Catalog

2 MAYIS 1985 EKONOMİ CUMHURİYET/9 TÜRKİYE'den Köprü satışı iki bankayı yarışa soktu ANKARA, (Curahuriyet Biirosu) Ziraat Bankası Genel Mudürü Kemal Akkaya'nın, 2. Tertip Boğaz Köprüsü gelir ortaklıjb. senetlerinin bankasının şubelerince pazarlanacağını açıklaması, lş Bankası'nı harekete geçirdi. tş Bankası Genel Müdürü Burhan Karagöz, satışa kendilerinin de talip olduğunu söyledi. Karagöz, Köprü ve Keban Barajı gelir ortaklığı senetlerinin pazarlanmasında hiçbir aksaklık görülmediğini ifade ederek, " 2 . tertip hisseler için heniiz bize bir öneri gelmedi. Geldiği anda talip oldugumuzu bildiririz" dedi. Sanayileşmiş Ülkeler Zirvesi Bonn'da bugün başlıyor ISCEMN EVRENEVDEN ŞUKRAN KETENa Zirvede başrol Reaganhn Bonn Zirvesi'nde temel gündem maddesini, "ABD'de büyüme hızındaki yavaşlama sürerse Avrupa ve Üçüncü Dünya ekonomileri nasıl etkilenir?" konusu oluşturacak. Bu arada ABD, Avrupa ve Japonya arasındaki görüş ayrılıklarının da gündeme gelmesi bekleniyor. Ekonomi Senisi Önde gelen yedi sanayileşmiş ulkenin liderleriyle AET Komisyonu Başkam'nı bir araya getirecek olan "Bonn zirvesi" bugün başlıyor. Zirvede ele alınacak ekonomik konular arasında sanayileşmiş ulkelerdeki ekonomik büyümenin sürdürülmesı için alınması gereken önlemler, dünya para piyasalarında reform ve dunya çapında artma eğilimi gösteren korumacılık eğilimlerinin önlenmesi konuları ağırlık taşıyacak. Görüşmelerde, ABD, Avrupa ve Japonya arasındaki görüş aynlıklarının gündeme gelmesi de şaşırtıcı olmayacak. Bundan önce yapılan on zirve toplantısında kesin ve bağlayıcı kararlar ahnmadığını hanrlatan gözlemciler, bu kez de bu tür sonuçlar beklememek gerektiğini kaydediyorlar. F.A1manya Başbakanı Kohl ise, gündem çok yüklü olduğu için toplantının tarihi bir şatoda değil Bonn'da yapıldığını belirtiyor. Zenginler Zirvesi'nde ele alınacak ekonomik konular arasında önceliği, ABD ekonomisinin yavaşlama belirtileri göstermeye başladığı bir onamda sanayileşmiş ülkeler grubunda büyüme hızlarının sürdürülmesi için başvurulması gereken önlemler alıyor. Son iki yılda 24 OECD BABA REACAN, OĞUL KOHL Alman "Stern" dergisi, bu haftaki sayıanın kapağını Bonn Zirvesi'ne ayvrdı ve zirveyi, "Baba Reagan" ve dizinde "Oğul Kolh'lakarikatürleştirdi. Alman Baf bakanı Hehnuth KoM'ün üzerinde Amerikan denizcainin giysisi bulunuyor. Derginin kapağuıdaki baslık ise, "ReaganBonn'da örnek çocuğu ziyaret.'' Gerçeği Saptırma Başbakan Turgut Özal, Türkİş yöneticileri ile yaptığı toplantıda, Koordinasyon Kurulu'nun ilke kararlarının aşılması istemine karşı çıkarken, "uygulanan ekonomik modelden taviz vermeyeceklerini" soylemiş. Bir kez daha enflasyonun aşağı çekilmesi için ücret artışlarının sınırlandırılması zorunluluğundan söz etmiş. Bize göre de artık bütün bilim adamlarının da kabul ettiği bir gerçeği bir kez daha saptırma yolunu seçmiştir. Kural olarak iktisatçılar, ücretler ile fiyatlar arasında bir ilişki kurarlar. Ancak ücret artışlarının enflasyonu etkilediğini söyleyebilmenin somut koşulları vardır. Örneğin, çalışanların % 90'dan fazlasının ücretli olduğu ülkelerde, çalışanların ücretleri maliyetler içinde önemli bir pay tutuyorsa, ve de önemli ücret artışları gündeme geliyorsa, bu ücret artışlarının enflasyonu etkileyebileceği iktisatçı bilim adamlarınca kabul edilebilir. Son yıllarda yapılan çeşitli bilimsel toplantılarda, geçmişte ülkemiz için ücret ile enflasyon arasında ilişki kurmuş iktisatçılar dahi, bu kuralın Türkiye için geçerli olmadığını belirtiyorlar. Toplam sigortalı işçinin ancak 2,5 milyona vardığı toplusözleşmeden yararlanabilen işçisayısının ise 1,5 milyona ulaşamadığı ulkemizde enflasyon ile toplusözleşmelerdeki ücret artışları arasında nasıl doğrudan bir ilişki kurulabilir? Hele işçi ücretlerinin maliyetler içindeki payı, diğer ülkeler ile kıyaslanamayacak düşüklükte, % 10 dolayında bir düzeyde ise. Yaşama ve çalışma koşulları ağırlaşan işçinin bunalımı ve zorlaması ile, hükümetin işçiyi her yıl biraz daha hızla yoksullaştıran ücret politikası arasında sıkışıp kalan Türkİş, geçen hafta içinde "basın ve halkla ilişkiler" konusunda bir seminer düzenledi. Bu toplantıda da söz alan bilim adamlan ve basın mensupları, yıllardır işçi aleyhine yaratılan ve gerçekleri saptıran kamuoyu yaratıiması olaylarından örnekler verdiler. Ulkemizde uzun yıllar enflasyonun sorumlusu, suçlusu olarak işçilerin toplusözleşmelerle artan ücretlerinin gösterildiğini anımsattılar. Bu başarılı, gerçeği saptıran, kamuoyu oluşturulması sayesinde Türkiye'de ücret artışlarını sınırlandırma, dondurma ortamının yaratıkjığını vurguladılar. Türkİş'in rakamlaria konuşan ve kamuoyu yaratan Başbakan'ın karşısına, kendi haklı tezlerıni, inandırıcı biçımde kanıtlayacak, uzmanlarca gelistirilmiş araştırmalarla çıkmasının önemı üzerinde durdular. Türkİş hemen Başbakan'ın ağzından çıkan iddıaları, karşı istatistikler, inandırıcı bilimsel çalışmalar ile çürütecek, kadrolar ve çalışmalara henüz sahtp değil. Yine de baizı çok açık gerçekler, "kör körparmağım gözüne" girercesine derin araştırmaları da gerekli kılmıyor. 1981 ocağında görev yapmaya başlayan ve 3 yıl boyunca, işyerlerine göre 46 yıllık bir dönemin sözleşmelerini yapan YHK, her yıl için o yılın gerçekleşen enflasyon artışının çok altında, işçilere ücret artışı vermiştir. İşçiler gerçek ucret ve satın alma güçlerine göre hızla yoksullaşırlarken, bu yoksullaşmanm enflasyonun aşağı çekilmesinde hiçbir yaran olmamıştır. 1984'te yasalar ve biçimsel uygulama olarak toplu pazarlık düzeni başlamıştır. Bu kez de Koordinasyon Kurulu aracılığı ile hükümetin tek taraflı dayatması ve YHK'da kalan sözleşmelerde, enflasyon artışının daha da altında kalan ücret artışları ile toplusözleşmeler uygulamaya girmiştır. Örneğin, geçen her üç yıl için ücretler ortalama % 20 dolayında artarken, or talama % 30 üzerinde seyreden enflasyon, 1984'te % 2530* arasındaki sözleşme, ücret artışlarına karşı n % 53ün üzerine fırlamıştır. Tartışılamayacak kadar açık bir biçimde, işçilerin ücretleri ile enflasyondan sorumlu olmadıkları, suçlanamayacaklan ortaya çıkmış, onların daha hızla yoksullaştırıldıkları yıllarda, enflasyon artışları çok daha başka ekonomik nedenlerle çok daha yuksek olmuştur. Şimdi Türklş'e bağlı sendıkacılar, bizim izlenimimize göre, hükümetle daha iyi ilişkiler için 1985 için % 25 ve 1986 için % 20 olarak konulmuş KİT sözleşmeleri barajının bir ölçüde olsun aşılmasını istemektedirler. Hükümetin enflasyon artışına paralel ücret artışı sloganı ile, işçi her yıl bıraz daha ağır bir biçimde yoksullaşırken, sendikacıların istemlerı aslında yoksullaşma hızının aynı kalabilmesinden ibarettir. İlk 4 ayın fiyat artışları bu yıl sonuna kadar en az geçen yıla ulaşan bir enflasyon oranının varlığını ortaya koyduğuna göre, % 25'leri aşıp % 30lara ulaşma, geçen yılkı gibi işçinin bir yeni yılda daha en az % 20'leri aşan bir oranda ek yoksullaştırılmasıdır. Sendikacıların umabildikleri dahi işçiler için vahim bir sonuç iken, Sayın Özal'ın enflasyonu aşağı çekme adına, Koordinasyon Kurulu ilke karanntn değıştırilemeyeceğiru söylemesı, çok ciddi bir gerçeği sap'ırma değil de nedır? İhracatçıya KDV kolaylığı ANKARA, (a.a.) lhracatçıların Katrna Değer Vergisi alacaklarımn tüm vergi borçlarına mahsup edilmesi imkânı yaratıldı. Maliye ve Gümrük BakanüğYnın ihracatçılara Katma Değer Vergisi iadelerinde izlenecek yönteme ilişkin yönetmelik değişikliği dünkü Resmi Gazete'de yayımlandı. Buna göre, ihracat istisnası nedeniyle yapılacak Katma Değer Vergisi iadeleri, ihracatçının ya da ihraç edilen malın üreticilerinin tüm vergi borçlarına mahsup edilebilecek. Daha önce KDV iadeleri yalnız Katma Değer Vergisi borçlanna mahsup edilebiliyordu. Mükellefler, yeni imkândan yararlanmak için ilgili vergi dairelerine yazıyla başvuracaklar. Maliye ve Gümrük Bakanlığı, ayru konuda bir de tebliğ yayımladı. Tebliğde ihracatçılara KDV iadelerinde uygulanacak yeni esaslann aynntıları şöyle özetlendi: • İhracatçılara herhangi bir ön incelemeye gerek olmaksızın nakten yapılacak KDV iadelerinde 1 milyon lira olan üst sınır 20 milyon liraya çıkanldı. • 20 milyon lirayı aşan iadelerde incelemelerin en geç bir ay içinde tamamlanması öngörüldu. lncelemenin 1 ay içinde tamamlanmaması halinde avans niteliğinde ödeme yapılması imkânı sağlandı. Traktörde birleşmeye Fiat da katılıyor ANKARA (a.».) Sanayi ve Ticaret Bakanı Cahit Aral, "Traktör piyasasında agırlığın özel sektöre geçmesinden yanayım ' dedi. Sanayi ve Ticaret Bakanı Aral, Tümosan, Türk Traktör ve Trakmak'ın birleştirilmesi sonucu ortaya çıkacak yeni şirketin, özel sektör agırlıklı olması yönünde çalışmaların sürdürüldüğünü söyledi. Birleştirme çalışmalanna lisansör kunıluş ltalyan Fiat firmasının da iştirakinin sağlanmaya çalışıldığını anla Cahü Aral tan Aral, Fiat firmasının birleşmeye hangi yönde katılacağıru ve katılma şartlarıru içeren teklifini önümüzdeki günlerde açıklayacaŞını bildirdi. 'ülkesinde sağlanan büyüme hızının yüzde 70'inin ABD ekonomisindeki anormal gelişmeden kaynaklandığını belirten uzmanlar, ABD ekonomisinin yavaşlaması halinde bunun özellikle Avrupa'da ve Üçüncü Dünya ulkelerinde olumsaz yansımaları olabileceğini hatırlatıyorlar. Sürekli değer kazanan doların da etkisiyle ABD'ye yaptıklan ihracatı büyük ölçüde arttıran Japonya, Avrupa ülkeleri ve Üçüncü Dünya ülkelerinin, ABD ekonomisinin yavaşlaması ve dolann inişe geçmesi halinde ABD pazarında geçen yılki performansı tekrarlayamayacakları sanüıyor. Büyüme hızlanndaki artışı öncelikle ABD'ye ihracat yoluyla sağlarmş olan bu ulkelerin bu büyüme hızlarını sürdurmeleri için yeni çareler bulmaları gerekiyor. ABD'nin önerdiği bir çare, özellikle bütçe açıkları düşük olan Japonya ve F.Almanya'nın vergi indirimleri ve genişlemeci maliye politikalanyla iç talebi harekete geçirerek daha yüksek büyüme hızlanna erişmeleri. Ancak enflasyon konusunda çok duyarlı olan Japonya ve F.A1manya, ABD'nin bu önerisini benimsemeye pek hazır gorünmüyor ve öncelikle ABD'nin kendi bütçe açığını kapatıp doların istikrarlı bir inişe geçmesini ve faiz oranlarını makul düzeylerde tutmasını istiyorlar. Zengin ülke liderleri arasında tartışmaya yol açabilecek ikinci nokta, dünya para piyasalarının işleyişi ve dünya çapında bir parasal reformla ilgili. Bu konuda ABD işleri savsaklamaya çalışırken, Fransa başta olmak üzere Avrupa ülkelerinin hiç değilse ilkelerde anlaşma sağlanması konusunda ısrarlı olabilecekleri kaydediliyor. Dünya çapında ticareti sınırlayan korumacılık eğilimleri konusunda ise, ABD ve Avrupa ülkelerinin bir yandan gözlerini Japonya'ya dikerek Japonlann iç pazarlarını daha fazla açmasını isterken, diğer yandan korumaeılığa yönelmeme konusunda birbirlerini uyarmaları bekleniyor. ABD, dünya çapında ticaretin serbestleştirilmesi konusunda yeni bir tartışma döneminin başlatılmasında ısrar ederken, Avrupa, ABD'de yoğunlaşmakta olan korumacılık baskılanna dikkat çekiyor. tşsizliği önleme yolları konusunda ABD yönetimi ile AET Komisyonu Başkanı Delors arasındaki görüş aynlıklarının da toplantı sırasında gündeme gelebileceği belirtiliyor. Ekonomik konuların yanı sıra zengin ülke liderlerinin doğubatı ilişkilerini ve "Yıldız Savaşlan"nı da görüşmeleri bekleniyor. DOLAR HIZLANDI Bu arada, zirvenin baş gündem maddelerinden biri olan dolar dün borsalarda aniden tırmandı. ABD ekonomisine ilişkin göstergelerin olumsuz sonuçlar vermesi de doların tırmanışını durduramadı. Gözlemciler yükselişi teknik faktörlere bağladılar. Dolar dün öğle saatlerinde 3.09 marktan 3.13 marka, 2.59 lsviçre Frangı'ndan 2.62 franga ve 9.43 Fransız Frangı'ndan 9.55 franga yükseldi. BOMBA ETKİStZ HALE GETİRİLDt Federal Almanya'nın başkenti Bonn'da ABD Başkanı Ronald Reagan'ın kaldığı konukevinin 25 kilometre uzağına yerleştirilen bir bomba, polis tarafından etkisiz hale getirildi. Başkent Bonn'da bugün başlayacak sanayileşmiş 7 Ulkenin liderleri arasındaki doruk toplantısı nedeniyle 11 bine yakın polis görevlendirildi. TuborgCola yakında piyasada StGORTACILIĞIlVnZ DA YABANCILARA AÇIUYOR tZMİR, (Cumhuriyet Ege Bürosu) Türk Tuborg, 4 yeni meşrubat çeşidi ile piyasada boy gösteriyor. Tuborg Portakal, Tuborg Tonic ve Tuborg Time'ın birkaç gün içinde piyasaya verüeceğini kaydeden Yaşar Holding Yönetim Kurulu Başkanı Selçuk Yaşar, "Bu 4 çeşide yakında >enileri de eklenecek. Tuborg'un Danimarka'da imal ettiği her meşrubat ceşidini yurdumuzda imal edip halkın begenisine sunacağız. Tesisimizde imal ettiğimiz Uriin sayısı 12'yi buldu. Önümuzdeki ay tuketicinin bütçesine katkıda bulunacak yeni bir teşvik kampanyası başlatacağız" dedi. ANKARA (a.a.) Islam Kalkınma Bankasf ndan petrol ithalatında kullarulmak ttzere 35 milyon dolar kredi sağlandı. Edinılen bilgiye göre, kredi anlaşması önümuzdeki hafta sonunda Cidde'de imzalanacak. Islam Kalkınma Bankası'ndan sağlanan petrol kredileri için yüzde 6 gider karşılığı ödenecek. Kredi, akreditif açıldıktan sonra 9 ay vadeli olacak. 1985 yılında Islam Kalkınma Bankası'ndan sağlanan ilk petrol kredisi olan bu kolaylık dışında 30 milyon dolar daha kredi saglanmasının beklendiği bildirildi. ANKARA (ANKA) Canlı hayvan ihracatı yılın ilk iki aylık döneminde geçen yılın eş dönemine göre azalma gösterdi. Ocak şubat 1984 döneminde 27.7 milyon dolar düzeyinde olan canlı hayvan ihracatı, bu yü yüzde 78 oranında azalarak 6.1 milyon dolara indi. Aynı dönem itibarıyla et ihracatı da 21.7 milyon dolardan 14.1 milyon dolara gerileyerek yüzde 34.9 oranında azalma gösterdi. Aynı toplantıda Pakdemirli yüzde 25Tik, Canevi yüzde 50'lik enflasyondan söz etti Ekonomi Servisi Ingiliz işadamları ve bankacılara hitaben konuşan Hazine ve Dış Ticaret Müsteşarı Prof. Ekrem Pakdemirli, "1985 yılı enflasyon oranı ortalama yüzde 25 olacak" deyince salondaki TUrk işadamları "hiikümet hal* hayal görüyor" demekten kendilerini alamadılar. Aynı toplantıda yarım saat sonra söz alan Merkez Bankası Başkanı Yavuz Canevi ise "Yüzde 50'lerde dolaşan enflasyon, Türk halkının geleneklemutlaka düşürmeliyiz" dedi. Böylece yerli ve yabancı işadamları Türk hükümetinin iki yetkilisinin ağzından yarım saat arayla iki farklı enflasyon oranı dinlemiş oldular. tngiliz Görünmeyen İhracat Konseyi tarafından Istanbul'da düzenlenen Londra Kenti Mali Hizmetler Semineri'nin açılışmda konuşan Prof. Pakdemirli, Türk ekonomisinde son yülardaki gelişme ve değişmeler konusunda bilgi verirken, "19*0 sonrasında ihracat ve itbalatın Islam Kalkınma Bankası kredisi İngiliz Görünmeyen îhracat Konseyi'nce, tstanbul'da düzenlenen seminerde tngiliz heyetine başkanlık eden tngiltere eski Ticaret Bakanlan 'ndan Sir John Nott, "îstanbul gelecek on yıllarda büyük bir mali merkez olmaya aday" dedi. Yavuz Canevi Pakdemirli Canlı hayvan ihracı geriledi rine aykırıdır. Enflasyonu DemirÇelik ibra edildi ANKARA, (a.a.) Çahşmalanna, bir süre ara verdikten sonra yeniden başlayan TBMM KİT Komisyonu'nda Türkiye Demir Çelik Işletmeleri'nin 22.7 milyar lira dönem zararı ile kapanan 1983 yılı kâr ve zarar hesaplan ibra edildi. Göruşmeler sırasında, genel mudürlük merkezinin Karabük'ten Ankara'ya taşınması sırasında 250 bin liralık tahvilin kaybolduğu, ancak bunlann karşılığında Merkez Bankası tarafından Erdogan Soyök adlı bir işadamına ödeme yapıldığı anlaşıldı. Komisyon Hukuk Müşavirliği, konuyla ilgili olarak Merkez Bankası'nın mahkemeye verileceğini açıkladı. Komisyon, kurumun iki ayrı şirketten toplam 256.6 milyon liralık alacağının bulunduğunu da saptadı. IOSJL.. KBÂ... TÜRKİYE Deri Sanayicileri Derneği'nin Olağanüstü Genel Kurulu yapıldı. Dernek Yönetim Kunılu üyeliklerine Miinir Çaglar, Osman Güneş, Ayhan Sertei, Anıl Boduroglu, Seyit Ali Giindüz t Orhan Karaçam ve Sedat tşbilen seçildı. YUPİ Tavukçuluk Genel Müdürü Henri Benezus, "başka ulkeler piliç ve yumurtada Ortadoğu pazarına girmek istiyorlarsa Türkiye'yle ortak yatınm yapmak zorundalar" dedi. yanı sıra gemicilik ve taşımacılık gibi görünmeyen dışsatuna degin pek çok alanda liberalleşme yoluna gidildiği balde sigortacılık sektörü hâlâ liberslleştirilmiş degildir" dedi. Prof. Pakdemirli sigortacıhk sektöründe monopolün kaikacağını ve bu sektörün liberalleştirileceğini belirtti. Seminer için Ingiltere'den gelen işadamı ve bankacılardan oluşan 23 kişilik heyete başkanlık eden eski tngiliz Ticaret Bakanlarından Sir John Nott ise konuşmasında mali hizmetlerin bugünkü dunya ekonomisi içindeki rolleri hakkında bilgi verdi. Türkiye'nin zengin tarihi, çalışan işgucü ve tanm alanında kendi kendine yeterliliği nedeniyle uluslararası mali çevrelerin ilgisini çektiğine işaret eden Sir John Nott, "Türkiye'nin son yıllarda Ortadoğu ülkeleriyle >ogunlaşan ticari ilişkileri nedeniyle tstanbul, gelecek on yıllarda Londra ve Tokyo gibi büyük bir uluslararası mali merkez olmaya adaydır" dedi. Merkez Bankası Başkanı Yavuz Canevi ise Türkiye'nin Sir John Nott'un sıraladığı özelliklerine ek olarak son yıllarda önemli bir nitelik daha kazandığını ve "çabuk karar veren bir otorite ve bu kararlara çabuk uyum sağlayan özel sektör" olarak tanımladığı bu niteliğin artık Turk ekonomisinin en önemli yönlerinden birini oluşturduğunu söyledi. Konuşmasında Türk banka sistemi hakkında bilgi veren ve banka sisteminin yeniden bunalıma düşmemesi için gerekli duzenlemelerin yapılmakta olduğuna işaret eden Canevi, Türkiye'nin en önemli sorunlarının başında enflasyonu aşağı çekmek geldiğini vurgulayarak, "Yüzde 50'lerde dolaşan enflasyonla yaşamak Türk halkının geleneklerine aykırıdır" dedi. Sir John Nott başkanhğındaki İngiliz heyetinin Turkiye'de seminer düzenlemekteki temel amacının sigortacıhk, taşımacılık ve bankacıhk gibi alanlarda Türkiye'de iş yapma arayışı olduğu ifade ediliyor. Sosyal Sigortalar hızh tahsüdar oluyor Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Mustafa Kalemli, geçen yıl 435 milyar lira olan SSK alacaklarmdan 365 milyar lirasının tahsil edildiğini, 93 milyarlık alacağın sürdüğünü söyledi. ANKARA, (Cumhuriyet Bürosu) TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu'nda SSK alacaklannın tahsilinin hızlandınlmasını öngören yasa tasarısı kabul edildi. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Mustafa Kalemli, geçen yıl 435 milyar 432 milyon üra olan SSK alacaklarmdan 365 milyar liranın tahsil edilebildiğini, 93 milyar 371 milyon lira alacak bulunduğunu söyledi. Kalemli, işçi alacaklannın alt sıradan üst sıralara çıkanlmasını öngören tasarımn Bakanlar Kurulu'na sunulduğunu belirterek, "mufettiş devleti olmakla sonınlan çözemeyiz. Bu bir bilinc meselesidir" dedi. Kalemli, tasarı ile iş veren vekillerinin de işveren kadar sorumluluk yüklendiğini, işverenlerin SSK primlerini zamanı içinde yatırmak durumunda bulunduklarım anlatarak, şöyle konuştu: "900 bine yakın sigortalı görünen işyeri vardır. Bakanlıgunızın mufettiş sayısı ise 560'dır. 560 müfettişle bu işyerlerini denetlemek çok güçtür. Kaldı ki biz mufettiş devleti olmakla bu sorunları çözeceğimize de inanmıyoruz. Bu bir bilinçlenme meselesidir." SSK'nın kamu sektöründen 19 milyar, özel sektörden de 52 milyar alacağı bulunduğunu belirten Kalemli, SSK gelirlerinin 84 milyar 424 milyonunun Devlet Yatınm Bankası, 2 milyar 469 milyon lirasınm da Hazine tahviline yatınldığını söyledi. Yazılı ihbara rağmen yükünîlülüklerini yerine getirmeyen işverenler, üç bin liradan 75 bin liraya kadar para cezası ile cezalandırılacaklar. İthal dizel motorda tekeUeşme eğilimi \erli üretici BMC Genel Müdürü, ithal dizel motora karşı çıkışını sürdurürken, uygunluk belgesi verilen 3 dizel motor üreticisi fırmanın Türkiye'deki temsilcileri tekel konumuna geldiler. Ekonomi Servisi Dizel motor ithalatı konusunda tekelleşme eğilimi belirirken yerli üretici firma BMC indirilmiş gümrük ve fonla dizel motor ithalatına karşı çıktı. Japon Isuzu, Alman Volkswagen ve Fransız Citroen firmalarına dizel motor için uygunluk belgesi verilmesi ve bu firmaların dış kredi sağlaması Türkiye'deki temsilcilerini ithal dizel motorda tekel konumuna getirdi. hhalatçı fırmalardan Japon Isuzu ile işbirliği yapan Anadolu Endüstri Holding Otomotiv Grubu Başkanı Osman Yazıcı mayıs ayı sonundan itibaren sipariş motorlarının gelmeye başİayacağını belirterek, "tthalattaki 6 a>lık gecikme, uygunluk belgesi alabilecek firmaların belirlenmesinden kaynaklandı. Motor ithalatı isteyene bırakılacaksa yanlıs olur. Rekabet yaratabilmek için ithalat tek firmaya bırakılmadı. Hüküraet fedakârlık yaptı. Gümrük vergisi >uzde l'e duşurüldü. Getirecegimiz motorlar test ve raporlarda gozüktüğü kadanyla Leyland motordan yüzde 2030 daha tasarrufludu/" dedi. Yerli dizel otomobil üreticisi BMC'de yüzde 34 iştirake sahip Anadolu Endüstri Holding Otomotiv Grubu Başkanı Yazıcı, Esnaf ve Sanatkârlar Konfedarasyonu Başkanı Hüsamettin Tiyanşan'ın "Dizel motor ithalini holdinglere bırakmayacagu" açıklamasını anımsatmamız üzerine şunları söyledi: "Neüceden memnun oldular ve bu işe rıza gosterdiler. Kuracakları şirketle ithal edilen motorlan pazarlayabilirler. Zaten bu işin büyük bir kân yok" dedi. Fransız Citroen firmasının temsilcisi Ersanh Ticaret'in sahiplerinden Haldun Ersan çıkacak kararname ve tebliğ öncesi bir değerlendirme yapamayacaklarını belirtirken Alman Volkswagen dizel motor getirecek Çiftçiler Ticaret yetkilileri de Sanayi ve Ticaret Bakanı Cahit Aral'ın vergiler dahil 800 bin lirayı bulan ithal dizel motor fîyatının ithalat rakamının büyüklüğüne göre düşebileceğini bildirdiler. Maliyeti 600 bin lira olarak açıklanan ithal dizel motorlarda KDV dahil yüzde 24.6'lık vergi yüküyle birlikte liranın diğer paralar karşısında değer yitirişi ve kredi faizlerinden doğabilecek artışların fiyatlara yansıtılması dizel motor fiyatım yukarı çekecek. Diğer yandan parça, motor bakma ve adaptasyon için ödenecek meblağlarla ithal dizel motorun tüketiciye ulaşması 1 milyon lirayı bulacak. YERLİ ÜRETİCİDEN BÜYÜK TEPKİ İndirilmiş gümrükle ve fonsuz dizel motor ithalatını sanayiye indirilmiş haksız bir darbe olarak niteleyen BMC Genel Müdürü Ziya Özkan bir mamulün sadece teknik ve teknolojik acıdan değerlendirilemeyeceğıni belirterek açıklamasında şu görüşlere yer verdi: "Bir sınai mamulün en iyi değerlendirme yolu memlekete bıraktığı katma degerdir. Yani yerli muhtevadır, istihdamdır, satış sonrası parça ihtiyacı ve servistir." BMC Genel Müdürü Özkan, ulkemizde sanayinin büyuk emekler sonucu kurulduğunu ve geliştirilmeye çalışıldığını ifade ederek şoyle devam etti: "Yerli ce işçi çalıştınrken motor parçalarının ithalinde gümrük ödeyeceklerdir. İthalatçı ise yüzde 1 gümrük ödeyecek. Acaba böyie bir haksızhğın gerekçesi olacak mıdır?" üreticiler, yatınm yapmış binler DUNYA'dan ABD'de üç ayda 32 milyar dolar dış ticaret açıgı Ekonomi Senisi ABD'nin dış ticareti mart ayında 11 milyar dolar açık verdi. Böylece yılın ilk üç ayındaki ticaret açığı 32.8 milyar doları buldu. Gözlemciler, bu hızla sürmesi durumunda açığın yıl sonunda 131 milyar dolara ulaşacağını hesapüyorlar. Geçen yıl ABD'nin dış ticaret açığı 120 milyar dolar düzeyindeydi. Açığın giderek fazlalaşması, doların değer kazanmasına bağlamyor. Jj5 \V T.C. ZtRAAT BANKASI 2 MAYB 1985 TARİHİNDEKİ DÖVİZ KURUUM ig Sr SATIŞ TL. DOVIZ KURLARI Merkez Bankası dolann esas kurunu 488 tıra 04 kuruş olarak betırtedi. Efektıf Efektıf Döviz Dovız Dövızın Alış Satış AJ.ş Satış Cinsı 512.15 517.32 512.15 522.39 1 ABD Doları 332.39 335.75 315.77 339.04 1 Avustralya Doları 23.28 23.52 23.28 23.75 1 Avusturya Şılını 163.60 165.25 163.60 166.87 1 Batı Alman Markı 8.14 8.22 7 73 8.30 1 Betçika Frangı 53.66 54.20 53.66 54.73 1 Fransız Frangı 144.63 146.09 144.63 147.52 1 Hollanda Florını 56.59 57.16 56 59 57 72 1 İsveç Kronu 195.18 197.15 195.18 199 08 1 İsvıçre Frangı . 2561 25.87 24.33 26.12 100 İtalyan Lireti 202.91 204.96 192.76 206.97 100 Japon Yeni 1692.45 1709 54 1607.83 1726.30 1 Kuveyt Dınarı 630.46 636 83 630.46 643.07 1 Sterlin 141.91 143 34 134.81 144.75 1 S.Arabistan Riyalı Japonya'nın rekor ticaret fazlası Ekonomi Servisi Japonya, 1984 mali >ıhnda 45.6 milyar dolar dış ticaret fazlası verdi. Böylece ticaret fazlasında önceki yıla oranla yüzde 31 artış oldu. 1983 yılındaki fazla 34.5 milyar dolardı. Japonya'nın geçen yıl 167,8 milyar dolarlık ihracat, 122.2 milyar dolarlık da ithalat yaptığı belirtildi. thracatta bir önceki yıla göre yüzde 11.3 ithalatta ise yüzde 5'lik genişleme oldu. Ihracatın 33.8 milyar dolarlık bölümü ABD'ye yapıldı. DÖVİZİN CİNSİ 1 ABDDOURI 1 AVUSTRALYA DOURI 1 AVUSTURYA ŞİIİNİ DÖVİZ AUŞTI. 512.15 332.39 23.28 163.60 8.14 45.28 53.66 144.63 56 59 195.18 25.61 202.91 374.65 1692 45 56.91 630.46 141.91 SATIŞTl. EFEKTİF AUŞU. 512.15 315.77 23.28 163.60 7.73 45.28 53.66 144.63 56.59 195.18 24.33 192.76 35591 1607 82 54.06 630.46 134 81 527.08 342.07 23 95 168.36 8.37 46.60 55.22 148 84 58.24 200.87 26.35 208.82 385 57 1741.78 58.56 648.83 146.05 1 BATI ALMAN MARKI 1KLÇİMFRAMGI 1 DANİMARKA KBOIİÜ 1 FRANSa FRAN6I 1 H0UANDA FLORİMİ Coca Cola'nın yeni ürünü WASHINGTON, (a.a.) İlk kez 99 yıl önce üretilen ve o zamandan beri Amerikan usulü yaşam tarzının sembolü haline gelen CocaCola'mn yeni ürünü basma tanıııldı. Coca Cola Yönetim Kurulu Başkanı G. Dyson, yeni ürünün basına tanıtılması sırasında yaptığı konuşmada, " E n iyi yine biziz" dedi. ABD'nin en büyük meşrubat firması olan Coca Cola, piyasada kaybettiği payı geri almak ve geleneksel birinciliğini sürdürmek için, 99 yıldan beri büyük bir titizlikle gizli tutulan formulünü değiştirme kararı almıştı. Coca Cola, bu amaç için, dört yıldır sürdürdüğü çalışmalarda yeni ürününü 190 bin kişiye tattırdı. "Yeni Coca Cola'yı" deneyenlerin yüzde 55'i beğendiklerini belirtirken, yüzde 45'i de eski Coca Cola'yı tercih ettiklerini bildirmişlerdi. 1 İSVEÇ KRONU 1 İSVİÇK FRANGI 100 İTALYAN ÜRETİ 100 JAPON YENİ 1 KAHADA DOLARI 1 KUVEYT DtNARI 1 MMVEÇ KRONU 1 STERLİN 1 S. ARABJSTAN RİYAÜ 517 32 335 75 23.52 165 25 8.22 45.74 54.20 146.09 57.16 197.15 25.87 204.96 378.43 1709 54 57.48 636.83 143.34 TürkMacar ekonomik görüşmeleri tamamlandı ÇAPRAZKUR 1 ABD DOLARI 3 1305 9.5443 3 5411 2 6239 1999 80 252 40 3 6089 1 Sterlin B Alman Markı Fransız Frangı Hoilanda Ftorını İsvıçre Frangı ltalyan Lıretı Japon Yeni S Arabıstan Riyalı 1 2310 ABD Dotarı AU1N GUMUŞ ALIŞ Cumhuriyet Resat 24 ayar kulçe 34 800 35 000 SATIŞ 35 000 35 500 5 270 4.750 94 5.280 T.C. ZtRAAT BANKASI "Gücnoc erijikmez" 22 ayar oılezm 900 ayar gumüş 5 150 96 ANKARA (ANKA) Devlet Bakanı ve Başbakan Yardımcısı Kaya Erdem'in resmi konuğu olarak Ankara'da bulunan Macaristan Başbakan Yardımcısı Josepb Marjaı, temaslarının bir bölümünu tamamladı. tki ülke heyetleri arasındaki görüşmede, Macaristan Türk ticaretinin dengesiz bir yapıda olduğu vurgulandı ve Macaristan'ın Türkiye'den yaptığı dışalımı arttırması istendi. Erdem ile başbaşa görüşen, daha sonra iki ülke heyetlerinin toplantısına başkanlık eden Marjaı, ayrıca ikili ekonomik ilişkilerden sorumlu Devlet Bakanı Ccmal Büyükbaş ile Sağlık ve Sosyal Yardım Bakanı Mehmet Aydın'ı ziyaret etti.