Catalog

İyi Bayramlar. Cumhuriyet İyi Bayramlar. PAMÜKBÂNK iyi b a n k a d ı r 66. Yıl; Sayı: 23593 Kurucusu: Yunus Nadi 800 TL. <KD\• dahıp 26 Nisan 1990 Perşembe TekINÖNÜ :Eı*keıı seçim Vatandaş huzursuz DEMIREL SHP Genel Başkanı Erdal İnönü: Pahalılık herkesin canına tak etmiştir. Son bir yılda yaşanan olaylar halkımızın bugünkü iktidardan t a m a m e n UZaklaştlğini gÖStermİŞtİr. Şİmdİ mİHİ m e s a j ı n d a b u hükümetin hiçbir sorunu çözeraeyecegini vurgulaya- İradeye d a y a n m a y a n İktİdarİşbaŞinda.15.Sayfada rak seçimin kaçınılmazlıgını belirttiler. (Fotoğraf: Cumhuriyel) 'HÜKÜMET SORLN ÇÖZEMEZ" — Muhalefet liderleri. bayram Anayasa ihlali varÜlkenin önemli sorunlarının şahıs ve zümre hâkimiyeti görüntüsü veren uygulamalarla halledilemeyeceğini söyleyen DYP lideri, "Meclis'i yetkisiz hale getirmek sistemin inkârı anlamına gelir" dedi. 15, Sayfada ERBAKAN: ADİL SEÇİM KANUNU ÎSTİYORUZ. 8. sayfada ÖZAL; DEV ADIMLA YÜRÜYORUZ 15. Sayfada Insan lıaklarma yakın takip Avrupa Parlamentosu, Kutlu-Sargın ve 413içinyaptınm oluşturmaya hazırlanıyor ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) — Türkiye- Avrupa Topluluğu (AT) ilişkilerinde "insan haklan" konusu mayıs ayından itibaren yeniden ön plana çıkacak. Topluluğun çeşitli organlan aracılığıyla bu alandaki eleştirilerini Ankara'ya ileteceği beklenirken Avrupa Parlamentosu'nun KutJu-Sargm ve 413 sayılı kararname konularında "yapünm" oluşturmaya yönelik kararlar alacağı belirtildi. AT'nin Türkiye'deki "lerael özgürlükler ve insan haklan" konusunda mayısta gundeme getireceği ilk girişimi, Karma Parlamento Komisyonu'nun (KPK) yapacağı özel bir toplantı oluşturuyor. TBMM ve Avrupa Parlamentosu'nun 18'er üyesinden oluşan KPK'nın Avrupa Kanadı'nın HoJlandalı sosyalist parlamenter Alman Metten'in başkanlığında yapacağı "olağanüslü" oturumda Güneydoğu Anadolu'daki son durum ve 413 sayılı kanun hükmünde kararname ele alınacak. Söz konusu kararnamenin yayımlanmasından hemen sonra alınan toplanu kararı çerçevesinde, "basın özgürlüğü üzerinde çağdışı engelleme ve kısıllamalar" getirilmesi eleştirilerek "Bu kararnameden sonra Ankara ile ilişkilerimizi yeniden gözden geçirme zorunluluğu duyuyoruz" denmişti. KPK'nın Türkiye'deki temel hak ve özgürlükler konusundaki ikinci girişimi ise daha çok DGM Başsavcısı Nusref Demirai'a yönelik. Bu konuda sorularımızı yanıtlayan KPK Avrupa Eş Başkanı Alman Metten, Demiral ile diyalog kurma girişimleri "her defasında başansızlıkla sonuçlandığı" için DGM Başsavcısının tutumunu ilgilendiren görüşlerini bu kez doğrudan doğruya hükümet yetkililerine (Arkası Sa. 15, Sü. 6'da) KUTLU VE SARGIN Ölüm orucuna ara TBKP liderleri Kutlu ve Sargın 20 gündür sürdürdükleri ölüm orucuna kamuoyunun ortak talebini gözönünde bulundurarak ara verdiklerini açıkladılar. İstanbul'da gözaltına alınanlardan 19'u daha tutuklandı. 8. Sayfada SPD liderine suikastFederal Almanya Sosyal Demokrat Partisi lideri Oscar Lafontaine, Köln'de bir kadın tarafından bıçaklı saldırıya uğradı. Lafontaine, boğazından ağır biçimde yaralandı. Saldırgan kadın yakalandı. Lafontaine'in hayati tehlikeyi atlattığı bildiriliyor. DİLEK ZAPTÇIOĞLU'nun haberi 3. Sayfada Denktaş'ın kabine sancısı Geçen pazar günü ikinci kez cumhurbaşkanlığına seçilen Rauf Denktaş 6 mayıstaki milletvekili seçimlerinde karşısında ters bir kabine bulabilir. İZZET RIZA YALIN'ın haberi 3. Sayfada Otolar altın madeni Bir yıl öncesine göre dolar yüzde 20, mark yüzde 34, Cumhuriyet Altını yüzde 20 oranında verim sağlarken Tofaş'ın otomobilleri yüzde 81-91, Renaultlar yüzde 31-46, Ford Taunus yüzde 66 prim yaptı. TAYFUN DEVECİOĞLU'nun haberi Ekonomide SU1VGURLU I4I-142-163Ü ANLATTI Takdir başbakanm Adalet Bakanı Sungurlu 141,142 ve 163. maddelerin hükümetin gündeminde olduğunu belirterek "Bu konuda takdir başbakanın" dedi. Sungurlu, bu konudaki tekliflerini hazırladıklarınısöyledi. 8. Sayfada ECEVİT VE DEMİREL Serbest bırakılsınlar DSP Genel Başkanı Bülent Ecevit TBKP liderleri Kutlu ve Sargın'ın serbest bırakılmasını istedi. DYP lideri Demirel de "Grevi bıraktıkları iyi olmuş, salsalar daha iyi olurdu" dedi. 8. Sayfada Tarihi yeniden75 yıl önceki Anzak çıkarmasının temsili, dün sabaha karşı 04.00'te tekrarlandı. Anzak koyunda demirleyen Avustralya ve Yeni Zelanda'ya ait 4 çıkarma botu, karaya askerçıkardı. Temsili çıkarmayı büyük bir kalabalık izledi. 9.Sayfa İZMİR'den HİKMET ÇETİNKAYA Hoşgörü adılar Sarhoş ingiliz ve Avustralyalılara tepki gösterenler, ANAP'ı destekleyen dinci gazeteler, Nihat Sargın ve Haydar Kutlu 'nun ölüm orucuna da aynı görüşle yaklaşmadılar mı? İZMİR — iftar sofralarıyla yü- rütülen politika günlüğü bayram sonrası yeni gelişmeleri de be- raberinde getirecek hiç kuşku- suz... Önce, ölüm orucunda 20. gü- nü dolduran Nihat Sargın ile Haydar Kutlu açlık grevine ara verdiler. Açlık grevi kişi sağlığını olum- suz etkiliyor. Sının elli gün olan açlık grevlerinde yaşamla ölüm birlikte yürüyor. Aydın E Tipi Ce- zaevi'nde 1989 yılı ağustos ayın- da yaşanan dram hâlâ unutul- madı. Açlık grevine katılan tutuklu ve hükümlülerin pek çoğu böbrek, kalp yetmezliği, beyin küçülme- si, kısmi felç gibi ölümcül hasta- lıklarla karşı karşıya kalıyor. Tüm bunlar açlık grevinin 20. günün- BOB HAWKE,YAŞLI ANZAK'LA ŞAKALAŞIVOR —Avusjralya (Arkası Sa. 8, Sü. 4'de) kale Savaşı'nın 75. yıldönümünde yaşlı bir Anzak ile şakalaşıyor. Başbakan Bob Hawke, Çanak- (Foloğraf: Reuter) ÖZAL-THATCHER Gelibolu'da 'süper top' tartışıldı Cumhurbaşkanlığı Basın Sözcüsü Kaya Toperi'nin verdiği bilgiye göre Özal ile Thatcher'ın iki ülke arasındaki ticari ilişkilerin arttırılmasında hemfikir olduklan öğrenildi. SEMİHİDİZ'in haberi 9. Sayfada AVUSTRALYA BAŞBAKANI İlişkide yeni sayfa ÇANAKKAUE (AA) — Anzak çıkarmasının 75. yıldönümü do- layısıyla düzenlenen törenlere ka- tılmak üzere Türkiye'ye gelen Avustralya Başbakanı Bob Haw- ke ve Yeni Zelanda Genel Valisi Sir Paul Reeves, yaptıklan bu ziyare- tin, ülkeleri ile Türkiye arasında- ki ikili ilişkilerde yeni bir sayfa açacağıru söylediler. Hawke ve Reeves, soruları ya- nıtladı. Avustralya Başbakanı Hawke, Türkiye'ye Anzak çıkarmasının (Arkası Sa. 15, Sü. 6'da) NOTLAR 2. çıkarma LEYLA TAVŞANOĞLU'nun izlenimleri 9. Sayfada Şeker Bayrammız Kutlu Olsun Cumhuriyet Gazetemız Şeker Bayramı nedenıyie cuma ve cumartesı günlert yayımUnmu\acak, bu ıkıgün boyunca Gazeteciler Cemıyetı tarafından çıkanlan Bayram gazetesi yayımlaruzcaktır. Bu nedenlecumagünlen verdiğımız Cumhuriyet Kitap ve cumartesı günleri verdığimız Cumhuriyet Bilim Teknik eklenmizı de bu hafta veremıyoruz. Bayramda ekran dizi ağırlıklı Ramazan Bayramı'nın üç günlük TV ve radyo programı ayrıntılarıyla 4 ve 5. sayfalarda Tatilcileri yağmur bekliyor 12. Sayfada K Ü Ç Ü L E N K E N T L E R Artvin'den Kars'a, Kastamonu'ndan Sinop'a, Bilecik'ten Kırkîareli'ne Göçler artıyor M ürkıye nüfusu büyürken bazı kentler neden küçülüyor? Mm. adınlar çocuk mu doğurmuyor, insanlar hızla ölüyormu? MMayır, bıçbıri. İnsanlar hızla başka başka kentleregöç ediyor. Peki ama neden göç ediyorlar? J«m. üçülen kentlerde ne oluyor? 'KÜÇÜLENKENTLERH REFİKDURBAŞyazdı ÜMİT KTVANÇ fotoğraflacü Pazar günü Cumhuriyet'te P A Z A RA Cumhuriyet DERGİ C Caz burada doğdu! Bir kültür mozaiğt olarak "ABD'mn dışında" sayılabilecek New Orleans kentı bambaşka bir dünyadır; cazın doğum yeri Bourbon Caddesı ıse bu dünyamn kalbidir... D Müşerref Hekimoğlu: Gazetemiz ve Dergi'nin yazarı Hekimoğlu, meslektekı 40. yılını kutlarken "Haftanm Konuğu"... • Asırlık meyhane Balat'ın "Agora"sı 100 yaşında!.. 3 İlber Ortaylı: Akbıyık semtıne turizm el atarken ız bırakan maballe kültürü... Mektuplardan: Ziya Gökalp kızına yazıyor... 3 Selçuk Erez: İETT Taşıt Müzesı nasıl yok edildi?.. C Günlük: Salâh Birsel'in Eylûl '89 günlerınden... C Burak Eldem: Müzık dergısi "Q"nun bileli anketi plak şirketlerini nasıl yakaladı?.. Her pazar Cumhuriyet'le birlikte OLAYLARIN ARDENDAKI GERÇEK Bayramda SöyleşL. Şeker Bayramı ile 23 Nisan, bu yıl takvim yapraklarmda bir- birine yakın düştü; araya cu- martesi ve pazar günleri de gir- di; ulusal ve dinsel bayramlara hafta sonu tatillerini de ekleye- rek yaklaşık 10 günlük bir din- lence oluşturduk. Kimi ülkede ve meslekte yıl- lık tatilin bile iki hafta olduğu- nu düşünürsek bu sürenin azım- sanamayacağı söylenebilir; ama tatillerimizin çokluğuna karşın dinlenme olanaklarımızın kıtlı- ğı da bir başka gerçektir. Neden böyledir? Çalışma düzenlerimizdeki dü- zensizlik hepimizde büyük bir gerilim ve yıpranma yaratmak- tadır Örgütlenmemiş bir toplum olduğumuzdan ne iş zamamnda ne de tatilde özlediğimiz bir or- tama kavuşubiliyoruz. Kendi kendisini yiyen bitiren insanlarm verimlilik konusun- daki eksiklikleri üretim alanla- rındaki yetersizliklerin önemli etkenlerinden birisidir. Çağdas toplumlar ikiFrenkçe sözcüğün değerini anlamışlardır: Organi- zasyon ve koordinasyon. Neya- zık ki Türkiye'de örgütlenme ve esgüdüm, ister resmi kesimde ol- sun, ister özel, çalışma yaşamın- da eksikliği en çok duyumsanan iki kavramdır. Bir küçük şirkette • * • (Arkası Sa. 15, Sû. l'de) • Miçotakis özelleştirme atağında Yeni Demokrasi Partisi hükümeü, ekonomiyi iyileştirme önlemleri çerçevesinde bazı sektörlerde özeüeşürmeye gidiyor. 3. Sayfada • İnsan hakları soruşlurması Şili'nin yeni devlet başkanı, Pinochet dönemindeki insan haklan ihlallerini araştırıyor. 3. Sayfada • Eurovision Yugoslavya'nın Zagreb kentinde 5 mayısta yapılacak Eurovision Şarkı Yanşması tanıtım programı 28 nisanda ekranda. Ülkemizi bu yarışmada Kayahan, Gözlerinin Hapsindeyim şarkısıyla temsil ediyor. 4. Sayfada • Yükümüzü yabancılar taşıyor Türk bayraklı gemiler, denizyoluyla taşınan dış ticaret yükünden düşük pay aldı. Ekonomide • Pompalar devlete çalışıyor Akaryakıt, rafıneriye girişinden bayi pompasına gelene kadar üç ayrı vergi ve üç ayrı fon kesintisine uğravarak rüketiciye ulaşıyor. Ekonomide • Beşiktaş'ın rakibi yine Beşiktaş Psikiyatristlere göre futbokuların sorunlan ve çözümü kendi içlerinde. Sporda • Çaylar radyasyon kanıydı Çernobil faciasının 4. yılında Türkiye'nin radyasyondan ne kadar etkilendiği ve bunun sonuçlarımn ne olacağı belirsiz- Arka Sayfada • Çernobil, insanlığa fark atıyor Hayvanlar kaderlerine terk edildi. Meşe ağaçlarmın kökü kurudu. Arka Sayfada GOZLEM UGUR MUMCU Bayramlık... Bugün bayram. Bu bayram gününde konuları biraz ha- fifletelim. Ne yapalım? Önce bir Sovyet yazarından dinle- diğim "glasnost fıkrası" anlatalım: Sovyetler Birliği Komünist Partisi Genel Sekreteri And- ropov ölmek üzeredir. Brejnev'e haber yollar: — Ben artık ölüyorum; bu dünyadan bir istediğin varsa (Arkası Sa. 15, Sü. Vde)