye
Olağanüstü Hal Kanun Hükmünde Kararnameler
201 2935 Sayılı Olağanüstü Haf Kanumı'nun 11 madde-
sine3 bentite Kanuna Bır Ek MaddeEktenmesı Hak-
kında Kanun HOkmunde Kararname
259 1402SaytlıSıkıyöneUmKanunu'nunDe§ışik3 mad-
desmın bırincıfıkrasına (r) bendi ıle 2935Sayıfı Ola-
ğanüstü Hal Kanunu'nun 11 maddesine (p)Bendî
Eklemesi Hakkında Kanun Hükmünde Kararnanr*
285 Olağanüstü Hal Boige Valılığı İhdası Hakkında Ka-
nun HükmündeKararrtame
286 Olağanüstü Hal Böige Valılığı ihdast Hakkında 285
SayttıKanunHökmûndeKararnamenin4 maddesi-
nın ıkıncı fıkrasıntn (d} bendıne Bır Hükûm Eklenme-
sine Daır Kanun Hükmünde Karamame
287 OfağanüstüHat Bölge Val.Uöi ihdası Hakkında 285
sayılı Kanun Hükmünde Kararname'mn 5 maddesı-
ntn Besıncı Fıkrasnın Değıştırıimesıne Daır Kanun
Hükmünde Karamame
299 CHaganustûHaSBolgeValrhâı İhdası Hakkında 285
Sayılı Kanun Hûkmunde Kararnamenin 4 Maddesi-
nin Ikıncı Ftkrasıoa Bır BentEklenmesıne Daır Ka-
nun Hükmünde Kararname
313 Olağanüstü Hal Bölge Valiliöı ihdası Hakkında 285
Sayılı Kanun Hûkmunde Kararnamenın 4 maddesı-
nin Ikıncı Fıkrasına Bir BentEkîenmesıne Dajr Ka-
nun Hükmünde Karamame
321 Olağanüstü Hal BolgeValıitğılhdası Hakkında 285
Sayılı Kanun Hukmunde Kararnamenın 5. maddesi-
nın Yedinci Ftkrasının Oeğişbrilmesine Daır Kanun
Humûnde Kararname
387 Olağanüstü Hat Boige Vahlığı ihdası Hakkında Ka-
nun Hükmünde Kararnamed« Değtşıkitk Yapdması-
na ilişkin Kanun Hükmünde Kararname
413 2935Saytİ! Karvun ıte 285 Sayıiı Kanun Hükmünde
KararnamedeDegişıklıkYapılrnası Hakkında Kanun
Hükmünde Kararname (Yürürlükten kaidırıldı)
421 2935 Sayılı Kanun ıle 285 Sayılt Kanun Hukmunde
Kararnamenın Bazı Maddelerınde Değışıkhk Yaptt-
ması Haktonda Kanun Hukmunde Kararname (Yu-
ruriukten kaldırıidı)
424 Şiddet Olaylartnın Yaygıntaşması ve Kamu Duzeni-
nm Cıddı Şekilde Bozulması Sebebıne Dayalı Otaga-
nûstu Halin Devamı Suresınce Almacak İiave Tedbır-
lere ii'ışkın Kanun Hükmünde Kararname JYürürlûk-
ten kaidırıldı)
425 2935 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Degışık-
Itk Yapılması Hakkında Kaftun Hükmünde Kararna-
me
426 Olağanüstü Hal Bölge Valiliğı İhdası Hakkında 285
Sayıts Kanun Hükmünde Kararnamede Degışıkhk
Yapıfmasına Daır Kanun Hükmünde Kararname
427 OtağanustüHalKanunurtaİkıEkMaddeEklenmesi
Hakktnda Kanun Hukmunde Kararname
428 Olağanüstü Hal Boige Valıltğt İhdası Hakionda Ka-
nun Hükmunde Kafarnamenin 5 Maddesine Bır Fık-
ra Eklenmesıne Daır Kanun HükmurKİe Kararname
430 Olağanüsîü Ha! Böige VatîUğı ve Olağanüstü Hahn
Devami Süresınce Alınacak iiave Tedbirler Hakkın-
da Kanun Hukmunde Kararname
Ofağanüstü Hal Böige Vaiıtığı İhdası Hakkında Ka-
432 nun Hükmünde Kararnamentn5LMaddesırunSon
Fıkrasının Degıştırılmesıne Dair Kanun Hûkmunde
Kararname
461984 98.1984 18484
25.7 1986 14 81986 19196
10 7 1987.
1071987
24 71987
14.7,1987
15.7.1987
27.7.1987
19517
19518
Mükerrer
19530
23101987 4121987 19654
232 1988 24 2.1988 19735
12.41988 5.51988 19805
30 101989 6.111989 20334
94 1990 1041990 20488
13.41990 13.41990 20491
Mükerrer
9.51990 105.1990 20514
9 51990
1851990
18.5 1990
3011 1990
15 12 1990
14.1 1991
10 51990
22 5.1990
23 51990
28.^1990
16 12 1990
13 21991
20514
20525
20526
20739
20727
20785
geldi. Kısaca, 285 sayvh Kanun
Hükmünde Kararname'ye.
Olağanüstü Hal Bölge
Valiliği
285 sayılı kanun hükmünde
kararname, 10 Temmuz 1987'-
de kabul edildi ve 14 Temmuz
1987 tarihli ve 19517 sayılı Res-
mi Gazete'de yayımlarak yü-
rürlüğe girdi. Bu kanun hük-
münde kararname, olağanüstü
hale ilişkin olarak, anayasada
öngörülmeyen yeni bir örgüt-
lenme biçimini düzenledi: Ola-
ğanüstü hal bölge valiliği.
1982 Anayasası'nın 123.
maddesı, "İdare, kuruluş ve gö-
revleriyle bir bütündür ve ka-
nunla düzenlenir..." diyor.
Anayasanm 126. maddesı ıse
Türkiye'nın ıllere, ıllenn de dı-
ğer kademeli bölümlere aynla-
cağını belirtiyor. Ancak. aynı
madde, "Kamu hizmetlerinin
görülmesinde verim ve uyum
sağlamak amacıyla. birden çok
ih' içine alan merİcezi idare teşki-
latı kurulabilir. Bu teşkilatın
görev ve yetkileri kanunla dü-
zenlenir" hükmüne yer veriyor.
Türkiyede genel yönetimin
taşra kuruluşu, "mülki idare"
anlayışı içinde, il, ilçe ve bucak
kademelenmesi biçiminde ku-
ruhnuştur. Bununla birlikte,
bazı bakanlıklann, taşra örgüt-
lerini "bölge müdürlükleri" bi-
çiminde kurduklan da görülü-
yor. Çahşma Bakanhğı gibi.
Bu tür bölgesel örgütlenme-
nin anayasal dayanağı 1924
Anayasası'nda bulunmuyordu,
ama yine de bu tür örgütlenme-
ye gıdilmişti. 1961 Anayasası
gıbi 1982 Anayasası da bölge
örgütlenmesine olanak tanıyor.
Türkiye'nin bölge valilikle-
nne bölünmesi tartışılıyor. 12
Eylül yönetimi de bölge valiliği
uygulamasını gerçekJeştirme
eğilımındeydi.
Ancak, Ulusu Hükümeti'nin
bu yöndeki girişimi, ANAP ik-
tıdannca benimsenmedi. Ulusu
hükümeünin bir olağan KHK
ıle bölge vahlıği sistemine geç-
mesinden sonra, Olağanüstü
Hal Kanunu da düzenlemele-
nni. Türkiye'nin bölge valiliği
sısteminı gerçekleştirmesini
esas alarak yaptı.
Ulusu Hükümeti'nin bölge
valiüği hakkındaki KHK'sı,
bölge valiliğinin kuaıluşunıjn
bır yıl içinde gerçekleştirihnesi-
ni öngörüyordu. Olağanüstü
Hal Kanunu da buna dayana-
rak "Bölge valiliği teşkilatı
kurulup göreve başlaymcaya
kadar, bu kanunla bölge vali-
lenne verilen görev ve yetkiler il
\ alilerince yerine getirilir" hük-
münü getirdi.
Burada vurgulanması gere-
ken, söz konusu bölge vablik-
lerinin olağan yönetimin örgüt-
lenme bıçımı olarak düşünül-
mesıdir. Ancak, bölge valiliği
hakkındaki olağan kanun hük-
münde kararname, TBMM'-
nin 11.7.1984 tarihli oturumun-
da yürürlükten kaldınldı.
Görüldüğü gibi, Türkiye'nin
ıdan teşkılatında değişiİdikler
yapıhnası, olağanüstü hallerle
ilgili bir konu değildir.
Anayasaya göre yasa ko-
nusudur ya da bir yetki yasası-
na dayanılarak olağan kanun
hükmünde kararnamelerle dü-
zenlenebiür.
Bunun dışında, 285 sayılı ka-
nun hükmünde kararnamenin
yaptığı gibi, yepyeni bir olağa-
nüstü yönetim biçimi -olağa-
nüstü hal valiliği- yasayla bile
öngörülemez.
Bakınız bu konuda, hocala-
nn hocası Prof. Dr. Lütfı Du-'
ran ne diyor: "KHK 285, Ola-
ğanüstü Hal Kanunu'nu bir ke-
nara iterek, Doğu ve Güneydo-,
ğu illeri için 'Bölge Valiliği'-;
unvanı altında yeni bir yönetim;
rejimi getirmektedir" CTürkiye'
Yönetiminde Karmaşa, s.66-'
67). Prof. Dr. Lütfı Duran'a;
göre anayasada öngörülen ve,
statüleri de düzenlenen olağa-;
nüstü rejimlerin dışında, "bun-'
lardan ayn, farklı ve karma bir;
olağandışı rejimi kanun koyucu
daru ihdâs edemez ve bunun
için Bakanlar Kurulu'na yetki,
veremez ve devredemez... Oysa,
285 sayıh KHK, saydığı ilkrde.
mevcut olağanüstü hal rejimini
ilan ve tatbik etmiyor, 'Olağa-
nüstü Hal Bölge Valiliği' adıyla
bambaşka bir statü düzenleyip
uygulamaya koyuyor" (s. 66). t
Olağanüstü Hal Boige Valiliği-
nin yönetiminin anayasanm
öngördüğü sıkıyönetim ve ola-
ğanüstü hal yönetimlerinden
farkhhklannı açıklayan Prof.,
Duran şu sonuca vanyor.
"Doğu ve Güneydoğu Anado-.
lu'da varolan sorunlar ve çıkanj
olaylar hakkında hiçbir somut.ı
ve özgül tedbir, çare ve çözüm'
içermeyen 285 sayılı KHK,,
türü kendine özgü, olağandışı,'
süresiz. aynk bir rejimin huku-,
ki statüsünden ibaret otoıak iti-ı
banyla, anayasa ve dernokratik>
hukuk devletine tümü ile aykın
bir işlemdir" (s. 68). ,
Anayasada öngörülenlerin,
dışında bir olağanüstü yönetim
bıçiminin öngörülemeyeceğim,
Anayasa Mahkemesi de şu satır-;
larda açıkhyor: "Olağanüstü,
yönetim usulleri; olağanüstü
haller ve sıkıyönetim, seferber-,
lik ve savaş halinden ioarettir.;
Anayasa, bu olağanüstü yöne-
timlerin hangı ilkelere göre dü-
zenleneceğini açıkça göstermiş-
ür. O halde, bu sayılanlar,
dışında farklı bir olağanüstü
yönetim usulü, yasayla dahi dü-
zenlenemez."
Ama, bu sayılanlardan farkh
bir olağanüstü yönetim usulü,,
yani Olağanüstü Hal Bölge Va-
liliği denilen yönetim usulü, bir,
olağanüstü hal kanun hük-
münde kararnamesiyle düzen-;
lenmiş bulunmaktadır.
285 sayılı Kanun Hükmünde
Kararname yürürlüğe gjrdik-
ten sonra, 14 kanun hükmünde
karamame daha yürürlüğe so-
kularak ya 285'e ekler geürikii
ya da 285'te değişiklikler
yapıldı.
285 sayıh Kanun Hükmünde
Kararname ve onu değiştiren,
ya da tamamlayan 14 kanun
hükmünde kararname, görül-
düğü gibi, hukuka ve 1982!
Anayasası'na aykın.
Sayın Başbakan'a ve Baş-
bakan Yardıması'na beşinci
soru: ;
Anayasaya ve hukuka aykı-,
nlığı apaçık ortada olan 285j
sayıh Olağanüstü Hal Bölge
Valiliği İhdası Hakkında Ka-,
nun Hükmünde Kararname ile,
bu kararnameyi değiştiren yaı
da tamamlayan öbür 14 kanuq
hükmünde kararnameyi ne za-
man yürürlükten kaldı->
racaksınız? î
Sürecek
Ulkücüler kılıçlan kınından çekti
Türkeş: MÇP, milliyetçiliğinyeganeyeri
• MÇPGoıelBaşkaru
AlparslanTürkeş,
partisinden kopmakrve
MHP'ninyenidenaçıbnasj
karşısındatavırbeliriemek
için MYK üyeleri, ilve ilçe
başkanlanylatrirtoplantı
düzenledi.Türkeş
toplantidayapüğı
konuşmada,
"Milliyetçiliğinyegâneyeri
MÇP'dir"dedi.
ANKARA (Cumhuriyet Büro-
su) -MÇP'deki kopmalar ve
MHP'nin yeniden açılış çahş-
maları nedeniyle hareketlenen
ülkücü kesimde, artık "kıbçlar
da çekilmeye" başlandı. Tür-
keş, son gelişmeleri değerlendir-
mek ve bundan sonra takınıla-
cak tavn saptamak üzere, parti-
sinin Merkez Yürütme Kuru-
lu'nu önceki gün, il ve ilçe baş-
kanlannı da dün Ankara'da bir
araya getirdi. Bu toplantılarda
özellikle, MÇP'den kopan Sı-
vas Milletvekili Muhsin Yazıcı-
oğlu ve ekibiyle, MHP'nin
açılış çalışmalannı, MÇP yöne-
timinin dışında sürdürmekte
kararlı bir tutum sergileyen So-
muncuoğlu ve arkadaşlanna
karşı bundan sonra takınılacak
tavır netleştirildi.
Türkeş, parti örgütünü bir
araya getirdiği dünkü toplanti-
da yaptığı konuşmada, ad ver-
meksizin. partiden aynlan ekibi
eleştirdi. "Bugün, Türk mılli-
yetciliği dünya görüşü ve fıkn-
yatının yegâne temsil yerinin
MÇP olduğunu" vurgulayan
Türkeş, "12 Eylül sonrasının si-
Alparslan Türkeş MYK il ve ilçe başkanlannm katıldığı toplantida partisinden aynlanlara karşı geliştirilecek tavn netleştirdi.
yasi hayatında ve yâpılanmasın-
da çok büyük müşkülatlar içe-
risinde kuruhnuş bir partidir.
Kuruluşumuzdan sonra da, hiç
bir sıyasi kadronun tahammül
dahi gösteremeyeceği zorluk-
larla karşı karşıya kalarak, son-
suz maddı ve manevi sıkıntılan
yaşayarak, önümüzede 12 Ey-
lül'ün ve onu devam ettiren
kadrolann koyduklan engelleri
aşarak bugünlere geldik" dedi.
"MÇP'nin ilerleyişi ve ülkücü
hareketin mukaddes dava yo-
lundakı başansı hızla devam et-
mektedir. hiç bır engel bu yürü-
yüşümüzü durduramaya-
caktır" diyen Türkeş"; şöyle ko-
nuştu:
"Hele hele, 20 ekim 1991 se-
çimlerinde milliyetçi hareket
mensubu ülkücülerin dişinden,
tırnağından arttırdığı, çoluğu-
nun çocuğunun nskını har-
cadığı bir feragat ve fedakârhk
sonucunda, yıllann özlemi olan
'ulkücüler Meclis'e' dileği, 'ül-
kücüler Meclis'de' gerçeği hali-
negelmişüT.
Bu noktaya gelişte, ülkücü
camianın kanı, gözyaşı, emeği,
coluğunun çocuğunun rızkı ve
çok şerefli bir fıkir, dava ve mü-
cadele tarihinin birikımi
vardır."
MÇP'deki bu gelişmelere
karşı, Yazıaoglu da kendisini
destekleyen milletvekili ve eski
MÇP yöneticileriyle birbkte,
"örgüt turu"na çıktı.
Yazıaoğlu'nun hafta sonu
başlayan turunda ilk olarak,
Amasya, Tokat ve Sıvas'a gidil-
di. Bu turlann daha sonra diğer
illere yaygınlaştırılacağı, gidile-
cek illerde geniş katılımlı top-
lanülardüzenleneceği bildirildi.
Ağustos ayında da Ankara'da
bir kongre toplanarak, sürdü-
rülecek mücadelenin hangi çatı
altında olması gerektiği konu-
sunda bir karara vanlacak. Bu
karar, özellikle, mücadelenin
yeni bir parti çatısı altında mı
yoksa, MHP'de mi olması ge-
rektiği konusuna açıklık getire-
cek.
Yazıcıoglu ekibi, Türkeş'in
Ankara'da dûzenlediği top-
lantılara katıhmın düşük oldu-
ğunu savundu. ilk olarak Ocak
yöneticilerinin bir araya getiril-
mesiyle başlatılan toplantılar
serisıne, katıhmın düşük oldu-
ğu öne sürüldü.
Bulvar Palas Oteli'ndeki top-
lantı daha sonra basına kapah
rak devam etti.
MHP'nin kongre belgeleri L
emniyettebulunamıyor ]
MHPkayıÜan
arşivdekayboldu• MHP'nin 1979'daki son kongresine ilişkin ,
delege listelerinin de aralarında bulunduğu j
kayıtların, 12 Eylül'den sonra açılan MHP '
davası nedeniyle sıkıyönetim askeri 4
savcılıklarına gönderildikleri belirtildi. a
bu kayıtların, 12 Eylül'den,
TURAN YILMAZ ^^^ a ç ı
ı a n M H P
soruştur-'
,\NKARA-MHP'nin son ması nedeniyle sıkıyönetim as-
J
büyük kongresinin yapıldığı keri savcılığına gönderilmesinî^
1979 yüına ilişkin, içinde kong- gösterdikleri kaydedildi. '
re delegelerinin üstelerinin de Cumhuriyet'e bilgi veren bir,
bulunduğu kayıtlar polis arşiv- MÇP yetkih'si, "Emniyet arşi-'
lerinde bulunamıyor. MHP vindekı kayıtlar olduğu gjbi sı-1
kayıtlannın, 12 Eylül'den son- kıyönetim askeri savcılığına\
ra açılan MHP davası nedeniy- gönderihniş. Oradan da
1
le sıkıyönetim askeri savcıhk- kimbilir nereye gittiler" dedi. !
larına gönderildikleri belir- MÇP yönetiminin yanı sıra^
lendi. Delege lıstelen şimdi, MHP'nin kuruluş çahşma-*
ulaşılabilen diğer bazı kaynak- lannı yürüten eski MHP yöne-;
lan ile partililenn hafıza bilgi- ticileri de aynca, son kongre^
lerine dayanılarak toparlan- delegelerinin listelerini topar~
maya çahşılıyor. lamaya çahşıyor. MHP'nirr,
MÇP kaynaklanndan ah- eski Genel Başkan Yardımcı-;
nan bilgilere göre, kunıluş ça- lanndan Sadi Somuncuoğlu'-J
lışmaları suren MHP'nin son nun başkanlığında yürütülen;
kurultay delege hstelerini bul- bu çalışmalar çerçevesinde,'
mak için emniyet müdürlükle- emniyet müdürlüklerine baş-1
ri nezdinde yapılan girişimier- vurularak, delege listelerinin' .
den henüz bır sonuç ahna- bulunmasına çahşıldığı kayde-|
madı. MÇP yöneticilerinin dildi. MÇP yönetimi, özellikle'
başvurulan üzerine, Ankara 12 Eylül'den sonra siyasi ya-f
Emniyet Müdürlüğü arşivinde şamlanm partilerinde sürdü-'
yapılan araşürmada, MHP'- ren MHP delegeleri üzerinde
nin son büyük kongresine iliş- durmaya başladı. Bu yöndeki',
kin hiç bır kayda rastlana- çalışmalann, MHP'nin topla-î
madı. Polis yetkililerinin, ön- nacakolankongresinden,"par-.'
cekı yıllara ilişkin kayıtlann tinin MÇP'ye katılma karaıt
bulunmasına karşın, 1979 ahnası" yönünde bir karar
yılına aıt kayıtlann arşivde bu- çıkmasıru sağlamaya yönelik-
lunmamasına gerekçe olarak, olduğu öne sürülüyor.