Catalog

Cumhuriyet 10 18 EYLUL 1981 l Rumların önerdigî Federal Konsey 28 Rum ve 12 Türk üyeden olusuyor Kibrıs'ta Rumların karşı önerileri içinde bir de 'Anayasal Konsey, var Izzet Rıza YALIN Bildiriyor LEFKOŞE, Rum goruşme cmın, 9 eylul'de, Leikoşe'de LedıaPalas'ta, Rum belgelen nı sunarken, «Sunuş bıldırısıım de de behrttıgı gıbı, Rumların 1 ekım 1980rde verdıklerı A nayasal onerılerm aynısı olan ve ıçerığı yenı bır bıçımde su nulan «Anajasa onerıleri», «ço ğunluk» temelıne dayalı Rum yaklaşımlarına ornekler oluş turuyor Uçuncu balge olan «Anayasa onerilerı»mn kapaknotu'nda da, «ekım 1980 onerılerının ay nı&ı olduğu ve yeni bır biçimde sıınulduğu» kaydedılen bu onerıler, parlamento'nun ıkı mechsı arasında çıkacak anlaşmazhklarm çozumlenmesı konusunda, Turk tarafmı ya sama organmda azınlığa du şuren bır mekanızma ongorur ken, «Rum çoğunluğu esası», otskı alanlarda da kendını gos terıyor Nıtekım «Concurrent Lıst» adı verılen ve «aynı zamanda, birbirine yardımcı olan konularla ilgili yenı liste» de, bunun orneklerınden bırı. Ikıncı belge'dekı 11 Rum onerısının, «lopraksal jon» onerısı dışmda kalan Anayasal konudakı 10 onerınm ılk ıkısı, Fedeıal Mıllet Meclısı (parlamento) ıle ılgılı 1 Onen Rum tarafı, bu o nerıde, bazı konularda anlaş maja varma koşullarına baglı olaıak, «Federal Millet Meclısı (parlamento)»nun oluşumu ve parlamentodakı yontem sel guvence ıçm Turk taralm ca yapılan onerılere bır seçe nek oluşturmak uzere Kıbrıs Turk toplumunun «Federal Konsey» adı verılen «ust meclis'e daha vuksck oraııda katılımını çozonunde bulundurmayı» ongoruyor 5 «Suresı sona eren toplu .^ sozleşmelerının sosyal zorunluluk hallerınde yenıden yururluge konulması hakkındakı, 2364 sayılı yasa» adınoon da anlaşılacagı uzere, sendıkaların ozgur 'radelerını kullanamadıkları koşullarda geçerlı olacak 24 aralık 1980 tanhınde yururluge gıren yasaya gore, taalıyetlerı askıda olan sen dıkalar yerıne ve onların adına, yıpe bu yasaya gore oluşturulan VHK sozleşme'e rı yenıden yururluge koyacak Bılındığı gıbı 12 Eylul e çoğunluğu ozel sektorde kılıtlenen grevier ve coğun lugu da KIT'lerde olmaK u zere kılıtlenen uyuşmazlık larla gırılmıştı 1979 dan kalmış, yenılenmemış yuzbın'erce ışçınin toplu sozleşmelerı beklıyordu Eskı sozleşmelerın duşuk ucretlerı ıle çalışmak zorunda kalan ışcıler butun umutlarını YHK calışmalarına yonelttıler Doğal olarak da YHK nun çalışmaları, aldığı kamrlar, ışcının cebıne gıre" cek ucretı belırledıgınden o nem kazandı YHK çalışma ları, ılke kararları, başlıca ılgı merkeiı oldu Işcı oncel'kle sozleşmesının ne za man yenıleneceğını oğrenmek ıstıyordu Yenılenmesı gereken, oylesıne cok, gecık mış suresı sona ermış ve ışcının de artan fıyatlar kor şısında ezıldığı sozlesme vardı kı Ama YHK uç aya yakın bır sureyı, ılke ka rarlarının saptanması ca lışmaları ı l e gecırdı Yasanin yururluge gırmesınden dort ay kadar sonra da soz lesmeler yenılenmeye başlandı Sozleşmeler bıtım tarıhlerıne qore, en eskıden başlayarak arada buyuk ış yerlerı ıcın atlamalar yapıla bılmesı koşulu ıle sıralanıvordu YHK Başkanı Nacı Varlık' ın en son yaptıgı acıkla maya gore bugunlere kadar yaklaşık 450 bın ışcının toplu sozleşmesı venıden yururluge kondu Çalışma tak vımını ışcı ıcın daha pratığe donuşturursek, 1979'da bıten sozleşmelerın yaklasık 6 aylık bır çalışma su lesını kapsadığını, şımdı ıse 1980 sozleşmelerının goruşulmeye devam edıldığını soyleyebıhrız Daha da acık bır anlatımla, YHK'nın calış ma temposunda bır değışıklık olmazsa, bır sozleşmenın sona ermesı ıle, YHK'nun bu sozleşmeyı yenıleyebılmesı arasında 6 aydan bır yıla kadar uzayan bı r boşluğun olduğunu belırtebılırız Bılındığı gıbı sozleşmelerarası bu boşluklar, avans odeme ıer> ıle geçırılıyor işçilerle Söyteşî anfcara.. aıtta.. Müşerref HEKİMOĞLU Izmir'den Izlenimler.... Vaktıyle, Ören'e ılk gıttığım yazlarda Korfez koyle rini gezer, Kge'nın mavıhlderını kucakhyan kahvelerde yaşlı kışüerle soyleşırdık Kurtuluş Savaşının anılarmı dınlerdık Burhanıyelı Borazan Efe'nın oykusunu halâ gulumseyerek duşunurum Ama bem asıl etkıleyen Hasan Amca'nın öykusü doğrusu. Hasan Amca, duşmana karşı dırenen, gâvurcu dıye adlandırılan ışbırlıkçılerle alabıldığıne savaşan bır Korfezlı Burhanıye'dekı düş man bırlığının komutanı ona ateş puskurüyor, yokedılmesıni ıstıyor, raporlar yazıyor durmadan. Hasan Amca o gunlerden sozederken boş bulundum sordum blr aralık, Madalyanız var nu? Bırden ofkelendı: Madalyayı neyliyeyim, düşman birliği komutanının Atina'ya yolladığı raporlar yeterli bir onur belgesi benim için!Geçen hafta îzmır'de, Konak alanında Evren Paşa'yı dınlerken Korfez kahvelermdekı yaşlı dostlarımı, eskı savaşçıları saygıyla selamladım Ege'nın bır dost denızı olmasını vurguluyordu Devlet Başkanımız. Izmırlıler de coşkuyla alkışlıyordu bu sozlerı. O kalabalıkta eskı sa vaşçılar da vardı, çocuklan, toruniarı da Yıllarca once İzmır'ın KUrtuıuşunu nasıl yaşamışlardı kımbılır1 Ama sonra, Ttırk Yunan dostluğunu Ataturk'ten bır mıras gıbı duşünmeyıde evde, okulda, heryerde oğrenmışlerdı. Kurtuluş Savaşından gayn hıç bır savaşın Insanlığa mutluluk getırmedığım kanıtlayan orneklerle dolu dunyamız. Ancak, barış da yapay bır temele oturamıyor hıç bır zaman. Bır yanlı odünîer, ıyı ruyet gosterılerı yetmlyor, tersıne tum anlasmazhkların, puruzlerın karşılıklı haklara saygı ıçınde gıderılmesıvle gerçekleşıyor. Evren Paşa'yla bır yolculuğa ılk kez kaülıyorum. Bır vatandaş olarak çok sevdım bu yolculuğu, bir gazetecı olarak bıraz uzuldum. Yolculuğun oykusunu dınleyınce sız ne duşuneceksımz bakalım' Devlet Başkanı ve Konsey uyelerı 9 eylül sabahı askerı uçakla Izmır'e gıttıler. Bız gazetecılerı Etımesgut Havaalanının yan salonuna aldılar, komutanların yuzunü bıle gormedık. Uçakta kadıfe bır perde çekıldi aramıza. Cuneyt Arcayurek, Mehmet Alı Kışlah gıbı mes:ekde eskımış, bellı bır bırıkıme varmış, bızım sozluğumuze gore «Ağabey» olmuş gazetecılerın de katıldığı bır yolculuk bu. Cuneyt ıle yolculuklar renklı geçer her zaman. Eskı anılar, yenı öykuler, espnlerle yol bıter, iaf bıtmez. AnkaraIzmır yolculuğu da çok kısa geldl doğrusu. Ama ara sıra o kadıfe perdeye takıldı gozlerım. îzmır'ın Cumaovası Havaalamna ınince bızı bır minübusle Konak Alamna getırdıler. Komutanlar helıkopterlere bındl. Çok doğal bır olay bu. Yeterı kadar helıkopter olmadığuıı bılıyoruz. Konak Alanında buyuk bır kalabalık Evren Paşayı beklıyor. Onur konuklarına guzel bır trıbün hazırlanmış, protokola bağlı kışıler de ayrı bır trıbunde. Yanda bır masa çevresınde de BasmYayın Genel Muduru ve yabancı gazetecıler. Ama Ankara'dan Devlet Başkanına eşlık eden gazetecılere yer yok. Bıze eşlik eden asteğmen çok zarıî bır asker, bır aralık yanıma geldl. Muşerref hanım bir yanhşlık olmuş, size ayrüan yere başkalan oturmuşlar, hiç değilse sizl bir yere oturtsak, dedı. Ben de ozür dıledım, teşekkur ettım. öteki arkadaşlardan ayrüamayacağımı soyledım. Evren Paşayı seyre. derken protokolun yanlışlığı gerıde kaldı bırden. Yabancı gazetecılerın şaşkınlıgına da aldırmadım. Boyle bır gunu yaşamak guzeldı herşeyden. Atlılar, îzmır'e ılk gıren Kuvayı Mılllyeciler gıbi, gorkemlı bır gırış yaptılar alana, Hükumet Konağının dıreğıne bayrağımızı dıktıler, sonra Orgeneral Evren ile Kuvvet Komutanlanna selam durdular. Evren Paşs, da ok gıbi yerınden fırlayarak bu selamı yamtladı. Askerce, sade, ama Kurtuluş Savaşınm coşkusuyla dolu bır selam bu. Konak'dakı torenı bır oğle yemeğı ızlıyordu. Güzelyalı'da yemyeşıl bır park ortasında çok uygar öfr Kuruluş Hava Lısan Okulu. Ev sahibımız de uygar kışılığı, kulturu, esprılerıyle tanınan Orgeneral Sureyya Yüksel. Yemek salonuna gırerken hangı masalara oturacağımızı oğrendık. Karşımızda da Org. Evren, Konsey üyelen, protokole bağu kışıler. Uzaktan selamlaştık komutanlarla. Yemekler çok nefıs, ama bıtıremedık. Izmır lımanının temızlenmesıyle ılgılı bır brıfıng vardı. Komutanlar masadan kalkınca bızım yemek yarıda kaldı. Belkı de küçuk bır ayrıntı ama ınsan ne yorum yapacağını bılemıyor doğrusu. Neyse, yenıden guzel bır olay yaşadık ve yoruma vakıt kalmadı. Mustata Kemal Bulvannm temelmı attı Evren Paşa. Her zamankı ıçtenlığıyle konuştu. Izmır'm çok sevılen Beledıye Başkanlarmdan Behçet Uz da vardı bu torende. Onu saygıyla seyrettım. Behçet Uz sonradan polıtıkaya da gırdı, mılletvekılı, bakan oldu, ama asıl Beledıye Başkanlığıyla tanımyor, yapıtlarıyla yaşıyor. Izmır Valısını ılk kez goruyorum. Lımanın temızlığıyle ılgılı sunuş konuşmasında polıtıkacılardan sozetmesı bana çok ters geldı. Bır burokrata bu tur davranış yakışmıyor doğrusu. Insan teknısyen olarak kalmaya ozen gosterebılır ama polıtıkacıları kotuleyerek degll o brıfıng 9 eylulde değıl de 13 eylulde, Evren Paşanın 12 Eylulun yıldonumu konuşmasmdan sonra yapılsaydı, Sayın Valı yıne aynı tür mu konuşurdu acaba? Yoksa Devlet Başkaıunın 52 sayılı bıldırımn çok kuçuk bır azınlığa donuk olduğunu soylemesmden esınlemr mıydı? Mustala Kemal Bulvarının temelını denıze attıktan sonra yola koyulduk yemden. Mavı denız gerılerae kaldı, gokyuzunun mavılıklerıne daldık. Onde komutanlar, arkada bız, aramızda kadue perde, bır aralık perdeyı ara. layıp yol arkadaşlarımıza seslenmek geldı ıçunden, ıyi jolculuklar dılemek. Perde kadıfe de olsa, bır auvar gıbi gelıyor ınsana, perdesız bır dıyalog ozlemı üuyuluyor. Ama kemıkleşmış alışkanlıklan değıştırmek kolay mı? Asüerler basına ner zaman kapalı yaşadılar. Ama şlmdı, demokrasıye geçış yolunda aynı uçakla yapılan yolculuklarda kadıle perde bıraz aralanamaz mı acaba? Etımesgut'a gelınce kadıle perde açıldı bırden, dort komutan gulumsedıler, «tieçmiş olsun, iyi akşamlar, Allahaısmarladık» dedıler. Uçagımız bıraz sallanaığı ıçın geçmiş olsun dıyorlardı. Alana ınince yollarımız, kapılarunız ayrıldı yenıden, bız alanın dış kıyısına kadar yuruyecektık. Yürurken arabaları bır bır durdular yanımızda. Sızüı arabanız yok mu, bir araç gerekiyor mu, dıye sordular. Teşekkur ettık. Arabalarımıza kadar yuruyeceğımızı soyledık. Komutanlar basın arabalarının ıçerı aiınmadığını da ük kez bızden duydular sanırım. Elbet herşeyı bümelerme olanak yok. Kınu konular da yeterı kadar anlatılamıyor belkı, anlatılırsa hoşgöru ve anlayışla karşılanacağına ınanıyorum ben. Bu yazıyı da o uıançla yazdım. Evren Paşa 12 Eylul konuşmasında basının gorev ve sorumluluğunun bılınci içinde olduğunu soyledi değıl mi? Bu bılınci yeterı kadar duymayanlar da olabilır. Ama bihncın oluşmasında en büyük etken sağhklı bır dıyalog. Kamuoyu oluşturan kuruluşları dıyalogdan yoksun bırakmamak gerekir. Asıl olan perdeleri açarak bir dıyalog oluşturmak, karşılıklı güven sevgi, saygı, hoşgörü ve anlayış ıçınde bir diyalogla dar boğazlan daha kolay aşacağız hiç kuşkusuz... Sükran KETENCİ YHK'nun sözlesmelerin baslangıc kosullarının farklılığını gözönüne alması isteniyor rıhte yururukten kalkan ışye ıı sozleşmelerı de vardı Turk Iş e ya da DISK e baglı sen dıkalarm yetkı alıp ışyerı soz leşmesı yapmış oldukları ışyerlerınde calışan ışcıler ıcın bu Sozleşmeler yenılen mış sayıldı Eskıden sendcka gırememış olan ısyerlerı ıcın ıse ıskolu sozleşmesı esas alınaı Sonuçta onceden sendıkalaşmamış ışyerlerının ışcılerı karlı çıktılar Eskı tarıMe başlayan ışkolu sozleşmesme gore ucret ar tışı farklar aldılar Işyerı sozleşmelerı u/gulanan es ı den sendıkalasmış ışyerleı ı de calışanlar ıse kayba uq radılar Esitci yaklaşım TOPLUM MECLISI VE MECLİSLERARASI MEKANIZMA Bu koşullara gore, Rum ta lerden oluşmasmı, b) Iki Meclıs (Federal Konrafı, sey ve Toplum Meclısı) araa) Alt Meclıs'ın, halkı tem sıl eden bır «toplum (cemaat) sındakı çıkmazın çozumlenme Meclisı» olması ve ıkı toplu sı ıçın «ujgun bir mekanızma mun, orantılı buyukluklerı te konusunda anlaşmaya varılmasını» ıstıyor melı uzenne seçılen temsılcı FEDERAL KONSEY (UST MECLİS) Konsey )'in « si Rumlar, 28'ı Kıbrıslı Rum ve (Federal (°o80) Kıbrıslı Rum olacak 40 12'sı Kıbrıs'lı Turkten oluşa uvesınin 8'inin (%20) Kıbrıslı cak bır Federal Konsey oluşu muyla sonuçlanmak uzere, Kıb Turk olmasuu onerdiği» belırtılryor rıs'lı Turklere, herhangı bır ust meclıs uyelerının %7ü'ı Rum olurken, %30'unun Turk Rum taratı, ayrıca, «anlaşma olması yonunde, bır artış du lar ve seçim yasası, gumruk şunuyor resmı ve vergi koynıak ve ıki Mcdis arasındaki çıkmazı toHer onerınm açıklamasmın da yapıldığı Rum belgesınde, zunılemek için etkili oylamayla yontemsel guvence onerdiği «Kıbrıs Rum tarafımn 1 ekım 1980 onerilerinde, ust nıeclis nı» de bıldırmekte lında yapılan sozleşmemız 1979 yılında sona erdığı hal de, bızlerın sozleşmesı askı ya aimmıştır Ucretlerımıze 1979 80 81 yılları ıçın hıçbır zam yapılmamıştır. Sayın Varlık'ın 1979 sozleşmelerınln bıttıgıne ılışkın te levızyon açıklamalarını uzuntu ıle ızlıyoruz YHK buyuk bır yargı organıdır. Boyle bır yanılgıya kapılma malarını dılıyoruz.» Aşagı yukarı aynı cumleler Ankara Beledıye ışcılerınden ge len mektupta da var Işcıler sozleşmelerının eskı tarıhlı kalmasından ne kadar magdur olduklarını kanıtlamak ıcın cok sayıda ucret bordrosu fotokopısı de gon dermeyı uılutmuyorlar 25 seneliK baş bahcıvanın elı ne net gecen 14 486 lıra 23 senelık kazma kurek ışcısı elıne net gecen 12 818 lıra Bırcok ışyerınde ışcılerın avanslar dışında 1979'da Yuksek Hakem Kurulunun tarafsızlık adına almış ol duğu «Tek oranlı ucret artışı» doğrultusundakı ılke kararı, esneklık tanımayan yasa maddesınden doğan haksızlıkları daha da percın derasyonu şubat 1980'de so lemektedır Çunku YHK soz na eren ışyerı sozleşmesının leşmelerı yenılerken haklavarlığını goz onunde tutarı olan yıllar ve aylar ıçın, rak şubat 1982 de sona ere yukarda belırtılen nedenlercek ıskolu sozleşmesı bale fıılen ucret zammı alağıtlamışlı Işyerı sozleşmesı mayan ışcılerın uğradığı ıle gelecek yenı ucret zamhaksızlığı gıdermeye yaraları hesaplanarak bağıtlayacak bır ek artış duşunnan ışkolu sozleşmesının muyor Yenıledıgı sozlesme varlığı nedenı ıle. sadece lerın nıtelığını ve başlangıç bu sendıkanın yetkılı oldügu koşullarını. goz onune alma ışyerlerınde değıl DlSK'e dan butun sozleşmelere tek bağh TEK Ges Is ve bağım oranlı zammı uyguluyor sız sendıkanın yetkılı oldu Oysa ışcının mağdurıyetı gu ışyerlerınde de sozleşbır donemdekı sozlesme meler yınelenmedı kaybından ıbaret de değıl Bır ışyerınde ıkı sozleş Bır ıkı yıllık donemden uc me olgusunu kdldırma amaret farl.ı kayb' olan bu ış cı ıle konan yasa hukmuCilerın sozlesme yenılenme nun ışyerınde gecerlı olması sonrası aldıkları ucretler sı gereken sozlesme ıcın es de dığer ışcılerden duşuk neklık tanımayarak son bı oluyor Ikıncı bır so?leşme ten sozleşmeyı esas alması yenılenmesı donemı başlan uygulamada bazı haksızlıkgıc ucretlerı de duşuk kalara, mağdurıyetlere yol açı lıyor Dolayısı ıle YHK ca yor lışmaları devam ettıkce ve ılke kararlarını da değıştır Haksızlık mağdurıyet şcı medıkce kayıpları ustuste sendıkasının, ışyerı sozleşbınerek devam ederek ANAYASAL KONSEY ONERİSİ Rumlar, bundan başka, «Üst Mecliste, onlemlerin Anayasaya uygunluğunu rapor etmek ve ters bir raporda önerilen <inlemleri tekrar incelenmek uze re parlamentonun iki meclisine geri gondermek suretiyle, konuları ertelemek yetkisiyle donatıimış anayasa) bir konsey» onerıyor Önerı 2 Kıbrıs Rum taratı, Federal vasama organlarmın yetki alanlarını belirleyen lls te ve eyalet yasama listesi'nde bazı makul düzenlemeler uze rinde durmaya hazır olduğunu» belırtırken, «gerekli görüIurse, aynı zamanda birbirine yardımcı olan uygun konularla ilgili yeni bir liste sunma olasılığının» sozunu etmektedır. «Concurrent List» adı verılen bu liste uzerınde anlaşma olması halınde eyaletle ılgılı ya sama ve yurutme eylemlerınm, aynı yetkı alanında, onlemlerin Federal duzeyde yasalaşma ve benımsenmesme kadar, etkm olmasını olanaklaştırmak ıçm, «Federal ve eyaiet yasa ma meclisleri ve yurutme organlarmın iş goreceçi yetki alanları» saptanacak Eskı Anayasa onerılerınde, bu liste ıçın bır hukum bulunmamakta'vdı. Işkolu sözleşmelerinin sendikasız işyerleııne teşmili, başlangıç farkhhkları dikkate alınmadan uygulanırsa eşitsizliklere yol açabilir. sona eren sozleşmelerın ucretlerı ıle calıştıkları, bu ucretlerın cok duşuk kaldığının dogrulugu kadar, YHK'nun da kendı yasası acısından 1979 yılında bıten sozlesme lerı tumu ıle yenıledıgı de doğrudur Sorun 2364 sayılı yasanın 2 maddesınde yer aian, «Bir işyerinde varsa, işyerl ve işkolu toplu iş soz leşmelerinin ikisinın de yururluk suresi sona ermedıkçe, bunlardan birinın yenıden yururluge konulması , ıçın YHK'ya başvurulamaz» hukmunden kaynaklanıyor 275 sayılı yasada bır ışyerınde ışyerı ve ış kolunda ayrı ayrı sozleşmeler yapılmasına engel olmadığı ıcın ozellıkle bırcok ışyerınden oluşan ve degışık sendıkaların bulunduğu ışletmelerde aynı tarıhler ıçın bırden fazla sozlesme ımzalanıyordu Orneğın enerıı işkolunda Turklş'e bağlı Teslş Femesı de bagıtlanacak dıye, ışkolu sozleşmesınde gerekli ucret artışı getırmemış olmaşından da ıbaret degıldır Orneğın enerıı ışkolunda ış kolu sozleşmesının tarafı olmayan DISKe bağlı ve bagımsız sendıkanın 12 Eylul cok oncesı yetkı alıp sozleş me masasına oturdukları ış yerlerındekı ışçıler Turk Iş'e bağlı sendıkanın ışkolu sozleşmesının getırdığı ucret artışlarından da yararlanamamışlardı Artık dayanışma aıdatı ıle yararlanmak ısteseler bıle geçmışe yonelık çok buyuk ekonomık kayıp ları vardır PTT ışyerlerınin yenılenen sozleşmesı bır başka tur so runu sergılıyor Daha once DlSK'e bağlı sendıkanın ışko lu yetkısı ıle grev noktasına gelınen ve grevın ertelenmış olduğu bu ışletmenın bır kısım ışyerlerınde ışkolununkınden daha sonrakı bır ta Tesmil sorunu Işcıler craçında ayırım dogurucu bır dığer uygula ma şımdılık pek kullanılma yan yasadakı tesmil mad desınde goruluyor Tesmil yasanın 4 maddesının ama cına uyqun olarak gerceklestırılse bugune kariar ışyerıne sendıka sokmayarak ısçı haklarmdan kâr etmış ışletmelenn haksız rekabetıne son verecek Sendikasız kalmış Işcılerın mağdurıyetını onleyecek Cam ışkolunda venı açılan ve daha once sozlesme bulunma yan isyerlerıne Bakanlar Kurulunun uyguladığı teşmıl karan da bu anlomdadır Ancak yasanın dar ka lıplı yorumu nedenı ıle soz lesme yenılenemeyen enerıl ışkolu ıcın YKH tarafından Bakanlar Kuruluna onerllen tesmil kararı işyerlerı arasındaki başlangıç farklılıklarını qozetmese sendıka ların üyesl iscıler arasında onemlı haksızlıklara yol açabılecektır FEDERAL YURUTME öneri 3: Rumlar, üçüncü önerı'de, «Federal yürutmeyle ilişkili bütun önerileri, Kıhrıs Tjirk tarafımn, Cumhurbaş kanı \e Cumhurbaşkan Yardımcısının demokratik olarak da «Bakanlar Kurulu'nun ne sahip bir başkanlık sisteırıini kabul ettiğı temeli»ne da yandırıvor. Hangi sözleşme? BAKANLAR KURULU öneri 4 Kıbrıs Rum taratı, Bakanlar Kurulu'yla ılgılı ola rak da, «Bakanlar Kurulu'nun oluşumunuıı, %70'inin Kıbrısu Rum, %30'unun da Kıbrıslı Türk Bakanlardan olacak, yariî 7 Kıbrıs'lı Rum ba kanla 3 Kıbrıs'lı Türk bakanı içerecek biçimde düreltiimesini» onermekte O 1960 Anayasasındakı o7ü3ü oranma donuşu yansıtan bu konudakı Rum onerısı, Bakanlar Kurulu'nun, daha once, 8'ı (%80) Rum, 2'sı (%20) Kıb rıs'lı Turk'olan 10 uyeyı ıçermesını ongormekteydı. YHK nun 1979 sozleşmelerını tamamladığı turunden haberler yayınlandıkça bazı ış yerlerınden, telefonla mektupla gelen eleştırıler yakınmalar oluyor «Bızler Turkıye Elektrık Kurumu'nda çalışan ışçıleriz. 1977 yı YARIN. Ilke Kararlarının Getirdikleri Seker dövasına ANKARA (Cumhuriyet Buro su) Şeker Şırketı eskı Genel Muduru Aydın Arat ve drka daşlarının ruşvet almak ve ruşvet vermek suçlarından An kara l'ıncı Agır Ceza Mahke mesınde yarğılanmalarına de vam edıldı Mahkeme Turkıye Seker Fabrıkaları A Ş 'nın mu dahale ıstemını kabul ettı Ankara l'ıncı Ağır Ceza Mah kemesınde dun yapılan duruş Aydın Ârat'ın olarak katıldı mada sanık avukatlan olavı ortaya çıkaran vakınmacı Sabn Malkoç'un tanıklıgımn kabul edılmemesını, tanıklardan yurt dışmda s;orevlı bulunan Çetin Hacaloğlu ve Ayla Akıncı'nın ıfadelermm alınmasına gerek olmadığını belırttıler Duruşma hakımı aynca Turkiye Şeker Fabrıkaları A Ş 'nın davaya mü dahale ıstemı olduğunu belirtti ve ıddıa makammın bu konudakı gorusunu sordu Savcı görüsunu ozetle şovle bıldırdı: «Seker ^ırketmin, bu sanıkların ruşvet alma ve riisvet verme lullerınden doğrudan dsğruva bır zarar ılişkisi buUınmadmınrian mudahale talehıııin reddı gerekmektedır. Müdahale dılekçesınde i'önetim Kuıulu Başkanı Aydın Arat hakkında mudahale talebı bulunmasıııa raunıen Yönetim Kurulu uveleıı hakkında böyle bır taleote bulunulmamıştır. Samkların tecezzi ettirilmesl (üMilması) CMUK'nun esprisine uvKun duşnıeveceçindejı d& nıııdahale talebinın reddi gerekmektedır » Mahkemenın ara kararında Turkıve Şeker Fabrıkaları A Ş nın davaya mudahale ıstemının kabulu benımsendı. Ayrıca. vakınmacı Sabrı Malkoç'un ılaaesınde adı seçen kişılerın tanık olarak dmlenmelerinı uygun gordü BAKANLIKLARIN AYRILMASI öneri 5: Rumların bu önerı sıne gore, bakanlıklann tahsısı, onemlı bakanııklardan bırı Kıbrıslı bır Turk'e aynla rak Cumhurbaşkam ıle Cumhurbaşkan Yardımcısı arasın da ortaklaşa uzlaşmak suretıv le gerçeklestırılecek Daha on cekı Rum onerılerınde, ba kanlık tahsısı konusundaki tek hukum. atamanın kendı toplu mundan, başka bır toplumdan olması halınde, Cumhurbaş kan yardımcısımn tercıhı Cum hurbaşkanınca kabul edılırken en onemlı Federal Bakanlık lardan bııının de, bır Kıbrıslı Turk'e avnlmasıyla ılgılıvdı. BAĞIMSIZ GOREVLILER önerı 6 Bu onerıje göre Federal Cumhurıyet'ın aynı toplumdan olmayacak bağım sız gorevlılerıyle yardımcıla rının mevkılerı, Cun^hurbaş^ kanı ve Cumhurbaşkan Yar dımcısınca ortaklaşa • ayrıla cak Rum taralı, daha bnce, «Ken di toplumundan başka bir top lumdan atama durumunda Cumhurbdşkan Vardımcısının tavsıyesını kabul etmesını on gormekle beraber butun ata maların Cumluırbaşkanınca \a pılmasını» ıstemekteydı «Butun bagımsız gorevlılerm mev kılerıne ortaklaşa avrılmasını» da ongoren bu yenı onerıler de, temelde eskı onerılerden tarklı degıl «DOÖan» ' ^^fAŞ, son yülaıda pıyasaya surduğu Murat131, * Kartal ve Şahın'den sonra dun de yenı bır otomobıl tanıttı Dogan Sen uretımıne ekım ayında başlanacak olan 4 hapüı, 1600 cc motor kapasıtelı ve 80 beygır gucunde, 5 ılerı 1 gerı yerden kumandalı vıtese sahıp Dogan, grı, mavı, altın rengı, kırmızı've yeşıl metalık renklı olacak Dogan'ın satış fıyaıının fabrıkaca henuz saptanmdmasına karşın, 1 mılyon 100 ya du 1 mılyon 200 bın lıra dolaylarında satııacağı behrtuıyor. Y6nİ OtO Türkiye KTFD resmi görüşmeleri Ankara'da yapıldı ANKARA (Cumhuriyet Burosu) Turkıye Kıbrıs Turk Federe Devletı resmı goruşmelerı dun sabah Ankara'da başladı Başbakanlıktakı Bakanlar Ku rulu salonunda yapılan resmı goruşmelerde Turkıye tarafına Başbakan Bulend Ulusu, KTFD tarafına da Başbakan Mustafa Cağatay başkanlık etti. Resmı göruşmelerın dun oğleden son rakl bolumu Kıbrıs Koordınas yon Kurulu Başkanı, Devlet Başkanı ve Başbakan Yardım cısı Zeyyat Baykara'nın baş kanlığında yapıldı. Goruşmelerde, lcişlerl Baka nı Selahattln Çetlner, Mallye Bakanı Kaya Erdem, Ener|! ve Tabil Kaynaklar Bakanı Serbulent Bingol, Devlet Bakanı ve Dışışlerı Bakan Vekılı llhan Oztrak, Mıllı Savunma Bakanı Umit Haluk Bayulken, Tıcarel Bakanı Kemal Canturk, Turızm ve Tanıtma Bakanı llhan Evli yaoğlu ıle Dışışlerı Bakanlığı ve Malıye Bakanlığından uzmanlar da bulundu. KTFD'nın çeşıtll ekonomık sorunlarının ele alındığı resmı goruşmelerde Kıbrıs'ı Başba kan Mustafa Çağatay'in yanısı ra Malıye ve Ekonomi Bakanı Salih Coşar ıle Tıcaret Sanay ve Endustri Bakanı Eşber Se rakına temsıl ettı Resmı goruşmeler dün ak şam sona erdı Konuk Kıbrıs heyeti de bu sabah Turkıye'den ayrılacak. Kamulastırılan toprakların iadesi davası ertelendi ANKARA, (Cumhuriyet Bürosu) Kamulastırılan top rakların amacma uygun kul lamlmadığı gerekçesıyle es kı sahıplerme ladesıne ılışkın davaya avukatların gelmemesı nedenıyle bakılmadı. 27 şubat 1981 tanhınde Ak çakale Aslıye Hukuk Mahke mesı, ılçeye bağlı Yukarı Ya rımca koyunden Ismaıl Tu ranoğlu'nun devletçe kamu laştınlan topraklannın ladesıne karar vermiştı Sozkonusu karar «kamulastırılan toprakların 5 vıI içinde amacma uyi;un kullanılmadığı ve üzerine te sisat yapılmadığı» gerekccsıy le almmıştı Hazıne avukatlarının Akça kals Aslıye Hukuk Mahkeme sının kararma yaptıkları ıtıraz da ozetle şu gorusler savunul du «Toprak reformu uyçulaması bir bütündür.. Kişisel bir uygulama deçildir. Arazilerin da ğıtımı 5 yıldan önce başlamış ve yine bu surede daha once vorede sulaına ve elektrik te sisleri kurulmuştur.. Dolayısıvla arazimn atnacına ııvsun kullanılmadığı iddıası steçerli değiltlir..» r Itıraza ılışkın ılk du usma Yargıtay 5 Hukuk Daıresınde yapıldı Avukatların katılma ması nedenıyle dava üerkı bır tarıhe «rtelendı. Uluslararası Genç Gazeteciler Atatürk Semineri Istanbul'da yaplıyor • SEMINERDE TURIZM VE TANITMA BAKANI ItHAIs EVLIYAOĞLU BÎR KO NUŞMA YAPACAK. İSTANBUL (a.a.) Gazete cıler Cemıyetı'nce duzenleneı «Uluslararası Genç Gazeteci ler Atatürk Semineri» 21 Eylü pazartesı gunu Cemıyet Kor ferans salonunda başlayacak Dunyanm çeşıtlı ulkelerın den gelecek 30 yabancı gen gazeteci ıle Turkıye'den sekı genç gazetecmın ızleyecekle: tartışmalı semınerde Turlzr ve Tanıtma Bakanı llhan Evl yaoğlu bır konuşma yapacak.