Catalog
Publication
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Years
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Our Subscribers Can Login And Read Original Page
I Want To Register And Read The Whole Archive
I Want To Buy The Page
CUMHURİYET/10 HABERLER 22ŞUBAT1990
PARLAMENTOGUNDEMI
• Anayasa Devlet Kanna Komisyonu: Ban milletvekillerinin
dokunulmazlıklaruun kaldınlmasına ilişkin alt komisyon
raporlan.
• Sağlık Komisyonu: Umumi Hıfassıhha Kanunu'nda
değişiklik öngören tasan.
•TBMM Genel Kurulu: Son zamanlardaki terör olaylan ve
hükümetin aldığı ötılemler konusunda genel görüşme.
Toplantı kapalı oturumda gerçekleştirilecek.
P A R T İ L E R D E N
SHP gazetesi
mart
SHP MYK, 1 raart perşembe
giınü toplanacak parti meclisi
öncesinde, çahşma programım gözden geçirdi. Buna
göre SHP, periyodik bir yayın organı
çıkarmaya hazırlanıyor. Yayın organı
Ls, örgütlerle genel merkez arasında iletışimi
lljsağlayacak. Merkez Yürütme Kurulu 1 ms
' toplantısından sonra yayımlayacağı
"Oncelikler Bildirgesi"nde, "Askerlik
Sorununa" da yer verecek. Bildirgede,
askerliğin kısaltüacağı ve reorganizasyona gidileceği açıkça
ifade edilecek Çalışma programında ayrıca, üyelerin
Türkiye'nin sosyoekonomik durumu ve sosyal demokrat
alternatifler hakkında bilgilendirilmeleri için seminerler
biçiminde sürecek "parti okulu" projesi yer alıyor. SHP,
yeni bir bina satın almak için de harekete geçti. Binanın,
araştırma komisyonları ile kurulacak bilgisayar sistemine
elverişli olması düşünülüyor. (Ankara / Cumhuriyet Bürosu)
D Y P
- B a
$ b a k a n
Yüdınm
A k b u J u t v e T o p i u Konut ve
Katnu Ortaklığı Idaresi Başkanı ökkeş Özuygur hakkında,
"görevlerini kötüye kullandıklan" gerekçesiyle Ankara
Cumhuriyet SavcılığYna suç duyurusunda
bulundu. DYP Grup Başkan Veküleri
\Köksal Toptan ve Vefa Tanır ile 4
I milletvekili tarafından Ankara Cumhuriyet
^ BaşsavcıhğVna verilen suç duyurusu
^ dilekçesinde, Akbulut ve Özuygur'un,
Ankara l'inci ldare Mahkemesi'nin
özelleştirmeyle ilgib yürütmeyi durdurma karannı
uygulamadıkları belirtildi. Anayasaya göre yasama ve
yiırütme organları ile idarenin mahkeme kararlarını "makul
bir süre içerisinde" uygulamak zorunda olduğuna dikkat
çekildi. (Ankara / ANKA)
C i l f i T l t i C l Kars Bağımsız Milletvekili
»1IV111UM M a h r n u t A h n a k Başbakan
Yıldırım Akbulut'tan geçinebilmek için kendisinin ya da kız
çocuklarının bedenini saımak zorunda kalan bayanlann
lsayısını sordu. Mahmut Alınak, TBMM
|Başkanlığı'na verdiği soru önergesinde,
geçim sıkıntısı nedeniyle guçlük içine
düşenlerle ilgili şu sorulara yer verdi:
|"Geçim sıkmtısından ve işsizlikten dolayı
kaç kişi intihar etti? tntihara teşebbüs etti?
Vynı nedenlerle organlarını satışa
çıkaranlann sayısı nedir? Geçim darlığı sonucu
boşananlann sayısı ne kadar? Geçinmek için kendisinin
veya kız çocuklarının bedenini satmak zorunda kalan
bayanlann sayısı nedir? Ev ihtiyaçlannı karşılamak için
yiyecek maddeleri çalmak zorunda kalan insanlarımız var
mı, sayılan ne kadar?" (Ankaıa / ANKA)
Bakanlar Kurulu
Akbulut başkanlığında 4.5 saat süren bir toplantı yaptı.
Toplantı sırasında Akbulut'un bakanlara Mesut
Yılmaz'ın istifasıyla ilgili olarak, "biliyorsunuz bir
arkadaşımız ayrıldı. İstifa etti" demekle yetindiği
öğrenildi. Bakanlar Kurulu atoplantısı sırasında yaklaşık
üç saat kadar Sağlık Bakani Halil Şıvgın'ın sağlık
sigortasına ilişkin açıklamaları ve multivizyon gösterisine
yer verildi. Şıvgın sağlık sigortasının nasıl oluşturulacağı
ve uygulamasına ilişkin açıklamalarda bulundu. Ayrıca
Bakanlar Kurulu'nda sözleşmeli personele ilişkin zam
oranları konusunun da ele alındığı bildirildi.
(Ankara/Cumhuriyet Bürosu)
7 PKKTı öldürüldti
• StİRT (Cumhuriyet) — Kızılsu kasabası yakınlarında
güvenlik guçleriyle sîlahlı çatışmaya giren PKK
militanlarından 7'si ölü olarak ele geçirildi. Dün sabah
erken saatlerde başlayan çatışmanın sürdüğü bildirildi.
Siirt'in Şırnak ilçesine bağh Kızılsu kasabasmın Cudi
dağı eteklerindeki Kere yöresinde arama ve operasyonlar
yapan güvenlik güçleri dün sabah erken saatlerde bir
grup PKK militanıyla karşılaştı, güvenlik güçlerinin
"teslim ol" çağrısına PKK militanlarının ateşle karşılık
vermesi üzerine çatışma çıktı. Çatışmanın dün akşam
saatlerine kadar olan bölümünde 7 PKK müitaıun ölü
olarak ele geçirildiği bildirildi. Güvenlik güçlerinin, PKK
grubunu dün 16.30 sıralannda çembere almayı başardığı,
ancak çatışmanın sürdüğü öğrenildi.
ÖLÜM ~
Eski parlamenter Ahnıet Gürkan
• ANKARA (AA) — Eski parlamenterlerden Ahmet
Gürkan, dün Ankara'da öldü. 1903 yılında Rize'de doğan
Gürkan, ilahiyat ve hukuk fakültelerini bitirdi. Gürkan,
1960 öncesinde iki dönem Tokat Milletvekilliği yaptt.
Gürkan, 1%1 seçimlerinde de Konya'dan yeniden
milletvekili seçildi. Gürkan için bugün saat U.OO'de
TBMM'de bir tören düzenlenecek, Gürkan'ın cenazesi
Hacıbaytam Camii'nde kılınacak namazdan sonra Cebeci
Asri Mezarlığı'nda toprağa verilecek.
DÜZELTME
• Uğur Mumcu'nun '40'ların Cadı Kazanı' başlıklı dizi-
araştırmasının dün yayımlanan 11. bölümünde, İsmet
İnönü'den yapılan alıntı, '..... diğeri de müteahhit
partilerdir' şeklinde yanlış çıkmıştır. Doğrusu '..... diğeri
de müteaddit (çeşitlı) partilerdir' olacaktır. Düzettiriz.
Akbulut, Özal'ın kurduğu dengeleri koruma çabasında
Hükümette değişiklik beklentîsiANKARA (Cumhuriyet Büro-
su) — Mesut Yılmaz'ın Dışişleri
Bakanlığı'ndan "hükttmete
uyumsuzluk" gerekçesiyle istifa-
sı kabinede revizyon beklentisinin
yoğunlaşmasına yol açarken Yıl-
maz ve Güzel'i destekleyen millet-
vekilleri, büyük kongrenin erke-
ne alınması için harekete geçtiler.
Başbakan Akbulut'un Ali Bozer'-
in Dışişleri Bakanlığı'na atanması
konusunda Cumhurbaşkanı Tur-
gut Özal ile de görüş birliği için-
de olduğu belirtildi.
Mesut Yılmaz'ın Dışişleri Ba-
kanlığı'ndan "hükümette
uyumsuzluk" gerekçesiyle istifa-
sı kabinede revizyon beklentisinin
yoğunlaşmasına yol açtı. Başba-
kan Akbulut'un Ali Bozer'in Dı-
şişleri Bakanlığı'na atanması ko-
nusunda Cumhurbaşkanı Turgut
Özal ile de görüş birliği içinde ol-
duğu ve Bozer'in atanmasının ka-
binedeki dengeleri bozmadığı,
parti içinde başka bir kişinin atan-
masıyla doğabilecek tepkilerin
böylece önlendiği belirtildi.
Akbulut, Bozer'in Dışişleri Ba-
kanhğı'na atanması nedeniyle bo-
şalan Başbakan Yardımcüığı'na
yapılacak atama konusunda gaze-
tecilerin sorulanna, "Acele etme-
yin, durun bakalım, atama
yapanz" yanıtmı verdi. Akbulut'-
un bu yanıtı da bakan atama için
anayasada öngörülen 15 günlük
süre içinde hükümette geniş çaplı
bir revizyon beklentilerini güçlen-
dirdi.
Yümaz'm istifası, olağanüstü
kongreden bu yana onunla birlik-
te hareket eden bakanların kabi-
ne içindeki konumlannı gundeme
getirdi. Bu bakanların Yümaz ile
birlikte istifa etmeleri gerektiği
ANAP kulisinde yaygın bir biçim-
de dile getirildi. Özellikle Hasan
Celal Güzel'i destekleyen millet-
vekilleri, özal'ın Cumhurbaşka-
nı seçilmesinden bu yana Yümaz
ile birlikte davranan Devlet Baka-
nı Mustafa Taşar ile Tanm Or-
man ve Köyişleri Bakani Lütful-
lah Kayalar'ın da istifa etmeleri
gerektiğini gundeme getirdiler.
Yine Yılmaz'a yakınhğı ile bilinen
Taşçıoğlu da, iki bakamn, istifa-
smdan sonra Yılmaz'a "Eğer is-
tifayı gerektirecek bir dunım var-
sa biz de edelim" dediğini söyle-
di. Taşçıoğlu, "Ancak, maksat
hükümette bir sonın yaratmak
degil. Bunlar küçıik hedef olur.
Sonın Başbakanlık ve Genel Baş-
kanlık yanşıdır" şeklinde konuş-
tu. Yılmaz'ın da istifa edebilecek-
lerini söyleyen iki bakana, "Ha-
yır ben Dışişleri Bakanlığı görevi
nedeniyle sizin de bildiginiz bazı
problemleri yasadım. Hükümet
içindeki uyumsuzluk nedeniyle
bakanlıktan aynlmayı uygun
buldum" yanıünı verdiği öğrenil-
di. Bunun üzerine Taşar ve Kaya-
lar'ın istifa etmeyerek kabinede
kalmayı uygun bulduklan bildiril-
di.
Bu arada liberal milletvekille-
ri, Yılmaz'ı hedef alarak istifa
noktasına getiren bakanlann da
kabine dışı bırakılraasının
"nyumln ve güçlü bir bükümet"
için zorunlu olduğunu savunuyor-
lar. Kabine dışı bırakılması iste-
nen bakanlann başında Kâmran
Inan, İmren Aykut geliyor. Biliıı-
diği İnan, ANAP Merkez Karar
ve Yönetim Kurulu toplantüann-
da Mesut Yılmaz'a dış politika
konusunda sert eleştiriler yönelt-
mişti. tmren Aykut ise TBMM'de
yapılan dış politika konusundaki
genel görüşmenin TV'den naklen
yayınına karşı çıkarak "Bunun
Mesut Yılmaz'a puan kazandı-
racagını" belirtmişti.
Bütün bu gelişmelerin Başba-
kan Akbulut'u "zor dunımda
bırakbgı" kaydediliyor. Akbu-
BAŞKENTTEN
Destek ve Köstek
AHMET TAN
ANKARA — 13 satırlık yazıh
açıklamasıyla Mesut Yılmaz is-
tifa nedenlerini açıklamaktan
çok, parti liderliği koşusunu
başlattığını dün diplomatik bir
dille ilan etti. Açıklamasında,
"Sayın Basbakan'a ve Sayın
Cumhurbaskanı'na arzettigi"
görüşlerınin kabul edilmediğini
beürtmesi, hedefini büyük seç-
tiğini ortaya koyuyordu.
Dışişleri Bakanhğı özel kale-
minden Yılmaz'ın yazılı açıkla-
ması fakslaıurken, Başbakan
Akbulut da onun yerine Ali Bo-
zer'i atadığını açıkladı.
Böylece Başbakan dünkü
TBMM dış politika görüşmesi-
ni "Dışisleri Bakansız
vapmaktan" kurtulurken, bir
yandan da "krizi" buharlaştır-
mayı amaçlıyordu.
Dünkü görüşmeler canlı TV
yayımna rağmen fazla canlı de-
ğildi. Canlıhk, "şimdi ne ola-
cak?" tartışmalanmn yoğunlaş-
tığı kulislere kaymıştı.
Akbulut'un "yazılı konıtşma-
sT, Türk dış politikasını "Mec-
lis'e izah ettnek" kadar Mesut
Yılmaz'ın istifa nedenine de bir
anlamda yanıttı. Başbakan,
Azerbaycan politikasından Bul-
garistan siyasetine dek dış poli-
tikanın yerindeliğini, tutarhhğıru
anlaltı.
Oysa ki Mesut Yılmaz, istifa
nedeni olarak, ülke menfaatle-
rinin gerektirdiği uyumlu, tu-
tumlu hükümet çalışmasının bu-
lunmadığını gösteriyordu.
Bu ne kadar doğru?
Mesut Yılmaz, dış politikada
hükümetten ve Çankaya'dan çı-
kan seslerden bıkıp usandığı için
mi istifa etmişti, yoksa genel
başkanlık yarışında geç kalma-
mak için mi?
Bu soruların ANAP kulisle-
rinde aranan yanıtı Yılmaz'ın
"içtenligini" çözüralemekten
çok "pesine düşmeye deger" bir
politikacı olup olmadığını de-
ğerlendirmek içindi.
Yılmaz'ın istifası kabinede
fazla üzüntü uyandırmadı. Ak-
sine, hükümet "gizli bir lideriik
yanşı"na sahne olmaktan kur-
tulduğu için sevinen bakanlar
çoğunluktaydı. Aynca, dış poli-
tika konusunda Yılmaz kadar,
Yılmaz'ın tmumundan da kinü
bakanlar şiRayetçiydi.
Bunlara göre Yılmaz, son üç
aydır dış politika konusunda hu-
Yümaz'ın istifası
kabinede fazla üzüntü
yaratnıadı. Aksine
hükümetin "gizli bir
lideriik" yarışına sahne
oimaktan kurtulduğu için
sevinen bakanlar
çoğunluktaydı. Bazı
'Yılmazeı' milletvekilleri
bu tür bir istifanın
kendisini büyük bir
prestij kaybına nğrattığı
görüşünde.
kümete karşı hesap vcımez bir
tutum sergiliyordu. Her bakana
göre, resmi görüşmelere giden ve
gelen bir Dışişleri Bakani, hüku-
mete bilgi vermek zorundaydı.
Çünkü, dış politikadan öncelikle
hükümet sorumluydu. Yılmaz
ise kendisini hükümet üstü gö-
ren bir Dışişleri Bakani idi. Bu
modeli benimsememek uyum-
suzluk ise, bu uyumsuzluk var-
dı, ama şimdi Yılmaz'ın gitme-
siyle bu sona ermişti.
Mesut Yıhnaz'ın bir kararna-
me imzalatmak için bile ter dök-
tüğü iddialan doğru değildi. Her
bakamn kararname imzalat-
makta belli sıkıntılan vardı. Bu,
hükümetin niteliğinden kaynak-
lamyordu.
Bu görüşleri ortaya koyan ba-
kan, "Yümaz artak bir milletve-
kilidir. Kendisiyle bir polemiğe
girmek doğru olmaz" dediğı için
adırun yazılmasını istemiyordu.
Mesut Yılmaz için şimdi iki
yol görünüyor: Bir yandan genel
kongrenin bir an önce toplan-
ması için çahşmak, diğer yandan
bu kongreyi kazanmak için ör-
gut ile ilişkilerini geliştirip guç-
lendirmek. Ancak bazı
"Yılmazeı" diye bilinen millet-
vekilleri, bu tür bir istifanın ken-
disine büyük prestij kaybına uğ-
rattığj inancında:
"Çünkü Turkiye'ııin köşeye sı-
kışUğı bir dönemde görevi bırak-
tı. Bu kendisinin yaratmak iste-
digi sorumlu devlet adamı go-
riintüsünü yok edecek."
ANAP'ta Yılmaz'ın "poütika
bilmediğini" savunanlar da ek-
sik değil. Bunlara göre, "Kendisi
eger dış politikada Özal veya
Akbulut'un yanlış yapüğı iddi-
asında samimi ise, niçin meyda-
nı onlara terk ediyordu?"
Kendisine çok yakın olan bir
politikacı ise, "Yılmaz bu istifa-
sıyla •bitmiştir" diyor.
Özetle Yılmaz'ın istifası önce-
leri kendisini destekleyen politi-
kacılar tarafından "taem geç,
hem erken, hem de politik me-
sajı güçsiiz" diye nitelendiriliyor.
Yılmaz, gücünü ve popülari-
tesini bakan sıfatıyla sağladı.
Bunda ANAP'ın kurulduğu
günden beri bakanlık koltuğun-
da oturması en büyük etken.
Şimdi koltuktan inip politikaya
yeni başlayacak. Bu ise lider ola-
cak bir kişi için çok zor bir iş.
Taa ki'tepeden" bir destek gör-
sün. Ama, göriinen o ki tepeden
böyle bir destek yok, aksine kös-
tek var.
CUNEYT ARCAYOREK yazıyor
Mesut Y]lmaz?
]n
istifasuıa tepküer
ANKARA (Camtauriyet Büro-
SB) — Dışişleri Bakani Ment Yd-
maz'ın istifası iç politikada fark-
h tepkilere yol açtı. DSP Genel
Başkanı Bükat Ecevit, Curnhur-
başkam, Başbakan ve bazı Ba-
kanlar Kurulu üyelerinin dış po-
litikayı değişik yönlere "çekiştirip
dardskfauını" öne sür&ti. "Sayıo
Mesat Yümaz'ın I^şişleri Bakan-
B|ı'mU keadiad«n bddnca veri-
mi satlayabilınMİ. kendi iredesi
dıstnda guvleşmiştir" dedi.
DYP Grup Başkanvekili Kök-
sal Topttn da Yılmaz'ın istifası Ue
ilgili sorunlan yanıtlarken Türk
dış politikasında 1983'ten bu ya-
na süren çok başh yönetimin so-
na ermeyeceğini, bundan sonra da
süreceğini öne sürdü ve "istifamn
poUtikada bir değişiklik yarataca-
pmt sanmıyornm. Ama ANAP'-
IB iç politikasmda ne dcf^k oaa
bUemcyiz" diye konuştu.
Yümaz'ın istifası ANAP için-
de de farkh yorumlara yol açu. Is-
tifaya ANAP içinden baa tepki-
ler şoyle:
Kemal Er (ANAP Rift İl Baş-
kanı): Mesut Bey. politikada en
iyi kararı verir.
Mustafa Taşar (Devlet Bakaru):
Ben istifasma karşı cıktım. Hâlâ
da karşıyım.
Ahmet Knrteebe Alptemuçin
(Eski Maliye ve Gümrük Bakaru):
Hayırh bir olay. ANAP kitk par-
tisidir.
Httai Öwn (Milletvekili): Öy-
le icap etti. Bana göre olumlu.
Mükerrem Taşçıojlu (Eski Ça-
lışma Bakani): Şimdıden istifa et-
mesi iyi oldu.
HBHB Cdal Giizel (Gazîantep
Milletvekili): İstifa nedenleri ara-
sında Genel Başkan adayı olaca-
ğı yolunda bir şey söylemedi.
Vejsel Atasoy (Eski Ulaştırma
Bakani): Partinin kurulduğu gün-
den beri liderliği düşündûğü bel-
ii. Ben genei başkanlık yarışında
aday olduğu inaacmdayırn.
AIp«siaa PebJrvaniı (Ankara
MlUetvekili): Kişisel menfaat için
partinin zor döneminde istifa et-
mek doğru değildir.
Bulent Akarcalı (lslanbul Mil-
letvekili): Mesut Bey hiçbir şekil-
de partiyi yaralayacak ve zayıfla-
tacak bir davranış içine girmez.
AVBI Akyol (Milli Eğitim Ba-
kani): Tanıdığım kadanyla Yıl-
maz, duygusal nedenlerle hareket
etmez. Neden bu karara vardı bi-
lemiyorum.
Adnan Tntkun (TBMM Dışiş-
leri Komisyonu Başkanı): Kendi-
si yurtdışında iken, kabinenin di-
ğer bakanlannın demecier vermesi
olumsuzluk yaratmıştır.
Mrtımet Keçeciler (Devlet Ba-
kani): Bakanlar Kurulu'nda Yü-
maz eleştirilmedi. îstifayı gerek-
tirecek bir durum olraadı.
Doğancan Akynrek (lstanbul
Milletvekili): Ydmaz otobüsü ka-
çırdı. Yılmaz'm olağanüstü kong-
reden hemen sonra kabineden ay-
rılnıası gerekiyordu. tstifada geç
kaidı.
Necmettiu Karadttmıa
(TBMM eski Başkam): Böyle bir
durumda kalmış bir dışişleri ba-
kanının görevini bırakmast
doğrudur.
YasİD Bozkurt (ANAP Grup
Başkanvekili): Yılmaz'ın istifası,
söylendiği gibi bir genel başkan-
lık haarhğı ise bize göre erken ve
zamansızdır.
Fahretüa Kurt (Enerji ve Tabii
Kaynakiar Bakani): istifa gelecek-
te bir krize veya bölünmeye yol
açmaz.
E>TBCH Topbaş (ANAP lstan-
bul U Başkanı): Beîki yorgun, bd-
ki de kendine göre başka sebep-
leri vardır. istifa olayı parti için-
de çaikantüara yol açmaz.
Kalan Sağlar Bizim...
ANKARA — Çoğu haberlerle.yorum-
lar Mesut Yılmaz otayinın asıl içeriğini bir
yana atmış, istifanın zamanlamasını tar-
tışıyor.
Kimlne göre hükümette kalmalı, bakan
ağırltğını kullanarak Iklerliğe hazırîanma-
lıydı. Kimileri ise iç politikanın kendine
özgü koşullarına uyarak bakanhğı bırak-
masını, halka ve parti tabanına gitmesı-
ni zorunlu görüyordu. Bu yöntemi iste-
nen dûzeyde sürdürebilirse ANAP Kong-
resi'nde başanya ulaşabilirdi.
Her iki görüş dış sorunlan yine dışlı-
yor Tûrkiye'de geçerli temel bir gelenek
kendiliğinden ortaya çıkıyor. İç politika,
dış politikayi yiyor. Hem de hangi zaman-
da? ABD Senatosu'nun Ermeni tasarı-
sını ele aldığı, kabul etmesi olasılığının
ağır bastığı bir dönemde. Çevremizde
yûzyılın önemli gelışmelerinin birden hız
kazandığı bir çağda.
Oysa Mesut Yılmaz'ın kısa açıklama-
lannın temel nedeni iç politika gelışme-
lerine, liderlik isteğine bağlanıyor. Paria-
mento içi ve dışı çevresi, Mesut Bey'in
"karışanı çok olan dış potitikayı" yürü-
temediği için çekilmeye karar verdiğini
öne sürüyor.
"Karışanı çok dış politika"nın kapalı
kapılar ardında hangi serüvenlerden
geçttğt bugün bilinmiyor. Buna karşın,
karışanı çok dış potitikayı doğrulayacak
kimi örnekler aylardır sûrüp gidiyor.
TÖ'nün başına buyruk ABD görüşme-
lerini, Dtşişleri'ne danışmadan komşu ül-
kelere gönderdiği ana politikayı saptıra-
cak resmi mesajlarını bir yana bırakalım.
Hatta Azerbaycan'da, Kırgızistan'da Türk
bayrağımn dalgalanacağmı söyleyen hü-
kümet üyeleriyle parti merkezindeki açık-
lamaları da gözardı edelim. Örneğin, bi*
Batı Trakya olayı yeterli. Dışişleri, soru-
nu Lozan Antlaşması çerçevesinde ulus-
lararası diplomasiye oturtmaya, oradaki
soydaşlarımızın haklannı hukuk yoluyla
korumaya çalışırken Başbakan, "Isteyen
gelsin buraya, bir kâse çorbamıza ortak
olsunlar" diyor ve Atina'da yetkililerin,
basının bayram şenliği yapmalarına ne-
den oluyor.
TÖ'ye göre, Ermeni tasarısı "bir atım-
lık barut". Bush'a söylediklerinı Mesut
Bey de fazla bilmiyor, ama ABD Kong-
resi tasarıyı asıl hedefi değiştirmeden
ufak tefek düzenlemelerle kabul etme-
ye hazırlanıyor. Dışişleri Bakanlığı'nda
"Yeni Dünya"yı izleyen, Türkiye'nin ye-
ni siyasetlerini saptayacak "tek dosya"
olmadığından soz edilirken Mesut Bey'in
istifası, dönûürülüp dolaştırılıp iç politi-
kaya, liderlik heveslerine ve zamanlama
hatasına bağlanıyor.
Sonuçta, iç politika dış politikayla dış
politika iç politikayla kısır döngüye giri-
yor. İç politikada ve dış sorunlarda umut
vermeyen bir ülke manzarası kendiliğin-
den ortaya çıkıyor. Tabansız iktidarm için-
de bulunduğu karmaşa, sorunlan he-
men her gün biraz daha içinden çıkıl-
maz, daha kanşık ortama sürüklüyor. Ta-
lihsizliğimiz şurada. ANAP grubu seçi-
min gereğine inanmadıkça. içerde ve dı-
şarda ülkenin başı beladan kurtulama-
yacağa benziyor.
Dış politika ön görüşmelerinde muha-
lefel kısır döngünün çerçevesini çiziyor.
Dış siyasetle iç siyaset karmaşasının, ül-
kenin içinde bulunduğu yönetim boşiu-
ğunun ulusal yarariarda terse düşen uy-
gulamalarla nereye vardığını bir bir açık-
lıyor. Özellikle İnönû, TD'nün başınabuy-
ruk davranışlanndan ülkenin aldığı yara-
lan çok vurucu cümlelerle suspus olmuş
ANAP grubunun yüzüne vuruyor.
Başta bir başbakan konuşuyor. Üç ay-
lık bir Başbakan, doksan gün içinde her
gün gelişen, yeni biçimler alan dış so-
runlarımıza bakış açımızı, önlemlerimi-
zi anlatacağı yerde, altı yıldır başarıdan
başarıya koştuğu iddiasında olan TÖ'nün
dış politika oyküsünû yazıyor. Sonradan
Demirel, dünyanın doğusundan batısına
her ülkede gezinen Akbulut'un neden-
se burnumuz dibindeki Kıbns'ı unuttu-
ğunu anımsatıyor. AT ülkelerinin, azınlık-
. lar sorununu başımıza bir sorun gibi sar-
dırdığına işaret ediyor. Başbakan
susuyor.
Akbulut'a verilecek olumlu not, "eski-
yi kanştırarak" bugünü savunu düzeni-
ne oturtmamak. Tekdüze bir ses, yeni bir
görüş, dünyanın çehresi değişirken Türk-
iye'nin alacağı biçime hıç değinmeyen iki
saatlik bir TO övgüsü ve öyküsü...
Demirel, iç-dış siyaset karmasasında
Erdal İnönü kadar vurucu oiamıyor ilk ko-
nuşmasında. "Dış politikanın çokbaşh
yönetildiğini" söyieyerek geçiyor, ama Er-
meni tasarısında hükümetin acz içinde
hiçbir şey yapamadığını, AT ülkelerinin
ise başvuruyu kapı eşiğinde bıraktığına
ağırlık veriyor.
İnönü, TÖ'nün aklına estiği dılediği
yerde söyledikleriyle dış politika uygula-
malarının hele son aylarda tamamen aç-
mazlara kaydığını anlatıyor. Bu karmaşa-
nın Dışişleri Bakam'nın istifasma kadar
uzandığını net biçimde dile getiriyor. TÖ1
nün bu tutumunun ülke yararlarını bal-
taladığını, AT konusundaki sözlerinin
sonradan "içimizde ve dışımızda başka
konuşma" hastalığına kadar uzandığını
çok iyi sıralıyor.
"8u saçmalıklan bırakahm" diyor inö-
nü. Hemen soru ortaya çıkıyor:
Saçmalayanlardan annmadıkça nasıl?
lut'un bir süredir kabinede deği-
şiklik konusunu gündeminde tut-
tuğu, ancak kabine içi dengeleri
bozarak partide daha büyük sı-
kıntılara yol açmamak için for-
mül aradığı kaydediliyor. ANAP
yöneticileri, Yümaz'ın istifasının,
Akbulut'un hükümette revizyon
planlarını artık erteleyemez hale
getirdiğini belirtiyorlar.
Akbulut'un Başbakan Yardım-
cüığı'na getireceği isim de kabıne-
deki dengeler açısından büyük
önem taşıyor. Başbakan Yardım-
cüığı için devlet Bakanları Kemal
Akkaya, Mehmet Keçeciler, Hüs-
nü Doğan ve Güneş Taner'in ad-
ları geçiyor. Bu isimlerden Akka-
ya'yı liberaler, Keçeciler ve Do-
ğan'ı da muhafazakârlar destek-
liyor. Taner'in ise Cumhurbaş-
kanhğı'na yakın bir isim olması
ve ekonomiden sonınüu olması
nedeniyle bu göreve getirilebilece-
ği belirtiliyor. Bir devlet bakanı-
nın Başbakan Yardımcılıgı'na
kaydırılması halinde Bozer'den
boşalacak devlet bakanlığına AT
ile ilişkilerden sorumlu bir devlet
bakam atanacağı, bunun da uzun
süredir TBMM AT Karraa Ko-
misyon Başkanlığı'nı yürüten Bü-
lent Akarcalı olabileceği öne sü-
rülüyor.
Akbulut'un yapacagı ilk hükü-
met değişikliğinde, parti içindeki
dengeleri koruması açısından Gü-
zel'i destekleyen bazı ANAP'lüa-
ra da kabinede yer vermesi bek-
leniyor. Ancak Güzel'i destekle-
yenler arasında "sivri olmayan
isimleri" seçeceği ifade ediliyor.
Erken kongre
Yümaz'm istifası ANAP'ın 18
Haziran 1990 üe 1991 yılı sonu-
na değin yapılması gereken ola-
ğan kongrenin erkene alınması
tartışmalarını da yeniden başlat-
tı. Yılmaz'ın yanında yer alan
ANAP mületvekilleri ile Güzel
grubu da olağan kongrenin erke-
ne alınmasını istiyorlar.
ANAP olağan kongresi önce-
sinde ilçe kongrelerinin başlatüa-
bümesi için ÂNAP Merkez Karar
ve Yönetim Kurulu'nun (MKYK)
en geç nisan ayı içerisinde karar
alması bekleniyor. îlçe kongrele-
rinin haziran ayı içinde başlatüa-
bileceği, olağan kongrenin de yaz
sonunda yapılabileceği belirtili-
yor. Akbulut'un olağan kongre-
yi 1991 yılından önce yapmayı is-
temediği kaydedilirken rakipleri
Yılmaz ve Güzel'in kongreyi er-
kene alabilmek için "işbiruği" ya-
pabileceklerine dikkat çekiliyor.
Bu arada Hasan Celal Güzel
1
-
in de Mesut Yılmaz'ı telefonla
arayarak bir süre görüştüğü öğ-
renildi. Güzel'in Yılmaz'a "başan
dileğinde" bulunduğu belirtildi.
Güzel, öğleden sonra TBMM'de-
ki genel görüşmeyi izlemeyerek ls-
tanbul'a gitti.
Yılmaz,
sorunlu
aynlan
5. bakanANKARA (Cumhuriyet Büro-
su) — ANAP hükümetlerinde
1983'ten bu yana sorunlu aynlan
bakan sayısı Mesut Yılmaz Ue bir-
likte beşe yükseldi. ANAP içinde
olayu kabineden aynlan bakanlar-
dan ilki eski Gümrük ve Tekel Ba-
karu Vural Ankan'dı. Kapıkule
Gümrük Kapısı'nda bir yolsuzluk
savıyla ilgili gelişmeler sonucu 27
Ekim 1984'te Başbakamn isteği,
Cumhurbaşkanının onaylamasıy-
la görevden abnmıştı.
Rüşvet aldığı savıyla 1985 yüın-
da Devlet Bakani lsmail Özdag-
lar bakanlık görevinden aynlnuş
ve ANAP içinde Yüce Divan'a gi-
den tek bakan olmuştu. Sağlık Ba-
kani Bülent Akarcalı da 1988'de
Özal ailesi ile ilgili verdiği bir de-
meç nedeniyle istifa ettiğini rad-
yodan öğrenince şaşırmıştı. Eski
Devlet Bakani ve Başbakan Yar-
dımcısı Kaya Erdem de Emlak
Bankası Genel Müdürü Bülent Şe-
miler Ue ilgili gelişmeler sonucu 4
Ocak 1989'da istifa eımek zorun-
da kalmıştı.
BAR