Catalog

Cumhuriyet Sahıbr Cumhun\et Matbaacılık \e Gazetecılık Turk Anonım Şırketı adına Berin Nadi • Murahhas Üye Emine Uşaklıgil # Genel Yaym Muduru. Hasan Cemal, Yazı Işlerı Mudurü Ok«> Gonensin £ Haber Vlerkezı Mudurü Yalçıo Baytr, Sayfa Düzeni Yönetmenı Ali Acar « Temsılaler ANKARA \hmet Tan. IZMtR Hikmel Çetinktya. ADANA Çeün Yi|enoğlu Iç Polıuka Ceüü Başlangıç, tslanbul Haberkn Şeox> KalLan. Ekonomı Meral Tamer Dış Haberler Eıgun Bakn, tş-Sendıka Şukran Kctend, Kultur Celal Lsttr, Egıtım Gencıy Şgyhuı. \un Haeerlerı Ntcdel Dogan. Spor Daıuşmanı \bdulkadır Vualmu, Dızı Vazılar Ktrtm Çahşkın, Oıraştırma Şahın \lpn, Duzdtme Abdnllah Yızn # KoordınatSr Ahmet Koruban 0 Malı Işler Erol Erkul # Muhasebe Bulent Vener 0 Butçe-Pianlama Srrgi Osmnıbe^oglu % Rcklam Ayş« Tonın 0 ldare Husoın Gurer 0 Işiftme Onder Çtlık 0 Bllgl-Işiem N«ıl Inal 0 Personel Sevgi Bostancıoglu Yavın Kurulu Başkan tlkan Selçuk. Okta> Akbal. Yalçın Ba>er, Hasan Cemal. Hıkmet Çetınkava, Okay Gonensın, Ugur Mumcu. Alı Sırmen, Ahmet Tan Basan \e Yaıan Cumhunve Matbaaakk ve Gazetecıbk TA Ş TOrkocağı Cad 39 41 Cağaloğlu 34334 tst PK 246 IstanbuJ Tel. 512 05 05 (20 hat), Telo. 22246 Fax (1) 526 60 72 0 Burolar Ankara: Zıya Gökalp Blv lnkılap S. No: 19/4. Tel 133 11 4M7, Tdex 42344, Fax- (4) 133 05 65 0 tzmir: H Zıya Blv 1352S2'3 Tel I3 123O,Telex 52359 Fax (51) 19 53 60 # Adana-InöoüCad 119 S No 1 Kal 1 Tel 19 r 52 (4 hat), Te!ex 62155, Fax (71) 19 25 78 TAKVİM: 4 KASIM 1991 lmsak 5.04 Güneş: 6 31 Öğle: 11.52 Ikindı: 14.38 Akşam: 17.04 Yatsı 18.25 AŞK, BAKIŞMAYLA BAŞLAR — Evet evet aaiadnn. Beni seviyor. Miyav! Bu bakış beni oldurecek. Ne sevimli şeysin sen. Yanıma gelsene. Hadi... (Fotoğraf: MUHARREM AYDIN) Kedv Türkiye'de ilk kez kediseverler için bir dergi çıkarılacak Mi\ avla\ an estetik Onu yıkamaya gerek yok Ateşi: 38-39 C° Nabzı: 110-130/dakika Solunum sayısı: 20 - 30 / dakika Kediniz teraiz hayvandır, yıkamanıza gerek yoktur. Kediniz kendisini yalaya- rak temizler. Bu sırada birçok kıl yutar ve zaman zaman bu kıllan kusarak çıkartır. Kediniz yıl boyunca tuyle- rini azar azar döker. tlk ola- rak yavru tüylerini döker ve her yıl sıcak mevsimlerde tuy değiştirir. Ev kedileri sıcak ortamda olduklarından yılın her günü tüy dökerler. Genel bir tuy dökme has- taük değildir. Belirli bir böl- gede dökülmeler, açılmalar, kepeklenmeler ve sulanmalar bir deri hastalığının haberci- sidir. Kedi dergisi sadece ev kedileri ve onların sahipleri için değil, aynı zamanda sokak kedileri, hayatını insanlarla paylaşan bütün 'şehir hayvanları' için çıkıyor. SERPİL GÜNDÜZ "Doğanın başyapıtı." Kedi çizimleri de yaprruş ün- lu ressam Leonardo da Vind ke- dileri bö>le tanımlıyor tngiliz sanat eleştirmenı Philip Gilbert Hamerton'a göre, eğer hayvan- lar konuşabilselerdi, "köpek potlar kıran, açıksozlü dünist bir tip; kedi ise gereginden faz- la, tek bir sözcuk bile sojleme- mek gibi az rastlanır bir inceli- ğe sanip olurdu." Fransız filozo- fu Aiain'in söyledığine göre dunyada, estetik açıdan kusur- ÖPÜŞMEYLE SÜRER — Seni seviyornm. Çok mutluyum. den bir örnek: tngilterc'de müt- hiş bır kedi düşkünluğu yaşanı- yor ttalyan Buyükeiçisi'ne yenı- den dunyaya gelirse ne olmak is- tediği sorulduğunda, hemen "Ya Londra'da bir kedi ya da ulkem- de bir kardinal" diye yanıtlıvor. Genellikle "pist" dıye ıtele- nen, "kuyruğuna teneke bağlanan" ve miyavladığında "terb'k" fırlatılan bizım ulke- mizde kedılerle dostluk eden pek fazla ınsan yok. Işte az sa- yıdaki kediciler ve kedıseverler için Türkiye'de ilk kez bir kedi Kuyruk ve gövde dili"Kedi" dergisinde, "Kedice"nin ilk dersi ve te- mel kurallarına da yer verilecek. • Ucu hafifçe oynayan düz kuyruk. (Bak bu çok ilginç) • Gövdeyle dik açı yapan kuyruğu. (Merha- ba, seni gördüğume sevindim) • Sinirli bir şekilde, ucu kısa geliş gidişler ya- pan kuyruk. (Kızmaya başuyorum ama) • Tüyleri kabarmış kıvrık bir kuyruk. (Bura- sı benım mekânım, bunu sakın unutma) Gövdeyi ya da başı bir cisme sürtmek, kedi- nin alanını belırlemesıdir. Eğer bir kedi yavru- su sevgiyle bacaklarınıza surtunuyorsa "sen benimsin" şarkısını mırıldanıyordur Büyumıiş gözbebekleri, gerilmiş bacaklar, elektrik çarpmış gjbi ütreyen kuynık ve kambur- laşmış bir sırt, tek anlama gelir: "Oİdugun jerde kal, yoksa saldınnm!" suz diye nitelendirilebilecek iki şey var: "Saat ve kedi." tngiliz mizahçısı Jerome K. Jerome ıse "kedilerin insanlar haklunda kendilerine ozgu fikir- leri vardır. Pek bir şey soyleme- seler de siz sezdiginiz kadarın- dan fazlasını bilmek istemedigi- nize karar verirsiniz" diyor. lngilizler, kedilere ve İcöpek- lere duşkünlukleri ıle tanınırlar. Işine gidemeyen bir Ingilizin, ke- disinin ya da köpeğinin "nezle" olması en önemli nedenı olabi- lir. Kralice Viktorya dönemin- dergisi çıkarüıyor: Kedi! Hepsi de kedi sahibı olan; Najla O. Kurdoglu (B.U. oğretım görevlisi), Sema Ogunlu (B.U. öğretim görevlisi), Seyda Kıhç (Mimar Sınan Ünıversitesi mas- ter öğrencisi), Mustafa Aslantu- nalı (P.C. World Yazı Işlerı Mu- durü) ve Mahmut Kurdoglu (Mimar Sınan Ünıversitesi Sıne- ma Bölumu öğrencisi) bakıyor- lar ki kedi sahibi olmalarına karşın, pratikte bir suru kayna- ğa ve bilgiye gereksinımlerı var, otump bir dergı çıkarmayı plan- hyorlar. Najla Kurdoglu ve Se- ma Ögiinlü, "Kedi, sadece ev ke- dileri ve onlann sahipleri için degil, aynı zamanda sokak ke- dileri, bayatını insanlarla payla- şan bütün 'şehır hayvanlan' için çıkıyor. 4000 yüı aşkın bir sıire biz insanlaria birlikte yaşayan, bizlerie biriikte -bize göre- degi- şen, kimi zaman yalnızlığımızı paylaşıp, kimi zaman mutluluk kaynağı olan kediler hakkında her şey bu dergide olacak" dı- yorlar. Kurdoglu ve Öğünlu, "Kedi- lere. kopeklere, tum ha>vanlara ve insanlara duydugunuz aşkı, Pan-Am'ı yutan Delta Air Lines, 33 ülkede toplam 213 merkeze 528 uçakla 32 saniyede bir 'sorti*yapacak Hava hatları'DeltalandıAvrupa'da merkez olarak seçtiği Frankfurt'ta bir kutlama şöleni düzenleyen havayolu şirketi, borç içindeki Pan-Am'ın dış hatlarını 1 milyar dolar (5 trilyon lira) ödeyerek satın aldığını resmen açıkladı. Delta Air Lines, böylelikle dünyanın en büyük havayolu şirketinden biri oldu. SALİM ALPASLAN FRANKFURT — Lacüer içindeki sanşm adam yerinden kdktı. Çevik adımlarla kürsü- ye yürüdü. Yüzünde, dünyanın dört dev havayolu şirketinden birinin yöneticisi olmanın gûve- ni ve aylar süren sıkı pazarlığı istediği gibi sonuçlandırmanın gunıru okunuyordu. Basın top- lantısının yapıldığı dev hangar- da cıt yoktu. Amerikan şirketi Delta Air Lines'ın çiçeği bur- nunda Yönetim Kurulu Başka- nı Ronald W. Allen açıklama- sını kısa ve net tuttu: Delta, borç içinde kıvranan Pan- • Am'm dış hatlannı 1 milyar do- lar (5 trilyon lira) ödeyerek sa- tın almıştı. Yani Pan-Am'ı yutmuştu. Büyük bir alkış koptu o an. Ellerinde güller açmış hostes ve pilotlar kürsüye yaklaştı. Allen dev makasla, dev uçağm, dev kurdelesini kesti. Bir gün önce Frankfurt Sheraton'da başlayan 'sazh-sözlü', lazer gösterUi, he- diye çekilişli "nikâh töreni" böylece noktalanıyor ve Delta, Avnıpa başkenti seçtiği Frank- furt'tan 17 merkeze uçuşa hazır- lanıyordu. 32 saniyede bir sorti Istanbul da Atina, Bombay, Budapeşte, Yeni Delhi, Mosko- va, Prag, Brüksel, Cenova, Var- şova, Roma, Tel Aviv, Viyana, Stockholm gibi Frankfurt'a bağlanan önemli merkezlerden biri. Cincinati, Atlanta, Dallas, Miami, Orlando ve \Vashington da Delta'nın Amerika'daki ağır toplan. Asya, Kanada ile Mek- sika'yı da sayarsak 33 ülkede toplam 213 merkeze 528 uçak- la 32 saniyede bir "sorti" ger- çeklesecek. Yetkililerin verdiği bilgiye gö- re şirket yeni uçuş ağında baş- Delta Air Lines'in uluslararası ucak filosu içinde Airbus A-310'lar da önemli bir yer tutuyor. Filoda 21 Airbus bulunuyor. PORTRE / RONALD W.ALLEN Şirketi zirveye taşıdıDelta Air Lines'ın başkanlık görevini yurüten Ronald W. Allen, Georgia Tech'ta öğrenimini sürdururken 1963 yıhnda şirketin yöntem ve eğitim bölümünde part-time olarak çalışmaya başladı. 1966'nın nisanından 1967'nin kasunına kadar yöntem ve eğitim bölümünde müdür olarak çalıştı. Allen bu tarihte idari bölümün başkan yardımcısı asistanlığına, 1%9'da da aym bölümun başkan yardımcıhğına yükseldi. 1987'de ise şirketin yönetim kurulu başkaru oldu. Rakamlarla Delta Air Lines Günluk sefer sayısı: Günlük yemek servisi: Gunlük içki servisi: Kahve/çay: 136 bin Kokteyller: 41 bin Gunluk buz miktan: Aylık yer kirası: Ayhk iniş ücretleri: Aylık elektrik, gaz, su vs. faturalan tutarı: Aylık telefon faturalan tutan: 45 günlük tarife giderleri: Çalışan sayısı: Günlük ortalama bilet satışı: Günlük Delta uçaklarında hizmete sunulan koltuk sayısı: Günlük ortalama rezervasyon sayısı: Aylık ortalama taşınan yolcu sayısı: 2.695 140 bin 384 bin Meşrubat: 190 bin Şarap/şampanya: 17 bin 57 ton 18 milyon dolar 11 milyon dolar 2 milyon dolar 7 milyon dolar 583 bin 700 dolar 76 bin 170 bin adet 413 bin 5 255 bin 900 5.76 milyon kişi biraz da Kedi' de dile getinnek nasıl olur?" diye soruyorlar. Pekı "Kedi"de ne tur yazılar olacak? Türk edebiyatının yetkın ka- lemleri hayvan sevgisini yaza- caklar. Kedilere ilişkin bıyolojik, psikolojik özelükleri anlatan bi- limsel metmler, saghk ve beslen- melenne ilişkin praük bilgiler, kedı-köpek kavgası, kedı-fare ılişkısı, kedi-kadın gibi konula- r«ı yanı sıra, veteriner ve pet- shop gibi başvuru kaynaklan, kedinizin huyu-suyu, kediler du- şunur mu, kedi falı ve kedinizin size öğretebilecekleri... Bizdeki politikacıların ve cumhurbaşkanlannın kedisever- liği pek bilinmiyor. Politikacılar arasında DSP Genel Başkanı Biilent Ecevit'in kedilerle biraz "haşır neşir" olmuşluğu var. Ancak siyaset yüzünden kedileri bırakmış Bulent Ecevit... Tarihe bakıldığında Hitler'in kediler- den hoşlandığı biliniyor. Musso- lini, Rns Çan ve Lenin kedilere duşkunler. Jul Sezar ve Napol- yon kedilerden nefret ediyorlar. Krallar, imparatorlar ve sıra- dan insanlar arasında ağırlık hep kedi sevenlerden yana olmuş. Şu sıralar, kedilere ilişkin il- ginç gözlemlerini bir kitapta toplayan Amerikah yazar deve- land Amoo'nin "Yeni Yılla Ge- kn Kedi" kitabı oldukca gözde... Amory, kedilerin bilinen ve bi- linmeyen yönlerini; "zeki ve huysnz" kedisi "Kntup Ayısı"- nın şahsuıda 238 sayfa anlatmış. Amory, "Bir kediye ait olan her kişinin, yaşamı boyunca asla unutmayacagı türlü andan ol- ması çok dogaldır" dıyor. "Bir kedi bile krala gözJerini dikebilir" deyişinin aynntüı bir araştırmasını bulamayan Amory, "Fantastik hayvan öykıilerine" konu olmuş kedi- kral karşılaşmasıru şöyle an- latıyor: Bir kedi bir krala bakıyordu. Kral, kendisini inceleyen ke- diye sordu: "Benden hoşlandın mı?" Kedi, "Daha çok hoşlanabi- leceğim bir kral duşünebiliyorum" diye ya- nıtladı. "Örneğin?" "Fareler kralı." Kalp kriziııe E vitamini • İZMÎR (ANKA) — tngiliz araştırmacılar, E vitaminin kalp hastalığı tehlikesini azalttığını belirlediler. Londra King's College.Hayat, Temel Tıp ve Sağlık Bilimleri Okulu Başkanı Herald Baum, kolesterol düzeyini düşüren ilaçlan kullanan kişilerde fazla E vitamini dozlarmın kalp krizi tehlikesini büyük ölçüde önlediğini açıkladı. Prof. Dr. Baum, uzun süren araştırmalar sonunda, bazı ilaçların kanda kolesterol düzeyi yanında, yararlı vücut kimyasah olan "koenzim q" adlı ubikınonun düzeyini düşürduğünü belirledi. Baum, "ubiki non ve vitamin E"nin ortak özelliklere sahip olmalan yüzünden, E vitamininin dozunun arttınlması halinde, vücuttaki doğal zararh oksidan maddelerin etkisini yok edebileceğini kaydettı. ILAD'a yeni başkan • Haber Merkezi — lletışim Araştırmaları Derneği (tLAD) Yönetim Kurulu Başkanlığı'na Haluk Şahın getırildı. tLAD'ın dün Basın Müzesi'nde toplanan genel kurulunda yönetim, denetim ve onur kurulu uyelikleri için seçim yapıldı. Seçimler sonucu Oktay Kurtböke, Füsun Özbılgen, Aydın Uğur, Haluk Şahin, Husamettin Unsal, Mesut Önen ve özden Çankaya yönetim kurulu uyeliklerine getirildiler. Daha önce istifa eden yönetim kurulu eski başkanı ve demeğin kurucularından Hıfzı Topuz genel kurula katılmadı. 475 milyona tonıbak • Kültiir Servisi — Antik AŞ'nin 10. yılını da kutladığı 140. müzayedesi dun Swissotel balo salonunda yapıldı. Turk- Islam eserlerinin satışa sunulduğu müzayedede, açılış fiyatı 300 milyon hra olan "tombak mangal ve tablası" 475 milyon üraya alıcısına ulaştı. Osmanlı maden sanatımn ilginç bir orneğı olan mangalı işadamı Erol Naum'un aldığı belirtüdi. Müzayedenin açıhş fiyatı en yuksek ikinci eseri olan 19. yuzyıl ortalarına tarihlenen "tombak Ieğen-ibrik" ise adının açıklanmasını istemeyen alıcıya 400 milyon üraya satıldı. Tombak leğen-ibriğin açıhş fiyatı 200 milyon liraydı. Müzayedede "Nazmi Ziya" imzalı, 68x55 cm boyutlarındaki tuval üzerine yağlıboya "Koru (Kınk Çam)" adh tablo 190 milyon liraya satıldı. Tablonun açıhş fiyatı 200 milyon liraydı. Antik AŞ'nin Swissotel'deki muzayedesini yoğun bir kalabahk izledi. Pul müzayedesinde 3 milyon liradan satışa sunulan ve katalog değeri 6 milyon lira olan 1920 yıüna ait damgasız Hicaz pulu 4 milyon 250 bin liraya satıldı. Ağaoğlu Hobby Center'ın dün Sheraton Oteli'nde duzenlediği ve 1840-1949 dönemini kapsayan pul müzayedesinde toplam 1289 kalem pul ve kartpostal satışa sunuldu. döndürücü yatınmlara para saç- mayacak. İlk hedef daha küçük uçaklar, ama olabildiğince bü- yük konfor. Zaten reklamları- nın ağırlığını buna vermişler: "ABD Ulaşürma Bakanlığı tarafından duzenlenen yolcu şi- kâyet istatistiklerine göre en co- mert 'frequent flyer' (müdavim yolcu) uygulaması Delta tara- fından sunulmaktadır. Delta servise verdiği değerle önemli ABD hava\oîlan arasında tam 17 yıldır >olculannı en fazla memnun eden havayolu olmuş- tur." 1928'de Louisiana'da kunı- lan Delta'nın ilk yolcusunu ta- şıdığı 1929'dan bu yana yaptığı en buyük atılımda Allen'ın yö- neticiliğinin buyuk payı bulunu- yor. Dört yıllık başkanlık sure- cinde çalışan sayısım tam 76 bin kişiye çıkarmış. Buna Pan- Aİn'dan katılan 7 bin kişi de dahil. Şirket çahşanları Sezar'ın hakkını Sezar'a veriyor ve diyor ki: "Delta ne yapnysa bizim ye- ni Başkan Allen'la yaptı". Pe- ki bir şirket doruklara tırmanır- ken öteki, yani Pan-Am neden çöktü? Basın toplantısında bir Rumen gazetecinin bu sorusuna yanıt şöyle gelecekti: Pan-Am akıl almaz yatırım- lara girmişti. Personel sayısı şi- şıyordu. Merkezi uçuş sistemi iyi işletilememiş, maliyet de art- mıştı. Yani bir şirketin başına gelebilecek her türlü felaketten nasibini almıştı. Ama garibim Pan-Am asıl darbeyi 2 Ağustos 1991'de Sad- dam'dan yiyecekti. Kuveyt kri- zinin patlak vermesiyle Irak'ın can düşmanı Amerika'da da te- rör tedirginliği yaşanınca yolcu, Pan-Am'dan elini eteğini çeki- vermişti. Borçlar katlanarak bü- yıiyordu.Alacakh bankalar sıra- daydı. Bıçak kemiğe dayanınca da Delta'ya "Al şu şirketi adam et" dendi. Saddam dünyaya çok kötu- lük etti. Kafalanndan "bir ko- yup üç almayı" geçirenleri düş kırıklığına uğratmakla kalmadı yalnızca; koskoca bir tröstü de göçertiverdi. Peki Pan-An. şimdi ne yapa- cak? Amerika içi uçuşlann yuz- de 65'i hâlâ elinde. Geri kalanmı Delta üstlenecek. Son Avrupa sefenni 1 kasımda yaptı. Artık hedefi Güney Amerika uçuşla- n. Meydan şimdi Delta, TWA, Lufthansa, British Airways, Air France, Svvissair gibi rakipleri- ne kaldı.