Catalog

Cumhuriyet Sahıbı Cumhuriyet Maıbaacılık ve Gazetecılık Turk Anonım Şırkeıı adına Nadır Vadi 0 Genel Yayın Mudurü Hısan Omsl, Muessese Vfuduru Emine Uşıkllgil, Yazı Işlerı Mudüru Ok»> Goncıuın. • Haber Merkezı Muduru Yalçm Bmytt, Sayfa Duzenı Yonetmenı Kh Acar, A Temsılaler <\NkARA. Ahmd Tan. IZMlR Hluno Çemkjty*. ADANA Çetin Ylgnoghı I, Polıtıka. Cıtal Bsştaımç. Dış Habcrler Ergun Bakı. Ekonomı Cagu Tvku, I; Sendıka Şt*ran Kflaa, Kultur Cdal Lstcr Eğmm Genca> Şa>1aıı. Haber \ra$îıiT-a İsmei Bcrkuı. YJJI Haberln N«del Dogan, Spor Danışmanj Abdtükadır Ynccjnuın. Dtzı Yaalar Kora r.l^lr.- Arasürma Şakın Upn Du2dtmr Abddtah \«ncı 0 koortlınatör Ahmrt Konfean, # Maij IŞJCT Enıi EritM, • Muhasebe- Baloıt tan # Buıçe Planlama SCTJÎI Osaanbeştogltı # Reklam Aj?c Tonıa. • Ek ttyınlar H ^ > Aiyol 0 Idare Huscyn Garet. # Işlttme- Ondcr Çckk. • Bılgı !;lon Nul tıul 9 Persond Snp BosUaoojlu Basat -r Yafan. Cumhunvı- Matbaaalık v* Gaalecak T.A.Ş. Türk Q o * Cad Jft 34334 Isı PK 246-lsunbul Td ;i2 05 05 (20 hx), «O- 22246 Fu. (1) 536 «0 73 0 Sunmr Aakn: ?j,a GoUlp Blv InkıUp S. No 1*4. Td 133 II 41-47. Ttia. 42344 Fn. (4) 133 C^ 6< • I n r H Zıya Blv 1352 SJ/3 Td 13 12 30ı Tüa. 52359 Faı. (51) 19 53 «0 Inömı Cad 119 S No. 1 Kaı 1 Td 19 37 52 (4 hal) Tekx 62155 Fix. CD 19 37 52 TAKVİM: 24 HAZÎRAN 1990 îrasak: 3 25 Guneş: 5 25 Ögle: 13.11 Ikindi: 17.11 Akşam: 20.445 Yatsı: 22.37 Yeliefendi, bcr yıl oldugu gibi bugun de tarihi gunlerinden birini yaşsyacak, yanşseverierie dohıp taşacak. Yirmi iki, üç yaşli tngiliz safkanı, yine fîniş çizgisini ilk geçen olmak için soluk soiuga mucadele verecek. VeliefendiHipodromu, bugün64. Gazi Koşusu'na sahne oluyor 22 safkan,Gazi için dörtnalaAtatürk'ün adına her yıl düzenlenen Gazi Koşusu'nun en önemli özelliği, üç yaşlı İngiliz safkanlarının bu yarışa hayatlarında bir kez katılabilmesi. Koşunun mesafesi 2400 metre, ödülü yetiştiricilik primiyle birlikte 401 milyon lira. Yarış otoritelerinin tahminlerine göre bugünkü koşuda en şanslı safkanlar Gapano, George Thomas, Cartekit, Lady Rose. 22 atın katılacağı yarış yine de sürprizlere açık. Bugün Velifendi'de beklenen hasılat 1 milyann üstünde. FİKKET DAĞLIOĞLU Istanbul Veliefendi Hipodro- mu, bugün tarihi gunlerinden bi- rini yaşayacak. Türk derbisi ola- rak nitelendirilen Gazi Koşusu, bugün lcoşuiacak. Gazi Koşusu'nda birinci gelen atın sahibi 250 milyon lira kaza- nacak. Koşuyu kazanan safkanın sahibine kupayı Cumhurbaşkanı Turgnt Özal verecek. Atatürk'ün adına her yıl düzen- lenen ve yanşcıhğımızın en büyük koşusu olan Gazi Koşusu'nun en önemli özelliği, üç yaşh tngiliz safkanlanrun hayatlarında bir kez katılabilmesi. Bu yıl 64.'sü gerçekleştinlecek olan koşunun mesafesi 2400 met- re. Gazi Koşusu'nu kazanacak olan safkan, o yüın en başanlı 3 yaşlı tngiliz tayı unvanını elde edecek. 1927 yılında üki gerçekleştirilen koşuyu Ali Muhittin Hacıbekır'- in "Neriman" adlı safkanı jokey tbsan Atçı ile kazandı. Geçen yıl yapüan Gazi Koşusu'nda ise Ta- hir Seçkin Kapani'nin "Golden Prince" isimli tayı jokey Eıtnl Cankılıç'la birinci geldı. Eliyeşil ekürisi 12 kez birinci- likle Gazi Koşusu'nu en fazla ka- zanan eküriler unvanına sahip. Jokey Minnin Çılgtn, Gazi Koşu- su'nu 8 kez kazanma başansını gösterdi. Bu arada, jokey Ekrem Kurl 1971, 1972 ve 1973 yülann- da üç kez arka arkaya bu yanşı birincilikle bitirdi. Cap Cns Nez, Karayel ve Akkor isimli safkan- lar, hem kendileri, hem de yavru- lan Gazi Koşusu'nu kazanan at- lar unvanına sahipler. Gazi Koşusu'nun bugüne ka- darki en iyi derecesi, geçen yıi bi- rinci gelen Golden Prince tarafın- dan 2.27.18 ile gerçekleştirildi. 22 safkan yanşıyor Bu koşunun ikramiyesi 1927 yılın- da 2000 lirayken bu yü 250 mil- yon lira. Gazi Koşusu'nu kazana- cak safkanın sahibi, tayın yetiş- tiricisi ise ikramiyesi, yetiştiricilik primiyle birlikte 401 milyona yük- selecek. Gazi Koşusu'nda 22 safkan start alacak. Yanş otoriteleri ce- şiüi tahminier yürütüyorlar. Bun- lara göre bugünkü klasik yanşta Gapano, George Thomas, Carte- kitt, Lady Rose en şanslı safkan- lar olarak gösteriliyor. Ancak, ya- nşın sürprizle bitebileceğine de işaret ediliyor. Türk derbisi, Altılı Ganyan oyunlarındaki hasılatı da etkili- yor. Her geçen gün ilginin arttığı bugünkü yanşlarda hasüatın mil- yann çok üstüne çıkması bekleni- yor. Koşacak taylar Gazi Koşusu'na kayıtlı safkan- lar ve orijinleri şöyle: Başkomu- tan: d.e. ile de Bourbon - Geor- gia Princess, Best Line: d.e Cent- roline - Run Well, I.Beylerbeyi: d.e Running Mill - Lady Guile, Black Hurri Cane: d.e Gap of Dunloe - Sanerge, I. Black Jak: d.e Karayel - After Image, Bur- lington: d.e Dunfy - Melco, Car- tekitt: d.e Cartegena - Makita, Dancing Reality: a.e Dreams to Reality - Dancing Nymph, Felek I: d.e Running Mill - Andromac- he, Gapano: a.e Gap of Dunloe - Levano, George Thomas: k.e Golds VValk - Keepshining, Ka- ranfıl: d.e Gap of Dunloe - Suzet- te, Prince: a.e Yemken - Çağlam, Runner: d.e Running Mill - Invin- cible Hannony, Sadihan: d.e I. Çakabcy - Siloris, Sonppy: a.e Centrohne - Birtday Tune, Sout- hern Dancer: d.e Gerald Martin - Petona, Avare: a.d Kılıçarslan - Şüristan, I Butterfjy: d.d Eastern Star - Uçakkactı, Calandra: d.d Castle Rising - Simrha, Lady Ro- se: d.d Star Appeal - Scarlet Wo- man, West Side Story: d.d Pas de Seul - Again. TAHMINLER VE KRJTJK 19. Sayfaia ğ küldağları toprakla örtülecek tZMtR (Camhnriyel Ege Biiro- sa) — Yatağan Termik Santralı'- run aüklanndan oluşan kül dağ- lan toprakla örtülecek. DüşUk oranda radyasyon bulunan kül dağlannın toprakla örtülmesi uz- manlarca "olumlu" ancak "ye- tersiz" bir girişim olarak değer- lendirildi. Çevre Mühendisi Prof. Dr. Aysen Müezzinogtn, "Dagla- nn toprakla örrnlmesi iyi bir ha- ber, ancak Yatağan'dn yapılacak çok şey var" diye konuştu. Yatağan Termik Santrah'ndan çıkan küllerin toprakla örtülme- si için gelecek hafta ihale acılacak. Rüzgârla kül dağmdan savrulan parcaların önlenmesini amaçla- yan girişim, bir anlamıyla da sant- ralın neden oldugu çevre sorun- larından bazılarını önlemeyi amaçhyor. Yatağan Termik Santralı gün- de 15 bin ton kömür tüketiyor. Bu kömürden çıkan kül miktarı da 3 bin 750 ton dolayında. Kül dağ- larının 40 santimetre toprakla ör- tülmesini amaçlayan girişim için Yatağan Belediye Başkanı Sadi Özcan, "BD sevindirici bir geliş- me. Çevre kirliligi konusooda gösterdigimiz bassasiyet iiriinleri- ni venneye başladı' diye konuştu. Uzmanlar bacalardaki fıltrele- rin yflzde 30 dolayında kül bıra- kan kömüre göre yapıldığını, an- cak Yatağan kömurünün yüzde 60 dolayında kül içerdiğini, bu ne- denle filtrelerin yeterli olmadığı- nı, aynca tesise de sulfirizasyon ünitesinin kunüması gerektiğini beürtiyorlar. Dokuz Eylül Universitesi Çev- re Mühendisliği bölümünden Prof. Dr. Aysen Müezzinoğlu da kül dağlannı toprakla örtme gi- rişiminin iyi bir haber olduğunu söylerken şu görüşlere yer verdi: "Köl datlarmu toprakla örtiU- mesi iyi bir haber, olmmln, ancak bn kısa vtdcde bir çözüm. Kttl dağlanada beBrii bir oranda rad- yasyon oktağn söylendi. Toprak örterek sorun giderüir mi gideril- mez mi ayn bir konu. Ancak ge- çenlerde bflindiği gibi etektrofilt- reler durda, anzalaadı. Kül yağ- mnrn yaşandı. Bunlar için de ön- lem alınmalı. Aynca santraldan yeni atıklar çıkacak. Bu da diışii- nölmefa'. Aslında Y«ta£an ici«" ya- pılacak çok şey var." Bu arada Küçükçekmece Nük- teer Araştırmalar Enstitusü yetki- lileri de her cins kömurde bulu- nan belirli oranlardaki uranyu- mun radyasyon yaydığını, ancak bunun insan ve çevre sağhğı için bir sakınca yaratmadığını söyle- diler ve bu toprakla örtü işlemi- nin yararlı olacağını belirttiler. Güneşin kısrakları goletin hemen yamacındaki igdelerin kokusu- kucaklayıp suya indiğinde, mavilik titriyor. Tepede, ha- ziran guneşinin kısraklan batıya koşuyor. Ensesi kınş kınş adamın elindeki olta, havada vızlayıp ışıltıyla patlı>or. Göletin adı, Yedi Kugular. Samsun jolundan Amasya'ya dondunüz mu, 14 kiiomet- re çekiyor. OrtasındakJ kuçiık adayla ovaya saklanmış. Kugular kusmuş olmalı gölete, çunkü >oklar. Görunen konuklar, Kerim Abdülcabbar gibi hafif kambur vünıyen leylekler, bir de cayırtılanyla, tüylerinin renkleri birbiriyle hiç uyuşmayan alakargalar. tşte, yavnı bir lurna. Kaşıklı oltanın panltı- sına kanmış da nasıl yakalaomış... Adı ustunde, "sudan çıkmıs balık..." Avcının usta eli, boğazını kavradı, hop, naylon torbaya. Bir kertenkele kaçıyor ayagımızın altından. Kertenkele esner mi? Bel- ki... Guneş, Yedi Kuğular'ın beşiğine duşuyor. (Fotoğraf: Rıza Ezer) 1990 kazı dönemi başlıyor Arkiler işbaşındaBu yaz Anadolu'nun 63 değişik yerinde yerli ve yabancı bilim adamları kazıya başlıyor. Kazılardan 27'si yabancı bilim adamları tarafından yürütülüyor. Arkeoloji uzmanları, kazılann "iğneyle kuyu kazmaya benzediğini belirterek" arkeolojiyi meslekten çok "tutku"ya benzetiyorlar. SERDAR KIZIK tZMİR — Yeni bir kazı döne- mi daha başlıyor. Değişik uygar- lıkların yurdu Anadolu'nun 63 ayn yöresinde yerü ve yabancı bi- lim adamlan antik kentlerin gizli kalan yönJerini gün ışığına çıkar- mak için kolları sıvıyorlar. Uz- manlar kültürel değerleri gün ışı- ğına çıkarmanın önemi yaıunda bunlan koruma büincinin gerek- liliğini vurguluyorlar. Troia'dan Xanthos'a, Tille'den Claros'a kadar değişik uygarhk- lann yurdu olan Anadolu'da ye- ni bir kazı dönemı başlıyor. Geç- mişten günümüze köprü evrensel kültürel değerlerini çıkarmak, in- sanhğa sunmak ve konımak ama- cıyla yapılan kazılarda yüzlerce büim adaıru ve uzman yeni bir he- yecan dönemine giriyor. Hellenistik, Klasik Hellenistik, Neolitik, Eskı Tunç, Assur, Ar- kaik, Hitit, Selçuklu, Klasik- Grek, Roma, Urartu, Osmanlı, Genç Hitit ve Paleolitik gibi de- ğişik dönemleri içeren çeşitli uy- garhklann yaşadığı merkezlerde uzmanlann deyişiyle "igneyie ku- yu kazmak" gibi yem bir çaüşma dönemine giriliyor. 63 ayn bölgede yapılacak çahş- malann 27'si yabancı bilim adam- lan ve uzmanlar tarafından ger- çekleştinlecek. Bunlann içinde Ihlara'da beton direk turizmi TÜREY KÖSE KAPADOKYA / IHLARA — Turizmciler "IbJara'yı görmeyen Kapadokya'yı görmoş sayılmaz" diyorlar. Jeolojik oluşum kadar kaya kiliseleri ile de büyuk ilgi çe- ken Ihlara vadisi, Kapadokya tur- laruıın vazgeçilmez durağı. Ihlara vadisi 14 kilometre uzunluğunda, zaman zaman 110 metre derinliğe ulaşıyor ve orta- sından Melendiz çayı akıyor. Va- dinin oluşumunu etkileyen Me- lendiz ça>ı, bugun yörenin su ge- reksinimini de karşılıyor. Hasan dağının etegindeki Ihlara vadisi- ne yukandan bakınca Melendiz çayı ile kayalara oyulmuş kilise- ler dikkati çekiyor. Vadide 5 bi- ne yakın yaşama yeri ile kayala- ra oyulmuş 100 dolayında dinsel yapı bulunduğu saptandı. Bugun bunlardan 14'ü gezilebilir durunı- da. Ihlara vadisinin açıkhava mü- zesi olarak koruma aJtına alm- raasına dek geçen sürede, defîne bulmak isteyenler mezarlan aç- rruş, mumyalar tahrip edilmiş, ki- liselerdeki fresklere de büyük za- rar verilmiş. Yine de kiliselerden bazılarında freskler hâlâ canlılı- ğıru koruyor. Ağaçaltı Kilisesi, Pürenli Seki Kilisesi, Kokar Ki- lise, Eğritaş Kilisesi, Yılanlı Kih- se, SümbüUü Kilise, St. Georges Kilisesi, Bahattin Samanlığı Ki- lisesi ve Direkli Kilisesi'nde tsa- nın yaşamı, tncil'deki konular, din büyükleri ile ilgili olaylann anlatıldığı freskler bugünlere dek ulaşabilmiş. AJa Kilisesi gibi ba- n kiliselerde ise freskler tamamen tahrip edilmiş. Melendiz çayı üzerinde kunıl- muş köprüyü, kayalara oyulmuş kiliseleri görebümek için açıkha- va müzesinden aşağı doğru 382 ya da 383 merdiven basamağı in- meniz gerekiyor. Zeminde ikiye aynlan merdivenin bir yam bir basamak daha fazla. Bu zorlu inişten sonra ve özellikle çıkıştan önce turistleri "djnlendinnek" is- teyen bir belediye başkanı vadi- nin tam ortasında, Melendiz ça- yının kıyısına bir piknik yeri kur- mak istemiş. Temd atümış, beton direkler çakılmış. Ancak daha sonra yoğun tepkiler gelince vaz- gecümiş. Vadiyi dolaşan turistlere gönüllü rehberlik yapan köy ço- cuklan, "Burası gölgelik olacak- 0. Sonra Ankara'dan istememiş- ler, dardunüdu" diyorlar. Ancak beton direkler hâlâ duruyor. Türistler yüzlerce yıllık bir geç- mişe sahip kiliseleri gezdikten sonra bu beton direkleri görün- ce "Bunlar da çagdaş sanabn ör- nekleri herhalde'' diye espri ya- pıyorlar, dıreklerin üstünde anı fbtoğraflan çektiriyorlar, ama vadideki bu çirkin beton direkle- rin ne zaman kaldmlacağı da bel- lideğil. Pergamon'da (Bergama) yıllardır çalışan, öyle ki bu önemli değişik uygarüklann beşiği kentle yaşa- mını özdeşleştiren F.Alman Dr. Wolfgaf Radt gibi tanınan uz- manlar var. Arkeoloji uzmanlan kazılann çok güç koşullarda adun adım yapıldığını söylüyorlar. Ba- zılan da arkeolojiyi bir meslekten çok "tntknya" benzetiyorlar. 27 yabancı kan ekibi içinde ağırhğı en çok F.Almanlar oluş- turuyor. 7 ayn bölgede kazı ya- pan F.AlmanJan sırasıyla Ameri- kaular, ttalyanlar, Fransızlar, tn- gilizler, Avusturyahlar, Belçika- lılar, Hollandalılar, Japonlar ve Isveçliler izliyor. Yabancı bilim adamlan ve uzmanlann kazı ya- pacağı bölgeler şunlar: "Aizonoi (Kütahya), Anorinm (Afyon), Aphrodisias (Aydın - Karacasu), Asiantepe (Malatya), Bogazkoy (Çorum), Claros (Ay- dın), Dıdyma (Didim), Ephesos (Selçuk), Gordion (Ankara - Po- latlı), HierapoKs (Denizli), Iasos (Muğla), Dıcapuıar (Bursa), Ka- lebnynk (Kırşehir - Karnan), K«s - Sualtı, Kyme (tzmir), Labranda (Muğla), Meydancık Kale (tçel), Miletos (Aydın), Pergamon (Ber- gama), PessİDns (Eskişehir - Siv- rihisar), Porsukhöyük (Niğde), Sardes (Manisa - Salihli), Sema- ynk (Antalya-Elmah), Tilk (Adı- yaman), Troia (Çanakkale), Xsantbos (Kaş), Letoon (Fethi- ye)." Bu arada yerli bilim adamlan- nın yaptığı 36 kazı çaüşmasımn bazıları da şunlar: "Assos (Çanakkale), Bayraklı (tzmir), Klazomenai (Urla), Perga-Paiara (Antalya), Arykan- da (Finike), Gimavaz (Nusaybin), Kannos (Köyceğiz), Srratonikeia (Yatağan)" Kazılarla bir yandan kültürel değerler ortaya çıkanbrken diğer yandan uzmanlar, bu değerleri koruma büincinin önemini vurgu- luyorlar. Bunlardan arkeolog- restoratör Suzan özyiğit, eski kül- türel değerlerin özellikle insan eliyle tahrip edildifine dikkatieri çekerken çok katlı yapılann ver- diği zaran, bazı inançlardan ötü- rü bazı insanlann olumsuz davra- nışlannı ve kaçakçüığı vurguiu- yor. özyiğit, eski eserlerin tahri- biyle ilgili şunlan söylüyor: "Şimdi çok katlı yapılar için derin temeller kazılıyor. Boylece bazı yerlerde kıilturel değerler da- ha gün ışığına çıkmadan topragın derinliklerine terk ediliyor. Bu arada bazı insanlar da beUi inanç- lanndan öturii heykelleri, kilise mozaiklerini tahrip ediyorlar. Bir önemli konu da eski eser kaçak- çüığı. Bulun bunlan onlemek için her şeyden önemlisi kulturel de- ğerleri koruma bilincini gelişür- mek..." Çalınan ana tanrıça • ANKARA (AA) — Kültür Bakanı Narnık Kemal Zeybek, sergilenmek ilzere gönderildiği Viyana'da çalınan ana tanrıça heykelciğinin binadan çıkanlmadığının sanıldığını ve sonıstunnanuı bu doğrultuda surdünlldüğünfl bildirdı. Kültür Bakanı Zeybek, AA'ya yaptığı açıkJamada, Viyana'da açılan sergideki eserlerin 5 yıl önce, o günkü değerler üzerinden sigortaiandığını belirtti. Zeybek, "Bugün sigorta değerleri, aynı rakamlann gecerli oünası nedeniyle düşük görülüyor. Sigortalama sadece bizim karar verebileceğimiz bir konu değil. Sigortalamayı kabuJ eden şirketlerle de Ugiü" dedi. TTB'de bugün seçim var • ANKARA (AA) — Turk Tabipleri Birliği Başkanı Prof. Dr. Nusret Fişek, hukümetin sağlık politikasını destekleraenin olası olmadığını söyledi. TTB 38. buyük kongresi, dün Ankara'da başladı. Kongrenin açıhşında konuşan Birlık Başkanı Prof. Dr. Fişek, hekimlerin, çalışma koşullarının yıpratıcılı|ına karşın yetersiz ücret aldıklannı belirterek, "Bunun yanı sıra hükümet, hekimleri çok sayıda hastaya bakmaya, meslek dışı hekimlik yapmaya zorlamaktadır" dedi. TTB kongresınde bugün seçim yapılacak. Sovyet uçağı jgönderildi • İSTANBUL (AA) — Sovyetler Birliği'nde iç hat seferlerinde kullanılan ve 18 haziranda pilotu tarafından Kandıra sahiline indirilen Sovyet Sıvil Havacılık Örgütu'ne ait Antonov-2 tipi uçak, dün ülkesine göturüldü. Sovyetler Birliği'nden gelen 4 kişilik bir ekip tarafından önceki akşam Kandıra'dan Ataturk Havalimanı'na getirilen uçak, burada yakıt ikmali ve bakımınından sonra Turkiye'den ayrıidı. \azıcıoğlu yine başkan • ANKARA (AA) — Türk Hukukçular Birliği'nin 8. Olağan Genel Kurul toplantısı dün yapıldı. Genel başkanlığa 6. kez avukat Bilgın YazıcıoğJu seçildi. Ankara Devlet Guvenhk Mahkemesi toplantı salonunda yapılan genel kurulda, yönetim kurulu uyeliklerine Cahiz özsoy, llker Teksezer, Gökalp KöksaJ, Ali Kaya, Selahattin Emre, tlhami Guven, Burhan Apaydın ve Suphi Artuk getirildiler. LHakkı Tonguç anıldı • ANKARA (ANKA) — Köy Enstitüleri'nin kurucusu Ismail Hakkı Tonguç, ölümünün 30. yılında mezarı başında anıldı. Tonguc'un Cebeci Asri Mezarbğı'ndaki mezarı başında Eğitim-tş tarafından düzenlenen anma toplantısında konuşan Eğitim-lş Genel Sekreteri Ali Demir, Tonguc'un Türk eğitim tarihine ve toplumumuzun gelişimine damgasını vurduğunu, Türkiye'de ve dünyada uretken, demokratik ve katıhmcı eğitimin unutulmaz kişileri arasında yer aldığını anlattı. Kola boykotuna son • BORDEAUX (AA) — Fransa'nın Bordeaux şehrinde yuzlerce lokanta sahibi, Coca-Cola firmasının caddelere kola satan makineleri yerleştirmesi uzerine 3 ay önce başlattıkları kola boykotuna, şirketin bu makineleri çekme kararı alması uzerine son verdi.