Catalog
Publication
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Years
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Our Subscribers Can Login And Read Original Page
I Want To Register And Read The Whole Archive
I Want To Buy The Page
9 ARALIK 1990 HABERLER CUMHURÎYET/15
P A B T I L E R D E N
Denizli il kongresine
katılan Haydar Kutlu,
dttnyadaki son gelişmelere değinirken "Yıkılan sosyalizm
değil, yaşh dünyamn yaşlı dünya görûşleridir" dedi.
Türkiye'de 12 Eylül koşullannın sürdüğünü vurgulayan
Kutlu, "Kontrgerilla yine misyonunu sürdürüyor.
Kontrgerilla, TBKP'nin yasallaşmasını istemiyor. BugUn
metropol kentlerimizde meydana gelen öğrenci olayları,
yine eski bilinen tezgâhtır" diye konuştu. TBKP'nin
Izmir il kongresi de bugün saat 10.00'da Fuar Petek
Gazinosu'nda yapılacak. (DENlZLt/Cumhuriyet)
Y^ P a r t i s i
tarafından
Izmir'de düzenlenen "Banş
Mitingi"nde, Türkiye'de insanlan savaşa koşuUandırmak
isteyenlere karşı banş yanhlarının seslerini yukselterek,
"Savaşa hayır" kampanyasma destek vermeleri istendi.
Karşıyaka'daki Olof Palme Rekreasyon Alanı'nda
düzenlenen mitinge yaklaşık 200 kişi katıldı. Törende
konuşan Yeşiller Partisi Izmir İl Başkanı Ayşe Tosuner,
savaş rüzgârlan estirilen Türkiye'de, barışa sahip
çıkmanın her zamankinden daha büyük önem taşıdığım
vurguladı. (tZMlR/Cumhuriyet Ege Bürosuj
SHP Genel Sekreter Yardımcısı
Abdülkadir Ateş, hükümetin
enflasyonu düşuremediğini ve ülke sorunlarıru
çözmekteki beceriksizliğini dar gelirlilerin omuzlarına
yuklemeye çalışüğını söyledi. Bir basın toplanüsı
düzenleyen Ateş, "Enflasyondan sorumlu bir bakan
enflasyonun 1990 yıh sonunda ytlzde 30'lara
indirileceğini açıklamıştı. Bugün enflasyon yüzde
60'larda. Bu sayın bakan istifa etmek için daha ne
bekliyor. Acaba hükümet olarak birlikte mi istifa
edecekler?" diye sordu. Ateş, maden grevine değinirken
de "Tarafsız olması gereken cumhurbaşkanı, yaygınlaşan
grevler karşısında işveren temsilcisi, MESS Başkanı gibi
taraflı hareket ediyor. Hükümeti devreden çıkarmış
olması nedeniyle, tum bu olumsuzlukların en büyük
sorumlusu cumhurbaşkarudır" dedi.
(ANKARA/Cumhuriyet Bürosu)
Insan hakları ihlalleri
• ANKARA (Cnmhuriyet Bürosu) — TBMM
bünyesinde oluşturulan insan hakları inceleme
komisyonunun kuruluş ve çalışma esaslarını belirleyen
yasa dün Resmı Gazete"de yaymılanarak yürürlüğe girdi.
Komisyon Türkiye'deki insan haklan ihlallerini
uluslararası anlaşmalar açısından inceleyerek sonuca
varacak ve çözüm önerileri getirerek. Komisyon
çalışmalarında kendilerine iletilen insan hakları
ihlalleriyle ilgili şikâyetleri soruşturacak. İnsan haklan
inceleme komisyonu çahşmalan sırasında gerekli gördüğü
takdirde insan haklan ihlalleriyle ilgili suçlananlarla
birlikte tanıklan da dinleyebilecek. Komisyonda
TBMM'de bulunan partiler miletvekili sayılanna göre
temsil edilecekler. Komisyon, çalışmalannın bitiminde
vardığı sonuçları ve hazırlayacağı raporu ilgili mercilere
iletecek ve insan haklan ihlallerinin araştınlmasında
olduğu gibi insan haklan kavramının genişletilmesi
konusunda da öneri ve düşüncelerini rapor olarak
sunacak.
Bir terörist öldürüldti
• DİYARBAKIR (Cumhuriyet) — Şırnak'ın Silopi ilçesi
kırsal kesiminde güvenlik güçleriyle çatışmaya giren
teröristlerden biri ölü olarak ele geçirildi. Olağanüstü
Hal Bölge Valiliği'nden yapılan açıklamaya göre, onceki
gün öğle saatlerinde Siyahkaya bölgesinde devriye görevi
yapan güvenlik güçleri karşılaştıklan bir grup teröriste
"Tesüm ol" çağrısı yaptı. Teröristlerin uyanya ateşle
karşıhk vermesi üzerine çıkan çatışma sonunda bir
terörist ölü olarak uzun namlulu silahıyla birlikte ele
geçirildi. Hakkâri'nin kırsal kesiminde yasadışı örgüt
adına faaliyet gösteren beş teröristin güvenlik güçlerine
teslim olduğu bıldirildi.
Lice'de esnaf kepenk kapattı
• LİCE (Cumhuriyet) — Diyarbakır'm Lice ilçesine
bağlı Dibek köyündeki yurttaşlara güvenlik güçlerince
göç için baskı yapıldığı yolundaki sav nedeniyle ilçedeki
400 kadar esnaf dün kepenk kapama eylemine gitti.
llçede sabah saatlerinde işyerlerinin açılmaması üzerine
güvenlik güçlerince geniş önlemler alındı. Yetkililerin
girişimleri sonucu öğleden sonra işyerlerinin açılmaya
başlandığı görüldü. Eylem sırasında herhangi bir olayın
meydana gelmediği ve esnafın büyük bölümünün akşam
saatlerine kadar işyerlerini açtığı öğrenildi. Diyarbakır
Valisi Cengiz Bulut, esnafm kepenk kapamasıyla ilgili
olarak "Bu bir kanunsuz eylemdir. Işyerlerini
açmayanlan tespit ettik. Haklannda kanuni işlem
yapılması için savcılığa bildireceğiz" dedi.
Demokratik Mücadele PartisVnin katılımıyla DYP milletvekili sayısı 60
4
Hülleciler' Doğru YoYa katıldANAP'tan istifa eden
milletvekilleri Atasoy,
Hacıpaşaoğlu,
Sabuncu, Gönen,
Aktaş ve Tekinel'in
önderliğinde kurulan
Demokratik Mücadele
Partisi (DEMP), 38
kunıcusuyla DYP'ye
katıldı. DYP lideri
Demirel, partisinin
iktidara giden yolda
biraz daha mesafe
aldığını söyledi.
ANKARA (Cumhuriyet
Bürosu) — ANAP'tan aynlarak
6 milletvekilinin öncülüğünde
kısa bir süre önce oluşturulan
Demokratik Mücadele Partisi
(DEMP) 38 kunıcusuyla dün
DYP'ye katıldı. DEMP'nin ka-
tıhmıyla DYP'nin milletvekili
sayısı 60'a yükseldi.
DEMP kurucularının
DYP'ye giriş belgeleri dün dü-
zenlenen törenle DYP Genel
Başkanı Süleyman Demirel ta-
rafuıdan imzalandı. DEMP'nin
kurucular kurulunun aldığı
'DYP'ye katilma' karan uyann-
ca vaDilan işlemler ilk DYP GİK
DEMP kurucnlannın DYP'ye giriş belgeleri, Genel Başkan Süleyman Demirel tarafından imzalandı. (Fotoğraf: Banş Bil)
toplantısında onaylanacak.
DYP Genel Başkanı Demirel,
katılımlar sırasında başta Kay-
seri Milletvekili Servet Hacıpa-
şaoğlu, Samsun Milletvekili tl-
yas Aktaş, Izmir Milletvekili
Akın Gönen, Aydın Milletvekili
Nabi Sabuncu, Zonguldak Mil-
letvekili Veysel Atasoy ve Kas-
tamonu Milletvekili Nurfaan Te-
kinel olmak üzere DEMP kunı-
culannı tek tek öperek kutladı.
Demirel, törende yaptığı konuş-
mada da DEMP kurucularının
yabancısı olmadıklan bir orta-
ma geldiklerini bildirerek ken-
dilerini "sevioç ve muhabetle
bağırlanna bastıklanm' söyledi.
Herkesi DYP çatısı altında
birleşmeye çağıran Demirel,
DEMP kurucularının bunun
ISTANBUL'DA PANEL GÜNLERİ
öncülüğünü yaptığıru bildirdi ve
"Memleketi güçlendinnenin yo-
lu DYP çatısı altında toplan-
maktır. DYP, milJetin ümidklir.
Millet DYP'yi mutlaka iktida-
ra getirecektir. Çunkü millet
hangi yolun çıkmaz hangisinin
aydınhğa götürdügiinü bilir.
DYP iktidara giden yolda bu-
gün bir mesafe daha almıştır"
diye konuştu.
DEMP Genel Başkanı Servet
Hacıpaşaoğlu da DYP'ye katı-
lan kuruculann ardından binler-
ce vatandaşm geleceğini savun-
du ve ilk genel seçimler sonun-
da ülkeye huzur, refah ve istik-
rar getirecek milliyetci bir ikti-
dar görmek istedikleri için
DYP'ye katıldıklannı söyledi.
ANAP içinde 26 Mart seçimle-
rinden sonra büyük mücadele-
ler verdiklerini anlatan Hacıpa-
şaoğlu, bunlardan bir sonuç ala-
madıklannı belirtti.
Hocapaşaoğlu, ANAP'hlara
"Milletvekilleri olarak, bakan
olarak, başbakan olarak, hatta
cumhurbaşkanı olarak, siyasi
nüfuzunuzu sıkı bir kontrol al-
tında tutmalısınız. Şahıslaruuz
ya da yakınlannızın bu nüfuz-
dan yararianarak, şahsi menfa-
at sağlamalanna meydan ver-
memelisiniz" dediklerini, an-
cak, bu cağnlanna yanıt alama-
dıklannı da belirtti. Hacıpaşa-
oğlu, DYP'nin çok dar geçitler-
den geçtiğini ve son kongresinin
ardından da Türk toplumu için
dinamizmi savunduğunu dile
getirdi.
DYP'nin İnsan
Hakları paneli Işkenceyi devlet örgütledi'
DYP Kadıköy ilçe örgütünün düzenlediği
panelde Cindoruk 'Türkiye'de işkencenin
sistematik olduğunu, devletin işkenceyi
örgütleyip aletlerini temin ettiğini' öne sürdü.
sürdü. tstanbul Barosu Başka-
nı Turgut Kazan da 1982 Ana-
yasası'nda "sungü ve işkence" izi
olduğunu ıfade ettı.
DYP Kadıköy ilçe örgütü ta-
rafından düzenlenen "tnsan
Haklan Paneü" dün yapıldı. Pa-
nele, DYP Genel Başkan Yar-
dımcısı Hüsamettin Cindoruk,
Istanbul Barosu Başkanı Turgut
Kazan ve Banş Derneği Başka-
nı Mahmut Dikerdem konuşma-
cı olarak katıldı.
İç Politika Servisi — DYP
Genel Başkan Yardımcısı Hüsa-
mettin Cindoruk, "insan haklan
izleme komitesi" kurulmasını
önererek, "TBMM'deki Dilekçe
Komisyonu'nun insan haklanna
aykınlıklann giderilmesi için ki-
şisel başvuruları kabul etmesi-
nin sağlanmasım" istedi.
Cindoruk, Türkiye'de işken-
cenin sistematik olduğunu,
"devletin işkenceyi örgiiüeyerek,
aletlerini de temin ettiğini" öne
Cindoruk yaptığı konuşma-
da, Türkiye'nin insan hakları
konusunda uluslararası alanda
imzaladığı her belgenin "hatır
senedi" olduğunu, bu anlaşma-
ların gereklerinin yerine getiril-
mediğini söyledi. AGÎK çerçeve-
sinde imzalanan "Paris Şartı"
nın da kâğıt uzerinde kalmama-
sı gerektiğini söyleyen Cindo-
ruk, "Ancak ne actdır ki Türki-
ye'de siyasal yasaklann kalkma-
ması için uğraş veren, kampan-
ya surdüren Özal'ın bu anlaşma-
da imzası vardır. Bu, Türkiye
için talihsizliktir" dedi. Anaya-
sanın "ancak anayasası" oldu-
ğunu söyleyen Cindoruk, Türki-
ye'de işkencenin sistematikleşti-
rildiğini, işkencenin örgütlenme-
si sonucu hukukun ikinci plan-
da kaldığını ifade etti.
tnsan haklarının sadece keli-
melerde kalmaması gerektiğini
de kaydeden Cindoruk, bu ko-
nuda şu önerileri getirdi:
"Siyasi partilerin önderliğin-
de, tüm demokratik kitle orgüt-
lerinin de kaülımı ile- 'insan hak-
lan izleme komitesi' kuralım.
TBMM'de var olan komisyonla-
ra bu konuda bir yenisini ekle-
yelim. TBMM'deki Diiekçe Ko-
misyonu da, insan haklanna ay-
kınlıklann giderilmesi için kişi-
sel başvuruları kabul etsin."
Banş Derneği Başkanı Mah-
mut Dikerdem de "Bir ülkede,
insan haklan 10 yıldır siyasal
gündemden düşmemişse, o ülke-
de ciddi sosyal sıkıntılar var
demektir" dedi. Istanbul Baro-
su Başkanı Turgut Kazan ise
anayasanin giriş bölümünde yer
alan "insan haklanna saygılı"
ifadesinin, "insan haklanna da-
yalı" biçimde olması gerektiği-
ni belirterek, 1982 Anayasası'n-
da "sfingü, palet ve işkence izi"
olduğunu öne sürdü. Kazan,
Türkiye'de yurütmenin yargıyı
teslim aldığını ifade ederek, in-
san haklarının yerine getirilme-
si için toplumun örgütlü bir bi-
çimde tepkisini ortaya koyması
gerektiğini bildirdi
Tıp İslam
ve Laiklik "Islanıi baskı
9
tartışmasıIstanbul Tabip Odası'ndaki panelde, tıp öğrencisinin
inançlarından ötürü erkek ya da kız hastayı muayene
etmeyecekse tıp öğrenimini seçmemesi görüşü savunuldu.
Istanbul Haber Servisi — tstanbul Ta-
bip Odası'nca düzenlenen "Tıp, tslam ve
Laiklik" paneline katılan konuşmacılar,
"Eğer bir kız ya da erkek tıp öğrencisi
inançlanndan dolayı bir erkek ya da ka-
dın hastayı muayene etmeyecekse bu
okulu bıraksm, tıp öğrenimini seçmesin"
dediler.
tstanbul Tabip Odası Konferans Salo-
nu'ndaki paneli, Dr. Dursun Kırbaş yo-
netti, konuşmacı olarak Türkiye Yazar-
lar Birliği Başkanı Mehmet Dogan, Prof.
Gencay Gürsoy, Prof. Hüsrev Hatemi ve
gazetemiz yazan Ali Sirmen katıldı.
Değişik kesünlerden konuşmacüarla
dinleyicilerin yer aldığı toplantı zaman
zaman tartışmalara sahne oldu. Konuş-
masına, panele tıp bilimi "tarafı" ola-
rak ancak lslami kesime de "hısım" ola-
rak katıldığını belirterek başlayan Hüs-
rev Hatemi, tslam dininin, baştan beri
bilimlerle bir "yetki taröşmasının" oüna-
dığını söyledi.
Prof. Gencay Gürun, 12 Eylül döne-
minde üniversıteden uzaklaştınldığmı, 8
yıl sonra döndüğünde ise "tesettüre
uygun" giyinmiş öğrencilerle karşılaştı-
ğını anlattı. Gürsoy, türban takanlara
baskı yapılmasına karşı olduğunu belir-
terek, "Ancak inançianna ters düştöğii
için erkek ya da kadın hastayı muayene
etmeyen, erkek ya da kadının cinsel or-
ganını, cinsel organ fonksiyonlarını in-
celemeyen bir ögrenciyi de kabul ede-
mem" şeklinde konuştu. Prof. Gürsoy,
cumhuriyetin ilk yıllarında tslami kesi-
me baskı yapıldığmı, bugün ise bu kesi-
min "intikam alıcı" eylemlere yöneldi-
ğinin izlendiğini vurguladı.
Türkiye Yazarlar Birliği Başkanı Meh-
met Dogan da Müslümanların cumhu-
riyet döneminde zulme uğradığını, şim-
di ise bir ortam değişikliğinden dolayı
"nonnalleşme" süreci yaşandığını bildir-
di.
Doğan, bugünkü gelişmelerin "inti-
kama yönelmek" olarak değerlendirile-
meyeceğini savundu.
Ali Sirmen ise bu görüşe karşı çıka-
rak bugün dinin devleti kontrol altında
tuttuğunu, laiklerin baskı görüp öldürül-
duklenni, bunun normalleşme olarak ni-
telenemeyeceğini bildirdi. Sirmen, "141,
142 ve 163'e karşıyız, ama zorunlu din
derslerine de karşıyız. Devlet din eğiti-
minden elini etegini çekmelidir. Devle-
tin inanca göre eğitim vermek gibi bir
yükümlülüğü yoktur. Bir okuldaki ku-
rallan inancına aykın bulan o okulu
bırakır" dedi.
Konuşmacılar panelin sonunda karşıt
kesimlerden kişilerin bir araya gelerek
tartışmasının yarannı vurguladılar ve
toplumdaki provokasyona dayalı yapay
çatışmanm önlenebümesi ve farklı görüş-
ler arasında diyalog kurulabilmesi için
bunun sık sık tekrarlanması gerektiğini
bildirdiler.
İnsan haklarıve din
'Laiklik
fethedUdi'
İstanbul Haber Servisi—"tn-
san Haklan, Din ve Vicdan
Özeürlügü" konulu panele katı-
lanlstanbul Barosu Başkanı Tur-
gut Kazan, Türkiye'de insan hak-
lanna dayalı bir anayasadan söz
edilemeyeceğini belirtirken, gaze-
temiz yazan Ali Sirmen "Bizde
her şer var. Anayasa da var. An-
cak, 'ama' denilince her şeyin de-
ğişebOdiği bir 'anayasa' var" dedi.
SHP Kadın Komisyonu tara-
fından Beşiktaş tlçe Merkezi'nde
düzenlenen ve Mehmet Durakoğ-
lu'nun yönettiği panelde, konuy-
la ilgili söyleşide bulunan Kazan
veSirmen, paneli izleyen konuk-
ların sorulannı da yanıtladılar.
Türkiye'de laikliğin yeniden
kazanılması için gerekli mücade-
lenin mutlaka verilmesinin zo-
runlu olduğunu belirten Sirmen,
devletin şeffaflaştınlması gerek-
tiğini, yasaklamalarla bir yereva-
nlamayacağını söyledi. 163. mad-
denin kaldırılmasından yana ol-
duğunu sözlerine ekleyen Ali Sir-
men, "Türkiye'de laikliğin bütün
kaleleri fethedilmiş, bütün tersa-
nekrine girilmiştir" dedi.
Uluslararası sözleşmelere imza
atıldığı halde anayasanin insan
haklanna sadece uzaktan bir se-
lam verip geçtiğini söyleyen Tur-
gut Kazan, "Bu sözleşmeleri bi-
zim için değil, kendi ticari çıkar-
lan için imzalıyorlar. Oysa ba
sözleşmelerde belirlenen haklar
bizim içindir. Ama bizim anaya-
samızla insan haklannı savun-
mak ve korumak mümkün
değjkBr"dedi.
Nissan Sımny
Avrupa'mn 1numaralı Japon'unu^
hemen gelin,teslimalın!* 1989da Avrupa'mn en çoksatılan Japon ntomobili, Nissan!
YrtkiU Satmtar.
botlar Otomotiv A.Ş. Adana Te! (71) 11 30 32 -11 66 84, Mek Ltd.Şti.Ankara Tei (4) 146 52 75 -146 53 22. Günlas-Güney Otom.Tic.Ltd.Şti. Antalya Tel (31)
11 31 34, Devrim Tie. Aydın Tei: (631) 113 39 -117 60, Rûyı Turz. Tesrs ve İşh. Balıkesır Tel (661
) 366 96 - 366 97, KöffH Bandırrr^ Tel (198) 340 00, Oto Ar
Bolu Tel (461J 223 25, Mert Oto Yedek Parça Tic. Bursa Tel 124) 14 56 06 -14 56 08, Ar-Yavuz Motoriu Taşıt.Tic Denızlı Te! [621) 113 83, Zeytinci Us. ve
Otafn.TicLtd.Sti. Oıyarbalcır Tel. (831) 118 74, Otopanltay Elaağ Tel (811) 119 38, Poiatlar inş.Mal.SanTıc.Ltd.Şti. Erzurun Tel (011) 142 21, Erçelebi
Motorhı Araçlar San. ve Tic. Eskışehır Tel (22) 14 24 62 - 11 85 25 Zafer Oto Kod.Şti. Gazıantep Tel (85) 10 18 55, Motaş Istanbul Tel II) 356 05 25.
Zeytinci Otomotiv Istanbul/Üskudar Tel (1) 310 37 15. Motaş Mak.Oto San. ve TicŞti. Istanbul/Kartal Tel |1) 353 60 66 - 387 18 63. N. Kücûkoğlu
IstanDul/Topkapı Tel (1) 567 66 15, Mude Otomotiv Istanbul Tel (1) 350 67 52 • 358 04 72, Aysal Koll.Şti. 'znır/Bergama Tel. (541) 136 86 - 136 87 Gûrier
Otomotiv San. ve Tk.ltd.Şti. Izmir Tel (51) 21 20 46, Motorpar Izmir Tel. (511 13 30 71, Batu Oto Otomotiv Tic. Izmir Tel- (511 33 82 22 • 33 79 11, Yılmaz
Tic.KoM.ŞtJ.lzmıt Tel (21) 15 49 62, Mtan Ünlûer KonVa Te! (33) 13 65 24 -13 62 62, Ergül Tic.San. ve Ltf.Şti. NAaiatya Te! (821) 427 97, KahniMidar Y»krt
Tic. ve San. A.Ş. Manısa/Akhısar Tel (558) 112 71 - 130 61, Oto Volkan Ordu Tel (371) 129 04 - 132 15, A. Uzunatioğlu A.Ş. Trabzon Tel (031) 504 41,
Hüseyin Kovuncu Halefleri Koll.Şti. Soke Tel (6351) 12 27 - 26 26 - (635) 181 61. SHivri Pazan Sılrvn/lstanbul Tel (1897) 10 25 - 3963, idil Otomotrv- Turizm
ve Tic.Ltd.Şti. Tekırdağ Tel (186) 212 26 -130 35 -159 23, ilknur Ticaret uşak Tel (641) 123 52, Melek Besicilik Ltd.Şti. Van Tel (061) 112 33
İzmir - Merkez: Ankara Asfaltı No- 64 Bomova - 35100 Tel 16 94 40 (6 hat)
İstanbul Show-Room: Akabe Ticaret Merkezı Büyukdere Cad. 70-80/2 Meckjiyeköy - 80450 tstanbul Tel. 167 48 08
NİSSAN
CÛNEYT ARCAYÜREK yazıyor
(Baştarafi 1. Sayfada)
sonra partisinden çıkan karar
arasındakı ayırımların elbette
farkındaydı. "Belirli stratejik bir
ortam var" diye başladı yeni
açıklamalara. "Bunun sonucu
bir tartışma başlattı Sayın De-
mirel. Bu tartışmayı bitirmek
için konuşacağız. Umarım, er-
ken seçimi yakınlaştıracak bir
yola gireriz" diyordu. İyi ama
Demirel'in yöntemi açık seçik
belliydi. Erken seçim yolunun
ancak sine-i millete gidilmek-
le açılabileceğine inanıyordu.
Inönü, "Işte orası belli değil"
dedi hemen. Sine-i milletin er-
ken seçim getirmeyeceği yar-
gısındaydı Demirel'in "bizi güç
durumda bırakmak ve kendine
pay çıkarmak için söylediği
şey"di sine-i millet. Sine-i mil-
leti gündemin tek maddesı ol-
maktan çıkardığı için "beraber
konuştuğumuzda, bakalım, ne
söyleyecek?" diye merakını
açığa vuruyordu. Sine-i mille-
te kuşkuyla bakarken öne sür-
düğii gerekçenin dayanaklan-
nı yineliyordu: "Yani mesele"
diyordu, "Sine-i millet erken
seçim getirir mi ya da erken se-
çimi ne getirir? Ne yapmalı, ne
yaparsak bir an önce seçim
olur? Bunu konuşacağız""
Demokratik kurumlaria kuru-
luşların çıkaracakları bildiriler
iktidarın bir an öne seçime git-
mesinde acaba etkili olacak
mıydı?
"Kimse kestiremiyor" dedi
İnönü, tabii hemen ekledi:
"Sine-ı millet denilen sey de ne
etki yapacak? Onu da kımse
kestiremiyor".
Kimi görüşlerini yineleyerek
anlatırken araya anahtar nite-
likte bir cümle sıkıştırdı: "Sayın
Demirel'in gerçek teklifleri ne-
lerdir, onları konuşacağız" di-
yordu. İki liderin çarşamba gü-
nü görüşmelerı bekleniyor. İnö-
nü'nün söylediğine göre top-
lantıda SHP, Demirel'e sine-i
milletin pratikte neler sağlaya-
cağı ya da erken seçimi nasıl
gerçekteştireceğine dayalı sap-
tamalarını soracak.
SHP lideri sine-ı milleti, er-
ken seçim için "tek amaç" gör-
müyor. Amaca varmak için
"başka araçlar" olduğunu söy-
lüyor Liderter toplantısını sine-i
milletten çıkararak "neler yapı-
lırsa erken seçim olur" ıçeriğı-
ne dönüştürmek istiyor. Erken
seçime sıne-i milletle yaklaş-
manın yanlışlığını sürekli vur-
guluyor.
Oysa Demirel tek öneriyle si-
yasal girişimde bulunmuş,
SHP tek öneriyi çoğaltarak ço-
ğulcu siyasal girişım başlatmış-
tı. İki tarafın manevrası mıydı
olup bitenler? İnönü "Manev-
ra değil" dedi, ekledi:
"Erken seçime götürecek
yollar varsa hazırız!"
Umutlu muydu acaba?
• • •
Kimi SHP yöneticilerı ise De-
mirel'in anı çıkışına hayli içer-
lemişti. Örneğin dün sabah
Hikmet Çetin, 'Durup durduk
yerde gündemi değiştirdi.
Türkiye'de o kadar önemli olay-
lar varken birTO,bir Genelkur-
may Başkanı sorunu varken
kendiliğinden gündemi
değiştirdi" diyordu. Ya liderler
toplantısından neler çıkacaktı?
Hikmet Çetin, "Sıne-i mille-
te dönmemız hakkındaki bütün
varsayımlarını söylemiyor sayın
Demirel" diye başlayarak İnö-
nü'nün sözlerine "açıklık"
getirdi:
"Örneğin, ara seçime girile-
cek mi girilmeyek mi? Sadece
ikimiz mi sine-i millete gitme-
ye karar vereceğız? Bunları ko-
nuşmak lazım. Sonra... Birpro-
tokol yaptık diyelim, hepsi var-
sayım bunların, ama parla-
mento içi dışı hiçbır parti seçi-
me girmedı. Adamlar yeni bir
parti veya partiler kurdurdular.
Hatta bir yasa çıkarıp bu seçim
için örgüte filan gerek yok de-
diler. Partiler kuruldu, TV de el-
lerinde. Bütün bunları düşun-
mek lazım. Kuşkusuz Sayın
Demirel'e bu olasılıkları düşü-
nüp düşünmediğinı de soraca-
Hikmet Çetin'in açıklamaia-
rından anlaşılıyor ki liderler
toplantısı kapsamlı, içeriğinde
önemli araştırmalarla irdele-
meleri bulunan bir toplantı ol-
maya aday.
* * •
Saat 10.15'di sanınm, Demi-
rel'i aradım. 6 milletvekilli hül-
le partisinı gerçek partiye dö-
nüştürecek törene gitmeye ha-
zırlanıyordu. Zonguldak gezisi
"çok iyi geçmişti."
"Orası iyi olmasına iyi de bu-
radakı işler nereye varacak, biz
de bunu araştınyoruz" dedim.
Sine-i miletle başlamıştık, dö-
nüp dolaşıp daha geniş bir ala-
na varmıştık.
"Gayet kolay" dedi Demirel.
Kolayı anlattı:
"Yani eğer komşumuz SHP
derse ki biz bu işin içindeyiz,
hadi gidelim. Yapılacak iş ba-
sit. 82 istifa onların. 60 istrfa bi-
zim, götürüp oraya vermektir."
Vterdik istrfalan, ne var ki pra-
tikte vereceği sonuç önemli.
Adamlar erken seçime gitme-
diler, ya o zaman ne olacak?
Demirel'e göre "seçime gitme-
yip de ne yapacaktı" iktidar.
Olur ya Refah ya da DSP girer,
o da olmadı, yetın'in söylediği
gibi, o bir seçimlik hülle parti-
ler kurdururlar. "Olur mu ca-
nım öyle şey" diyordu Demirel.
Aman efendim, TÖ çağında ol-
mazlar oluyor, oluriar olmaza
dönüyor.
Demirel, öne sürülenlere
karşı görüşünü söyledi: "Eğer
Türkiye bunları kaldıracaksa
zaten hiçbir şeyin mücadelesi
yapılmaz. O zaman kimsenin
bize diyeceği birşey de kalmaz
artık. Bu mücadele bir siyasi
partinin, hatta siyasi partilerin
değil, tümüyle kamuoyunun
mücadelesidir."
SHP'nin sine-i milleti tek
araç olarak görüşmek degildi
amacı, geneide erken seçime
hangı baskılarla gidileceğini
gündem maddesı yapıp Demi-
rel'le konuşmak istiyordu. Oy-
sa Demirel hâlâ erken seçime
tek koşul sine-i milleti mi gö-
rüyordu?
"Başka bir yolu yok ki" diye
yanıtladı Demirel. "Üstelik" di-
ye ekledi, "başka şu yol var di-
yen de yok. Bence lafı ağızda
dolaştırmaya gerek yok."
Ortak nokta vardı iki partide:
Bütün demokratik kurumlan
erken seçim için baskı yapma-
yaçağırmak! Demirel, halktan,
kamuoyundan gelen baskıyı
özetliyor, "Her gün bizi eleşti-
riyorlar. Muhalefet beceriksiz
diyprlar. Ne yapacağız? Onu
yapalım, bir şey çıkmaz. Bunu
yapalım bir sey çıkmaz, diyor-
lar. Aslında problem muhalefet
değil. Bakın, Bangladeş'te bi-
le (halkı söylüyor) ayağa kalk-
tı, adamı alaşağı etti. Ben ise
Prag dedim, Leipzig dedim,
bütün arkadaşlannız üstûme
geldi. Şimdi de hâlâ ne duru-
yorsunuz, bunlan indirsenize
diyorlar, iyi mi?"
DYP lideri, gerçeği yansıtan
kimi saptamalarını söylüyordu:
"Halkı demonstrasyon hak-
kını kullanır hale getirelim.
Aman, aman aman, anarşi
olurl'Sonra bu hükümeti atın
tepemizden. Neyle atalım?
Türkiye'nin çıkmazı bu zaten.
Demokratik tepki var ya... De-
mokratik tepkiyi sıfırlamış ol-
masından, depolitizasyondan."
Yine de akıllarda kuşkulu
sorular. Ya ara seçim yapar-
sa?.. Soruyu yanıtlayarak ta-
mamlıyor Demirel:
"Halksız bir şey olmaz. Eğer
bu adam ara seçim yapanm
derse, halk da sandık başına
giderse... O zaman yine bizi
tahrip etmiş olur. Sandık başı-
na gitmeyecek halk. Onu söy-
leyeceğiz halka."
Sıne-i millet ve sonra ara se-
çim gelirse? Demirel:
"Ara seçime girecek olsak
niye sine-i millete döneüm. Gir-
meyiz."
İki lider bir araya gelir, konu-
şur, tartışır, araştırır.
Ne var ki bu görüşmeden
somut ve de olumlu "bir
şeyler" çıkmazsa...
Varın arkasını siz getirin.