23 Aralık 2024 Pazartesi Türkçe Subscribe Login

Catalog

Months
Days
Pages
SAYFA sCUMHURİYET "» ERÎTE DÖNCŞ Î : Uıaklara v ı t » bir • dıs geziden sonra yurda donünce, tnemleketin çidişati ile ilgili her vatandas gibi benim de ilk anlamaya çalıştığım dnram, memlekeiin içinde yaşadığı dumanlı gelişmelerin ne noktalara vardığı oldu. î o l a çıkarfcen ortalık. elbetteki jül gülistan degildi. Partisiz. fakat kaderi. suçlandırılarak iktidardan düsüriilen bir paıtinin elinde olan bir hükümet, kendi iktidanndan şüpheli bir halde görünüjordu. Döndüğüm zaman ise bu iktidar, görülüjor ki artık yorulmuş ve kendi iktidanndan bıkmıs gibidir. Öyle ki, ba arada yalmz C.H.P. Başkanının dilinde değil. parlamentoda Demokratîk Parti liderinin ifadelerinde, hattâ basında da yaygınlaşan ttadelerle, bu suçlandırılarak iktidardan düşürülen partinin venideıı iktidan ele almasını âdeta îstemektedir. Meselâ «yıpranmamıs» denîlen elemanlariyle bu partinin iktidar koltusruna veniden dönmesi. âdeta Tica edilir gibi bir havamn ieindeyiz.. C 1 GARİP BİR HOKTASI Şevket Süreyya AYDEMİR dumduymaz bir iktidar, nizamı anarşiye sürüklüyordu. Şurada burada öldürülen 17 gen. cin kaatilleri aranmadt deniliyordn. Bomba, dinamit oyunları, günlük olaylar taalin« gel. tnişti. tktidarın başı ise : «Biı memlekete istikrar getirdik» diye konnsabiUyordu. Ama ne var ki, İS Mart Mnhtırasının yarattığı yeni «reform hükümeti» de kaderini, ba sucla ilân eâilen iktidar partisinin yardımına davamıstt. Bn garip bir davanaktı. îste sitndi kamu efkârı, hem en güçlü parti baskanlarının. hetn bizzat Başbakanımızın ifadeleriyle, iktidarın yolunu, bu eski suçlu iktiâara açmaktadır'. Yarın Adalet Partisi : «Ben, yıpranmaınıs adamlarımla iktida. rı kabnl ediyornm» derse, öyle sörünfiyor ki, herkes onu alkıslayacaktır. Ve tabiî her şey bırakılan noktadan yeniden baslayacaktır^ Ve bunların hiçbiri, \i\â>etlere çekilecek birer telgrafla haUedilemiyecektir. Hfilâsa, bunların tetneline ve yapısına In. meyen düzenleme ve ça|daç bilgt mekaniz. malan harekete getirilebilmeden ise, gidiıjata hâkim olmak, elbetteki imkânsızdır. Polis ve terör hareketleri ise, elbetteki sosyal gelişmeleri balletmez. $u balde : «Ne yapacaksak yapalım, biı gene parlamento demokrasisini devam ettirmeye, ona korumaya bakalıra» diyenlerin göriisleri. belkî de hak kaıanıyor. Ama ne var ki, biı 12 Mart öncesi kriıleri de parlamento ve çok parti nizamı içinde yasadık. O nizam ki, onun adi demokrasi ve bürriyet düzeni idi. Ama ne var ki, bn düzen, maalesef gidişati dejerlendiremeyen ve ilerisini göremeyen bir oligarsiye dönmüçtü. Oligarşi ise, ancak sosyal çelismeleri ve sımt tarklılasmalannı gelişti. rir. Nîtekim öyle oldu. yapısını bir bttrokrat devlet lıaHBe getlrmek. tedir? Niçin üniversjte kapılartnda, yann na»ıl iş bnlabUeceğinden süpheli bir gençler or. dnsu, kendi yannlanndan süpbe içindedirler? Nihayet daba bugünden, bnğdayı, yağı, pirinci için dışarıya elaçan, ama her yıl 1.000.000 artan bir Türkiye ntilnsn, yann nasıl geçinecektir? Bunlar oyle probtemlerdir ki, kabine içi ve kabine dısı kavgalardan, hakikaten daba mühimdirler. f |Rejimi korumanm I yolu Haftannv raporu SkolaMik bataklığı « balde bizim, daha simdiden skolastik ^ batakhğına düsen retornüan, daha çimdiden yeni Anayasa mukavemetlerini ortaya döken gidisatımızs. bir baska açıdan bakmamız lâzıro. Bn açı; ne vorçnn ve bıkktn bir ruh hali. ne de «Milletin sözcüsü benim. Ben sandıktan çıktım» diye haykıran öfke ve adavet ilânlan tle gellsemez. Eski Basvekil Demirel, elbetteki bir devlet adamı degildir. Çönkii devlet nitamı onnn elinde dengesini kaybetti. Ama, kabnl etmek lizımdtr ki, güçlö. gözüpek bir partiıandır. Partizan ise, tnantıgın degil. hissiyatin soıcüsüdür. Ama kalabalıkları pesinde süruklemek, hiç bir zaman, aklm ve manttgın tercümam olmak mânasına gelmez. Tarihte, yalmz partizanlar deçil, meselâ Hitler gibi 8yle «öçlü demasoklar göröltnüştür kl, yalntı kendi partisini deîil. bütün bir milletl en sihirli bir büyfileme gücü ve aynı «amanda saşılacak bir teskilâtçılık kndreti ile «alerden tatere nlastırmıştı. Ama bn «aferlerin sonn, bem kendisinin, hem milletinin yere serilmesivle sonnçlandı. Napolyon da bir destan kahramanı idi. Ama düşmanlarının elinde ve okyann»nn ortasmdaki St. Helen Adasında, bir sövari abırından boztna blr damın altında can verdi. Halbuki çatımız: akhn. koUnrnn ve tekniçin ça|ıdır. Aklın emrinde ve kültürle teknigin inkisaf temposnnda kim daha ilerivl görerek bnnlara adım nydurabilirse, söı onundur. Ve ancak böyle zinde idareler kendilerini çagın basdSndürücü terakki hızı içinde koruyabilirler. kabnl ve Hiraf H ülâsa,desteklenmeyen etmek lâzımdır kl biz, parti kavgaları ve köklü bir destek tarafından çettsmeler, tartıs Seni bir bafta başlarken bütün çözler hnkümet tronaltim* nın nasıi bir çöıiime bağlanacağı sorusu üzerinde toplanmış bulunmaktadır. Sekil bakımından bırakıldığı ratnan bnnahm, reformlar üzerinde açılan tartıştnamn Adalet Partisinin kabınedeJd bakanlanm çekmesivle Reni<şleyip bir hükümet değişikHKİne kadar uzaması bicimînde çöriinmektedir. Nitekim Başbakan. tartışma îçinde «iM bir durum olarak göze batan tek nokta olan AP"nin hükümetteki bakanlarmı s*rt çekme olayım bir trüvensizlik şeklinde vorumlamıs. sivasal meselemiz boylece tartısma sımnnı asarak, hilindiei fiıere, askıya almmış bır hükümet problemi sekline döniişmüsttir. Bııçünlerde Çankaya'da yüksek seviyede ve kaldıeı verden başlayaeaçı anlasılan bunalıma çözüm setirme çabalan ne vönde bir eelisme kavdedecektir ve nasıl bir sonuca varacaktır, bunu bneünden kestirmeye elbette imkân voktur. Gerçi bireok söylenti vardır. Fakat bunları bu tip olaylann davet ettijti ve snekülisvona çok müsait bir nrtamın gereği ve dofeal sonncu olarak kabullenmek »ornnlulttçu vardır. Kuşkusuı, nlfcevi vönetmek sorumlulugu île vükümlü olanlar bu gbrnsme» lerden ülke ve vnrttaçlar icin en vararlı sonucu almaya çaba KÖsterroişlerdir. öte yandan Türk karnu oyu bütün bu olan bitenlerden ku$kn dnvmaktadır. Satlam bir çözünı volu bulnnmasını vürekten dilemektedir. Gerçekten de. vekilen bunca tizfintiiye raemen yarınm crüvenlik altında olacağına dair sönüllerde sağlam bir inancın verlesmiş bulıınduçu iddia olunamaz. Bunda, beklenmedik bir sekilde <;on defa vine hîr bunalım ile kar>» karsıya kalınmasının etkisi büvük olmuştur. Bir defa şunn ivice saptamak eerekmektedir: Törldve. demokratik parlamenter rejim içinde vnrüvecek ve çelisecektir. B« temel ilkenin kurallan ise mevdandadır. Türk halkı hiirriyetler re.Hmi olan parlamenter demokrasiye baçlılı?ını her vesile ile Riistermiştir. Fakat bir ieye baelı olmak baska. onu vasatmak ve korumak baska şeydir. Bueün icin Tejimi vasatmak ve konımak çabalarınm vanında onun. Türkiyenin ekonomik ve sosyal k»lkwmasına itici bir vasıta olarak kıülanüması zorunluluftu da yer almaktadır. Görünüse ve tarihî eelisime töre Tiirkive'de hütün sivasal knrnlu^lar demokratik rr.iimin tılâtonik taraflısı olmaktan öteye <idememiş, reiimi büvük kalkınmanın ve ekonomik refahm bir vasıtası olarak kullanmak ustalıîını «österemrmislerdir. Bu vüzden. demnkratik reiim denemelerine jtirdifiimiz tarihten beri, hem reiimi zaman zaman tehlikelere sörükledigimiz sibi hem de ülke icin veterli bir kalkmmayı basaramamıs durnma düsmüsüzdür. 1950'de «enel ov ile ve de. mokratik kosnllar içinde bir iktidar deSisikliSini sağlayan Türkive, on yıl ieinde demokratik hörriyetler rejiroinin selismesini sa£tavamadı£t çibl ülkevi seri kalmıslıktan knrtarmanm. vani kalkınmanın veterli bir örneSini verememistir. Sonuçta. ülkenin kaderi ellerine terkedilmis slva«al süclere, ylnc ülkenin en sa&iam knvveti tarafından «dur» denilmek TOrnnluin^n ortava çıktnıstır. Bn tarih«iel olavın adı VI M»yıs' tır. 1960 sonrasının hütün sivasal ve ekonomik çelismeleri i«e vakın tarihi inceleyenlerin ve izlevenlerin hic vabancısı olmadıîı bir olavdır. Hele hu taze dönemdeki 1965 sonrası va»antımız hem rejime «.ıhbat kazandırma. bem de bn sthhatli rçjimin kornvuculutu altında ekonomik kalkmmavı «aJlam.ıda tam bir basarısızlık örtıetî olmn^tıır. Hattâ rejimin kendiM ve ülke en sonunda tehlikeve düsiirülmüstür. Nibayet bn talibsiz dönem de vine ülkenin en «aglam knvveti t»r»fından bir noktads dnrdnrnlmn^ ve veni bir vörnneeye otnrtnlmustnr. Bn tarih*el olavın adı da 12 Mart'tır. Son bunalım dolayısîyle kamnoyunda beliren knskn, ülkenin çok eerilerde bıraktıtı bu tip olom«uz siyasal olavların «ihinlerdeki derin izlerinin bir sonneudor. Bnnca teerübeve raemen demokratik parlamenter rejimi veniden çıkmazlara ve dolavısivle ülkevi pek mnhtac oldııSn kalkınmadan hiı «üre daha mahrum hırakraava inıkSn nlmadıdnt. hu vold? kuşku duyan Türk kamuoyu kadar sivasal sorumlulnk tastyar kadrolarm da idrak etmesi Eerekmektedir Bu kadrolarm d reiime bajlıl\iı. hele onu korama ve \a«a«ma karannı plâto nik.bjr çerçevçdtn çıkartp seroekci bir zemine serme lamar çoktan eelip teçmMir. fİattâ hn (ır'.at bujün bir kere dah aynı kadrolann elinde bnlunmaktadır. Çankaya'da veniden baslayacak olan bnnalımi çozme %l rüsmelerinde bu tarihsel «lismelerin ve Türkive çerçekler nin bütün siyasal «onımlulara bir rehber olacağını ütnit e mek istiyoruz. Bu değişiklife hattâ Basbakanımu da r». ıt ve >esil ısık tutar «ibidir. Onttn bıı d»vranısına. (tarip bir dbnüm nofctası vesile kılınmıs görünüyor. Eeer 19 Ekira Urihli gazetelerde çıkan beyanatı dofruysa, Sayın Nihat Erim, Ttstnî zivaretçimiz olan Ingiliz Kraliçesinin bıı ziyaretinden sonra, kendisinin karsısma çıkanlarla «ya nzlasma olacak, vahut istifa edecek» tir. DemeU ki, isler öyle gelis. miştir ki tnsiilteTe Kraliçesinin ziyareti, şimdi memleketimizin kaderinde, sanki bir dönüm noktası rolii ovnayacaktır. Ama biı bn beyanatın, gene de bu sekilde verilmemiş olmasıru temenni edelim., Fakat. durumun ve varılan noktanın böylece belirtilmesi, ister bir yabancı ziyaretçinin bu ziyaretine baflantms olsnn, ister olmasın, îceriden ve dısarıdan görünen gerçek sudor ki, parlamentodaki üç parti ile bazı partisizlerin katıIdıÇı hükümet, yorgundnr. Birleşik degildir. Ele aldıfcı d&valar ise, an. cak güçlü. battâ otoriter bir nfikümetin çözümlcyebileceŞi dâvaiardır. Vt Mart MnbtıTaüinın sucladısı, iktidardan düsürdüşü par. tinin baskanı ve arkasında topladığı giicler ise. ona karsı aoıkca ve düoedüz ayaktadırlar. Hem geciei hükttmetin sefine. hem onu destekleyenlere karsı avaktadırlar. öyle ki, simdi, hem eski iktidarnı aleyhinde e'arünenler. htm hükiimetin şeti, eski iktiâara ve onttn temsil ettigi güçlere karşı, ?u vey» bn ifa. delerle : Buyurun, hükümeti siz alın, biz baska çıkar yol çöremivoruz.. demek durutnuna düşmüs eörünmektedirler. Bn netice, elbette ki, zaten heklenen neticeydi ,. Çağın şartları a arada ordunnn iktidan kendi eline almak istemediçi ise, daima ilân olnnmuştur. Güniin değii, hattâ çagin sartlan içinde ordunun iktidan ele alması, gerçekten de zordnr. Çfinkü bövle bir iktidara el koynsun ardından, caedas devleti ve hükümeti sa. ran sartlar derhal \eni iktidan da sarsacaktır. Ve bu sartlarla. mestlâ Enver Pasa'nm 23 Ocak l!U3'te Kâmil Pasa hükümetini bir darbe ile devirip. iktidan kendi grubnn» teslitn edivermesi arasında bakikaten çok fark vardır. Çünkü 23 Ocakta bu iktidar de|işikM|i. birer telgTalla vilayetlerin valilerine bildlrilmekle ber sev bitiyordtt. B Garip çözülilşler menler kadrosu, tesiri yıllarca sürecek sorumsuzlnklarla yaralanmıssa ve bn kadrodan, meselâ 20 Ekim tarihli «Milliyet» te açıklandığı (ribi 10.000 ögrettnen işçi olarak Almanya'ya gitmis ve bunu Çalısma Bakanı da do^rulamıssa, bn ve benzeri dâvalar, bence parti kavgalanndan çok daba önemli ve daha ciddi bir çSzülüsün isaretlerîdir. Çünkn bir parti 10 dakikada vanlacak bir dilekçe ile kurulnr ama, binlerce doktorun ve 10.000 ötretmenin vatandan kopmasının mâna ve et. kileri, 10 yılda giderilemez. Bngün bizi idare edenlerin, meselâ bn ögretmenler âlemindek» olaylan ve havayı bilmemis olmaları tnümkün degildir. Bn niçin böyle olnyor? Niçin köylü köyünden kaçıp, çehirlerin etrafında gecekondu deryaları dognyor? Niçin doktor vatanından ve îlk mektep ögretmeni vatantndan kaçraaktadır? Nicin bir yarı aydınlar ordnsn, şehirlerde sokakları doldnrtnaktadır? Niçin 9SO.0M kişilik bir maaslılar kadrosu, devlet ngün Anadolu doktorsuı. B dısına eger, meselâ binlerce doktornmnı luktan inlerken yurt kaçmıssa; bugün eğer ilk öğret Garip bir davanakl C nnkii 12 Mart müdahatesi, bir ihtilâl değildi. Gerçi parlamento suçlanmıstı. tktidar suçlanmıstı. Her iki snçiamadaki da. yanaklar, kesin \e doğroydu. Gatnsıx ve \ur Halbuki ca&das Türkive Cnnthuriyeti, artık 1913 Türkiyesi degildir. Simdi isin, hemen ertesi gttn tıkınnda yürümesi hie. de tnemle. ketin kendi takatine bagli olmayan döviı translerleri meselelerinden baslayarak, halk ioine yerlesmis olan parti tnukaveraetleri, üniversite çıkmazlan, sendika hareketleri. reform bekleyen milvonlar ve hepsinîn üstündc. son 20 yıldan heri alabildigine bızlanan smıflasma çelismeleri ve bunlar eibi daba nice sos>al vapı dâvaları ile karsılasılacaktır. malar içinde, lüzumnndan tazla vakit kaybettik. Saşılacak kavram kansıklıklan içinde gürfip giden ve olaylan gerçekleriyle degerlendirmekten «siz kalan çabalan ve ugrasmalan ise, hepimiz biliyomz. Bütün bn vakit kaybettnelerin ve ayak sürçmelerlnin içinden çıkabilecek tniytz? Bn sorunnn cevabı »ndnr : Mutlaka çıkmamıs lâzım ! Bnnnn yoln ise, eski medreselerdekl «kolastik kavgalanna dönüsen bos ve köksüz vakit kaybetmelerinden knrtnlarak, Eflâtnn'un dediği gibi, haikın içindeki bölünme ve çelismeleri, halkın yararına yöneltmek sanatım basarmak ve kaUanabilmekten ibarettir... Komisyon üıkmemelidir «Toprak Reformu ön Tedbirler Kanun Tasarısı» nı görüsen parlamento karma komisyonunun, ilçili teknisyen ve meslek kunıluşlarmın temsilcilerini dinltjjnesi, antiparlamenterizm cephesini öfkeye sürüklemiş, «Bu, oralam» taktlgidîr», «yatlaştırmadır» ştibi yornmlanna yol açmjştır. Gerçekte korktuklan sey, 1? Mart öncesinin yıllarca sürmflş kafa yıkamasıyla, topluma benimsettiklerini sandıkları, klise «loganlannın ne kadar geçersb, değersiı ve konn ile ilişkisi olmayan, savas c>?Iıklan oldnğunun anlaşılacaği korkusudur. Baylar". Herkesin konnsmasmdan, konnyu genîşUğine ve de. rinligine tartısmasmdan niye korknyorsunuı? Hani sizden daba bîlçili. daha yeterli insanlar yoktu? Bnynmn. her alandaki tek. nisyenlerle tartısın! Milletin rıkarını savnndugnnn söyleyenler'. Niçin millet karsısında konunun tartışılmasnıdan, konuşulmasından ürküvorsunur? Busün bir antiparlamenteri«n cephesi vardır. İçinde, Marksist Leninisften tutun da, tasist, millete tabakküm et. mekten baska ideali olmayan, kapıkuln zibniyetli bir kısım bürokratlardan. bu rejim cökerse, hayalini kurdukları rahat ve refaha ka\usacağını sanan oportünistlere kadar, her cins insan içinde yer almıstır. 12 Mart öncesinin doküntüleriyle, her gün; TOilletin de\lct idaresine katılmasınm bir enstitüsyonn olan parlamentoyu tcte koymak, küçük düşürmek. baslıca marifetleri. Bunu da reformist görüntü altında. sakladıkları kanısındadırlar. O>sa, bir toprak retormunun ekonomik yönü var, malî yönü var. tarımsal yönü \at. siyasal ve ideolojik yönü var, bukuki yönü %ar. idarî yönü \ar. Bütün vönleri ile taıtısılması gerekl Parlamentoda konunnn ciddivetle ele alınması. filkede beliren mal güvenligi tedirginliçini hemen eidermistir. Gerçek. te; antiparlamenterizm cephesini öfkeve sürükleyen de. ülke. de uyanan tedirginliğin yatışmasıdır. özgür Çekoslovakya'nın Devletbaşkanı Benes'in reformlarlft ilgili su uyansını gözden uzak tutamayıı. Beneş: «Demokrasılerde ıdare basına geçenlenn, merrıleketlennın dunkü tanhıne. bugünku durumuna ve \ar.n alması lâzım gelen vazıyetıne, butiin derinHkleriyle vabıf olmaları, bs=ka memleVetlerde tatbık edılrais veya tatbik edılmekte bulunan reîormlann esaslar;nı bütun incelikleriyte bırlikte bilmeleri şarttır> diyor. Bn geniş tecrübeli ve büvük devlet adamının nyansını nnutmıyarak ve ülkesinin bugünkü bahtsızlısmı da göıönünde tutarak, antiparlamenteriım cephesinın gürültü, patırtısına kulak asmadan, komisyon. konuyn bütün yönleriyle ve incehkleriyle incelemis \e gerçekleri millete de duyurmanın yollarını bul. mustur. Yüce Meclisler adına görev yapan komısson. sunu da unutmamahdır ki. retormcu etiket altında Ivoııusnaa olanağı bulan, anti parlamenterizm cephesinin içinde, Çekoslovakya ekonomik bir refornı progıamı %ürürlüğe koymak ıstediği için, Rus tankları tarafından isgal edildifi, istilâ edildigi laman, isgal. cilere alkıs tutanlar da var. Bn isgale karşı çıktığı için. kapatılan tşçi Partisinin o günkü baskanı. Sayın Mehmet Ali Aybar, bu?ün antiparlamenterizm cepbesinin içinde sinmiş Rusxa taraftarlan tarafından parti başkanlıçmdan alaşağı edilmisti. Onun için reiorrocu görüntü altında gürültü koparanlardan, komisyonun ürkmemesi gerekir. apolyon'un 1798 Temmuzunda Mısır'a asker çıkararak Osmanh İmparatorluğunun bu ülkesini ele geçirmeğe kalkması üzorine Rusya ve îngütere Babıâliye yaklaştılar. FTansa'run Mısır'a yerleŞmesi bu ikitfe^r' letin de Doğu Akdenizdeki çıkarlan için son derece tehlikeli idi. tngiltere Fransa'nuı Hindistan yolunu kesmesinden ve gittikçe artan OrtaDoğu ticaretinden endişe etmekte idi. M 1799 Türk Ingiliz ittifakı ile ilgili diplomatik belge Yazan Prof. Dr. Yılmaz Altuğ İstanbul I n'uersitesi Öğ. tycsl duşu gıbi birbirlerinin toprak bü tünlüğünü garanti ediyorlarrlı. Ing'iii. Htifakımn ikincı maddesi aynen şöyledin «Dev!etcvni (ahimeteyn1 mualıidetoiı işbu itifak. larına ziyade tak%iyet vcrmck içüıı hîlmukabele tarafeynin metnalikine zâmin ve kefil olurlar şol veçhile ki înpiltcrc Kralı Cenaplarma Fran>iahnıun Mısır'a hü cumundan mukaddemce Devleti Aliye'nin ziri temellükünde bulunan kâffei mcmalikinc bilâ lstis na 7âmin se kefil olup bilmukabe lo Parlişalıı A\i Osmatı Hazrellcri dahi tnsiltere Devletinin hilâ i?tisna kaffei memalikine zâmin ve kefil olur» îp^ili? iuifakımn bu ikinci maddesi aynı konudaki Rus ittifakınm yukjrrla zikredilen üçuncü rr.addesinin hemen tıpatıp avnısıdır Isrr.rt beyetend» dâileri (duacınız) ve Reisülküttap efendı (Ahmet Âtıl Elendi) kullan tnRiltere elçisi ve relakaünde memuren bu defa vurud eden (gelen) kanndası ile mülâkatı berle ber mutat temessükler tarafeynden mukabele ve hatim ve mübadele olunup mukaddem şurut (hükiimler) tanzim otundukça başka baska imza ve ita olunan kâğıtların türki ve frengileri (l:ükümîeri yazıldıkça delegeler bugunkü usule uygun olarak paraf ve imza nmişlerdir') canibînden iade ve kaide uzere tasdiknameler mübadelesine kadar (onay belgeleri gelinceye kadar> vedia olmak üzere r«hsatnameler (andlaşmayt ataletmek içm delegelere devletlennce verilen yetki beîgelen lull povvers, pleins poııvoirs'» dahi canibinden teslim ile itmamı ftaı<ıamlar«na!?ı') maslahat olunmns idâği (kararlaştınlmıştı1)». Bır açık bir de girlt kısmı buIvr.ar. Tuık Rus ittifak ^nd';";nas 23 Aralık U98"de ım^'andı. U1 her ik. dcvlet karşüıkli o'amk V;Thnlerınin topıak bülü:ı'üklerıni t;a r î " *a edıyortardı. b'n 'iıd.ııyı •ıtrridiEin'ifl diâeri de:hJ y,ırd :.>.a koşacaktı. îtr Isk o ücüncü maddesi a'.TiOTi Ftvlrc'ır: "De\leteyni murthid»"tevıı işbu ittitaklarma zivadr tak• iypf MTmek icün tarafejMıtı 7İri ti'melliiV v tasarrufların>la bulunan kâffsi memalike zâmin ve kefil olurlar sol veçhile ki Rusva İmparatoru cenaplan Mısır'a 7UÎIUT eden taarruzdan mukaddem DevMi Aliyenin liri temellükünde bulunan kâffei memalikine bilâ istfcna zâmin ve kefil olup kezalik Padişahı Âli Osman îngütere üe ıttıfak muzakereîen tamamlarKiıktan sonra Sadrazam 28 Becep 1213 te Padişaha bunu bıldıren aşağıdaki talsızı gondermiştır. Bu belge Ba^bakanhk Arşıvınde Hariciye KısmınHazretleri dahi el bâletü hazihi da 14475 nurnara üe kayıtiı buRusva Devletinin ziri tasarrulunmaktadır: funda hulıınnn kâffei memalikine «Padişahım; dahi bilâ istisna zâmin ve kefil olur.» Şevketlii. kerametliı. mehabetlü. kudretlü. velinirnetim efendim. Malumu hümayunlan huvnılduçu üzere In?iltere îttifakt r.2İlicre ile îtüfa'k ise 5 Ocak temessükleri (sened) mübadele1799"da vapıldı. '2^ bu ittifak si için dünku eün Ismet bevefenla taraflar Rus ittifakmda ol di (Rumeli kadıaskeri tbrahim ittifak Kavseri Belediye Başkanlığınılan: 120.318:35 lira ke§if bedelli ttfaive garaiı ıkmal mşaatının ihalesi n Kasıtn 1971 Carşamba gunü saat 15.30 da kapalı zarf usulüyle Belediye Encümenmde vapüacaktır. Muvakkat temmatı 7265:92 lira olup; taliplerin bir defada en az bu işm keşiî bedeli kadar benzeri bir işi yapmış ve kabullerinı yaptırrmş olduğuna dair resmî belgelenni veya (C) grupundan en az beşvüzbin liralık müteahhitlik kamelerini dilekçeîerine ekliyerek ihaleden üç gün evvel Belediyeye müracaatla yeterîik belgesi alarak usulüne uygun hazırlayacakları teklif mektuplannı ihale saatinden bir saat evveline kadar makbuz mukabilinde Encümen Başksnhsma vermeleri; keşif ve şartnamenin Pen İşlerinde görülecegi ilân olunur. Posta gecıkmeleri dikkate almmaz. (Basın 22343) 8744 ist. Dı. Tek. Sat. Al. Kom. Başkanlığından: 1 Kapalı zarl usulü üe 15.000 küo Antıkoroziî (1. kat zehirliı boya satın alınacaktır, Muhammen bedeli 247.500. TL. olup G. temmatı 13.625. liradır. Şartnameleri Komısyonumuzda; Ankara ve İzmir Lv. Amirliklerinde görüiebilir. 2 İhalesi 10 Kasım 1911 günü saat 11.30 da Kasımpaşa'daki Koraisyoumuzda yapılacağından ı^teklılerin 2490 sayıh kanuna göre hazırlayacaklan teklıf raektuplannı en geç ihale günü saat 10 30 a kadar Komisyonumuza vermelen. (Basın 222221 87« NJMBUS ntlaşma tasansı hMirlanclıktan sonra tneiliz deleselerinden bırinm bu ntifakın senlik'eri biîhassa karşüıMı top atımlan ile kuUanrrsastm talep eftıği anlaşılmakt&dır. Belgenın bu kısmı sövledir: «Elçivi mersumıın kanndaşı mesfur (adı seçmıs olan kardesO badeHmra lîtnzadan sonral kelâma iptida ile (söze başlavarak> kendusunu rakip olup (kendisinı getirip^ halen tophane piseahında (önünde'ı olan tnRiliz sefinesinden hîtamı ittifak senlifi icta top atılmasını tembih etmiş oldURvınu bevan ile mııkahelesinde tophaneyi amireden dahi top endaht olunması (too atüması'» için haber ıçöndeTİlmesini ifade evledikte bem taraftan 'bız cevap1) Rus tttifakı ıçın bakınız. Niolarak^ toplıaneyi amireden top bat Erim, De\letleraTası Huendahtı valnız haber île olmat knkn ve Siyasi Tarih Metinmusahhah (düzeUilmisi fermanı leri, Cilt 1 Osmanlı tmparaaliye muhtac oldujvınclan baska torluçu Andlasmalan, 1953 hu veçhile senlik olması nıkebi s. 197 hurrıayundan dahi istizana (pa 2) İngiliz ittifakı için bakınız öişah katmdan sorulmayat dahi aynı eser s. 201 mutavaltkıf buçün bnna vakit olmaz cevahı verilmis ise dahi mersuro hususu mcrkum vine tekrar ile çünkü bövledİT. Bu j Eün sefineden dahi top atıUna1 \ı\) rarına tehir badelzehar se1 rek sefineden çerek tophaneden top endaht olunsun devietevn I hevninde (de\letler arasında1» birbirine riayet kabilindendir (saygı icabîdıri. icrası lâzımdır kaldı ki, sefineden 21 top atılaeak olmağla tophaneden dahi ol miktar top (On sekızsnci \rüzvıhn sonunda saygı ve selâm topunun 21 pare oldugu bu belgeden an!.3şılmaktadır ı ile mukabele olunması iktiza edip lakin ferden ferda <tek tPki mukabele olunmak rani iptida sefineden bir ton atıldıktan tophanerien dahi bir top atılıp hu vechile hirer hirer mukahele olunarak tarafevnden virmibirer top e n d a h t ı lazım eelür demiş olmağla mersıım hu maddevi bu vechiip A akdem (önce) Nemçe ve Rusy» muahedelerinin akdinde Ziştovide tarafı devleti Aliyede ve Yasta Rusyalu canibinden tophır endahtı ile ilân olunmu? olduğundan mesbuk (arkada kalmış> halattan (haller. durumlar) ol. duğu ve iki eün mukaddem Rus ya ittifakı imzasında (23 Aralıkta imzalandığına göre tngiliz tttjfakmm 25 Aralıkta hazır olduğu söylenebütr') bn busus irat olunmaması Rusyanın bn tarafta elhaletü hazihi (bugünkü günde) sefinesi bulunmadığindan naşi idüpii hasebiyle tnersumun ricası üzerine bufrjin saat wkiz> de ve veçhi mesnıh üzere Tophaneyi .\mireden mukabeleten yirmi bir top endahtı için topçubaşı kullarma lermanı âli ısdar olunmak iktiza eylediçi malumu âlileri buyruldukta ol babta emrü ferman şevketlö kerametlü mehabetlü kııdretlu vellnimetim etendim padiçahım hazretlerinindir.» Belgenln altında padlşahın ha^ tı (yazısı) \ardır: «Atulsnn lâkin Rusyaluya dahi haber vermek lâzımdır». Burada padişahın, Uçuncü Sehmın bır diplomatik inceli|i gözden toçırmadığını görüyoruz. Getnısi bulunmadığından Rus ittifakının karşılıklı 21 pare top atesı ile feutlanılamarnış bulundutunun. buna raukabil İngiliz savaş gemisinın Tophane önünde bulunması sebebiyle top atışının mümkün olduğunun Rusyaya haber verilmesinı ısteyerek biT tnUtteflgirun gönlünün kanlmasmı, araya soğukluk 0rmesini önlemek tstemiştir. CUMHURİYE DBRÜ5SRFnRâ CEMtYETtNDEN fâHİRE ORH&M TOROS Hakkın rahmetme kavusmustur Azız naaşı 25 Ekım 1971 Pazartesi günü (yann) öğle mazını mCteakıp îjısli Camıınrien alınarak Zmcırlıkuyu zarhğmdakı ebedt t'tırahatşâhına tevdı edüecektır Rahmetlinın, akraba ve dostlarına \e Daruşşafaka c. sma bsssaŞlıSı dileriz. Tanrı rahmet evlestn. (Cumhuriyet Cemivet1ml2in çok kıvmetll müteberrılermden Hanımetenüi ULUSLARARASI ENDÜSTBİ ve TİCARET BANKASI A.Ş.ne Tecrübeli Elemai Aranıyor İstanbul, Ankara, Adana ve Bu Şubeleri için her kademede yetişmiş man aranmaktadır. Tahsil ve lisan dı mu tercih sebebidir. tlgHilerin kısa hi hikâyeleri ile birlikte P.K. 383 • Karj adresine müracaatlan. MORA VNfoolmark etiketi tasryantrtkolar eldeyıkanabHİir: Cekmez, bollasmaz, kecelesmez. solmaz. Saf Yem
Subscribe Login
Home Subscription Packages Publications Help Contact Türkçe
x
Find from the following publications
Select all
|
Clear all
Find articles published in the following date range
Find articles containing words via the following methods
and and
and and
Clear