Catalog

CUMHURİYET/12 EKONOMİ 6 EYLÜL 1990 DÖVİZ KURLARI 6 EYLÛL 1990 Dövran Cınsı 1 ABO Dolan 1 BAJman Markı 1 Avustralya Dolan 1 Avuslurya Ş*nt 1 Bafcaka Frangt 1 Danmarka Kronu 1 Fın Martdosı 1 Fransız Frangı 1 Hollanda Flonnı 1 kveç Kronu 1 tevjçre Frangı 100 italyan LıreO 1 Japon Yera 1 Norveç Kronu 1 Sterhn 1 S Arafistan ftyalı Dftnz A1.Ş 2698 59 1719 94 2229 85 244 77 83 73 449 99 73152 513 77 1527 48 468 75 2074 24 230 78 19 03 445 46 511195 719 65 Dövız Satış 2704 00 1723 39 2234 32 24526 83.90 450 89 732 99 514 80 1530 54 469 69 2078 40 23124 19 07 446 35 5122 19 72109 EfeMrf Alıs 269S89 1718 22 219194 244 53 82.31 445 49 719 08 513 26 1525 95 464 06 2072 17 226 86 18 84 44101 5106 84 707 42 Efektıf Satış ÇAHUZKUR 2712 11 1728 56 224102 24600 8415 452 24 735 19 516 34 153513 471 10 2084.64 23193 1913 447 69 5137 56 723 25 $ 1 5690 Alman Markı $ 5 2525 Fr Frangı t 1 7666 Hol Flonm S 1 3010 tev Frangı 11169 34 Itai Lırec $ 141 80 Japon Yenı $ 3 7498 S Arab Rıyalı C 1 8 9 4 3 $ ALTIM 6ÛMÛ$ Cumhunyct Fteşat 24 ayar altın 22 ayar bıieak 900 ayar gûmûş Vakıfbank Altmı Ziraat Altnı M Sankası 1 Ons $ . I Satış 223 000 270 000 33 580 29 900 475 187 000 188 500 383 30 227 000 280 000 33 680 33 200 505 189 000 190 000 384 70 TL Interbankı Ort Faıa (%) = 5713 SERBEST PİYASADA DÖVİZ ABODobn Satı Alman Markı Isvıçre Frangı Holtanda Flonnı IngSz Sttrlır» Fransz Frangı lOOftatyanUretı SA.ftyaB Alış 2715 1725 2080 1530 5200 513 , °°Iştemyok Sao$ 2720 1730 2085 1535 5250 518 233 jşlemyok Oövs Int (S) • 2712.00 BORSADA İŞLEMLER 5EUÖI 19M AJtt TtksU Aıtbank Aksa Alvtco Honing AIU, ÇnmNUyins AnadotaCam Arçrik 8na C. EfcMr» OmtfCım DmHoMng DaOuan E.ft^Ytfnm EMBInett EgeEnttari EgtGnBf» g EnlaHoMng E f M l * ftıanstum G«IBS(B*J' Good-Ye* Gutnn&l GübreFa» Sûney »raol« HeMas tktsalF Kıruma Intama lnarDP Imcsn Kitonun p KoçHddlng KoçYatrm KonJsa KonımaTır MaMnjTatam Mveı kfer MartJ OOt Men Santral Met» Hasıt Nettank NetHontlng Okan TrtsU Olro*» Oman S * Pnaı Entegrc Et Prm Su trm Un Mras Ratt* Sabalı Yaprcıtk Stmnl Hoknng S lam Sığorta T« Ttl Tc TGırantıB TlşBank (B) T 1$ Bam (A) (C) TSamens TSmıKBar*. TD 0*<im TTuboni VKtEl Yasas Yaoı K Bank Yonsa Ûnceta se- anstapan 5800 12500 4700 34000 30500 2150 175000 6900 ?1500 4200 33500 10500 14250 S7S0 7000 8200 7100 6600 26500 9500 47» 9600 9750 14250 36500 64000 28500 9100 5900 3000 4000 26500 10500 T 000 6000 9750 8300 1650 10000 68O0 2250 33000 1600 26000 5600 16000 15250 46500 21000 5600 10750 2900 11250 47000 2500 3900 10750 S2S 2300 2900 3100 1350 3950 25000 9100 2550 5000 750 1750 5700 6SO0 6000 5800 43» 40000 36000 12000 12000 4900 M» 17000 8600 5200 28500 500000 10000 7600 «5000 177S0 4200 10500 4500 13250 2500 6300 UOO 5500 *2000 45» 34000 29000 6800 20500 4150 14000 9700 6700 6BO0 6300 2S500 9100 9100 9400 13750 34500 61OO0 27500 8700 5700 3900 10250 6600 5700 1600 9750 6800 2150 31500 1600 25000 5400 14J50 14750 44500 20000 5400 10500 2850 10750 2400 3750 10250 800 2200 2800 3650 1250 3800 24000 8900 2500 5000 725 1800 5700 5900 5700 5800 4250 39000 36000 '1500 11500 4700 16500 5000 27500 »500 7500 44000 17750 4050 10000 12750 2400 8000 4250 Bugunkû anyOe* 5800 12250 4700 34500 29000 21000 4200 14500 9900 6800 7000 6400 26000 9100 9200 9700 13750 35500 63000 28500 9300 5800 3900 10750 6800 5800 9700 1600 10000 7100 2150 34000 1650 25000 5500 1425C 15250 45500 20500 5500 10750 2900 11000 2400 3750 10750 825 2200 3000 3800 1350 3900 24500 9100 2550 5000 725 1800 5900 6100 5700 6000 4300 40000 36500 11750 12000 4700 16750 5000 27500 9500 7600 44500 18250 4100 10250 13250 2400 8200 4350 Bugunkû kaparnş 580C 12250 4700 34500 29000 21000 4200 14250 9600 6800 6900 6300 25500 9100 9100 9700 13750 35500 63000 28000 9300 58O0 3900 10750 6800 5700 1600 9750 7100 2150 34000 1650 25000 5500 1*250 15000 44500 20000 5400 10750 2900 11000 2400 3750 10600 800 2200 3000 3660 1360 3800 24500 8900 2550 5000 725 1800 5900 6000 5700 6000 4250 40000 365O0 11750 11500 4700 16750 5000 27500 9500 7600 44000 18250 4100 10000 13250 2400 8000 4300 fclem mlctarı 24400 22400 99830 10800 32850 2115 110824 106450 109600 14360 12932 97400 16100 113180 2400 200 56850 211X 3200 124350 122600 10000 17400 34600 3000 3400 400 286640 5200 3200 3000 16700 10250 259800 21450 36750 5763 134450 18400 18700 108000 41700 16850 15700 96100 34730 6200 1000 29300 262800 3Z3OO 1400 21850 20300 16600 2»40 77500 632200 1550 54440 15100 11100 6400 6600 15126 13600 1800 15000 1700 3200 2250 7533 91000 20850 15 46800 2900 7360 35150 6200 40729 378500 1100 466950 14100 En ÇOK soz yıpılan fiy AtnMdı ortüy 5600 12000 4650 34500 29000 6800 20500 4150 14250; 9M0 8800 8800 6300 26000 9100 9100 9400 13750 35000 62000 2arx» 9200 5700 3900 10600 8700 5800 9700 9750 6900 2150 32500 1600 25000 5400 14250 15000 44500 20000 5400 10750 2850 11000 2400 3750 10600 800 2200 3000 3750 1300 3S00 24000 8900 2500 5000 7» 1800 5900 61» 57O0 6000 4250 39000 36500 11750 11500 4700 16750 50» 27500 9500 7600 44000 18000 4050 10000 13000 2400 8000 4250 5679 12035 4662 34448 29000 20643 4150 9787 6789 6M6 6319 25626 9100 9104 9529 13750 34*62 61998 28020 8963 5726 3900 10435 6695 5780 9675 1600 9778 6960 2150 32761 16Z2 25000 5446 14250 14966 44682 20032 5403 10630 2871 10934 2400 3750 10493 801 2200 2900 3737 1294 3828 24203 89A 2500 5000 725 1800 5892 6044 5700 5644 4270 39444 36297 11625 11531 4700 16722 5000 275O0 9500 7585 44236 17954 4068 1X18 12996 2400 8021 4277 fcaa « R MM.74MH hn •**•(: 471171 (M* 4C7.41) YATIRIM FONLARI 5 ETIÜL 1990 M p t i * Çrio* Çtoş DfaU iş x f3önnv1 Iş Y3Dnn>2 iş Yfflnm-3 Is YaDnm-4 İ5 Yannm-6 lmerfon-1 lnterton-2 tmerlon-3 lntBrton-4 ikttsst Yat-1 lktsatYat-2 lkrjsattot-3 IkDsatYaM Iktrsat Alılım Fon Garant Yatnm-1 Garant Yatınm-2 Gararm Yaünm-3 G « n ü YatınrrHİ Esbank Fon-1 EsbankFon-2 Esbank Fon-3 YKB Yat. Fonu YKB Sektör Fon YKBHrsseFon YKB Karnu Fon YKB Likrt Fon YKB KarmaFon YKBDöwzFon YKBKaprtalF YKB AMrf F. Vakrf Fon-1 VBof Fon-2 W*lf Fon-3 VHof Hisse Vskrf Dünya Fon VaMFon-6 Dışoank Mavi Fon Dtşbank Beyaz OışDank Pembe Tütûn Fon Mtsuı Fon-1 MBi'i Fon-2 Rnans Fon-1 Rnans Fon-2 Rnans Fon-3 Finans Fon-4 Zrraa Fon-1 Ziraat Fon-2 Ziraat Başak Fon Ziraat Fon-4 Hafc Fon-1 Hak Fon-2 Pamuk Fon PamuK Hısse EmJak Fon-1 Errtak Fon-2 lmpex Fon-1 lmpex Hısse Töbank Fon SümerFon Denız Fon Ege Fon KaJhnma Fon-1 Denw Fon fenş Fon OnakFon TOrttbankFon 13.07B7 USOB9 09.1089 17Û130 04İKS0 19.0957 27.0239 16.0957 100239 08 02«9 1112119 22.1087 ia(J189 12.0290 30.0530 161157 311089 110750 021157 070388 (7.0388 07X888 07.0388 07.0388 02.01.89 19D6L9O 240459 181059 22X030 26.0330 14D690 28.06B8 10.04.89 28.0630 04XK88 15.0788 2O1059 200189 200759 18,1259 200350 091059 14.0290 14X1290 200690 011189 oaoi9O 020190 28.0690 22Xrl90 180790 020290 040590 28X090 120290 16.0430 04.05.90 08.0590 0705.90 110690 270830 030930 10500 20000 10.000 1O000 1OOO0 10661 9360 9959 11200 9764 9506 9596 9590 1ÛOOC 9976 9731 10437 9936 10319 10000 10.000 10477 9785 9.713 9795 9693 9528 9294 1OOO0 9542 10000 48.279 10444 9994 9574 10000 10057 20558 1O011 11.021 40X100 1OOO0 9946 9956 10428 56933 38146 15X173 12383 11137 43685 37556 19.668 17375 35593 29683 13937 14042 12 656 43737 21X62 13526 11561 44415 14807 10606 41456 32933 50348 32319 28.122 32521 15.462 10508 8.608 32 731 84495 15.444 11196 11520 10949 29594 39060 10521 31685 117376 14383 19590 56980 38107 15091 12995 11.149 41735 37600 19591 17996 35373 29569 13992 14063 12.604 41771 21020 13746 11764 44502 14507 10591 41502 32967 57599 32355 28153 32529 15483 10516 8706 32 768 84587 15.463 11025 11465 10581 20639 39.117 10537 31724 117484 14371 19513 10100 1O000 10000 10000 11397 10357 10724 10469 10000 1O0O0 10086 9962 10000 10405 10508 10000 10000 10006 10000 10X100 10.000 14.162 11580 17362 12X571 12966 11308 16548 13361 17202 11532 11642 10653 12983 10221 11574 13382 13443 11522 11569 11291 11107 10087 1O013 •M178 11474 17236 12J659 12983 11326 16.615 13307 17142 11.733 13660 10667 12996 10045 11563 13396 11456 11535 11X77 11302 11121 10094 9996 008 -0.10 012 009 011 Oîl 012 012 012 0.22 -005 039 015 -041 008 -015 -058 -052 020 0,00 -014 011 O10 -128 011 011 002 014 007 114 011 011 012 -153 -048 -062 0.15 015 015 012 009 006 012 012 0.11 •092 -073 -O09 013 016 -020 -Û40 -035 -054 013 013 012 -172 0.06 O10 O10 011 007 010 013 007 -017 IMF'nin bütçe açıgı sorgusu 28 ağustostan bu yana devam eden IMF görüşmelerinin ağırlık merkezini bütçe ve kamu açıkları oluştunıyor. Körfez krizinin de etkisiyle bu yılki bütçe açığının 16 trilyon liraya ulaşabüeceği IMF uzmanlarına iletildi. 1987 yılından bu yana ödemeler dengesi de ilk kez bu yıl IMF görüşmeleri sırasında "sorun" olarak masaya geldi. Körfez krizi nedeniyle ödemeler dengesindeki açığın 1.8-2 milyar dolar düzeyine yükselme tehlikesi doğdu. ANKARA (Cumhuriyet Bürosn) — Tûrk ekonotnisiyle ilgili >ıllık olağan kon- sültasyon görüşmelerini sürdüren Uluslar- arası Para Fonu (IMF) heyetinin bütçe ve kamu açıkları ile ilgili sorulan ekono- mi kuımayİannı bunaltmaya başladı. Eko- nomi kurmaylan, IMF'nin "Bütçe açığını nasıl kiıçülteceksiniz" sorusuna yanıt bul- makta guçlük çekiyorlar. Edinilen bilgiye göre 28 ağustostan bu yana devam eden IMF görüşmelerinin ağır- bk merkezini bütçe ve kamu açıkları oluş- tunıyor. Yapdan resmi görüşmeler sırasın- da Körfez krizinin de etkisiyle bu yılki büt- çe açığının 16 trilyon liraya ulaşabüeceği IMF uzmanlanna iletildi. Kamu kesiminin toplam fînansman açığı konusunda ise IMF ile henüz tam mutabakat sağlanama- dığı belirlendi. Bütçe açığının GSMH'ye oranının yüzde 5.5'ler düzeyine çıkacağı- nın görülmesi üzerine IMF uzmanlan, top-' lam kamu açığının GSMH'ye oranımn da yuzde 8'i aşacağını savunuyoriar. Hazine yetkilileri ise kamu açığı oranının KİT açık- lannın büyuk ölçüde daraltılması sonucu yüzde 7 civannda tutulabileceğini belirti- yorlar. Rakamlar konusunda buyük ölçüde mu- tabakat sağlanırken, bu olumsuz dunımun düzeltilmesi için alınması gerekli önlemler konusunda ise ekonomi kurmaylarırun IMF'ye doyurucu yamt veremedikleri be- lirtiliyor. Vergi gelirlerini arttırıcı yönde TBMM'den gerekli yasal düzenlemelerin geçirilemediğini belirten IMF uzmanlan- nın, "Niye harcamalan daha fazla kısma yoluna gitmiyorsunuz" diye sorduğu öğre- nildi. Ekonomi kurmayları ise özellik- le bütçeden kısılabilecek harcama kalerai- nin son derece sırurlı olduğunu belirttiler. Kısılabilecek harcamalann da büyük ölçu- de yatınmlardan oluşruğunu kaydeden kur- maylar, "Ancak bngünku ortamda konso- lide bütçe yatuımlannda da daha fazla kı- sınü \apma obuağı bnlanmadığıııı" bildir- düer. Para programı ve parasal göstergelerin son durumu ile ilgili görüşmelerde herhan- gi bir sorun çıkmadığı, Merkez Bankası bi- lançosu, para programı gerçekleşme ra- karnlan ve Hazine'nin ızledıği borçlamna politikasnıın IMF uzmanlannca da olum- lu bulunduğu kaydedildi. Bu arada 1987 yıhndan bu yana ödeme- ler dengesi de ilk kez bu yü IMF görüşme- leri sırasında "sornn" olarak masaya gel- di. Görüşmelerde, Hazine ve Merkez Ban- kası yetkilileri bu yıl ödemeler dengesi nde normal olarak 1.5 milyar dolar civarmda bir açık beklendiğini, ancak Körfez krizi nedeniyle bu rakamın 1.8-2 milyar dolar düzeyine yükselme tehlikesinin doğduğu- nu behrttüer. Cari işlemler açığının da esas olarak döviz gelirlerindeki artışa karşm it- halat talebinde beklenenin ustunde bir ge- lisme olmasından etkilendiği kaydedildi. IMFye verilen rakamlar gerçekleşirse, Türkiye 1983 yıhndan bu yana ödemeler dengesınde en yüksek açıkla karşı karşıya kalacak. Cari işlemler hesabında 1980 yı- lında 3.4 milyar dolar olan açık, 1983 vı- lında 1.9 milyar dolar olarak gerçekleşmiş, sonraki yıllarda da l.S milyar dolann altı- na inmişti. Cari işlemler hesabı 1988 ve 1989 yıllannda ise fazla üe kapanmıştı. MESS'ten hııilliücret' önerisi IŞIK KANSU ANKARA — Metal işkolunda 130 bin işçiyi kapsayan toplu pa- zarlık sürerken Metal Sanayicile- ri Sendikası (MESS), işçi-işveren- hükümet temsilcilerinden oluşa- cak bir kurulun "milli ücret politikası" oluşturmasını önerdi. MESS Genel Sekreteri tlhan Lök, böylece "Militan sendikacılığın yerini akbselimin hâkim olduğu bir sendikacılığa bırakacağını" da öne sürdü. Lök, işçi sendikalan- nın taleplerinin ekonomik olarak "izahı mumkiin olmayan" düzey- lerde olduğunu da sözlerine ekle- di. MESS'in bu açıklamalarına karşı, MESS ile görüşmeleri sur- düren sendikaların yetkilileri şu görüşlerı dile getirdüer; Mnsufa Özbek (Türk Metal): Işçilerin geçmiş yıllarda uğradık- lan mağduriyetlere son verecek bir gelişmeyi, imzalayacağımız yeni toplusözleşmelerde sağlamamız şarttır. Kirli ve hakaz kazana aşın bulmayanlar, işçi sofrasına getiri- lecek bir dilim ekmeği aşın bul- maktadır. Mııstaf a Elveren (Özdemir-lş): Işverenler taleplenmizı çok bulu- yorsa, greve hazırlansınlar. Eğer işçilerin istediği gerçek önerileri taslağa koymuş olsaydık, şimdiki önerilerimizden yüzde 70 fazla olacaktı. Celal Özdoğan (OtomobU-ts): 198O"den bu yana rejim nedeniy- le işçilerin kayıplan var. Kaybedi- len hakların tümünü geri alama- dık. Metin Türkfr (Çelik-tş): İşçi sendikalannın taleplerinı aşın bul- mak MESS'in genel tavrıdır. MESS üyelerinın aşın kârdan ka- çınarak kârlannın bir kısmını ar- tık işçılere vermeleri gerekiyor. 'Özel' elektrik arızaları tepki yarattı lş-Sendika Servisi — Istanbul'- un Anadolu yakasında TEK tara- fından sağlanan elektrik hizmeti- nin özelleştirilerek Aktaş AŞ'ye devredilmesinin ardından başla- yan elektrik kesintileri, yurttaşla- nn tepkisine yol açıyor. Şile'de bir haftadır elektrik ve- rilemeyen 8-10 köyde yaşayan bir grup yurttaşın dün köy tnuhtar- larıyla birlikte TEK'ten Aktaş'a devredilen Şile şebekesi önünde toplanarak elektrik kesintilerini protesto ettikleri bildirildi. Yurt- taşlar, şebekedeki anzalann bir an önce giderilerek elektrik veril- mesıni isterken Aktaş yetkilileri- nin jandarmaya başvunıp güven- lik önlemi alınmasını istedikleri belirtildi. Kartal bölgesindeki elektrik kesilmelerini protesto eden bir gnıp yurttaşm Kartal şe- bekesi önünde toplanması üzeri- ne Aktaş yetkililerinin çevik kuv- vet çağırdıklan öğrenildi. Gazete- mizi tdefonla arayarak Vaniköy'» de oturduklannı belirten bazı yurttaşlar, elektrik kesilmeleri ne- deniyle Aktaş'ı mahkemeye ver- mek için hazırlık yaptıklanru bil- dirdiler. Bu arada özelleştirmeye karşı çıkıp TEK'ten Aktaş'a geçmeyi reddederek istifa eden 700 dola- yında işçi daha önce görev yapük- lan işyerlerinde 'tazminat bekle- me eylemi'ni dün de sürdürdüler. istifa eden işçiler, elektrik şebe- kesinde görev yapmamn ayn bir uzmanlık ve deneyim gerektirdi- ğini belirterek önümüzdeki gün- lerde anzalann daha da artabile- ceğini söylediler. CEZAEV'İ GİBt — Fabrikadan çıkmadan açlık grevini surdureo işçilerin eş ve çocoklan binanın oounde toplandılar. İşçilerle gorü^mele- rine izin verilmeyen aileler fabrika yoaetimini protesto etti. (Fotograf: Faruk Kırtay) 10 Aksa işçîsi hastanedeYalova'daki Aksa Fabrikası'nda 500 dolayında işçinin sürdürdüğü ölüm orucu bir haftayı doldujurken rahatsızlanarak hastaneye kaldırılanların sayısı 10'a yükseldi. İşçiler 7 gündür fabrikadan çıkmıyor, üretimi sürdürüyor, yemek yemiyor. tş-Sendika Servisi — Yalova'da kurulu Aksa'da çahşan 500 dolayında işçinin, 69 ar- kadaşlanmn işten çıkanlması üzerine baş- lattıkları ve üretimi aksatmadan sürdürdük- leri açlık grevinin 7. gününde rahatsızlana- rak hastaneye kaldınlanlann sayısı 10'a yük- seldi. tşyerini terk etmeksizin gunlük mesa- ilerini yapan, mesai saatleri arasında da iş- yeri yemekhanesinde toplu olarak oturan iş- çilerden 150'sinin dün viziteye çıküklan ve 3 ila 9 gün arasında değişen sürelerle rapor aldıkları bildirildi. Yalova muhabirimiz Faruk Kırtay'ın ha- berine göre aralannda işyerinde örgutlü Laspetkim-lş'in şube yöneticileri ile işyeri temsilcilerinin de bulunduğu işten çıkanlan 69 kışinin sendıka şube bmasında başlattık- ları "olüm orucu" da 7. gününe girdi. Aksa'da "hem iş bem açlık grevi" yapan işçilerden üçunun, önceki gün rahatsızlana- rak hastaneye kaldınlmasına karşın işyeri yetkililerinin işçilere vizite kâğıdı vermedik- leri öne sürülmüştu. Dün 7 işçi daha rahat- sızlanarak hastaneye kaldınlırken, Laspet- kim-lş'in işçilerin viziteye çıkmalannın en- gellendiği gerekçesiyle Yalova Sulh Hukuk Hâkimliği'ne başvurması üzerine vizite kâ- ğıtlarının verilmeye başlandığı bildirildi. Laspetkim-Iş Yalova Şube Başkam Ayhan Karabudak, dün 150 ışçimn viziteye çıktığı- nı belirterek, "Eylemlerimizi işverenin tum baskılanna karşuı karariılıkla surdureceğiz" dedi. Yedi gündür yemekhanede toplanarak ey- lemlerini sürdüren ve fabrika dışına çıkma- yan işçilerin eş ve çocukları, fabrika önün- de toplanarak işçilerle gönlşme talebinde bu- lundular. Fabrika yönetimi bu isteğı geri çe- virdi. Bunun üzerine ışverenin tutumunu al- kışlarla protesto eden işçi aıleleri, endije ıçin- deolduklannı söylediler. Petrol-İş Boğaziçt Şube Başkam özcan, açlık grevini. genel kampanyanın ilk adımı olarak gördüklerini »çıkJadı. (Fotogmf: İrtm Ceylanoğlu) Demokrasi için açlık grevi Petrol-îş Sendikası Boğaziçi Şubesi'nin 5 yöneticisi, "İktidann demokrasi dışı uygulamalarını ve savaş çığırtkankğını" protesto etmek için üç günlük açhk grevine başladı. tş-Sendika Servisi — Petrol-tş Sendikası Boğaziçi Şubesi'nin 5 yöneticisi "îktidann demokrasi dışı uygularoalannı ve savaş çı£ırtkanlığını" protesto etmek ve başta Türk-İş olmak üzere sendikalara, siyasi par- tilere ve diğer tüm demokraük örgütlere çağn yapmak amacıyla uç günlük açlık grevine başladılar. Sendikacılann Petrol-tş Genel Merkezi'nde yaptıklan basın toplantısıyla başlattıkları eyleme SHP Istanbul il örgütü olarak 'destek verecekkrini' belirten II Baş- kanı Ercan Karakaş, kendisinin de bir gün- lük açlık greviyle eyleme katıldığı söyledi. Petrol-tş Boğaziçi Şubesi'ne bağlı işyerlerin- de çahşan 4 bin dolayında işçi de çağn eyle- mini desteklemek için bugün yemek boyko- tu yapacaklar. PetroHş Boğaziçi Şube Başkam Adnan özcan, eylemlerinin nedenini açıklarken şu istekleri sıraladı: "tktidann temel insan hak ve özgürlük- lerini yok savsun tavırlanna ve savaş çığırt- kanhğına karşı bir kamparrya açümalıdır. Bu kampanyaya Turk-tş \e yanında gruplandı- nlan tum kunıluşlann kaülması sağlanma- lıdır. tşten çıkarmalara 'dur' denilrneli. bu amaçla nretimden gelen güç yaygın olarak kullanılmalıdır. Anayasa >e yasalarda, çalı- şanların ve tum emekçi balkın temel hak ve özgürlnkleriııi engelleyen ve yasaklayan hü- kiımlerin restorasyonu yonunde kampaoya- lar açümalıdır. Memurlann sendikalaşma hareketine destek uzaktan detil barekeün içinde olunarak sağlanmahdır. Ülkemizin bir yöresine yonelik olduğu ileri surulen baskı ve şiddetin o bolgeye yapılmasına karşı çık- mak bir yana Gûueydogu yöre halkına baskı yapan bir iktidann ülkemizin diğer yörele- rinde demokraük davranması zaten olası olmadığından- bu uygulamaya kesin ve açık bir dille karşı çıkılmah, kampanya geiiştiril- melidir." özcan, bu hedeflere ulaşmak için "ııye- ler, işyeri komiteleri ve temsiicüerie geniş ka- tüımlı loplanülar duzenlenmesini, eylem ka- rarian alınmasını. sendikalann eşgndüm içinde da> ranmalanrun sağlatunasuıı" öner- di. öneriler arasında, büyuk kentlerde seri olarak demokratik kuruluşlarca ortak mi- tingler düzenlenraesi de yer ahyor. Eylem ön- cesindeki basın toplanüsına katılan SHP İl Başkam Ercan Karakaş, Petrol-tş'in eylemini desteklediklerini beUrterek "12 Eylul tum ağırhğıyla devam ediyor. Devletin guvenlik kuvvetleri isverenlerle işbirliği içinde grev ya- pan işçilere karşı tavır ahyor. Bu sürecin aşü- ması için tüm siyasi partilerin, demokratik kide örgütlerinin ve baskı gruplannın bir de- mokrasi platformu oluşturması gerekmek- tedir" şeklinde konuştu. Krizle birlikte 8 milyar dolan aşkınpara, Ortadoğu'dan Batı bankalarına aktı Dolarlar Körfez'den Baü'y a Fransız Seyahat Acentalan Sendikasv Türkiye turistİK açıdan normaPEkonomi Servisi — Körfez kri- zi gerekçe gösterilerek Türkiye'ye yönelik turlann iptali konusunda, Türkiye Seyahat Acentalan Bir- Iiği'nin (TÜRSAB) girişimleri üzerine Almanya'dan sonra Fran- sa da açıklama yaparak "Turis- tik açıdan Türkiye'deki durnmııo normal olduğunu" bildirdi. TL/RSAB; Fransa'dan gelen tur iptalleri üzerine, Fransız Se- yahat Acentalan Sendikası (SNAV)'a bir yazı göndCTerek ka- muoyunun ve üyelerinin doğnı bilgilerle aydınlatılmasım istedi. SNAV. 31 ağustosta yayımladığı bir basın bildirisi ile Türkiye'de- ki durumu kamuoyu ve üyelerine açıkladı. SNAV'dan 31 ağustos- ta yapılan açıklamada şöyle deni- yor. "Seyahat Acentalan Ulusal Sendikası (SNAV) Yakm ve Or- tadoğu bölgelerindeki durum kar- şısında günu gününe nasıl tavır ahnması gerektiğini saptamak için hem kamu kuruluşlan hem de se- yahat acenteleriyle sürekli temas halindedir. Turizm Bakanhğı'yla birlikte durumu gözden geçiren SNAV, verilebilecek tavsiyderi belirlemek için çalışmıştır: Doğrudan doğruya etkılenen Irak ve Kuveyt'in durumundan bağımsız olarak teknik açıdan olumsuz koşullann her zaman or- taya çıkabileceği acık'tır. Bu durum özellikle Ürdün için söz konusudur. Çünkü bu ülke- ye süregelen raülteci akıru, konak- lama koşullannı bozmuştur. Bu nedenle, bu bölge tavsiye edilme- mektedir. Bu durum karşısında SNAV, üyelenne, gerekli güzergâh deği- şikh'klerini yapmalannı önermek- tedir. Eğer böyle bir değişiklik mumkun değilse, müşterilere baş- ka bölgeler, başka yolculuklar önerümeli ya da yolculuğunu ip- tal etmesi tavsiye edilmelidir. Türkiye, Mısır ve tsrail'deki bütün diğer konaklamalar, yolcu- luklar, guzergâhlar için şu anda- ki veriler, dunımun turistik açı- dan normal olduğunu göstermek- tedir. Petrol yine 30 dolara dayandıEkonomi Servisi — Petrol fi- yatlan yeniden tırmanışa gecerek 30 dolan zorlamaya başladı. Ba- tı Teksas türü ham petrolün ekim tesümi fıyatı, New York'ta varil başına 29.60 dolara çıktı. Kuzey Denizi türü ham petrol ise Lond- ra Borsası'nda 28.59 dolara, Uzakdoğu piyasalarında (Singa- pur Borsası) 29.85 dolara yüksel- di. Dünyamn önde gelen borsala- nnın hemen hemen tümü değer yitirdı. tnişe geçen borsalar ara- sında Tokyo, New York, Lond- ra, Paris ve Frankfurt bulunuyor. Bu arada ABD Dolan hem Japon Yeni, hem de Avrupa para birim- leri karşısında değer yitirdi. Bu değer kaybı, tngiltere ve Japon- ya'da faız hadlerinin ABD'dekin- den daha yüksek olmasma bağla- nıyor. Tankerlere İran'da iş olanağı tSTANBUL (ANKA) — Kör- fez krizi nedeniyle işsiz kalan 2 bin Türk tankerine Iran'da iş bul- ma olanağımn ortaya çıktıgı bil- dirildi. Uluslararası NakliyecileT Der- neği'nden (UND) yapılan açıkla- maya göre tran tsfahan - Bandar - Bushsehr ve tsfahan - Bandar - Abbas arasmda çakştınlmak üze- re 2 bin tankere ihtiyaç olduğubü- dirildi. UND Yönetim Kunılu Başkam Saffet Ulusoy, bu konu- da görüşmelerde buiunmak üze- re tran'a gitti. Ulusoy, lran'a ha- reketinden önce yaptıği açıklama- da Iranlılarla fiyat konusunda an- laşmaya varüması durumunda ta- şıma bağlantısırun yapılacağım ve 2 bin tankerin Iran'da çahsmaya başlayacağım bildirdi. Körfez krizi nedeniyle taşıma sektörunün uğradığı kayıplann 400 milyon dolara ulaştığım be- lirten Ulusoy, Irak pazan yerine yeni alternatifler bulmanın zaman alacağım ve bu konuda devlet yar- dırrunın gerekli olduğunu söyledi. Ekonomi Servisi — Irak'ın Kuveyt'i iş- galiyle başlayan kriz ve savaş rilzgârlan, Körfez kaynaklı sermayeyi Avrupa'ya doğru surükluyor. Suudi Arabistan, Bir- leşik Arap Emirlikleri ve Ummanh zen- ginlerin krizin başlangıcından bu yana Avrupa'ya kaydırdıklan paranın 8 milyar dolan bulduğu belirtiliyoı. Paranın üçte ikisinin İsvıçre'ye, kalanının da Londra ve diğer büyük merkezlere gittiği bildirüiyor. Avrupalı bankacılar, Ortadoğulu yatı- rımcıların, başta tsviçre Frangı olmak üzere genellikle döviz yatırımı yaparak nakit açısından guçlu kalmayı tercih et- tiklerini söyluyorlar. Petrol kaynaklı ser- vetlerini sert Avrupa para birimlerine çe- viren Arap zenginlerinin, az da olsa his- se senedi ve tahvile de yatınm yaptığı vur- gulanıyor. Körfez'deki bankacılık sistemine önem- li bir darbe vuran 8 milyar dolarlık bu ad- res değişikliğinden en kârlı çıkanlar ise Avrupa'daki Amerikan bankaları oldu. Daha önce Arap zenginleriyle iş yapan Chase Manhattan, Citicorp, Bankers Tnıst ve J.P. Morgan'ın bölgeyle yaptık- ları iş hacmi iki katma çıktı. Petrol zen- gini Arapların önemli miktarda dövız sa- tın alarak nakite dönduklerinı ve şirndi- lik gelişmeleri izlemekle yetindiklerini söyleyen Zürih'teki bir Amerikan banka- sının yöneticisi, "2 ağustostan bu yana daha once hiç iş yapmadığımız yeni Arap müşterilerin hucumuna ugradık" diyor. Londra'run finans merkezi City'deki bir banker ise şöyle konuşuyor: "Hepsinin tek istediği, paralarını nasıl hareket etti- rebileceklerini oğrenmek \e bir hesap aç- brmak. Basımızı kaşıyacak vaktimiz yok. tnanılmaz bir şey bu." Avrupalı bankacılar, Körfez'de en az 250 bin zengin insan bulunduğunu ve bunlann yaklaşık 100 milyar dolar civa- nnda bir parayı kontrol ettiklerini söy- lüyorlar. Körfez kriziyle birlikte bölgeden çıkan paramn kısa vadede gerıye dönmesine de pek ihtimal verilmıyor. "Kısa vadede hiç kimse geriye dönmez" diyen Ortadoğu- lu bir banker, "Şu andaki dururnda Kör- fez'deki servet hiçbir şey ifade etmiyor" şeklinde konuşuyor. Uluslararası pı>asa analistleri, krizle birlikte yer değiştıren 8 mılyarlık petro- doların, döviz pıyasalarının dengesıni bozduğu göruşündeler. Özellikle Isviçre Frangı'na yönelen Arap zenginlerinin, bu para birıminin ağustos ayı içinde dolara karşı yüzde 10 değer kazanmasına yol aç- tığı belirtiliyor. Ingih'z Sterlini'nin de Arap zenginleri tarafından tutulan bir pa- ra bırimi olduğu söyleniyor. Körfez krizı tedirginliği değişik talep- lere de yol açıyor. Körfez'de faaliyet gös- teren bir Amerikan bankasımn yönetici- si, "tnsanlar bize paralannın yanı sıra mücevherlerini de nasıl guvenli bir şekil- de bolgenin dışına taşıtabileceklerini soruyorlar" dıyor.