Catalog
Publication
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Years
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Our Subscribers Can Login And Read Original Page
I Want To Register And Read The Whole Archive
I Want To Buy The Page
25 MA YIS 1990 CUMHURİYET/17
HAVA DURUMU TURKIYE DE BUGUN
u
IfletBorotOjj Genel Müdurluğu n-
den alınan bılgıye göre yurdun ku-
zeydogu kesımlen parcalı bulut
lu otekı yerter az bulutlu ve açık
geçecek HAVA SICAKLIĞI Batı
bölgetenrmzrje artacak Doğu bol-
gelenmızde değışmeyecek RUZ-
GAR Yurdun kuzeybatı kesımle-
nnde guney ve batı otekı yerler
de kuzey ve batı yönlercfen hafıf
ara sıra orta (cuvvette esecek Oe-
nıztenmızde Akdenızde gunbatı
sı ve karayel dığer denızierımız
de yıttz ve karayekJen 3-5, yer yer
6kuweonde saatte 10-21 yer yer
27 denız mılı hızla esecek Dalga
yûksekjığı 05 ıle 15 açıklarrJa
-**—*GY
Adana
Mapazan
Adıyanan
Afyon
Afln
Aı*au
Antakya
Antatya
Artvın
A 33°18°r>yart>akr
A 2S° 12° Edırne
A 32° 19° Enanran
A 25° 8°Ei7urufn
A 20° 7° Estoşjtnr
A 28° 12° ûaaamep
A 30° 19° ûresun
A 33° 20° Gumuşlıane A
* 20° 8°Hal*ân
A 33° 16° Isparta
A 27° 9°lstanbui
A 2T> 8°lzmtr
A 23° 11° Kaıs
2 m dolayında olacak Van Gö)u nde hava parcalı az bu
lutiu gececek ruzgâr kuzey ve batı yönlerijen rıafif ara
sıra orta kuvvette esecek gol kucuk dalgalı olacak gö
ruş uzaklığı 10 km dolayında bulunacak
BıtTıs
Bolu
Bursa
Çanaktale
Çonjm
rjemzlı
A 24° 10° Kastamonu A
A 25° 7°Kaysen
A 25° 10° KırklanNı
A 27°13°Koı*a
A 26° 6°KuBhya
A 31° 14° Malatya
32° 14° Manea
26° 10° K Maraş
27° 12° Meran
23° 7°Mu#a
28° 11° Mus
32° 17° Nığde
20°12°On)u
24° 9°R>a
26° 11° Samsun
28° 11° Sıırt
24° 12° Sınop
28° 15° Sıvas
18° e°TetonlaO
2S° 6°Trabzon
25° 6°Tuncel
26° 11° Uşak
28° 13° Van
25° 10° tagat
29° 13° ZonguUak
A 32° 14°
A 32° 18°
A 31° 20°
A 31° 15°
A 24° 10°
A 23° 9°
A 20° 12°
A 23° 11°
A 19° 10°
A 31° 20°
A 20° 10°
A 24° 8°
A 26° 11°
A 20° 0 °
A 28° 10°
A 26° 9°
A 24° 10°
A 23° 7°
A 19° 9°
O * k
•yajmurlu A-açık 8 tHiludu G-guneşi K kar! S-sısk V-ya{murto
T J7 J
T-
""Oslc f\ H e l s
"*' •*
'-Yjî KuDenhaa/f " • J
Moskovd
• ^ •Beriın
£fc T ^r'h'# V l y a n a
Kafııre «
BULMACA
SOLDAN SAĞA:
1/ Osmanlı devletın
de mırı toprakları
ekıp bıçen köylulenn
dırlık sahıbıne öşur ve
öbür vergılerden avrı
olarak, urunün 40'ta
bın oranında ödedık
len vergı 2/ Sevecen
ve huzünlü bır konu
ışleyen kuçuk lırık şı-
ır Serbest meslek
adamlarını ıçınde
toplayan resmı bırlık
3/ ln ve uzunca taneh
bır uzum cınsı Ko
nut 4/Yemek Sar
hoş ya da kulhanbeyı bağırması 5/
Bırmanya halk dınınde yaygın olarak
lapırulan bır grup ruha venlen ad Sa-
mit de denılen ve sözsuz oynanan koy
seyırlık oyunurJanrun genel adı 6/ Tıp
dılınde dennın kanlanması 7/ Gıre-
sun'un bır ılçesı İlave. 8/ Eskıden
"pastoral" anlamında kullanılan söz-
cük Kanşık renklı 9/ "trlanda Cum-
hurıyet Ordusu" Bozkır
YUKARIDAN AŞAClYA.
1/ Doğu Karadenız yöresınde ayaklar üzerıne kurulan ve fındık,
tahıl gıbı urunlerı saklamaya yarayan yapı tıpı 2/ lyı terbıye edıl-
memış vahşı bınek hayvanı Habercı ulak 3/ Osmanlı devletının
Trablus ve Bıngazı'dekı harrna ve zeytın ağaçlarıyla kuyulardan al
dığı vergı Tahılın taşını ayıklamaya yarayan elek 4/ Gızlı görev
1J lkıyuzluluk 5/ Sadrazam, vezır gıbı devlet adamları tarafın-
dan padışaha verıien hedıyeler 6/ Şarkı, turku Bır cetvel turü
7/ Hayır anlamında bır söz Ağaçlıklı yol Bır hayvan 8/ Bu-
yuk erkek kardeş. Jşçı 9/ Kırnı goçebe Turk boylarında bırkaç
aıleye aıt çadırdan oluşan topluluk Kadınların gıydığı kolsuz
üstlUk
60 YIL ONCE CumhunYet
Afyon istihsalatı
25 MAYIS 1930
Afyon istihsalatı cıhetınden de zengın olan memleketımız,
afyon hakkında rnevzu beynelmılel tahdıdat dolayısıle bu
mahsulden dahı lâyıkı veçhıle ıstıfade gönruyor
1929-1930 mahsulü beher sandığı 60 okka olmak uzere 2500
sandık raddesınde ıdı Daha evvelkı mahsul mıktarı 4000
sandık ıdı Yenı sene mahsulu ıse ancak önurnüzdekı
hazırandan sonra çıkacaktır Geçen senelerın mahsulü henüz
tamamen satılmamış olduğu cıhetle halı hazırda 400 sandık
kadar bır ıstek mevcuttur Yenı mahsulun az olacağı tahmın
edıldığınden geçen rekolteye aıt afyonlar 28 ılâ 45 lıra
arasında muhtelıf fıatlarla
kısmen satılmıştır Fakat son
ûç ay zarfında bazı tuccarlann
yaptıgı muameleler netıcesınde
ve Avrupa'da rnevzu
rnemnuıyetler hasebıle afyon
fıatı da duşmustur
Afyon, kısmen tstanbul'da
muesses uç eczayı tıbbıye
fabnkasında ıstımal
olunmaktadır
Memleketımızın afyondan
senevı temın ettığı hasılat
mıktarı 6 ıle 8 mılyon lıradır
«ü 14' ve malu«*rd> h ^ n t K n
m«t1«rıdır
Spırozal
nı 4 h l u I u
Bılvesıle söylıyelım kı Izmır cıvarı, Balıkesır, Eskışehır,
Kütahya, Afyonkarahısar,
Akşerur, Ilgın ve Konya kaba tabır olunan ve ıhtıva ettıklerı
morfm mıktan ^o 10-12 olan afyonları yetıştırmektedır
Hacıköy, Amasya, Tokat, Merzıfon, Zıle, Yozgat afyonları
pıyasada ınce mal namını alır kı ıhtıva ettıklerı morfın
mıktarı % 10-12 raddesındedır
Maiatya ansı zayıf morfinlı olup V* 9-10 nısbetmdedır
Rumelı'den gelen muhacırlerın bazısı atyon zenyatına
yardım ettıklerınden afyon istihsalatı çoğalmaktadır
30 YIL ONCE Cumhur.yet
Yunanistan'a gitmiyor
25 MAYIS 1960
Başbakan Adnan Menderes ve
Dışışlen Bakam Fatın Ruştu
Zorlu'nun Atına'ya yapacaklan
zıyaret dun gerı kalmıştır
Başbakan ve Dışışlen Bakanının
Yunanıstan'a gıdeceklen resmen
bıldınlmemış ve program ılan
edılmemış olmakla beraber, hareket
hazırlıkları yapılmakta bulunuyordu
Seyahatın tehın bu akşam Adnan Menderes
Dışışlerı Bakanlığının bır teblığı
ıle açıklanmıştır Teblığ şoyledır.
Harıcıye Vekaletınden bıldınlnuştır
"Başvekılımız Adnan Menderes'ın Harıcıye Vekılımız Fatın
Ruştu Zorlu ıle bırlıkte, dost ve muttefik Yunanıstan
Başkanvekılı Karamanlıs tarafından vakı davet uzerıne,
26-30 mayıs tanhlen arasında Yunarustan'a yapmalan
kararlaştırılmış olan zıyaretlerımn, Başvekılımızın şu sırada
memleket ıçındekı meşgalelenmn kesretı dolayısı ıle
maalesef rehırıne zaruret hasıl olmuştur
Hancıye Vekaletı, Turk-Yunan dostluğunun ve ışbırhğının,
Turk sıyasetının değışmez esaslanndan bın olduğunu, ıkı
memleketm mıllı polıtıkalanna anâne halınde ıntıkal eylemış
bulunan bu dostluğun daıma gehşmeğe devam eylıyeceğını
ve tehır edılmış olan zıyaretın, ılk musaıt fırsatta
yapılacağını belırtır"
GEÇEN YIL BUGÜN C
Yine Sansür
25 MAYIS 1989
Sabah Gazetesı toplatıldı Ankara 14 Aslıye Hukuk
Mahkemesı'nm aynı gazetede yayımlanan "Hasbahçe'de
Sonbahar" adlı >azı dızısı ıçın aldığı "ıhtıvatı tedbir"
karannın ardmdan yayımına başlanan "Saltanat Kayıgı"
adlı dızının de yayını böylece durdurulmuş oldu Toplatma
ışlenıı, Ozallar'ın avukatı Bılgın Yaacıoğlu'nun başvurusu
uzerıne Şışlı 2 Asyıle Hukuk Mahkemesı tarafından
gerçekleştınldı "Hasbahçe'de Sonbahar" ve "Saltanat
Kayığı" vazı dızılennın \azan gazetece Bekır Coşkun, olayı
"sansur" olarak değerlendırdı ve ' Bu, Abdulhamıt
Turgut" dedı Sabah'ın Genel Yajın Muduru Zafer Mutlu
da "Butun yasal ımkânları kullandıktan sonra bır sonuç
alamazsak Avrupa Insan Hakları Komısyonu'na
başvuracağız" dıye konuştu
DUNYA'DA BUGUN
Amstefdam A
Amman
Atra
Bagdat
Baredona
Basel
Belgrad
BerSn
Bonn
Bcuksel
Budapes*
Cncm
Cezayır
Ddde
Ouba
Franklurt
öme
HeOr*
Kahıre
Kopenhag
Ktoı
Lettosa
A
A
A
A
Y
Y
A
A
A
Y
Y
A
A
A
A
A
Y
A
A
A
A
20°
36°
27°
38°
23°
24°
21°
24°
24°
23°
24°
21°
32°
40°
44°
25°
31°
18°
33°
20°
24°
31°
üHiıngrad
Lsndra
Madnd
Mılano
Montreal
Mosima
Munıtı
Ne* Yortc
Osto
Pans
Prag
ftoma
Sofya
Şam
W Avıv
tinus
Venedtk
Vıyana
Y 19°
A ,24°
A
Y
B
Y
A
B
Y
A
Y
A
A
A
A
A
A
A
Y
A
Vtetunglon A
Zunh Y
22°
26°
13°
16°
23°
12°
15°
25°
24°
42°
26»
24°
33°
26°
25°
23°
23°
24°
28°
24°
TARTISMA
Sinema Kuraltoyı^mn Ardından
Son seçimlerde sanatı, sanatçıyı koruduğunu soyleyen bir
partinin buyuk bir çoğunlukla kazandığı yerel yonetimler bu
soruna aday olmalıdır. Öncelikle de Turkiye nufusunun
%12'sini barındıran İstanbul yerel yonetimi.
Çogunluğa göre 75 yılını gerıde bırakmış
olan Turk sineması, her donemınde olduğu gı-
bı bugunlerde de sorunlarının karşısında ça-
reler anyor
Sınemayı, uretenler, tuketenlere taşıvanlar
ve luketenler dıye uçe ayırdığımızda sorunla-
nn bu üçü ıçınde uretenler ve tukenlere taşı-
yanlar cephesınde olduğu gözukuyor Tuke
tenler açısından sorun yok Çunku onlar sev-
dıklen fîlme topluca gıdıyor, sevmedıklenm
zıyaret bıle etmıyorlar Sinema bulamadıkla-
nnda ıse öncelen Turk tdevızyonu'ndan, son-
raları vıdeodan, şımdılerde ıse uydu yayınları
sayesınde yıne televızyondan bu ıhtıyaçlannı
gıderıyorlar
Üretım cephesınde Türk sınemasının en
önemlı sorunu, başladığından ben var olan ve
süregelen sansürdür Sansurun yasalarla de-
ğışımımn tanhsel aktanmını ( ve sınemada
yayımlanacak olan yazıya bırakarak) yapma-
yarak bugun alınabılecek tek careye bakalım
Sınemada ve dığer sanat dallannda yaratma
ve düşunme özgürlüğu anayasa guvencesı ha-
lıne gelınlmelıdır Bu guvence 1961 Anayasa-
sı'nda sağlanma aşamasında ıken birtakım kı
şıler tarafından engellenmış, 1963 yılında Ana-
yasa Mahkemesi'ne yapılan müracaat ıse ka-
bul edılmemıştır 1982 Anarasası ıse bılınen
nedenlerle böyle bır maddeyı ıçermemıştır
1990 yıllnda yapılacak bır anayasa değışıklı-
ğı ısteğı, yerıne getırenlere hıçbır şekılde onur
kazandırmayıp sadece gecıkmış bır olguyu ye-
rıne getırmeye yarayacaktır
Türk sınemasının ıçınde bulunan kışılerın
bu konuda bır talepte bulunmamalan doğrusu
ınsaru şuphelendırıyor Çunku gecen gunler-
de yasakh bır sınemacı ıçın yaptıkları gmşım
ve beraberlığın böylesı bır çabaya dönuşme-
mesı veya dönuşturulmemesırun vebalını çek
mek onları kaygılandırmıyorsa da benı hem
şuphelendırıyor hem de kaygılandınyor
Turk sınemasının veya Turkıye'dekı sınema-
nın tuketıcıye ulaşmasını sağlayanlar 3-5 ma
yısta Ataturk Kultur Merkea'nde yapılan ku-
rultay sonrasında oy bırlığıyle alındığı söyle-
nen Turkıye'dekı mevcut tıcaret yaşamım du-
zenleyen yasalarla ıdare ettıklerı sınemalarda
%25-Vo5O arasında Turk filmı oynatma zor-
luğunu sorun yapmaktalar Sorun yapmakta
da hakhdırlar Kımse ıstemedığı bır tıcaret bı-
çımıne zorlanamaz.
Turk filmlen nerede oynayacak7
Türk sı-
nemasını mutlaka sınemalarda oynatmak ge-
rekıyorsa oynatılır Kendı ulkesımn sınemacı-
sına yaratma ve düşunme özgurlüğü tanıya
cak olan devlet elbette bunun da çarelerını bu
lur Tabu kı kımsenın ucaret ozgürluğunü elın
den almadan, eğer bunu böyle halledemezse,
ış sıvıl yonetımlere duşer Son seçimlerde sa-
natı, sanatçıyı koruduğunu soyleyen bır par-
tırun buyuk bır çoğunlukla kazandığı yerel yo-
netimler bu soruna aday olmalıdır Oncehkle
de Turkiye nufusunun °?ol2'sını banndıran Is-
tanbul yerel yönetımı Sonbaharda Ulusal
Film Şenliğı'ne hazırlanan İstanbul yerel yö-
netımı, şenlık sırasındakı yarışmada dereceye
gırenlere yuksek pâra ödullerı vermeye hazır-
lanıyor Halbukı bu parayla lstanbul'a, Tur-
kıye'nın en ıyı salonu kazandınlabılır Yapıl-
ması tasarlanan salon projesı Turkıye'nın 73
ılınde uygulamaya sokulabılır Yenı kurulan
Türk Fılm'ın görevlen arasında bu projenın
yurütülmesı ve gösterılecek fılmlerın dağıtı-
mının olması yenı kuruma ışlerlık kazandınr
Yerel yönetımlerde yıllardır aldıkları eğlence
vergısını, bu proje ıle ödemış olup sınlannda
taşıdıklan borç vebalınden kurtulabılırler
Sinema Kurultayı'nın tek somut önerısı rad-
yo ve televızyon yayıncılığının anayasa mad-
desıyle devlet tekelınden çıkarılması
HUSEYtN SONMEZ
Yayımcı
^ >
Türk Sinemasıııııı Idanıma*..
Ne zaman başladı tam olarak hatırlamıyorum ama ozellıkle
1.5 yılı aşkın bir suredir utanma belası gösterime giren (tabii
yukluce hasılat yapacağı da duşunulen) birkaç yerli yapımı
film dışında sinemalarımızı Amerikan filmleri kapladı.
Beyoğhı, ulusal kulturumüzun en guzel çı-
çeklenru yeşertmeyı tercıh ettığı bırkaç sak-
sıdan bırı Beyoğlu, yuzyıllar süren bu ulke
ınsanlarımn bır başka (alışılmamıs) dünyası-
nı renksız çızgılerle yansıtan muhteşem zaman
tablosu
Beyoğlu, Turk sınemasının ıdam fermanı-
nı ınfaz edıldığı 'sessiz ve kımsesiz' cezaevı
hucresı
Beyoğlu, nınca hınç dolu kalabaJıklığıyla
bızJen yaşlı gözlerle bekleyen yalnız adam
Ne zaman başladı tam olarak hatırlamıyo-
rum ama ozellıkle 1 5 yılı aşkın bır suredir
utanma belası gostenme gıren (tabıı yukluce
hasılat vapacağı da duşunulen) bırkaç yerlı ya-
pırnı film dışında sınemalanmızı Amerikan
filmlen kapladı En çok da Beyoğlu'nu Sa-
yılan 12 olan Beyoğlu sınemalarında gösten-
me gıren film afişlen arasında aylarca bır tek
yerlı film afışıne rastlanmadığı dönemlerde ol
du Sık sık 'ilericı, demokrat' sinema salonu
çalıştıranınca eleştırılen AKM yönetımı bıle
bu konuda venlen sınavda daha başanlı not
aldı Kuşkusuz Amenkan sineması tarafından
ışgale uğrayan sadece Beyoğlu smemalan de-
ğıl Ülkenın her yanında Amenkan sınema-
sının mutlak egemenlığı hukum surmektedır
Nasıl oldu da bırden bıre sınemalanmız Ame-
nkanlaştı9
Öncelikle doğrudan taraf olanlar-
dan "magdarlan" ığneleme gelıyor ıçımde
Sinema Sanatçılan Dernegi dahıl, ılgılı tum
kışı ve kuruluşlar sınemalarımızdakı Amen-
kan egemenhğı karşısında yaptıklannı yazma-
ya kalksalar bır tek daktılo sayfasının, bır tek
yuzunu doldurabılırler mı9
" B u bu konuda
bir an olsun kâr ka>gısı duymadan ustume du-
şenı yaptım" dıyebılecek veya dışe dokunur
ya da ana muhalefeı partısı mılletvekıllen baş-
ta olmak uzere, TBMM'nın üyelerı arasında
bır tek 'AUah'm kulu' çıkıp da bu sorunu kıs-
men çözecek olan yasa önergesının sıyası
oyunlarla (Bush-özal göruşmesı) gerı çekıl-
mesıne tepkı gösterdı ya da tekrar gundeme
ahnması ıçın çalıştı mı
9
tçım kan ağlayarak belırtmelıyım kı yuka-
ndakı tum sorulara olumlu yanıt vermeyı çok
ısterdim Yanılmayı da hıçbır zaman bu ka-
dar çok ıstedjğımı hatırlamıyorum Ancak
vurguyu yıne de sınemalarımızın Amenkan-
laştınlmasında doğnıdan mağdur olanların
yeterh grnşımde bulunmayışlanna vapıyorum
Turk sınemasının ıdam fermanını yazanlara
gelınce, 1988 yılında ANAP hukumetmce ya-
bancı sermaye yasasında bır değışıklık yapı-
larak yabancı şırketlere Tarkiye'de tıcarı ış-
letme kurma hakkı sağlandı Türk sıneması-
nı koruyucu tedbırlerın olmayışından doğan
boşluğu dolduran vabancı film şırketlerı söz
konusu yasayı arkalanna alarak ıthalatçı fir-
malara pay vermeden, kendı filmlennı doğ
rudan getırıp pazarlama olanağına kavuştu-
lar Bu olanağı Warnerk Bross ve bunyesın-
dekı dört şırketle L1P adındakı ıkı fırma de
ğerlendırdı Bu alanda ayru zamanda tekel ko-
numuna sahıp olan bu Amenkan firmalan,
smemalan ve ıç pazarı ıstedıklerı gıbı örgut
ledı Bu ıkı fırma sinema salonlanm böylece
bağladılar Böylece yerlı fılmler gıbı Avrupa
filmlennı de gösterime sokmak çok zorlaştı
Aynca söz konusu ıkı fırma buyük pazar ola
naklanna rağmen vergı ödememenın yolunu
da buldular Tekeller ulkemızde kurdukları
şırketlerle ABD'dekı şırketler arasında öyle
bır anlaşma yapıyorlar kı yuzde 70-80 oranın-
da "royalty" (ayrıcalıklı hısse) ödemesı ıle
yüzde 20-30 oranında masraf göstererek ver-
gıden hemen hemen tamamen sıynlıyorlar Bı-
lmdığı gıbı daha önce ıthalatçı fırma yabancı
şırkete 'filks royaltj' adı venlen bır bedel öder
ve fılmden sağladıği kazanç uzennden vergı
öderdı
Kısaca sınemamızın kültür ve kâr yazan
ANAP ıktıdannca Amenkahlara satılmış olup
kendı ulkemızde, kendı sınemamızda kendı
fılmımızı ıstedığımız gıbı gösterime sunma
olanağımız elımızden alınmıştır Sinema kul-
turümuz 'millıyetçı-muhafazakâr' ANAP ta-
rafından, hem de Dunyada Kulturel GeBşme-
nuı On Yılı donemınde Amenkahlara arma-
ğan edılmıştır
Şubat 1990'da ANAP Mılletvekıh Gokhan
Maraş tarafından hazırlanan yasa önerısı
Turk sınemasının bır yıl ıçınde yuzde 25 ora-
nında yerlı film göstermesmı, yabancı film
lerın dublajsız gösterime gırmesını ve yaban-
cı şırketlerın Turkıye'de kazandıklarının yuz-
de 40'ını sınema sanayımıze vatırmalanru ön-
goruyordu Bush'un "bagımsız" Türkıye'ye
mudahalesı sonucu bu yasa bır daha günde-
me gelmedı
Her şeye rağmen sınemacılanmızın gınşı-
mı ıle yukandakı vasa önergesınden daha ge-
lışkın bır yasa onergesı hazırlanıp, ulkemız-
dekı demokratık kamuoyunun desteğını ala-
rak ANAP hukumetını tedbır almaya zorla-
ma olanağı doğabılır En azından sınemamı-
zın ıdam kararıru verıp uygulayan bır ıktıda-
rın yıkılışını hızlandırmak mumkun olacak-
tır Tabu sessiz kalarak ınfaza katılmak
ıstemıyorsak
Beyoğlu'na yakın bır yerde ıkâraet edıyor
olmak her zaman tanımlayamadığım bır se-
vınç ve coşku nedenı oldu Kımbılır belkı de
Beyoğlu'nun, Beyoğlu uzerındekı tum hesap-
ları bozacağına olan ınancımın yansımasıdır
BULENT AKB\Y
Beşiktaş/Istanbul
Konuta Çfanento Darbesi..,
Çitosan'a bağlı 17 fabrika üe 22 özel işyerinde 16 bin 500
işçiyi kapsayan toplu iş goruşmeleri oldukça ilginç
gelişmelere yol açtı. 9 şubatta alınan grev kararı 26 martta
yurürluğe girene değin bir dizi faaliyet gozlendi.
Turkıye'de yaklaşık yansı kamuya aıt 40 ka-
dar fabnkada çımento uretımı yapılmaktadır
Ozel sektör fabnkalanrun hemen tumu ulke-
nın batı yarısmdadır Ikı mılyon ton ortala-
ma gunluk uretımın I 8 mılyon tonu ıç pıya-
sada tüketılmekte, fazlası dışan satümaktadır
1988'de 5,7 mılyon dolar, 1989'da 30,5 mılyon
dolarlık dış satım gerçekleştınlmıştır Kâr ora-
nı yüksek olan sektor çeşıtlı oyunlara sahne-
dır Bıhndığı gıbı kısa adı ÇİTOSAN olan Çı-
mento Toprak Sanayu TjV.Ş.'ye aıt Söke, Ba-
lıkesir, Pınarhısar, Ankara ve Afyon fabrıka-
ları Fransız Socie«te Cıments Francaıs firma-
sma blok olarak satıldı 1989 fıyatları ıle yıl-
da 216 mılyar TL cıro yapan bu 5 fabrıka-
nın, 5 yıllıic kâr toplamına eşıt bedelle satışı
4 Nısan 1990'da Ankara 1 Na'ln Idare Mah-
kemesi'nce "Mevzuata ve huknka aykınlıgı"
nedenıyle durduruldu Bu esnada ulkede çı-
mento sıkıntısı en yuksek duzeydeydı tnşaat
metre kare fiyatımn yüzde 25 kadannı belır-
leyen çmentonun 50 kg'lık torbası 20 bın TL
sınınndaydı Çımento karaborsada ıken bu da
yetmedı ve demıre yüzde 7 zam geldı Boyle
ce her yıl ortalama yuzde 60 artış gösteren ın-
şaat malıyetlen 1990'ın ılk 3,5 ayında yüzde
43 zam gordu İlk kez J989'da 100 bın TL'nın
ustüne çıkan metre kare malıyetı 1989'da 280
bın 300 TL olarak behrlenmışken nısan 9O"da
480 bın TL'den 530 bın TL'ye sıçradı Halen
surdürulmekte olan \e 29 bın 858 adedı koo-
peratıf olan 98 bın konut ınşaatı durma nok-
tasına geldı Yuksek kâr arzusu ve genel eko-
nomık daraJmadan etkılenen ınşaat sektöru
tam bır knz yaşıyor Yapay malıyet artışları
çımento ışkolunda 26 rnart - 13 nısan tarıhle-
n arasında 17 gun suren grevle açıklanamaz
Grevden Önce torbası 6 bın 750 TL olan çı-
mento, grev sırasında bır ara 20 bın TL sını-
rına dayanmış, sonra karaborsada 12 bın 500
TL'den ışlem görmuştur Bugun bufiyatres-
mılesmıştır
ÇITOSAN'a bağJı 17 fabrika ıle 22 özel ış-
yennde 16 bın 500 ışçıyı kapsayan toplu ış gö-
ruşmelerı oldukça ılgınç gelışmelere yol açtı
9 şubatta alınan grev kararı 26 martta yurur-
luğe girene değın bır faaliyet gözlendı Bakan-
lar Kurulu çımento ıthalatından ton başına alı-
nan fonu kaldırdı Demır tuccan, derıcı, tu-
rızmcı, vb 50 fırma TSE'den çımeto ıthalatı
ıçın uygunluk belgesı aldı ÇİTOSAN mart
ıçınde 2 mılyon tonluk çımento ıthalat ıhale
sı açtı 500 bın tonluk 4 partı halınde öngö-
rulen bu ıhale ıçın 50 fırmanın 32'sı Irak, 6'sı
Surıye, ll'ı Romanya, bın de Yugoslavya'dan
teklıf aldı Ancak normalde 35-40 dolardan
ışlem gören çımento fiyatı, tûm komşu ulke-
lenn ton başına 10-15 dolar zam yapması ve
dünya fiyatlannın 80 dolara yukselmesıyle
ıçerdekı karaborsa değerını buldu
ÇİTOSAN ıhalesı ıse hıçbır fırmanın 500
bın ton çımento bulamaması nedenıyle 300 bın
ton Fransız Lıpeksım ve 200 bın ton Sereks
fırmalanmn torbası 9 bın 350 TL'den getırdı-
ğı bır partmın ardmdan durdu Çımse-lş Sea-
dikası'nın ÇtTOSAN aleyhıne Ankara İş Man-
kemesi'nde açtığı"ılhalatın grev kırmak ama-
cıyla duzenlendığı" savını ıçeren davası da göz
önune alınarak kalan 1,5 mılyon tonun ıtha-
latından vazgeçüdı
26 martta başlayan hukumet-ışveren-ışçı zır-
vesının anlaşmazlıkla sonuçlanması uzenne
Bakanlar Kurulu grevı 13 nısandan başlaya-
rak "milli guvenlik" gerekçesıyle 60 gun erte-
ledı Grev ertelendığınde 22 ozel sektör fabrı-
kası aralannda anlaşarak karaborsafiyatıres-
mıleştırdı Ertelemenın ardmdan özel sektöre
aıt çımento fabnkalannda esas olarak ışveren
teklıflerı doğrultusunda toplusözleşme ımza-
landı Kamu sektömndekı 12 çımento fabn-
kasında ıse Bakanlar Kurulu'nun erteleme ka-
rarının Danıştay'ca ıptalının ardmdan 23 ma-
yısta yeruden grev başladı
Sonuç olarak, çımento ışçısı örneğın ozel
sektörde- grevden bekledığını alamadı Değı-
şen tek şey metre kare fiyatı 530 bın TL'ye
yukselen ınşaat malıyetı nedemyle 1 mılyon
mertebesındekı koopreatıf ödentılennın 2,5
mılyona çıkmak durumunda kalmasıdır Bu
ıse 1990 fiyatlan üe 53 mılyona mal olacak 100
metre karehk bır konut alıcı beklerken yak-
laşık 1 mılyon kooperatıf uyesının
"koopcratifzede" olacağının göstergesıdır
O. RAHMİ LOKER
tnş. Yuk Muhendisi
tnşaat Muhendıslen Odası Genel Baskanı
Dr. O. OZER BITITÇI
(K.B.B. llzmanı)
Saat 10 00 18 00 arası yenı muayenehanesınde
hastalannın hızmetındedır
Tel.: 380 70 37
Dr. ALI RIZ \ BILGINER
(!<, Hastalıkltırı 1 zınanı)
Saat 10 00-18 00 arası yenı muavenehanesınde
hastalannın hızmetındedır
Tel.: 380 70 36 - 37
ANKARA...ANKA
MUŞERREF HEKİMOĞLU
Merhaba
Otuz yıl boyunca bırçok yıldonumünü bırlıkte kutladık Kımı
zaman buyük coşkuyla Marşlar söyleyerek, Ruhı Su'yu dınle-
yerek, yüksek bürokratlar, Anayasa Mahkemesı uyelerı, bılım
adamları ve de kımı komutanlar bırlıkte dans ederek, halaylar
çekerek Kımı zaman bır 27 Mayısçının evınde, bır sofrada bulu-
şarak huznumuzü dağıtarak, konuşarak tartışarak Coşkulu yıl-
donümlerını anımsarken gözlenm yaşarır hâlâ O coşku nastl
soldu bır bayram sevıncını yaşama sevıncıne donüştürmek yol-
ları nasıl kapandı' O yoiları acarak guzel bır yürüyüşe yönelebı
lırdık Oysa yokuşlara darboğazlara, çıkmazlara yoneldık Ne-
denlermı ıyı duşunmek gerekır 27 Mayıs'ı da gerçek yerıne otur-
tabiiırız o zaman Sılahlı Kuvvetler'den bır grup subayın gerçek-
leştırdığı bır devrım, nereden kaynaklandı, nasıl gelıştı, butun-
leştı, sonra neden gerıledı sorularını ıyı yanıtlamak gerekır Top-
lumdakı doğal ve yapay olaylar, ulusal tepk/ler ya da ulusallığa
ters eylemlenn gerçeğıni anlamak ıçın sıyası bılımcılere sosyo-
loglara ve bız qazetecılere buyuk gorev düşuyor bu yolda
27 Mayıs, baştan sona yaşadığım bır olay Gazetecıhğımın çok
ılgınç bır dönemını yaşadım 196O'lı yıllarda 27 Mayısçıları ya-
kından tanıdım 13 kasım gecesını yaşadım, 13 kasımdan once-
kı sancılan yaşadım 13 kasımdan sonrakı dönemı de neredey-
se saat saat, dakıka dakıka yaşadım Haylı umutlu bır dönemdı
o Gundemde yenı bır anayasa, toplumun tüm kesımlen bu ana-
yasaya katkıda bulunmak ıçın yarış edıyor O anayasa, onurlu
bır belge hıç kuşkusuz Tum çabalara karşın uzun yıllar yürür-
lukte kakjı, değıştırmek, uygulamamak çabaları başarıya ulaşa-
madı Neden acaba? 12 Eylul'den sonra hazırlanan anayasa kı-
sa surede delık deşık olurken 1961 Anayasası'mn 12 Mart do-
nemınde çok az degışıklığe uğramasının nedenını de duşunmek
gerekır Toplumdakı beklentılere ters duşen yasaların yozlaşması
kaçınılmaz bır olay Gencı guçlerın buyuk tepkı duyduğu Ana-
yasa Mahkemesı, Devlet Planlama Teşkılatı 1961 Anayasası n-
da yer alan kuruluşlar değıl mı' O anayasanın ongördüğü re-
formlar yapılsaydı demokratık tıkanıklıklar da yaşanmazdı sanı-
rım 1961 Anayasası nın temel hak ve özgurlukler, eğıtımde fır-
sat eşıtlığı, toprak reformu örgütlenme ozgurlüğuyle ılgılı mad-
delerını yaşamımızda hıssedebılseydık otuz yıl sonra başka bır
duzeyde olurduk elbet Olamadık, çunku Atatürkçuluğe donüş
yolunu demokratık ortamı yozlaştıranları uyaran bır eylemı ter-
sıne çevırmek çabaları yoğunlaştı gıderek1
Aydınların sesını, so-
luğunu kesmek ıçın akıl almaz yöntemlere basvuruldu, ama so-
nuç"
Ûlkemız hangı koşullarda, dunyanın neresınde bugun' 1961
Anayasası'mn öngörduğu sosyal devlet nıtelığını taşıyor mu cum-
hurıyetımız'' Yoksa rejıme ad bulmakta guçlük mu çekıyoruz''
Barışı mı yaşıyoruz, kavgayı mı, üstelık nasıl bır kavgayı
9
Otuzuncu yıla doğru 27 Mayısçıları daha başka bır saygıyla
selamlıyorum doğrusu Kımı oldu, kımı eşını çocuğunu yıtırdı
kolu kanadı kırıldı çoğu kez hastanelerde cenazelerde karşıla-
şıyoruz, ama yorgun savaşcılığı benımsemedıler hıç Tersıne, ka-
ranlığı delen ışığa bır damla katabılmekten mutluluk duydular
Aydınlığı gorunce umutla gulumsedıler, elverdıler soluk verdı-
ler Devrımcılerın doyuma ulaşması kolay değıl elbet Ama ben
onları amaçları doğrultusunda duşünurum her zaman Yılların
akışında olaylar daha çok yerıne oturmuş bulunuyor 13 kasım
olayı, Turkeş olayı, Mıllı Bırlık Komıtesı'nı çok dalgalandıran ül-
ku ve kultur bırlığı tasarısı, sonra bır 147'ler olayı, başka bır nı-
telık taşıyor bugun Albay Turkeş, o donemde nerede, bugün ne-
rede' 14'ler masalının ortaya koyduğu gerçek nedır? Hıç unut-
mam Orhan Kabıbay'ın sozlerını Bruksel toplantısından sonra
ona telefon ettım Ankara'dan Grubun dağıldığını soyledı kısa-
ca Turkeş'ın bır düş gorduğunden o duş doğrultusunda 14'ler
grubunun hderfigi.it ıstedığınden soz ettı Haylı şaşırdım ancak
o düş gerçeklestı sonra Albay Turkeş, başbugluğunu kutladı po-
lıtıka sahnesınde Sonra neler oldu, bırlıkte yaşadık değıl mı'
27 Mayısçıların gerıde kalan grubu ıse parlamentoya gırdıler, bır
bütün ıçınde erımeyı göze aldılar ve başardılar Kursülerde gü-
zel savaşlar verdıler yıllar boyunca 12 Eylul'de de parlamento
dışında kaldılar
* * *
Otuz yıl sonra böylesıne güzel ve saygın cağrışımlan kaç olüm-
lu başarıyor dunyamızda
7
Geleceğın yargıçlarına kaç kışı boy-
lesıne açık ve yureklı hesap verebılır' Elbet yanhşlan, çok duy-
gusal, duyarlı davranışları ve tepkılerı de var, ama zamanın fır-
çasında derınleşen çızgılenyle portreterı aydınlatıyor gıderek Bel-
kı adları da unutulacak, ama bellı bır aydınlığın, ılerıye doğru
bır atılımın sımgesı olarak anılacakfar her zaman
Acı ama gerçek Bır toplumun guzel bırıkımlerıyle bugunkü
yerını ve yönünu benımsemesı kolay değıl Insan şaşırıyor çoğu
kez Ataturk devrımlerını yaşayan, 27 Mayıs Anayasası'nı onay-
layan bır toplum gerıye dönebılır mı hıç' Nehırlerı tersıne çevı-
rebılır mı' Açık denızlere ulaşmak yerıne, kapalı sulara gomu-
lebılır mı'
Ooğaya da ınsana da ters bır olay bu Bu terslığı ıyı saptarsak
karamsarlığı aşabılırız bence Tarıhımızdekı guzel olayları yü-
reklı savaşların yıldönumlennı umutla kutlamak gerekır Görev-
lerımızı hatırlayarak, çevremıze yenı bır umut ve solukla sesle-
nerek Sıcak bır 'merhaba' ıle yolumuzu, savaşımızı sürdüre-
rek
Ben de böyle bır 'merhaba' ıle selamlıyorum 27 Mayısçıları
196O'lı yılların guzel anıları guzel çağrışımları ve 1990 lardan
2000'lere daha guzel gunlerde ulaşmak umudu ve ozlemıyle
T.C.
DIŞİŞLERİ BAKANLIĞI'NA
SINAVLA SÖZLEŞMELt MÜTERCİM
ALINACAKTIR.
Dışışlen Bakanlığı Merkez Teşkılaü'nda görev lendırılmek uzere
7/15754 Sayılı Bakanlar Kurulu Karan hukumlen çerçevesınde sınav
la,
1- Brut 1 125 000 — TL aylık ücretle lngılızce, Fransızca ve AI-
manca,
2- Brut 1 300 000 — TL aylık ucretle Farsca, Rusça, Yunanca ve
Bulgarca,
3 Brut 1 080 000 — TL aylık ücretle Arapça bılen sözleşmelı mü-
tercım alınacaktır
a) Adaylarda aranan nıtelıkler:
1- 657 Sayılı Devlet Memurlan Kanunu'nun 48'ıncı maddesınde
behrtılen şartları haız bulunmak,
2 En az 4 yıllık yuksekokul veya /ıklığı Mıllı Eğıtını Bakanlığı'-
nca onaylanmış bır yükseköğretım kurumu mezunu olmak,
3- Sınavın başlayacağı tarıhte 31 yaşından gun almamış olmak,
4- Askerlığını yapmış olmak (erkek adaylar ıçın)
5- Dışışlen Bakanlığı memuru olmaya engel hab bulunmamak (Bu
konuda bakanlığın takdırı esastır )
b) 13 Hazıran 1990 Çarşamba gunu saat 09.00'da Dışışlen Bakan-
lığı'aın Balgat'takı merkez bınasında yapılacak baraj nıtelığındekı
Turkçeden vabancı dıle, yabancı dılden Turkçeye çevın sınavında ba-
şarılı olan adaylar bılahare duyurulacak bır tarıhte yazılı sınava tabı
tutulacaklardır
c) Yazılı sınav kooulan:
a) Ataturk tlkelen ve Turk Inkılap Tanhı,
b) Temel Yurttaşlık Bılgısı,
c) Turkiye Coğrafyası,
d) Turk Kultur ve Medenıyetlen,
e) Turkçe Kompozısyon,
0 Matematık
Yazılı sınavda başanlı olanlar bılahare daktılo uygulama ve mula-
kat şeklmde yapılacak sözlu sınava alınacaklardır
Isteklılenn, Dışışlen Bakanlığı Personel Daıresı Başkanlığı Iç Hız-
metlıler Şubesı'nden temm edeceklen ış talep formunu doldurarak
ıkı adet vesıkalık fotoğraflanyla bırlıkte, en geç 6 Hazıran 1990 Çar-
şamba gunu saat 18 00'e kadar muracaat etmelen gerekmektedır Pos-
ta ıle muracaaılarda gecıkme ve ıstenılen bılgı ve belgelerde noksan-
lık olduğu takdırdc başvurular ışleme konulmayacaktır
Sınavda başanlı olan aday lardan aynca tamamlayıcı belgeler ıste-
necektır
. Basın 25009
KIRALIK
Büyükada Seferoğlu Kulüpte, 2 yatak odası,
1 salon, antre, mutfak, banyo, eşyalı, yazhk
yalı daıresi
Tel: 146 52 46