Catalog

CUMHURİYET/12 EKONOMİ 14 TEMMUZ 1990 DÖVİZ KURLARI 14 TEMMUZ Dövızin Cınsi 1 ABD Dolan 1 B Alman Marta 1 Belçıka Frangı 1 Danımarka Kronu 1 Fin Markkası 1 Fransız Frangı 1 Hollanda Florım 1 İsveç Kronu 1 Isvıçre Frangı 100 Italyan Lıreö 1 Japon Yenı 1 Kuveyt Dınan 1 Sterlin 1 S.Arabıstan Rjyalı Döviz Ahş 2657 67 1615 90 78.47 425 06 691.38 48168 1433.25 445.62 190514 220 74 18 01 915177 4803 74 708 69 Oövız Satış 2663 00 1619 14 78 62 425 91 692.77 482.65 1436.12 446.51 1908 96 221 18 18 04 917011 4813 37 71011 Efektif Ahş 2655 01 1614 28 77 13 420 81 679.63 481.20 1431.82 441.16 1903 23 216 99 17 83 899619 4798.94 696 64 Efektif Satış 2670 99 1624.00 78 86 427 19 694 85 484 10 1440 43 447 85 1914 69 22184 18 10 9197 62 4827 81 712 24 ÇAPBAZ KURLAR $ 1 6447 B Alman Markı $ 5 5174 Fransız Frangı $1203 99 $ 147 58 Italyan Lıretı Japon Yenı ALTIN GÜMÜŞ Cumhunyet Reşat 24 ayar altın 22 ayar bıleak 900 ayar gumüş Vakıfbank Aftını Ziraat Afdnı M Bankası 1 Oos S Alış 204 500 237 500 31 100 27 600 425 173 000 172 500 3592 Satış 207 500 247 500 31.200 30 500 460 174 000 174 000 363 85 TL Intefbankı On Faızı 5316 SERBEST PİYASADA DÖVİZ j Alış ABD Dolan Batı Alman Markı Isvıçre Frangı HoBanfla Flonnı tngılız Sterlını Fransız Frangı 100 Italyan Lıretı S A Rıyaiı 2668 1616 1903 1428 4810 480 218 704 Sabş 2673 1623 1908 1435 4850 484 220 710 Dövız Int IS) = 2665 BORSADA İŞLEMLER 13TEMMU2 1990 Akal Tefcsbı Akçımento Aksa Anadotu Cam Arcelık Bagfaş Bolu Cımento Bnsa Caruklule Gmentc Çeıık Halat Çımsa Ç Eiektnk Oemırbank Dcnızd Cam Oeva hcıcmg Doğusan Oöktaş E Başı Yatırım Ecacıbaşı llaç Ege Bıracılık Ege Endustn EQe Gubre Enka HoMıng Ereğlı D C Fınansbann Gentaş GoodVear Gorbon Işıl Gubre Fab Güney Bıracılık Hettaş MsatF Knttma Intema Iznnr OÇ Izocam Kanonsan Kav Kepez Eiektnk Koç Holdıng Koç Yatınm Kordsa Koruma Tar Koytaş Makma Takım Maret MmansH OH Men Santral Metaş Nasas Netbank Net Holdıng Okan TetetH Olmuksa Otosan Peg Profiio Pettcım Pmır S6t Pınar EntegıeE! Pınar Su Pınar Un Pımaş Potyien Rabak Satatı Yayrott Santral Hokfeıg Sarkuysan S-faş Sdksa Tam Sıgorta Tekstfflank Tetetas T Garantı B T Iş Bank (6) T Iş Bank (A) T Iş Bank (C) TSıemerts T Sışe Cam T&naKBam TO Doküm Vestel Yasas (BUl Yap. K Bank Yûnsa Oncelc se- ' Bugjnki, anskapan en isjk 5800 5100 22000 9200 21000 16000 13250 7800 10000 8600 8700 25500 7800 5600 810Ü 16500 25000 60000 41000 27500 9900 7000 9000 10750 7300 13000 12750 10200 2750 13250 14500 2250 25500 2050 24000 5900 31000 17500 28500 17000 6400 12750 29500 27000 7800 4900 11500 1600 3300 3000 5900 1700 5900 21000 11500 2350 7800 900 2500 7400 6300 4800 7600 5000 36500 35000 9500 21000 8600 6600 19250 4600 20000 400000 5100 35500 14250 5900 17000 15000 5400 7100 6400 aı yuksek 5800 4900 21500 9000 20000 16000 13000 7700 9500 8500 8400 24500 7900 5400 7900 16250 24500 62000 43500 27000 9500 | 6700 9000 10500 7100 12750 12750 10000 2600 12750 15000 2150 24000 2000 24500 5900 280O0 170O0 270O0 16000 6100 13250 29000 27000 7100 4700 11000 1550 3150 3000 6400 1600 59001 200001 10500 2350 7500 875 2350 7400 63001 5250 7500 5000 36500 34500 9500 20500 8200 6600 18500 4500 19750 370000 5000 37000 14500 5500 15500 14000 5200 6900 6100 Bugûnkj kapamş 5900 5100 21500 9000 21500 16750 13250 8100 10000 8800' 8700 25500 8000 5500 8200 16750 25500 63000 445O0 28500 10800 6900 9300 11000 73O0 13500 13000 10250 2750 13500 15250 2250 26000 2050 26000 6100 31500 17500 31000 17750 6300 14000 31500 275O0 7900 4800 11750 1650 30O0 3100 6400 1650 6000 22000 12500 2500 78O0 900 2400 7400 6500 5250 7700 5100 39500 35500 10000 20500 8500 6700 19000 4700 20500 370000 5200 39500ı 15000: 5900 17000! 14500! 5400! 7200 [ 6600 5800 4900 21500 9000 20000 16000 13000 8100 9500 8500 8400 25000 8000 5400 8000 16250 24500 62000 44500 27500 10500 6700 9000 10500 7200 13000 12750 10000 2600 12750 15250 2250 24000 2000 26000 5900 28000 17000 27500 16750 6100 13250 29O0O 27000 7100 4800 11000 1550 3150 3000 6400 1600 6000 20500 11500 2500 7500 900 2350 7400 6500 5250 7600 5000 37500 35000 9500 20500 8400 6700 18500 4700 19750 370000 5000 39500 14750 5600 16000 14000 5200 6900 6100 mıktarı 8000 129409 400 1810 150550 263100 20400 136300 1000 189400 28550 139150 219800 9800 46000 44600 46800 13396 381550 24500 67700 37100 6600 466790 27600 33900 18600 9800 63900 46800 50850 44200 11200 36600 6902 170550 9950 17705 158960 141500 92138 137370 50050 10500 51800 18800 81200 619200 59300 5400 25550 6000 35000 48260 34400 1109650 3700 108500 7300 2300 18100 600 50850 20500 28600 34100 3000 10000 9000 11200 20128 412050 31850 301 116840 20466 68700 70100 79150 44950 59200 543100 170800 En cok soz yapıian fiy 5800 5000 21500 9000 20000 15250 13000 8000 9500 8600 8500 25000 7900 5400 8100 16750 24500 63000 44500 275O0 10800 6800 9000 10500 7200 13000 12750 10250 2600 13250 15250 2200 25500 2050 25500 6000 28000 17250 29000 175O0 6200 14000 30500 27500 7700 4700 11750 1550 3200 3100 6400 1650 6000 20000 11500 2400 7800 900 2400 7400 6300 5250 7700 5000 38000 35000 9800 20500 8200 6600 19000 4600 20500 370000 5100 39500 14750 5600 15750 14500 5400 6900 6200 ortfiy 5846 4996 21500 9000 20290 16331 13034 7917 9600 8572 8507 24985 7949 5425 8048 16665 24787 62590 44495 27513 10723 6778 9119 10836 7ta 13029 12767 10204 2672 13247 15182 2199 25018 2036 25279 5982 29078 17224 29541 17088 6178 13683 30528 27307 7568 4748 11567 1573 3224 3060 6400 1631 5971 20991 11685 2398 7724 899 2377 7400 6327 5250 7629 5015 37963 35002 9746 20500 8342 6603 18777 4583 20207 370000 5122 39391 14766 5650 16159 14270 5323 6992 6323 btem »Iktan: 7.WM55.5 btm luari: 82.M2.5f7.7M İMKB Mdeksi: 4225.97 (Kaki: 4298.71) SsztoVM sayıs: 4078 YATIRIM FONLARI 13 TEMMUZ 1990 £ko> Çtfoş D W n " " Iş Yatınm-1 Iş Yatmm-2 Iş Yatınm-3 Iş Yatnnv4 Iş \<rtınn>6 lnterton-1 lntertan-2 lnterfon-3 lnterfon-4 Iktsat Yat-1 lktsaiYat-2 Iktısat Dolar Iktısat Mark Iktsat Atlım Fon Garant Yabfim-1 Garantı Yatmm-2 GaranH tohnm-3 Garantı Yatmm-4 Esfeank Fon-1 Esbank Fon-2 Esbank Fon-3 YKBYat Fonu YKB Sektör Fon YKB Hısse Fon YKBKamu Fon YKB LBdt Fon YKB Karma Fon YKBDovaFon YKBKaptalF YKB AkWF Vakrf Fon-1 Vakrf Fon-2 Vttrf Fon-3 Vakıf Hısse Vakıf Dûnya Fon vttof Fon-6 Dtşbank Mavı Fon Dıştank Beyaz Dışbank Pembe Tütün Fon MteınForH Mrtsuı Fon-2 Finans Fön-1 Fınans Fon-2 Finans Fön-3 Finans Fon-4 Ziraat Fon-1 Ziraat Fon-2 Ziraat Fon-3 Ziraat Fon-4 Halk Fon-1 Hafk Fon-2 Pamuk Fon Pamuk Hısse Emlak Fon İmpe« Fon-1 İmpet Fon-2 Töbank Fon Sümer Fon Denız Fon Ege Fon KaUurana Fon-1 Dermr Fon Tanş Fon 110787 14 0089 09.1089 170150 040690 19.09.87 14.1237 27.02S9 070839 160957 100239 08.0239 26.0289 111239 221087 100339 120230 300530 161137 311089 110790 021157 070088 07.0088 070338 070088 070088 020139 19.0650 190690 090588 240439 1810.89 22.0190 26.0090 14.0630 280588 100439 28.0630 040738 150738 201039 200339 20X739 181239 200090 091089 140230 14.0230 200630 011139 080130 020130 28.06.90 220190 020290 040530 2a0O90 120230 160430 040530 080530 070590 1106.90 10800 2O000 1O0O0 1O0O0 10.000 10661 9360 9959 11200 9764 9306 9596 9390 10.000 9976 9731 10437 9336 10019 10.000 1O0O0 10477 9785 9.713 9795 9693 9328 9294 10060 9542 10000 48279 10444 9394 9374 10000 10057 20558 10.011 11021 40000 10000 9346 9356 10428 9358 10100 10000 10.000 10000 11397 10357 10724 10469 1O0O0 10.066 9.962 10.000 10405 10308 10000 1O000 10006 10000 50347 36609 14150 12197 10414 41055 35204 »416 16325 34547 29145 13562 10287 12638 40922 19659 12.687 10670 41666 13767 10011 39355 31067 57398 30446 26448 30948 14583 10255 9582 30697 79546 14496 11085 11423 10388 2738 36539 10204 29380 11Û426 13564 18409 15704 1O330 11500 1S760 11799 12074 10372 15367 12688 15934 10671 12574 12191 10380 11190 12577 12 597 10826 10372 10692 10382 53480 36314 14166 12 210 10424 41102 35.246 18438 16345 34.671 29160 13568 13 270 12.638 40987 19702 12 731 10732 41717 13795 10023 39400 31.102 58289 30480 26.47B 30983 14585 10266 9668 30734 79733 14515 11131 11403 10425 27920 36590 10216 29716 110543 13578 18430 15723 10345 11487 15374 11325 12 087 10389 15394 12 714 15357 10611 12 594 12 206 10458 11202 12 600 12616 10839 10885 10702 10394 Q25 033 011 011 010 011 012 012 012 007 005 Q04 020 000 016 022 035 058 012 020 012 Q11 011 068 011 011 011 001 011 030 012 011 013 041 018 036 014 014 012 012 011 010 011 012 011 011 072 022 011 016 017 020 014 056 016 012 075 011 018 015 012 012 009 012 Memur maaşında uçurumbüyüdü */ fa yb i n • vaDi Memurlar arasında, en düşük maaşlaen yüksek maaş arasındaki fark, yaklaşık 11 kata ulaştı.Kamu kesiminde çalışan yaklaşık 400 sözleşmeli personelin ayhğına 1 temmuzdan geçerli olmak üzere yapılacak zamla ilgili çalışmalar sürdürülüyor. 'Memurlar için yüzde 20 zamma göre para ayrılmıştı.Yüzde 25'lik zam bütçeye ek 500 milyar liralık yük getirecek.özelleştirmeden 2r trilyonluk bütçe geliri gerçekleştirilebilirse, açıkl2 veyal2.5 trilyonr düzeyinde tutulabilecek. ANKARA (Cumhuriyet Biirosu)— Maaşlara yapılan ikına yanyü zammı ka- mu personeli arasındaki maaş uçunımu- nu da yeniden giuıcel hale getirdi. En dü- şük maaşla en yüksek maaş arasındaki fark 10.87 kata ulaştı. 16 temmuz pazar- tesı günü ödenecek zamlı maaşlar ve ay sonundakı 15 giınlük maaş farkı ödeme- len için Hazine nakıt arayışı içinde. Ka- muda çalışan sözleşmeli personelin aylık- larının da ortalama yüzde 25 oranında arttınlmasına yonelik çalışmalar suruyor. Maaş zamlannın bütçe açığı uzerındeki ek etkisinin sadece 500 milyar lira olacağı hesaplandı. Edinilen bilgiye göre 1990 butçesi ha- zırlanırken kamu personelinin maaşlan- na bu yü içinde toplam yüzde 48 oranın- da zam yapılması öngörulmuştü. Bunun yuzde 24'ü ilk yanyüda yapıldığı için ikin- Köylüden karakolda su parası talısilatı M E H M E T YAPICI ADANA — Devlet Su Işleri'nin (DSİ) üreticideki sulama suyu be- deileri, jandarmanın "baslosı" ile tahsil ediliyor. Borcunu ödeyeme- miş üreticinin karakollara alındı- ğı, tahsilatın gerçekleşmesinden sonra salıverildikleri öğrenildi. "Jandarmalı su parası tahsila- ü", cumhuriyet savcılıklanna ya- pılan suç duyurulan uzerine baş- latıldı. DSİ 6. Bölge Müdürlüğu- nün Adana, îçel ve Hatay illerin- deki baraj, pompaj ve benzeri sis- temlerinden tarım alanlanna ve- rilen su bedeüerinin büyük bir bö- lümü zamanında tahsil edileme- yince Maliye, borçlu üreticiler hakkında suç duyurularında bu- lundu. Savcılıkların borçlu üreti- cilerin isimlerini jandarma kara- kollanna göndermelerinden son- ra takipler başlatıldı. Köylere gi- den jandarmalar, muhtarlardan borçlu ureticileri karakollara gön- dennelerini istedi. Kendıliklerin- den karakollara gitmeyen köylü- lerin jandarma nezaretinde alın- ması yoluna gidildi. Karakollara alman üretici köylünün, Maliye 1 nin DSİ 6. Bölge Müdürlüğu Say- manlığı'ndaki veznesine borcunu ödedifıne ilişkin makbuzun foto- kopisini ibraz etmedikçe salıveril- mediklerı bildirilivor. DSİ 6. Bölge Müdurlüğü yetki- lileri, Adana, tçel ve Hatay illerin- de sayüarı 50 bini bulan büyük bir uretici kitlesinden yaklaşık 30 mil- yar liralık bir alacak bulunduğu- nu ve bu alacağın da "Amme Ala- caklan Usulü Hakkındaki Ka- nun"a göre tahsili yoluna gidildi- ğini söylediler. Maliye'nin DSİ Saymanlığı'nda bir yetkili ise alacagın 10 yıllık bir zaman dilimine ait üretici boraı olduğunu belirterek, "Üretici koy- lü borcuna vermekten kaçınıyor her zaman. Kişiye yazıyoruz, ala mıyoruz, mubtara yazıyonız o da yardımcı olmuvor. Vardımcı ola- cak yer neresi? Tabii ki jandarma- dır. Jandarmaya savcıhk kanalıy- la yazılı\or. Biz borplu uretici hak- kında 'suç duyurusunda bulun- duk savcılıklara. Savcüar şimdi jandarmayı de> reye sokuyor." Erez ile Coşkun bir kez daha "halef-selef Ekonomi Servisi — Milletlera- rası Ticaret Odası (MTO) Türki- ye Milli Komitesi'nin Yönetim Kurulu seçimleri dün yapıldı. TOBB çatısı altında faaliyet gös- teren MTO Türkiye Milli Komi- tesi'nin Başkanlığı'na TOBB Yö- netim Kurulu Başkanı Yahm Erez gelirken eski Yönetim Kurulu Başkanı AIi Coşkun'la Erez TOBB'den sonra bir kez de bura- da devir tesliminde bulundular. Eski başkan Ali Coşkun'un açı- lış, yeni başkan Yahm Erez'in ka- panış konuşmasını yaptığı yone- tım kurulu seçimlerinde yeni üye- ler şöyle açıklandı: Yahm Erez (Başkan), Rona Yırcalı, A.Osman Ulusoy, Fuat Miras, Mehmetçik Paykoç, Hasan Denizkurdu, De- met Arıyak, Rahmi Koç, Atalay Şahinoğlu, Tevfık Solaksubaşı, Cem Kozlu, Erol Üser ve TOBB Genel Sekreteri. ci yarıyü zammının da yuzde 20 düzeyin- de olması duşunüluyordu. Ancak bazı bakanlıkların yuzde 20'lik zammın 19 ağustos yerel seçimleri öncesi yaratacağı olumsuz tepkilerin göz önüne alınarak daha yuksek zam verümesi önerileri üze- rine memurlar için yaklaşık 500 milyar liralık daha bir kaynak aktanldı. Hazine ve Maliye yetküileri, Bütce Ya- sası'nda personel için toplam 20 trilyon liralık ödenek gösterilmesine karşın baş- tan itibaren memur maaşlan ödeneğinin 25 trilyon lira olduğunun bilindiğini be- lirterek gen kalan 5 trilyon liramn da büt- çe kesintilerinden oluşturulan yedek ode- nek ve transfer kalemleri içinde tutuldu- ğunu beüntiler. Yuzde 20 yerine yüzde 25 oranında zam yapümasının bütçeye sade- ce 500 milyar liralık bir yük getirecegini kaydeden uzmanlar, bütçe açığının ne ka- dar olacağını kestirmenin ise şimdilik zor olduğunu beürtiyorlar. Verilen bilgiye gö- re özelleştirmeden sağlanması öngönılen 2 trilyon liralık butçe geliri gerçekleşirse açık 12 veya 12.5 trilyon lira düzeyinde tutulabilecek. Aksi halde 14-15 trilyon li- ralık bir bütçe açığı kaçınılmaz olacak. Bu arada yılın ilk altı ayhk dönemin- de nakit bazında butçe açığı 6.2 trilyon hra düzeyinde gerçeklesti. Hazine söz ko- nusu açığı finanse edebilmek için iç borç- lanmasım net olarak 7.3 trilyon hra art- tırmak durumunda kaldı. Tahvil borçla- n net olarak 7.1 trilyon lira artarken, kı- sa vadeli bono borçlan 472 milyar hra azaltıldı. Merkez Bankası'ndan çekilen kısa vadeli avans miktannda da 630 mil- yar liralık bir artış oldu. Bu arada, Ha- zine'nin yılın ilk yansında ilave dış borç- lanmaya gitmediği, aksine dış borç yü- kümlülüpnü 700 milyar lira (yaklaşık 300 milyon dolar) azalttığı gözlendi. Maaş dengesi Yapılan düzenlemeler sonucu kamu personeli arasındaki ücret makasmda ise bir iyileşme sağlanamadı. En düşuk ma- aşla en yüksek maaş arasındaki fark 10.87 kat olurken, genel mudürle genel- kurmay başkanı maaşlan arasında da bir kat fark oluştu. Yapılan hesaplamalara göre 362 bin 329 lira olan en duşuk maaşa göre pro- fesör maaşı 7.84 kat, albay maaşı 6.5 kat, genel mudur maaşı 5.74 kat, birinci de- recede genel idare hizmetleri sınıfına mensup unvansız memurun maaşı arasın- da da 2.15 kat fark bulunuyor. Kamu kesiminde çalışan yaklaşık 400 bin sözleşmeli personelin aylıklanna 1 temmuzdan geçerli olmak üzere yapıla- cak zamla ilgıli çalışmalar da Devlet Per- sonel Başkanhğı'nca sürdürülüyor. KİT- lerde çalışan sözleşmeli personel ile DPT, Hazine, TRT gibi kurumlarda kadro kar- şılığı sözleşmeli olarak çalışan persone- lin ayhklannın da ortalama yuzde 25 ora- nında arttınlmasının öngöruldüğü beur- tiliyor. Bu durumda KtTierde sözleşme ücretinin tavanı 4.5 milyon liradan 5 mil- yon 625 milyon bin liraya, kadro karşılı- ğı sözleşmeli personelin ayhk tavanı da 5 milyon liradan 6 milyon 250 bin liraya çıkacak. önümüzdeki hafta • Yüksek Planlama Kurulu'nda görüşülerek kesin- leşmesi beklenen bu zammın da yüzde 25 oranında seyyanen tüm personele yansı- tılacağı kaydediliyor. Ülker'in en bü>ük işyeri, Istanbul Topkapı'daki fabrikası. Dün başlayan grcve, 2500 işçi kaülıyor. (Fotojraf: Deniz Topaloğlu) Ulker îşçisi greve başladılş-Sendika Servisi — Ülker Gıda Sanayi- i'ne bağlı Istanbul ve Ankara'daki ışyerlerin- de toplam 4435 işçiyi kapsayan grevler dün sabah başladı. Hak-lş Başkam Necati Çe- lik öz Gıda-lş Sendikası'nca ay sonuna ka- dar uygulanacak diğer grevlerle birlikte grev- deki toplam işçi sayısmın 7 bin 79O*a ulaşa- cağını belirtti. Sendikanın yüzde 150 artı 500 bin ücret artışı isteğine karşılık işveren önerisi daha önce Tek Gıda-lş Sendıkası'nın imzalamış ol- duğu yüzde 100 artı 400 bin liraya 50 bin li- ra eklenmesi ile sınırlı kaldı. Ücret ortalamasının 290 bin lira olduğu işyerleri için sendika oet 759 bin hra ister- ken işveren önerisi 640 bin lira olarak belir- lendi. Aynca sosyal haklarda da taraflar ara- sında önemli bir uyuşmazlık bulunuyor. 1500 işçinin çahştığı Ankara'da bulunan Anadolu Gıda Sanayii'ndeki grevi başlattık- tan sonra bir basın toplanüsı düzenleyen Hak-lş ve öz Gıda-lş Sendikası Başkam Ne- cati Çeük, Turk-îş'e yonelik deştirilerinı sür- dürdü. "Türk çalışma hayannın açmazı Turk-lş ve baglı sendikalandır. Şu gunlerde memura sendika hakkı gündemde. Yuzde 25 zam utanç verici, ancak sonuçta en düşuk memur maaşıyla kamuda Tork-tş ile hüku- met arasında ortaya çıkan anlaşnn arasın- da pek fark yoktur. Bugun Turkiye'de sadece memurlar değil, işciler de sahipsizdir. Bunon sorumlusu da Turk-İş'tir. Hak-lş mucadele- de Turk-lş tartfından yalnu bırakılmışür" dedi. Ülker'in en büyuk işyeri tstanbul Topka- pı'daki fabnkada 2500 işçi coşkulu ve alkışh gösterüerle grev başlatırken Ankara Birlik Pazarlama Grubu'nda da 180 işçi ile greve katüındı. Öz Gıda - Iş toplam 4435 işcilik Ülker gru- bu dışında dün Royal fabrikasmda da 40 iş- çi ile greve çıktı. İMREN AYKUT İSTANBULLU SENDİKACILARLA GÖRÜŞTÜ * A İmren Aykut uçlü zirve öncesinde Üskudar'daki SSK tesislerinde İstanbul'daki sendikacılarla 'basından gizleyerek' yemek yedi. Üçlü zirve öncesi gizli toplantı YAVUZ ŞİMŞEK Turk-lş, TISK ve hükumet arasında 20 temmuzda Şanlıurfa'da yapılacak bu yılın ikincı zirvesınin Turk-lş içerisinde yol aç- tığı tartışmalar surerken Çahşma ve Sosyal Güvenlık Bakanı İmren Aykut'un Istanbul- daki sendikaalarla önceki akşam yaptığı "basından gizlenen" yemekü toplantı dikkati çekti. Aykut'un SSK Üskudar Sosyal Tesis- leri'nde yapılan bu toplantıyla zirve öncesin- de İstanbul'daki işçi sendikalarından "sem- pati kazanma" amacmda olduğu öne surul- dü. Genel merkezi Istanbul'da bulunan sen- dikalann başkanlan ile gend merkezi An- kara'da bulunan sendikalann şube başkan- lanmn katıldığı yemeğe çağnyı Türk-lş Bi- rinci Bölge Temsilciliği yaptı. Gündemi bil- dirilmeden "Bakan sizinle sohbet edecek" denilerek ve basından buyük bir titizlikle giz- lenerek yapümak istenen toplantıya davetli sendikalardan bir kısmı katümadı. Genel merkezi Istanbul'da bulunan "sol kanat" sendikalardan Hava-lş, Deri-tş, Kristal-lş, Tümtis toplantıya katümadı. Petrol-lş'ten ise yabıızca Anadolu Yakası Şu- be Sekreteri katıldı. Genel merkezi Istanbc'1 da bulunan sendikalardan, Basisen Genel Başkanı Metin Tiryakioglu. Denızciler Sen- dikası Genel Başkam Emin Kul, Belediye- İş Genel Başkan Yardımcısı Hasan Soysal, Dok Gemi-lş Genel Başkanı Naam Tur, To- leyis Genel Başkam Cemail Bakındı ile TGS Genel Sekreteri Ziya Sonay yemekli toplan- Oda yer aldılar. Türk-lş Bölge Temsilcisi Va- hap Güvenç ve yardımcısı Faruk Güvenç'le birh'kte genel merkezi Ankara'da bulunan sendikalann şube yöneticilerinden 20 kişi- lik bir grup toplantıda bulundu. Saat 20.00*de başlayacak toplantıya bir sa- at geç gelen Aykut, "merakla beklenen" ko nuşmasında hiç akla gelmeyen bir konuya değindi. Aykut, sendikacılara başkanlığını yaptıy "SSK Saglık TesisleriiM Güçlendirme Vakfı"nı anlatarak bu konuda yapılan spe- külasyonlardan yakındı. Bu konuda herhan- gi bir "soylenti" duyarlarsa kendisinden doğ- ru bilgileri alabileceklerini vurgulayan Ay- kut, vakfın çalışmaları hakkında hazırlana- cak bultenleri "basından gizli olarak" sen- dikacılara göndereceğıni soyledi. Aykut, vak- fın gelecektekı çalışmaları hakkında uzun uzun bilgiler verdi ve International hastane- leriyle ortaklıklarımn getireceği avantajlan anlattı. Kurucu ortaklan arasında İmren Aykut- un kardeşi Metamet Oktar Aykul'un da bu- lunduğu söz konusu vakfın SSK'mn bazı hastanelerine sağlık hizmeü" sattığına ihşkin haberler daha önce gazetemizde yer ahnış ve jconu TBMM'ye de yansımıştı. Aykut iki bu- çuk saat süren yemekh" toplanü boyıuıca ay- nca birçok sendikacıyla görüştü ve sorun- lannı dinledi. Bu tür ya da daha dar toplan- tılan her fırsatta yapmak gerektiğini savu- nan Aykut'a sözlü ya da yazılı olarak sorun- larını ileten sendikacüar çözüm için yardım istediler. MESS'in görüşmeleri olaylı başladı tş-Sendika Servisi — Türk Metal Sendikası ile Türkiye Metal Sanayıcileri Sendikası (MESS) arasında 249 işyenn- de çalışan 85 bin işçi adına surdürulecek grup toplu iş sözleşmesi görüşmelerinin başlama toreninde, TİSK Baş- kanı Refik Baydur işciler ta- rafuıdan yuhalandı. tstanbul- da OTİM Salonu'nda yapılan törende konuşan Türk Metal Sendikası Genel Başkanı Mustafa Özbek, işverenlere seslenerek, "Metal işkolunda- ki ortalama işçi ucretleri bu- gun 600 bin lira dolayındadır. Bunun karşılığı 200 dolardır. Bu mudur maliyet içerisinde- ki yüksek işçilik payı? lşçini- ze odediginiz parayı bugun dünyada odeyen hiçbir işveren kalmamıştır. Sadece Hindis- tan'da paryalar 100 dolar ay- hk alıyor" dedi. Daha sonra kürsüye gelen Türkiye tşveren Sendikalan Konfederasyonu (TİSK) Başkanı Refik Baydur, bu sözlerin "gerçegi yansıtma- dıgını" ve metal işkolunda bir işçinin işverene yıllık maliye- tınin "12.5 miryon lirayı bnl- duğunu" söyleyince protesto- lara yol açtı. Toplusözleşme töreni için çeşith işyerlerinden gelen 500 dolayında metal iş- çisi Baydur'a "yuh" çektiler ve "Hadee... Hadee. İn aşagı", "Siz yaUarla gezin", "Başka- ' nımız doğru soylüyor", "245 bin lira ayhk alan var" diye laflar atıldı. Protestolar uze- rine konuşmasına ara vermek zorunda kalan Baydur, daha sonra rakamlar vererek Turki- ye'de işçi başına verimliliğin en az 5 katı arttınlması gerek- tiğini anlattı. Baydur'un ko- nuşmasımn devamında Öz- bek'in işçi çıkarmalanmn "lo- yım duzeyine uiaşb^ı" şekhn- dekı sözlerinın de gerçeği yan- sıtmadığını soylemesi yeniden tansiyonu yükseltti. İşciler yi- ne "yuh" çekerek ve alkışh/ protesto yaparak Baydur'u.j susturdular. Baydur protesto- lar arasında, "Ben gerçekleri söylüyorum. tnanıp inanma- makta serbestsiniz" deyınce işçilerden, "Biz enayi değiliz" diye karşılık verildi. Protesto- lann sürmesi üzerine Baydur L un, "Terbiyesizlik etmeden dinleyin lutfen. Demokrasinin birinci şaru birbirimizi sabııia dinJemektir" demesı tepkile- rin daha da artmasına yol aç- tı. Toplu alkışla protestoları- m surdüren ışçiler, Baydur'a "Sen terbiyesizlik etme. tn aşağı" diye bağırdılar. Bu ge- lişmeler üzerine ön sırada otu- ran Türk Metal Genel Başka- nı Mustafa özbek ayağa kal- kıp işçilere dönerek sert bir sesle ve azarlar bir tavırla, "Dinlemesini bilin" diyerek işçileri susturdu. Toplusözleşme başlama to- reninde ilk konuşmayı yapan MESS Başkanı Bahri Ersöz, bu yıl goruşmelerin "zor ve kritik olacagı" görüşlerine ka- tıldığını, hem işçilerin hem de sanayicüerin önemli sorunla- n olduğunu soyledi. Törene katılan Çahşma ve Sosyal Gü- venlik Bakanı tmren Aykut da konuşmasında TİSK ve Turk- lş temsilcileri ile kendisinin katılacağı 20 temmuzda Şan- hurfa'da yapılacak zirvenın, "Çahşma hayab ve sosyal gü- venlik için olumlu sonuçlar vereceğini" soyledi. ENKA'ya kredi usulsüzlüğü suçlaması ŞEBNEM ATtYAS NEW YORK — ENKA'mn New Yorki taki şirketi Entrade'in 1985-1987 arasın- da ABD Tanm Bakanlığı kredilerini kul- lanarak Irak'a yaptığı tahıl satışlannda "kredi usulsuzluğü" yapıldığı behrtildi. ABD Tanm Bakanlığı yetkililerinden Chris Goldthwait, Cumhuriyet'e yaptığı açıklamada, Entrade'in, Irak'a mal satı- şı yaparken "malın fiyatıyla taşıma fiya- ünı birbirinden ayırmadan toplam deger olarak gosterdiğini, bu tutumun da kre- di koşullanna uymadıgını" soyledi, ABD Tarım Bakanhğı'nın 21 mayıs ta- nhli ilk raporuna göre Entrade'in Irak'a ABD Tarım Bakanlığı'nca verilen GSM-102 kredileri çerçevesinde mal sat- tığı dönemde, ihalelere katılan diğer fır- malardan daha yüksek fiyat verdiği, an- cak Irak'ın bu yüksek fiyatı tercih etmek- te kân olduğu belirlenmişti. Tanm Ba- kanhğı'na göre asıl sorun, Entrade'in ra- kiplerinin yakındığı yuksek fiyat değil, bu fiyatla yapılan satışlarda kullandırılan GSM-102 kredisi. ABD Tanm Bakanhğı'nın bazı pazar- lara yonelik tarım urunleri satışında kul- landırdığı GSM-102 kredisi kurallarına göre 1985-1987 yılları arasında kredi kap- samına giren satışlarda, yalnızca mal de- ğerlerınin dikkate ahnması, taşıma fıyat- larının kredi kapsamı dışında tutulması gerekiyordu. 1987'nin sonuna doğru, ih- racatçılann özeUikle bazı pazarlar için ta- nm ürünleri satışlannda taşıma finans manına da ihtiyaç duyduklan göz önü- ne alınarak bu kural değiştirildi ve Irak'a yapılan satışlarda, mal değerinin yanı sıra taşıma masrafının da kredi kapsamına ahnması kararlaştınldı. Ancak bu deği- şiklik yapılmadan önce, 1985-1987 döne- minde, aralannda Entrade'in de bulun- duğu bazı şirketlerin, fıyatlarını mal de- ğeriyle taşıma masrafım toplayarak bir arada bildirdikleri, bu nedenle de kulla- nılan kredılerde usulsüzlük olduğu sap- tandı. Tanm Bakanlığı şu anda hazırla- dığı yeni raporda, bu usulsüzlüğü, tek tek satışlan incele-j erek ayrmtılanyla değer- lendiriyor. ABD Tanm Bakanlığı yetkiülerinden Chris Goldthwait, Entrade'in Irak'a "sü- per top" gönderilmesi olayına kanştığı yolundaki Italyan basmında çıkan haber- ler konusunda ise şunları soyledi: * "Kanıınca bu olay, yalnızca basında yer alan bazı haberlerden ve Entrade'in ra- kipleri tarafından ortaya atılan bazı id- dialardan ibarettir. Resmi nitelikte değil- dir. Bizim goruşümüz, bu iki konunun birbirinden farklı olduğudur. Bizim so- nısturmamız yalnızca Tanm Bakanlığı' nın kullandırdığı kredilerle ilgilidir. Ön- celikle iki konu uzerinde durduk. Bun- 'lardan birisi taşıma ucretlerinin de kay- da geçirilmesi, digeri ise Irak'ın satış son- rası istediği hizmetler oldu. Bu iki konu- da yelerii yanıt alamadık. Kredilerin kul- lanımında usulsıizlük yapıldıgı kanısına vardık." Entrade hakkındaki bir başka id- dia da Entrade'in ABD'den Irak'a yolla- dığı mallan, Turkıye üzerinden geçirdiğ ve taşıma finansmamm aynca T.C Mer- kez Bankası'ndan, Türkiye-Irak Taşıma- cılık Protokolü sayesinde sağladığı yolun- daydı. ABD Tanm Bakanlığı mufettışle- nnin hazırladığı raporda bu konuya iliş- kin olarak verilen uç satış işleminde, ta- şımanın Türkiye topraklanndakı (Mersin ya da tskenderun limanlanndan Irak'a kadar kara yolu) bölumünün Merkez Bankası tarafından protokol uyarmca fi- nanse edildiğı belırtiliyor. Bu satışlar ra- porda GSM-102-542«4 GSM-102-55190 ve GSM-102-54464 numarah satışlar ola- rak gösteriliyor.