Catalog

TAHSİN BANGUOĞLU Yenl çdct. Beklenen kitaptır, 360 sayfa, Fiyatı 50 lira. Ödemeli gönderilir, Öğretmen ve öfrencilere ve genellikle kitapçilara yüzde 20 indirim yapılır. Postalama ve ha\ale ıicreti bize aittir. Posta Kutusu: 17 Tjlıtin Banguoğiu Bağlarbaşı, Üskudar Istanbul TÜRKÇENIN GRAMERİ Cumhuriyet 51. yıl, sayı: 18057 Kurucusu : YUNUS NAÜÎ 7 Kasım 1974 Perşembe ÖÖRETİM YAYINEVİ Ankara Cad. S22 SlrkeciİST. • TÜRKÇEINGILIZCE OKUL LUR1TI ( AKÇIT ) 1 5 . . (DİLMAN) 15.• INGILIZÜETURKCE üKUL SOZLUĞU • INGILIZCETURKÇE CEP SOZLUĞU 10.• TÜRKÇEALMANCA OKUL SOZLUĞU 10..7.50 • TÜRKÇEALMANCA CEP S0ZLU6U .12.50 • ALMANCAT'jRKCE OKUL SOZLÜGU 10. • ALMANCATURKÇE CEP SOZLÜGU • TÜRKÇEALMANCA V8 ALMANCATURKÇE TELÂFFUZIU OKUL SOZLUĞU 25.• FRANSIZCATURKCE OKUL SOZLUĞU 15.• FRANSIZCATURKÇE RESIMLI SOZLUK 25.• FRANSIZCATURKCE CEP SOZLUĞU , 10.KiTAPÇILAROA ARAYINIZ ÖDEMELİ OONDERİÜR .:UL SÖZLÜKLERİ 771 Kîssinger'den gezîsini ertelemesini isteyen Ecevit, bugün Korutürk ile yapacağı görüşmede uzlaşma sağlanmazsa Başbakanlıktan çekilecek Ecevit'in «Koalisyon niteliği taşımayan» hükümet kurma girişimine sağ partilerin gösterdikleri tepkiler bunalımı en gergin noktaya ulaştırdı. Başbakan, Millî Güvenlik Kurulu toplantısım da Kıbrıs politikasını eleştiren Erbakan'a çattı Ecevit'in Hükümeti kurma konusunda güçlükler belirdi ANKARA Başbakan Bulent Ecevit'in. bütün girişimlerinin •ngellenmesi karşısında tek çıkar yol olarak başvurduğu azın lık hükümetine karşı sağ partilerin gosterdiği tepki dün hu kumet bunahmını en gergin nok tasına ulaştırmış ve başkent \\ kıntıh saatler yaşamıştır. Mil11 Güvenlik Kurulunda dun MSP G«nel Baskanı Necmettın Erbakan'ın, Kisrfnger'le sürdü rulecek görüşmelerde katı bir tutum takınması üzerine Bülent Ecevıt.i Kıssinger'in gezisimn ertelenmesmi ABD Buyükelçisi Macomber'den istemiştir. Başbakan ve CHP Genel Başkanı Ecevit'in bugun yapacağı ye nı temaslardan sonra. azınlık hü kumeti kuramayacağına kesin. kanaat geürirse hukumeti kurmı görevinl Cumhurbaşkam Ko ruturk'e ıade edeceği ve aynı zamanda Başbakanlık makamını da bırakacağı oğrenilmiştir. Ecevıt'ın gorevi iade ederken «Yetkısini kullanamadığı vekâ let görevinin sorumluluğunu yük lenmeye devam edemeyeceğini» bildireceği de belirtilmektedir. Başbakan Ecevifi öteki CHP1İ 18 bakarun da izleyeceği ve bu bakanlann da makamlarını bırakacağı beklenmektedir. Ecevit, bu sabahki çalışmaları sonunda bu yolu izlerse, bunun gerekçesini kamuoyuna ayrıntılı bir konuşmayla açıklaya cak ve yetkilerini kullanamadığı vekalet görevinin sorumluluğunu artık yüklenmeye devam edemeyeceğinl bıldlrecektir. Mektupla öğretım için Cumhurbaşkanı Korutürk ile dün iki kez görüşen Ecevit, Köşk'ten sinirli bir şekilde ayrıl müracaatm dı. Başbakanın görüştüğü Macomber'e dışpoli fazlalığı tikadaki uyuşmazlık nedeniyle Kissinger ile bağlayıcı görüşme yapılamayacağı bildirildi karşısında almacak öğrenci sayısı 70 bıne çıkarıldı Ankara Buromuzun bildirdiği ne gore, Cumhurbaskam Koru turk'ün başkanlığında dün sabah toplanarak, ABD Dışişleri Bakanı Kissınger'e karşı özellikle Kıbrıs konusunda sürdürü lecek politikayı saptamayı amaçlayan Milli Güvenlik Kuru lunda Başbakan Bülent Ecevit ile Başbakan Yardımcısı Nec(Devanu Sa, 7, Sü. 4 de) (CUMHURİYET HABER MERKEZt) Mektupla öğremm programlanna baş vuran öğrenci sayısı yüzbine yaklaşmıştır. Tahminleri aşan fazla baş vurma karşisında Milll Eğitim Bakanı Muı>tafa Üstündağ'ın başkanlığında yapılan bir toplantıda, almacak öğrenci kontenjanlarında '/o 20 (Devamı Sa. 1, H . 4 dt) Başkan Ford, Türkiye'ye askerî yardımın devamını Kongre'den istiyor ANKARA, (Cumhuriyet Bürogu) ABD Başkanı Ford'un, Türkıye'ye yapılan askeri yardımın kesilmesine ilişkin kararın, yetkisine dayanarak kaldırılmasını istediği, Ankara'da Dışişleri Ba kanlığı taraiından açıklanmıştır. Dışişleri Bakanlığı tarafından Washıngton Buyükelçiliğinden g«len bilgıye dayanılarak yapılan açıklamada. «Başkan Ford, Türkiye'ye yapılan askeri yardunl*rm ve kredıli satışların kesilmesine ılışkin Kanun hükümlerinm uygulanmasının durdurulmasmin Kıbns sorununun çözümUne matuf müzakerelere yardımcı olabileceğini saptayarak, bu durumun kongreye bildırilmesi ıçın Dışişleri Bakamna talimat vermiştir» denılmektedır öğrenildiğine göre, Kissinger Ecevit'in isteği üzerine gezisini ertelemeyip yarm ülkemıze gelır se. Tıirk tarafı Kıbrıs sorununun çözümu ile ilgıli olarak somut konularm ele aluımasınm zamansız olduğunu ABD Dısişlerı Bakanına bildirecektır. Turk tarafı. Yunanistan görüşme masasına gelmedücçe. Türkiye'nın denetimınde bulunan toprakların geleceği konusundaki bır görüş meyi kesinlıkle kabul edemeyece ğinı ABD Dışişleri Bakanına, gelmesinden once, Büyükelçi Ma comber aracüığıyla bildirmiştır. fürR tarafı DU arada befkoşa uluslararası tıava alamnın Kıbns'takı Türk ve Rumlaruı varacaklan bır anlasma sonıır.da trafiğe açılabılmesinın mümkün olabileceğini Kissınger'e anlatacaktır. îlgililer, turızm sanayıinın büyük özellık taşıdıgı Kıbns'ta, turfzmı gelıştirmek ıçtn (Devamı Sa. 7. Stt. 1 de) Demirel, Erbakan; Bozbeyli ve Feyzioğlu azmlık hükümetine karşı çıktılar ANKARA. (Oomhuriyet Börosu) Muhalefet partileri liderleri, CH P Genel Baskanı ve Başbakan Bü lent Ecevit'in bir «azınlık» hükumetl kurma yolundakı girışımine karşı çıkmışlardır. AP Genel Başkanı Demirel. CHP' nin böyle bir davranışımn ken disini MSP'den kurtaracağını, ama «hükumetin işgali» durumuna sokacağını ileri sürerken, MSP Genel Başkanı Erbakan ise, böyle bir girişimin Anaya saya aykırı olduğunu iddia etmıştir. DP Genel Başkanı Bozbeyli, boyle bir hükumete güvenoyu vermeyeceklerini açıklamış, CGP Genel Başkanı Feyzioğlu ise Parlamento çoğunluğuna dayalı güçlü bir icraat hü kumeti kurulraası gereğine yeniden işaret etmiştir. lisi Grubunda yaptığı konuşmada, CHP"nın bir azınlık hükümeti kurmasına karşı çıkmış, «Güvenoyu alamıyacağı önceden açık olarak bellı olan bir hükümeti kurmaya kalkmak, belkı CHP'yı (Devamı Sa. 7, Sü. 7 de) Erbakan: "Ecevit'in Kissinger ile görüşmesine kabinedeki MSP kanadı yetki vermeyecek,, ANKARA, (ANKA) MSP Genel Başkanı, Kıbru konusunun Ecevıtle Kissinger arasında görüşülmesıne karşı çıkmış ve kabınenin MSP kanadınm Basba kana bu konuda yetki vermeyeceğını bıldırmıştır. Erbakan ın Kıbrıs'la llgill ka rarlara engel olduğunu belırten siyasal çevrelet, Başbakan Bülent Ecevit'in Kissıngerie ya pacağı goruşmelerle ilgill yetkiyı yeni kuracağı Bakanlar Ku rulunun onaylamasından sonra almayı kararlaştırdığını belirtmektedirler Krbakan'ın bu tutumunun yenl hükümetın suratle kurulması ve Cumhurbajkanının onayından çıkması gereğinl doğurduğu, aynı çevrelerde egemendir. BEBEK, KADIN VE SILÂH Yüzyılımızda çalışan tcadının sorunlan arasında, bebeğini bırakabıleceği emin bir yer araması da bulunuyor. Bunun için modern lşletmelerde çalışan kadımn çocuklanna bakmak için çocukevlen kurulmakta. Ancak, dünyanın barut fıçısı olmaya devam eden Güneydoğu Asya'da, fotoğrafta göriilen kadınlar, ülkelerindeki emperyalist güçleri çıkartabilmek için uğraşan eşlerine, çocuklarına ya da babalarına yardımcı olabilraek ıçın sılâh eğıtımi yapıyorlar. Yıllar boyu süregelen banş çabaları, acaba kadınların da silâhlandınlmasıyla bir çörüme ulaştınlabilecek mı? Bunu zaman gösterecek. (Fotograf: AP) Akademi ve Yüksek Okullarda boykot yapan öğrenci sayısı 30 bine ulaştı Akademılere bağlı yüksek okullardaki oğrencı boykotlan sürdürülürken dün de îstanbul İktisadi Ticari İlımler Akademisi öğrencileri boykota başlamış lardır. 6 bın kadar öğrencisl olan akademide boykotu düzenliyenler, orta dereceli okullardan bile kaldınlan sınıf geçme sistemi nin akademide de değiştirilerek ders geçme sisteminin getirilme sini istediklerini belirtmişlerdir. Öğrenciler yıl kaybına neden olduğunu ileri sürdükleri bugünkü sınıf geçme sisteminin yanın da, akademide ihtisaslaşmanın son sınıflarda başladıgını, öğrenimin dallara aynlmasınm alt sınıflardan başlamasını istediklerini söylemişlerdir. (Devamı Sa. 7, Sü. 7 de) Yunanistan Dışişleri Bakanı: "Kıbrıs taki Türk bölgesinin daraltılmasını lyı niyet jesti sayarız,, ROMA Yunanistan Dışişleri Bakanı Dımitrıos Bitsıos, îtalyan «Corriera üella Sera> gazeteslnde yayımlanan bir demecinde, Kissinger'in, «Yunanlılar ile Türkler arasında aracı rolü uynamak nıyetınde olmadığını> ileri sürmekte ve şöyle demektedir: «Kissinger Bırleşmiş Mılietlerce unaylanan kararda saptandığı gıbı Kıbns'takı iki toplumun yöneticilerince yürütülmesı gereken müzakerelere başlanmasının mümkün olup olmadığını anlamak için Ankara'nın niyetlerinl öğrenmekle yetlnecek.» Geçen çarşamba günü AmeriSan Dışişleri Bakanı ile Roma'da yaptığı görüşmeleri «çok yararlı» olarak nıteleyen Bitsios, Cenevre'de herhangı bir yenl görüşme yapılmasının kararlaştırılmadığını sözlerine eklemiştir. (Uevamı M . <ii I de) Demirel'in sözleri Kissinger'in temaslan RİYAD ABD Dışişleri Bakanı Kissinger dün Mısır'dan Suudi Arabistan'm başkenti Ri yad'a gelmiştir. Kissinger, Riyad'a gelmeden önce dün Mısır'rfa Devlet Baş kanı Enver Sedat'la uzun bir göruşme yapmıştır. Goruşmeden sonra Sedat, îsraü'in Sina bolgesinden geri çekilmesini sağ lamak amacıyla Kissinger aracılığıyle müzakerelere Mısır'ın hazır olduğunu söylemiştir. ABD Dışişleri Bakanı, Ortado ğu sorununun çözümlenmesi için taraflann işbirliği yapmalan gerektiğini bildirmiştir. Kissinger, Riyad'tan sonra Ür dun, Suriye ve nihayet îsrail'i zıyaret edecektır. Türkiye'den ihraç edilen limonlara Almanya'da el konması tepki yarattı HAMBURG'DA «KIBRIS MENŞELİ OLDUKLARI» İDDtASIYLA EL KONAN 40 BİN SANDIK LİMONUN BOZULMASI HALİNDE ZARARIN ALMAN HÜKÜMETtNCE TAZMİNİNİ İSTtYECEĞİZ ANKARA, (ANKA) Mersın derr gonderılen 40 bın sandıK hmona, Kıbns BüyükelçıUğinın müracaatı üzerıne «Kıbrıs menşeli» dıye Hamburg'da el konması, Ankara'da tepki uyandırmışür. Kıbrıs Koordinasyon ve Planlama Dairesı Başkanı Zıya Müezzınoğlu, adada narenciye ürününün henüz toplanznaya dahı başlanmadığmı, söz konusu Iımonların, Mersin'den jrapüan nor mal ihracata dahil bulundugunu belirtmiştir. Müezzmoğlu, Kıbns'ta Omorfo ovası ürünü narenciyenin toplanmasına ancak kasım ayı sonunda başlanacağını halen bir tek ağaçtan bile rnahsul toplanmadıgım, sadece bakım yapıldığını bildirmiştir. rallan çerçevesınde Pransa ve Ingiltere'ye sevkedilmışken Ham burg'da Kıbrıs Rum Büyükelçıliğuıin müracaatı üzerıne el konulan 40.000 sandık limonun bozulduğu, ya da randımanını kaybettıği takdirde doğacak zarar, Alman hükümetine tazmin ettinlecektir. Dışişleri Bakanlığı, Almanya' dakı temsilciliklerine konuyla ilgill gerekli talimaü vermiş, tazminat konusunda her türlü tedbiri derhal almalannı istemiştir. Elkoyma olayı yüzünden. limonlann Pransa ve îngiltere'ye ulaşması gecikmekte, her geçen gün de gemi navlun ücretlerinı etkilemektedır. AP Genel Başkanı Süleyman Demirel, dün sabah toplanan partisinin Millet Mec Taraflı bilirkişi Portekizin Bahçeleri • AVRUPATM ÇOCUKLARIN EN ÇOK VE EN KOLAY ÖU>ÜĞÜ ÜLKE PORTEKİZDÎR. • PORTEKİZ HALK1 KOCASININ HIRSIZLIĞINDAN HABERÎ OLMAYAN BÎR EV KADININA BENZEMEKTEDÎR. • PORTEKÎZLİ BALIKÇILAR DOLU DOLU ÇEKTİKLERÎ AĞLARDAN BOŞ SONTJÇLAB ALDIKLARI İÇIN PORTEKİZ KÖYLÜLERİ, PORTEKİZ İŞÇÎLERÎ ÜRETTÎKLERİNİN YAŞAMLARIN1 GÜZELLEŞTİRMEDÎGİNt GORDÜKLERÎ ÎÇÎN PORTEKÎZ BUGÜN BÎR SONUCA VARDI. öte yandan, Kıbrıs Rum Büyükelçüiğinin talebiyle. Hamburg'a îngütere'den, Kıbrıslı Rumlardan oluşan «Taraflı. bir bılirkişi heyeti gelmiştir. Londra'dan gelen Kıbrıs Rum bllirkişileri, limonlann tamamının Kıbrıs Umonu olduğunu söyleyememişler ancak, bunların yüzde 3ü • 40'ının Omorfo ürünü Kıbns limonu olduğunu öne sürmüşlerdir. OLAYLARI. ARDINDAK Tazmin ettirilecek FARKLILAŞMA GERÇEK NfcVZAT ÜSTÜN BÜYÜK BÎR DEGİŞİM GEÇİREN VE ÇALKANT1 İÇINDE YAŞAYAN PORTEKÎZ'E GÎTTî VE JZLENİMLERİNİ SİZLER tCİN YAZD1 Yarın Cumhuriyet'te I fikiunet bunalımında yeni bir aşamaya geçilmiştir. AP ' re DP ile konuşmalannda ŞİLEP ve yaklasun çabalannda olumsuz cevaplar aian CHP Genel KAÇIRMA Başkanı Bülent Ecevit, son girisim olarak bir azınlık hükümeti kurmaya yönelmistir. Eğer SANIKLARI bu azınlık hükümeti güveaoyu sağlavamazsa, CHP bu yolda HAKKINDA kendisine düşen bütün girişimleri sonuçlandırmış, gerekli TAKİPSİZLK öıveriyi göstermiş, ve nöbetinı sarmış olacaktır. Kamuoyu karKARARI şısında artık CHP'ye sorum yüklemek, ya da hükfimet bunalı VERİLDİ I mının CHP yüzünden ozadığını ileri sürmek inandıncı olamayaLibya'nın Tripoli limanından' caktır. «Divan Bakırlı» adlı şılebı TürŞimdiye dek parlamentoü; kiye'ye kaçırmaktan sanık 7 kişi grubu bulunan partiler arasındahakkında düzenlenen hazırlık so kı üiştdler kamuoyunda dikkat ruşturma dosyası dün dört mah le izlenmiştir. Bu dikkatin ekkeme dolaştıktan sonra takipsiz sik ya da yetersiz olduğunu tlelik kararıyla sonuçlanmış ve sa ri sürmek, yanılmakla eşdeçernıklar serbest bırakılmışlardır lidir. Sokaktaki adamtn politih ANKARA, (Cumhuriyet Bürosu) 24 ekim gününden beri Ankaralılarm ziyaretine açık tutulan ve' Kaptan Ahmet Remzi Divan, bilincinin, özellikle 12 Mari son kez ıki gun daha uzatılan «50 Yılda Cumhunyet Gazetesi» adlı sergimız, dün akşam kapanmıştır. Mustafa Gürcanoğlu, Yaşar DolH71'den bu yana umulmadık Ankara Fransız Kultür Merkezı Salonlannda 13 gündur açık bulunan sergimız, eenç, vaşlı onbmlerce ğan, Yaşar Tutar. Yusuf Reis Dıhiçimde eelişti^ini. saptamahtaAnkaralı tarafından gezilmıştır. Gazetemız arşivı ıJe foto Cemal Isıksel'ın bze\ Koleksıvonundan ya1 van, Osman Aksoy ve îbrahım ns. Yaşadıjhraız toplum c>'* rarlanılarak düzenlenen sergıde Atatürk'le Ugılı fotograflar ve yazı kupürlerı venı vazıya geçişimizi Cilingır adlarındaki sanıklar, îsbelgeleyen Cumhuriyet sayılan, eski ve yeni Ankara görüntülen büyük ügı toplamıştır. j (Devamı Sa. 7, Sü. 8 de)ı Mersin'den normal ıhracat ku H «50 yılda Cumhuriyet Gazetesi» sergisi sona erdi kantılannın yanısıra, ulaşmı ve haberleşme araçlarının yoftınlasıp genişlemiş olmasının etkıleri tahmin edilemiyecek düzeylere ulasmıştır. Politik büincin yoğunlasmasımn bir başka önemli nedeni de, hayat kosullannın gün geçtikçe bunaltıct biçimdt afırlaşması, enflasyonun baskılan aitında kalan halk yığuılannın bir çare aramak için gözlerini Ankara'ya çevirmesidir. Dar gelirlı ya da voksul kesünler, enflasyonun tahrlp ediC| etkilerinden korunmak, fiyat yükselişlerine karşı kovmak için kendilerinden yana bir hükume(in varlığına ihtiyaç duymakta dırlar. Gön eeçtikçe bu ihtiyaç duvRTJSu çoğalmaktadır. Denilebilir ki, parlamentonun olumsuz görünumü. hükümet kurma çabalannda siyasi partı leri sevimsiz tutumlan, kaçak gü reşen Uderlerin anlamsız sözlen ve davraaışlan, halkın tüm par lamenter sistemden uzaklaşması nı, soğumasını ve kurtulu? çare lerini parlamento dışında arama »ııu rerektirmez mi? Hiç kuşkusuz U bakısta ve sok yut olarak böyle bir sonuca var» mak mümkündür. Ama toplum katlanndan gelen izlenimler, bu soyut genellemeyi değiştirmektedir. Halk kesiminde, her siyasi partiyi aynı kaba koymak ve tümünü birden mahkum etmek eğilimi eskisinden zayıf görünüyor. Bunun nedeni, siyasi partiler arasındaki farklılaşmanm U mart'tan sonra hızlanması, sağ ve sol kavramlanmn somut bir anlam kazanmasıdır. Halk yığnv ları, tutucu partileri halk yaranna girişimleri engellemek yolunda çeşitli oyunlara sapan kuruluşlar olarak değerlendiriyorsa, bu değerlendirmenin doğal sonucu parlamentoyu topyekun suçlamaktan ayn bir noktaya ulaşacaktır. VI mart çalkantıları nasıl toplumdaki uyamşi etkilediyse, uzun süren hükümet bunalimlannm da ekonomik baskı altındaki yoksul seçmen çevrelerinde ilgtnç rieğişimler yarattığuıı tzlemekteyiz. *** i