Catalog
Publication
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Years
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Our Subscribers Can Login And Read Original Page
I Want To Register And Read The Whole Archive
I Want To Buy The Page
SAYFA CUMHURİYET 4 MART1992 ÇABŞAMBA
10 DIŞ HABERLER
Ankara'nın, Avrupa'nın iki numaralı savunma grubu olan IEPG'nin üyeliğinden uzaklaştınlması gündemde
Avrupa savunmasındaTürkiye'yedarbe
Begin yoğun bakımda
• AA(Kudûs)-İsraıi'ineskı Başbakanı
Menahem Begin, dün sabah geçirdiği
beyin kanaması sonucu yoğun bakıma
alındı. ABD'nin arabuluculuğu sonucu
İsraıl'le banş yapan tek Arap ülkesi
Mısır'la 1979yılındaimzalananCamp
David Banş Antlaşması'nın
mimarlanndan olan Begin'ın,
Telavivdekı bir hastaneyc kaldınldığı ve
bilincininyerindeolmadığıhaber
ven'ıyor. 78yaşındaki Begin, 1983
yılının cylül ayında devlet yönetiminden
aynlmıştı.
K.lrak'a BM temsilcisi
• AA (New York) - Fransa ile Ingiltere,
Kuze> Irak'ave ülkenin Şiiçoğunluğa
sahıp güneyine bır BM temsilcisinin
gönderilmesinden yana olduklannı
bildirdiler. Diplomatik kaynaklardan
dün edinilen bilgiye göre, Londra ve
Paris. halen diğcr başkentlerle ve BM
sekreterliğiyle bu konuyu görüşü> or.
BM halen, Kuzey Irak'ta bir banş gücü
bulunduruyor. Kuzey Irak'taki BM
askerleri, Kürtlerle Irak ordusu arasında
mey dana gelen olaylan tespit edip
bölgedeki BM ınsani temsilciliklennin
faaliyetlerinin korunmasından sorumlu.
Velayeti ABD'ye çattı
• AA(Tahran)-İranDışışleri Bakanı
Ali Ekber Velayeti, Amerikan
yönetiminin, komünizmin çöküşünün
ardından ortayaçıkan boşluğu, kendi
yaran doğruhusunda doldurma çabası
içinde olduğunu öne sürdü. Tahran'da
öncekı gün başlayan "Eskı Sovyetler
Bu liği'ndeki değişim ve bu değişimin
Üçüncü Düny a üzerindeki etkisi"
konulu konfcransın açış konuşmasını
yapan Velayeti, bağımsızcumnuriyetler
içındekı ıstikrarsızlık kaynaklannın.
Amerika tarafından böigedeki etkisini
büyütme yolu olarak kullanılabileceğini
savundu.
CezayirtJe üç idam
• AA (Cezayir) - Cezayir'de bir
mahkeme, Hizbullah örgütü üyesi üç
kişiyi alüa) cezasma çarptırdı. Cezayir
radyosu, ölum cezasına çarptırılan bu
üç kişinin, Tlemcen kasabasında
duruşmaları geçen pazar günü
• başlayan ve haklarındaki karar dün
sabah açıklanan 25 kişilik gruptan
olduğunu duyurdu. Radyo,
mahkemenin başka bir sanığı 20 yıl,
bir diğerini ise 10 yıl hapse mahkûm
ettiğini bildirdi, ancak diğer 20 sanığır
durumu hakkmda bilgi vermedi.
Cinayet, adam kaçırma, dini yerlere
saygısızlık etmek, yasadışı örgütler
kurmak ve ruhsatsız silah
bulundurmaktan yargılanan sanıklar,
bir taş ocağındaki bekçiyi öldürdükten
ve buradaki patlayıcı maddeleri
çaldıktan sonra yakalanmışlardı.
Pavapottî'den yasak
• AA(Loch
I Lomond) -
İskoçya'da bulunan
dünyaca ünlü
İtalyan opera yıldızı
Luciano Pavarotti,
I polenleri şarkı
isöylemesinezarar
vereceği gerekçesiyle odasma kokulu
çiçek geurilmesini yasakladı. Loch
Lomond'da otelin sözeüsü, "Polenleri
dolayısıyla çok kokulu çiçekler ve güçlü
kokusu bulunan dezenfektanlar.
Pavarotti'nin odasınasokuljııayacak"
dedi.
İraıfda çatışma
• AA (Lefkoşa) - Tahran'da
üniversite öğrencileri ile Devrim
Muhafızları arasında çatışma çıktığı
bildirildi. Yönetim aleyhtarı Halkm
Mucahitleri adlı örgüt tarafından
yapıian açıklamada, pazar günü Hacı
Nasır Tusi Üniversitesi'nde meydana
gelen olaylar sırasında çok sayıda
öğrencinin yaralandığı ve gözaltına
alındığı belirtildi. Devrim
Muhafızları'nın göstericileri zor
kullanarak dağıttığını ve bu arada
gözyaşartıcı bomba kullandığını
kaydeden Halkm Mucahitleri grubu,
öğrencilerin daha sonra gozaltındaki
arkadaşlannın serbest bırakılması için ,
boykot yaptıklannı bildirdi.
Açıklamada, göstericilerin Iran'daki
dini yonetim aleyhinde sloganlar
attıkları da ifade edildi.
Boykot ters tepti
• AA (Brüksel) -Yunanistan'ın,
Makedonya sorununda kendi tarafını
tutmayan Hollanda'ya karşı başlattığı
boykot kampanyası ters tepti.
Yunanlann, Hollanda mallanru boykot
etmeye kalkışmaian. Hollandablann
sert tepkisine yol açtı. 'De Telegraph"
gazetesınde yayımlanan bir mektupta.
Hollandahlann yaz tatillerini geçirmek
içın Yunanistan yerine Türkiye'yi tercih
etmeleri istendi. Mektubun sahibi
T. Vissher Yunanistan'ı kstederek
"Avrupa'nın bu şımank çocuğuna arük
iyi bir ders verrne zamanı geldi.
Taıilinizi, doğası ve insanlan güzel bir
ûlke olan Türkiye'de geçirin" diyeçağn
yaptı.
HALUK GERAY (Ankara) - Türkiye'nin, Avrupa'nın savunmasında
NATO"nun yerini alacak olan Batı Avrupa BirliğTnden (BAB) dış-
lanmasından sonra yüz milyonlarca dolarhk ileri teknoloji projelerini
ve silah pazarını oluşturan Avrupa Bağımsız Program Grubu'n-
dan da (IEPG) dışlanması gündeme geliyor. Savunma sanayii çev-
releri, hükümeti 'sert muhalefet' yapması için uyardılar.
Geçen aralık ayında yapıian Maastricht
zirvesinde AT ülkeleri. Avrupa savunması-
nın NATO'ya bırakılmayıp BAB'ın Avru-
pa Topluluğu"nun sa\ unma kanadmı oluş-
turması konusunda anlaşmışlardı. Tür-
kiye'nin "ortak üye". Yunanistan'ın ise
'tam üye' statüsünde olması önerilerek
Türkiyc BAB'dan dışlanmıştı.
Türkiye'nin tam üye olduğu lEPG'nın
de BAB içinde eritilmesi üzerinde anlaşan
Avrupa ülkeleri. konuyu 6 martta Nor-
veç'in başkenti Oslo'da yapılacak toplantı-
da gündeme getirmeye hazırlanıyorlar.
Konuya yakın kaynaklar, toplantıya
IEPG'ye üye 13 ülkenin savunma bakanla-
nnın katılacağına işaret ederek, Norveç ve
Türkiye dışındaki Avrupa ülkelerinın. ör-
gütün BAB'a dahil edilmcsi konusunda
görüş birliği içinde olduklannı kaydediyor-
lar. lEPG'nin BAB'ın içinde eritilmesi du-
rumunda.- Türkiye, Avrupa'nm ikinci
önemli savunma örgütünden de dışlanmış
olacak.
Ankara karşı çıkmatı
Savunma Sanayicileri Derneği Başkanı
Cemil Ankan, konu>la ilgili olarak şu yo-
rumu yaptı:
"L'zunca birsüredir. lEPG'nin BAB içi-
ne alınması Avrupalılarca savunuluyor.
BAB üyesi olmayan Norveç ve Türkiye
var. Bizler çeşitli temaslarda buna karşı
çıktık. Ancak Avrupa ülkeleri lEPG'yi
BAB'a dahil eımeye kararlı görünüyorlar.
Eğer bu gerçekleşirse, Türkiye ortak ilerı
teknoloji araştırma-geliştirme projelerin-
den ve çok önemli bir pazardan dışlanmış
C'lacak. Türk hükümeti bu karann alınma-
sına muhalefet etmelidir."
1976 yılında savunma araç vc gereçleri
konusunda Avrupa çapında işbirliğinde
bulunmak ıçın kurulan IEPG. sonraki yıl-
larda Avrupa savunma sanayii temelindekı
verimliIiğinvearaştırrna-geliştinTieyoluyla
teknolojik düzeyin geliştirilmesi konusun-
da çalışmaya yönelmişti.
Türkiye halen Roketsan öncülüğünde
Stınger füzesı üretimi ve Aselsan'daki gü-
düm elektroniği sistemlcri üretimi çerçeve-
sinde yer alıyor. Aynca FLA (Geleceğin
Büyük Uçağı) projesi çerçcvesinde F-16'-
ları üretcnTiirkhava-uzay sanayii yeralı-
yor. İleri teknolojiler alanında da Türkiye,
altı adet teknoloji projesine başvurmuş ve
gerekli parasal kaynaklan ayırmış bulunu-
yor.
lEPG'nin Batı Avrupa BirliğTne dahil
edilmesi durumunda Türkiye'nin kauldığı
bütün projeler lartışmalı halegelecek. An-
kan. bu konuda şunlan söyledi:"IEPGak-
tivitelerini nasıl kaydırırlar bilemiyoruz.
Ancak Türkiye'nin dahil olduğu projeler
tartışmalı hale gelebilir. Kişisel kanımız,
başlamış olan projelerin sonuçlanana ka-
dar devam ettirıleceğı şeklinde. Çünkü an-
laşmalardan doğan sorunlar ortaya çıka-
caktır. Yeni başlanan projeler ise şemsiye-
sine dahil edilebılır kı bu Türkiye savun-
masının geleceği için olumsuz olacaktır."
Geçen hafta sonu yapıian referandumda halkın yüzde 99'u bağımsızlık lehinde oy kullandı
Bosna-Hersekde artıkbağmısızDış Haberler Servisi-Bosna-Hersek
Devlet Başkanı Aliya İzzetbego-
viç dün. cumhuriyetin bağımsızlı-
ğını ilan etti. Eski Yugoslavya'nın
ÎCaradağ Cumhuriyeti'nde yapı-
ian referandumda ise halkın yüz-
de 95'i Sırbistan'a bağlı kalınması
yolunda oy kullandı.
Bosna-Hersek'in bağımsızlığı, dün hü-
kümeıle Sırp yetkililer arasında başkentte-
kı barikatlann kaldınlması konusunda
vanlan anlaşmanın ardından ilan edildi.
Yapılan resmi açıklamaya göre. halkın
yü>de 63.4'ünün katıldığı referandumda
oylann yüzde 99.43'ü bağımsızlık lehinde
verildi.
Devlel Başkanı İzzetbegoviç, "Sorun re-
ferandumla çözüme kavuşmuştur. Bosna
artık bağımsızdır ve uluslararasında da ta-
nınmak istemektedir" dedi. Bosna-Her-
sek'te halkın yüzde 41'i Müslüman, yüzde
34'ü Sırp, yüzde 17'sı de Hırvatlardan olu-
ştıyor Sırplar referandumu boykot etmiş-
ler'di.
AA'nın haberine göre Karadağ Secim
Komisyonu Başkanı Radojko Djuricanin
dün düzenlediği basın toplantısında. hal-
kın yüzde 66.04'ünün katıldığı referandum
sonucu yüzde 95.94'lik bir oy oranıyla Sır-
bistan'a bağlı kalınmasına karar verildiğını
açıkladı.
Bağımsızlık ilan edilmeden önce olaylar
şöyle gelışti
Bosna-Hersek Devlet Başkanı Aliya İz-
zetbegoviç, Başbakan Jure Pehlivan ile Sır-
bıstan Demokratik Partisi lideri Radovan
Karadzıç önceki gün başkent Saray-
bosna'da bır araya geldi. Taraflar geçen
hafta sonu yapıian bağımsızlık referandu-
mıınun ardından başkentte vecumhunye-
tin Sırplann çoğunlukla yaşadığı bölgeler-
dc kurulan barikatlann kaldınlması
konusunda anlaştılar.
Reutcr'ın haberine göre Başbakan Yar-
dımcısı Muhammed Cengiç, toplantı erte-
sınde "Sırbıstan Demokratik Partisi ile
hükümet arasında yapıian görüşmelerde
barikatlann derhal kaldınlması yolunda
anlaşmaya vanlmıştır" dedi Cengiç, silahlı
gruplarla görüşeceğinı de kaydetti.
Bosna sorununun çözümlendiğini belir-
terek bankatlann kaldınlacağını haber ve-
ren başbakan yardımcısı, bağımsızlık tar-
tışması hakkmda bilgı vermedi. ancak
Başkent Saray bosna'da Müslüman kız öğrencikr din dersi eğitimi görii> orlar.( Fotoğraf: NEWSWEEK)
"Sırplann tüm taleplerinı kabul etmedik"
dedi. Sırplar. Bosna-Hersek'in bağımsızlı-
ğına karşı çıktıklan için geçen hafta sonu
yapıian referandumu boykot etmişlerdi.
Sırbistan Demokratik Partisi. Bosna-
Hersek yönetiminin bağımsızlık yolunda
attığı adımları dondurmasını. AT girişimi
ile başlatılacak görüşmelere katılması ve
kanton yönetimine geçiîniesini talep edi-
vor. Bu konularda taraflar arasında bir
anlaşma sağlanıp sağlanmadığı açıklık ka-
zanmadı. Sırplar bağımsızlık karanndan
\azgeçilmedikçe yönetimle görüşmeyecek-
lcrini açıklamışlardı.
Sırbistan Demokratik Partisi yetkilile-
rınden Rajko Dukiv, Saraybosna TV'sine
verdiği bir demeçte hâlâ barikatlan koru-
yan SÎrplara evlerine dönmeleri çağnsında
bulundu. AFP'nin haberine göre Dukiv
"Kapitülasyon anlaşması imzalamadık"
dedi.
Referandum sırasında bir Sırplının öldü-
rülmesi uzenne çıkan çatışmalar sırasında
kapanan dükkânlar dün tekrar açıldı.
Dükkânlar önünde uzun kuyruklar olu-
şurken, kent ulaşım sisteminin de demir-
yollan dışında tekrar çalışmaya başladığı
bildirildi. Demiryollannın bomba ihbarla-
n nedeniyle ulaşıma açılmadığı bildirildi.
25 şubattan bu yana Irak'a ait kimyasal başlıklı 75 füze BM uzrtıanlannca imha edildi
Saddam'm kimyasal gücüne ilk ağır darbe
Dış HaberlerServisi - Saddam Hüseyin'in kimyasal silahları ilk kez im-
ha edildi. Irak'ın elindeki kitle imha silahlarmın denetimi ve yok edil-
mesiyle görevli Birleşmiş Milletler uzman heyeti, Saddam'ın Kör fez
savaşı sırasında sık sık kullanma tehdidinde bulunduğu kimyasal baş-
lıklı füzelerden 75'inin imha edildiğini açıkladı.
Kimyasal başlık taşıyan füzelerin imha-
sıyla görevli uzmanlar ekibinin şefı Michel
Desgranges, Bağdat'ta gazetecilere bir açık-
lama yaparak imha işlemine 25 şubatta Na-
sıriye kenti yakınlarındaki Hamasiye'de baş-
ladıklarını söyledi. Desgranges, söz konu-
su bölgede kimyasal başlıklı 400 füze bu-
lunduğunu beiirtti. İmha çalışmalan sıra-
sında herhangi bir güçlükle karşılaşmadık-
lannı ve vetkililerin kendileriyle işbirliği
içinde olduğunu söyledi.
Söz konusu 75 füzenin imhasıyla Irak1
ın elindeki kimyasal silahlar ilk kez yok edil-
miş oldu. BM uzmanları kalan füzelerin de
önümüzdeki 8-10 gün içinde günde 40 adet
olmak üzere imha edileceğini kaydettiler.
Ambargo etkili mi?
ABD'de Birleşmiş Milletler'in kararıyla
Körfez krizinin patlak verdiği 1990 yılı ni-
san ayından bu yana Irak'a uygulanan eko-
nomik ambargonun etkisi konusunda farklı
goruşler dile getirildi.
ABD Savunma Bakanlığı tarafından ha-
zırlattırılan ve "tarafsız" olarak nitelendi-
rilen bir araştırmada, Irak'a uygulanan am-
bargonun aşındığı, Irak'ın gıda ithal edip
petrol ve altın ihraç edebildiğine dikkat çe-
kildi. Araştırmada, "Irak yönetiminin ba-
listik füzelerin imhasına giderek daha faz-
la direnmesinin de bu ülkeye uygulanan
ekonomik ambargonun etkisini iyice kay-
betmesinden kaynaklandığı" iddia ediliyor.
ABD yönetimi ise ambargonun Irak'ı zor
duruma düşürdü|üne ve Irak halkına bü-
yük acılar vererek Saddam'ın siyasi gelece-
ğini de zorladığına inanıyor.
Araştırma, Birleşmiş Milletler ve diğer
kaynaklara dayanılarak Philadelphia'daki
Dış Politika Araştırma Enstitüsü Ortado-
ğu Uzmanı, Ekonomist Patrick Clavvson ta-
rafından ABD Savunma Bakanlığı için ha-
zırlandı. Araştırmada, Irak halkının gün-
lük yaşammın giderek iyileştiği, Irak'ın,
ekonomik ambargo öncesi gıda ithalatının
yuzde 75'ine eşit miktarda gıda maddesini
dışardan alabildiği, Irak'ın toplam ithala-
tının da Körfez savaşı öncesinin yüzde
25'ine ulaşttğı belirtildi. Irak, Körfez sava-
şı öncesinde de gıda ihtiyacının büyük kıs-
mını ithalatla karşıhyordu.
Kanter Ankara'da
Türk-ABD
ilişkileri
mükemmelCUMHURİYET (Ankara) - TÜr-
kiye'ye resmi bir ziyarette bulu-
nan ABD Dışişleri Bakanlığı
Müsteşan Arnold Kanter, An-
kara'daki temaslanna dün baş-
ladı. Türkıye-ABD ilişkilerinin
mükemmel bir düzeyde olduğu-
nu belirten Kanter, temaslan sı-
rasında bu ilişkilerin daha fazla
nasıl geliştirilebileceği üzerinde
durulacağını söyledi.
Kanter. dün sabah Dışişleri Bakanlığı
Müsteşarı Özdem Sanderk ile bir araya
geldi.
Dışişleri Bakanlığı Müsteşan San-
berk, görüşmeden önce gazetecilere yap-
tığı açıklamada. Türkiye-ABD ilişkileri-
nin belırli biryapılanma içindeelealındı-
ğı son 6 aydan ben konuk müsteşar
Kanter ile ikinci defa bir araya geldiğini
hatırlatarak. görüşmelerde Türk-ABD
ilişkilerinin ıçeriğini oluşturan bütün ko-
nulann ele alınacağını kaydetti.
Sanberk. görüşme konulannın siyasi
ağırlıklı olduğunu belirterek. buçerçeve-
de ikili ilişkiler. bölge ve dünyadaki geliş-
meler konusunda görüş alışvenşinde bu-
lunulacağını beiirtti.
Sanberk. Türk-ABD ilişkilerinin yapı-
lanmasının askeri işbırlığı. siyasi istişare-
ler. ekonomik, teknık ve diğer konularda
işbirliğınden oluştuğunu bildircrek, ko-
nuk müsteşar ile görüşmelerde, son 6 ay
içinde bu konularda yapılanlann gözden
geçirileceğını. görüşmenın Başbakan Sü-
leyman Demırel'in ABDzıyaretıertesine
rastladığını. bu açıdan da zıyaret sırasın-
da alınan kararlann uygulanmasına ılış-
kin görüş alışvenşı yapılacağını söyledi.
ABD Dışişleri Bakanlığı Müsteşan
Arnold Kanter ise müsleşar olarak ilk
dış, gezisini Türkiye'ye yaptığını belirte-
rek, bunun Türk-ABD iüşkilerine ver-
diklen önemin bir göstergesi olduğunu
vurguladı.
Kanter. iki ülke arasındakı ilişkılenn
mükemmel düzeyde olduğunu belirte-
rek. Ankara"dakı temaslan sırasında iki
ülke arasındakı ilişkılenn daha fazla na-
sıl geliştirelebileceğı üzennde durulaca-
ğını kaydetti.
Başbakan Demirel'in ABD ziyareti-
nin kendileri açısından mükemmel oldu-
ğunu söyleyen Kanıer, Demirel'in
ABD'yı ziyaretı ile başlayan sürecin de-
vam ettinlmesini istediklerinı kaydetti.
Bir gazetecinin. eski ABD Dışişleri
Bakanı Henry Kissinger'ın. ABD'nin
Orta Asya cumhuriyetlerinde tek başına
hareket edebileceği yolundaki sözlerini
hatırlatması üzerine Kanter, Kissinger'-
ın sözleri konusunda yorum yapmak is-
temediğini. ifade etti.
Kanter. Dağlık Karabağ sorununun
çözümü konusundakı bır soruya da ta-
raflann öncelikle kendi aralannda ateş-
kes yapmalan. konuşmalan ve birbirle-
nnın haklanna saygı göstermeleri gerek-
tiğine dikkat çekerek, sorunun çözümü
için bütün ülkelerin elinden geleni yap-
ması gerektığini, bu konuda Türkiye ile
ABD"nin banşın sağlanması konusunda
taraflan cesarctlendirme ve sorunun çö-
zümü için her şeyi yapacaklanna inandı-
eını beiirtti.
Kongre'deki muhalifleri, Başkan George Bush ile Dışişleri Bakanı James Baker'ı dar görüşlülük ve beceriksizlikle suçluyor
Amerikan dış politikası yoğun ateş altmdaDış Haberler Servisi - ABD ekonomisinin tehlike sinyalleri vermeye başla-
masıyla birlikte ekonomi konusunda muhaliflerinin ağır eleştirilerine
maruz kalan ABD Başkanı George Bush, şimdi de izlediği dış politika
nedeniyle ateş altmda. Kongre'de son günlerde yapıian tartışmalarda,
Başkan Bush ve"dış politikanın patronu Dışişleri Bakanı James Baker,
muhaliflerin 'beceriksizlik' suçlamalanyla karşılaşıyor.
BAKER - Suçlamaların hedefi
Bundan tam bir yıl önce Başkan George
Bush ve Dışişleri Bakanı James Baker için
herşey çok daha farklıydı. Körfez savaşı
yenı sona ermış. diktatör Saddam Hüse-
yin'e karşı büyük bir başan kazanıhnış.
uluslararası alanda ABD'nin prestiji en üst
düzeye ulaşmıştı. Bu "başan'nin sarhoşlu-
ğu içinde, kimse ülkenin ekonomik duru-
munun kötüye gittığinın farkında değildi.
Aradan geçen bir yıl içinde Körfez sava-
şının zafer sarhoşluğundan kurtulan Ame-
rikan halkı. artık daha yoksul olduğunu
birdenbire farkediverdi. Halktan yükselen
homurdanmalar Kongre'ye de yansıdı ve
Başkan Bush'un tüm polilikalan birer bi-
rer amelıyaı masasına yatırılmaya başladı.
Daha önccleri Başkan Bush'u dış poütika-
ya gereğindcn fazla önem vermekle suçla-
yan muhalifleri. şimdi onun o çok önem
verdiği dış politika konusunda da başansız
olduğunu savunuyorlar.
Bush yönetimine dış politika nedeniyle
duyulan tepkinın patlama haline gelmesi,
Ortadoğu barış görüşmeleri sırasında
ABD'nin İsrail yönetimine karşı tavır al-
masıyla gerçekleşti. Geçen hafta başlayan
dördüncü tur banş görüşmelcrinin evsa-
hıpliğini üstlenen NVashington yönetimi.
ılk üç turunda fiyaskoyla sonuçlanan gö-
rüşmelerin bu kez sonuçlanması için hare-
kete geçerek, İsrail'in işgal altındakı top-
raklarda Yahudi yerleşimini durdurma-
ması halinde. bu ülkeye daha önce vaat
edılmiş olan 10 milyar dolarhk kredi ga-
rantisinin verilmeyeceğini açıkladı.
Dışişleri Bakanı Baker'ın ağzından yapı-
ian bu açıklamanın ardından. Washing-
ton'daki Yahudi lobisi de anında harekete
geçerek. konunun Kongre'de sert tartış-
malara neden olmasmı sağladı. Tartışma-
lar sırasında Kongre'deki muhalifler Bush
yönetimini düşüncesiz ve beceriksizce dav-
ranmakla suçlayarak. "Neden Araplara
değil de İsrail'e tavır koyuyoruz
0
" sorusu-
nu yönelttiler. Dışişleri Bakanı Baker'ın bu
soruyu kısa bir yanıtla geçiştırmesi vedaha
fazla açıklama yapmayı reddetmesi ise se-
natörlerin büyük tepkisini topladı.
Baker'ın 'beceriksizliklerr
Bunun ardından. Bush yönetiminin şim-
diye dek dış politika konusunda uğradığı
tüm "başansızlıklar" birer birer ortaya dö-
küldü. Öncelikle. \Vashington yönetimi
Körfez savaşı sırasında dargörüşlü dav-
ranmış ve sonuçta başansız olmuştu. Bu-
nun en önemli kanıtı. Irak lideri Saddam
Hüseyin'in bunca zanıan sonra hala ikti-
darda olmasıydı.
Muhaliflenne göre. James Baker Dışişle-
ri Bakanlığı kadrosunu bile doğru dürüst
yönetemıyor. Baker'ın. konulannda dene-
yimli eski diplomatları dışlayarak onlann
yenne kendi yakın çevresindekı kişileri ba-
kanlıkta üst düzeylere getirdiğini ve Dışiş-
leri Bakanlığı kadrosunun kalitesini düşür-
düğünü ileri süren muhalifler, ABD'nin dış
politikasındaki yanlışhklanmn da bu kad-
ronun eseri olduğunu savunuyorlar.
Baker'a yöneltilen zehir zemberek suçla-
malann arasında, Dışişleri Bakam'nın, es-
ki Sovyetler Birliği'ndekı ve Yugoslavya'-
daki güçlü milliyetçilik akımlannı sezeme-
diği, Amerikan dış politikasını bu büyük
değişimlere göre hazırlayamadığı gibi ko-
nular var. Muhaliflere göre, iki Almanya'-
ran birleşmesi ve Gorbaçov'un Sovyet iç
politikasındaki yen gibi konulara kendisini
fazlasıyla kaptıran Baker, Saddam Hüse-
yin'in Kuveyt'i işgalinin kokusunu da ön-
ceden alamadı.
Bu sert eleştiriler böylece uzayıp gidiyor.
Ancak yine muhaliflere bakılırsa. tüm bu
örneklerin birleşerek ortaya koyduğu ger-
çek. Amerika'nın soğuk savaş sonrası dö-
nemde kendisine ayaklan yere basan. sağ-
lam bir dış politika oluşturamadığı.
Demokratlara göre, bundan sonra yapıl-
ması gereken. knz politikalannı bırakarak
ekonomik birer kuıup haline gelen Avrupa
ve Doğu Asya ile rekabet edebilmek için
sağlam ekonomik politikalar geliştirmek.