Catalog

CUMHURİYET/6 HABERLER 23 AĞUSTOS 1991 Uçok'un büstüne saldın • GEBZE (AA) — Ankara'da evine gönderilen bombalı paketin patlaması sonucu ölen Doç. Dr. Bahriye Üçok'un Gebze Parkı'ndaki büstü, dün gece kimliği belirsiz kişi ya da kişilerce tahrip edildi. Edinilen bilgiye göre, fiberglastan yapılmış büstün çeşitli yerlerinde, darbeler sonucu kınk ve çatlaklar oluştu. Belediye yetkilileri tarafından olayla ilgili olarak Gebze Emniyet Müdürlüğü'ne bilgi verildiği bildirildi. Gebze Belediyesi Baskan Yardımcısı Ertuğrul Kazancı, saJdırının park bekçisinin bulunmadığı saat 24.00'ten sonra yapılmış olduğunun anlaşıldığını söyledi. Tevfîk Fıkret Dinçer öldti • ANKARA (AA) — TRT muhabiri Tevfik Fikret Dinçer, Ankara'da öldü. Basın Şeref Kartı sahibı olan Tevnk Fikret Dinçer, 1930 yıhnda Niğde'de doğdu. öncü gazetesinde 1961 yıhnda gazeteciliğe başlayan Dinçer, daha sonra tnkılap, Ekspres ve Son Havadis gazetelerinde görev yaptı. 1965 yıhnda TRT'ye muhabir olarak girdi. TRT'nin Türk Silahh Kuvvetleri ve Milli Savunma ile ilgili haberlerini hazırlayan Tevfik Fikret Dinçer'in çeşitli gazetecilik başarı ödülleri de bulunuyor. Tevfik Fikret Dinçer'in cenazesi bugün öğleyin Cebeci Asri Mezarhğı'nda toprağa verilecek. Ege Ordu'da deviı>te8İim • İZMİR (Cumhuriyet Ege Bfirosn) — Genelkurmay tkinci Başkanlığı'na atanan Orgeneral Fikret Küpeli, Ege Ordu Komutanhğı görevini 30 ağustosta orgeneralliğe terfi edecek olan Korgeneral Doğan Beyazıt'a devretti. Komutanhk devir-teslim törenine Kara Kuvvetleri Komutanı Orgeneral Muhittin Fisunoğlu da katıldı. Orgeneral Küpeli, törende Korgeneral Beyazıt'a Ege Ordu'nun sembolünü taktı. Orgeneral Fisunoğlu ve Korgeneral Bevazıt da hizmetlerinden dolayı Orgeneral Küpeli'ye birer şilt verdüer. Nöbetü sözleşmeliler • Ekonomi Servisi — Kamu kuruluşlannda sözleşmeli olarak nöbetli çahşan bir kısım memurun, yapilan son ücret zammından yararlanamadıklan beUrtildi. PTTde 3. cetvele dahil olarak cumartesi, pazar günleri ile resmi ve dini tatillerde de gece ve gündüz nöbetli çahşan memurlar, 1. ve 2. cetvelde çahşanların aksine, zammın maaşlarına yansımadığını belirttiler. Bu statüde çalışanlar, "sözleşmeli çalışanların aynı derecede kadro karşıhğı çalışanların maaşlarının yüzde 25'inden fazla zam alamaması" yolundaki yasal düzenlemenin bu sonucu doğurduğunu savundular. Bu durumdaki PTT çahşanlan, "Bizim hak ettiğimiz ucretin 1. ve 2. cetvelden ücret alan sözleşmelilerden fazla ohnası, gece ve tatil günleri çalışmalanmızdan kaynaklanıyor. Ama şimdi, yasal düzenleme gerekçe gösterilerek fazla mesaimizi ve nöbet çalışmalarımız karşıhğındaki parayı ödemiyorlar. Yetkililerin soruna çözüm buhnaları gerekir" göruşünü dile getirdiler. Tanker eve girdi: 1 ölü • Istanbul Habcr Servisi — Fatih'te freni patlayan su tankeri gecekonduya girdi. Kazada, kamyonda bulunan bir kişi öldü, iki kişi ağır yaralandı. Fatih Çarşamba, Haliç Caddesi'nden dün 09.30 sıralannda aşağı inen Turhan Yalçınkaya'nın (43) kullandığı 34 FYT 27 plakalı su tankerinin freni patladı. Hızlanarak yaklaşık 1 kilometre kadar yol alan kamyon, yol üstünde bulunan çöp varillerine çarparak boş bir gecekonduya girdi. Kamyonun yana devrilmesinden sonra boş gecekondu kamyonun üstüne çöktü. Uzun uğraşlar sonucu, kamyonda şoförle birlikte bulunan müşteri Karabey Seven ile tamircilik yaptığı belirtilen llhan Gündoğdu (17) çıkanldı. llhan Gündoğdu'nun olay sırasında öldüğü anlaşıldı. Seçimlerin 20 ekimde yapılmasını öngörenyeni tasannın TBMM'nin bugünkü toplantısındayasalaşması bekleniyor seçim tarihini öne aldıSeçim Yasası önerisinde HEP ve SBP'nin seçimlere katılmaları yönünde herhangi bir hüküm yer almadı. ANAP yöneticileri, bu iki partinin seçimlere katılmalarını sağlamak için görüşmeler sırasında bir önerge ile yasa metnine ek yapılabileceğini söylediler. ANKARA (Cumhuriyet Bn- rosu) — TBMM Genel Kurulu, ANAP'ın 20 ekimde milletvekili genel seçimi yapılmasını da içe- ren seçim yasası değişiklık tek- lifini görüşmek üzere bugün olağanüstü toplanacak. ANAP, seçim yasa değişikliği önerisinin jet hızıyla yasalaştınlmasım amaçlıyor. ANAP grup toplantısında son şekli verilen seçim yasasın- da değişiklık metni, önceki ge- ce ANAP Grup Başkanvekili Onural Şeref Bozkurt ve Ada- let Bakanı Şakir Şeker'in de ka- tıldığı toplantıda kaleme alındı. Değişiklık metni gece geç saat- lerde Başbakan Mesut Yılmaz'- ın onayına sunuldu. Seçim tari- hi ile yasadaki değişiklikleri içe- ren metin, dün sabah saat 06.00 sıralannda TBMM Başkanlığı'- na verildi. TBMM Genel Kunılu, Baş- bakan Mesut Yılmaz ile 130 ANAP milletvekilinin isteği üzerine, bugün saat 15.00'te olağanüstü toplanacak. Öneri, özetle şu değişiklikle- ri içeriyor: " — Secimlerde sandık başla- nnda görev alacaklann 15 bin lira olan ödenekleri 75 bin lira- ya çıkarüıyor. — Siyasi partilerin her seçim çevresinde, o bölgede kontenjan milletvekilliği hariç, çıkanlacak milletvekili sayısının iki katı aday göstenneteri hükme bagla- nıyor. — Partilerin eksik milletvekili adayı göstermeleri durumunda YSK tarafından eksiklerinin ta- mamlanması konusunda uyanl- malan öngöriılüyor. — Aday olacak kamu görev- lilerinin istifalan ile ilgili işlem- lerle, partilerin hangi usulle aday tespiti yapacaklarının bil- dirilmesi, gümriik kapılarında oy verme işlemkri, seçimlerle il- gili sürelerde düzenleme yapıl- ması, oy pusulalannın basımı ve dağıtınu konulannda YSK'ya yetki veriliyor. — 19. dönem milletvekilliği genel seçimlerinde 26 mart 1989 tarihinde yapilan yerel se- çimlere ilişkin sandık seçmen lislelerinin güncelleştirilerek kullanılması öngörülüyor. — Bağımsız adayların YSK'nın belirleyecegi ayn oy pusulalan ile seçime katılacak- ları hükme bağlanıyor. — tki, iiç milietvekili çıkan- lacak seçim çevreleri ile konten- jan adayı gosterilecek dört mil- letvekili çıkaracak seçim çevre- lerinde seçim çevresi barajı yüz- de 25 olacak. Beş milletvekili çı- karacak seçim çevrelerinde ise baraj yüzde 10 olarak uygulana- cak. — Seçmen tercih ettiği parti- ye 'evet' muhrünü bastıktan sonra, oy pusulasında sıralana- cak olan adaylardan sadece bi- rine 'evet' mühriinü basarak tercihte bulunabilecek. Seçim bölgelerinde partinin aldığı ge- çerli oyların yüzde 15'i oranın- da tercih edilmiş olan aday, üst sıraya çıkabilecek. Bu oranı aşanlar itibanyla en çok tercih alanlardan başlamak üzere sı- rayla o partiden milletvekili se- çilenler tespit edilecek. Yanlış tercih yapılması, o oy pusulası- nı geçersiz kılmayacak, ancak tercih dikkate alınmadan o par- tiye verilmiş oy sayılacak. — Oy kullanmayanlara veri- lecek para cezalan 30 bin lira- dan 50 bin liraya çıkanldı. — 31 Araük 1991 tarihine ka- dar siyasi partilerin merkez ka- rar ve yönetim kurullarına ge- rekli tiizttk değişikliklerini yap- mak üzere yetki verildi. — 19. dönem milletvekili ge- nel seçimi için oy verme günü 20 Ekim 1991 olarak belirlendi." ANAP'ın yasa önerisinde HEP ve SBP'nin seçimlere ka- tılmaları yönünde herhangi bir hüküm yer almadı. ANAP yö- neticileri, SBP ve HEP'in se- çimlere katılması yonündeki de- ğişikliğin, yasanın TBMM Ge- nel Kurulu'nda göruşübnesi sı- rasında bir önerge ile yasa met- nine eklenebileceğini belirttiler. TBMM Danışma Kurulu dün saat 18.15'te Kaya Erdem Baş- kanlığı'nda toplandı. Toplantı- da, TBMM'yi olağanüstü top- lantıya çağırmayı gerektiren ya- sa önerisinin iç tüzük de öngö- rülen süreye bağh kalınmaksıan göriışülebilmesi için anayasa ko- misyonuna tavsiyede bulunul- ması kararlaştırıldı. Danışma Kurulu ayrıca, komisyon rapo- runun 48 saat geçmeden genel kurulda görüşülebilmesi ve bu konu bitinceye kadar sürelere bağh kalmaksızın çalışmaların sürdürülmesinin genel kurula önerihnesi karannı aldı. Seçim Kanımırııa tepki INÖNÜ DEMÎREL ,CEVIT Kumar yasası gibi Acul olmuştur Bir an önce kaçış DYP Genel Başkanı Süleyman Demirel seçim tarihinin 27 ekimden 20 ekime ahnmasının seçim hazırUklarını sıkboğaz edeceğini söylerken Genel Başkan Yardımcısı . - - Hüsamettin Cindoruk seçim yasa tasansını "yüzsüzlük belgesi" ilan etti. tç Politika Servisi — SHP Genel Başkanı Erdal Inönü, ANAP'ın getirdiği seçim yasa- larının "kumar yasalan" hali- ne geldiğini söyledi. DYP Genel Başkanı Süleyman Demirel de seçim tarihinin 20 ekim olarak belirlenmesini "Acul olmuştur'" diye değerlendirdi. DSP Genel Başkanı Bülent Ecevit ise, bu- nu ANAP'ın iktidardan kaçışı olarak yorumladı. Ecevit muha- lefetin eğer isterse seçimleri boy- kot ederek seçim sisteminin de- ğişmesini sağlayabileceğini be- lirtti. DYP Genel Başkan Yardım- cısı Hüsamettin Cindoruk ise ANAP'ın hazırladığı yasa tasa- rısının "yüzsüzlük belgesi" ol- duğunu açıkladı. Erken seçimi görüşmek uze- re dün olağanüstü toplanan SHP TBMM grup toplantısın- da konuşan Inönü, önce Sov- yetler Birliği'ndeki gelişmeler üzerinde durdu. Devlet Başka- nı Gorbaçov'un göreve dönme- sinin demokrasi ve dünya barı- şı açısından önemine işaret etti ve duyduğu hoşnutluğu dile ge- tirdi. Inönü, ANAP Genel Baş- kanı ve Başbakan Mesut Yıl- maz'ın TBMM'ye sunduğu "olağanüstü toplantı" dilekçe- sini de okurken, parlamento dö- nemi sayısının dahi yanlış yazıl- dığına işaret ettikten sonra özet- le şu görüşler üzerinde durdu: "Sayın Yılmaz, 'Erken seçim şartları doğmuştur' diyor. De- mek ki ülke şartlan gerektirin- ce erken seçim oluyormuş. Biz bunu yüiardır söylüyoruz. 26 mart yerel seçimlerinden bu ya- na göz ardı ettiniz. tç ve dış po- litikada milletin başına çorap ördünüz. Şimdi yeni Başbakan oldunuz ve 'Seçim şartları doğmuştur' diyorsunuz. Çünkü başka çareniz kalmadı. Biz el- bette erken seçimi destekleyece- giz ve bunun için katkı yapaca- gız. Ancak seçim tarihine karar vermek başka, adaletli seçim yapmak başka şeylerdir. Seçim yasası adaletli olarak bir kere yapılır, ondan sonra hep ona göre seçim yapılır. Ama ANAP döneminde bunu görmedik. Ne çıkacagı belli olmayan kumar yasalan şeklinde seçim yasalan oldu. Bununla uğraşacağız. ANAP döneminde adaletli bir seçim yasası yapmak mümkün olmamıştır." Önceki gün ANAP Grubu'- nun erken seçim tarihini 27 ekim olarak belirlemesine kar- şın, gece toplanan ANAP Seçim Komisyonu'nun seçimin 20 ekim pazar günü yapılmasını ongören ve seçim yasasını değiş- tiren teklifıni TBMM Başkanh- ğı'na sunması üzerine görüşle- rine başvurduğumuz liderlerden SHPgrubu erken seçim yasası ve Önerileri tartıştı Solda seçim koalisyonuANKARA (Cumhuriyet Bürosu) — SHP, TBMM ,, grubunun dün yaptığı top- 1) lantıda, seçim öncesi sağ / partilere karşı HEP ve / SBP ile "seçim koalisyonu" yapılması önerildi. Seçim Yasası ve milletvekili aday belirleme yönteminin de tartışüdığı toplan- tıda, ANAP'ın getirdiği yasanın anayasaya aykırı olduğu ifade edildi. SHP grubunun basına kapah olarak sü- ren bölümünde ilk olarak Genel Sekreter şüncderi tahrik edki sonuçlar verebilir. Ör- negin 30 bin seçmenin olduğu bir yerde 4 bin 500 kişi listeyi degiştirebiliyor. 25 bin kişi ise listeyi olduğu ^ibi kabul etmesine ragmen etkisi olmuyor. Gumriik kapdann- da oy kullanacak yurtdışındaki işçilere ter- cihli oy kullandınlmaması da anayasaya ay- kındır. Ya çevre barajı kaldınlmalı, ya da tüm Türkiye'de aynı olmalıdır. Olmazsa tstanbul Milletvekili Ali Haydar Erdoğan, "DSP ile I C I l L M J 1 U U 1 U 1 İ U C U A U 1 C U C U I V J C İ 1 C 1 O C K İ C L C I 1 1 * 1 T T r n Hikmet Çetin, anlaşmazlıkla sonuçlanan k o a l i s y o n O l m a z s a H E P ve seçim komisyonundaki görüşmeler hakkın- S B P ile b u İŞİ y a p a l i m , sağ da hazırlanan raporu okudu ve parti mec- k o a l i s y o n a r i y o r , a m a bİZ lisinde oluşan düşünceler konusunda bilgi s o ] H a hıı k o a i k v n r m «prim verdi. ANAP'm, SHP'ye "önsecim yapma S ° l a a . D U K o a l i s y o n u s e ç i m fırsaö tammayabUecegini" ifade etti. o n c e S l OİUŞtUralim diye Çetin'in konuşması üzerine, oturduğu k o n u ş t l l . yerden söz alan eski genel sekreter Antalya Milletvekili Deniz Baykal, "önsecim yapma- ma olasılıgının olup olmadıgını" sorarak, "önsecim yapılması gerektigini" belirtti. Çe- tin de, bu sözler karşısında "önsecim yap- ma yanlısı olduklannı" vurguladı. tstanbul Milletvekili Aytekin Kotil ise özetle şu görüşler üzerinde durdu: "Terahli oy anayasaya aykındır. Bolgeci ve şoven dü- ANAPIa yeniden müzakereye girenm. Çün- kü bunu kabul etmektense 600 millerveki- lini kabul etmek daha iyi olabilir." îstanbul Milletvekili Ali Haydar Erdo- gan, seçim öncesinde "sol koalisyon" öner- di. Erdoğan, SHP'nin, DSP ve diğer sol partilerin güçsüz olduğu yerlerde bu parti- lerin adaylannı kendi listelerinden merkez kontenjamna ahnasını, böylece seçim ön- cesinde "sol'da birlik" sağlanmasmm yararlı olacağını söyledi. Erdoğan, "DSP ile ol- mazsa HEP ve SBP ile bu işi yapalim, sağ koalisyon anyor ama biz solda bu koalis- yonu seçim öncesinde oluşturalım" diye konuştu. SHP Genel Başkanı Erdal Inönü, ANAP'ın erken seçim tarihini belüiemesi- nin ardından, dün akşam üzeri kurultayda karşısına genel başkan adayı olarak çıkan Antalya Milletvekili Deniz Baykal ile bir araya gelerek yaklaşık bir saat kadar görüş- tü. Görüşmede Inönü'nün seçim yasası ve "geciktirilmiş erken seçim" ile ilgili olarak Baykal'ın görüşlerini aldığı öğrenildi. Sağlanan bilgiye göre Inönü daha önce de bazı milletvekili ve yöneticilerle görüşe- rek ANAP'm hazırladığı seçim yasası hak- kındaki görüşlerini sordu. Dün grup top- lantısının sona ermesi, ardından başlayan Inönü-Baykal görüşmesinde de benzer ko- nulann ele alınacağı, Baykal'ın da ANAP'm hazırladığı tasan ile genel seçim hazırlıklan konusundaki görüşlerini İnönü'ye ilettiği bildiriliyor. Inönü-Baykal görüşmesinden sonra SHP Merkez Yürütme Kurulu da ge- ce geç saatlere kadar süren bir toplantı ya- parak son gelişmeleri gözden geçirdi. Süleyman Demirel, seçimin er- kene çekilmesini "acul olmuş- tur" diye değerlendirdi. Demi- rel, bu surede seçim hazırlıkla- rının yetişip yetişmeyeceğine ilişkin soruya da "Yetişir yetis- mesine de sıkboğaz olur" diye yanıt verdi. DYP Genel Başkan Yardım- cısı Hüsamettin Cindoruk, ANAP'ın hazırladığı seçim ya- sa tasansının bir yüzsüzlük bel- gesi olduğunu belirterek, bu ya- saya Mecliste oy verecek olan ANAP'lı milletvekillerini "siya- si yagmacı" ilan etti. DSP Genel Başkanı Bülent Ecevit ise seçimlerin ciddiyetini kaybettiğini belirterek, nüfusun Türkiye gibi çok fazla arttığı ve nüfus yoğunluğunun bu kadar çok ve sık değiştiği bir ülkede sağlıklı seçmen kütüğü hazırla- manın zaman alacağım söyledi. Ecevit, seçimleri bir hafta da- ha erkene çekmeyi ANAP'ın iktidardan kaçışı olarak yorum- ladı ve şunlan söyledi: "Çünkü seçimlere gitmezse ANAP'ın ekonomik politikala- nnın foy ası iki ay içinde ortaya çıkacaktu*. Mevcut seçim siste- mi, seçmen iradesini öylesine çarpıtıyor ki, milletle Millet Meclisi'nin bağı kopmuş du- rumda. Şimdi zayıflayan ANAP daha yozlaşmış bir se- çim sistemi hazırlıyor. Bu oyun- larla seçimler bir kumara dö- nüştü. Bu kuman mecliste gru- bu bulunan muhalefet partileri de oynuyorlar." Hiç demokrasi geleneği olma- yan Sovyetler Birliği'nde bile demokrasinin 22 saatte kurtarıl- dığmı söyleyen Ecevit, "Bizde ise demokrasinin önune konan taş, seçim sistemi taşı kaldırıla- mıyor. Eğer bütün muhalefet partileri bunu kaldırmak ister- İerse, ortak bir tavır alarak bir günde bu taşı kaldınrlar" dedi. Ecevit, SHP ve DYP'nin bel- ki şans bize de güler mantığıyla yüzde 20 dolaylarında oyla ik- tidara ulaşabilmeyi tasarladık- larını söyleyerek, ANAP'ın se- çim oyununu bozmanın yolu- nun seçimleri boykot etmekten geçtiğini de sözlerine ekledi. Seçimin karşüıklıpazarlık olduğunu söyleyen Cumhurbaşkmı, îzmirli işadamlanyla görüştü Ozal: Demokrasi, al gülüm ver gülüm TÜREY KÖSE tZMİR — Cumhurbaşkanı Turgut Özal, seçimlerin "karşılıklı pazarük işi" olduğunu savunarak "Demokrasi hep 'al gülüm, ver gülüm' hikâyesidir, bütün dünyada böyledir" dedi. Dün Izmir'e gelen Cumhurbaşkanı Turgut Özal, akşam Büyük Efes Oteli'n- de EBSO, İTO, Borsa, îhracatçı Birlik- leri ve Deniz Ticaret Odası İzmir Şubesi tarafından düzenlenen yemeğe katıldı. Özal, hangi parti gelirse gelsin istik- rarın çok önemli olduğunu belirterek "Ama yanlış kapıyı çalmamak lazım. Ça- mur atmamak lazım. Hâlâ benim için konuşuyorlar. Ben Cumhurbaşkanı'yun. Meclis'te benim hayalim dolaşıyor, beni münakaşa ediyoriar. Niye ugraşıyorsu- nuz ailemle, çoluk çocuğumla? Başka ya- pacagınız iş yok mu? Çünkü Cumhur- başkanı cevap veremiyor. Bunlardan ne- tice aluursa yapügımız hizmetlere yazık. Çamur atmakla netice alınmaz" dedi. Ozal, önümüzdeki aylann "epey müca- deleli dönemler" olacağını da vurgula- yarak şunlan söyledi: "Memkkeün idaresini teslim ederken inandığınız, ama bu işi de yapacak in- sanlara verin. Bu sefer sistemde tercih de getirecekler. O vakit milletvekillerini de seçme hakkınız olacak. Ümit ederim ki Milkt Meclisi bu tercihte barajı aşağı çe- ker. Yüzde 15 baraj çok yüksek, yüzde 10'a indirmeleri lazım, hatta daha aşa- ğıya. O vakit millet otursun hangi mil- letvekili daha iyidir diye kendisi karar versin." Seçimlerin "karşılıklı pazariık işi" ol- duğunu söyleyen özal, "Seçmenle pazar- lık yapıyorsunuz. O, daha fazla taban fi- yatı isterim, daha yüksek ücret isterim diyor. Bu tabii bir şeydir. Benim söyle- digim, illa şu partiye, bu partiye oy ve- rin değil. Bu normal bir pazarlıktır. De- mokrasi de böyle calışır. Demokrasiyi unutmayın, hep al gülüm var gülüm hi- kâyesidir. Bütün dünyada böyledir" de- di. SSCB'deki son gelişmelere de değinen özal, "Demokrasinin yaşa- yabilmesi için vatandaşın gerektiginde sesini yükseltmesi lazım. Bunu yapma- yıp kuzu kuzu otnrursa demokrasi ya- şayamaz. Seçtiginiz insanlan koruyabil- meniz de lazım. Onun misalini biz ülke- mizde göremedik. SSCB'de göriince üzüldüm. Demek ki demokrasi için mü- cadele etmesini biliyorlar. Gelişmeler, de- mokrasinin orada sağlam olabilecegini gösteriyor" diye konuştu. Neler getiriyor Seçmenlere tercih hakkıANAP grubu tarafından ha- zırlanan ve dün TBMM Baş- kanlığı'na verilen erken seçime ilişkin yasa önerisinde seçim ta- rihi 20 Ekim 1991 Pazar olarak belirlendi. Yasa önerisinin tam metni şöyle: Birinci bölüm 298 Sayıh Seçimlerin Temel Hükümleri ve Seçmen Kütuk- leri Hakkmda Kanun ile 2839 Sayıh Milletvekili Seçimi Kanu- nu'nda Değişiklik Yapan Hü- kümler: MADDE 1: 298 Sayıh Se- çimlerin Temel Hükümleri ve Seçmen Kütukleri Hakkında Kanun'un 182'nci maddesinin birinci fıkrasında yer alan (15.000 lira) ibareleri (75.000 li- ra) olarak değiştirilmiştir. MADDE 2: 2839 Sayıh Mil- letvekili Seçimi Kanunu'nun 12'nci maddesinin ikinci fıkra- sının son cumlesi aşağıdaki şe- kilde değiştirilmiştir. "Şu kadar ki bu partilerin katıldıklan her seçim çevresinin o bölgede varsa kontenjanı çık- tıktan sonra çıkaracağı millet- vekili sayısının iki katı kadar aday göstermeleri şarttır." MADDE 3: 2839 sayıh Mil- letvekli Seçimi Kanunu'nun 13'üncu maddesinin birinci fık- rası aşağıdaki şekilde değiştiril- miştir. "Herhangi bir sebeple iller toplantısının en az yarısında 12'nci maddede öngörülen sa- y\ kadar aday göstermemiş olan veya bu illerin seçim çevreleri- nin herhangi birinde 12'nci maddede öngörülen sayıdan eksik aday göstermiş bulunan siyasi partilerin genel merkez- lerindeki yetkih organlarına Yüksek Seçim Kurulu tarafm- dan eksiklerin derha 1 tamam- lanması lüzumu bildirilir." MADDE 4: 2839 Sayıh Mil- letvekili Seçimi Kanunu'nun lVüncu maddesinin birinci fık- rasi aşağıdaki şekilde değiştiril- miştir. "Siyasi partiler tarafından il- ler toplamırun yarısından faz- lasının 12'nci maddede öngörü- len sayı kadar aday gösterilmiş olmakla beraber yarıyı geçen seçim çevrelerinin bir veya bir- kacında eksik aday gösterilmesi hahnde Yüksek Seçim Kuru- lu'nca o partinin genel merke- zindeki yetkili organlarına aday listelerinin tamamlan- ması lüzumu bildirilir" İkinci bölüm XlX'uncu Dönem Milletve- kili Genel Seçimi ile İlgili Özel Hükümler: MADDE 5: XIX'uncu Dö- nem Milletvekili Genel Seçi- minde; aday olabilmek için ka- mu görevlilerinin istifalan ve bu istifaların kabulü, siyasi partilerin hangi seçim çevrele- rinde hangi usul ve esaslarla aday tespiti yapacaklarının bil- dirilmesiyle gümrük kapılann- da yapılacak oy verme işlemi ve bunlarla ilgili süreleri ve kanun- lardaki secimlerle ilgili diğer sü- releri oy verme gününü esas alarak icabında kısaltmak su- retiyle tespit ve ilanı, yeni teş- kil olunan ve bu kanunun yü- rurlüğe girdiği tarihe kadar adli teşkilat kurulmamış bulunan il- çelerin seçim iş ve işlemlerinin hangi ilçe seçim kurullarınca yurütüleceğine ve kullanılacak oy pusulalannın gerektiginde uygun göreceği il seçim kurul- lan vasıtasıyla bastırmaya ve sandık kurullanna gönderilecek oy pusulalannı ihtiyacı dikka- te alarak uygun göreceği adet- lerle paketlenmesine karar ver- meye Yüksek Seçim Kurulu yetkilidir. MADDE 6: XIX'uncu dö- nem milletvekili genel seçimin- de bu kanunun yürürlüğe gir- digi tarihe kadar bilgisayar des- teğüıde merkezden düzenlenen il ve ilçelere ait seçmen kutü- ğunden çıkanlan sandık bolgesi askı listeleri diğer il ve ilçeler- de ise 26.3.1989 tarihinde yapi- lan mahalli idareler ile mahal- le muhtarhkları ve ihtiyar he- yetleri seçimlerinde kullanılan sandık seçmen listeleri güncel- leştirilmek suretiyle kullanıhr. MADDE 7: XIX'uncu dö- nem milletvekili genel seçimin- de bağımsız adaylara birleşik oy pusulasında yer verilmez. MADDE 8: XIX'uncu dö- nem milletvekili genel seçimin- de; iki üç milletvekili çıkaracak seçim çevreleri ile kontenjan adayı gösterilen dört milletve- kili çıkacak seçim çevrelerinde, 2839 Sayıh Milletvekili Seçimi Kanunu'nun 34'üncü maddesi- nin ikinci fıkrasında belirtilen seçim çevresi barajı *%25, kon- tenjan adayı gösterilen beş mil- letvekili çıkaracak seçim çevre- lerinde çevre barajı °7o2O olarak uygulanır ve bu seçim çevrele- rinde kullanılan geçerli oyların yukarıda bahsedilen oranlar- dan azını alan siyasi partilere ve bağımsız adaylara milletvekili tahsis edilmez. MADDE 9: 2839 Sayıh Mil- letvekili Seçimi Kanunu'nun 26'ncı maddesinin ikinci fıkra- sında (b) bendi aşağıdaki şekil- de değiştirilmiştir: "b) Birleşik oy pusulasının en üstune 'siyasi partiler' ve ba- ğımsız aday varsa 'siyasi par- tiler ve bağımsız adaylar' iba- resi yazıhr. Bu ibarenin altına seçime katılan siyasi parti tem- silcileri huzurunda Yüksek Se- çim Kurulu tarafından çekilen kura sırasına göre en başta ve ortada partinin özel işareti, özel işaretinin altında kısaltümış adı, onun altında da tam yazı halinde adı, belirh' bir arahk ve- ya çizgiden sonra çapı iki san- timetre olan bir boş daire bası- lır ve bütün bunların altı çift çizgi ile çizihr. Bu çizginin al- tına o partinin kesinleşen aday listesinde yer alan adaylarının ad ve soyadlan; aldıkları sıra numarasına göre yazılır ve her adayın adınm üzerine yukarıda tanf edilen boş daire basılır, her adayın arası tek çizgi ile çi- zilir. Kontenjan adayı bulunan seçim çevrelerinde listenin altı çizildikten sonra 'kontenjan adayı' ibaresi, bunun da altına o partinin kontenjan adayının ad ve soyadı yazılır." MADDE 10: 2839 Sayılı Mil- letvekili Seçimi Kanunu'nun 28'inci maddesinin (b) bendi ile beş ve altıncı fıkralan aşağıdaki şekilde uygulanır. "b) 'Evet' mühürünü tercih ettiği bir siyasi partiye ait özel daire içine basmakla birlikte bu partiye ait aday listesinden se- çilmesini istediği sadece bir adayın, adı üzerindeki dairenin de bulunduğu adaya ait özel bölume 'evet' mührünü bas- mak." "Seçmen oyunu yukandaki (b) bendinde belirtilen şekilde kullanmış ise 'evet' mührü bas- tığı siyasi parti adaylarından is- tediğinin adı üzerinde bulunan boş dairenin de bulunduğu bö- lüme mühür basarak tercihini kullanmış sa>ihr. Ancak seç- men bu terdh hakkını bir aday için kullanmak zorundadır. Tercihin yukandaki hüküm- lere uyulmadan konulması ha- linde tercih o oy pusulasını ge- çersiz kılmaz. Ancak oy pusu- lası, yapıhnış olan tercihler dik-' kate alınmaksızın ilgili parti le- hine verilmiş bir oy sayılır." MADDE 11: XIX'uncu dö- nem miUetvekili genel seçimin- de 2839 Sayıh Milletvekili Se- çimi Kanunu'nun 35'inci mad- desinin (a) bendinin (2) numa- ralı fıkrası ile (b) ve (c) bentle- ri yerine aşağıdaki hükümler uygulanır: Listedeki adaylardan her- hangi birinin aldığı geçerli ter- cih sayısı, siyasi partinin o se- çim çevresinde aldığı tüm ge- çerli oyların %15 oranını aştı- ğı takdirde bu oranı aşanlar iti- barıyla en çok tercih sayısı alandan başlamak uzere sıra- sıyla o partiden milletvekilliği- ne seçilenler tespit edilir. Bah- se konu oranı aşanların sayısı partinin o seçim çevresinden çı- karacağı milletvekili sayısına ulaşmadığı takdirde eksik kalan miktardaki aday parti listesin- deki sıraya göre seçilmiş olur. O partinin son milletvekilliği için tercih sayılannın eşit ohna- sı halinde parti listesinde daha önde bulunan aday seçilmiş sayılır. Tercih kullanılmak suretiyle o siyasi partiye verilen geçerli tercihli oy pusulalarında her- hangi bir adaya verilen tercih sayısının yukandaki fıkrada gösterilen oranı bulmaması ha- linde ise tercih sayılan dikkate alınmayıp o partiden milletve- killiğine seçilenler parti listesin- deki sıraya göre tespit edilir. MADDE 12: XIX. dönem milletvekili genel seçiminde se- cimlerle ilgili kanunlann bu ka- nuna aykırı olmayan hükümleri uygulanır. MADDE 14: Seçmen kütü- ğünde kaydı ve sandık listesin- de oy kullanmak yeterliği bu- lunduğu halde XIX'uncu dö- nem milletvekiii genel seçimine hukuki veya fiile mazeretleri of- maksızın katılmayanlara 2839 sayıh Milletvekili Seçimi Kanu- nu'nun 63'üncü maddesinde gösterilen para cezası ellibin li- ra olarak uygulanır. MADDE 15: Bu kanunun yururluğe girdiği tarihten itiba- ren 31.12.1991 tarihine kadar siyasi partilerin merkez karar ve yönetim kurullan gerekli gördükleri tüzük değişiklikleri- ni yapmaya yetkilidir. MADDE 16: XIX. dönem^ milletvekili genel seçiminde si- yasi partilerin yapacakları ön secimlerde tespit edecekleri aday sayısında 2839 sayıh ka- nunun 12'nci maddesi göz önü- ne alınır. MADDE 17: Türkiye Büyük Millet Meclisi XIX. dönem mil- letvekili genel seçimi için oy verme günü 20 Ekim 1991 pa- zar günudur.