Catalog
Publication
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Years
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Our Subscribers Can Login And Read Original Page
I Want To Register And Read The Whole Archive
I Want To Buy The Page
]4 NİSAN 1990 * + + *
VELİEFENDİHÎPODROMU'NDAN
Inkos Iağır basıyor
HABERLERİN DEVAMI CUMHURİYET/19
GÜNÜ1N PROGRAMI
1. KOŞU: (Şarth) A Gr. Araplar (ÇİM)
Saat: 14.30 6 milyon TL. 1900 M.
l.Yurdabak
2Alünkız
3.Bursagüzeli
4Kamer 18
58.5 S.Akdı M
57 A.Atçı
57 Şerif
57 H.Karataş
3 (22110)
1 (61889)
4 (27385)
2 (87756)
2. KOŞU: (Şarth) 3 ve Yuk. tngilizler (KUM)
Saat: 15.00 6 milyon TL. 1600 M.
(70)
(60)
(100)
(50)
(80)
1 Poker Das
2.Uni
3 Pampilla
4.Eastern Dancer
S.Raşomon
61.5
61.5
60
59.5
59.5
Sedat
Kâam
Ekrem M
Tınay
Kadir
(32245)
(62152)
(06441)
(77207)
(27453)
3. KOŞU: (Maiden) 2 Yş. Ingiüzler (ÇlM)
Saat: 15.30 4.500.000 TL. 900 M.
(50) l.Giiçlücan
(100) 2.Inkos I
(40) 3Taybatur
(80) 4.Aysel I
(60) 5PeWn
(70) 6Yetti
56 Ö.Ablal 5(.
56 Ekrem 4(.
56 Mnmin 3(.
52.5 M.Zelyurt 2(.
54.5 C.Knrt 6(.
54.5 A. Atçı 1(..
(Bu koşuda tkili Bahis var)
4. KOŞU: (H.Şarth) 4 Yuk. İngilizler (ÇlM)
Saat: 16.00 6 milyon TL. 1900 M.
(45) l.Zeytin
(90) 2.Panully
(55) 3 Filamingo
(50) 4.Tbor
(70) 5.Neriman
(100) 6.Cood By
(60) "Malibu
(40) 8.Çclinali
(35) 9.Akikaze
(30) lO.Kalrin
(10) ll.Hayril
(25) 12.Ac»ba
(20) U.Konçerto
(15) 14 Thunderbird I
(Bu koşuda tkiU
59
58
56
56
56.5
55
53
53
53
48.5
49
47
46
45
Sedat
Kadir
Cankılıç
A.Atçı
Ekrem
Akın
Alirtza
S.Boyraz
Ş.Çelik
M.Zelyurt
Sevindik
Altunbaş
R.Manav M
K.Melike
6
7
8
4
2
12
1
14
3
13
11
9
10
5
(20651)
(05988)
(28949)
(45443)
(43111)
(64543)
(24510)
(43042)
(02932)
(14037)
(44455)
(06008)
(46577)
(43375)
Bahis ve Uçlü Bahis var)
5. KOŞU: (H.Şarth) A. Gr. Araplar (ÇÎM)
Saat: 16.30 7 milyon TL. 1600 M.
(50)
(70)
(100)
(40)
(20)
(55)
(90)
(80)
(60)
l.Kudretbey
2Cemil
3.Mudanyagüzeli
4Sdcan
5 Arkadas I
6 Kentbatur
7 Altty IV
8 Şenbalur
59
57
57
56
55.5
52.5
50
50
45
A.Özkan
A.Coşkan
Şerif
Kadir M
Aykut M
Alçiçek M
F.Çeltik
H.KarataşM
E.Yalçın M
(27448)
(97308)
(12327)
(46345)
(10555)
(62909)
(44748)
(77844)
(Bu koşuda tkili Babis var)
8 (23309)
6. KOŞU: (Ö. Meker) 3 Yk. İngilizler (ÇİM)
Saat: 17.05 20 milyon TL. 1400 M.
(80) 1 .Black Jak I
(30) 2Butterfly I
(100) 3.Felek 1
(50) 4 Hasal I
(40) S.Ottoman
(90) 6.Sac My Best
(35) 7 Dazkın
(35) S.Robinson
(30) 9Goldson
(25) 10.Be My Love
(20) ll.Burlingtoo
(60) 12 Emir II
(20) 13İŞÜH
(20) H.Tairona
(50) 15 Finakut . . , . .
(10) 16.Uttle Giri
(Hasat ve
(Bu koşuda tkili
57 Mümin 11 (21061)
56 Cankılıç 4 (67541)
52 Tmay 1 (22311)
52 S.Akdı 5 (22721)
52 Akın 13 (13422)
52 Kadir 2 (..1521)
51 A.Atçı 15 (14365)
51 S.Boyraz 9 (21121)
50 J.Brown 10 (.2214)
49 E.Duran 6 (33456)
48 Altunbaş M 7 (51735)
48 D.Akdı 14 (...215)
48 H.Karataş 16 (..2414)
48 Özölke 3 (...312)
47 M.Yüksel 8 ( 1)
45 K.Melike 12 (15414)
Burlington eküridir)
Bahis ve Dörtlü Bahis var)
KEMAL AKYER
1. AYAK: Izmir'den sezon or-
tası gelerek Ekrem Kurt tarafın-
dan hazırlanan ve galopları ile
göz dolduran Pampilla birinci
atımdır. Raşomon ve L'ni daha
sonra şans verdiğım isimlerdir.
1. AYAK: Makine provalann-
da düzgün çıkış yapan ve cuma
sabahı 400/26.9 iş yapan tnkos
I günün banko tayıdır. Ahmet
Atçı attan düşerek yaralandığı
için Kadir Altmöz'ün bineceği
Yetfi, yarışın sürpriz tayıdır.
3. AYAK: Anzasını tamamen
atlatıp, galoplan yeterli olan, cu-
ma sabahı sprintinde çok iyi gör-
düğüm Good By, hafta içinde
galobunda iyi görünen Pamilly,
Ekrem ile başarılı koşacak olan
Neriman arasındaki mücadele bi-
rincüiği belirleyecektir.
4. AYAK: Kış sezonunda Is-
tanbul'da hazırlanan ve sert tem-
posu ile yanşı önde götürecek
olan Mudanyagüzeli, idman ve
form durumuna göre yarışın en
şansh atıdır. Altay 4, Şenbatur ve
Cemil daha sonra şans verdiğim
atlardır.
5. AYAK: lzmir kış sezonun-
dan çok hazır gelen ve perşembe
sabahı ağır sahada 1200 metre
galobunda beğendiğım Felek 1 ile
tstanbul çalışmalarında iyi bir
performans gösteren Sac My
Best arasındaki mücadele yarı-
şın birincisini belirleyecektir.
Black Jak I, Emir 2, Final Cut
yarışın sürpriz atlandır.
6. AYAK: Cuma sabahı ağır
pistte 600/41 HÇ siprintiyle Ba-
hadırbey yanşın en şansh tayıdır.
Dereceli galoplar yapan Alser,
çim pist provasını beğendığim
Hocam, Ekrem Kurt'un itina ile
hazırladığı Dalhan yanşın sürp-
riz atlandır.
TAHMİN
1. KOŞU: F: Altınkız (2), P: Yur-
dabak (1), S: Bursagüzeli (3).
2. KOŞU: F: Pampilla (3), P: Ra-
şomon (5), S: Üni (2).
3. KOŞU: F: İnkos 1 (2), P: Ay-
sel I (4), S: Yetti (6).
4. KOŞU: F: Goodby (6), P: Pa-
milly (2), P: Neriman (5), S: Ma-
libu (7).
5. KOŞU: F: Mudanyagüzeli (3),
P. Altay 4 (7), P. Şenbatur (8),
S: Cemil (2).
6. KOŞU: F: Felek (3), P: Sac My
Best (6), P: Black Jak I (1), S:
Emir 2 (12) - Finalcut.
7. KOŞU: F: Bahadırbey (2), P:
Alser (1), P: Hocam (6), S: Dal-
han (3).
7. KOŞU: (Maiden) 3.Yaşh Araplar (ÇİM)
Saat: 17.40 4.500.000 TL. 900 M. to
(80)
(100)
(65)
(50)
(45)
(70)
(60)
(40)
(35)
(20)
(30)
1.Alser
2 Bahadırbey
3 Dalhan
4.Ersanbey
S.Hasbey
6.Hocam
7 Noktabatur
8 Osmancık
9.Tosoglu
lO.Begüş
H.Gemlikgiizeli
56
56
56
56
56
56
56
56
56
Cankıhç
Kaam
Ekrem
Şerif
Kadir
Akın
Miimia
Tınay
S.Akdı
K-
(
54.5 A.Atçı 6( )
54.5 J.Brown U( )
(Ersanbey ve Gemlikgiizeli eküridir) (Hocam ve Osmancık ekiiridir)
(Bu koşuda fkili Bahis ve Sıralı Veni Üçlü Bahis var)
Kararnamenin
ilksonucu
2000'e
Doğru
dergisi
basılmadı
lstanbul Haber Servisi — Ola-
ğanüstü Hal Bölge Valisi'ne bası-
na sansür koyma ve matbaa ka-
patma yetkisi veren kararname ilk
sonucunu görterdi. Hürriyet Of-
set, 2000'e Dogru Dergisi'ni bas-
mama kararı aldı.
Hürriyet Ofset'in 2000'e Doğ-
ru'yu basmama kararı nedeniyle
dün bir basın toplantısı düzenle-
yen dergi yazıişleri müdürü Hüse-
yin Karanhk, tüm basın kuruluş-
larını kararnameye karşı çıkmaya
çağırdı. Karanhk, Hürriyet'in 13
Nisan 1990 tarihi itibarıyla "mat-
baanın kapablma tehlikesi"ne
karşı 2000'e Doğru'nun yayın -
baskı sözleşmesini fesh ettiğini be-
lirtti.
Hürriyet Ofset Genel Müdürü
Ahmet Ali Gökçen ise Cumhuri-
yet'e yaptığı açıklamada "Hürri-
yet aleyhinde birçok yazılann da
bulundugu" dergiyi üç buçuk yıl-
dır bastıklarını, ancak son karar-
name nedeniyle sözleşmeyi fesh
ettiklerini bildirdi. Gökçen, karar-
nameyle ticaretin yasaklandığım
belirterek fesih nedeniyle 2000'e
Dogru'ya 10 milyon liranın üzerin-
de tazminat ödeyeceklerini
bildirdi.
Öte yandan kendilerine "Sosya-
list Basın" adını veren 16 dergiyi
basan matbaaların da kapanma
tehdidi nedeniyle dergileri basma-
dıkları bildirildi.
Sokak basılmıyor
Bu arada haftahk olan yayını-
nı aylık olarak sürdürme kararı
alan Sokak Dergisi'mn 1 Mayıs
tarihinde yayımlanacak sayısım
da Hürriyet Ofset'in basmama
kararı aldığı öğrenildi. Sokak
Dergisi Genel Yayın Yönetmeni
Tuğrul Eryılmaz, haberi doğru-
larken, "Dergimizi basacak yenl
bir matbaa arayacagız" dedi.
I I
u S
II rr I?
M
Hep Aynı Konu, Ama...
(Baştaraft I. Sayfada)
propaganda ve övünme vesilesi yapan Sayın
Özal, demokrasi ve insan hakları alanında ye-
di yıldır kılını bile kıpırdatmamıştır. 12 Eyiül as-
keri yönetiminin antidemokratik düzenleme-
lerine hiç dokunmadığı gibi, bunlara ekler de
yapabilmiştir.
Ama bir konudaki becerikliliğini teslim et-
mek gerekir Sayın Özal'ın. Yedi yıl boyunca
her seçim öncesinde ağızlara demokrasiye
ilişkin bir parmak bal çalmasmı çok iyi bilmiş-
tir. Kendisine inananlann sayısı her seferin-
de biraz daha azalmışsa da bu oyunu sonu-
na dek oynamıştır.
Bu oyunlardan bir) de Cınlü 141, 142 ve
163'üncü maddelerle ilgilidir Demokrasiye ay-
kırı bu maddelerın kaldırılmasına dönük bir
beklentiyi ilgili çevrelerde canlı tutmayı başar-
mıştır ANAP lideri.
Ama aradan yıllar geçmiş, hiçbir değişik-
lik olmamıştır.
işte kanıtı: Türkiye Birleşik Komünist Parti-
si'nin iki yöneticisi Nihat Sargın'la Haydar Kut-
lu üç yıldır hapisteler. Açlık grevinde birinci
haftayı dolduran iki liderin demir parmaklık ar-
kasında kalmalarına hâlâ kayıtsız bakabilmek,
demokrasi adına gerçekten utanç verici bir tu-
tumdur.
ANAP iktidarının ve Sayın Özal'ın, demok-
rasiye en son şahane "katkı"ları ise 413 sayı-
lı kararname olmuştur. Sansür ve sürgün söz-
cükleriyle hiçbir zaman belleklerden silinme-
yecek olan bu kararname, aynı zamanda,
SHP ve DYP'nin de haklı olarak vurguladık-
ları gibi, Güneydoğu'ya çarpık bir yaklaşımı
yansıtmaktadır.
Bu ülkeyi seven herkesin birleştiği bir nok-
ta vardır: Türkiye Cumhuriyeti üniter bir dev-
lettir; milli misak sınırları içindeki ülke bölün-
mez bir bütündür. Ayrıca bu topraklar üstün-
de yaşayan ve devlete "vatandaşlık bağıyla
bağlı herkes Türk'iür.
Hukuksal nitelik taşıyan bu vatandaşlık ta-
nımı, yine bu topraklar üstünde yaşayan in-
sanların etnik, kültürel ve dinsel kimliklerinin
yok sayılmasını gerektirmez. Herkes kendi
benliğini serbestçe geliştirme hakkına sahip
olmalıdır
Nitekim Türkiye'nin bu konuda devlet ola-
rak uluslararası taahhütlerinden söz edilebi-
lir. Avrupa'da Güvenlik ve işbirliği Konferansı
Helsinki Nihai Senedi'nin imzacısı olarak,
1989 ocak ayında katıldığı Viyana toplantısı-
nın "Kapanış Belgesi" ile Türkiye, örnegin şu
maddelere evet demiştir:
"Madde 45: Katılan devletler, uygulamada
ülkelerindeki ulusal azınlıklann veya bölgesel
kültürlere mensup şahısların kendi dillerinde
enformasyon yaymalarını, elde etmelerini ve
değişimde bulunmalarını sağlayacaklardır.
Madde 59: Katılan devletler, ülkelerindeki
ulusal azınlıklara veya bölgesel kültürlere men-
sup kişilerin kendi kültürlerini, dil, edebiyat ve
din dahil tüm yönleriyle koruma ve geliştirme-
lerini ve kendi kültürel ve tarihi anıt ve eserle-
rini korumalarını sağlayacaklardır.
Madde 68: Topraklan üzerindeki ulusal azın-
lıklara veya bölgesel kültürlere mensup kişile-
rin; lisanlannı, dinlerini ve kültürel kimliklerini
çocuklanna, ebeveynleri aracılığıyla öğretebil-
meleri de dahil, kendi kültürlerinde eğitim ver-
me ve eğitim görme imkânını ha/z bulunmala-
rını sağlayacaklardır!' (Viyana Kapanış Belge-
si; TC Dışişleri Bakanlığı yayını; ocak 1989;
sayla 30, 31, 32).
Durup düşünelım:
Lozan Antlaşması'na göre ülkemizde üç
ulusal azınlık yaşıyor: Rumlar, Ermeniler, Ya-
hudiler.
Peki ya bölgesel kültürler?.. Var mı, yok mu
Türkiye'de? Olmadığı iddia edilebilir mi?
. Biliyoruz, gerek Helsinki Nihai Senedi, ge-
rekse Viyana Kapanış Belgesi hukuksal açı-
dan bağlayıcı değildir; bir niyet, bir irade be-
yanı sayılır. Ayrıca ülkemizde henüz yine bu
açıdan bölgesel kûltür tanımı yapılmış değil-
dir.
Bu işin yalnızca hukuki yanıdır. Ama bir de
siyasal boyutu vardır bu konunun ki, kolayca
görmezlikten gelinemez. O yüzden, ülkemiz-
de bölgesel kültür yoktur demenin de inandı-
rıcı yanı olamayacaktır.
Eğer demokrasi ve insan haklarından söz
edilecekse, bu konuda inandırıcı olmak kaçı-
nılmazdır.
•
Zorlama yöntemlerle ve eskiden kalma
usullerle Güneydoğu'da kalıcı çözümlere va-
rılamaz. Geçmiş yıllardan sonra bugün geli-
nen nokta, bunun çok açık bir kanıtı sayılma-
hdır.
Milli Misak sınırlarını ve üniter Türkiye Cum-
huriyeti devletini tanımayan bölücü güçlerle
mücadele hiç kuşkusuz sonuna dek verile-
cektir. Asker-sivil, çoluk-çocuk demeden kanlı
kırımlara girişen ayrılıkçı örgütler kesinlikle ce-
zalandırılacaktır.
Ancak bu arada, insanların kimliklerini dı-
le getirmelerine ve benliklerini geliştirmeleri-
ne saygı kesinlikle unutulmayacaktır.
Çağımıza damgasını vuran bu en temel in-
san hakkını görmezlikten gelmek olanaksızdır.
Türkiye, Avrupa'nın demokrasi ve insan
hakları açısından en geri ülkesi konumuna
doğru hızla ilerliyor.
Bunun ülkemiz için ne denli tehlikeli bir ge-
lişme olduğunu görebiliyor muyuz?
Eğer bu gidişi engelleyemezsek, büyük bir
kargaşanın içine yuvarlanacaktır Türkiye.
Lütfen dikkat!
Haftanın maçına sıkı
tkili Bahisler: (3-4-5-6-7)
Üçlü Bahis: (4-7)
Dörtlü Bahis: (6).
(Baftamfı 1. Sayfada)
ne gidileceği bildirildi.
Türkiye Birinci Futbol Ligi'nde
şampiyonluk iddiaJarını sürdüren
Galatasaray ile Fenerbahçe, yann
Fenerbahçe Stadı'nda yapacakla-
n "kader maçı"na hazırlanırken,
"taraf tarlar cephesi"nde de tansi-
yon yükseldi. Geçen aralık ayın-
da Ali Sami Yen Stadı'nda yapı-
lan sezonun ilk Galatasaray-
Fenerbahçe maçmdan önce çıkan
olaylarda bir Galatasaray tarafta-
nnın öldüriilmesi, yann yapüacak
rovanş maçı öncesi ciddi sorun ya-
rattı. Dün Galatasaray kulübünü
arayan bir kişi, ilk maç öncesi bir
Galatasaray taraftannın öldürül-
düğünü hatırlatarak "misilleme
yapacaklannı" söyledi. thbarı
alan kulilp yöneticileri, durumu
valiliğe bildirdiler.
Ihbarı değerlendiren Istanbul
Valiliği de olağanüstü güvenlik
önlemleri almaya karar verdi. Ya-
pılan açıklamaya göre maçın oy-
nanacağı Fenerbahçe Stadı çevre-
sinde bir askeri birlik maçın baş-
lamasından 24 saat öncesinden iti-
baren nöbet tutmaya başlayacak.
Maçı izlemeye gelen taraftarlar da
tek tek aranarak stada alınacak.
Stat içindeki önlemler de öteki
maçlarda alınan oiağan önlemle-
re oranla artınldı. Polis ve asker-
den oluşacak güvenlik güçleri, stat
içinde çeşitli yerlerde barikatlar
oluşturacak.
Maçın yapılacağı Fenerbahçe
Stadı yakınında bulunan Kenan
Evren Lisesi'nde üniversiteye giri-
şin ilk basamak sınavı olan ÖSS
1
nin yapılacak olması da güvenlik
önlemlerinin önemini bir kat ar-
tırdı. Konuyla ilgili olarak bir
açıklama yapan tstanbul Vilayeti
özel Kalem Müdttrü Mesut D«-
dar şunları söyledi:
"Yapüan ihban değeriendirdik.
Maç öncesi stat ve çevresinde jan-
darma komando birligi nöbet lu-
tacak. Herkes tek tek aranacak.
Önlemler cumartesi giinii ö^le sa-
atlerinde başlayacak. Bu amaçla
özel bir toplantı yapıldı. Güven-
lik önlemleri öteki maçlara oran-
la yüzde yüz arttınldı. Aynı gün
üniversite sınavlannın yapılacak
olması nedeniyle de olağanüstü
bir önleme başvurduk."
Bu arada gazetemizi arayan
yurttaşlar, üniversite sınavları ile
maç saatinin birbirine yakın ol-
masının, stat çevrelerinde bulunan
okullarda sınava giren öğrencile-
rin "güıültü nedeniyle konsantre
olamayacagı"nı belirterek önlem
alınmasıru istediler. Statların maç
ba$lamadan çok önce dolduğuna
ve taraftarların tezahürata başla-
dıklanna ısaret eden yurttaşlar, ta-
raftarlara, konuya duyarlı olma-
sı çağnsında bulundular.
Telgrafa
zaııı
Haber Merkezi — PTT Genel
Müdürtüğü, yurtiçi telgraf ücret-
lerine zam yaptı. Buna göre nor-
mal kelime ücreti 75 liradan 100
liraya, acele telgrafın kelimesi 150
liradan 200 liraya, yıldırım telg-
rafın kelimesi ise 375 liradan 500
liraya çıkarıldı. Yeni tarifenin uy-
gulanmasına başlandı.
561
GOZLEM
UGUR MUMCU
(Baştarafı I. Sayfada)
Anayasanın 121. maddesi, bu kararnamenin TBMM'de
onanmasına ilişkin süre ve yöntemin içtüzükle belirle-
neceğini öngörüyor.
içtüzük, 1973 tarihlidir; bu içtüzükte olağanüstü hal ile
ilgili yasa gücündeki kararnamelerin görüşme süreleri
ile ilgili bir madde yoktur. 82 Anayasast'ndan sonra bir
içtüzük de henüz hazırlanmış değildir.
Böyle olunca da olağanüstü hal ile ilgili kararname-
ler, oiağan işler ile ilgili yasa gücündeki kararnameler
ile birlikte sıraya girmektedir.
Burada bir "olağandışılık" var.
Bu olağandışı uygulamaya yol açan boşluk TBMM ta-
rafından yaratılmıştır.
Yürürlükteki içtüzük, 1973 tarihlidir. Bu tüzükte yasa
gücündeki kararnameler ile ilgili maddelere yer verilmi-
yor.
TBMM 1983 yılından bu yana geçen süre içinde bir
iç tüzük hazırlasa, bu gibi konularda TBMM denetimi
de işlerdi. TBMM, anayasada hazırlanması öngörülen
iç tüzüğü aradan geçen yedi yıl içinde hazırlamış değil-
dir.
Bu durumda, anayasa ile bağdaşmayan; anayasaya
yabancı bir "fiili sistem" ortaya çıkıyor.
Olağanüstü hal ile ilgili yasa gücündeki kararname
TBMM'ce görüşülse, bu görüşme sonucunda kararna-
me yasaya dönüşecek; böylece de bu yasaya karşı Ana-
yasa Mahkemesi'ne başvuru yolu açılacaktır.
Alın bir örnek: 1987 yılı temmuz ayında çıkarılan 285
sayılı "Olağanüstü Bölge Valiliği İhdası Hakkındaki" ya-
sa gücündeki kararnameye bile henüz sıra gelmiş de-
ğildir. Temel hak ve özgürlükleri bu kadar yakından ilgi-
lendiren bu konu TBMM denetimi dışında kalmıştır.
Olağanüstü hal rejimi, TBMM yetkilerini askıya alan
ve yargı güvencesini ortadan kaldıran bir niteliğe bürün-
müştür.
Anayasa "hemen" kaydıyla TBMM onayına sunulma-
sını öngördüğü olağanüstü hal ile ilgili yasa gücündeki
kararnamelerin oiağan işler ile ilgili yasa gücündeki ka-
rarnameler için aynı süre ve yöntemin izlenmemesi ge-
rektiğini, "Bunlann Mecliste onanmasına ilişkin süre ve
usul, iç tüzükte belirlenir" hükmü ile anlatıyor.
Anayasanın 91. maddesi, yasa gücündeki kararname-
lerin TBMM komisyonları ve genel kurulda "öncelik ve
ivedilik" ile görüşülmesini öngörüyor. Bu kural, oiağan
işier ile ilgili yasa gücündeki kararnameler için öngörül-
müş bir kuraldır.
Anayasanın 121. maddesi, olağanüstü hal ile ilgili ya-
sa gücündeki kararnameler için "öncelik ve ivedilik" kay-
dmdan da daha ivedi ve de kısa süre koşulu istiyor.
Son yasa gücündeki kararnameye karşı Anayasa Mah-
kemesi'ne dava açılamıyor. Şölge Valiliği ve İçişleri Ba-
kanlığı işlemleri ile ilgili idari yargı yolu da kapatılıyor.
Kararname, olağanüstü hal bölgesi dışında da uygu-
lanma olanağı veriyor. Söz gelişi Istanbul'daki bir mat-
baa, bu kararnameye göre kapatılabiliyor.
Temel hak ve özgürlükler, olağanüstü dönemlerde, bu
bölgeyi kapsamak üzere "sınırlanır."
Anayasanın 125. maddesi olağanüstü hallerde idari
yargıda açılacak iptal davalarında, "yürütmeyi durdurma"
kararı verilemeyeceğini öngörüyor.
Bu bir sınırlamadır.
Yasa gücündeki kararnamenin 7. maddesi de İçişleri
Bakanı ile Olağanüstü Bölge Valiliği ve "diğer ilgililerin"
işlemlerine karşı yargı yoiunu büsbütün kapatıyor.
Bu "sınırlama" değil, doğrudan doğruya bütün yurt-
taşlara tanınmış olan dava hakkını tümüyle yok etmek-
tedirL
Anayasa, olağanüstü dönemlerde temel hak ve özgür-
lükler "sınırlanabilir" diyor; "Bu hak ve özgürlükler tümüy-
le yok edilir" demiyor!
Anayasa, ayrıca bu stnırlamaların "demokratik toplum
düzeninin gereklerine aykırı" olamayacağını ve "öngörül-
dükleri amaç dışında" kullanılamayacağını da vurgula-
ma gereğini duyuyor.
Kararname, 13. maddede yazılı koşullara uygun
mudur?
Hayır, değildir. Değildir ama bu kararname için Ana-
yasa Mahkemesi yolu da kapatıldığından bu yol da işle-
tilmiyor.
Anayasa Mahkemesi yolu kapalı... İdari yargıya da
başvurulamıyor. TBMM denetimi de "fiilen" iştetiîmiyor!
Yasa gücündeki kararnameler, anayasada "Kanun
Kuvvetinde Kararname" olarak adlandırılıyor. Bunlara kı-
saca "KKK" deniyor.
"Hukuk devleti" yargı denetiminin işletildiği düzenle-
rin ortak adıdır. Bizimki "hukuk devleti" değil, olsa olsa
"KKK devleti"ü\r\
"KKK devleti" hayırlı olsun!
gün
alleria'nın açıldığı 1 Ekim 1988 gününden bu yana, 561 gündür
İstanbul'da önemli bir olay yaşanıyor.
I İstanbul artık şu çağdaş gerçeği kavnyor: İyi alışveriş için
önce iyi bir ortam gerekir.
561 gÜDdür, Galleria'da yer alan 126 mağaza ve çeşitli hizmet birimi,
bu gerçeğin bilinciyle, haftanın her günü geç saatlere dek, iyi
alışverişin çağdaş koşullannı yerine getıriyor.
561 günde milyonlarca insan Galleria'run keyifli ortanuyla
tanıştı. Buz pateninde eğlendi. İstanbul'un en fazla lezzet
seçeneğini bir arada sunan dükkanlarmda değişik tadlar tanıdı.
İlgiyle bu çağdaş ortamı keşfetti. Soğuktan, sıcaktan
etkilenmeden, Galleria'nın geniş ve ferah mekanlannda rahatça
dolaştı. Gelenier i>i alışveriş yaptı.
561 gündür tstanbul'da, alışveriş için iyi bir ortam var.
allerıaİYİ ALIŞVERİŞ ORTAMI