Catalog

İKÎ I emen JıerVesco bJTHen ve b!r KaradenWn!n Gomuz laratır.dan kovaianması varsavırr.ına dayanon fıkrada, karşısındakınn sorularına artık verecek bir yanıt bulamayan l a z ' ın, cHa sen benden yona mısun, domuzdan yana mısun?» demesı gıbı. ınsan ve kurui'or üc, k>mı zaman, taban tabano karşıt ıkı secenek arasında kalabılirler. Gerekli bır sağlık kontrolunu yaptırmak için gelmış bulurduğum Almanya'üa Pariamento (Buneestag) temmuz bcşiarındo bovle bir secenekle karşı karşt/a bulunuyoruj Sorun şuydu: öldurme suclonnda zamanaşırnı kaidırılmolt mı yoksc eskıs g'bı ka'malı 011' Bu sorunui Po'lamenîo do pcîıt kc yatırımlorından uzak ve tom bır yonsızlı* ıcınde e'e aU nıp tartışı'masındokı tııtuma gecmeden once, ko nuyu herkes n cnlayacag' bıcmde •/aliPlaşt,rQrak söyle anlctcyım: Başkasmm canına kıyart bır katıl, kılık veya u'ke değıştırerek gızlenmeyl ve orneğih yırmı yıl Kovuşturuimakıan kurtul moyı başanrsa. y/rmı yı/ın sonunda ortaya cıkıp topium ıçnde elıni kolunu sallayarak dolaşabılır. Çüıku onun davası, cezo yosasına göre zamonaşımma uğramrş otacoğındon, kendıs< hokkında atık yargısal kovuşturma yapılamaz. ••*••*• CUMHURÎYET menîo'nun fiar ffyes' bu Sconuda, poiîslr'in politıkasma gore aeğıl, bu sorun üzer ndekı <ışı sel düşüncssıns gore oy kullandı Zaten ko^u herrıongi bır polıtıko vQt>nm:na. ya ao porîı e nn pol'tik cat'şmasına eiver'şh Dir konu değıldı Ikincisı, bu yosavı daho orce konuşjp gorüşmüş 0I01 ozel ParicmeTto Konusyon JHUI roporunda. yosa tasonS'nn kabu veya reddne lîışkin bır oyun acr'.larniaTiış oimcsıd r vnn> Özel Komısyon geıerekten o/rılcGk, Poıi'men to'ya bu vasanm kabulu weya feri"tı ıcm bır tcv Sıye karorın;a bJİurrraTiıştr Boylece Pariamento'dokı oy amada, her D3r'ının mmı uyaler' OIU.T'U, kımıler.yse o'umsu? ov kıjlİTnmıçıardır. Scvın ofur'jriTi, oono «orors'3rız o'durme suc'on ıcın zcrnana$ımını kaidıran bır yoscn«n Turkıye'Tiızcf dc kobu'u oek gerskl i 'iT Arodcrt ^nc yı. gecrrs ol'Jrso o s j n . d c ^ o n n mev dana geiırdiği en olgun yoratK olan «ınson» n cctına kıva i b:r oldı.rucu <kouı> '3î öo^a bu ddnyanın adaletı onunde cezasını bulmai'dır Öc ve k n gudep bir i'işı oiduğun lcm d e ğ ! h cb'r zorran «comuzdar' vo'io» c cmcdığ.rı i c n böyle duşunüyor. bu nedenle de A man Pcriamentosunun vordtğı koron 'cırnde ona.'lı/orum Bıimem. bu konuda s z ne karar venrdın:z') f1) Öze't'kie bızıni üikpmızda cok rasianabı'i' böyle durumlaro (Yahu. bu ıç'n üstunJen yırrrn yıl gec^'ş Nosı'So cu ^JCU ış'e pen Cdom lht'vcrlamı$. nesını hop^e otacoksm 7 Atsan dayanartaz clur, yazık dsğfl mı» derız coğunu^ 1 «Ûlene. varalon p sokct ka'cno oni^nn cHe se cocuklomo yazık rieâıı mi?» d v e duşunmey.z Olumsuz vonde pek merho ıreîlı b'r îor'um o'Ouğumuzdon, kocondor vana cfeğı1. domuzcion yoncyırd'r hec1... (2) O'kkat ed Isin ki. hakkmdo 'onona^ımı söz konusu olsn suclu kend'sme kar$< davo ocılmış. suctuluğu kan üoninış k 3 r)p(5r' SJCu is'edikten s^nra va^a'onnadan uzın süre gızlenmey bescrmıs oioı" kışıjı» A1manyo'da böyle g 'lennrs p"îk cok Nazı kctılierlnın bulunduğj oene'lıkle ^ b u i edı 1 mektedir (3' Cep hırsızına 'vankesıcl» ı^san kardırıp aı dotmaca yoluyla ma^nı aiona «dolandınc1» d yoruz dT, ınsan ötdurene o'<1uruc i"> d ^ meyıp «<atıl» dernek'e rfıreiıvoruz B(?dek' bu Arapco •utkusjnu hıc TniovofivO' ve jl'jscularo vak stırcrrıyorum 19 AĞUSTOS 1979 H Banyo iJe Duş .. SizNe Karar Verirdiniz?... Hıfzı Veldet VELİDEDEOĞLU keyi yatıştırmoz; dcho doğnjsu bövie bir öfVe ortık soz konusu clomcz. cu'nku ışlsnet suç, aradan gecen uzun zciT.an dolaySıyle, artık urîutulmuş, ya da unuîu'mağa vöz tutnuştur. C r u yenıden gür,cel ourur"G gettrTtenın ve bunca y i sonro acılocak cezo uavalonylo kamu ovunu uğraştırman,n topluma do b:r vorarı yoktur Böyle davaıar «ocaîma du\o,usu» yer>ne cocımo duygusu» bile uyand>rabı,ır (1) 2) Böyle bir durui'ndo topium düzenını konı mok da soz kanusj o.'amcz Cür^u ışlenen bır sucun uzerinden cok UZUT yıliar gectıkten scnro yakalonon sucluvu b^r sure tcplurr.dan ayırmakla, yo da ıdam e'meHs toplıiTi duzeit korunmuş olmoz: belkı de veniden soısıli' Bu redeİ6. zamcno$ırTiı yaısriı, da'iası, zorunij bır kunımdur 3> Bir suc 'şiedıkten sonro cok urun yıllor boşka herhongi b ! r s r jc 'j'emeden kendiS'n) gizleTiiş olan adamin crrı< nes m iSiah ed'D onu toplumcj varar' 1 d u m o oet'r3ce'KsiP' Aado gecen yıllor ıcınde o k'nse duzeleceğ; kadar düzelmiş. Bov'e bır k.siyı bunca vı 1 sonra yertiden yargı kar$ıs'po get rıo ce^alandırmaiın zoran. yaronndon lisîundur SL1 holde cezo öavatan lcin bir zarronoşiTi suresi kabu! etmek, bu bokımdon da gereklıdır 4) 15 20 v'l önce bır suc .slevıp hio'n yakalanon k'Siy rezaiand! r rnak, SJCUH Is'end.ğ' tarihte beJkı de cocuk Oıan ve oıavı bıimBye" bugünun genclc uzerınde, sjctan coydırmo etk'Si voprraz, buna o'onak voktur Tersıne co"< eskı b'r zomanda ışlenmis sucun su vüzüne cıkorılıp guncel d y u m a getırjimesl. kötu ornek o'ma ve ozenme etkısi bile yaratabılır. Su holde, zarnaroşımı bu bakımdan da ae'ek'ıd'r. ?> B r klrnsey" bır Süctan ö'ünj cezo'an• dırabıimek icırı o k "~senın gercskteo suçiu oıduğunu <esın olarak gosteren konıtların bulunması gerekır, Oysa a r adan üzun vı'ıar geot'kten scnta ocılocck İ7ir cezo Ccvasındo öu kanıtların bulunup toplanıncsı cok guc ve cağu zarpop olanaks zoır Böyie olunco do saiîK rrchkemîcs ak 01 ç> so'i'.erıieceKf'r Zamonaşjmını kaldrıp boyse (ers durumiara nıcın meydcn vermeii? C2) • •** S czetede ÖT resın görcüm Somoza'rn sarovındo Sand.nısto gerılîalan eskı d'ktatorun banvosunda r v'ikaTi,or'c Bı ısı kopjk ° arasT.do l ey'f cat'vor. Savos arkodasicrı namcn sahnesını gu'eek izlıvorlar. fc'.c^ro' butun dun,o oasmi'a dajıi'lrnış coöu gczefen'rs v9/o aergınm onemlı köşe'cınde yoym'anm'S. Sopr a Loren'ın yo do Forch Fawcett'ın baivo sahres'nı «optavon bir resım, sonırım bunco ılçj: top'cvamazdı O':o Ame; ka'nın kucCcıtk bir ö^Met nüe oıarsfcits.Ter duoyann porrnağını ağzındo bırcktı. Turki/e ve Avrupa Hukuk Fakü'telerinde öğrencı bulunduğumuz sıroda. sucluyu cezalondırmon 1 ve zomonaşımı kurumunun gerekçeierinl ozetle şöyie öğrenmıştık: • Suç Işllyeni cezalandırmcnm omacı şunlardır: 1) işledlği sucun Varşılığınaa sucluvo ezfyet Cektcerek, soldırıyo uğrayonın. yakınlannın ve toplumun duyıneunda (vlcdanındo) doğon t o c almai duygusunu karşılomak ve kabaron öfkeyı yatıştırmak; 2) Suçluyu bir süre ic'n toplumdan ayrı futcraK, cok agır suclcrda is« idam ederek. toplum düzsnıni korumok; 3) Suc işleyerl. ceza süresl icfnde oiumlu bicimde eğıterek ve calıştırarak, onu veniden top'uma kazandırmak ve yororlı duruma getırınek; 4) Suc iştemeg'e eğllimll olanlan bundat cavd'racak ruhsal etkiyi saölamak. • Zomonoşımmın g»re*c«l«rl de şöyla 6Zetfenebillr: 1! Bır sucun üzennden cok uzun bır sure Bectıkten son'a sucluyu yakaloyp ceza'ondırmo'< sucun ıs'endıği zamoıdo ılçıılı'erde ve ÎODlumda doâmus olon öcalma duygus'jnu ve öf Alman ParlaTientosundo zamanaşiTiının, butun suclor ic.n değtl, yolTiz o durme sucfo'i ıc>n kaldırı'ması goruşulup ta.'tışıidı vs oidurrna suc'annda zamanaşmını ko Oırorak. oıdurme ey !er;iının (jzs r nden ne deniı uzun olr s^re gecmış o'jrsa oisun, vokalanan oldurucünL,n <kotıiın) cezalondırıımosına ıl'şkın /aso 3 temmuz 1979 g j n ü on sacı suren b'r tcrtırrıadan s o i ra Z22'ye karşı 255 o*a koDJİ edıld'. Porlome:)to üyelor' bır yondan /ukorido ozetlediğım tu zeset (hukuVsol) sorun'arın olumiu ve o'umsuz yonler nı; ote vcr.dan do ozellıkle aaa~n ö'ajrrruş olup henuz e\a gecmeTiış olan KOM Nazrer dolaysıyle^ tODlumsai. ahiâksol ulusa;. doliosı. uıuslara'ası sorunları büyuk bir oblektiflık cerceve^ınde gunlerre tanıştı 3 teTimu/ 1979 salı gıınku UZL.1 top'cntıao ucunoj qoruşme vopıhyo'd'.j Isffl o'dur'ne sucia'.nda zomanaşımını ko'dıron voso o gunün okşomı kobul edildı. rum önem'i ikl nokta uzerinde djrmak Istiyo Bırıst partıler n oylama konusunde bağ ovıcı bır grup korarı aimayiD, kendi uyelerım 07 k' ozgu' bırakros'dff Bövlece ^or.c Yeni Kuşak Bakanlığı Ruhi SEL Eğıtımcı Öğretnen umhunyet okurlan rahmetli Muhsin Ertugru!'un «Çocuk Y1I1 Üzerine» kalenia aldığı yazısmı anımsayacaklardır sanınm. Çocukla ılgili tum kuruluşîara ışık tutmakta olan bolümler arasmda en ılgınç olani: «Çocuklar için yeni bır yetkili makam kunnak» tumcesıyle belırledığı Yen: Kuşak Bakuni:ğı»m onenyor. Bu arada gonullu çalışanlan şöy!e tanımlıyor: •PohtıJsanın. paranın. çıkarın. rutbenın gıremıyeceğı olgun bir topluluk. çocuk yaranna her kapıyı açar. Eyiemlerlnde çocuk sevgısinden başka Inşıse! b;r amaç gutmediklen içm bu ugurda tum atılımlara on ayak olabilırler» diyor ve Yeju Kuşak Bakanlığının yenni de şoyle saptıyon HayaJ bu ya, ben Çankaya'dakı Köşkün bir oda«ında partısız ödeneksiz bir Yeni Kuşak Bakanhgı du^ünurunj.» usta' \1 Ertuğru! sorunların çözumunde vıne de fazla iyimser gözükmüyor. «Resmı kuruluşlaj:n ÇOCUK sorununa eg.Imesıni ummak. bundnn bır çozum kekieınek nafile ıjıtnserlik olur» diyordu Ben de b'r süre (1970 1073 yıl'an) çocuklarm turr> Hsrun'arının yasa ve yönetmelıklerle düzenlenebılece^ine ınanmıştım Saglık ve SosyaJ Yardım Bakanlığı SosjaJ H G Mudurlugü'nun çağrısı ıle «Gur.duî Fakım Evlen Yonetmelık Taslagı hazırlarunasında görevipndin'.miştım Komısyonlar kuruldu Kotrüteler seçildi. İlke ve amaçlar belirlend:.. Sonuç ne o'du bilij'or musunuz? lyımserliğim nafıleye dönuştu:. Yine bir zamanlar, M Eg BakaJihgı bir yıl süre ile bane. bır dış uikede çocuk gençlik sorunlannı mceiems görevmj vermıştj. Çocuk ve gençlerin boş zamanlarmı pltınlı ve duzenh oiarak nasıl ıvıye kuflandıklannı. bu sorunian "ustlenen ve yoneteıi müe^seselsnn ne şekılde çalıştıklarmı yakindaıı gördıım. izledım. Gozlem ve deneyimlerimi belgelenvle ugilı makam ve kışılere sundam.. Sonucu mu merak edıyorsunuz? İyımserlığım nafileye dcnuştu, Buyuk Ataturk'un 19 şubat 1932 yılında Haikevlennm açıiışında. Gençlık gelışen ve uygarhğa gıden bir t.ai:smanın ıçıncie :aşatılmalıdır. Ulus. bılıncli. bırbınnı anlayan. birbırınj seven. ideale bağlı b 1 hpi'' kıtlosi hr%lınde orgutlenıneJidır. En guç)u ders aracianna ve vetışkm oğretmen ordulanna sahıp olmak reierlı degıldır. FaJkı jetıştırraek. haJkı bılınçiı b'r topium haiıne getırmek ıçm aynca bir ULLSAL HALK ÇALIŞMASINA çıdılmelı ve bu duzenlı bır şekılde yurutulmelıdır..» demıştir. At«turk un tarıhe geçen bu buyruklanyle yetlşen bizim kuşak. 7 vıl şribı npuzun bır sure geçmesirte karşın bırbtrını sevmeyen. birbınni anlamayan, daha doğrusu bırbınnden kopan genç!erle karşı karşıya gelQi. Çok nedenlerı var bu karga^aıun. Bır tanesi şu: Boş Zamanın Değerlendirilmesi. Çocugıın ve gencın gunlük yaşantısı içinde teıne' geceksirumlen vardır. Yenıek yeme, uyku, iş gıbı. Bjnlar cLşında kalan zamanı olumiu yonlerde. pisırılı ve düzenü olarak degerlendirebıiırsek amaca uiaşıiıyor dempktır. Clkemizın müyonîeırca ınsanı boş geçen zamanlarını değerlendirme yollarını. yonterniennı bılıuçli olarak bilseydı, kanımca, ışsız'.ik sorur.u yarı yarıya çozülürdü. Kaiivelerde kâgst ovnamikia vaktıru ölduren, ışsizhkten, sıkjntıdarı sağa sola çatmak ısüyen kJçiJcre yeterj kadar egılemedik. Onları sosyal ve kulturel ugraşılara yör.e'terredik Doga sevgisını a^ıîayamadık. Spor aJanlarına kavgayı ve kufurü soktuk, ya da bunlan hoşgörü ile karşıladık. Tek satırla özetlernels ıstersek Çocuga ve gerce. ailesine. çevresıne. yararlı ve etkın otma yoîların: göstenneclik. Belki üe öğretemedik, diyebılınz. Sonuç ne oldu? Olaylir heDimı^ın gözleri önunde akıp gidîyor. erek yok!.. Degerl: egmmcilerımiz. pedagog ve psikologîannr.z (Gençierımızın heder oian boş zamaajnm nasıl dfğerlendınlebılecegı konusunda) ilgılilen uyarmışlar ııudır'? BHımseî 'bır arasnnna cabasn?. girmışıer mıdir' Fhmi'de böyle bir yapıt o'.duğunu sfln:Tuyonırn. Sonuç clarak denz ki: Sayın Muhsin EBTü'GRUL'un aduu koydugu Yem Kuşak Bakanliğı busunkü ortam içinde, bazj toşilerce. lüks sayılabilır. Ama milyonlan lçeren bır sorun;:n, çocuk VB gençlik sorunlannin ortada, boşîukta bj8kılnıa.«îi. üîkesinı seven her aydını uz:er. BİLIM DÜNYASI AY'DAN DÜNYA'YA DÖNÜS O kuyuculanmın sıkça sonılarından bın de şudurs Fuze fırlatma us!erl bulunmayan Ay'dan Dünya>a nasıl gclıniyor?» Soru yerindedir Gerçekten. milyarlar'a Iiralık atış uslari. atış kulelen. dev yakıt depoian. biigısayarl&ria. teievı/yonlar. radarlar. radyolar. teleskoplarla fılm mekmeleriyle donatılmış kontrol kuleleri. turlu taşıt!an.. bulunmayan Ay'dsn msanit fl tane Apotlc aracı nası) geri donebilmıstir? Konunun iyice anlaşılabilmesi için önce Ay'dan Dunya'ya nasıl arıdılf'ığinin b;!ınmesj j?erekir. Punun tç:n omek olarak da, Ava ılk inen Apol'.o . !1 aracı ile onu götüren Safum 5 füzesiBi alacagız C Vehbi BELGİL den kurtanp Ay'ın çekim çembenne ^okmak demektir Ayın yuzune ılk indırilen Apollo U uzay aracı uç boijmden oluşmuştu A^tronotîann çal.ştıkları ve yaşadıklan Komuta I\abım. Ma kıneler Kabmi ve Ay'a inen Ay Kabini BÜ üçünün toplam afTirhğı 44 küsur ton idi k« buna araçlann kendi ağırhklan yakıt aeırhklatı da dahıldı Amaç bu 44 küsur tonluk aracı Ay'a kondui"uu gerı dondurmekti Bunun ıçın aracı fırlatacak b.r fı.zeye gerek vard: Bu fuze. Alman bılgını \Vemher von Braun'ın fl912 1977) yaptığı unlu Saturn 5 fuzesi idi. Apollo 11 uzay aracı bu fuzenın tepesine oturtuimuştu. Füze ateşlenip havalanınca Apollo tı 1 de birlıkte havalandıracaktı. bıcımınde yapılmıştj. Oçüncü kutunun uzerinde Apollo U aracı duruyordu. Föze v e aracın toplam yüksekhg: 120 metreyı buluyordu Bu ustüsts oturtulmuş ikj Beya/1' Kulesı'nin yukseklıgi kadar bir yukseklikti. Sstıırn 5 füzesi bu rnuazzam yüku fırlatacak guçlerie donahîmıştı. Yukselış «hız tazeleme» ve «safra atma> ilkelerine gore olacaktı. Yani. fuzenin kullanılan kısmı safra gıbi atilrnck suretıyle yuk hafıfletılecekti Füzed 9 asıl yxık 1. kafa düşüvordu Çünkü bu kat 120 metre yukseklik ve 2 900 ton îoplam ağ'rlıktakî dev'e ilk hızı verecek. onun «atâlet»ini yenecekf. Anuak. 1. katın boslufa bıraknması suıetıj'.e >âfra atıidıgı anda hız tazelemek ıcın 2. kat fuzn ateşlenmıştır Br>ş olarak 35 ton gelen bu katta 495 ton yakıt riepolannrştı. Bu yakıt da füzeyi 170 kılometre yukseklığe ulaştııabı!m:ştır Göre\mı bı'iren bu kat da boşlııfra bırak:!mıştır Son kat olan 3 kat. boş 14 ton agırlıkta idi Bunda da 105 tcn yakıt vardı Bu y?kit son hızı verdıkten sonra Guneşe doğru yol alarak onun yorungestae gırmış ve kaybolmuştur. l'an'don sorro N^karogua'do bır d'ktatör yıkıfdi; ve her ık, bcskı reiimım bir omur boyu destsklıyen Amerika uzcktan bckckoıdı Ovsc eskıden boylo ml clurcu? • VJasb ngton'un, odına tGambot ooiitıkas'» danen b>r strctersı varoı Va denızder1 t t r cıkcrrna veva havoöon b r ındırTie: Amer l ;o'va j i y m a r o k rıcz'um haikm ca.Tro okuyan dıktatorun 'rndodtna vetışırdl. Sımd! nic'o bu yontemi ku( anomıyor Ame^ıka? Un!ü denız DIvadelerıne nazar mı rieığd ? ABD. asKeri gucunu mu yıtırd 1 '' Bevcz Soray neden kıpırdomıyDr'' Öidü mü Gambct polit'kosı? Yer/üzünde şurova burovc <5erpılmıs ne kadar CIA vazorı vrrso saşkın kalemlenvie teiaşo düsnus durumdalar Bun'crın vczdıkîorınc bakılırsa Wcsh ngton. Ortcjoâu'da Sah'ı harcamoklo yorı ış b.r i$ vapmıştır N:karaguo'da SomozcV gözden ckormck ABO'ne oiorj guvenı busbütün sarsmıstır. Simdi Ortadoğu'do Ame: ; kancı yönetırn.ercte kusku uyanmıstır Yorır • oburgun ne olocok? Ya ateş, OrtOdoğu'dok' oîoicı petrc ü'kelerıns sıçrarsa? Pefol bu ychu? Saka değtl. Beyaz Sarov, Orîadcâu'do herhanci b!r ülkeve gereğmde mjaaho'e etmek ıcın yeT bır asker' güc hozırlamodı m ı ' Voliafıı da biiahı de bundon bcy!e dstıkcı Carisr pe"'''! seyhienni ve kro l l arını devnçeek h.cbir devrımci evieme :7ın verrıez, GoTibof polıdkasını uygulcr. ücuncu dünyo savasını no?e odr. yeryüzunun cltmı ustüne getınr övlevse ne vapmalı'' Turkıye dış pohtikasına özen gostermelı. Bıze cok c<r<rii devlet adan\]?rt gerekır. Devlet adamlanmız o kadar cıddi olmolı ki: Amerıka'ya oyiesine bağlcnrralı ^:: Botı ıle ı'ısk'ierımizl oylesme sıkısıkıyo tutmo'i ki; S'"id va değın uvgulor.an NATO'cu CENTO'cu (ha golıba CENTO ortadan kolktı) cok cıddi dıs pol'tıkoyı övleS'ie savımmoiı k : geleceje rchat bakabıleiını Bunu ya cenıs tabanl; bır hukümet yapar, va da sağlom kuvvelie r »/efsr artık» deyıp ortoya cıkar. *bo a'tında emperyal:zmın sopasmı Turkiye'oa pöstermekie 50'eviı CIA vazcriorı, polıtikacıloro etkl yaprraya calışıyorîsr: BağiTisız oolitıka uygulcrsanız, u'kenin saSiam güc'erı ayağo kalkor ha!!.. Bır vandon kcmuoyu ofuşturmoyo cabclıyorlor Amerıka O r tadcây"ya askerı mudahalede bulunur hc 1 ... Bir yandon ''onuştuklan Amenkon diplomotlorıno vakınıp duruyorlar Nedir bu Carter'in davrcnışları'' Nıcin oasif colltıko Izliyor'' Nic/n fiunyor'n her ^er'nde Amenka'yı ve Ba'ıyı tutan reıımlenn yıkılmos'na göz yumuyor? Amerıko bangi birme mudohale etsin? Vietnom derk«3n Kambocya cıkıyor, Kambocya derken Angola cıkıvor. Angola derker Hcbeşıstan kıpırdıyor, Habesıston Cerken İran patlıycr, İron derken Nıkaroguo syaklanıyor 1 Bai sayısi" ! unu'tum, sız sayın sayabılrtığ'niz kodor... Dunyoda mozlum fıalk'crm avaklandığını aormüvor musunuz? Fuzelerıyle kcmpu'p.'ierıyie n« voosm fıst.kcı? Hangı birıne yetıssın' Bızim CIA vozorlo'ino sınirlert vatıssm diye bır bcnvo ger«k Kus^usoz Srmoza'nın banvosundo yıkancmazlar. Sohınkıntie hıc yıkcnomazlor; en lyısı evde bır duş almaktır. Yan Başına, Dön Başına Apollo 11 Rracı. üçüncü kat fuzenin safra gıbı atı!masından sonra tazeledıği hızla Ay'a doğru yol almaya başlamıştır Son kat avnlıp boşiuğa dalarken Apoilo 11 aracna. unlü halk deyimi IIP. âdeta. Yan baş.na dön başına. yağın varsa çal başma^ demiştır. Ancak Ay vüzune 44 küsur tonluk ApolJo 11 aracmin tamamı deS'il, sadece Ay Kabni denen bölumu indıriîmiş. Komuta Kabini ile Makmeler Kabini Ay yörnngesinde bırakılmıştır Amaç, donuş yükunü hafifletmekti. Ay vüzüne inen Ay Kabini de 2 bölümdü. Bırinci bolum 2 ton ağırlkta idi. Bunda 8 ton yakıt vsrdı. Dönüşte bu kısım Ay'da bırakılmıştır. Böylece yük daha da hafiflemıçtır. Ay Kabinin ikinci bölumunün kendi a#ırbğı 2 ton 300 kılo, yakıt ağırlığı 2.5 ton idi. Yani bu bölüm. toplam 4 ton 800 kiîo (yuvarlak 5 ton) bir ağırlıkta idi. İşte Ay'ın yuzunden havalanan bölüm bu 5 tonluk bölümdü. Bunun havalanması için de 2.5 tonîuk bir yakıtın ateşlenmesi kâfi gelmiştir. Kabin bu ateslemenin verdiği hızla biraz yükseldikten sonra Ay çevresinde dönen öbür iki kabinle fKorruta Kabini ve Makineler Kabicı) kenetlen mistir. Yerçekimi Duvan Bir uçagın büyuk hıza ulaşabilmesi için nasıl «ses d'Jvarı»nı aşması gerekıyorsa bir füzenin Dunya'dan Ay'a gidebilmesi için de yerçekimı duvan»nı aşrnası gerekmektedir. Ingiliz bilgini Menton'un (16Î2 1727) bulduğu bir doşa yasasına gore «Evrende ; l bulunan 'i cisım birbirini kutleleriyle doğru. bırbirlerinden uzakhklannın karesi 1 ıle ter ; orantıh olsrak çekerler.» Bu bilimsel yasayı şoyle basıtleştirebiliriz: Büvük bir cisim kuçuk bir cismi daha çok ceker. Çekme. aralarındaki uzaklığm karesı oranında azalır. Dünya i1° Ay böyle bir ılişki içindedirier Dünya Ay'dan 8 kez buyuk oîdu^undan yerçekîm: ay çekiminden 6 kez fazla. ay çekimi 6 kez azdır B'j yuzden, Dünya'da 9 kilo j gelen bir cisirn Ay'da 1 k 'o oiur. Dünya'da bir sıçrayışta ! tnetre yükselen bir insan. aynı sıçrayış kuvveti ile Aj'da 6 tnetre yukseğe sıcrar. tşte bu yuzdendir ki, Dun ya'dan Ay'a bir cisim fırlatabilmek için 6 kat daha çok eneriiye gerek vardır. Kat'laruı Sonu Fuzenin l. katı 140 ton ağırlıkta idi. Çunkü bunda ; 2.115 ton yakıt depo ed lmışti. Ateşlenen bu kat 500 metre yüksekükte bir alev kulesi oluşturarak füzevi 60 kilometre yuksekliğe kadar götürebilmiştir. Bunun üzerıne. bu kat. yük olmaması için boşluga bırakılmış. Atlas Okyanusunun sularına eomClmi'ştur TÜRKİYE YAZARLAR SENDİKASI İZMİR FUARI Kat Kat Füze Ancaft fuzenin bır kez ateşlenmesi. aracı fazla uzak lara götüremezdi İlk ateşleme ruzınm bittiğı yerde yenj bir ateşleme ı!e hız tazplemek gerekecektı Buıuın içındir kı von Braun. Satum5 füzesıni 3 katlı yaptırmışt:r. Yanj füze. üstüste oturtulmuş 3 konserve kutusu Kitap İmzalama Programı 20 Ağustos : Aziz Nesır, Aıev Coşkun, Derrfrtoş Ceyhun, Hıkmet Çetınkaya » : Azız Nesın. Adncn Bınyazor, Alı PCıskül2' füoğlu 22 > : Şukran Kurdakul, Serhot Kestet 23 » : Şükran Kurdakul. Vusuf Zıya Bahadınlı 24 » : Hcldun Taner, Arston Baser Kafaoğlu. Necati Tosuner 25 » : Uğur Mumcu, Emro Kcngcr, Paık Akçay, Ibrohım Topcuoğîu. Abdullah Neyzar Karahan 26 > : Uğur Mumcu, Tahsın Sarac, AİDarslan Berktoy, EbubekT Pamukcu 27 > : Dursun Akcom. Kemol Bayram Cukurkovoklı, Adil Turan, Scb»1 Koz. Mehmeî Türkkan ?8 29 30 31 1 1 6 nevsel ecza depoian a. Kamuoyuna Duyurusu 15 8.1979 gunü İstanbul İl Scğlık Müdurlüğü torafından denetlenen depomıızdakı iiaclar, âdeto açık artırmaya cıkarılmışcosına muhtelif bosın organlorındo herkesın hayal gücü olçusunde abcrtılmış, Sirketımizın stotusu ve şımdıye kodor yapmakta olduğu hizmetin mahıyeti ılgılılerce bile lâyıkı ile bılinmedığind&n yanlış deÖenendırilmış, kamuoyuna do vonlıs vansıtıimıştır. Şırket'mız ismınaen de onlasılocoğı üzera ıloc öepo etmeye yetkili S S Y B nın ruhsctım hoiz bır Ecza Oeposudur. Amo, alışılmış dığer ecza depolanndan farklı o!orok özelltkle büfun vuritakt hastonelere, ünlversiteîere ve dığer tum soğlık kuruluşlarına ıhale yolu IIs ilao scğlavan bır eczo deposudur. Oepomuzdc bulunan ilaclar; 2490 va 1750 Sayılı Yaso'ara göre sozıeşmelerie muhtelif scğlık kuaıluşlorırvo «ermeyı taahhut ettiğ'mız 90 mllyon 368 bin TLIık taanhudun yansmı tjıle karsılayamcyacak mlktardadir. Devlet>n sağlık kuruluşicrına resmi sözleşmelerle vermeyı taahhüt ettığım(2 ılocları deporruzda bulundurmon n suc'amovı değl , tokdT ed'lrnayi gerektirdıği konıs nüov z Eğer toanrüt ett ğımız üocıarı ılglli soğiıK kuru''jşıc'tia zaman.nda îesiım edf.mez Isek. 'hole konunian bcsmı ve i: Soğ ık ^'j^u^iuğun'j oeğıi, sadecs sirketıı^ız; scrumlu tutor. Coğuniuöu fıastone amba'cUı olcn depomuzdakl f'oclann mubayoası ve elımırde bulunduruiması hususunda vcsdar önünds verileTiiyecek en kücuk bır hesaS'r>'? yoktar Aacak İl Soğlık Mjciüriüğ'ünün ve basının V'Ce arcstırılmadon dürüst col sınom'za golge düşürbcü davanışları. yanıltıcı beyon ve haberleri b'z; üzmüştur. Keyfıyet, tum T s'c tî olduğurruz sağlık kuruluslarıT na bonkalara. llaç fcI^'i <olo'••'^a ve •'omuovur.c duyurulur. NEV SEL ECZA DEPOLARI A..S. > » » » Eylul » » > » » > » » > > » » » » • • > » » Çekim Çemberleri Dünyamn re Ay'm çekim kuvvetlen uzayda nerelere kadar e'ki ştostermekt«dir? Yerçekımı. çer yuzunden uzay derlnlikîerıne doğru 3is 000 kilometrehk bır mesafe içinde kendıni hısset f ınr Bu mesafemn bittigi yerden de ayçek:mi başlar. Bu da bu bitış yerirden Ay yuzune kadar 66 C00 kiîometrehk b'r mesafedir 8unu bir fcen?etme ite daha iyj anlatsb:Uriz Dünyan.n çşvre.'îr.de. merkezı dünyamn msrkezi olmak u^ere 3 8C O k'îor.iet1. O re çapında oır daire bir çeaıber v&r gibidır. Avn çevre^nde de 6i O k;!ofO O metre capmda bır cembpr var gıb'dlr Bu ikj çember ye^ yjzunden itibaren 318 OOO.ncı kilomeirede bırbirler n e dokunurlar Dokunma yeri mutlak cekimi'z böl?«dir fUzaykent ba bölgede kuruiaraktır.) İşte Dünya'dan Ay'a araç göndermek demt'k bu aracı, Dunya'rîm çekim çemberin 3 4 5 6 7 Dahası Var Kenetlenmeden sonra, Ay Kabininin bu ikinci bölümu de. görevi bittiğinden. boşiuğa bırakılmışnr. Atmosfere tam girileceği sırada, aracın artık ışi biten S.5 tonluk Makineler Kabini de bırakılmıştır. Boylece Dünyaya, sadece. 6 tonluk Komuta Kabini dönmuştür. Dahasi: Dönüş yükunün daha da hafiflemes) İçin astronotlar sırt çantalannı, Ikinc: kat çldivenlerini. çiz.me ustu çizmpîerıni. fotoğrsf makineleririi. bir çok el â,letini Ay yüzunp atmıçlar. bura karşılık 25.5 küo aç.rlığında Ay taşi ve tonragi almışlgrdır. Şunu da ekleyelim k5. Ay yü7ijnden kü'kan Av Kabininin ikmcî hclümü Dünya'ya gore 4 ton 800 küo idi. Ayçehımi 6 kez az oîduğundan bu 4300 kilo. aslında 800 kiîo olmakta idi Bu 690 toloyu havalandırmak için 2,5 ton yakıt yetmiştir. 8 9 10 11 1? '3 •M 15 16 17 18 19 : Tarık Dursun K., Dursun Akcam. Huseyin Aykol. Süleymon Sahın Tar : Muzaffer İzgü Tarık Dursun K., Fohrunisa Kadıbeşegı'. Yusuf Ahıskalı ; Muzoffer İzgu, .N'eroti Mert : Yusuf Ateş ; Cetin Alton. Gulten Da\ıoğ!u. Mustafo Ba/el, H. Zekâı V.ğıt'er : Cetin Alton, Yıimaz Eimas : Ulufer Oğuzcan, Nevzar Ostün. Omlt Yascr Oğuzcan : Hasan Pu ! ur, öze' Arabul. tb r ah,m Kuvumcu : Özdemır Nutku. Mahmut Turgut : Halıt Kıvonc. Vehnet Doğon : C'ikö TaTer. Cengiz Bsktos Müidat G9zen. Halit Kıvanc : Bekir Yıidız, Ahneı Sav. Medeni Ferho, Ytlmaz Elmcs : Bekır Yıidz. Refık Durbcs, özgür Coşkun, Huseyin Yurtîaş : Vedat TürKOü. Hilrni Yovuz. Yosor Miroç, Necatl Yıldırım : Samim Kocigoz. Ferzon Gürel. Edibe Azl2 Arot ; Asım Bozlrcl, Mehrrıet Kemol. Oğuz Tansei • Azra F'hat, Hasan fzzetfin Dincmo, Ataoi Behomogiu. Abd'jf'o>t Nefes r : Hasan Izzettlr Dına ro. H^Vkı GDınuştos 1 . Mustafa EkrrPKC . 1 Yılmaz Suntıcu, Meh• n e f Turkkon. Suav' KOÇST s Mustafo Ekcekr. Dınçer Sümer, Cetin öner 20 : Nahîf U M Akoun : Nczlı Ercv : Azi? Nesln. Ömer Paruk Toprok. Yolcın Kucük : Azız N»sln. Demlrta8 Ceyhun. Yalcın Köcuk.