Catalog
Publication
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Years
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Our Subscribers Can Login And Read Original Page
I Want To Register And Read The Whole Archive
I Want To Buy The Page
CUMHURlYET/12 EKONOMİ 13 EKİM 1990
DÖVİZ KURLARI 13EKİM19M
Dövızın
Cınsı
1 ABOOolan
IBNımnMartı
1 Anstralya Oobn
1 Avusturya Ş*nt
1 Betaka Frangı
1 Danımarka Kronu
1 Fm Markkası
1 Fransıi Frangı
1 Hollanda Flonnı
1 Isveç Kronu
1 Isvıçre Frangı
100 lölyan U e t
1 Japon Yem
1 Norveç Kronu
1 Sferfn
1 S Arabtstan Rıyalı
Dfivız
AJIŞ
Z72SS3
1733 91
2233 57
254 81
87 17
470 8b
758 45
535 90
159191
483 57
2132 00
23945
2122
463 09
538613
727 57
DÖVE
Satış
2734 00
1797 50
2238 05
255 32
87 35
47179
759 97
536 97
159510
484 54
2136 27
23993
21 26
464 02
5396 92
729 03
Efektt
Atış
2725 80
1792 12
2195 60
254 56
85 69
46614
745 56
535 36
159032
478 73
2129 87
235 38
2101
458 46
5380 74
715 20
Efektıi
Satış ÇAMUZKUR
2742 20
1802 89
2244 76
256 09
87 61
47321
762 25
538 58
1599 89
485 99
2142 68
240 65
2132
465 41
541311
73122
S 1 5210 Alman Mamı
$ 5 0915FrFrangı
$ 1 7139 Hoi.Flonm
S 1 2798 tsv Frangı
% 1139 49hal Uret
% 128 60 Japon Yem
$ 3 7501 S Arab Rıyalı
i 19740 S
JU.TIM 6ÖMÛŞ
Ctımhunyet
Reşat
24 ayar arnn
22 ayar bîtotı
900 tyar|jûmü$
Vakrlbank Atom
Zraat Altını
MBankas 1 Ons i
Alış
229 000
265 000
34 350
30.900
440
191000
190500
386 60
Sat'Ş
233 000
275 000
34 450
34 000
468
193 000
192 000
339 60
TL Intertanıo O1 Fao (%) 5314
SERBEST PİYASADA DÖVİZ
ABO Dolan
Satı Aiman Markı
Isvıçre Frangı
rtollanOa Flonnı
Ingılız Sterlını
Frarsız Frangı
100 Italyan Lıretı
S A Rıyalı
Alış
2745
1805
2140
1590
5450
537
238
720
Satış
2750
1810
2145
1595
5500
542
241
730
Oova Int (S) = 2734
BORSADA İŞLEMLER 12BdM19M
ttban*
tta(H«
Aypz
Botı Omenıo
Broa
Ç«s™ utnyunus
Çtnsa
Ç EM>*
DvndCam
DmHcMng
Dojusan
06KUŞ
E Bas Yalınm
EoraDaşı ilac
Ege BracılıK
Ege Endustn
EgeGutm
Eımt Sıgort:
İ
Enayas toacıl*
EnÜOC
Fenş Mumnyan
SenOslBU)
Goofl-Year
Gortnn Işıi
G i b n F *
GtatyBnalık
bınrOC
bocm
Kartonsaı
K»
KepuEfertr*
KocHottng
KoçYHmn:
Kordsa
KonmtTv
ys
Kûölı»» Poısrtaı
MMntTakm
Hmm Qment>
ttvm
M m m M OB
Metas
NetHoBmg
OtonTtteB
Oknuksa
dosan
PEGPıo«o
PMkın
PrarSut
Pnv Enlrjrt Et
PiaaSu
Pınar Un
PSm*
POlyİBB
Ratak
SabaH Yayroıık
Sartral HoUn«
Sartajysan
Sıfaş
SMsa(BU)
TanSigoria
TOçbaok
Teteaş
Tezsan
TGıranlıe
T İS Bank <B)
)
T 1$ Bant (C)
TocTrt Kijıt
T Semens
TŞıseCam
TSmaıKBank
T.D Oökum
T Tuborç
Tutuntank
Vtsltl
Yasas
Yapı K Bant
Yunsa
Önotase-
asıepsi
5600
12500
4800
1
23000
32000
7600
22000
3250
»000
17500
16500
5600
7000
160000
6700
5900
15500
7600
3800
8700
9900
132»
3*500
65000
37000
10500
1500
2550
4700
74O0
12250
6600
7000
9000
6100
9500
1550
12750
7200
2150
*Z5O0
1500
11750
5590
13500
9900
19250
22500
19750
4500
10250
2550
21000
HflOO
115000
3500
1900
11500
750
2400
2150
32S0
1350
3800
14500
5800
2550
4950
675
1750
5900
6600
5400
6900
3000
52000
43000
1325C
12250
4150
7000
6400
5100
6000
4M0
39000
456000
11750
7600
22000
26600
4400
9200
3200
3800
8000
2250
7400
4550
Bugunky
sn dtş*
5600
12000
4900
22500
31000
•700
22000
3250
62000
17000
16000
5500
BuguPku
en yıJsek
I
6700
5900
15000
7500
3900
8600İ
13500
39000
64O00
36500
10000
1500
4600
7«00
12250
6600
6800
6100
9500
1500
12500
7100
2150
42000
1450
11750
5300
13250
9400
19000
22500
19250
44O0
10250
2450
20000
14000
125000
3700
1800
11250
750
2400
2200
3050
1350
3650
14000
5600
2500
4900
650
1750
6700
5500
6500
2800
52000
42500
13500
4200
6700
5100
4700
38500
11750 ı
7500 I
220001
265»
MOO
9100
3000
3800
7700
22O0
7300
4450
580O
12500
5000
22500
32500
7900
23000
3400
62000
17500
15500
5600
6800
6000
15500
760C
4000
13750
4000
66000
37000
10250
1550
4700
7400
12500
6600
6200
3800
1600
13000
7300
2150
43500
1450
11750
5600
13500
9900
19500
23000
19500
4500
10500
2550
22000
1SOO0
125000
3700
1800
11500
750
2500
2250
3150
1450
3800
14750
6000
2550
5000
675
1900
690»
5500
6600
3000
520O0
43500
13750
«00
7000
5200
4(00
41000
12500
•"800
23500
27500
4550
9300
300C
3800
8100
2300
7400
4550
Bugunku
kapanıs
5800
12500
4950
22500
32000
7900
23000
340)
62000
17500
16250
5600
6700
6000
15500
76O0
4000
8700
13500
40000
66000
37000
10000
1500
4650
7400
12500
6600
6800
6200
9800
1600
13000
7100
2150
43000
1450
11750
5600
13250
9900
19250
23000
19250
4400
10500
2450
22000
14250
125000
3700
1800
11250
750
2500
2200
3050
1450
3650
UOOO
6000
2500
5000
650
1800
6MO
5500
6600
3000
52000
43000
135O0
4200
7000
5200
4700
41000
12500
7600
23500
27500
4550
9200
3000
3800
3000
2300
7400
4550
iştem
rmktan
6500
78800
238572
300
35900
5080
84860
27050
1100
77140
23950
25975
49950
21200
362145
6300
6900
57400
400
21700
194190
71350
24500
20800
28800
6400
1000
725230
48000
7400
300
14586
6600
222332
26300
30000
5600
11950
10800
17800
160190
7700
25100
23990
154850
33200
30000
)7100
154900
58550
201200
800
18230
400
14400
273400
86300
3500
45520
51000
14000
78000
53150
1123800
124O0
75600
5900
200
16450
1000
37750
2400
2200
53900
11400
7400
5400
61000
97200
57500
70
372440
5500
12200
146983
43760
72150
2400
600
38350
99375
174900
57200
En çok söz
yasılanfiy
5800
12250
4950
2SSO0
32000
7900
22000
3400
62000
17250
16500
5600
6700
6000
15250
7500
4000
8700
135O0
40000
65000
36500
10250
1500
4600
7400
12500
6600
6100
9800
1550
13000
7100
2150
43000
1450
11750
5500
13250
9900
19500
22500
19250
4500
10500
2500
21000
14500
125000
3700
1800
11500
750
2500
2200
3100
1400
3700
14250
5800
2500
5000
675
1800
5500
6600
2900
52000
43000
13750
4200
7000
5100
4700
41000
12500
7500
23000
275O0
4550
9200
3000
3800
8000
2300
7400
4500
AgirtıMı
5724
12210
4935
22500
32002
7800
22240
3373
62000
17321
16300
5597
6710
5989
15287
7510
3956
13546
39841
65358
38685
10148
1510
4621
7400
12479
6600
6879
6107
9650
1552
12906
7179
2150
42910
1450
11750
5449
13291
9889
19317
22669
19327
4478
10496
2496
20920
14449
125000
3700
1300
11429
750
2458
2209
3097
1397
3709
14157
5787
2500
4974
667
1786
6820
5500
6625
2900
52000
42945
13727
4200
6877-
5138
4719
40152
12285
7510
23034
27329
4503
9174
3000
3800
7996
2285
7396
4490
*m afttan:. 8J84.8M ...74.7t3.4M.488
YATIRIM FOHLARI 12 EKİM 1990
Ç** Çtfus toti tagûkii
Iş Yatjnm-1
İş Vatmm-2
Iş Vatınm-3
Iş fttınm-4
1$ Yaûnm-6
lnterion-1
interfon-2
lnlefton-3
lmerfon-4
îkttsat Yai 1
Mfcat Yat-2
Iktısat Yat-3
tkDsat ¥at-4
Ikasat Atılım fon
Garant Vatinm-1
Gaıant Yabnm-2
Garantı Vatınm-3
Garantı Yatnm-4
EsbankFon-1
EsbankFon-2
EsbankFon-3
YKBYaî Fonu
YKBSeMorron
YKB Hısse Fon
YKB Kamu Fon
YKBUKıt Fon
YKBKarmaFon
YKBOövızFon
YKB Kapital F
YKBAMıf F
Vakıf Fon-1
Vakrf Fon-2
Vakıf Fon-3
VUofHisse
VS*rf Dünya Fon
\MorRMv6
ftşbank Mavı Fon
OsbankBeyaz
Dşbank Pembe
TStûnfbn
Utsu Fon-1
MKuFon-2
Rnans Fon-1
Fmans Fon-2
Rnans Fon-3
Rnsns Fon-4
Ziaal Fon-1
ZJraat Fon-2
Ziraat Başak Fon
anatForH
Hafc Fon-1
H * Fon-2
Pamuk Fon
Pamuk Hısse
Emhk Fon-1
Ernbk Fon-2
lmpex Fon-1
Impeı Hısse
Tdbank Fon
Sûfner Fon
Dertz Fon
Ege Fon
Katonma Fon-1
Demir Fon
TarisFon
OrtakFon
TûrKbank Fon
14.0359
091059
170190
04.06S0
190957
141287
2702.89
0708^9
1&0957
1002 B9
08.02^9
28.02.89
111289
221057
10.0389
120230
30 0530
16.1157
311089
110790
021157
07H35S
07O3B8
070388
070358
070358
020159
H0630
190630
09.0558
240459
181059
22 0330
26.0330
140690
28.0658
100459
28.0690
040758
150758
20.1059
2aO389
200759
181289
200390
091059
14.0230
1402S0
20.06.90
011159
080130
020130
280630
220130
180790
020230
04.0530
280330
12 0230
160430
04.0530
08.05.90
070530
110630
270830
cao9so
10800
20000
10000
10.000
iaooo
10661
9360
9359
11200
9764
9506
9596
9590
10X00
9976
9731
10.437
9336
10319
10.000
10.000
10.477
9785
9713
9795
9693
9828
9294
10.000
9542
10000
4a279
10444
9994
9874
10.000
10057
20558
10011
11021
40000
10000
9S46
9356
10428
9958
10100
10000
10.000
10.000
11397
10357
10724
10459
10.000
10.000
10.086
9362
1OO00
10405
10808
10000
10000
10006
10000
10000
10000
59570
39546
15509
13542
11642
45572
39 248
20547
16782
37518
30790
14603
14758
12539
45703
22056
14 273
12161
46484
16464
11030
43591
34195
57849
33522
29256
33654
15.376
11184
a43i
34126
87S81
16.082
11743
12035
11401
30788
40762
11286
33124
122431
14369
20438
17523
14 744
11587
17840
13296
13590
11998
17287
13565
17539
12326
14 479
11181
13516
10122
12368
13937
11998
12020
12 200
11733
11.636
10513
10442
59326
39551
15791
13552
11642
45524
39295
20572
18505
37561
30824
14622
14775
12551
45.758
22109
14300
12194
46539
15496
11.041
41470
34 232
33559
29289
33741
15389
11200
8505
34164
16080
11769
11319
11418
30502
40790
11294
33163
122565
14384
20461
17544
14760
11707
17560
13326
11608
12018
17322
13594
17555
12338
14498
11196
13531
10126
12382
13952
14014
12033
12 222
11745
11551
10526
10456
009
001
-0.11
007
0.00
011
012
012
012
011
011
013
012
010
012
024
019
027
012
021
010
018
011
136
011
011
026
0.08
014
088
011
011
011
022
-036
015
005
007
007
012
0.11
010
011
012
011
017
011
023
013
017
O20
Q21
009
0.10
013
013
011
004
011
011
011
011
018
010
013
012
013
Kıırmavlarıııbütçe kavgasıKendilerine ayrılan yatırım ödenekJerinin yetersizliği nedeniyle önce
Devlet Bakanı Çelebi'ye sitem eden bakanlar, Devlet Bakanı Taner'in
"Yatırımları ve bütçeyi küçülterek enflasyon hedefini yüzde 45'ten 40'a
indirelim" önerisi üzerine, Çelebi ile birlikte Taner'e cephe aldılar.
BtLAL ÇETİN"
ANKARA — Yuksek Planla-
ma Kurulu'nun (YPK) 1991 yıh
program ve bütçesi ile ilgili top-
İantılan oldukçarenkJive tartış-
malı başladı. E)evlet Bakanı Gii-
neş Taner'in yatınmlan daha da
kısarak enflasyonu düşttrme
önerisi bazı bakanlann tepkisi-
ne yol açtı. Başbakan Vıldınm
Akbulut'un da konuyu kendine
özgü uslubuyla özetlerken "Ar-
kadaşlar, şimdi biz yeterli yatı-
runı yspmazsak ne olur? Bıiyn-
yemeyiz. Buyuyemezsek işsizük
artar, seçim kazanamayu" de-
diği öğrenildi. Devlet Planlama
Teşkilatı Musteşan Ali Tigrel
yıllık ortalama fıyat artış hede-
fi tartışılırken Hazine ve Dış Ti-
caret Musteşan Namık Kemal
Kılıç'ı "deflatorun ne anlama
geldifini bilmemek"le suçladı.
'Milli gelir deflatöm' milli ge-
lir hesabına giren tüm mal vle
hizmetlerdeki yıllık ortalama fı-
yat artışını ifade ediyor.
Bütçe ve kamu açıklannın bü-
yiık boyutlara ulaşması ve kay-
nak yetersızliğı YPK uyesi ba-
kanlan birbirine dOşUrda. Baş-
bakan Yıldınm Akbulut ise se-
çim endişesine kapıldı. YPK'nın
önceki gün başlayan toplantıla-
nnda, bütçeden istedikleri yatı-
nm ödeneklerının dörtte birini
dahi guçlukle alabilen yatınm-
cı kuruluşlann bağlı olduğu ba-
kanlar biraz daha ek para kopa-
rabilmenin gavreti içindeydiler.
Program ve bütçeyle ilgili ola-
rak DPT Müsteşan Tigrel ve Ba-
kan Işın Çelebi'nin sunuşların-
dan hemen sonra Hazine Müs-
teşar Yardıması Mahfi EğUmez
ile Merkez Bankası Başkan Yar-
dımcısı Ercan Knmcu'nun dışa-
n çıktıklan, hemen ardından da
Etevlet Bakanı Güneş Taner'in
gittiği gözlendi. Kısa bir süre
sonra Taner, bilgisayardan alm-
mış bir tablo ile salona döndu.
Daha sonra bu tabloyu Çelebi-
ye de veren Taner, fiyat deflatör-
lennin düşurülmesi suretiyle
hem bütçe ve kamu açığnun da-
raltılabileceğim hem de bütçe ve
yatınm büyukluklerinin bir
miktar aşağı çekilebileceğini an-
lattı. Taner'in aynca bu yapüır-
ken yatınmlarda ve bütçede re-
el bir kuçulme olmayacağını da
söylediği ifade edildi.
Ancak bütçe taslağında 14,2
olarak öngörülen yatınm odene-
ğini 12 trilyon lira düzeyine in-
diren bu öneri yatınmcı bakan-
lann tepkisiyle karşılaştı. Öde-
nek yetersizliğmden yakınan ya-
tınmcı bakanlar bu girişimi el-
lerindekinin de geri alınacağı bi-
çiminde yonımladılar. Oneri,
Devlet Bakam Çelebi ve bazı
DPT yöneticilerince "alternatif
program" girişimi olarak değer-
lendirildi. Aynca Hazine ve
Merkez Bankası'na karşı da bir
"kırgmhk" oluştu. Çelebi, Ta-
ner'den aldığı enflasyon hedefi-
nin milli gelir deflatörü bazın-
da yüzde 40'a çekilmesine ilişkin
öneri tabloyu DPT İktisadi
Planlama Başkanı Faik Öztrak'a
vererek "Bunu hemen bizim
program modeline koyun ve çı-
kan sonuçlan en kısa zamanda
bana getirin. Ne sonuç çıktığını
herkes gorsun" dediğı duyuldu.
Bu gelişmenin, Çelebi'nin
Guneş Taner ve Ruşdü Saracoğ-
lu ile zaten soğuk olan ilişkile-
rini daha da gerginleştirmesı
bekleniyor.
Bu arada yüzde 45 olarak ön-
görulen 1991 yılı enflasyon he-
defi konusunda Hazine Muste-
şan Namık Kemal Kılıç'ın da
bazı eleştiriler getirdiği ve raka-
mın yüzde 40'ın altına bile indi-
rilmesi gerektiğini ifade ettiği
gözlendi. DPT Müsteşan Ali
Tigrel, Kılıç'a sert çıkarak "Na-
mık Bey, sİ2 deflatorun ne oldu-
gunu bilmiyorsunuz berhalde.
ısterseniz anlatayım" dedi.
Yatırımlar konuşulurken söz
alan Merkez Bankası Başkanı
Ruşdü Saracogla, enflasyonun
duşurulmesine önem verihnesı
gerektiğini kaydederek "Önıegin
öngorülen toplam kamu yatın-
mı tutan 43.6 trilyon lira. Enf-
lasyon hedefi de 45. Bu dunım-
da enflasyon 1 pnan artarsa re-
eJde vatınmlar 436 milyar Ura
diişecektir. Halbuki enflasyon
bir puan aşağı inse rakam hiç
degişmese bile reel olarak 496
milyar liralık daha fazia ya&nm
gerçekleştirilmiş olur" dedi.
Toplantımn öğleden önceki
bölumunde tartışmalara müda-
hale etmeyen ve konuşmayan
Başbakan Yıldırun Akbulut öğ-
leden sonraki oturumda ıse ya-
tırımlar konusuna eğildi. Akbu-
lut'un zaman zaman, "Arkadaş-
Kamuda en az yüzde 50 kısmtıANKARA (Cumhuriyet Burosu) —
Butçe, odemeler dengesi ve diğer makro
hedefleri dün göruşen Yuksek Planlama
Kurulu, bugun de kuruluşlar bazında ka-
mu yatınm programını göruşmeye devam
ediyor. Kamu kuruluşlannın ıstediklen ya-
tınm ödeneklerinın yüzde SCCsini dahi ala-
madıklan görüldü. Sağlık sektöru içın is-
tenen odeneğin sadece yuzde 30'una ızin
verildi.
Programa göre 1991 yılında 43.6 trilyo-
nu kamu sektöru yatırımı olmak uzere
toplam 96.1 trilyon üra tutannda sabit ser-
maye yatınmı yapılacak. Bu yıl yüzde 8.2
oranında reel artış göstermesi beklenen sa-
bit sermaye yatırımlannın 1991 yılında da
yüzde 6.8 oranında arttınlması hedeflen-
di. Kamu yatınmlan da bu yıl reel olarak
yuzde 7.7, 199Pde de yuzde 6.4 oranında
artacak.
YPK önceki gun tarım sektöru yatınm
odeneklerini göruşerek kabul etti. Buna
göre genel ve katma butçeli idarelerle
KlT'lerden gelen 10 trilyon 721 milyar li-
ralık yatınm ödeneği talebinin yüzde 35'i
yerinde görülerek kumluşlara 3 trilyon
797 milyar lira kaynak aynldı. YPK dun
de enerji, madencilik, ulaştırma-
haberleşme, turizm, eğitim, kultür, sağhk,
konut ve genel idare yatırımlarını göruş-
tü.
DPTnin hazırladığı program taslağma
göre bu sektörlere ayrılan yatınm tutar-
lan da'şöyle:
Madencilik: 2 trilyon 469.9 milyar li-
ralık yatırım teklifinin 1 trilyon 461 mil-
DFFye göre
ücret arüşıANKARA (Cumhuriyet Bu-
rosn) — Devlet Planlama Teşkı-
laü (DPT) tarafmdan hazırlanan
bir rapora göre ortalama işçi uc-
retleri 1990'da kamu kesiminde
yüzde 130, özel kesimde yüzde
115, 1991'de de kamu kesiminde
yüzde 110, özel kesimde yuzde
82 oranında artış gösterecek.
Turk-lş Genel Teşkilatlandırma
Sekreteri Mehmet Bamyacı is
DPT raporunun, gerçeğı gizle-
meye yetmeyeceğini belirtti.
DPT tarafmdan hazırlanan
bir raporda, kamu kesiminde
1990 yılındaki ortalama ücret
artışının yüzde 135 oranında ol-
duğunun ortaya çıktığı behrtile-
rek yıllık genel fiyat artışının
yüzde 54 olarak gerçekleşeceği-
nin kabul edılmesı halinde, ka-
mu kesimı işçi ücretlerinde 1990
yılında yüzde 52.6 gibi önemli
ölçüde reel artış beklendiği ifa-
de edildi. özel sektörde de 1990
yılında ücretlerde yüzde 115'lik
bir artış olduğu kaydedilen DPT
raporunda, 1990 yıhnın 4 ayın-
da yapılacak sözleşmelerin bu
sonucu bir miktar değiştirebile-
ceği savunuldu. DPT raporuna
göre 1991'de kamu kesiminde
1990 düzeyine ulaşabilmek için
yüzde 50'lık bir artıştan sonra
birinci ve ikinci altı ay için yüz-
de 25'er oranında ücret artış eği-
limi sürecek. Bu varsayım uya-
nnca, 1991 yılında ortaya çıka-
cak ortalama ücret artışı yüzde
110 dolaylarında olacak. Özel
sektörde de bu oran yuzde 82'yi
bulacak.
Türk-lş Genel Teşkilatlandır-
ma Sekreteri Mehmet Bamyacı,
milli gelirden 1979 yılında yuz-
de 32.8 pay olan çalışanlann, ya-
şanılan dönemin ve yürutulen
politikalar sonucunda 1988'de
yüzde 14 pay alır duruma duşü-
ruldüğünü belirterek DPT rapo-
runa ilişkin eleştirilerini şöyle dı-
le getirdi:
"1989 yılında, >ogunlaşan iş-
çi hareketinin de etkisiyle, calı-
şanlann gelir dağılımındaki pa-
yuun yuzde 14.8'e çıktıgı tahmin
edilmektedir. Eğer 1989 >ılında-
ki bu nispi artış Gelir dağilımı-
m çalışanlar lehine duzelttik'
yaklaşımının temel ekseni yapı-
lırsa bir yıl için doğrudur. An-
cak bu sonuç, çalışanlann son
10 yıllık kavbını gizlemez."
MESS'ten 'Ukeler'
DENİZ TOPALOĞLU
TÎSK'in işçi eylemlerini önle-
me önlemlerini, MESS toplu-
sözleşme ilkelerine dönuştürme
çabasında. MESS'in toplusöz-
leşme taslağında işçi sendikala-
nndan işçi eylemlerini önleme
leri, üyelerini cezalandırmalan
isteniyor.
Metal Işverenleri Sendikası1
nın, (MESS) Otomobil-lş,
Çelik-îş, Özdemir-lş ve Turk
Metal sendikalanyla sürdurdu-
ğu toplusozleşme görüşmeleri
uyuşmazlıkla sonuçlanırken ver-
diği teklifte, akçelı hukümlere
yer vermezken "işveren re ^çi-
lerin görev ve yükumlülükleri"
ile "sendikanın görev ve
sorumluluklan" konularında
öneriler getirdi.
MESS, görüşmelerin uyuş-
mazlıkla sonuçlanmasından bir
gün önce, 27 Eylül günu verdıği
karşı teklifinde 'sendikanın gö-
rev ve sorumluluklan'nı şu şekil-
de lanımladı: "Sendika, uyele-
rinin yasa dışı grev veya ejlem
yapmalarını, uretim ve verim
duşurmelerini, üyelerinin yasa-
larda ve bu sözleşmede var olan
haklannı kullanırken veya yü-
knmluluklerini yerine getirirken
kötu niyetlerle hareket etmeJeri-
ni teşvik etmez veya bu gibi ha-
reketleri desteklemez. Bilakis,
bu gibi hareketleri onlemek için
ner türiü gayreti sarf eder.
Sendika bu hükme aykın ha-
reket eden temsilci veya üyeleri-
ni derhal ikaz edip hareketleri-
ne son vermelerini kendilerine
ihtar eder, ihtann yapıldığı 24
saat içinde yazılı olarak işvere-
ne bildirir. Bu ihtara u>mayan
temsilci veya uyeierini ihraç ta-
lebiyle haysiyet divanına sevk'
eder."
Başbakan Yıldınm Akbulut, "Yeterli yatınm yapmazsak ne olur?
Büyüyemeyiz. Buyuyemezsek, işsizlik artar, seçim kazanamayız" dedi.
DPT Müsteşan Ali Tigrel, Hazine Müsteşan Namık Kemal Kılıç'ı
"deflatorun ne anlama geldiğini bilmemek"le suçladı.
lar, şimdi biz yeterli yaünmı ya-
pamazsak ne olur? Bayume du-
rur. Buyûyemeyiz. Biiyiivemez-
sek, işsizlik artar, seçim kaza-
nama>ız" dıye konuştuğu öğre-
nildi.
YPK toplantısında verilen üç
saatlik arada ise bazı bakanla-
nn bütçe ve yatınm ödenekleri
konusunda kendi aralannda ku-
lis yürüttükleri gözlendi. Bütçe-
de öngörulen kamu yatınmı
ödeneğinin küçültülmesiyle ilgili
olarak Güneş Taner'in getirdiği
öneriyi değerlendiren iki baka-
nın, Güneş Taner ve Rüşdü Sa-
racoğlu'nu "ekonomiyi yeniden
stagflasyon ortamına sokmaya"
çalışmakla suçladıklan öğrenil-
di. Söz konusu bakanlardan bi-
ri daha da ileri giderek "Bunlar
belki farkında degiUer, ama bu
soyledDüerinin sonucu ANAP'ı
çökertmeye çataşmakür' diye ko-
nuştu.
Bu arada Devlet Bakam Gü-
neş Taner ise makroekonomik
büyüklüklerle ilgili olarak her-
hangi alternatif bir program
önerisi gündeme getirmesinin
söz konusu olmadığını söyledi.
Taner, sadece 103,9 trilyon lira-
lık bütçenin biraz küçültülmesi
ve yüzde 45'lik deflatör hedefı-
nin de 40 civanna indirilip indi-
rilemeyeceğinin araştınlmasını
önerdiğım kaydetti.
Güneş Taner'in Işm Çelebi'ye
verdiğı tablonun ise YPK'da gf
rüşülen bütçe rakamlarırun yüi.
de 45'lik deflatöre göre analizi-
ni ve reel büyume oranlanm
içerdiği herhangi bir alternatif
öneri getirmediği görüldü.
Sendikaya
'papatya'
yar lirası karşılandı.
Eaerji: 12 trilyon 726,5 milyar liralık
teküfin 8 trilyon 10 milyar lirası için öde-
nek aynldı.
Ulaştırma-haberleşnae: 25 trilyon
248.2 milyar liralık ödenek talebine karşı
13.9 trilyon lira ödenek verildi.
T u r i z n : 1 trilyon 632.1 milyar liralık
ödenek talebi geldi, bunun 757.7 milyar
lirası karşılandı.
EgitİBi: 5 trilyon 91.4 milyar liralık öde-
nek talebine karşın programa 1 trilyon
538.9 milyar liralık ödenek kondu.
Saghk: Bakanlık ve ilgili kuruluşlann 12
trilyon 477 mılyar liralık ödenek talebinin
sadece 4 trilyon 226.2 milyar lirası prog-
rama kondu.
Profiterolleriyle unluBe>oğluînciPastanesi'n-
d e ç a
, l ş a n l o
ı e > i s
Sendikası'na u>e 16 işçi dun
sabahtan itibaren gre>e başladı. Toleyis yoneticileri iş>erinde yeni orgutlendiklerini, işverenin
sendikalaşmayı kabul etmeverek toplusozleşme goruşmelerinde uzlaşmaz bir tavır gosterdiği-
ni belirttiler. Işçiler de kendileri için ucret artışından daha çok sendikalaşmanın ve işverenin
sendikayı kabul etmesinin onemli olduğunu soylediler. Ortalama ucretin 350 bin lira olduğu
iş\erinde Tolevis birinci >ıl
r
o200 ikinci vıl
r
o5O ucret artışı teklif etmiş, işverenin herhangi
bir oneri getirmejişi uzerine (oplusozleşme goruşmeleri, uvuşmazlıkla sonuçlanmıştı. İşvere-
nin sendikanın gre\ karannın ardından lokavt kararı aldığı bildirildi. Öte yandan 500 dola-
\ında işçinin çalıştığı The Marmara İstanbul Oteli'nde 65 işçinin işten çıkartıldığı bildirildi.
Iş>eren > etkilileri çıkartmalara gerekçe olarak, Korfez krizinin turizm sektöru uzerindeki olum-
suz etkileri ve onumuzdeki donemde 5 yıldızlı otellerin artmasının rekabeti arttıracağını gos-
terdiler. The Marmara işçileri işten çıkartılanlann sayısının 180'e çıkacağını savundular.
tepkisi
ANKARA (Cumhuriyet Btt-
rosu) — Türk Kadınını Güçlen-
dirme ve Tamtma Vakfı Başka-
nı Semra özal'ın yönetim kuru-
lu başkanhğmı yaptığı Medplast
işyerinde çalışan işçiler, sendi-
kaya girdikleri gerekçesiyle dün
fabrikaya alınmadı. Petrol-lş
Sendikası Ankara Şubesi yöne-
ticileri, Medplast işyerindeki iş-
çilerin sendika Uyesi olduklan
için işlerüıe son verildiğini bil-
dirdiler.
Sağük Vakfi, Kızılay UeTÛrk
Kadınını Guçlendirme ve Tamt-
ma Vakfı tarafmdan yaptınlan
ve o dönemin başbakam olan
Turgut Özal tarafmdan açılan
Medplast işyerinde çalışan işçi-
ler, Petrol-lş Sendikası'na ttye
olmaya başladılar. Petrol-tş
Sendikası yetkilileri önce işye-
rinden üç işçinin atıldığmı, da-
ha sonra diğer işçilere sendika-
dan ayrılmadıkları takdirde
90'na yakın işçinin tümünün iş-
ten çıkanlacağımn işveren tara-
fmdan ifade edildiğini bildirdi-
ler. tşveren, dün fabrikanuı ka-
pandığını açıklayarak, tüm işçi-
leri işyeri dışına çıkardı.
Fabrika Muhasebe Mudürü
Yakup Özcan ıse kimseyi işter
çıkarmadıklannı, ancak birer
hafta ucretli izinli saydıklarını
ileri sürdu. özcan, gazetecilerin
"tşçiler bir hafta sonra ise bas-
latilacak mı?" sorusuna, "Hiç-
bir garantisi yok" yanıtını ver-
di.
Petrol-lş Sendikası yetkilile-
ri, işçilerin işten çıkanlmasının
tek nedenlnin sendikalaşma ol-
duğunu dile getirdiler.
Öte yandan, Izmit'in Köse-
köy bolgesinde kurulu Çelik-
kort fabrikasmda çalışan işçiler,
işverenin işçi çıkartmasmı pro-
testo için toplu vizıte eylemine
başladılar. 160 bin işçinin çalış-
tığı işyerinde işçiler, geçen yıl
Turk Metal Sendikası'ndan is-
tifa ederek Çehk-lş'e geçmişler-
di.
Çelik-lş Kocaeli Şubesi yet-
kilileri şubat aymdan bu yana
işten çıkanlanlann 21'e ulaştı-
ğım belirttüer. Çelik-lş'in top-
lusozleşme yetkisi istemi Koca-
eli 1. Iş Mahkemesi'nde bulunu-
yor.
Şümerbank 188 mağazayı devrediyor
Özelleştirmeye ek olarak 122yeni bayilik verecek olan Sümerbank, cirosunu % 30 arttıracak
ANKARA (ANKA) — Sümerbank
188 mağazasını ozel sektore devrediyor,
122 özel girişımciye de Sumerbank, ba-
yiliği venyor. Sümerbank'm devir ve ye-
ni bayilıkler yoluyla cirosunu ve ureti-
mini yüzde 30 arttıracağı, 108 milyar
liralık stok yukunden kurtulacağı bil-
dirildi.
Sumerbank Yönetim Kurulu Başka-
nı ve Hazine ve Dış Ticaret Musteşar
Yardımcısı tbrahim Çakır. bir basın
toplantısı düzenleyerek Sumerbank
mağazalanrun ozel sektore devredilme-
si ve yeni bayilikler verilmesiyle ilgili
olarak bir suredır yürutulen çalışmalar
hakkında bılgı verdi. Basın toplantısuı-
da Sumerbank Yönetim Kurulu Baş-
kanlığı görev inden, Hazine ve Dış Tı-
caret Musteşarlığı'ndaki işinin yoğun-
Iuğu ve her iki işı arasında menfaat ça-
tışması yaratmamak için bir sure son-
ra istifa edeceğini açıklayan Ibrahım
Çakır, "İstifa karanmı onumuzdeki
gunlerde sizlere bildireceğinı" dedi.
Ibrahim Çakır, daha once mevcut
mağazalannı devredeceğini ve yeni ba-
yilikler verileceğini açıklayan Sumer-
bank'a 668'i mevcut bayilikleri devral-
mak, 574'u ise yeni bayilikler açmak
uzere toplam 1242 başvunı yapıldığını
bunlardan mevcut mağazaları devral-
mak isteyenlerden 316'sının, yeni bayi-
lik almak isteyenlerden de 172'sinin uy-
gun gorulduğunu soyledi. Sumerbank1
ın bu başvurular karşısında 188 mev-
cut mağazasını yeterli görulenlere dev-
retmeyi ve 122 yeni bayilik verilmesini
uygun bulduğunu behrten Çakır, yeterli
görulen 172 başvurudan yeni bayilik-
ler verilecek 122 kışı ve firmanın belir-
lendiğini, bu kişi ve firmalarla 15 ekım
pazartesi gununden itibaren sozleşme
imzalanacağını açıkladı.
Mevcut mağazaları devralmak iste-
yenlerden aynı mağaza için başvuru ya-
pıp yeterli görülenler arasında yeni bir
pazarlık yapılacağını kaydeden Ibrahim
Çakır, devir sozleşmelennın de bu pa-
zarlıklardan sonra gerçekleştırıleceğini
kaydetti.
Çakır'ın verdiği bilgiye gore devredi-
lecek mevcut mağazalar için 1990 yıhn-
da 418 milyarlık bir satış cirosu hedef-
lenmış ıken mağazaları devralmak is-
teyenler 1990 yılı fiyatlarıyla toplam
544 milyar liralık ciro yapma>ı taahhut
ettiler. Yeni bayılerin ıse yine 1990 yılı
fiyatlanyla yılda toplam 196 milyar 700
milyon lira cıro yapmaiarı hedeflendi.
Devir ve yeni bayilikler yoluyla Sumer-
bank'ın 1990 yılı için hedeflediği 1 tril-
yon hralık cıroya 323 milyar liralık ye-
ni bir ciro eklediğini vurgulayan Çakır,
"Hedeflenen yıllık ciro>a gore yuzde 30
olan bu artış, aynı şekilde Sumerbank-
ın ûretimini de arttıracaktır. Sümer-
bank böylece sabit kıjmetlerini hiç art-
tırmadan daha fazla işçi çalıştırmadan
daha çok, daha kaliteli ve daha ucuz
uretim yapabilecektir" dedi.
Devir ve yeni bayilik verilmesi yoluy-
la Sumerbank'ın 108 milyar liralık bir
stok külfetinden kurtulacağını açıkla-
yan Çakır, devredilen mağazalardan
demirbaş, döşeme ve isim haklarına
karşılık olarak 35 milyar lira, bu ma-
ğazalardan bu yılın fiyatlarıyla 14 mil-
yar hra da kira geliri elde edileceğini
bildırdi.
Ibrahim Çakır, Sumerbank'ın top-
lam cirosunun yuzde 50'sini yapan ilk
50 mağazadan 31'inin özel sektore dev-
redilecek mağazalann içinde olduğunu
belirtti.
İbrahım Çakır, devir ve yeni bayilik-
ler verilmesiyle ilgili projenin açıklan-
masından sonra kamuoyunda "buna
yasal olanak >ok" şeklinde tartışmalar
çıktığını, ancak Yuksek Planlama Ku-
rulu'nun 29 Evlul 1990 günu aldığı bir
kararla konuya hukuki açıklık getiril-
diğını söyledi. Çakır, YPK'nın özelleş-
tirme kanunu ile 231 sayılı kanun hük-
munde kararname kapsamındaki kuru-
luşlara, satış da dahil atıl varlıklar uze-
rinde her turlu değerlendirme yapma
yetkisi verdiğini, bu yetkiden sonra Su-
merbank Yönetim Kurulu'nun arsalar
ve binalar da dahil atıl tüm varhkları-
nı değerlendırebilme olanağı elde etti-
ğim kaydetti.
Ibrahim Çakır, bu projenin yürürlü-
ğe girmesiyle Sumerbank'ın "çok da-
ha ticari bir yapıya" kavuştuğunu ifa-
de ederek Sumerbank'ın bundan son-
raki hedefinin tum mağazalan devret-
mek ve fabrikalan özelleştirmek oldu-
ğunu söyledi. Ibrahim Çakır, "Kalan
mağazalann devri için ilk aşamada bu-
gunku uygulamanın sonuçlannın gö-
nilmesi gerekir. Yeni bayilikler için ta-
lepler ise Sumerbank yönetimince her
zaman degerlendirilecektir" şeklinde
konuştu.