Catalog
Publication
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Years
- 2025
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Our Subscribers Can Login And Read Original Page
I Want To Register And Read The Whole Archive
I Want To Buy The Page
4 OCAK 1990 KÜLTÜR-SANAT
^989 YILINDA TÜRKİYE'DEEDEBİYATABÎRBAKÎS
CUMHURİYET/5
Beyazperde'de Türk sineınası
• Kültür Servisi — ıifA ' » 7/)f "D n / '
Ayhk sinema dergisi # / ; > \/A 1 l\ Ul.
Beyazperde'nin yeni
sayısında "Türk
Sineması'nda 8Û'lı
Yıllar" eki de veriliyor.
Derginin sayfaları
arasında ise Turkân
Şoray ve Zuhal Olcay
ile yapılmış kapsamh
söyleşiler, Seçil Buker'in
"Neden Kuram?"
başlıkh yazısı, yeni
sinema tasarısını
Meclise sunan ANAP
Krrşehir Milletvekili
Gökhan Maraş ile bir
söyleşi, Agâh Özgüç'ün
kaleminden Ali Şen, Ali Ulvi Uyanık'ın Anadolu
sinemaları konulu araştuması, 3. Ankara Film Şenliği'ne
ilişkin bir yazı, Cemal Süreya'nın sinema üzerine bir
yazısı yer alıyor. Beyazperde'nin film tanıtım sayfalarında
da İrfan Tözüm'ün "İkili İlişkiler"i, Mahinur Ergun'un
"Medcezir Manzaralan", yeni James Bond filmi, Adrian
Lyne'ın "9.5 Hafta"sı, Meryl Streep'in başrolünü
oynadığı "KaranlıktakiGözyaşı","Julia and Julia", Sidney
Lumet'nin "Aile Bağları", "Wanda Adında Bir Bahk" -
bulunuyor.
Ttirk sinemasma destek
• ANKARA (AA) — Turk sineması, AT ülkeleri
arastnda kurulan "Eurimages" adh sinema bidiğine üye
oluyor. AT üyesi 12 ülkenin sinema örgütlerinin 1988
yılında bir araya gelerek oluşturdukları ve merkezi
Strasbourg'ta bulunan "Eurimages" adlı sinema ve
muzik ortak yapımları kuruluşuna bu aydan itibaren
Türk sinema sektörü adına Sinema Eseri Sahipleri
Meslek Birliği (SESAM) da katılacak. AT üyesi ülkelerde
sinema alanında gerçekleştirilen yapımlar teşvik etmek,
mali destek sağlamak amacıyla oluşturulan organizasyon,
Türk sinemasına nitelikli yapımlan için maddi destek
sağlayacak. Organizasyon, dış pazar bulunması ve
uluslararası yapımlarda Turkiye'den "doğal plato" olarak
yararlanılması konusunda da katkıda bulunacak. Kültür
Bakanhğı Müsteşar Yardımcısı Cevdet Türkeroğlu, yıllık
aidat ve fona katkı payı olan 500 milyon liranın
Eurimages'e yatırıldığını belirtti.
Ödülü Kiefer'in
• KUDÜS (AP) — lsrail'deki Wolf Vakfı'nın 100 bin
dolarhk sanat ödülü, Federal Almanyalı ressam Anselm
Kiefer'e verildi. Kiefer, ödülünü mayıs ayında İsrail
Parlamentosu'nda düzenlenecek bir törenle Devlet
Başkanı Haim Herzog'dan alacak. Ödül yöneticilerinin
yaptığı açıklamada, 1945 doğumlu Kiefer'in "lnsanhk
tarihi ile günümüz yaşamını birleştiren bir sanat
yarattığı" belirtildi. Yapıtlan dünyanın ünlü müzelerinde
yer alan Kiefer'in ilk olarak 1970'lerde Alman mirasını ve
Nazi dönemini eleştirel bir yaklaşımla irdeleyen
yapıtlarıyla öne çıktığı da vurgulandı. Wolf Vakfı'nın
sanat ödülünü önceki yıllarda Amerikalı kemancı Isaac
Stern, İtalyan mimar Giancarlo de Carlo, Japon mimar
Fumihiko Maki ve îspanyol heykeltıraş Eduardo Chillida
da almışlardı.
Haşmet Akal Garanti'de
• Kültür Servisi — Haşmet Akal'ın ölümünun 30.
yılında özel koleksiyonlardan oluşturulan bir sergi yann
Harbiye Garanti Sanat Galerisi'nde açılacak. Akal'ın
yukanda görülen "Yayık Sallayanlar" adlı çaUşmasuun
da yer aldığı sergi 26 ocak tarihine kadar sürecek. 1918
yılında doğan Haşmet Akal Güzel Sanatlar
Akademisi'nde Leopold Levy'nin öğrencisi oldu. 1949'da
burslu olarak Paris'e giden, Lhote, Fernand Leger gibi *
ustaların atölyesinde çalışan, Jean Metzinger'e asistanlık
yapan Akal "Yeniler" grubunda yer alıyordu. Yoresel
resim anlayışının Türkiye'deki temsilcileri arasında
bulunan Haşmet Akal 1960 yılında geçirdiği bir kalp •
krizi sonucunda öldü.
Karşı Edebiyat Dergisi
• Kültür Servisi — Karşı Edebiyat Dergisi'nin ocak
sayısında sahne sanatları geniş bir yer tutuyor. Bu sayıda
Louvievs John'un "Tiyatro ve Dil" başlıkh yazısı ile J.
Louis Baroult'nun "Sahne Oyunculuğu Sanatı" yazıları
ilgi çekiyor. Sayfa sayısını da arttıran Karşı'da, Tuğrul
Keskin, Kerim Korcan, Döndü Açıkgöz, A.Hicri İzgören,
Mehmet Kıyat, Nuh Ömer Çetinay, Norman Mac Cauk, '
Yüksel Şahin, Ramazan Ceylan, İbrahim Tığ, Turgut Tan,
Beaudlaire, Bedrettin Aykın ve Başaran şiirleriyle, Mucize
öztürk, Şule Ünsaldı, Burhan Günel öyküleriyle yer
alıyorlar, Aydın Hatipoğlu'nun "Kültür Erozyonu",
T.K.Bilgin'in "Dergilerden", Ilyada Yılmaz'ın
"Silkelenmek" başlıkh yazıları ise günümüzün kültür ve
edebiyat sorunlarına eğiliyor. Ayrıca bu sayıda Doç. Dr.
Mustafa Durak'ın Sabahattin Ali incelemesinin ilk
bölümü olan "Sabahattin Ali'nin Ürünlerinde Ölüm"
yazısı da yer alıyor.
Üniversiteye kitap bağışı
• Kültür Servisi — Pittsburgh Türk-Amerikan
Derneği'nce açılan kampanyada toplanan yaklaşık 800
ciltlik bilimsel kitap Anadolu Üniversitesi'ne gönderildi.
Kısa adı PTAA olan ve çeşitli sosyal ve kültürel
çahşmaların yanı sıra ABD'de lobi çalışmalan ile de
tanınan kuruluş daha önce de Türkiye'deki çeşitli
kummlara tıbbi gereç, ilaç ve kitap yardımında
bulunmuştu. PTAA'nın 1989 yılı içinde açtığı
kampanyada topladığı yaklaşık 70 milyon lira değerinde
olduğu bildirilen kitaplar tıp, fizik, kimya, muhendislik,
elektronik, ekonomi gibi bilim dalİarım kapsıyor.
Anadolu Üniversitesi Kimya Mühendisliği Bölümü
Başkanı Doç. Dr. Mustafa Kara tarafından tasnif edilen
kitaplar daha sonra üniversite kütüphanesine yerleştirildi.
2000'e 10 kala edebiyatıımzREFİK DURBAŞ
lki bine şurada on yıl kaldı.
Dünya hızlı bir değişimin eşiğin-
de. Tabular yıkılıyor, değerler tar-
tışıhyor. Toplumumuzun suskun
bırakıldığı, en başta gençler olmak
üzere yığınlann depolitize edildi-
ği geçen on yıl içinde edebiyaümız
hangi mecralarda macerasmı ya-
şayabildi? Geçen bir on yılın mu-
hasebesini yapmak değil amacım.
Ondan önceki on yıllar da böyle
değil miydi? Biraz özgürluk, ar-
dından baskı... Ama edebiyat hep
var oldu. Oiacak da...
Kimilerince 1989, suskun döne-
rnin sonu olarak algılandı. Ger-
çekten öyle miydi? Her şey yazı-
lıp çizilebildi mi geçen yıl içinde?
Cumhuriyet'in kimi manşetlerine
bakmak anlamlı olabilir. "Şeytan
krizT, "Kitaba saldın", "Yine san-
sör", "Devlet sanat sevmiyor" gi-
bi kimi rrtanşetler, nasıl bir kültür
erozyonundan geçtiğimizin bir
simgesi değil miydi?
Milliyet Sanat Dergisi, 15 Ara-
lık 1989 tarihli sayısını "Edebiya-
tımız '89"a ayırmıştı. Yayıncıları-
mız genel görüşlerini şöyle açık-
hyorlardı: "1989, her şeye rağmen
iyi..." Bellibaşlı 14 yaymevi geçen
yılı değerlendirirken yıl içinde çı-
kardıklan kitaplann kabaca bir
dökümünü de yapmışlardı. Do-
kümden şöyle bir sonuç çıkıyor-
du: 14 yaymevi 1989 yılı içinde es-
ki basküarın tekrarı da içinde ol-
mak üzere 689 kitap yayımlamış-
tı. Bu sayıya kendi yağıyla kavru-
lan küçük yayınevlerinin ve ken-
di adına kitap yayımlayanlann ya-
pıtlarını da eklesek acaba bin ra-
kamına ulaşabilir miydik? Pek
sanmıyorum.
Ama şu da söylenebilir: Gerek
öykü ve roman, gerek şiir olsun,
1989, eski kuşaktan olanların ya-
nında, 12 Eylul'den sonra cezaev-
lerinden yazanların ürünlerinin
gün ışığına çıktığı bir yıl oldu.
Geçen yıl çıkan bine yakın ki-
tabı tek tek ele almanın olanağı
yok elbette burada. TV'nin yap-
tığı gibi laf olsun diye kitap ka-
paklarını şöyle bir göstermenin
de... Yeni basımları da aradan çı-
kanrsak bakalım geriye neler ka-
lıyor? "Önce söz vardT diyerek şi-
irden başlayalım öyleyse...
N&zım Hikmet, on yıla yakın
bir süre gizli sansurün etkisiyle ki-
tapçılann rafları altından vitrin-
lere çıktı. Nâzım'ın bütün şiirleri
ilk yazdıklarından son şiirlerine
yedi ciltte toplandı. Bunlara mek-
tupları, çevirilerı, oyunlart da ek-
lendi.
Ahmed Arif, tek kitabı "Has-
rctinden Prangalar Eskittim" ile
22. baskıya. Nevzat Çelik de iki
kitabı "Şafak Turkiisü" ve "Mü-
ebbet Türküsü" ile 20. baskının sı-
nırlarma ulaştı. lki şairin de or-
tak özellikleri hâpishane deneyi-
minden geçmiş olmalanydı.
Hâpishane çıkışlı şairler yapıt-
lannı Belge Yayınlan'nın "Yeni
Scslcr" dizisinde topladılar. Bun-
lar arasında M. Ender Öneş'in
"Ince Yanlar'ı, Namık Kuyum-
cu'nun "Talan Bir Ömriin Orta-
sında"sı, Mustafa Doğan'ın "Fi-
rari Düşler"i, Sosyal Ekincî'nin
"Biri Yitik İki Ülke"si sayılabilir.
Şiirin inceliklerini gözardı etseler
de bir döneme tanıklıklarıyla öne
çıktüar.
Yine bir hâpishane şairi, Meh-
met Çetin, bir önceki yıl Enver
Gökçe Şiir Ödülü'nü alan "Rüz-
gâr ve Gül tklimi"nden sonra ikin-
ci kitabını yayunladı: "Biragu-
dan."
Fazıl Hiisnu Daglarca, uzun sü-
ren bir suskunluk dönemini Mil-
liyet Sanat Dergisi'nin ek olarak
verdiği "Sözcükler Dogada" genel
başlığındaki dörtlükleriyle bozdu.
Dağlarca'nın dörtlükleri kimi
olumsuz eleştiriler alsa da şürimi-
zin bu usta şairinin şiire dönüşü
açısından sevindiriciydi.
Geçen yılın önemli şiir kitapla-
ğimiz Tahsin Saraç'ın "Toplu Şi-
irler"inin hemen ardından yeni şi-
ırlerı "Çıplak Kayada Çiralen-
mek" başlığı altında toplandı.
Rıfat Ilgaz'ın ikinci kitabı "Sı-
nır', özellikle önsöz niyetine oku-
nabilecek "Dosya"sıyla bir şairin
hangi acımasız koşulların çembe-
rinden geçtiğini gösteriyordu.
Bu arada Cevat Çapan'ın "Do-
gal Tarih", Erdal .-Vlova'nın "Giz
Dokümü", adı anılmaya değer ki-
taplardandı. Bunlara Murathan
Mungan'ın "Eski 45'likler" ile
"Yaz SİDemalan"nı, Turgay Fişek-
çi'nin "Yitik Bahar"ım eklemeli.
Dergiler geçen yıl da şiirle so-
luk aldılar. Çağdaş Türk DUi Der-
gisi bir şiir özel sayısı çıkardı. "Ye-
da fantastik söyleminin tadını çı-
karır gibiydi. Ferit Edgii'nün öy-
külerinin başlığı "Eylülün Gölge-
sinde Bir Ya/"dı.
Osman Şahin "Ay Bazen Mavi-
dir"de kırsal kesim insanından
sesler getirdi.
Hulki Aktunç iki şiir kitabının
yanı sıra "Bir Yer Göstericinin
Hayaü" başlıkh öyküler toplamın-
da "doyomsuz bir dil aracılığıyia
iletilen bireysel dünyalar"a el attı.
Murathan Mungan'ın "Lâl Ma-
sallar", Mahir Öztaş'ın "Korkn
O>iınu", Nedim Güreerin "Kadın-
lar Kitabı", üzerinde durulması
gereken öykü kitaplanydı.
Handan Saraç, Ayfer Tlınç, Ja-
le Sancak, Süalp Çekmeci, Ayfer
SON BİR YIHN İÇİNDEN SESLENENLER
— Gizli sansurün etkisijle kitapçı raflannın
altında kalatı Nâzım Hikmet (sol uslte)
vitrinlere çıktı. Nâum'ın tum j^pıllan da yeni
bir "edition'Ma yayımlanmaya başladı. Nevzat
Çelik, (üstte ortada) "Şafak Türkusü" ve
Müebbet Türkusu" adlı şiir kilaplarıyla 20.
baskının sınırlarına ulaştı. Geçen yılın en
önernli şiir kitaplannın başında Melih Cevdet
Anday'ın (sağ üstte) "Güneşte"si geliyordu.
Pınar Kür (solda) "Bir Cinayel Romanı" ile,
Latife Tekin (ortada) "Buzdan Kılıçlar"la
edebiyalın kısır döngüsünde saüşları
zorladılar. Yedat Günjol (sagda), "Giderayak-
Yaşarken' adlı deneme kitabı) la Simavi Yakfı
Edebiyat Ödülu'ne değer gorüldü.
rından biri de Melih Cevdet An-
day'uı "Gtineşte"siydi. "Gnneşte",
Anday'ın yıUarın şiir birikiminin
bir bileşkesiydi. Anday, evrensel
olanı güncel içinde yakalamaya
çalışırken bundan sonra ne yaza-
cağı merakını da getiriyordu.
Bence yılın sürpriz şairi Hulki
Aktunç'tu. Aktunç, yıl içinde çı-
kardığı iki şiir kitabıyla usta bir
öykücü olduğu kadar, usta bir şair
oiduğunu da kanıtlıyordu.
Geçen yıhn çalışkan şairleri ise
Özdemir İnce ile Kemal Özer'di.
Ince, iki kitap birden yayımladı:
"Burclar Kuşağı" ve "Can Yelek-
leri Tavandadır." Kemal Özer ise
yıllardır aranan kitaplannın ken-
di adına kurduğu yayınevince ye-
ni basımlannı yapü: "Gül Yorda-
nu", "ÖHi Bir Yaz", "IUtsak Kao",
"Kavganm Yüreği" ve "Yaşadığı-
nuz Günlerin Şiirleri."
Genç denecek bir yaşta yitirdi-
ni Yaprak" yayınıru düzenli sür-
dürilrken, "Fanatik" ve "Broy",
bir görünüp bir kayboldular. "Şür
Kti" da öyle.
Necatigil ödülü, adını taşıyan
şairin ölümünun onuncu yılında
verilmedi.
Öykü ise son yıllarda en hare-
ketli dönemini yaşadı.
Ustalardan yeni öykücülere ge-
niş bir yeipazede gündemdeydi öy-
kü, kimi dergiler pek yüz verme-
se de...
Nezihe Meriç "Bir Kara Derin
Kuyu"da gündelik yaşamımızda
yozlaşan değerlere ışık tutarken,
Mozaffer Buyrukçu "Her Yer
KaranbV'ta bu değerlerin aynn-
tılanru yakalamaya çalıştı.
Tahsin Yücel "Aykın Ojküler".
Orhan Duru "Şişe" adlı öyküler
toplamıyla kara gülmecenin sınır-
lannda dolaşırken Nazlı Eray,
"Ask Aruk Burada Oturmuyor'-
Coşkun, Sühe>la Acar Kalyonco
ilk kitaplannı yayımlamalarma
karşın öyküde bir iz bırakabilen
isimler oldular.
Öykünün bu yazan ve yazılan
çeşitliliğine karşın roman aynı
renldüiği gösteremedi. Öyküye na-
zaran hem sayıca azdı roman hem
de nitelikçe...
Pınar Kür "Bir Cinayet Roma-
nı", Mehmet Eroğlu "Lnutulan
Adam", Latife Tekin "Buzdan
Kıhçlar" ile edebiyatın bu kısır
döngüsünde satışlan zorlayarak
kendilerinden söz edihnesini sağ-
ladılar.
Ahmet Yurdakul "Yorgun Çan-
lar"la varlığını duyurdu. Abdül-
kadir Konuk "Sıcak Bir Günün
Şafağında" ile yakın tarihimizde
yaşadığımız olaylardan kesitler
sundu.
Bekir Yüdız "Darbe"de itirafçı-
ların gölgesinde bir dönemin sor-
gulamasını yaptı. Yıldız'ın rornaıı-
cıhğında önemli bir aşamayı gös-
teriyordu "Darbe".
Roman sayıca az olmasına kar-
şın yine de okurun ilgısini çekti.
Dergilerin, gazetelerin "cok satan"
listelerinde şür ve öyküden çok ro-
manlar boy gösterdi.
Geçen yılın bir ilginç romancı-
sı Ümit Kıvanç'tı. Kıvanç polisi-
ye romanı "Bekle Dedim GöJgeye"
ile adından söz ettirmesini bildi.
Deneme-eleştiri-incelemelere
bir göz atacak olursak dilimizin
ucuna hemen Ataç geliyor. Konar
Ertop'un özenle yayına hazırladığı
"Prospero ile Caliban", "Okunı-
ma Mektuplar", "Günlerin Getir-
digi" yılın anılmaya değer kitap-
lanydı.
Bedri Rahmi Eyuboglu'nun
tüm yapıtlarırun dördüncüsü ola-
rak yayımlanan "Yekule-le'ye
Mektuplar" geçmişte yazılanlann
bir toplamıydı. Bunun yanında
Tomris Uyar, Onat Kutlar, M. tl-
han Erdost. Zeynep Oral, Ataol
Behraraoğlu, Lğur Kökden ve İs-
met Özel'in yazdıklan okuru ya-
kın tarihlerde buluşturdu.
Vedat Günyol'un "Gidenı-
yak/Yaşarken 1" başlığı altında
yazdığı denemeleri Sedat Simavi
Vakfı'nca ödüllendirilerek hakkı
olan değere kavuşmuş oldu.
Kemal Tahir'in "Sanat-
Edebiyat" üzerine yazdığı notla-
nn yayunlanması bu alanda ayn
bir kazanç olarak görülmeliydi
edebiyatıımz adına.
Hasan Bölent Kahraman ile Fe-
ridun Andaç nicedir yazdıklarını
bir ilk kitapta topladılar. Andaç'ın
"Gerçekcilik Yolunda" başlıklı in-
ceiemesi 1987'de Akademi Kitabe-
vi ödülü'nü de almıştı.
Alpay Kabacalı'nın "Türk Ki-
tap Tarihi" adından da anlaşıla-
cağı gibi kitabın ulkemizde geçir-
diği serüvenin canlı bir belgesiydi.
Bu arada Atilla Coşkun'un "Si-
yasal Yaşamından Kesitlerle Na-
arn'ın Davalan", Yıldız Ecevit'in
"Oguz Atay'da Aydın CMgusu" ve
yine Oguz Atay üzerine Tatjana
Seyppel'in "Oğuz Atay'ın
Dunyası" adlı incelemelerini de
anmanın yeri. Nermi Uygnr'un
"Bunalımdan Yaşama Kültürii"
Ve "Çağdaş Ortamda Teknik"
başlıklı denemelerini de..
Burada edebiyat adına bir dip-
not düşmenin yeri. Gazeteci- ya-
zarlar geçen yıl da okunmanın,
çok satmarun gündeminden inme-
diler. Hasan Cemal. Emin Çöla-
şan, Ahmet Kahraman, ErbU îu-
şalp, İlhan Selçuk bu yazarların
akla ilk gelenlerindendi.
lşte geçen bir yılın dökümü. Ye-
ni bir on yıla giriyoruz. ATnin ka-
pısı önünde, dünyadaki değişim
rüzgârlarının insanları böylesine
sav-urduğu, teknolojik devrimin
aklın almayacağı boyutlara ulaş-
tığı bir dönemde edebiyatımız na-
sıl bir gelişme gösterecek? Şiiri-
miz, öykümüz, romanımız, dene-
me ve incelemelerimiz...
Evet, iki bine şurada on yıl kal-
dı...
Ymnm: 1989 Yılında
Türkiye"de Sinemaya Bir Bakış
(Atillâ Dorsay)
\AYIN DUN\ASINDA SANAT-EDEBIYAT
OğuzhanAkay, ilkşiir kitabı 'CinAyetler' ile Şairler Meclisi'nde
Cinlerin fink attığı şiîrler
Yayın raporu
CinAyetler / Oğuzhan
Akay / Desenler: Kemal
Gökhan / Şiir Atı
Yayıncnık / 53 s.
CAN KARTOĞLU
GÜRSES
Gri bir kapak. "CinAvetler /
Oğuzhan Aka> " yazıyor üstte. Or-
tada, Kemal Gökhan'ın renkli de-
seni. Altta, "Şür Atı" amblenü.
Önümüzde duruyor'CinAyeÜer".
Açıyoruz. Cinler, bir güzel fink
atıyor o şiirden bu şiire.
Ne menem cinler Oğuzhan
Akay'ın cinleri? Onları anlatma-
sını istiyoruz bize. "Her şürde, ber
şiirin satırlan arasında harf bo-
yunca cinler var" diyor Akay ve
sürdürüyor: "Belki. ilk okuyuşta
fark edilmeyecek neşeli cinlikler
var. 'Cin'likler, cinlerin evlerinin
adı. Bu cinler, çok haylaz. Ama
sevimli haylazlıklar yapıyorlar.
Kendileriyle dalga geciypriar baş-
ta. Bıyık altından bakıyorlar, göz
süzüyorlar. avare geziyorlar, âşık
olup terk ediyorlar, muhalefet ya-
pıyorlar. Bunlara cin diyoruz,
ama gercek anlamıyla cin gibi du-
şünülraesin. Yaraücı uğraşlarda
bulunan insanların beyninin kıv-
nmlannda olması gereken cinler
bunlar."
Evet, Cinayetler içinde gezini-
yoruz. Bu cinler, "Bobstilmiş Or-
han Veli bir dndağı yerde"yi ku-
caklıyor. Bu cinler, Mualla'ya
"Kıymeli harbiyem olsa Harbiye
1
ye yazılırdım / Bir ihtilal de senin
için yapardım / Yemin etmiyo-
rum" diyor. Bu cinler, "He>/Ga-
lata Kuleşi maslürbasyonda her
akşam / Üçüncü şahıslara duyu-
nılur" diye bağmyor. Bu cinler,
"eski yaka çiçegi" takıyor. Bu cin-
ler, Hafize'yi aldatryor; "İstihareje
yattım Hafize, aldattım seni" di-
yerek. Bu cinler, Kirli Fatma Çi-
çeği'ni satıyor; "Gazoz Kapakla-
rı Kulübü'nde dehset korkarlar
benden / Kirli Fatma Çiçegi'ni
ben sattım / Süt şişesinin içinde"
diye itiraf ederek. Bu cinler, "O
zamanların Ahmetleri Sultanah-
met"te geziyor. Bu cinler, "Git ba-
na beni getir lala / Zillerim çalı-
yor" diye lalayı çağırıyor. Ve bu
cinler, emri veriyor: "Ya İstiklfil /
Ya İstiklâl Caddesi / İleri."
Öyle bir sözcük pınarı var ki
Akay'ın, su gibi akıyor pınardan
sözcükler. Akay, onlan seviyor,
onlarla oynuyor. Sonra da, "Evet"
diyor. "Bu kitapta olimpiyat
oyunları gibi sözcük oyunlan \ax.
Peki, Akay'ın şiirinin temel il-
keleri neler? Akay, "Şürimin temel
ilkesi yok. Temel ilkesi benim. O,
benim şiirim. Şairlerin açtığı yol-
da, kendi adımlarımla yuruyo-
rum. Çok karmaşık gibi gönınen
şejlerin ardındaki yalınlığı, çıplak
güzelliği, malematiği, neseyi, esp-
riyi, zekâyı ya da cinlikleri barın-
dıran bir şiir benimkisi" diye ya-
nıtlıyor sorumuzu.
Önumuzde açık duruyor CinA-
yetler. Kapatıyoruz. Cinler, evle-
rine; "cin"liklere dönüyor bir bir.
Oğuzhan Akay, cin gibi bakıyor ve
diyor ki: "Şairlerin meclisinin va-
rolduğumı düşünsek.'Şüristan Bü-
yük Şairler Meclisi desek adına da
ben ilk kitabım CinAyetler'le,
hasbelkader, bu meclise sunmuş
oluyonım kitabı ve kendimi."
CUMHURİYET KİTAP KULÜBÜ'\DE YENİ KİTAPLAR
Kod Kitabın Adı Yazar/Çevimen Târ Yayınevi Fıyat
004 139 Uluslararası Af Orgütü TürKiye Raporian
007 459 Lenın'den Gorbaçov'a Dev Uyanıyor
016 086 Latın Amerika'da Askeri Oıkîatörlûk ve Kadın
021 346 Don Kışot
021 347 Mefisto
022 431 Bir Seftali Bin Seftalt
146 004 Yasadığmız Gürılenn Şiırlen
126 081 Mebsa
126 082 Nehiier Okyanusa Akmalı
192 030 27 Mayıs Yönûn Yönü ve Devletcılığımız
304 021 Tarım ve Kövlû Snrunu
Martin WalkertEsat Ûren
Lunaçarski/Azız Calışlar
A.Mnouchkine/Ö İnce
S.Behrengı/Ö Polat
Kemal Özer
M.Gûzın Anadol
Hacay Yılmaz
Hikmet Kıvılcımlı
V.l Lenın/I.Yafkm
Belge
Inceleme
Inceleme
Oyur
C^un
Cocuk
Sir
Roman
Roman
Inceleme
Inceleme
Alan
Ata
Belge
Can
Can
Cem
Yordam
Yalçın
Yalçm
Bıblıotek
İnter
6 3 0 0 -
14 700 —
5 2 5 0 -
4 5 0 0 -
5000 —
3000-
3.000-
4.000-
4.000-
7.000-
6.000-
ANITLARIN ÖYKÜLERİ
Yazan: Adnan özyalçıner /
Kırmızıfare Çocuk Yayınları
/ 144 s.
Yeni kurulan Kırmızıfare Ço-
cuk Yayınları ilk olarak Adnan
Özyalçıner'in "Anıtlann Öyküle-
ri"ni yayımladı. Adnan Özyalçı-
ner kitabında anıtlann yaşayan
yanını anlatan, dilden dile, kulak-
tan kulağa ulaşan öykülerini, ta-
rihle olan gerçekçi bağları dola-
yısıyla, çocukların olduğu kadar
buyüklerin de ilgileneceği bir bi-
çimde kaleme alrruş. Kitapta, tlk
Boğaz Köprüsü'nü kimin yaptır-
dığı; Beyazıt Kulesi'nin kaç kez
yıkıldığı; Kız Kulesi'ndeki impa-
rator kızı Hero'nun nasıl öldüğü;
Mimar Sinan'ın Süle>Tnaniye Ca-
miisi'nin harcına neden mücevher
karıştırdığı gibi ilginç öyküler yer
alıyor.
OPERA TARİHİ
Yazan: Prof. Cevad
Memduh Altar / Kültür
Bakanhğı Yayınları / 4 cilt.
Tamamı 4 cilt olan "Opera T»-
rihi"nin ikinci basımı yapıldı.
Prof. Altar'ın hazırladığı kitap
konservatuvarlarımızın, özelh'kle
opera bölümü ögrencilerine bir
ders kitabı olduğu kadar, müzik-
severlerimizin bu alandaki ihti-
yaçlannı karşılama amaanı taşı-
yor. Opera Tarihî'nde ttalyan
Müzik Rönesansı'nda operanın
başlangıcından 20. yüzyıla kadar
olan dönemi inceleniyor.
TÜRKÇE—RUSÇA
SÖZLÜK
Hazırlayanlar: A. N.
Baskakov, N. P. Golubeva,
A. A. Kamileva, K. M.
Lyubimov, F.A.
Salimzyanova, R. R.
Yusipova / Sosyal Yayınlar
/968 s.
Türkçe-Rusça Sözlük, SSCB
llimler Akademisi Şarkiyat Ens-
titüsü tarafından hazırlatılan ve
Sovyetler Birliği'nde 1977 yılında
basılan sözlüğün tıpkı basımı.
48.000 kelimeden oluşan sözlük
Sosyal Yayınlan'nca piyasaya çı-
kanldı. Birinci hamur kâğıda ba-
sılanı 100 bin, ikinci hamur kâğı-
da basılı olanı 75 bin TL'den sa-
tışa sunuluyor.
'Dolunay'
söyleşisi iptal
• Kültür Servisi —
Yönetmenliğini Şahin
Kaygun'un yaptığı
'Dolunay' fîlmiyle ilgili
olarak İFSAK'ın
düzenlediği ve 5 ocakta
gerçekleştirilecek olan
söyleşi iptal edildi. İFSAK •
yetkilileri, Beyoğlu
Smeması'nda oynatılan
fUmin, gösterimden
kalkması nedeniyle
söyleşinin iptal edildiğini
belirttiler. 'Dolunay' adlı
filmin önümüzdeki
günlerde, bu kez AKM
Sinema Salonu'nda
gösterime girmesi bekleniyor.
Tanak'ta
Naziker
• Kültür Servisi —
Haldun Naziker'in
resimlerinden oluşan sergi
3-20 ocak tarihleri arasında
Tanak Sanat Galerisi'nde
yer alacak. 1945 doğumlu
olan Naziker, 1968'de
Devlet Tatbiki Güzel
Sanatlar Yüksek Okulu'nu
bitirdi. Batik, gravür,
kanşık teknik ve yağlıboya
çalışan sanatçı bugüne dek
biri yurtdışında olmak
üzere 13 kişisel sergi açtı.
Haldun Naziker Devlet
Sergisi, DYO, Vakko, Yunus
Emre yarışmalı sergilerinde
de yer aldı.
Varlık ocak
sayısı
• Kültür Servisi — Varlık
Dergisi 1 Ocak 1990 tarihli
sayısında, 88. doğum
yıldönümü nedeniyle Nâzım
Hikmet'e geniş yer ayırıyor.
Şairin birçok kısa yazı ve
Rus yazar Zoşçenko'nun
yapıtlanndan yaptığı
çevirilerinin yanı sıra *
Belçikah bir gazeteciye
yazdığı yayımlanmamış
mektubuna da yer veren
dergide ayrıca Fransız
Akademisi üyesi Andre
Siegfried'in "Kültür, Bilim •
ve Uygarhk", Yusuf
Çotuksöken'in "Aydınlarm "
Soyu Tükeniyor mu?"
Orhan Barlas'ın
"Boyumuzun ölçüsü"
başlıkh yazıları da yer
ahyor.
^Sokaktaki
Adam'
• Kültür Servisi — Şair ve
yazar Attila llhan'ın
"Sokaktaki Adam" adlı
romanı beyazperdeye
aktanhyor. Sibel Turnagöl
ve Kadir İnanır'ın
başrollerini oynaması
beklenen fıhnin çekimlerine
nisan ayında başlanacak.
Attila llhan'ın 1951 yıhnda -
yazdığı kitap, Uzman
Fihncilik tarafından
sinemaya uyarlanıyor.
BUGÜN
• Özdemir İnce ile
söyleşi Taksim Atatürk
Kitaplığı'nda 16.30'daki şiir
söyleşisinin konuğu bu kez
Özdemir tnce.
• Defne llgaz konseıi '.
Defne llgaz saat 17.00'de
Taksim Vakkorama'da bir
folk konseri verecek.
• Türk sineması paneli
Onat Kutlar, Rekin Teksoy,
Tank Akan, Ali Özgentürk, ;
Mahmut Taracar, Şevket
Gözalan'ın katılacakları
"Türk Sineması ve Yabancı
Film Şirketleri" konulu panel
14.00'de tstanbul Üniversitesi
Basın Yayın Yüksek
Okulu'nda. ;
• Erol Pekcan'la Caz
Erol Pekcan saat 19.00'da
Pera Sahatevi'nde l
"Günümüze Kadar Caz"
başlıkh programın ilk
bölümünü sunacak.
* Selçuk'un karikatürteri
Turhan Selçuk'un karikatür
sergisi Bi-Ze Sanat
Galerisi'nde açılıyor.
BtLSAK'TA
BUGÜN
4 Ocak Perşembe:
19.00 SEMİNER: Edebiyat,
Tarih, Zaman. Yön: Enis
BATUR
CK5RSEL SANAT
ATÖLYELERİ
Mehmet GÜLERYÜZ'le
Resim Çalışmalan.
Perşembe-cuma
10.00-01.00 arası
CAFE-FOYER-BAR
BİLSAK Herkese Açıktır.
BİLSAK, Sıraselviler,
Soğancı Sok. No: 7
CİHANGİR
14^ ?A 7Q - m 7< gq