Catalog
Publication
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Years
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Our Subscribers Can Login And Read Original Page
I Want To Register And Read The Whole Archive
I Want To Buy The Page
CUMHURİYET/10 DIŞ HABERLER 4 MART 1991
Gorbaçov'ıın
dogum günü
• MOSKOVA (AA) —
SSBC Başkanı Mihail
Gorbaçov, Sovyet
televizyonunun da bir
kutlama mesajıyla katıldığı
doğum gününde 60 yaşına
bastı. Sovyet
televizyonunun ana haber
bülteni "Vrenya"da
yayımlanan kutlama
mesajında Gorbaçov'a,
"uzun ömur ve sağlık"
dilekleri dile getirildi.
Sovyet televiryonu, Sovyet
liderine ülke dışından da
çok sayıda kutlama mesajı
geldiğini bildirdi.
Moravya
için gpgteri
• PRAG (AA) —
Moravya'nın cumhuriyet
olarak tanınması talebi ile
Bmo kentinde yaklaşık 50
kişinin katıldığı bir gösteri
duzenlendi.
Çekoslovakya'nın resmi
CTK Ajansı'nın verdiği
habere göre göstericiler,
"Biz Çek değil
Moravyalıyız", "Moravya
için adalet" sloganları
attılar. Habere göre
Moravya'ılın diğer yerleşim
bölgelennde de aynı amaçla
gösteriler duzenlendi. Bu
gösterilere katılım ise sınırlı
oldu. Gösteriler,
Çekosiovakya
Parlamentosu'nda 16
sandalyeyi elinde tutan
Moravya-Silasya Toplumu
adlı partı tarafından
duzenlendi. Moravya,
Slovakya Cumhuriyeti ile
birlikte Çekosiovakya
Federasyonu'nu oluşturan
Çek Cumhuriyeti'ne bağlı
bir statuye sahip.
Türkçe için
açlık grevi
• SOFYA (AA) —
Bulgaristan'da aşın
milliyetçi gruplar, Türkçe
dersinin eğitim programına
dahil edilmesini
engelleyebilmek amacıyla
başlattıklan açlık grevlerini
yaymaya çalışıyorlar. Hak
ve özgürlükler Hareketi
Kırcaali örgutu ıse
cumhurbaşkanlığı, eğitim
bakanlığı ve parlamentoya
gönderilmek uzere
hazırladığı bir bildiride,
Türkçe dersinin okullarda
dcneme mahiyetinde değil
bir an önce normaJ ders
olarak uygulanmasıru istedi.
Atina'da duruıtı
değerlendirmesi
• ATtNA (AA) —
Körfez'de savaşm sona
ermesiyle bölgede durumun
ne olacağı ve özellikle
Turkiye'nin nasü bir konum
kazanacagı tartışmalan
Atina'da yoğunlaştı. Devlet
Bakanı Miltiadis Evert,
haftalık To Vima
gazetesinde yayımlanan
demecinde, Yunanistan'ın
Turkiye'nin bölgedeki
öneminin arttığını kabul
etmesi gerektiğini belirtti.
Evert, Atina'nın "bu
gerçekten şılphe etmeyip
kendisinin ne yapabileceğini
araşîırmasırun" daha
faydalı olacağını söyledi.
Evert'in "Turkiye'nin
öneminin arttığı" göruşune
Körfez savaşı sonrası
durum ile ilgili geniş
yorumlar yayımlayan Yunan
gazeteleri de katıldı.
Colorado'da
uçak kazası
• COLORADO
SPRINGS (AA) —
ABD'nin Colorado kenti
Colorado Springs
Havaalanı yakınlarında,
Boeing 737 tipi bir yolcu
uçağının yere çakıldığı
bildirildi. polis yetkilileri,
yolculardan kurtulan
olmadığının sanıldığını
belirttiler. Amerikan
Federal Havacılık Dairesi
Sözcüsü, ABD'nin United
Airlines Hava Yollan'na ait
Boeing 737 tipi yolcu
uçağının Colorado Springs
Havaalanı'na inişe geçtiği
sırada düştuğunü ve kaç
kişinin ölduğu ya da
yaralandığı konusunda
kesin bılgı bulunmadığını
söyledi. Sozcü, Denver-
Colorado seferını yapan
uçakta 20 yolcu ve 5
mürettebat bulunduğunu
belirtti.
Saddam'ın en önemli muhaliflerinden Muhammed El Hakim'e bağlı iranyanlısı Müslümanlar kenti ele geçirdi
Basra,ŞiilerindenetimindeReuter, ayaklanarak Basra'yı ele geçiren İran
yanlısı Şii Müslümanlann ABD'den yardım
istediğini duyurdu. Tahran Radyosu, üç kentte
daha Saddam karşıtı gösteri yapıldığını bildirdi.
Suriye haber ajansı SANA da batıda
ayaklanmalar olduğunu öne sürdü.
Dış Haberler Servisi — Irak'-
ın ikinci büyuk kenti Basra'nın
İran yanlısı Şii Müslümanlar ta-
rafından ele geçirildıği bildiril-
di. Reuter, Şiilerin, Washing-
ton'dan yardım istediğini du-
yurdu. Tahran Radyosu, Basra'-
da başlayan ayaklanmanın El
Amara, Nasıriye ve Kut kentle-
rine de sıçradığıru bildirdi.
AFP ajansı ise Beyrut kay-
nakb haberinde, Şiilerin, ülke-
nin güney doğusundaki birçok
kentte denetimi elde ettiklerini
haber verdi. Reuter'in Basra'-
dan Kuveyt'e geçen Sri Lankalı
multecilere dayanarak verdiği
haberinde de, Basra'da halk ile
Saddam yanlısı askerler arasın-
da çatışmalar olduğu ileri
surüldü.
Suriye Haber Ajansı SANA
da, Irak'ın batısında ayaklan-
malar başladığını, Irakiı multe-
cilere dayanarak bildirdi. Bu
arada, Saddam Hüseyin'in,
Türkiye sınınndaki iki tugayım
Bağdat'a doğru çektiği belirtil-
di.
. TÛflMYE
Incffilk
ABD Dışişleri Bakanı James
Baker, yönetım karşıtı gösterile-
re rağmen Saddam'ın Irak'ta hâ-
lâ kontrolu elinde tuttuğuna iliş-
kin kanjtlar bulunduğunu söy-
ledi.
Reuter'in haberine göre Irak
lideri Saddam Hüseyin'in en
önemli muhaliflerinden Şii dini
lider Muhammed Beidr El Ha-
kim'e bağlı olduklarını bildıren
isyancılar, Irak-Kuveyt sınınn-
da gazetecilere Basra'ya türnüy-
le egemen olduklanru söylediler.
Hamad tbrahim Waii adlı bir
Şıı, Saddam yanlısı askerlerin
Basra'ya saldirmaya çalıştığını
öne sürdü ve Washington'dan
yardım istediklerini bildirdi.
Muhammed Bekir El Hakim,
Tahran yanlısı olarak biliniyor-
du. Basra'nm nüfusunun büyuk
bölümunün Şii olması, kentte
olaylann kısa süre içinde büyü-
mesine etken olarak göste-
riliyor.
AFP'nin haberine göre de
Beyrut'ta bir bildiri yayunlayan
Irak Islam Devrimi için Yüksek
tRAN
Konsey (SAIRI) yetkilileri, cu- lileri, Şiilerin, Nasıriye ve birçok dün verdiği haberde Basra, El
ma gününden başlayarak patla- kentte denetimi ellerinde bulun- Amara, Nasıriye ve Kut kentle-
yan Saddam karşıtı gosterilerin, durduklannı iddia ettıler. rinde "Halk ile güvenlik güçle-
Irak'ın tum bolgelerine yayıldı- Tahran Radyosu, Irak'tan lca- ri arasında siddetti çarpışmalar"
ğını öne sürdüler. SAIRI yetki- çan görgu tamklanna dayanarak olduğu bildirildi.
Suriye Haber Ajansı SANA da
Irakiı multecilere dayanarak bil-
dırdıği haberinde, Irak'ın batı-
sında ayaklanmalar olduğunu
one surdu.
Ajanslann, önceki gün Irak-
ın ikinci buyük kenti Basra'da
Saddam karşıtı gösteriler duzen-
lendiğını ve gösterilere ordu bir-
Jiklerinin de kaüldığını bildirme-
lerinden sonra r)u konudaki ha-
berler giderek yoğunluk kazan-
maya başladı.
Irak-Kuveyt sınırını geçen bır
grup Sri Lankalı multeci de Re-
uter'e, Basra'da ayaklanmanın
surduğunü, kent merkezinde
halkla Saddam yanlısı askerler
arasında çatışmalar çıktığını
söylediler. Sri Lankalı mülteci-
ler, Basra'da halkın hapishane-
yi ele geçırdiğini ve 5 bin mah-
kûmıı serbest bıraktığmı ilerı
sürdüler.
Londra'da gösteri
Bu arada lngiltere'nin baş-
kenti Londra'da yaklaşık 200
Iraklı sürgunün katıldığı bır
gösteri duzenlendi. Ajanslann
Londra polisinden edindiğı bil-
gilere göre, Saddam Hüseyin re-
jiminin devrilmesi istenen gös-
teri olaysız sona erdi.
Göstericiler, özellikle Basra
kentindeki Baas Partisı uyelen-
nin idam edilmiş olabileceğini
söylediler.
BtRLEŞMİSMİLLETLER
Irak koşullan
kabul ettiŞEBNEM ATtYAS
NEW YORK — Irak Dışişle-
ri Bakanı Tank Ariz, dün BM
Güvenlik Konseyi Başkanı ve
BM Genel Sekreteri'ne gönder-
diği mektupta Bağdat'ın 686 sa-
yıiı Güvenlik Konseyi kararının
tum koşullarını kabul ettiğini
bildirdi. Azız mektubunda, Gü-
venlik Konseyi'ni acıl aeşkes ka-
ran alıp ekonomik ambargoyu
kaldırmaya davet etti.
Irak, Güvenlik Konseyi'ne
mektubu sunduğu sırada kon-
sey, Hindistan ve Küba'nın ka-
rar tasanlarmı £örüşuyordu.
Hindistan, Irak'a acil insani yar-
dım gönderilebilmesi için Gü-
venlik Konseyi'nden bir karar çı-
kartmaya çalışıyor.
Tank Aziz'in Güvenlik Kon-
seyi'ne dün gönderdiği mektup
şöyle:
"Irak hükümetiniD Güvenlik
Konseyi'nin 686 sayılı kararuun
bıitiın gerekterine uyma karan
aJdtgını saygıbuımla bildiririm.
Banan karsriıgında Güveniik
Konseyi'uin uhıstararası yasalar
ve esitlik Ukesi geregi hızla uze-
rine dnşeni yapmasını bekli>o-
ruz. Sizkr ve Güvenlik Konse-
yi'nin bütun uyeleri 678 sayılı
Güvenlik Konseyi kararuu uygu-
lamak amacıyla Amerikan bir-
likleri ve vandaslarının Irak'a
karşı askeri operasyon yuriittük-
lerindefl »aberdarsınız. Bu ha-
rekftt Irakta shrfl, askeri, ekono-
mik, knltttrei, dini mıilkiyet, ka-
mu hizmetkri —su, ekktrik, le-
iefoa, gaz, guniiık hayaün bütün
ihtivaçlan— alanında biiyök ka-
yıptara neden oldu. Bütün ba
gerceklere rağmen 686 sayılı ka-
rar tasansı Irak halkuun cektik-
lerini gözardı etti. Konscyin bir
iiyesi Küba bn karara karsı çık-
tı, Yemen, Çin ve Hiadistan ise
cekimser kaldı. Biz bu olaylan
size •Inslararası kamuoyunan
bUindni de gozoniine alarak
kayda gecirironız. Bu karara
uyma karanmız saldırgan tara-
fın bir neden daha gostererek
faaüyetine devam etmesi ve Irak
halkına daha fazla zarar verme-
sini önlemek kaygısından kay-
naklanmaktadır. Irak, Güvenlik
Konseyi'nin acilen bir ateşkes
karan çıkararak karada, havada
ve denizde saldırüara nihai son
verilmesini sagJamasını bekle-
mektedir. Irak aynca Güvenlik
Koueyi'oİn 661, 665 ve 670 sa-
yılı kararlannın gecerliligi kal-
madıgııu en kısa zamanda ilan
etmedni beklemektedir."
Dün Güvenlik Konseyi Ye-
men, Küba, Hindistan, Zimbab-
we'nin hazırladığı ve Irak'a aci-
len insani yardım gönderilmesi
karannı görüştü. Küba ayrı bir
karar tasansı sunarak Irak'ın
Güvenlik Konseyi kararlanm
kabul ettiğini, bu nedenle kon-
seyin derhal ateşkes ilan etme-
sini, bölgeye banş gücü gönde-
rerek ateşkesi gözlemesini iste-
di.
ALMANYA
686 SAYILI
KARAR• Müttefîk güçlere mensup
tüm savaş tutsaklarının
iadesi,
• Düşmanca ve kışkınıcı
tüm eylemlere son veribnesi,
• Irak'ın Kuveyt'i Uhak ka-
rarını iptal etmesi,
• Uluslararası hukuk ku-
rallan altında Irak, Kuveyt ve
diğer yerlerde meydana getir-
diği zarar için tazminat öde-
me sorumlulugunu ustlenme-
li ve gasp ettiği Kuveyt'e ait
mal varlığını ıade ederek, Ku-
veyt'ın uğradığı yıkımın ona-
nnuna katkıda bulunmalıdır.
• Irak, mayın alanlanyla
bubi tuzaklarımn yerleri ko-
nusunda butunuyle acıklama
getirmelidir.
• Kuveyt güven ve banşın
tesisiyle istikrara kavuştu-
ğunda, ABD ile müttefikle-
ri, güney Irak'ı "mümkiın
olan en kısa sürede" terk et-
mek kararındadırlar.
• Güvenlik Konseyi'nin,
son karar öncesinde aldığı 12
karar geçerliliğini korumak-
la birlikte cumartesi günü
onayianan karar tasansı,
Irak ile Kuveyt'e uygulan-
makta olan ekonomik yaptı-
rımları yürürlukten kal-
dırmaz.
• Irak, bu koşullan yerine
getirmediği takdirde, mütte-
fîklerin askeri operasyonu
sürdurme hakla doğacaktır.
BURUK SELAM- Irakiı tutsakiar
bulnnuyor. Serbest bırakılan "dede
ATEŞKES
Türkiye sının
boşaltılıyor
Reuter'in haberine gore Irak
1
uı, Türkiye sınınnda mevzilenen
iki zırhlı tugayım güneye doğru
çekmeye başladığı bildiriliyor.
Riyad'daki ABD askeri kay-
naklanna göre bu harekât, Bağ-
dat'ı müttefik kuvvetlerin olası
saldınlanna karşı korumak
amacıyla guneydeki mevzileri
guçlendirmeyi amaçlıyor.
Askeri kaynaklar, Kuveyt'in
Irak işgali alûnda bulunduğu sı-
rada Turk sınınnda iki mekani-
ze tugay bulundurduğunu, bun-
lardan birinin Cumhuriyet Mu-
hafızlan tugayı olduğunu belir-
tiyorlar. Askeri kaynaklar, sınır-
dan guneye doğru hareket halin-
de olan her iki tugayın da halen
Bağdat'ın 100 km kadar kuze-
yinde bulunduğunu bildirdiler.
Adının açıklanmasım isteme-
yen bir yetkili konuyla ilgili gö-
ruşlerini şöyle açıkladı:
"Bu birliklerin Bağdat'a ka-
dar gidecegini sanmıyorum. Bu-
nu yapamazJar. Saddam, bu bir-
likleri bir çeşit destek amacıyla
kullanacak ve Bağdat'ın genel
savunması amacıyla asağıya
kaydıracak. Bu uygulama, reji-
mi koruma ya da koalisjon güç-
lerinin bir saldınsına karşı koy-
ma amacı taşıyabilir."
ABD imzadan
sonra çekilecek
'arasında askerlik yasını çoktan geçmiş olanlar
biri, fotoğrafçılan selamlıyor. (AFP)
Dış Haberler Servisi — Irak,
muttefiklerın kalıcı ateşkes için
one surdüğu bütun koşullan ka-
bul etti. Buna gore Irak elinde-
ki savaş esirlerini serbest bıra-
kacak ve mayınladığı butün
alanlann haritalarını müttefik-
lere verecek. Irak, aynca elinde
tuttuğu tum KuveytUleri de ser-
best bırakacak. Ateşkes anlaş-
masının resmen irnzalamasın-
dan sonra da muttefikler, Gu-
ney Irak'tan çekilecek.
Muttefikler ile Irak arasında-
ki ateşkes göruşmeleri, iki kez
ertelendikten sonra dun Güney
Irak'taki Safwa kasabasında
bulunan hava ussünde yapıldı.
Müttefik askeri heyetine Gene-
ral Norman Schwarzkopf baş-
kanlık ederken ateşkes göruş-
melerıne katılan Irakiı askeri
yetkililerin kimlikleri açık-
lanmadı.
Reuter'in ve CNN'in haber-
lerine göre General Norman
Schwarzkopf, çok geniş güven-
lik önlemleri altında Safvva'ya
geldi. Suudi Arabistan'daki ço-
kuluslu guce bağlı Arap birlik-
lerinın komutanı General Halid
Bin Sultan da müttefık heyetin-
de yer aldı. Schwarzkopf, ateş-
kes görusmelenne başlamadan
önce gazetecilere yaptığı kısa
açıklamada, "Hiçbir şe> verme-
ye gelmedik. Irak'a alçakgönul-
luiuk gostermeyeceğiz" dedi.
Schwarzkopf, daha sonra
ateşkes göruşmelerinin yapılaca-
ğı askeri çadıra girdi. Göruşme-
Ier başlamadan once, gazeteci-
lerin fotoğraf ve film çekmesi-
rle izin verildi. Bu arada, Irak
adına ateşkes görüşmelerine ka-
tılan askeri yetkililerin, asık
vuzlu olduklan görüldü.
TSİ 10.30'da başlayan ateş-
ıtes göruşmeleri 2 saat sürdü.
Schwarzkopf, göruşmelerin so-
nuçlanmasından sonra,"Bütun
konularda anlaşmaya vanldı"
dedi. Schwarzkopf, anlaşma-
nın, savaş esirlerinin derhal sa-
bverilmesini öngordüğunu be-
•ürtti ve Irakülann, savaşın ba-
şından berı yerleştirdikleri ma-
yınlann yerlerini söylemeyi ka-
bul ettiklerini söyledi.
Schwarzkopfun verdiği bilgi-
ye gore Birleşmiş Milletler'le ya-
pılacak goruşmelerden sonra
imzalanacak ateşkes anlaşma-
sıyla muttefikler, Güney Irak'-
ta 'işgal' altında tuttukları böl-
gelerden çekılecekler. General
Schwarzkopf, taraflann, anlaş-
rnanın inızalanmasından önce,
sembolik olarak esir değiştire-
celderini de kaydetti.
Suudi General Halid bin Sul-
tan da SchvvarzkopPun hemen
arkasından 'mnzaffer bir
edayla' yaptığı açıklamada,
"Bugun tarihi bir gündür. Ba-
nş, Ortadoğu'da ve dünyada
bugün yesermiştir"diye konuş-
tu.
Irak'ın BM temsilcisi Abdul
Emir El Anbari, ateşkes koşul-
lan uyannca altısı Amerikalı ol-
mak üzere toplam on savaş tut-
sağırun iyiniyet jesti olarak ser-
best bıraİcıldığuu söyledi. Anba-
ri, serbest bırakılan ABD'li as-
kerler arasında bır kadın aske-
rin de bulunduğunu söyledi.
ABD yetkilileri tutsaklann ser-
best bırakıldığma ilişkin bir bil-
gileri olmadığı belirttiler.
ATESKES
KOSULLARI
1 • İki taraf da ellerinde
bulunan savaş esirlerinin
salıverilmesi konusunda
anlaşmaya varır. Bu işlem,
Uluslararası Kızılhaç
örgütü'nün gözlemciliğinde
yapılacaktır.
2» tki taraf da ateşkes
anlaşması resmen
imzalanmadan önce,
iyiniyet belirtisi olarak
sembolik esir değişiminde
bulunacaktır.
3- Irak, Kuveyt'ten
çekilirken götürdüğü 33 bin
Kuveytliyi de serbest
bırakacaktır.
4« Irak'a kaybolan
müttefik askerlerin adlannı
içeren listeler verilecek ve
Irak bu konuda en kısa
süre içinde bilgi verecektir.
5- Irak, Kuveyt'teki ve
uluslararası sulardaki
mayınlı bölgelere ilişkin
bilgileri müttefiklere
verecektir.
S" Müttefıkler, ateşkes
anlaşmasının
imzalanmasından sonra,
işgal aJtında tuttukları
Guney Irak topraklanndan
çekilecektir.
Herald Tribune'e göre bunalım ittifakın yeniden önem kazanmasına yol açtı
satLsuıa devam
süahKörfez krizi NATO'ya yaradı
Dış Haberler Servisi— Alman
şirketlerinin Irak'ın kimyasal ve
nukleer silah çalışmalarına ne
denli buyuk yardım yaptıkları
tum dunya basınında aynntılı
biçimde çıktı. Ancak Almanya,
buna rağmen 3. Dunya ulkele-
rine silah satışım surduruyor.
Bonn hukümeti, Alman MBB
silah uretici firmasının dunyanın
en buyuk silah ıthalatçısı ulkesi
Hindıstan'a Mılan fuzeleri satı-
şını onayladı. Hem de tam da
Körfez savaşının başlamasından
bir hafta sonra. Hindistan ocak
ayında, Pakistan ve Hindistan
arasındakı Kaşmır sınır eyaletın-
deki birliklerini alarma geçırdi-
ği halde Bonn, "gerginliğin
giderildiğine" karar verip
MBB'nin (yılliK cırosu 6,3 mil-
yar mark, 22 bin kışı çalıştınyor)
ta 1981 yılında imzaladığı savaş
ticaretinin devamına "evet" de-
di. Alman ıhracat gunahla-
nnın tartışıldığı ve bu konuda-
ki yasaiann "sertkştirilmesinin"
istendiği bir dönemde, Bonn sa-
tış izni vererek silah tüccarlan
için yasaları aşmanın ve her za-
man kaçamak yapmanın yolla-
nnın bulunduğu bir kez daha
kamtladı.
Almanya, özellikle Avrupalı
partnerlerinin özel ve devlet ku-
ruluşlan aracılığıyla Uçuncu
Dunya ülkelerıni silahlandırma-
ya devam ederken kâh "sert"
karşı çıkmalar, kâh göz kırpma-
larla yurtıçinde ve dışında şaş-
kınlık yaratmış durumda.
Almanya'nın kısa bır sure on-
cesine kadar Batılı dunyanın bır
numaralı duşmanı olan tran'la
da silah ticaretine başlaması
bekleniyor.
Soğuk savaşın sona ermesi ve Varşova Paktı'nın dafılması
üzerine NATO da askeri önemini yitirmeye başladı. Ancak
Körfez krizi ve SSCB'de sertlik yanlılarının ağır basması,
NATO'nun yeniden dikkatleri toplamasına yol
Dış Haberler Servisi — Körfez sava-
şının NATO'nun yıldızımn yeniden par-
lamasına yol açtığı bildiriliyor.
"Internationai Herald Tribune" gaze-
tesinin bildirdığine göre soğuk savaşın
sona ermesi ve Varşova Paktı'nın dağıl-
ması ile NATO da işlevüıi yitirmeye baş-
ladı. Ancak son zamanlarda iki önemli
gelişme bu durumu değiştirerek NATO-
nun öneminin yeniden artmasına neden
oldu.
Bunlardan biri Körfez savaşı, diğeri de
Sovyetler Birliği'nde sertük yanlılarının
ağır basmaya başlaması ve Baltık'ta uy-
gulanan yoğun baskı politikası.
Herald Tribune'e göre Moskova'nın
Baltık cumhuriyetlerinde gerçekleştirdiğı
askeri mudahale Avrupa'da Sovyet aske-
ri tehdidinin artik ortadan kalktığı yo-
lundaki görüşlere ağır bir darbe ındırdi.
Irak'ın petrol zengini Kuveyt'i işgal et-
mesi ise Avrupa'nın gözlerinin açılma-
sına ve tek tehlikenin Sovyetler Birliği'-
nden gelmedığini görmesine yol açtı.
Batılı diplomatik çevrelere göre bu ge-
lişmeler sonucu NATO'nun Avrupa'da-
ki askeri rolünde bir aşınma olmayacak.
Bazı gözlemciler Polonya, Çekosio-
vakya ve Macaristan gibi eski komünist
ulkelerin NATO'nun güvenlik politikası
ile daha yakın işbirliği yapmalan sonu-
cunda ittifakın daha da güçleneceğini be-
lirtiyorlar.
Washıngton'da bir Amerikalı yetkili
şöyle dıyor "Sovyetler Biriiği'ndeki son
geiişmelerin ardından artık kimse NA-
TO'nun komnta yapuını dagıtmak iste-
mez. Gdecekte bir dizi olasdıgı diisün-
mek zorunluiuğu vardır."
ABD'nin düşunduğu olasılıkiar ara-
sında Sovyet askeri tehdidinin yeniden
canlanması ve düşman bır Uçüncü Dün-
ya ülkesinden balistik fuze saldınsı dü
zenlenmesi bulunuyor.
NATO'nun 15 uyesi Bruksel'deki mer-
kezde butun senaryolara verilecek kar-
şılık uzerinde çalışıyorlar
Bu arada NATO'nun askeri yapısın-
dan 1964'te ayrılmış olan Fransa da itti-
fakla daha yakın işbirliği yapmanın yol-
larını anyor.
Avrupa'nın sözcüsü
NATO, geleneksel olarak savunma ko-
nuiannda Avrupa'mn sözcusu durumun-
da idi. Ancak Doğu Avrupa'da komu-
nist rejimlerın yıkılmasının ardından bir
dizi yöresel orgut NATO'nun bu rolunu
ustlenmeye aday olarak sahneye çıktı.
Bunlar arasında 9 ulkeden oluşan Batı
Avrupa Birliği (BAB) ve 34 ulkenin mey-
dana getirdiği Avrupa Güvenlik ve İşbir-
liği Konferansı başta geliyor.
Amerikalı yetkililere göre Fransa ve
Italya gibi bazı ülkeler, Avrupa'mn sa-
vunmasının bir Amerikalı komutanın
komutasında olmasına ve savunma po-
litikasının Washington'da saptanmasına
hâlâ karşı çıkıyorlar. Ama diğer ülkeler,
ABD'nin desteği olmadan bir ortak sa-
vunma sistemi kurmamn şimdilik ün-
kânsız olduğunu kabul etmiş durumda-
lar.
Bu ülkeler özellikle Körfez krizinden
sonra bu görüşü benimsediler. Gerçek-
ten Körfez krizinde Avrupa ülkeleri or-
tak bir politika saptamayı başaramaya-
rak siyasal ve askeri liderliği ABD'ye bı-
raktılar.
Avrupa'yı ABD'ye muhtaç durumda
bırakan diğer gelişme de Sovyetler Bir-
liği'nde sertlik yanlılarının ağır basma-
ları ve Moskova'nın politikasının değiş-
meye başlaması. Bu gelişme üzerine Av-
rupa'da Amerikan askeri varlığının ge-
rekli olduğu görüşü tekrar ağırhk kazan-
maya başladı.