Catalog

17TEMMUZ1992CUMA CUMHURİYET SAYFA DIŞ HABERLER Velayeti'ye taş ve yumurta • POTSDAM(Ajanslar) - Resmi birayaret içın Almanya'da bulunan İran Dışişleri Bakanı Alı Ekber Veiayeti, Potsdam'da saldınya uğradı. Zıyareünın üçüncü günunde doğu eyaletlennden Brandenburg'un Başbakanı Manfred Stolpe ıle görüşmek üzere Cecıhenhof Şatosu'na gıden Velayeti'ye çev rede toplanan bır grup tarafından taş, yumurta ve boş şışe atıldı. Polissaldırganlann İran kökenlı olduklannın tahmin edıldığını ve üç kışının gözaltına alındığını açıkladı. FIS liderlerlne 12 yılhapîs •BLIDA(CEZAYİR) (AA>- Cezayir'de faaliyetleri hükümet tarafından yasaklanan İslami Selamet Cephesi'nin (FIS) liderleri, Blida'daki askeri mahkeme tarafından önceki gün 12 yıl hapis cezasına çarpunldı. Mahkeme karanna göre, FIS Başbakanı Abbası Madani ve yardımcısı Alı Belhaç'ın 12'şer yıl, diğer 2 sanığm 6'şar, 3'ünün de4er yıl hapis cezalanna çarptınldıklan bildırildi. Hindistan'da kaza: 30 ölû • YENfDELHİ(4A> Hindistan'da bir bınarun cökmesi sonucu yaklaşık 30 kişinin öldüğü sanılıyor. Hındistan Bırleşık Haber Ajansı, Hımalaya Dağlan yakınındakı Shimla taıil kasabasında yaklaşık 70 kişinin kaldığı beş katlı bır binanın önceki gece çöktüğünübildirdi. Enkazdan şu ana kadar 8 ceset ve 25'i ağır olmak üzere 40 yarab çıkanldığıru belirten ajans, kötü hava koşullannın kurtarma çalışmalannı aksattjğını kaydetti. Yugoslavya'ya abluka uygulayacak NATO ve BAB gemileri Adriyatik Denizfne girdi NATO, Sırplannensesinde• Bosnalı Sırplann lide- ri Radovan Karadzic, 70 bin sivilin mahsur kaldı- ğı Gorazde çevresindeki kuşatmanın durdurul- ması için emir verdi. D«ş Haberier Servisi - Bırleş- miş Mılletler(BM) kararlan doğrultusunda Sırbistan ve Ka- radağ'dan kurulu yeni Yugos- lavya'ya uygulanan yaptınmla- n denetleyecek NATO ve Batı Avrupa Bırliğı(BAB) gemileri diin Adnyatik Denizi'ne gye- rek göreve başladı. İngiltere'nin başkentı Londra'da AT öncü- lüğünde yünitülen barış görüş- melennın ılk turundan sonuç alınamadı. Bosna-Hersek Dı- şışlen Bakanı Haris Sıladac, Hırvat ve Sırplara yönetimde eşıt yetkı önerirken Bosnalı Sırplann lıderi Radovan Ka- radac, 70 bin sivilin aylardır mahsur kaldığı Gorazde kenti çevresindeki kuşatmanın dur- durulması için emir verdi. . Yugoslavya ya deniz abluka- sını gerçekleştirecek Türk Komodor Denız Kurmay Al- bay Lütfü Sancar komutasın- dakı NATO Akdeniz Daimi Deniz Kuvvetı \e BAB donan- masına bağlı gemiler dün Adri- yatik Denizı'ne girerek Yugos- lavya'va denızden ablukayı başlattı Geçen hafta sonunda Portekiz'ın Lizbon limanından demir alan gemiler. bölgedc. " keşif. karakol, gözetleme dahıl her türlü deni/ trafiğını" kont- rol edecek. Abluka amacıvla oluşturulan gücün. Yugoslav li- manlanna girış çıkış yapan gemileri durdurup arama hakkı bulunmuyor Denız kuvvetin- de. Türkiye'den sancak gemisı olan Turgutreıs fırkateyninın >anı sıra ABD. İngiltere. Al- manva, İtalya, Hollanda. Yu- nanistan ve İspanya'dan da birer gemı bulunuyor AFP'ye uçıklama yapan bır Bosna-Hersek'te Hınat ve Miislüman savunma güçierinin yanında eski Fransız tejjonerleri de gönüDü olarak Sırpiara karış sa\aşıyor. (FotoğrafıREUTER) BAB gemılenne 6-8 dcnız dev- riye uçağı ve helikopterlerin vanı sıra erken uyan sistemı ile donatılmış NATO'ya bağlı 4 ANVACS uçağı da havadan destek \erecek. AT öncülüğünde yürütülen , . _ . _ Yugoslavva banş konferansı olarak nıtdedıği Bosnalı Sırpla- doğru ilerıedığini bildırdi. NATO yetkilisi, Akdeniz Daı- mi Deniz Kuvveti'ne bağlı ge- mılenn özellikle Karadağ lı- manlannı BAB'a bağlı gemıle- rın dc İtalya ıle Arnavutluk arasında yer alan Otranto Bo- ğazı'nı denetleyeceğinı söyledi Yelkili. gerek NATO, gerek çerçevesinde İngiltere'nin baş- kentı Londra'da. Bosnalı Sırp. Hınat \e Müslüman Üderler arasında yapılan görüşmelenn ılk turundan sonuç alınamadı Bosna-Hersek Dışışlen Bakanı Haris SiladAC "savaş suçlusu" nn lideri Radovan Karadzic'le aynı masaya oturmayı kabul et- meyince üç lider AT özel elçisi Lord Carnngton ile ayn ayn görüştü. Bosna-Hersek Dışişle- ri Bakanı Haris Siladzic, Bosna'da savaşa son verilmesi için tüm milisferin silahsızlandı- nlması ve ateşkes ilan edelmesi gerektiğıni söyleyerek Hırvat ve Sırplara yönetimde eşit yetki önerdi. Bosnalı Sırplann fideri Karadzic ise üniter bir devlete kesirdikle karşı olduklannı söy- leyerek bir konfederasyon oluş- turulması gerektiğıni belirtti. Bosnalı Hırvatlann lideri Mate Boban da konfederasyona be- lirli koşullarla sıcak baküklan- nı söyledi, ancak aynntı verme- di... " Öte yandan Reuter'in habe- rine göre Radovan Karadnc, Gorazde kentine yönelik Sırp kuşatmasınm durdurulması için emir verdı. Londra'da Avam Kamarası'na ziyareti öncesinde Reuter muhabirine demeç veren Karadzic, Sırp ko- mutanlardan kenti bombala- mayı derhal sona erdirmelerini de istedi Londrada banş görüşmeleri sürerken Bosna-Hersek'te Sırp milislerle Hırvat ve Müslüman güçler arasında çaüşmalar ye- nıden tırmanışa geçti. Sırplar, bir > andan Saraybosna'yı bom- j balarken bır yandan da geçen hafta ıçerisinde Bosna'run ku- zeyinde başlattıklan büyük çaplı saldınyı sürdürüyorlar. Saraybosna knz merkezi, Sa- ray bosna'da önceki gece başla- yıp dün sabaha dek süren çatış- malarda 13 kişinin öldüğünü, 72'sinin de yaraiandığını bildir- dı.Yugoslavya haber ajansı Tanjug. Sırp milislerin Saray- bosna'nın 180 km kuzeyindeki Bosanski Brod çevresinde yer alan köv ve kasabalardan bir- çoğunu ele geçırdiğini ve kente 19 TEMMUZ 1992 1 kişiye kişiye otomobil Toplaj nilyar MILtl PiyAN POLİTIKADA SORONLAR ERGUNBALCI Bosna-Hersek Haritadan SHinirken Bosna-Hersek'te yaşanmakta olan traiedinin boyutlan giderek genişliyor. Slovenya ve Hırvatistan, Müslüman göçmenlere kapılarını kapattılar. Müslümanlartam birça- resizlik içinde. Kaçamazsın, kapılar kapalı; savaşamaz- sın, silah yok. Sırplar, ülkenin büyük bölümünü denetimleri altına al- m/ş durumdalar. Hırvatlar da sessiz sedasız Hırvatistan'a yakın bölgeleri ele geçiriyorlar. Böylece Müslümanlar cendere içinde her geçen gün biraz daha sıkışıyorlar. Müslümanlar yaklaşık %46 oranla ülkede en büyük toplu- luğu oluşturuyorlar. Ama ellerinde kalan topraklar ülkenin ancak %15'i dolayında. Bu oran daha da azalacak. Halen Bosna-Hersek'in %85'ine yakın bölümü Sırbistan'la Hır- vatistan arasında paylaşılmış durumda. Bu kanlı paylaşım. savaşında Müslümanlara, %7-8'den fazla toprak kalaca- ğını sanmıyoruz. Zaten geçen yıl Sırplarla Hırvatlar ara- sında yapılan görüşmelerde Müslümanlara %5 dolayında toprak bırakıldığına ılişkin haberier çıkmıştı. Peki, Batı bu trajedi karşısında ne yapıyor? Bol bol toplantılar yaptyor. Sırbistan'ı kınıyor. Gözdağı veriyor. Zaman zaman tehditediyor. Müslümanların acısı- nı anladığını, paylaştığını bildiriyor. Yiyecek yardımı yap»- yor. özetle Batı, yaşlı kıtanın ortasındaki bu facia karşısında bir şey yapmıyor, yapamıyor. Bu olgunun çeşitli nedenleri var. önce Batı Avrupa ülkeleri kendi aralarında anlaşabilmiş değıller. örneğin Fransa Cumhurbaşkanı François Mitter- rand'ın geçen ay AT ortaklarına haber vermeden Saray- bosna'ya gitmesi, müttefikler arasında tedirginlik yarattı. Mitterrand bir anda tüm dikkatleri üzerinde toplarken, di- ğer liderler gölgede kalmıştı. Fransa, Sırbistan'a karşı yaptırım uygulanmasına uzun süre direnmiş, bu yüzden ortakları ile anlaşmazlığa düşmüştü. Şimdi ise Sırbistan'a karşı en sert şekilde davranılmasını savunan ülkelerden biri. Bu tutumu da, İngiltere ve Italya'nın daha temkinli po- litikalan ile bir ölçüde çelişiyor. Batı Avrupa ülkeleri yanlızca kendi aralarında değil,> ABD ile de uyum sağlayamamış durumdalar. Mitterrand'- ın Saraybosna gezisinden en çok tedirgin olan liderlerden biri Başkan Bush'tu Beyaz Saray, Mitterrand'ın ziyaretini Fransa'nın ABD'yi Avrupa'da devre dışı bırakma niyetinin yeni bir göstergesi olarak-yorumladı. Parıs ise VVashing- ton'un Avrupa'ya Bosna-Hersek bunalımı konusunda bol bol "nasihat" verdiğini, ama iş eyleme gelince yan çizdigi- ni ileri sürüyor. Helsinki'de yapılan AGİK zirvesinde Atlantik'in iki yaka- sı biraz daha uyumlu bir görünüm sergilediler. BAB (Batı Avrupa Birliği) ile NATO'nun, Sırbistan'a karşı yaptırımları denetlemek için ortak abluka uygulamaları kararlaştırıldı. Abluka kararı bnce BAB tarafından alındı. Daha sonra, (ABD'yi gücendirmemek için olsa gerek), ablukaya katıl- ması için NATO'ya çağrıda bulunuldu. Ancak gerek BAB. gerekse ABD, ablukanın hava ve deniz kuvvetleri tarafın- dan uygulanacağını. kara birliklerinin operasyona katıl- tmayacağını belirttiler Gerçek şu ki, Sırbistan'a bir askeri müdahaleyi kimse ıstemiyor. Başkan Bush. seçimlere kısa süre kaldığı bir sı- rada Sırbistan'da batağa saplanmaktan korkuyor Dağhk bir Balkan ülkesine yapılacak müdahalenin, çölde Sad- dam Hüseyin'in ordusuna karşı düzenlenen saldırıdan çok daha tehlikeli ve kanlı olacağının bilincinde. Aynı kaygı, Avrupa ülkeleri tarafından da paylaşılıyor. ingiltere ile italya, kara kuvvetlerinin katılacağı bir askeri müdahaleye karşı olduklannı açıkça ifade ettiler. Peki, kara kuvvetleri katılmasın da sadece Sırp mevzile- ri havadan bombalansın Olmaz mı? Batılılar şimdilik buna da yanaşmıyorlar. Ve Bosna-Hersek dünyanın gözleri önünde haritadan siliniyor TÜRKtYE-AVRUPAKONSEYl ~ La Lıımiere'den Ankara'ya övgü ALMA ATA (AA)- Avrupa Konseyı Genel Sekreten Cat- herine La Luimere. coğrafı durumu ve tarihı dolayısıyla bo'lgede çok büyük bır sorum- luluğa sahip olan Türkiye'nin bağımsızhklannı yeni kazanan ülkeler için bir örnek oluştur- duğunu söyledi. Avrupa Konse>ı Bakanlar Komıtesi Donem Başkanı olan Hıkmet Çetının BDT cumhunyetlerı turuna katıl- makta olan La Lumiere, Tif- lis'ten Alma Ata'ya gıderken uçakta gazetecilcrc yaptığı açıklamada. Türkıvcnın çev- resinde ıstıkrar ara>an ulkeler- le Avrupa arasında bağlantı görcvını vaprridsının. arzu edi- lcn ve doğal karşılanan bir tu- tum olduâunu belirtti. Türkiye'nin. Ataıürk'ten bu . vana. çoğulcu demokrasi, in- san haklan ve Batılı anlamda bır ekonomık kalkınma teme- lınc dd>anan bilınçlı bır top- lum modeli seçımi yaptığını kavdeden La Lumiere. "Bu se- çımi vapmış olan Türkıye. do- ğal olarak bölgede henüz seçi- mını yapamamış olan ülkeler ıçın bir örnek oluşturmakta- dır"dedi. La Lumiere, Baû'run, SSCB'- nin dağılrnasından sonra oiu- şan yeni cumhuriyetlere mali yardımdan kaçınmasının bir hata olacağı ve birçok tehlike- yi beraberinde getirebileceği uyarısında bulundu. \EW YORK'TA KIBKIS GÖRÜŞMELERİ Kıbrıs pazarlığı OSMAN KARAKAŞ NEW YORK - Kıbrıs'ın gele- ceği ile ilgiü tarıhi göruşmelere dun Birleşmiş Milletler'de baş- landı. 1974 yılında yapılan ba- rış harekâtından sonra Lerçekleştırilen ilk tarihi göruş- mede taraflar istekleri ile vere- ceklerını açıkça ortaya koyacakiar. BM Guvenlik Konseyı'nin 750 sayılı kararı çerçevesinde Genel Sekreter Butros Gali ta- rafından hazırlanan "fikirler demeti"nden yola çıkılarak sur- durulen goruşmelerin ağırlık konusunu toprak ayarlaması oluşturuyor. Önceki gun Genel Sekreter Gali ile ayn avrı goru- şen Rum yonetimi lideri Yorgo Vasıliu ile Turk tarafı lideri Ra- uf Denktaş, göruşme programı uzerinde durmuşlardı furk tarafından bir yetkilı, gorüşmekrde sorunun bir pakct olarak ele alındıöını. bir konu- da anlaşma yapılıp diğer konu ya da konularda anlaşma olma- ması diye bir hedef olmadığını ifade ederek özellikle toprak ko- nusunda spekülasyonlar yapıl- dığını söyledi. Rum tarafının ıddia ettiği kayıp kişilerle Türk tarafının bir iigisinin bulunma- dığına değinen yetkili, "1619 ki- şilik kayıp listesi abartılmış olmakla birlikte bu insanların çoğunun kendileri tarafından katledildiği ortaya çıkmış du- rumdadır. Yanı sıra Türk tara- fının 803 kaybı bulunmaktadır. İlk turu kısa bir süre önce gerçekleştirilen goruşmelerin ikinci bölümünün Kıbns için hayatı bir onem taşıdığına dik- kat çeken yetkili şöyle konuştu: "Sorunun çozümüne hiçbir za- man bü kadar yaklaşılmadı. Bu görüşmelerde bir çözum bulu- nabilir«e bulunacaktır. Görüş- meler anlasmazlıkla sonuçlandığı takdirde ne olaca- eını kestirmek oldukça zor. "