Catalog

CUMHURİYET/10 HABERLER 24 KASIM 1990 6 ldşiye tahliye • tstanbul Haber Servisi — Yasadışı Dev-Sol uyesi oldukları , Bursa'da izinsiz gösteri yaptıklan ve pankart astıkları savıyla iki aydır tutuklu olan 6 kişi, ilk duruşmalannda tahliye edildi. tstanbul 2 Nolu DGM'deki duruşmaya tutuklu sanıklar Güler Gülaydın, Akif Gülbudak, Ramazan Çiçek, Kaan Toksoy, Veysel Şahin ve Zeynep Çalapkulu ile tutuksuz sanıklar Adil Demir, Mehmet Yardımcı ile Hatay Camcı katüdılar. Sanıklar örgüt üyesi olmadıklannı belirterek suçlamalan reddettiler. Polisin kendilerine işkence yaptığını ileri süren sanıklar tahliyelerini istediler. Mahkeme heyeti, savcının görüşüne katılarak tüm sanıkların tahliyesine karar verirken duruşmayı ileri bir tarihe bıraktı. ÇGD'den Erdem'e ziyaret • ANKARA (Cumhuriyel Bürosu) — TBMM Başkanı Kaya Erdem, Çağdaş Gazeteciler Derneği Başkanı Mustafa Ekmekçi ile yönetim kurulu iiyelerini kabul ederek bir süre göruştü. Erdem, basm yasalarında değişiklik için elinden gelen yardımı yapmaya hazır olduğunu bildirdi. ÇGD Genel Başkanı Mustafa Ekmekçi, basınla ilgili yasalann değiştirilmesi konusunda baa istekleri olduğunu belirterek bunları bir raporla TBMM Başkanı Erdem'e ileteceklerini söyledi. Arif Damar'a pasaport engeli • Haber Merkezi — Türkiye Yazarlar Sendikası Genel Başkanı Oktay Akbal, Mısır'da düzenlenen Dünya Şairler Toplantısı'na katılacak Arif Damar'a pasaport verilmesi için Başbakan Yıldırım Akbulut'a bir telgraf çekti. Akbal telgrafında, 1 aralıkta Kahire'de toplanacak Dünya Şairler Toplantısı'na Türkiye adına Özdemir lnce ve Arif Damar'ın katılacaklarını, ancak Damar'ın pasaport başvurusunda gUçlükler çıkanldığını söyledi. Akbal, Damar'a pasaport verilmesi konusunda Akbulut'un yardımlarını istedi. Tbrumtay'dan Evren'e yemek • ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) — Genelkurmay Başkanı Orgeneral Necip Torumtay, 7. Cumhurbaşkanı Kenan Evren onuruna dün akşam Ankara Gazi Orduevi'nde bir yemek verdi. Orgeneral Torumtay, yemeğe Cumhurbaşkanı Turgut Özal ile birlikte cumhurbaşkanlığı makam otosuyla geldi. Yemeğe Başbakan Yıldırım Akbulut, Milli Savunma Bakanı Hüsnü Doğan, kuvvet komutanları, Ankara garnizonundaki orgeneraller ile GATA Komutanı Tümgeneral Ömer Şarlak katıldılar. Kenan Evren bugttn Marmaris'e dönecek. Mülkiye Haftası • Haber Merkezi — Mülkiyeliler Birliği lstanbul Şubesi tarafından bu yıl 20 kasım - 1 aralık tarihleri arasında üçüncüsü duzenlenecek olan Mülkiye Haftası'nda, başkanlık sistemi, anayasal kurumlar ile merkezi hükümet-yerel yönetim ilişkileri gibi konular târtışmaya açılacak. Sempozyuma, Cumhurbaşkanı Turgut özal, Başbakan Yıldınm Akbulut ve ErdaJ lnönü, Süleyman Demirel, Bülent Ecevit ve Necmettin Erkan'ın konuşmacı olarak katılacakları bildirildi. 'Yönetimin Yeniden Yapılanması ve Demokratik Katılım" konulannın tartışılacağı sempozyum, Mülkiyeliler Lokali ve The Marmara Oteli salonları ile Sinema TV Enstitüsü'nde gerçekleştirilecek. Fotoğraf sergisi, film ve dia gösterisiyle sürecek hafta, 4 aralık akşamı duzenlenecek baloyla son bulacak. KlSA KISA • NaziUi E Tipi Cezaevi'nde 62 hükümlünün 5 kasımda başlattıklan açlık grevine dün son verildi. • Gaziantep'in Islahiye ilçesi yakınlannda güvenlik güçleriyle çatışmada 2 terörist ölü olarak ele geçirildi. VEFAT Nusret Uzgören • ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) — Türk kooperatifçilik hareketinin öncülerinden Nusret Uzgören öldü. 92 yaşında ölen Nusret Uzgören, Zürih ve Lozan üniversitelerinde ekonomi eğitüni gördü. Uzun yıllar Türk Kooperatifçilik Kurumu Genel Başkanlığı, Halk Bankası Genel Müdürlüğu görevlerinde bulundu. Ankara Bahçelievler Yapı Kooperatifi'nin kuruluşuna öncülük eden Uzgören, esnaf kefalet kooperatiflerinin kurulmasında da etkin rol oynamıştı. Uzgören'in naaşı bugün Maltepe Camii'nde kılınacak cenaze namazından sonra toprağa verilecek. Sosyalist BirlikKurucularKurultayı "Yeni bir Türkiye için yeni parti" sloganı ile toplanıyor Solda yeni parti kurultayıSosyalistlerin Birliği için Parti Girişimi Yürütme Kurulu sözcüsü Izmir MiÜetvekili Kemal Anadol, "Çoğulcu, katılımcı, özgürlükçü bir dünya, bir Türkiye için bir parti kuruyoruz" dedi. tç Politika Servisi — Sosya- listlerin Birliği için Parti Girişi- mi Kurucular Kurultayı bugun başlıyor. tki gün sürecek olan kuruîtayda partinin tüzük ve program taslaklan tartışılıp oy- lanacak, kurucular kurulu ve bu kurul arasından "başvurn grnbu" seçilecek, partinin adı, amblemi ve kuruluş tarihi sap- tanacak. Ankara'da Şato Yazar Düğün Salonu'nda saat 10.00'da başla- yacak kurultaya 1200 delegenin yam sıra davetiye gönderilen bi- ni aşkın konuğun katılması bek- leniyor. Salon üzerinde "Yeni bir dünya, yeni bir Türkiye için ye- ni bir parti" yazılı bir tek pan- kart asılacak. Sosyalistlerin Birliği İçin Parti Girişimi Yürütme Kurulu Söz- cüsü Izmir Milletvekili Kemal Anadol, "Çoğulcu, katılımcı, özgârlökçiı bir dünya, bir Tür- kiye için bir parti kuruyoruz" diyerek şunları söyledi: "İçinde bulundugumuz Sos- yalistlerin Birlik Partisi Girişimi solnn merkezi degfldir. Biz, sos- yml demokrat, sosyalist, Mark- sist herkese, her gnıp ve partiye 'Gelin merkezi birlikte oluştura- lım' çagnsı yapıyornz. Resmi ideolojiye, düzene karşı çıkan sosyal demokrat, Marksist, sos- yalist her kişi, gnıp ve partiye bu çatı altında yer var." Solun yeni partisinin tartışılıp oylanacak program ve tüzük taslaklan da açıklandı. Prog- ramda çoğulcu, insancıl ve çalı- jan halkın, tüm toplumsal deği- şim güçlerinin dogrudan iktida- rına, sosyalist demokrasiye da- yalı bir sosyalizm için mücade- le edeceği belirtiliyor. Sosyalistlerin program tasla- ğında şu noktalar vurgulanıyor: "— Dogu Amıpa'daki dönü- şümü kendi 'zafer'i biçiminde yorumJamaya kalkısan kapita- lizm de gelecege ışık tatmaktan çok uzaktır. — Emperyalizm insanük için ciddi bir tehlike olmaya devara ediyor. — Parti, geleneksel komünist partilerden aynlmaktadır. — Parti, dünyadaki ve Tnrki- ye'deki tüm mücadelelerin ve Marksizmin mirascısıdır. — Parti, Marksist olan ve ol- mayan bütün demokratik çağ- daşlaşmacılann partisidir. — Parti, yeni bir sosyalizm ve iktidar anlaytşı ortaya koyuyor. — Parti; dil, din, cinsiyet ay- nmcılıgı yapmadan, Türk-Kürt bütün yurttaşlan, sınıfsız, sö- muriisüz, Uhakkümsüz bir ev- rene dogru, cesur, tşıklı ve neseli bir yürüyuşe çagırmaktadır. — Genel affı, kapatılmış tüm partiler üzerindeki yasağın kal- dınimasım, 141, 142 ve 163'ün kaJdınlmasım, Kurtlerin vartığı- nın ve kimliginin resmen tanın- masını, yeni bir seçim ve parti- ler yasasını zornnlu gör- mekteyiz. — Milli Güvenlik Kurulu kal- dınlmalı, Genelkurmay Başkan- I41 Savunma Bakanlığı'na bağ- ATATURK'E SAYG1— "Başöğretmen Atatürk'e" yazılı çeiengin arkasında yüriıyen ögretim üyeleri, saygı duruşunda bulundular. (Fotoğraf: Bebzal Şahin) Boğaziçi Üniversitesi ögretim üyeleri laiklikkarşıtı tutumları kınadılar 'Laiklik, yıkıcı davranışlarla karşı karşıya'Haber Merkezi — Boğaziçi Üniver- sitesi ögretim üyeleri, "türban yasası" ve laiklik karşıtı tutumları, dün düzen- ledikleri toplantı ve yurüyüşle kınadı- lar. Uludağ Üniversitesi Senatosu ve Yö- netim Kurulu da son günlerde Türk top- lumunu geriye götürücu girişimlerin yo- ğunlaştığma dikkat çekerek, "Atalürk- ün kurdugu laik, demokratik rejimin yı- kıcı ve çağdısı davranışlarla karşı kar- şıya olduğunu" bildirdi. Boğaziçi Üniversitesi Güney Kampu- su'ndaki "laiklik yürüyuşü"nde, ögre- tim üyeleri, üzerinde "Basögretmen Atatürk'e" yanh çelengi Atatürk'ün büstüne koyarak saygı duruşunda bu- lundular. Rektör Prof. Ergün Togrol burada yaptığı konuşmada, çatışmamn temelinde iki kültür arasındaki derin görüş aynhğının yattığım savundu. Prof. Toğrol, "tki kültür olarak Unım- ladıgım bo ild farklı egltim düzeyinden birisi, akü ve bilim yolunn temel yön- tem olarak görmek istemekte, digeri ise böyle bir yöntemin variıgından haber- dar göriinmemektedir" dedi. Üniversitenin Güney Kampusu Kon- ferans Salonu'nda düzenJenen toplantı tstiklal Marşı ve Atatürk'e saygı duru- şuyla başladı. Toplantının açış konuş- masını yapan Rektör Prof. Ergün Toğ- rol, kamuoyunun 'laiklik tartışması" çerçevesinde son günlerdeki gelişmele- re eğildigini belirterek, "Bflerek veya bil- meyerek bindiğimiz dalı kesmekle rneş- gulüz. Bu geüşmeler düşunen insanla- nn, yurdumuznn daba ileri gitmesini özleyen insanbnn kabul etmeyecegi so- nuçiar vermeye baslamıştır" dedi. "Insan hakları artık Fransız Devrimi'nde kavgası yapıfauüarla sınır- b degüdir" diven Toğrol, insanlann bu- gün işsiz kalmamak, fakirleşmemek, ögretim olanaklanndan vararlanmak gi- bi haklara da kavuştuğunu anlatarak, "Artık genetik mühendisliginin, biyo- teknolojinin ortaya çıkardıgı veya veri bankalanndaki kişilere ait bilgDerin mu- hafazası ile ilgili insan baklan sorunla- n tanımlanmıştır" diye konuştu. ögretim üyeleri daha sonra topluca bahçeye çıkarak, üzerinde "Başöfret- men Atatürk'e" yaalı çeiengin arkasın- da yaklaşık 500 kişilik bir kortej oluş- turup yürüyuşe geçtiler. Kampus için- de bir tur atarak Atatürk büstüne ge- len ögretim üyeleri, burada çelenk ko- yup saygı duruşunda bulundular. Boğaziçi Üniversitesi'nden bir grup öğ- retim üyesinin imzaladığı "Kamuoyn- na Dııynrn" adh bir duyuru yayımlan- dı. Duyuru şöyle: "Kamuoyuna Duyuru: Türkiye Cumhuriyeti'nin temel taşı laikliktir. Demokresi, hukuk devleti ve çağdaş egitim ancak laiklik ilkesbûn ge- çerli olduğu ortamlarda gelisebûir. Bo- ğaziçi Üniversitesi egitim elemanlan olarak bu ilkeye bağlılığımızı Ögret- menler Günü'nde bir kere daha vurgu- lamak ihtiyacını hissettiğimizi kamuo- yuna duyurunız." Uludağ Üniversitesi Senatosu ve Yö- netim Kurulu'nun birleşik toplantısm- da alınan kararda, üniversitelerde son günlerde Türk toplumunu geriye götü- rücu girişimlerin yoğunluk kazandığına dikkat çekilerek, "Yüce Atatürk'ün kur- dugu laik; demokratik rejime yonelik yıkıcı ve çağdışı davranışların karsısın- dayız" denildi. BabH Hammumbı dönemt, İÖ 17921750 ..Veyazı kalemle sürüyor, Scrikss'le hep sürecek. Türkiye'de yazı bozukluğa karşı ömür boyu geleneğinin çağdaş adı onarım garantisi altındadır. Scrikss'dir. Ve Scrikss Scrikss'le yazmak bir keyiftir; kalemleri her türlü mekanik sonsuz, bitimsiz... "Ömür boyu garanti" Scrikss Dolmakalem 419 CUNEYT ARCAYUREK yaz.yor lanmaİL, subay ve astsnbaylar da politik yasama katdabümeUdir. — Hukuk ve adalet reformo zonaündur. 1982 Anayasası kal- dınlmalı, ölüm cezası yasalar- dan çıkanlmalıdır. polisten sor- gu yetkisi alınmaiıdır, sıluyöne- tim askeri mahkemeleri, DGMIer kaldınlmabdır." Program taslağında, "sendi- kal özgüriükler, Kört sornnn, kadmm özgürlügu, gençtigin öz- gür ve bagımsız geUşimi, kültür, din, egitim, dış politika, ekono- mik ve sosyal yapı, istihdam ve issizlik, kentleşme ve konnt, sos- yal güvenlik ve saghk, çevre sorunu" konularında da aynn- tüı görüşlere yer veriliyor. lnönü: Beledîyelerin yetkileri artnıalı ANKARA (Cumhuriyet Bü- rosu) — SHP Genel Başkanı Er- dal lnönü, belediye başkanları- mn "haksız yere görevden ahn- masnun ve belediye yasasında yapılacak degişikliklerin bütün partflerio soranu oktuğunu" bil- dirdi. Ankara Anakent Belediyesi'n- ce düzenlenen "Türk Belediye- ciliğinde 60 Yıi" konulu ulusla- rarası sempozyuma katılan lnö- nü, belediyelerin demokratik alışkanlıklann ve demokrasi bi- lincinin yerleşmesine yardımcı olduklanm belirterek, 26 mart yerel seçimleri sonrası belediye- lerde sosyal demokratlann işba- şma gelmesiyle "saglıklı demok- ratik yerel yönetim ve desantra- Uzasyon sürednin başlatıldığı" görüşünü savundu. 1580 sayılı belediye yasasının "uzafı gören yoneticüer tarafın- dan iyi hazırlanmış bir yasa" olarak 60 yıl boyunca dayandı- ğını kaydeden lnönü, gelişme karşısında bu yasanın da değiş- me zamanımn geldiğini, ancak yasa değiştirüirken çevre, Hıfzıs- sıhha ve Büyükşehir Belediye Yasalannın da birlikte ele alın- ması gerektiğini belirtti. tktida- nn yeni yasa konusunda beledi- ye başkanlarının görüşüne baş- vurmamasını da eleştiren SHP lideri, "tktidann halkın seçtigi belediye başkanlanm haksu ye- re görevden aldıgım, bunun hai- ka saygısızlık olduğunu" söyle- di. lnönü, Balıkesir Altmova ve Konya Doğanhisar Belediye Başkanlan'nın tdare Mahkeme- si'nin yürütmeyi durdurma ka- rarına karşın görevlerine iade edilmediğini anunsatarak, "Içiş- leri Bakanı 60 günlük süreyi bekleyecegini söylüyor. Demek ki belediye başkanlanm görev- den almak için başka gerekçeler aranıyor" dedi. Ankara Anakent Belediye Başkanı Murat Karay-alçın da sempoz^mu açış konuşmasın- da, belediyelerin "adem-i merke- ziyetçi bir yapıya kavuşturulması ve yereUeşmeleri gerektiğini" be- lirtti. Iktidann belediyeleri ma- li kıskaca aldığını kaydeden Ka- rayalçın, "Para vermek sözcügü- aü kabul etmiyorum. Kimin pa- rası kime verUiyor. Vergi gelir- leri arttıkça belediyelerin gelir- leri de dogal olarak artar. Kent baikını bir siyasi partiye oy ver- digi için cezalandınnak kimse- nin haddine degildir" diye konuştu. Yarım Kalmış Hesaplar ANKARA — Bir iki gündür kuliste "yarım kal- mış hesaplar'tian söz edilıyor. Örneğin Demirel, DYP grubunda dün "yarım kalmış hesapları" ta- mamlayacağını söylüyordu. Nedır bunlar? "Yarım yamalak demokrasiden gerçek demokrasiye geçişi sağlamak" diye özet- liyordu. "Yarım kalmış işler" faslında gündemin değiş- mez maddeteri yine ağırlıktaydı. Anayasayı değiş- tirerek başkanlık sistemine "resmen" geçebilmesi için DYP'nin Meclis'teki grubuna gereteinim du- yan TÖ'ye dün, son bir kez asıl koşulu iletryordu Demirel: "önce yukarıyı bırak!" Çankaya'daki Türk ise anayasayı değiştirebil- mek için "muhtaç olduğu kudreti", yani DYP'yi, söyleşilerdeki dokundurmaları ya da el kd hare- ketleriyle önemsemediğıni, hatta küçümsediğini gösteriyor. Dalga dalga yansıyan bu davranışları DYP'yi "yarım kalan işjerin tamamlanmasmda" baş sıraya koyduğu TÖ'yü bir an önce yukarıdan indirme ko- nusunda daha bileyliyor Demirel'in yukarıda kalmasına yeşil ışık yaka- cağını kendine özgü istihbarat kaynaklarından öğ- rense TÖ, DYP'nin Türk sıyasal tarihinde oynadı- ğı ve oynayacağı rolleri öve öve bitiremeyeceğini parti kurmay heyeti çok iyi biliyor. Halk desteğini yitiren iktidar ya da kişilerin isti- fe kurumunu harekete geçirdiklerini örnekleyen Thatcher'la birlikte Türk basını dün "kimilerine" dolaylı yoldan demokrasi dersi veriyordu. Çankaya'daki bir Türk, hayli üzgün, hayli yor- gun olmalı ki, ilk gün Thatcher'ın istifa olayıyla faz- la ilgilenememiştı. Sözcüleri büyükelçilerimizden muhterem Kaya Toperi'nin Sabah gazetesinde çı- kan açıklamaları doğruysa, istifa ile birileri âdeta vurgun yemiş gıbiydi. Toperi tarihsel değerdeki 0 açıklamada, "Sayın ingiltere Başbakanı'nın istifa ettiği konusunda 'He- nüz resmi bir haber' yok. Bu nedenle TÖ'nün bu konuda bir yorumu olmayacakttr" diyor. Oysa TÖ'nün sabahtan akşama dogrudan iz- lediği tek TV kanalı CNN. CNN ise Thatcher'ın is- tifasını adım adım, Avam Kamarası'ndaki tartışma- lar dahil nakletti. Yorumlar yaptı. Üstüne üstlük TÖ, CNN'den aldığı bilgilerle gü- nü gününe öylesine çok resmi açıklama yaptı ki Thatcher'la ilgili yorumda 24 saat gecikmesine belki de başka etkenler yol açmıştı. Belki "vefa hisleriyle" bir eskı dosta hemen güle güle deme- yı içine sindirmemışti. Belki sıyasal sonunu Thato her olayında görerek morali bozulmuştu. Ne var ki Akbulut gibi ilk gün kısa, fakat "çok demokratik" bir açıklamayla yetinebilirdi. Belki ak- lına gelmedi, o nedenle söylemedi Başbakan, is- tifayı "İngittere'nin iç politikasını ıkjilendirdiği için" yorumlamayı reddetmişti! Belki de Çankaya'nın önceki gün ve dün önem- sediği daha başka işler vardı. Örneğin, yedınci Cumhurbaşkanı Evren onuruna, Genelkurmay Başkanı Torumtay'ın verdiği dün akşamki yeme- ğe katılmak gibi. Paris'teki özel-resmi büyük meş- veretlerden sonra yurtdışındayken Torumtay'la Ev- ren'in buradaki baş başa konuşmaları... Benzeri kimi "bünyevi geüşmeler"... Çevreden gelen ha- beriere itibar etmediğini söyleyen ve dün geceki yemeğe katılacağı bildirilen TO'yü yakından ilgi- lendirirdi. Dogrudan bilgi ve haber almayı yeğle- diği bir kez daha kanıtlanıyordu. Muhalefet "yarım kalmış hesaplar" üzerinde te- orik çalışmalar yapa dursun, Çankaya'daki Türk, dün bu konuda öncelik alıyofdu. Cumhurbaşkanı'nın Anayasa Mahkemesi'ne atayacağı Sayıştay üyesi için dün üç aday saptan- dı. Seçimi sağlayacak eksık üyeler ANAP'ın çıkar- dıgı rnarifetli yasayia Bütçe Komisyonu'nda belir- lenmişti. Sayıstay'da Anayasa Mahkemesı üyeliği işlemi- ne vakit yitırmeden geçildı. Dün sabahki ilk tur- da 31 oy alan Haşım Kılıç, üç adaydan biri oldu. 1950 doğumluymuş. "Yakında "ilgilendiği konular" açıklanacakmış? Öteki iki adayın saptanmasından sonra TÖ, Anayasa Mahkemesi'ne Sayıştay'dan üyeyi atar. Kuşkusuz, "en uygun olanını" Kimi kaynaklara gö- re bakarsınız dün gece işlemi tamamlar, en geç bugün yarın bitirir. Anayasa Mahkemesi giderek Çankaya'nın ata- dığı kışilerle yeni bir kimliğe kavuşuyor. Zırt pırt yasaları bozan bir kurum, yavaş yavaş Köşk atan- malarıyla yeni bir kimlik kazanryor. Çankaya'daki bir Türk, Anayasa Mahkemesi üzerinde "yarım kalmış hesabı" tamamlamış olgyor.