Catalog
Publication
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Years
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Our Subscribers Can Login And Read Original Page
I Want To Register And Read The Whole Archive
I Want To Buy The Page
CUMHURİYET/14 DIŞ HABERLER 7 AĞUSTOS 1990
IRAK/KUVEYT/SUUDİARABÎSTAN/ABD
Körfez'de savaş bulutlarıSuudi Arabistan, önceki günkü seferberlik ilanından sonra
Kuveyt sınınndaki tarafsız bölgeye tank ve askeri birlik
göndermeye başladı. ABD uçak gemisi Independent, Irak'ı
vurabilecek menzile girdi. Irak'ın olası bir ABD saldınsına
karşı halka silah dağıtmaya başladığı ve Bağdat'ı boşaltmaya
haarlandığı bildiriliyor.
Dış Habeıier Seryisi — Irak'ın Kuveyt'i
çok kısa süre içinde işgal etmesi ile Körfez'i
saran "savaş btüutlan", giderek yoğunluk
kazanıyor. Irak'ın, Kuveyt'ten çekilmeye
başladığını ve Suudi Arabistan'a saldırma-
yı düşünmediğini ısrarla açıklamasma kar-
şm, önceki gün seferberlik ilan ettiği bildi-
rilen Suudi Arabistan'ın, Kuveyt sırunna
doğru hareketlendiği bildirildi. Hint Okya-
nusu'ndan hareket eden ABD Independent
uçak gemisi de Irak'ı vurabilecek menzile
girdi. Irak'ın olası bir ABD saldınsına karşı
Bağdat'ı boşaltmaya hazırlandığı ve halka
silah dağıtıldığı haber verildi. ABD Savun-
ma Bakanı Dick Cbeney'in dün Suudi Ara-
bistan'a giderek, ABD uçaklannın ve asker-
lerinin bu ülkeden yararlanabilmesi amacıy-
la ternaslar yaptığı öne sürüldü.
Reuter ve AP'nin haberlerine göre, önceki
gün seferberlik ilan ettigi bildirilen Suudi
Arabistan, Kuveyt sırunna asker ve tank
göndermeye başladı. AP, Suudi Arabistan
1
dan dönen ABD'li bir teknisyene dayana-
rak verdiği haberinde, Suudi birliklerinin
300 tank eşliğinde Kuveyt ile bu ülke ara-
sındaki "tarafsız bölge"ye doğru ilerlediği-
ni duyurdu. Reuter de Suudi Arabistan'ın
ana limanlanndan Dahran'dan yola çıkan
birliklerin Kuveyt sınırına yakın Khafji pet-
rol limanına doğru hareketlendiklerini kay-
detti. Ajans, hareketin, son 48 saat içinde
başladığını bildirdi. Suudi Arabistan Ha-
ber Ajansı ise haberinde, Kuveyt sınırına
asker yığıldığına ilişkin haberleri yalanla-
dı. Haberde, bu tür haberlerin "gerçek
dısı" olduğu bildirildi.
Suudi Arabistan'ın olası bir Irak saldın-
sına karşı seferberlik ilan ettigi bildirilmış,
ancak bu haberler Suudi yetkililerce doğ-
rulanmamıştı. Ajanslar, Körfez'deki gaze-
telerin, seferberlik haberlerini dün manşet-
ten verdiklerini, ancak haberlerde Suudi
Arabistanlı yetküilerin hiçbir demecine rast-
lanmadığını kaydettiler.
Irak, önceki gun 08.00'den itibaren Ku-
veyt'ten çekümeye başladığını açıklamış, an-
cak bu açıklama "şüpheli" karşılanrruştı.
CNN Televizyonu, Irak birliklerinin Kuveyt
topraklannda yer değiştirdigini ve Kuveyt
sırunna yıgınak yaptığuiı öne surmuştü. Re-
uter de Irak'ın, Kuveyt-Suudi Arabistan sı-
nırına doğru ilerlediğini bildirmişti.
ABD ve Batılı ulkeler tarafından "endi-
şeli" bir şekilde karşılanan Irak'ın, Kuveyt
1
ten çekilmeye başladığına ilişkin haberler
konusunda da tartışmalar büyüyor. Irak Te-
levizyonu, sürekli olarak Kuveyt'ten geri çe-
kilmenin başladığı yolunda görüntühi ha-
berler yayımlıyor. Irak'ta bulunan Batılı ga-
zeteciler de Bağdat'a Kuveyt'ten çeküdiğı id-
dia edilen tankların geldiğtni bildiriyorlar.
Irak Radyosu, önceki gün yayımladığı ha-
berinde, Irak'ın çekilme takvimini başlat-
tığını bildirmiş, birliklerin büyük bölümü-
nün de bugünden itibaren çekileceğini açık-
lamıştı.
Irak, ABD'nin çağrısı üzerine uygulan-
maya başlanan ekonomik yaptırımlara ve
ABD askeri müdahale olasıhğına karşın,
tehdidi de elden bırakmıyor. Irak'ın Paris
Buyükelçisi Abdülrezzak El-Haşimi, dün
yaptığı açıklamada, "Irak ya da Kuveyt'e uy-
gulanacak yaptınmlar, cekilmemizi gecik-
tirebilir" dedi. Büyukelçi El-Haşimi, tehdit-
lerin artması durumunda da çekilmenin ta-
mamen durdurulacağını söyledi. Büyükel-
çi, saldırıya karşı sert bir biçimde karşıhk
verileceği yönundeki Irak görüşünü de yi-
neledi. Abdülrezzak El-Haşimi, Suudi Ara-
bistan'a saldırmayı düşünmediklerini de
kaydetti.
Irak'ın Kuveyt'ten "şartsız ve adl" bir şe-
kilde çekilmesini sağlamak amacıyla diplo-
matik, ekonomik ve siyasi alanlarda büyük
bir atağa kalkan ABD, her an müdahaleye
haar olduğunu sürekli olarak gündemde tu-
tuyor. Başta Başkan George Bush olmak
üzere ABD yönetimi, her fırsatta, askeri
müdahale olasıhğının güçlendiğini belirti-
yorlar. Irak'ın, Kuveyt'i işgal etmesiyle Bas-
ra Körfezi'ndeki güçlerini yoğunlaştınna yo-
luna giden ABD'nin, Hint Okyanusu'ndan
yola çıkardığı Independent uçak gemisi, dün
Irak'ı vurabilecek menzile girdi. 2 kruvazör,
1 firkateyn ve 1 destroyerin eşlik ettigi In-
dependent, Basra Körfezi'nde günlerdir
alarrnda bekleyen 8 gemilik ABD donanma-
sına doğru giderek yaklaşıyor. Ajanslar, as-
keri gözlemcilere dayanarak verdikleri ha-
berlerinde, ABD deniz gucunün Washing-
ton'dan gelecek bir saldın emrine karşı te-
tikte beklediğini belirtiyorlar.
Planlannı Irak'ın Suudi Arabistan'a sal-
dırabileceği üzerine kuran ABD'nin, Basra
Körfezi'nde yaptığı yığınak karşısında,
Irak'ın Bağdat'ı boşaltmaya hazırlandığ] bil-
dirildi. Reuter'in haberine göre, Irak Dev-
let Başkanı Saddam Huseyin'in 17 milyon-
luk Irak'ı, olası bir ABD ve lsrail saldınsı-
SAVAŞ GEMİLERİ — ABD'nin savaş gemilerinden 'American Knox' geçen pazar giinii Körfez'de yakıtını dol-durdu. ABD'nin en büyük savaş gemisi Independent da jine aynı bolgede seyrediyor. (Fotofraf: Reuter)
WASHINGTON
Bush: Bağdat yalan söylüyorDış Habeıier Servisi — Irak'ın Kuveyt'-
ten çekilmesini isteyen ülkelere, bir zaman-
lar Kuveyt'in büyük düşmanı olan Iran da
katıldı. Iran bu konuda Suriye ile işbirliği
yaptıklanm acıkladı.
Başkan Bush ise Irak'a karşı şimdiye dek
en sen lisanı kullanarak Kuveyt'ten çekil-
meye başladığını açıklayan Irak yöneticile-
rinin "bir kez daha yalan söyledikJerini*
1
be-
lirtti ve Irak askerlerini "Uluslararası kanun
kaçaklan ve satılmışlar" olarak nitelendir-
di. "Bu durumun böyle sürüp
gidemeyeceğini" belırten Bush ne ABD ne
de NATO'daki müttefiklerinin Kuveyt'te
"Kukla bir yönetimi kabul edebüeceklerini"
kaydetti.
AA'mn AFP'ye dayanarak bildirdiğine
göre hafta sonu tatilini geçırdiği Camp Da-
vid'den Beyaz Saray'a dönüşünde gazeteci-
lerle konuşan Bush, Irak'ın Kuveyt'i işgali
karşısında Arap ülkelerinin gösterdiği tered-
düdün de rahatsız edici olduğunu söyledi.
Bush şöyle dedi:
"Coma günü, çok saygı duyduğum bir
Arap yönetici, Arap çözümü dedigi şey için
48 saat gerektiğini söyledi. Besbelli ki ça-
balan başansızlığa ugradı."
İran, Kuveyt'in bağımsızhğını
savundu
İran Dışişleri Bakanı Ali Ekber Velayeti,
dün Suriye Devlet Başkanı Hafız Esad'la
görüştükten sonra Şam'dan aynhrken ga-
zetecilere verdiği demeçte, lrania Suriye'nin,
Kuveyt'in Irak tarafından işgal edilmesi kar-
şısında seyirci kalmayacaklannı söyledi. Re-
uter'in haberine göre Velayeti, "Irak'ın der-
hal Kuveyt'ten çıkmasını istiyoruz" şeklin-
de konuştu. Velayeti bu doğrultuda Suriye
ile tran'ın işbirliği yapacağını söyledi. AA
1
nın İran Televizyonu'na dayanarak bildir-
diğine göre, Suriye Devlet Başkanı Hafız
Esad, Kuveyt'in işgali ile ilgıli olarak yap-
tığı açıklamada, "Her ülke meşnı olmayan
göriişlerini güç kullanarak başkalanna da-
yatırsa dünyada orman yasalan geçerli olnr.
Irak, dertıal ve koşulsuz olarak Kuveyt'ten
cekilmelidir" dedi.
Irak'a karşı yaptırımlara katılan ülkele-
rin sayısı ise artıyor. Japonya Irak petrolü-
nü boykot ederken bu ülkeye ihracatını da
durdurdu. Italya, Irak'ın mal varlığını don-
durdu.
Küba'mn BM Temsilcisi Ricardo Afaucon,
konuyla ilgili olarak gazetecilere yaptığı
açıklamada, "Güney Afrika ve tsrail'e karşı
onlarca yıldır bir karar çıkmasını engelle-
yen giiçler, şimdi aniden yaptınmlann ne
kadar iyi olduğunu keşfettiler. Uluslarara-
sı sonınlarda, sadece ABD'nin çıkarlan için
böyle ayrımcı yaklaşımlara başvurulamaz"
dedi.
Irak'ın Kuveyt'e saldırması ile başgöste-
ren gerginliğin giderilmesi için bölgedeki ça-
balannı sürdüren Filistin Devlet Başkanı
Yaser Arafat, Mısır Devlet Başkanı Hiis-
nü Mubarek ile görüştükten sonra dün Su-
udi Arabistan'a gitti.
Arafat, hareketinden önce, bölgedeki
mekik diplomasisini sürdürmesi konusun-
da Mubarek ile göriış birliğine vardıkları-
nı belirtiıken, temaslannm sonuçlarına
ilişkin bilgi vermekten kaçındı.
Ancak, Mübarek'in, Arafat'ı havaala-
nında uğurlamaya gelmemesi, Mısır ile Irak
ve Saddam Hüseyin'i destekleyen FKÖ ara-
sındaki soğukluğun sürdüğü şeklinde yo-
rumlandı.
Başkanlık Sarayı'ndan yapılan bir açtk-
lamada da Hüsnü Mübarek'in, krizle ilgili
olarak bölge ülkeleri liderleri ile yoğun te-
maslarda bulunduğu belirtildi.
Mısırlı yetkililer, Mübarek'in, iyi bir ha-
zırlık yapılmadan düzenlenecek bir Arap
doruğuna katılmamakta kararlı olduğunu
bildirdiler.
Mısır Dışişleri Bakanı lsmet Abdülme-
dt, Irak'ın Kahire'deki Buyükelçisi ile gö-
rüşmesi sırasında, bu ülkelerdeki Mısır
vatandaşlanna yönelik bazj saldınlar oldu-
ğu yolundaki haberlerden endişe duyduk-
larını bildirdi.
Japonya, önceki gun Irak'a yaptınm ko-
nusunda kimi gözlemcileri şaşırtan bir dav-
ranışla ABD'ye tam destek verdiğini ve Bağ-
dat'a karşı çok geniş kapsamh bir ekono-
mik yaptınm paketi uygulayacağını açıkla-
dı. Japonya Irak petrolünü boykot etmesi-
nin yanı sıra Irak'a ihracatı da durdurdu.
Irak'ın Kuveyt'i işgali dünya çapında kı-
namrken, Batı Afrikalı Arap ülkelerinden
Moritanya, Bağdat'ı desteklediğini açıkla-
dı.
Moritanya'da bulunan Irak Büyükelçili-
ği'ne de Irak birliklerinin yanında savaşmak
isteyen çok sayıda kişinin başvurduğu bil-
dirildi.
Montanya'yı ziyaret etmekte olan Irak
Ulaştırma Bakanı Muhammed Zübeydi,
Nouakchott'da yaptığı açıklamada, Arap
Birliği uyelerinin Irak'a karşı aldığı karar-
lara Moritanya'nın katılmaması nedeniyle
teşekkür etti.
Moritanya Haber Ajansı'ran haberine gö-
re, Zübeydi, Devlet Başkanı Albay Marou-
ya Ahmet Taya tarafından da kabul edildi.
Ajans görüşmenin konusunu, "Koveyti
le işbaşına gelen devrimcihuknmete Irak ta-
rafından verilen destek'' olarak niteledi.
Ülkedeki Irak Büyükelçiliği'nden yapılan
açıklamada da "onlarca" Moritanyalının
Saddam Hüseyin'i desteklemek amacıyla
Kuveyt'e gitmek istedikleri, ancak Moritan-
ya hükümetinin, bu kişilere büyük bir ola-
sılıkla izin vermeyeceği kaydedildi.
Moritanya'ya Senegal ile olan toprak so-
nınunda tek destek veren Arap ülkesi Irak
olmuştu.
DIŞBASIN
Türkiye ikilem içindeİngiltere'de yayımlanan Financial Times gazetesinde,
Türkiye'nin, boru hattının kapatılması konusunda Irak ile
Batı'nın arasında kaldığı belirtilerek zaman kazanmaya
çalıştığı öne sürüldü.
CHıc Öiiilo İTcIe$raph
Saddam'ın petrol boru hattının açık tu-
tulması talebi, Türkiye'nin Avrupa'ya olan
sadakatini sınayacak. Her ne kadar Türki-
ye NATO'da ABD'den sonraki ikinci büyük
orduya sahipse de Türk komutanlar, Irak-
ın ortaya çok daha iyi donanmış iki misli
asker çıkartabileceğinin farkmda. Eğer
Washington ve Avrupa Topluluğu, Türkiye
1
nin Irak petrolünün musluğunu kapatma-
sını isterlerse, o zaman alternatif bir petrol
kaynağı ve stratejik destek de vermek zo-
rundadırlar.
FINANCIALTIMES
Türkiye, boru hattı konusunda tam bir
ikilem içinde. Zaman kazanmaya çalışıyor.
Irak da Batı da birbiri ile çelişen isteklerle
karşısına çıktılar. Anlamlı bir davranışla
Cumhurbaşkanı Özal, Irak tarafından Ku-
veyt'te kurulan kukla bir hükümeti Türki-
ye'nin iyi karşılamayacağını da vurguladı.
Türkiye, Batı'ya olan sadakati ile bölgede-
ki geleneksel tarafsızlığı arasında sıkışıp kal-
dı. Yakınlarda Türkiye, NATO'daki rolü ve
Avrupa Topluluğu üyeliği başvurusu konu-
larında gitgıde artan bir güvensizlik duygu-
suna kapılmış ve gözden düşeceği korkusu
yaşar olmuştu.
şrûnffurterAllgemeine
Avrupa Topluluğu'nun İtalyan sözcüsü,
AT tarafından kararlaşunlan petrol ambar-
gosunun Irak'ı can damarından vuracağı-
nı söyledi. Dileriz, Saddam Hüseyin eline
geçirdiği petrol denizinde boğulur. Peki Su-
udi Arabistan ve Türkiye, topraklarından
geçen Irak petrol boru hatlanm kesecek ce-
sarete sahip midir? Durum öyle gözükmü-
yor. Çoğu Arap devletinin Irak harekâtına
karşı protesto sesleri cıbz çıktı. Ve Türkiye
de nihayet bir Islam ülkesidir. Ürdün Kralı
Hüseyin, AT yaptırımlannı erken bulduğu-
nu söylerken, Irak'ın, komşulannı ne denli
ürküttüğünü ortaya koymuştur. Irak'ın
komşuları korkudan titriyor. Irak ve Irak-
m Kuveyt'ten çaldığı petrolün bundan son-
ra da dünya pazannda alıcı bulacağına ke-
sin gözüyle bakabiliriz. Naylon Fırmalar
aracılığıyla da olsa. örneğin Brezilya, Irak1
la sıkı ticari ilişkilerini, özellikle silah ihra-
catını, Kuveyt işgali yüzünden kesmek ni-
yetinde değildir. Saddam Huseyin'in daha
ziyade korkması gereken konu, iki süper
güç olarak ABD'yi ve SSCB'yi karşısına al-
mış olmasıdır. Bunu herhalde beklemiyor-
du. Birliklerini Kuveyt'ten çektiği iddiası da
bu tepkileri yatıştırmak için olmalı. Suudi
Arabistan, seferberlik ilan etmekle en doğ-
rusunu yapmıştır.
DERSPIEGEL
Irak, ganimeti Kuveyt'i kazamrsa Körfez'e
ilk kez geniş biçimde açılacak ve Kuveyt pet-
rolüyle silahlanmaya devam edecektir. Bu-
nun bölgeye şimdiden kestirilemeyecek et-
kileri olur. ABD, lsrail üzerindeki baskısı-
nı arttıracak, lsrail'in Irak'ın düşmanı Su-
riye'yle ezeli catışmasına son vermesini is-
teyecektir. Böylece Şam'ın Irak'a karşı cep-
he alması sağlanabilir. Bağdat'taki kuman-
dan Saddam Hüseyin, gözüne şimdilik ls-
rail'den daha bereketli avlar kestirmiş gözü-
küyor. Kuveyt'in yanı sıra Birleşik Arap
Emirlikleri'ni de ihanetle ve Irak'ı arkadan
vurmakla suçlayan Saddam Hüseyin,
1978'de "Savaşı prenslerin yatak odalanna
kadar sokacafız" demişti. Eğer Kuveyt,
Irak'a meze olduysa, Suudi Arabistan asıl
mönüyü teşkil edecektir.
Başkan Bush, cuma günkü demecinde,
Irak'a karşı bir yaptırım yolu olarak Tür-
kiye'den geçen boru hattının kesilmesini
gündeme getirdi. Türk Cumhurbaşkanı
özal'la bir telefon görüşmesinin ardından
Bush, Özal'ın da işgali aynı kaygılarla izle-
diğini belirtti. Türk hükümetim Irak boru
hattını kesmeye çağınp çağırmadığı soru-
su üzerine Bush, aynntı vermeyeceğini, ama
Irak petrolünün önemli bir bölümünün
Türkiye'den geçtiğini ve bunun bir yol ol-
duğunu söyledi. Ama körfezdeki kriz sadece
Amerika'yı değil, bütün dünyayı ilgilendir-
mektedir. Kolektif güvenlik söz konusu ol-
duğunda, tek tek ulkeler değil, uluslararası
kuruluşlar harekete geçmek zorundadır.
ABD kendi vatandaşlannı kurtarmak için
donanmasını Liberya'ya gönderebilir, ama
sapına kadar silahlanmış da olsalar Ame-
rikalılar Saddam Hüseyin'i Kuveyt'ten tek
başına kovmaya yetkili değildir.
TANEA
Suudi Arabistan hükümeti, Irak ordula-
nmn tarafsız bölgeye girdiği yolundaki bil-
gileri edindikten sonra gençleri askerlik gö-
revine çağırdı. ABD Başkanı George Bosh,
askeri operasyon olasılığını açıkta bıraka-
rak Irak'ın Kuveyt'ten aynlacağı yolunda-
ki vaatlerin yerine getirilmesini bekliyor.
Ancak ABD"nin, Körfez'deki gücünü yitir-
memek amacıyla Saddam Huseyin'in Ku-
veyt'ten ayrılması için baskı yapması gere-
kiyor. ABD'nin Irak'a karşı aldığı ekono-
mik önlemler, şimdilik "sert" olarak nite-
leniyor. ABD, ikinci adımı, Irak petrolünün
ihracatını durdurmakla atabilir. Körfez'deki
ABD savaş gemileri bunu rahathkla sağla-
yabilir. Bu adımı ise Irak ordularımn Suu-
di Arabistan'a yönelik olası bir tehdit kar-
şısında atabilir. Bu durumda, VVashington
1
un Kıbns'taki Ingiliz hava üslerini kullan-
mak için de izin istemesi söz konusu olabi-
lir.
ıuno
Bölgedeki askeri tansiyon belirstzliğini
sürdürürken diplomatik temaslann hızı ar-
tıyor. ABD Başkam Bush'un BM Güvenlik
Konseyi'ni telefon çağnsıyla toplaması,
Mitterrand-Gorbaçov'un Körfez'deki geu'ş-
melerle ilgili telefon görüşmesi ve Çin'in de
katıldığı Irak'a silah ambargosu konulma-
sı ile ilgili görüş birliği, diplomatik trafiğin
yoğunluğunu gösteriyor. Bu arada Irak Baş-
bakan 1. Yardımcısı Taha Yasin Ramazan'ın
Ankara'ya yıldırım ziyareti, Türk diploma-
sisini gündeme getirdi. Türkiye'nin diploma-
tik alanda ne denli "kalın derili" olduğu-
nu gösterdi. Cumhurbaşkanı Özal, ABD
Başkam'mn ısrarlanna karşın Irak boru hat-
tının kesilmesi yolundaki NATO çağnlan-
nı karşıhksız bırakıyor.
EONOE
Bağdat'm güvencelerine karşın Körfez
1
deki kriz sürüyor. ABD, Saddam Huseyin'in
Kuveyt'ten aynlacağı yolundaki vaatlerine
inanmakta güçlük çekiyor. Bu nedenle,
ABD Deniz Kuvvetleri'ne ait savaş gemile-
ri, Körfez'de birikmeye başladı. ABD şu
aşamada Suudi Arabistan ile Türkiye'nin
önemli bir rol oynayacağına inanıyor. Bu
her iki ülkeden geçen Irak petrol boru hat-
larının kesilmesi, Irak'ı ekonomik açıdan
çökertebilir. Bu nedenle, Türkiye ile Suudi
Arabistan, Körfez krizinde anahtar rolü
oynuyor.
na karşı uyarmasından sonra, dünden iti-
baren halka otomatik silahlar dağıtılmaya
başlandı. Ajanslar, Devlet Başkanı Huse-
yin'in, Bağdat'm hemen bosaltılabilecek şe-
kilde hazır olunması yolunda emir verdiği-
ni de kaydettiler.
Savaş ve darbe senaryolan
ABD'nin Irak'a karşı her an uygulamayı
düşündüğu askeri müdahale ihtimali gide-
rek güçlenirken, müdahalenin nasıl olaca-
ğı konusunda da çeşitli senaryolar ortaya
atılıyor. ABD Temsilciler Meclisi Silahlı
Kuvvetler Komisyonu Başkanı Demokrat
Lcs Aspin, Irak'ın Suudi Arabistan'a saldır-
ması durumunda ABD'nin üç seceneği ol-
duğunu belirtti.
Irak'ın, Suudi Arabistan'ın kuzeydoğu kı-
yısı boyunca uzanan petrol alanlanna iler-
leyeceğini ve tanklannı buraya sevk edece-
ğüıi kaydeden Aspin, bunun gizb servisle-
rin görüşü olduğunu ifade etti.
Birinci seçeneğin, hava saldırılanyla
Irak'ın ilerlemesinin durdurulması olduğu-
nu kaydeden Les Aspin, çölde Irak zırhlı-
lannın gizlenebileceği engebe bulunmadığı-
nı ve bunları durdurmak için dörtte bir ih-
timal bulunduğunu kaydetti.
tkinci seçeneğin, yine hava kuvvetlerini
kullanarak, savaşı Bağdat'a kadar taşımak
olduğunu bilcliren Aspin, üçüncü seçeneğin,
son derece riskli olduğunu ve Suudi Arabis-
tan'ın onayını gerektirdiğini belirterek, bu-
nun da Irak birliklerinin Suudi topraklann-
da ılerleme hattı boyuna Amerikan asker-
leri göndermek olduğunu söyledi.
Aspin, bu birliklerin etkili bir askeri güç
olarak caydıncı bir unsur olacağrnı ve Ame-
rikan birliklerinin varlığımn Saddam Hü-
seyin'e "Siz bn biriiklere saldırırsanız, »o-
nuna kadar savaş olur" mesajı anlamma ge-
leceğini kaydetti.
Yabancılar tutuklandı
Filipinler'in Kuveyt buyükelçiliği dun Fi-
lipinler Dışişleri Bakanlığı'na gönderdigi bir
telgrafta, Kuveyt'i işgal eden Irak birlikle-
rinin Rumeillah petrol bölgesinde bir gnıp
Ingiliz, Amerikan, Kanadalı ve Hintli işçi-
lerle birlikte Filipinlileri de tutukladıklan-
m bildirdi.
Büyukelçilik mesajında tutuklanan işçi-
lerin şu an nerede ve ne durumda oldukla-
nrun bilinmediğini kaydetti.
Japonya Dışişleri Bakanhğı'ndan bir yet-
kili ise, Bağdat'taki otellerde 182 Japon'-
un mahsur kaldığmı bildirdi. 14O'ı turist
olan Japonlann Kuveyt'in işgalinden son-
ra Irak'tan uçakla çıkma imkânı bulama-
dıkları kaydedildi.
Irak'ta ayrıca iş ve uzun süreli kalmak
amacıyla bulunan 307 Japon daha olduğu
kaydedildi.
Irak, kendisine karşı ekonomik yaptınm
karan alan ülkelerin vatandaşlaruun güven-
liğini garanti etmeyeceğini açıklamıştı.
Irak'a ekonomik yaptınmlar uygulama ka-
rarı alan ulkeler arasında Japonya da bu- .
lunuyor. —••
Federal Almanya Dışişleri Bakanhğı da
Kuveyt'te bulunan bir gnıp yurttaşının Bağ-
dat'a getirildiğini doğruladı.
Bonn'da dün yapılan açıklamada, Fede-
ral Almanlann Kuveyt'te kaldıkları oteiler-
den toplandıklan, bu nedenle Bağdat'm
Bonn büyükelçisineTrir protesto notası ve-
rildiği bildirildi.
Fransa, Irak'tan, bu ülkedeki ve işgali al-
tındaki kuveyt'te bulunan Fransız yurttaş-
larının "güveniiklerinin sagtanmastnı" is-
tedi.
Fransa Dışişleri Bakanhğı sözcüsü, Pa-
ris'teki Irak büyükelçisinin, dün öğleden
sonra, bakanlığa çağnldığmı, Paris'in, bu
konudaki "derin kaygılannın" büyükelçi-
ye iletildiğini acıkladı.
Sözcü, Irak'ın Kuveyt'i işgali nedeniyle,
Irak ve Kuvyet'te çok sayıda Fransız yurt-
taşımn mahsur kaldığım kaydetti ve Irak
büyükelcisinden, Fransızlann can güvenlik-
lerinin sağlanması için her şeyin yapılma-
sının istendiğini belirtti.
Cheney Fahd'la görüştü
ABD Savunma Bakam Dick Cheney, Su-
udi Arabistan Kralı Fahd ile görüştü. Gö-
ruşmede, Suudi Arabista'ın Irak'a karşı en
iyi nasıl savunulabileceği konusunun ele
alındığı bildirildi.
Mısır gazeteleri ise, ABD Savunma Ba-
kanı Dick Cheney'in Suudi Arabistan Kralı
Fahd'dan, Irak işgali ihtimaline karşı ABD
askeri birliklerinin Suudi Arabistan'a yer-
leştirilmesini istediğini öne sürdüler.
Suudi televizyonu, Fahd ve Cheney gö-
rüşmesini yayınladı, ancak ayrıntüı bilgi
vermedi.
Bu arada, bugün Körfez'deki küçük
Arap ülkelerinin dışişleri bakanlarının Cid-
de'de biraraya gelmeleri bekleniyor. Bakan-
lann, Cheney ile de göruşüp göruşmeyecek-
leri henüz bilinmiyor.
Öte yandan, FKÖ lideri Yaser Arafat da,
Saddam Hüseyin ve Hüsnü Mubarek ile gö-
rüştükten sonra Cidde'ye geldi.
Kuveyt'te durum
Reuter, Kuveyt'teki görgü tanıklanna da-
yandırdığı haberinde, başkentte hâlâ silah
seslerinin duyulduğunu ve Savunma Bakan-
Uğı'mn önünde en az 30 aracm yandığını bil-
dirdi. Ajanslar, başkent Kuveyt'in, Irak ta-
rafından oluşturulan "Halk Ordusn"nun
kontrolünde olduğunu beUrtiyorlar. AP de
haberinde, Irak'ın Kuveyt'i işgali sırasında
her iki taraftan da en az 300 kişinin öldü-
ğünü bildirdi. Bağdat bölgesindeki "halk
ordusu"na on binlerce gönüllünün yazıldığı
kaydedildi. Irak Haber Ajansı tNA'ya gö-
re, halk ordusunun Bağdat bölge komuta-
nı Saadi Mehdi, Arap ulusunun düşraan-
lannın, Irak'ın kendi topraklanrun yanı sıra
Kuveyt topraklan ve halkım da koruyabi-
lecek güçte olduğunu anlamalan gerektiğini
söyledi.
Bağdat Halk Ordusuna 140.515 gönül-
lünün yaaldığını duyurmuştu.
îûıveyt'in Ingiltere'dekı Buyükelçisi 6»-
zi El-Rayes ise, işgalden bu yana meydana
gelen çatışmalarda aralannda Emir'Ln aile-
sinden 7 kişinin de bulunduğu 700 Kuveyt-
linin öldüğünü söyledi. Kuveyt Emiri Şeyh
Cabir El-Ahmet El-Sabah'ın yakını olan 4
kişinin de aralannda bulunduğu 17 Kuveyt-
linin özel bir uçakla Suudi Arabistan'dan
Londra'ya gelişi sırasında gazetecilere açık-
lama yapan büyukelçi, Kuveyt'te yağmala-
ma olaylarının yaşandığım da belirtti.