Catalog

28 EKlM 1990 EKONOMİ YATIRIMCININHAFTALIK REHBER! CUMHURİYET/13 PAZAR1SOTIAR1 ULAGAY Asil Nadir'in Yıldızına NeOldu? Asil Nadir'in ve Polly Peck'in hızlı çokuşunü anlayabilmek için politik komplo teorileri uretmeden once Asil Nadir ve şırketınin hızlı yukseliş yontemlerine bakmak gerekıyor. 1980'li yılların elverişli ortamında ilginç borç pıramitleri oluşturarak hızla buyuyen şirketlerin çökuşu de hızlı olabiliyor. Asil Nadır hakkında Turkıye1 de yazılan ve soytenenlerebaka- rak Sayın Nadir'in uluslararası ûne kavuşmuş bır ışadamı mı, 'yoksa vannı yoğunu anavatan ve yavruvatan (yanı Kıbns) ıçın se- ferberetmış bır mucahrt mı oldu- ğunu kavramak doğrusu kolay değıl, Asil Nadır ı neredeyse, Saddam'dan sonra Ortadoğu polıtıka sahnesının en onemlı oyuncusu olarak gosteren go- mşlenn ne denlı gecerlı olduğu- nu değerlendırecek verılere sa- hıpdegılım Ancak Asil Nadir'in ve Polly Peck'in ıçıne duşluğü durumu açıklayabılmek ıçın bu çok boyutlu polıtık entnkalan faz- la hesaba katmayan bır duşûnce zıncın yurutmenın mumkun ol- dugunu duşunuyorum Bana gore Asil Nadır öncelık- le bır ışadamı ve 198O'lı yıllann kendıne ozgü fırsatiar ortamında bu fırsattarı lyı değeriendırerek hızla yükselmış bır ışadamı Bu nedenle Asil Nadir'in ve Polly Peck ınyıtdızının 1980'lerın bıtı- mınden hemen sonra sonmeye başlaması da belkı bır rastlantı değıl 1980'lerlebırtıktebırdöne- mın de bıtmekte olduğunun ye- nı bır gostergesı 1980'lerve Asil Nadir NeoWu198O'lerde / > Fınansal alanda asın serbest- leşme eğılımı yaygınlaşırken başkalannın parasıyla buyuk ış- ler çevırmek yalnızca "kağıt- lann" kullanıldığı operasyonlar- la buyük paralar kazanmak mo- dahaiınegeldı Daha once berv zen pek gorulmemış borçlanma yöntemlen bulundu, çokgınft ve dolambaçlı borç yapıları oluştu- rularak büyük şırketler ele geçı- nlebıldı Bu donem kendı yıldız- Daha üç a> öncc 2 mılyar sterlin değer biçilen Polly Peck'in çok kısa bır surede sıfır noktasına gelmesi Ingiltere'de yetkilileri düşunduruyor. Poü> Peck örneğinjn tekrarlanmaması için şirketlerin denetiminîn ve değerlendirilmesınin nasıl yapılması gerektiği konusunda yeni tartışmaların gundeme gelmesi bekleniyor. lannı ve yenı zengınlennı yarattı Söz konusu karmaşık fınans operasyonlannı başanyla yuru- tenler bırnkı yıl ıçınde dolar mıl- yarderı oluverdıler Asil Nadir'in hızlı ve saşırtıcı yükselışınde de bu tur fınans operasyonlarında gosterdığı ba- şannın payı sanınm onemlıydı Ozellıkle Sayın Nadır'ın ununun uluslararası alanda yayılmasın- da buyuk rol oynayan Del Mon- te ve Sansuı'nın ele gecırılme- sı operasyonlan 1980'lerde mo- da halıne gelen borçlanma ve borç yapılan oluşturma yontem- len kullanılarak gerçekleştırıl- mıştı Bu karmaşık, zıncırieme borç- lanma yontemlerını lyı kullanan bırşırket kendısındencokdaha buyük şırketlerı ele geçırme ve kontrol etme noktasına gelebılı- yonJu Ancak bu borc pıramıdı aynı zamanda çok nazık bır ya- pıydı Bırtaşınıyenndenoynattı- ğınız zaman ya da bu taşian ye- nnde tutan' ıtıbar" çımentosun- daen ufak bırçozulme gozlendı- R.Maxwell R.Murdocb 1980lerin yıldızlarına ne oluyor? Robert Maxwell Rupert Murdoch, Alan Bond, Mıchael Mıl- ken IvanBoesky 1980'lerdeışdunyasındaadındanençok sözedılenlerden bazıları bunlar Yaptıkları ışleroldukçafarklı, ama hepsının hızlı parlayışında fınansal operasyonlarda gos- terdıklerı'başan'nınroluvar Bu'başan'1980'lennaşınserbest- leşmeortamınınbırurünu Aşırıserbestleşmenınsakıncalarıgı- derek ortaya çıkarken, 1980'lerın pariayan yıldızlarının parlak- lığı da gıderek yok oluyor MılkenveBoeskygıbılerı.başarılarınıyasalarıdaçığneyerek sağladıkları kanıtlanınca, hapsı boyladılar Ingıltere'nın en unlu şırketlerınden Guınness'ın bazı yonetıcılerı de şırketlerının hıs- selennı yasalara aykırı yöntemlerle yukseltmeye çanştıkları ıçın aynı akıbete uğradılar Alan Bond geçenlerde ıflas bayrağını çektı Asil Nadır'ın durumu ortada Basın-yayın ımparatorlukları kurma hevesındekı Maxwell ve Murdoch'undurumtan da hıç parlakdeğıl Asın borclandıkları ıçın guçdurumaduşenMaxwellveMurdochşımdı bazı kuruluş- larını elden cıkararak borçlarını kapatacak kaynağı yaratmaya ve daha kotu bır akıbetten kurtulmaya calışıyorlar 1980'lerın yıldızları ıcın 1990'lar galıba hıc de parlak geçme- yecek 1980'leredamgasınıvuranasırıborçlanmasalgınıbaşta ABD bankaları olmak üzere pek çok bankayı da sarsarken, 1990'larda fınansal sıstemlerde' daha fazla serbestı" yerıne " daha tyı denetım" sloganı egemen olacak galıba ğınde pıramtdın çokmesı tehlıke- sı belınyordu Asil Nadır olayında Polly Peck'in tek yonetıcısı durumun- dakı Sayın Nadır hakkında Ağır Dolandıncılık Masası'nın soruş- tunnaaçması ıtıbar' cımento- sunaılkdarbeyıvurdu Budarbe kendı başına belırleyıcı olmaya- bılırdı Nıtekım soruşturmanın acılmasını ızteyen gunlerde Polly Peck hısselen bırden bıre çok- medı Dönüm noktası Iste tam bu noktadaAsl Nadır Londra Borsası'nın Polly Peck : ın kıymetını bılmedığını ılen sure- rek şırketın hısselennı toplayaca- ğını ve sırketı haika acık bır sırket olmaktan cıkartarak ozelşırket (Ingıltere'dekı teımınolojıde boy- le denıyor) halıne getıreceğını acıkladı Bu acıklama uzenne Polly Peck hısselerı değer kaza- nırken Asil Nadır'ın basanlı bır borçlanma operasyonu daha ya- parak Polly Peck hısselennı top- lamaya yetecek kaynağı yarata- cağı beklentısı doğdu Ne var kı bu beklentı gercekleşmedı Til- sım bozulmus, yeteriı kaynak bu- lunamamış Polly Peck hıssele- nnı lyı bırfiyatla Asil Nadıre sata- caklanm sananlardus kınklığına uğramıştı Sayın Nadır'ın boyle- sıne buyuk bır ıddıa ortaya atıp bunu gercekleştırememesı ıse malı pıyasalardakı ıtıbarına en buyuk darbeyı vurmuştu Bu aşamadan sonra nazık borç ya- pısının ayakta tutulması ve Polly Peck'in eskı günlenne kavuştu- oılmasıartık kolaydeğıldı Ağus- tos ayından bu yana yasanan olaytar da bunun boyle olduğu- nu gösterdı Burada yanıtJanması gereken ıkıönemlısoruvar AğırDoland»- rtcılık Masası neden Asil Nadır hakkında soruşturma açtı9 Ve Asil Nadır, Polly Peck hısselennı toplamak ıçın gereklı parayı ne- den bulamadı? Şeffaflık oimayınca Buyuk olçude tek adam' yön- temıyle yonetridığı anlaşılan Asil Nadır ımparatorluğunun knzden once olduğu gıbı halen de sür- mekte olan en onemlı ozellıkle- nnden bın şeffaflıktan hoşlan- mayan bır tarzda yonetılmesı Dolayısıyla pek çok sorunun ya- nıtıdun olduğu gıbı bugun de bı- lınmıyor Bu da komplo teorılen uretmek ısteyenlerın ışını kolay- lastnyor, gerçeğı öğrenmek ıste- yenlerın ısını zorlaştırıyor Pek cok noktanın karanlıkta kalmasn nın yeğlenmesı ıse Asil Nadır'ın faalıyetlennın kurallara ve yasa- lara uygunluğu hakkındakı cıddı kuşkuların surmesme neden oluyor Ozellıkle halka açık şirketlerin kurallara uymasına ve şeffaflığı- na buyuk onem verılen Ingılter^ de şımdı Polly Peck olayınm sıs- temın yetersızlığını ortaya koydu- ğu yolundakı ıddıalartartısılıyor Daha uç-dört ay once 2 mılyar sterlıne yakın bır değer bıçılen ve butun denetçılerden olumlu ra- por alan bır şırketın bu kadar kı- sa surede neredeyse sıfır nokta- sına gelmesının nasıl mumkun olduğu araştınlıyor "Bu ıste cıd- dı bır anormallık var' goruşun- den yola çıkılarak Polly Peck'in değerlendınlmesınde yapılan hatalardan dersler cıkartılmaya calısılıyor Kurailara falan bosvermenın marıfet halıne getırıidığı hısse senedı fıyatlarının bazı yetkılı kı- sıtenn acayıp beyanlanyla buyuk ınış-çıkışlar yapmasının cezasız kaldığı bır ulkede butun bunlar- dan söz etmek de belkı bıraz acayıp oluyor En ıyısı bız butün bunları unutalım ve Sayın Asil Nadır'ın mucahıtlığıyle uğraşa- lım, oryınal komplo teorılen ure- telım Türk-Iş Uluslararası Çalışma Örgütü'ne başvurdu: "Sözleşme îhlal ediliyor" ANKARA (Cumhuriyel Bu- rosu) — Turk-lş, Uluslararası Çakşma Örgutu'ne (ILO) başvu- rarak, ILO'nun beurledığı tum sorunların hâlâ çozum bekledı- ğım bıldırdı Turk-lş, geçen ay ILO'ya su- nulmak uzere Çahşma ve Sosyal Guvenlık Bakanlığı'na ılettığı raporda, ILO Örgutlenme öz- gurlugu Kornıtesı'nce hazırlanan raporda da belırtıldığı gıbı, 1989*dan bu yana Turk çahşma yaşamını düzenleyen yasalann ve uygulamalann örgutlenme ve toplu pazariık ıie ılgılı 98 sayılı ILO sözleşmesını ıhlal eden ko- nularında beklenen duzeyae olumlu bır değışıkhk sağlanma- dığına dıkkat çekıldı "ILO'nun muşahedesinde belirlenen tum sorunlar hâlâ çozum beklemektedir" denılen Turk-lş raporunda şu saptamalara yer verıldı "En son konfederasyonumuz Şubat 1990 lanbınde, 233 sayılı kanun hukmunde kararnameyı değıştiren 29 Ocak 1990 tanhlı 399 sayılı kanun hukmunde ka- rarnamenın, 98 sa\ılı ILO soz- lcşmesıu ıhlal ettıgınden bahıs- le, ILO nezdinde şutayette bu- lunmuştur. Devlet bunjesınde çahşanlardan bır kısmını her turiu sendıkal haklardan >oksun bırakma>a, gre> ve toplu pa/ar- lık haklannı ortadan kaldırma- >-a yoaelik "sozleşmelı personel istibdamı" adı altında >enı bır çalısanlar statusu oluşturan 399 sajılı kanun hukmunde karar- namenin, 98 sayılı ILO sozleş- mesini açık ıhlal nıtelıgı taşıma- sından oturu konfederasvonu- muz mevcut muşahede raponı- na, 399 sayılı kanun hukmunde kararname konusuoun da eklen- mesınden yanadır." Turk-Iş'ın Mart 1990*03 bır kez daha yasalarda yapılmasını ıstedığı değışıklıklen hukumete vazıh olarak sunduğu kaydedı- len raporda şöyle denıldı "Her ne kadar bu konuda hukumet-işçi-işveren yetkilileri bir araya gelmiş ıseler de ozel- likle 98 sayılı sozleşme hukum- lennı ihlal eden hususiann ıvi- leştınlmesını saglavacak hıçbır cıddı ılerleme ve gelışme kayde- dememıslerdır. Aradan 6 ay geç- mış olmasına karşın, bakanlık yasa değışıklıklen konusunda el- Borsa, Körfez krizini gözlüyor le tutulabüecek bır ıyilestinne- yı ortaya çıkaramamıştır. Çalışanlaruı örgutlenme oz- gurluğu ve toplu pazariık hak- kından vararlanmada aynma ta- bı tutulmasına. sendıkaların her turlu sıyası faaü>etten vasaklan- masına, gre> yasaklannın alabJ- digıne genış tutulmasına, huku- mete grev hakkını ıdarı kararia erteleme vetkısının tanınmasına, ıdarı kararlarla engellenen grev- lenn mecbun tahkım muessese- sine tabı kılınmasına, toplu ış sozleşmesı uyuşmazlıklarının, hakem mtelıgı (asımayan Yuk- sek Hakem Kurulu tarafından çozumunun zorunlu kılınması- na ilişlun tum yasa maddelen geçerlilığını korumaktadır. Konfederasyonumuz, yukan- da ozetlenen bu sonınlan, 98 sa- yılı ILO sozleşmesını açıktan ih- lal eden duzenlemeler nıtelıgin- de gormektedır." Ote yandan Turk-lş, 1990 yıb kamu sözleşmelennm durumu- nu ele almak amacıyla gelecek hafta kamu kesınu toplu sozleş- melennden sorumlu Devlet Ba- kanı Cemıl Çıçek ıle bır araya gelecek Yatırım araçları cephesınde "tatsız tuzsuz" bir hafta yaşandı. Hısse senetleri, doviz, altın ve yatırım fonlarının haftalik verımlerı oldukca "guduk" kaldı. Ekonoraı Senisı — Geçen hafta yatı- rım araçlan cephesınde kayda değer ha- reketler gozlenmedı 9 avLk bılançolara rağmen borsa oldukça durgun bır hafta gecırdı Hısse senetlennın haftalik orta- lama venmı yuzde 0 26 olarak gerçekleş- tı Mark, sterhn ve Isvıçre Frangı yatı- rımcısına zarar ettırırken, dolar ve altın turlerının haftalik venmı yuzde l'ın al- tında kaldı lstanbul Menkul Kıymetler Borsası "tatsız tuzsuz" bır hafta geçırdı Önce- kı hafta sonunu 49 40 puanla kapatan İMKB Endeksı, geçen hafta boyunca 13 puan yukselerek 49 53 puana ulaştı 9 ay- İık bıîançolarm buyuk bır bölumunun açıklanmasına rağmen endeksın yerınde sayması, Körfez krızınm tedırgınlığıne bağlanıvor Hısse senedı yatınmeılannın uzun sure "kâğıtta" kalmak ıstememe- lerı, bılançosu ıyı çıkan şırkalere aat kâ- ğıtların bıle yukselmelerını engellıyor Bunların en ıjı örneklen de geçen >ıla gore gerçek bır kâr patlaması yapan Ar- çelık, Sıfaş, Polylen, T Demırdokum vb hısselerın geçen haftayı zararla kapatmış olmalan Bu arada Batı borsalannda hısse se- nedının fıyatına hıçbır olumlu etkısı ol- ma>an sermaye arttınmı kararlarının ls- tanbul Borsası'nda yarattığı heyecan su- ruyor 9 aylık kârı geçen yıla göre pek fazla bır değışıklık göstermeyen, ancak yatınmcılann sermaye arttınmı bekledığı Deva Holdıng hısselen geçen haftayı Paranın yönü (Miiyar TL) yuzde 15'e yakın prımle tamamladı Geçen haftanın en kayda değer olayı ıse Ereğlı Demır Çelık yonetım kurulu- hun sermave arttınmı kararı almasıydı Yonetım kurulu karan cuma gunku se- ansuı bıtımınden sonra açıklandığı ıçı.ı resıru fiyata etkısı olmadı ve Erdemır haftayı 12 bın 250 lırayla kapattı Ancak sermaye arttırım kararı, akşam geç sa- atlere kadar faalıyetmı surduren avaklı borsada etkısını gösterdı Cuma gunu so- kak borsasında Erdemır'ın fıyatı 13 bın 500-14 bın lırava kadar yukseldı Yaz ay- larında çıkan soylentılere oranla duşuk btr «ermaye arttırımı yapan Erdemır'ın Bu yıl halka açılan ve kısa surede bu- yuk bır ışlem hacmıne ulasan Eczacıba şı llaç'ın 9 aylık bılançosunda, satışla rın \e vergı oncesı kâr rakamınm enflas- vonun oldukça altında artış gosterdığı goze çarpıyor Geçen yılın ılk 9 ayında 53 3 mılyar lıra kâr elde eden şırket bu yılın aynı donemınde 61 1 mılyar lıralık kâr sağladı PEG Profılo'dakı kâr artışı ıse beN'az eşya sektorundekı "parlak jıhn" son ka- nıtı oldu Vestel, Arçelık \eT Demırdo- kum'den sonra Profilo da geçen >ıla oranla kârını 5 kata vakın arttırdı Ge- çen >ıl 12 8 mılyar lıra kâr eden şırket Borsa şırketlerımn ılk 9 avlık karları l Verg» oaas» kâr ŞHurt Peg Profilo lAksa Eczactbaşı Itec TŞışeCam , Pınar Sût Pnıar Et Kanonsan Ercıyas Bıractlık 1989 42 817 82 956 53 329 15 995 3 253j 38 254 13 935 2 207 1991 60 305 149 391 61 133 25 085 2300 1495 26109 Verfl saarası net kJr ŞMut Tetetaş Doğusan Pınar Su TSKB Deva Holduvg Izocam ÇefıK Hala; 33 471 | T Demır Dokum 1989 18 983 1378 1098 16 294 3 670 5 458 4 186 6 875 1990 14 581 704 777 36 248 3896 9608 13 875 27 427 gelecek hattakı fiyat hareketı merakla bekleniyor Haftanın bır dığer onemlı ola>ı da "lot altı" satışların başlamasıydı Bu uv- gulamanın ılk 4 gunu sonunda, ışlem yapma yetkısı bulunan 6 aracı kurum 668 mılyon 444 bın lıralık alış, 582 mıl- von 82 bın lıralık da satış gerçekleştırdı- ler Bu pıyasada 4 gunluk surede 55 bın 709 adet hısse el değıştırdı Hısse senetleri borsada ışlem goren şırketlenn 9 aylık bılançoları açıklanma- ya devam edıyor bu >ılın ılk 9 ayında 60.3 mılyarlık kâr sağladı Geçen hafta açıklanan bılançolara go- re, Kanonsan ve Aksa'nın 9 avlık kârla- rı ıkı katına yalcın artış gösterdı Yaşar Grubu şırketlennden Pınar Et 38 mılyarı aşkın zarardan 1 5 mılyar kâra geçerken, Pınar Sut ve Pınar Su'nun bılançoların da kâr azalması gözlendı Izmır Demır Çelık ıse yılın ılk 9 ayını 5 1 mılyar lıra zararla kapattı Sermaye Pıyasası Kurulu (SPK) Ecza- cıbaşı tlaç ve lotema'nın sermaye arttı- nmı taleplennı onayladı Buna gore Ec- zacıbaşı llaç'ın sermayesı 105 mılyar lı- ra bedelh, 15 mılyar lıra bedelsız olmak uzere 30 mılvardan 150 mılyara çıkartı- lacak 900 mılyon lıra odenmış serma- >esı bulunan Intema da yuzde 100 bedel- lı, yuzde 100 bedelsız sermaye arttınmı- na gıdecek Ote yandan Turkıye Kalkınma Banka- sı, Unye Çimento, Mardin Çimento ve Vakıf Fınansal Kıralama, SPK'dan hal- ka açılma ıznı aldı 1 trılyon lıra oden- mış seımayesı bulunan TKB, 198 mılyar 811 mılyon lıra nomınal değerdekı hıs- sesını, hısse başına 3 bın Iıradan halka satacak Hısselerı halen borsada ışlem goren Mardin Çımento'nun halka açık olmayan 924 mıl>on lıra nomınal değerlı bolumu de satışa sunulacak Mardin Çı- mento'nun her bır hıssesı ıçın 100 bın lı- ralık fiyat belırlendı Unye Çimento hıs- selerı ıse 10 bın Iıradan pıyasaya çıkacak 30 mılyar lıralık odenmış sermayesının yüzde 16'sını halka açmak uzere SPK'dan ızın alan Vakıf Fınansal Kıra- lama'nın bın lıra nomınal değerlı hısse- lerıne ıse 7 bın S00 lıra fıyat bıçıldı SPK, sermaye pıyasasında aracılık fa- alıyetınde bulunmak ısteyen kuruluşlar ıçın ongörulen odenmış sermaye mıkta- rını arttırdı Yuklenım sozleşmesı "undenvritıng" yapma yetkısı de dahıl, bınncı ve ıkıncı el pıyasalarda araabk ız- nı ısteyen kuruluşlar ıçın aranan 5 mıl- yarlık odenmış sermave mıktarı 10 mıl- yara, ıkıncı el pıyasada çalışacak B gru- bu kurumlar ıçın ıstenen 1 mılyarlık odenmış sermave şartı ıse 5 mılyara çı- kartıldı Bu şart 11 Ekım 1990 gununden ıtı- baren geçerlı olan başvurular ıçın u>gu- lanacak Daha once ızın başvurusunda bulunmuş ortakhklar ıse bu duzenleme- den etkılenmevecekler Emısyon Interbank Işlem hacrrn Ort faız % Borsa Endeks (puan) Islem hacmı Mevduat gelışmelerı Toplam mevduat Tasarruf mevduatı Vadelı VarJesız T.carı mevduat Vadelı Vadesız Resmı mevduat Emısyon/mevduat(%) Pazaıtai 14 195 1421 50 20 4950 67 Y*ap 43 889 32 656 27 146 5 511 9456 1649 7 807 1 776 21 8 SalıÇa 13 811 1897 5013 4983 97 ZSeytul 55 258 41 591 34 852 6 739 10 323 2 477 8 024 3 136 24 8 13 590 1044 50 25 4967 65 5ekim 54 222 41667 35 070 6 597 10 010 2504 7506 2 545 24 9 13 533 1568 50 61 4957 58 gorefark (*) 23 54 27 59 29 19 19 71 5 86 5185 386 43 30 14 22 Craa 1329 54 04 4953 53 Haftalik faıkftt) 187 018 063 2 11 3 03 109 -6 46 18 85 0 40 Borsada geçen hafta 26 EKİM 1990 İşJemhacıai: 340 163 mılyon TL (%14 8) Endeks: 4953 (+%0 3) Işien mıktan: 30 919 317 (-%14 1) HISSE SENEDI Akal Tekshl Akbank Akcımento AKsa Aiarko Holdıng Anadolu Cam Aselsan Arcelık Aygaz Bagfaş Bolu Çimento Bnsa Çanakkale Çımento Çeıııt Halat Çımsa Çukurova Elektnk Oemırbank Oenızlı Cam Deva Holdıng Doğusan (BU) Ooktas Eczacıbaşı llaç EcacıCaşı Yatınm Ege BıracıiiK Ege Endustn Ege Gubre Enka Holdıng Ercıyas Bıracılık Ereğh Demır Celık Fenış Holdıng Finarsbank Gentas (BU) Good Year Gorbon Işıl Gubre Fabnkalan Guney Bıracılık Hektaş Ik Ftnan Kıralama Inte-na Izmır Demır Çelık Izocam Kartonsan Kav Kelebek Mobılya Kepez Elektnk Koç Holdıng Koç Yatır m Konya Çımenîo Kordsa Koruma Tarım Köytaş Kutahya Porselen Makına Takım Mard n Çimento Maret Uarmarıs Martı Otei Mensucal Santral Metas Masas Net Holdıng Netbank Okan Tekstıl Otmuksa Otosan Parsan Peg Profilo Petkım Pnar Et Pınar Su Pınar Sut Pınar Un Pımas Polylen Rabak Sabah Yayıncılık Santra' Holdıng Sarkuysan Sıfaş Soksa (BU) Tam Sıgorta Teletaş Tezsan T Dem r Dokum T Dışbank T Garantı Bankası T Is Bankası (A) T Iş Bankası (B) T Iş Bankası (C) Toprak Kağıt T Sıemens T S K B T Şıse Cam T fuborg Tu'unbank Vestel Yap Kredı Bankası Yasas Yursa Işlem mİKtarı (Hıssead) 452 233 979 300 572 652 46 200 65 560 33 275 81850 566 337 8 550 690 900 113 180 193 344 12000 532 460 52 615 1 103 310 27 800 15 500 949 360 56 600 60 498 295 815 1030461 121 175 173 600 392 400 68 325 13 175 3 344 365 7600 28 700 14 300 28 350 14 600 438 020 143 400 107 943 102 900 59 850 183 678 48 498 252 600 53 798 27 600 141 490 530 732 157 055 8900 204 963 125 710 473 200 96 250 431725 490 134 000 77 300 166 350 1 309 425 305 300 752 788 59 900 23 800 55 751 195 400 287 800 215 550 2 685100 247 070 32 000 96 800 2 200 43 098 30 300 129 746 21900 43 750 228 326 93 200 7 900 42 155 138 450 1200 174 715 777 150 484 700 939 224 430 748 600 41453 29 900 144 600 165 962 4 600 89 200 120 740 1 586 976 356 400 459 650 düŞUK fiyat 5400 12 500 4500 22 000 30 000 7000 2900 21500 55 000 15250 15500 4900 4900 6 700 5500 14 750 7500 3500 8 800 6 100 '2 500 63 000 43 000 36 000 9 500 1250 4150 6 200 11 750 6 600 6900 8 500 5 700 8900 1 350 12 250 6600 2100 38 000 1250 10 500 5 100 12 000 9 400 18 500 20 500 18 250 25 000 4200 9100 2 350 17 500 13 250 115 000 2 450 1350 9500 650 2 150 2300 2000 1 300 3150 13 500 75O0 5300 25O0 600 1500 5500 5300 6300 5900 5 400 2 900 45 000 41 500 12 000 10 000 4050 4 550 5 700 8900 6 400 4 500 720 000 40 500 11750 7 500 22 000 4 150 26 500 3 1o0 3 600 7300 6 700 2 250 4500 yuksek fiyat 6 900 13 000 4 700 23 500 31 500 7500 3 300 24 500 59 000 17000 17000 5 500 5 800 7100 5900 15 250 8000 4000 10100 6600 13 000 67 000 48 000 39 000 10 500 1 450 4650 6600 12 500 6600 7 200 9 200 6000 9900 1450 13500 6900 2 250 42 000 1400 11500 5 400 13 000 9900 20 500 22 000 19 000 25 000 4 700 10 000 2500 20 250 14 750 115 000 3 050 1600 10 500 700 2 450 2650 2250 1 350 3650 15 250 7900 5800 2 250 675 1 700 6 300 5300 6 700 6 600 6 100 3000 49 000 43 500 13 750 11 000 4 200 4 900 5 700 9 500 6 700 4 700 720 000 43 500 12 250 7 600 23 000 4 350 28 500 3950 3800 7900 7400 2500 4 800 6 200 13 000 4600 22 500 30 500 72O0 3000 22 000 55 000 15 500 16 500 5 200 5 100 6 800 5 500 15 000 7 700 3600 10100 6600 12 500 66 000 46 000 36 500 9 600 1300 4400 6300 12 250 6600 7000 8 500 5900 8 900 1400 12 750 6600 2 200 39 500 1250 11 000 5200 12 500 9600 18 500 22 000 18 750 25 000 4300 9300 2500 18 250 14 000 115 000 2 800 1350 10 250 700 2 200 2600 2250 1350 3650 14 000 7 700 5500 2 550 650 1 550 5600 5 300 6 500 5 900 5 400 2900 45 000 41500 12 250 10 250 4 150 4 700 5 700 8900 6 600 4 550 720 000 41000 12 000 7600 22 000 4300 26 500 3950 3800 7400 7300 2300 4 500 Deûısım % Hatta ıçınde 14 81 000 1 10 000 000 1 37 3 23 -4 35 1 79 10 34 4 76 196 17 74 000 3 51 000 2 53 11 11 14 77 -4 35 196 313 8 24 135 204 000 3 53 10 00 6 52 000 1 45 9 57 3 51 6 32 3 45 408 5 71 233 128 10 71 2 22 189 Yıl ıçınde 11017 000 93 68 163 47 617 65 29 73 30 23 166 67 511 11 162 71 89 66 30 00 145 78 33 33 16 40 87 50 267 7143 284 03 959 190 70 88 57 1635 85 135 48 433 33 48 57 225 93 215 00 8 89 1 54 18 60 30 27 6 12 345 00 21 74 90 30 45 37 51 72 364 71 43 16 100 91 37 75 1 96 30 41 0 OO I 16 52 9 761 221 74 2 33 ı 54516 35' 208 64 _ 000 1143 4 17 -8 75 7 69 -8 00 13 85 18 18 -4 65 3 45 638 -5 45 12 50 -6 90 10 61 508 253 179 000 400 3 33 3 45 364 2 99 9 23 12 90 3 33 1000 1 19 9 26 16 33 1 19 600 6 56 3 26 149 2 15 58 24 0 00 0 00 000 2 22 2 27 364 — -8 51 220 212 50 15 87 292 71 596 97 10 89 56 45 70 83 27 27 15 79 19 38 5517 47 54 896 118 75 405 20 88 625 400 40 91 19 79 152 38 116 67 129'3 30 77 31 76 447 11 72 92 226 67 45 39 36 64 27 72 39 02 169 70 149 1 11 500 00 264 44 36154 500 114 63 25 55 430 00 31 67 ı 43 57 000 857 5 13 580 000 3 45 -49 83 139 34 28 85 1818 Yatırım fonları ne getirdi? Krtlm Mftüaiı iş Yatırım 1 Is Yatırım 2 l|ş Yatırım 3 İS Yatırım-4 Is Yatınm 6 lnterfon-1 Interfon 2 lnterfon-3 lnterfon-4 Ik'ısat Yat 1 Iktısat Yat 2 Iktısat Dolar Fon Iktısat Mark Fon Iktısat Atıiım Fon Garantı Yatırım 1 Garantı Yatınm 2 Garantı Yatınm 3 Garantı Yatınm-4 Esbank Fon 1 Esbank Fon 2 Esbank Fon 3 YKB Yat Fon YKB Sektor Fon YKB Hısse Fon YKB Kamu Fon YKB Lıkıt Fon YKB Karma Fon YKB Dovız Fon YKB Kapital Fon YKB Aktıf Fon Vakıf Fon 1 Vakıf Fon 2 Vakıf Fon 3 Vakıf Hısse Fon Vawf Dunya Fon Vakıf Fon 6 Dışöank Mavı FOT Dışbank Beyaz Fon Dışbank Pembe Fon Tutunbank Fon Mıtsuı Fon 1 Mıtsuı Fon 2 Fınans Fon-1 Fınans Fon 2 Fınans Fon 3 Fmans Fon 4 Zıraat Fon 1 Zıraat Fon 2 Zıraat Fon 3 Zıraat Forı-4 HaJk Fon 1 Halk Fon 2 Pamuk Fon Pamuk Hısse Emlak Fon 1 Emlak Fon 2 lmpex Fon lmpex Hısse Fon Tobank Fon Sumer Fon Denız Fon Ege Fon Kalkınma Fon Demır Fon Tans Fon Ortak Fon Tu kbank Fon rıtta? fiyatı 41 778 29 296 11 139 _ _ 32 762 27 816 14 442 13 242 28 861 24 392 12148 11 697 10 477 31707 15 189 — — 32 673 10 771 _ 30850 24 608 32 615 24 417 20 830 24 691 12 261 _ _ 24148 64 279 11429 _ — 22110 28 696 — 23 412 87 845 10 870 14 471 12 298 10 570 11435 _ _ 12 548 _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ — Öoctkl kafta fiystı 60 230 40156 15 897 13 651 11 689 45 990 39 623 20 743 18 962 37 864 31 054 14 752 14 906 12 587 46 133 22 322 14 331 12 273 46 938 15 617 11 133 43 792 34 496 59 003 33J17 29 520 33 928 15 518 11 279 8 603 34 435 88 752 16 201 11761 12 059 11 458 30 969 41 060 11 366 33 442 123 336 15 090 20 625 17 689 14 873 11 752 17 803 13408 13 727 12154 17 422 13 972 17 972 12 411 14 582 11284 13 637 10118 12 477 14 061 14 122 12130 12 340 11830 11 754 10 609 10 498 &0Ç6II fcsfts fiyatı 60 593 40157 16 000 13 760 11 770 46 355 39 952 20 914 19 118 38 172 31301 14 871 15 022 12 573 46 508 22 418 14 445 12415 47 337 15 754 If217 44 115 34 761 57 708 34 078 29 753 34 170 15 618 11 361 8 716 34 707 89 433 16 326 11702 12 198 11473 31245 41 434 11 464 33 724 124 237 15 197 20 791 17 834 14 988 11836 17 946 13 536 13 850 12292 17 558 14 073 18 082 12 478 14 672 11376 13 745 10196 12 576 14 172 14 230 12 227 12 445 11917 11858 10 694 10 602 DeğişİM (yuzfei 060 000 065 0 80 069 079 083 0 82 0 82 0 81 0 80 0 81 0 78 -011 0 81 0 43 0 80 1 16 0 85 088 0 75 0 74 077 "-2 19 077 079 0 71 064 0 73 1 31 079 077 077 -0 50 1 15 013 089 0 91 086 084 073 0 71 080 082 077 0 71 0 80 0 95 0 90 1 14 0 78 0 72 0 61 054 0 62 0 82 0 79 077 0 79 0 79 0 76 0 80 085 0 74 088 0 80 099 Döviz-altın ne getırdı? Dotar (T Kale) Dolar (Dövız alış) Dolar (Efk satış) Mark (T Kale) Mark (Dovız altş) Isvıcre Fr (T kate) Sterlin (T Kale) Cumhurıyet Fteşat 24 ayar kulçe 22 ayar öılezık YıHu? (TU) 2320 00 231137 2322 95 1370 00 1364 00 1495 00 3780 00 204 000 240 000 30 500 29 600 Hafta ba*t m.)2760 00 2734 52 2748 22 1842 00 1813 35 2175 00 5450 00 228 000 275 000 33 300 32 800 Hafta SOMI (U.) 2773 00 2764 46 2778 31 1835 00 1820 52 2163 00 5425 00 230 000 275 000 33 400 33 000 Hafta bapıta «ore farkH 0 47 109 109 038 0 40 0 55 046 088 000 0 30 0 61 Borsadan haberler • Tunca Tekstfl 1 kssınıda borsada Turkı- ye'de polyester ureten 4 Fırmanın tek pazar- lamacısı olan ve pı>asamn yuzde 80'ını kont- rol eden jirket, 25 mıl>ar lıralık odenmış ser- mavesının yuzde 1^'ını halka açıyor Tunca Tekstıl hısselen 2 bın Iıradan ışlem görmeye başlayacak Şırketın odenmış sermavesmttP 1991 yüı sonunda >uzde 25 bedellı, yuzde 75 bedelsız olmak uzere 50 mılyar lıraya çıkarıl- ması beklenıyor • Parsan Makıtıe Parçalan A..Ş. serma\e- sını arttırmak v n 9 ka<ımda olağanustu ge- nel kuruJa gıdecek Şırketten yapılan vazılı açıklamada, 12 ırulyar lıra olan odenmış ser- mayesmın 24 mıl>ar lıraya çıkanılacağı belır- tıldı Sermaye artışının yuzde 20"sının fevka- lade ıhtıyatlardan, yuzde 80'ının de \eruden Değerlendırme Fonu'ndan karşılanacagı bıl- dırıldı. Şırketın sermaye arttırım sonucunda ortaklara l'e 1 bedelsız htsse senedı vermesı beklenıyor DüNYA BORSALARINDAN Bankalar ne faiz verıyor? BaHfca Mı Is Bankası Akbank Yapı Kredı Osmanlı Garantı Turkbank Pamukbank Zıraat Emlakbank Tobank Halkbank Şekerbank Sumerbank Vakıfbank Etıbank Iktısat Bankası Denıztank Drşbank Turk Ekonomı B Esbank Tutunbank Vateb 10 10 5 10 10 10 10 10 10 10 10 10 10 10 10 10 10 10 10 10 10 1Ay Vadelı 35 36 36 36 36 39 38 36 36 38 36 37 39 37 38 5 42 39 37 40 37 40 3Ay Vadelı 46 47 47 47 47 50 49 47 47 48 47 47 50 48 485 51 47 47 50 48 50 6*y Vadeti 49 50 50 50 51 53 53 50 47 51 50 50 54 50 515 54 80 50 53 51 53 (%) i 1 Yri Vadcli 56 57 57 57 58 59 59 57 57 58 57 56 58 57 585 60 87 57 59 5 57 61 Petrol "oyun oynuyor"Uluslararası borsalarda geçen hafta Körfez krızıne ılışkın ye- nı haberlere bağlı olarak petrol fıyatları once genledı, sonra yukseldı Körfez krızıne dıplomatık ço- zum arayışlannın artmasıyla sı- cak savaş ıhtımalının azaldığı şolundakı genel kanı nedemyle hafta başından ıtıbaren petrol fıyatlan duşmeye başladı Pazartesı gunu petrolun varüı tanhınde ılk kez bır gunde 5 do- Iardan fazla duşuş yaşayarak, 1 5 aydır ılk kez 30 doların altı- na ındı Petrolun varılı, pazar- tesı gunu 27 dolann altına çekıl- dı Brent petrolunun aralık ayı teslımatının vanlı de pazartesı Londra'da kapanışta 26 75 do- lardan ışlem gördu Irak'ın Kuveyt'ı ışgalınden bır gun öncesındekı 1 ağustos- ta 21 dolar cıvarında seyreden hampetrolun varılı, Körfez krı- zınde gergınlığın artması sonu- cu 10 ekamde, rekor duzeve çı- karak 41.15 dolara fırlamıştı Ancak knze ılışkın belırsızlık- lenn surmesı nedenıyle petrol fi- vatları hafta ortasında yenıden toparlanmaya başladı Suudı Arabıstan yonetımının "Irak'ın Kuveyt'ten koşulsuz olarak ve (amamıvla çekılntesı- ni isıedigı" volundakı haberle- rın ardından, "ABD'nin Kor- fez'e 100 bin askerlik >enı askeri guç gondenlmesını planladığı" ve "Irak'ın da Kuveyt'e askeri birlik yıgmayı surdurduğu" şek- lındekı haberlere bağlı olarak "krızın çozumunde banşçı yoi- lann ükandığı" yolundakı bek- lentıler üzenne petrol Fıyatlan haftanın sonuna doğru yenıden ıvme kazandı ve 35 dolan aştı OPEC'ın, "kış mevsiminin petrole olan talebı onemli olçu- de arttıracağı" yolundakı açık- laması da pıyasalardakı alımla- rı hızlandırdı Ancak New York'ta haftanın kapanışına doğru, krızın çözu- mune üışkın yenı beklentüerın doğması uzenne petrol fıvatla- n bıraz genledı Cuma gunu bır ara 35 40 dolara ulaşan Batı Teksas turu hampetrolun, ara- hk ayı teslımatının varılı de son dakıkalarda gerıleyerek haftayı 33 01 dolarda kapattı Boylece, hafta ıçınde buyuk dalgalanma- lar yaşayan petrol fiyatlan haf- ta ıçınde 78 sent gerılemış oldu Bu arada, hısse senetleri pet- rol fiyatlanndakı gehşmelere bağlı bır seyır ızledı Tokyo Menkul Kıymetler Borsası'nda da hısse senetleri önce yukseldı, sonra genledı. Borsa endeksı Nıkkeı de hafta genelınde toplam 524 15 puan kazanarak 25,005 64 puanda kapandı New York'ta da petrol fiyat- lanndakı artışlann yanı sıra ABD ekonomısınde durgunluk kaygılarına bağlı olarak Dovv Jones endeksı geçen hafta gene- lınde toplam 84 65 puan kaybe- derek 2,436 14 puana genledı. Uluslararası borsalarda geçen hafta, ABD Dolan ve altın fı- yatlan dalgalı bır seyır ızledı Pıyasaları etkıleyecek önem- de haber ve venlenn bulunma- raası nedemyle haftaya kararsız gıren dolar, hafta ıçınde 1 51-1 52 mark sınırlannda dal- galandı Haftaya Tokyo'da 126 25 venden gıren dolar, aynı borsa- da cuma gunu 128 50 yenden kapandı Petrol fiyatlanndakı duşuş, hafta başında altının ons fiya- tının da 370 doların altına düş- mesıne yol açtı Ancak ılerleyen gunlerde to- parlanan altın fiyatlan, cuma gunü bır ara 377 dolara kadar >ukseldı, ancak kapanışa doğ- ru yenıden genledı