Catalog

CTTMHURI*ET 31EkimI950 Tiyatromuzun Ana Davaları Fransız Tiyatrosu ve Bizimki r tiyatro politikamız oimak zamaıtı gelmiştir YaiâR: Resad Nuri Giiıtatin =haberleri Taksiler için minavebe n EVZJJ İ I 4 C M NALINAİ Nemnu Ülke: Esrarengiz Tibet Yazan: Lowell Thomas Denizcilerimizin Akde« niz seferi münasebetile ünkii gazetelerde çıkan bir haberde, Deniz Harb Okulu Talebesinin Sıı!(anhisar ve Demirhisar muhrîblerile Akdenizde bir sefer yapacakları, Yunan, Îtalyan, Fransız limanlarile Cezayir ve Maltayı ziyaret edecekleri bildiriliyor. Genc denizcilerimizin Akdenizde dolaşmalan, dost devletlerin limanlannı ziyaret etmeleri çok yerindedir. Bu, hem denizcilerimiz, hom de memleket hesabına faydah olacaktır. Denizcilerimiz, Akdeni/de bir eğitim seferi yapmış olacaUlar; ecnebi Iimanlannı görecekler; dost devletlerin denizdlerile temas cdecekler, ziyaret ettikleri limanlann halkına Türk harb denizciliğini, Türk sancağmı gösterecekler ve bu suretle oralarda memleketüniz lehinde canlı ve güzel bir propagaada yapmış olaeaklardır. Scker rjncan ve tütün şibi tiyat I tarpfmdan bakahm: Sermaye ve teMemnu ülke!. Evet asırlardan malan için bir çok sebebler mev delilini daha sağlamıştır. Kremlinin müracaatim, Hindistan yolile Tibete rorvjn da kendir>?e hoşlandığı bir lşebbüs büyük Bulvan büyük bir beri Batı âleminin Tibete verdıği cuddur. Evvelemirde, Tibeti ele ge resmi yayınlann.dan biri olan bu ulaşhnlmıstı. Anlaşılan, hafta sekiz toprağı oiuyor. Fransız tiyatrosu daimî panayır haline getirmeseydi, isim budur. Gerçekten, dünyanın en gün on dokuz, daimi surette bu kasunur'ıi Ef^üe ve Saint Martin tâ çocuk büyük, sahici yalancı yığın Taksim Galatasaray arasından yüksek dağ silsilesinin, Himalaya çirmek suretüe komünistler Orta dergide Tibete, bu memleketi ÇinAsya'daki Buddhist âlemin başşeh den ayınp bir Anglo Amerikan bil yüzlerce taleble karşıla|an ve kı zaferleri ara'indaki büyük Bul yığın sanat gönüllüsünü bu kesa bir güa tek. bir giin çift numaralı lann göklere ulaşan zirveleri arHınrini hakimiyetleri altına almış ola müstemlekesi haline getirmek mak bünların hepsini reddeden, veya duy vann iki tarafrıda uzunca bir şe fetle buraya üşüştürmeseydi, her arabalar geçecek daki bu esrarengiz dağ Kırailığı, caklardır. Fakat daha mülıimmi, sadile Birleşik Amerika Devletleri mamazlıktan gelen Lhasa hükumeT ri' 'ir. T?rih bakırrvnrlan burada gece on binlerle seyirciyi ışıklar, yerjüzünün ulaşümaz cenneti gibi Tibeti ele geçirmek suretüe komü Hükumeti tarafından hususî DÜ ti birdenbire bizim vasıtamızla İstiklâl caddesinin Taksim Gac^Smuş denemezse de burada bü antreler önünde yağmur ve kar alBatılının hayalini kamçılamış, srvazife ile gönderilmiş olduğum id derdlerini, zorluklarını Amerikaya tmda koyunlar gibi itişip kakıştır latasaray arasındaki kısmında sa zusunu tahrik etmiştir. Fakat, Eaülı nistler Hindistanla 1300 mil uzunyüviip gcli?miştir. Son zamanlarıja hjğunda bir hudud kazanmış ola dia ediliyordu! Yeni Zamanlar der ve bütün dünyaya duyurabilmek Srinc nelırinin sol yakasına da uftık masaydı, herhangi sanattan yığın bah ve akşam çoğalan otomobilie nm Orta Asyada dolaşmağa bâşlacaklardır. Hindistan ise, bütün As gisine göre oğlumla ben Birleşik ümidine kapılmış ve müsbet bir nebir kol salma istidadı göstermiştir. yığın insanlara keselerine ve zevk rin kolaylıkla akışını temin etmek dığı ilk günlerdenberi, ancak par ya kıtasına tam bir hakimiyet yo Amerika Hükumeti tarafmdan «bu tice vermesini bizzat bizim dahi lerine göre bir yer sağlamasaydı, için münavebe usulü ihdas edile makla gösterilebilecek Fakat asıl fideliği ve tariası dediğim kadar aa lunda anahtar devlet durumunda mülevves sergüzeşt» te çok mühım ummadığımız müracaatimizi kabul cektir. yerdir. Bir çoklannın fikrince Fran yryeceğinden keserek tiyatroya ge!miktarda yabancı bu kutu gibi dı dır. Bunlara ilâveten Tibetin top roller oynamak üzere tavzif edil edivermişti. Boylece katır ker\'anıs!2 tiystrosunu bu mahalle yap meyi bir âdet, bir vazife haline ge Bu" saatlerde bir gün tek, diğe: şarıya kapalı ,sessiz. sakin ülkenin rakaltı zenşinliğini, hassaten atom miş bulunuyorduk. mız Tibet hududunu Dalai Lamatirmeseydi; hasıh sermaye ve teşeb gün çift numaralı otomobiller ana hududlarıru açabilmiş, memnu ülmırtır. Bilinmez bir hava ve toprak bombasmın iptidai maddesi olan Bittabi, bütün bu isnadlarm ha run şahsî müsaade ve takdisile aştı. tesiri büyük küçük bütün tiyatro büs Bulvarda bu çılgın hareket ve caddeden geçej3İc, diğerleri arka kenin efsanevî başkenti mukaddes uranium'a sahib olması ihtimalini kikatten fersah fersah uzak oldu Fakat sonradan, yabancılara karşı msraklılannı bu mahalleye çekmiş, havayı uyandırmamış olsavdı halis yollardan İngiliz Sarayına çıka Lhasa'yı ziyaret etmelerine müsa gözönünde tutmak lâzımdır. Niteğunu kaydetmek dahi fuzulidir. hışımlarile anılan Himalaya ilâhları kuyurncular çarşısında olduğu gibi rnüellifle halis münekkidin fildişi caklardır. ade olunan yabancılar ise beş on kim geçen eylulde (1949) İngiliz Dış Amerikadan ayrılmazdan evvel WaTürk denizcilerinin her yıl açık Memnu Ülkeye ayak basmak cesaBu kararın iyi bir şekilde tatb'k kişiden ibarettir. b ; r nevi tiyatrocular çarşısı ve en kulelerindeki halleri kimbilir neye İşleri Bakanhğı Tibette yapılan a shington'da hiç bir resmi makamla retini gösterdiğüniz için bizleri ce denizlerde, hattâ Okyanuslarda duvaracaktı? Paris tivatro bakımm^an edilebilmesi için sıkı tertibat aiıcvstrisi kurulmu?, eser ve artistin Tp.biat ile Tibetliler, aızu edilni raştırma seferleri neticesinde «kıy temas etmemiş olduğum gibi, biran zasız bırakmadılar. Lhasa'dan dö laşarak uzun bir deniz eğitim dev1 sahicisi, yalancısı hep bir arada ve o zaman da gene İstanbul ve An nöcak ve arabalar sık sık kontro ycn kimsclerin memnu ülkeye pire metleri takdir edilemiyen cevhar evvel yola çıkabilmek hususunda nerken bindiğim at beni sırtından resi geçirmeleri çok lâzımdır. Bu, karmakanşık buraya dokülerek kara oiacak değldi. Fakat as'a edilecektir^ yaymla gösterdiğim acelecilık yüzünden de, fırlatü attı; bu düşüş neticesi belim şimdive kadar yapılamıyordu. Çıin' bilmelerini hemen kat'iyen imkân yataklan» keşfedildiğini şimdiki Parise de benzcmiyecekti. bi'birmi desteklemiştir. sız kılmak için âdeta işbirliği yap mıştır. Londradan yayınlanan bu basit bir nezaket icabı olarak yap kınldı. Herhalde, dış âleme sedye kü evvelâ bir mekteb gemimiz yok» Kızılay haftası Tiyatro, roman ve şiiıe benzeFransız milletinde tiyatro hevesi Kızılay haîıası müııascbculc, Kızılay mio gibidirler. Gerçekten, deniz Fe' havadisin yazılış tarzı, yeni keşifie mam icab eden bir vazifeyi de ıh içinde taşınmak suretile nakledildi tu. Sonra da galiba tasarruf düşün mez. O kolektif bir sanattır. Müeldcğuştandır; tann ver.aisidir. Pozilif, artist ve dana yığınla insan ora merkezi tarafınc^ıı konferansî:r tert:b viyesinden 4.000 5.000 metre yiık radyoaktiv madenierin kasdedıl mal etmiştim. Gerçekten Cumhur ğim on altı gün boyunca, Tibet ef cesile bundan vazgeçtliyordn. Haedjlmiş ve sokaklara vecizeler aiiinıış seklikteki bu rüzgârh, vâsi yayiay» tif misallerle konuşayım: Fransarun da daima elele, kucak kucağa yadiği hususunda hemen hiç bir'şüpae Başkanımız Truman'dan, Dalai La sanesine göre mukaddes Çamalhari midiye kruvazörü, bu kahraman geher tarafında epeyce eski zaman şar'ar; beraber kalkıp beraber dü tır. Merkez tarafından neşreüilen bir ucsuz bucaksız çöller ve zirveleri bırakmamıştır. Diğer taraftan, dün ma'ya bir hedıye göndermek isteyip Dağında oturan şeytanlann ıstıra mi tâbir caizse emekliye aynldıkbroşürde şöyle denilnıektedir: lardanberi sayısız amatör cemiyet şerler. Düştükleri zaman kalkmalar 8.000 metreye kadar ulaşan buı'a yanın bu en yüksek ülkesinin, aynı istemediğini sorrMİirdim. İş işten «Yurdumuzda ıyilik kurumları arasınbım karşısında memnuniyetten a tan sonra da Mecidiye kruvazörii leri vardır. Çoğu tiyatrocu olmayı daima güç olur. Daha feiası bu dü da başlı başına bir sosyal yardım ve örtülü dağ silsilelerinden mütesck zamanda müstakbel bir ateş ülkcsi geçtikten sonra itiraf edeyim ki, ğızlan kulaklarına varmıs olmalı mekteb gcmisi vazifesini görüyoraklından geçirmiyen hevesli genc şüp kalkmalann şimdive kadar •evgi ocağı olan Kızılay Derneği Yurd kil muazzam bir kuşak çevrelemek olduğu yolundaki diğer mühim de Memnu Ülkeye, Lhasa'ya davet •dır. Muhakkak ki NewYork gaze du. Kısa bir müddet sonra Mecidiler, hattâ orta yaşlılardan meyda keşfedilmiş bir kanunları da yok daç'arımızın bErlirın* gelen âfet ve te, dış âleme kapamaktadır. Fazia liller de Sovyet Rusyanın Orta As dilmek talihine nail olmuş bir kimde kadro dışına çıkanhnca Kotelerinden birinde, ve tarihin en çok na gelir. Bu cemiyetlerin iyi teş tur; nereden estiği belli olmıyan folâketler karşısmaa ilk yardım elini olarak, dünyanın bu yegâne din yada Tibete doğru uzanan bir hava senih böyle bir fırsatı kaçamamas) uzatan Türk fazılet ve hayırseverüsiııin devletinde, her türlü nüfuz ve kudreklâm edilen bacak kınlması, diye catepe muhribi mekteb gemisi cîdu. kilâtlanmış olanları her yaz Pariste meçhul bir hava meselesidir. İyi örneği bir teşekkiildür. üsleri şebekesi kurmakta olduğu ve lâzımdı. tavsü edilen bu hâdiserün sayısız Bu 1250 tonluk, 1931 doğumlu Millî Eğıtım Bakanlığının himaye mevsimi fena mevsim takib eder. muhribin kifayeüi bir mekteb gcNerede bir yer farsmtuı, bir su bas rete sahib 200 bin Buddhist ahibin kızıl Çin toprakları üzvinden TiBuna karşüık, Kızıllann emclle seyahatlerimin en zevklisi, en kesinde bir konkur geçirmeğe gelir Kökü bu umumî batağın içinde cl kını, bir ya.ıgın veya bir da£ yurumesi demir elli idaresi altındaki ribet bet hududlanna ulaşan modern bir olup olmadığmı limamraıza yiflisi olduğunu iddia edemem. Buolsa. oraya hemen koşup çadırlarını liler, tabiatin memlcketlerine .ağla askerî kara yolu inşa edilmeğe Daş rine pekâlâ vâkıf olan Lhasa hükuler. Fransarun darmadağın olduğu gelen ecnebi femilerile mukajcse meti, aşikâr olarak memleketlerini nunla beraber, bu maddî ubrabına işgal senelerinde bu hareket dur mıyan halis müellifle hflis münek felâket görenleri barındıran. yediren, dığı bu durumu ilâhî bir mazhari lanmış olduğu havadisleridir. gıydiren ve yaşamak ümldl v«rerek on yct telâkki ermişler, ve oBeyaz BarAsya komünizminin saldırganlığına rağmen, Tibet seyahaüm, muhak ederek anlamak kabildir. Kocatcpemuştu. 1947 yılında konkurlar tek kidin böyle zamanlarda «halk an ları sevındiren Kuılaydır. kifayetsizliği, Geçen Aralıkta da, Sovyetierin karşı savunmak mcselefinin güçlük kak ki hayatımın unutamıyacağım nin bu bakimdan barlar» ın hususiyetlerine, harimrar başlayınca harabe halindeki vi lamıyor, tutmuyor» diye birbirlerila Bütün felâkct ve âfetlerde Kızılay lerine nüfuz etmek arzu ve teseb mahud Yeni Zamanlar dergisinde lerini Amerikaya anlatabilmek ça en büyük hâdiselerinden birini tej onnn uzun seferlere cıkamayışuıdan lâyetferden ancak on beş, yirmi derdleşmek ve bütçesinin dörtte açları doyurmak, açıkU kalanlan bakil etmektedir. da bellidir. Bir çok devletlerin mekematör trupu gelebileceği tahmin birini tiyatroya vermiyen devleti rındıiTnak, yokrullirı korumak için elin büslerini hemen daima önlemeğe şahsıma karşı hücuma geçmek su relerini araştırmakta, düşünmektey den geleni yapar. Gelecek yazıda: Daha evvel Ti teb gemileri, yelken donanımlı va muvaffak ohnuşlardır. Boylece, yir retile de Moskova Tibete karşı gös di. Işte tam bu sırada memleketleri edilmişti. Fakat tiyatro olimpiyadı tenkid etmekten başka yapacağı iş Savsş zamanında yurd İçinde hasta ve ni ziyaret müsaadesi hususundaki bete gitmiş olan «Beyazlar* motörlü büyükce teknelerdir. Bunbizim bu seneki Hac se^erlerine ben kalmaz. Tiyatro tdebiyatıru eskidon yaralı yurddaşlarını saran. yiyecek, minci asırda, iki dünya harbi kiire terdiğı kıskanc alâkanın gülünc Dir lar nznn seferlere eıkarak, böy'ece kral koşu atlan gibi beslerlermiş giyecek ve ilâc yardımı yapan ve has mizin hemen her tarafında âdeta zedi; Parise gelen truplann sayısı tllllllIllMllllllMllllüllMIIIIHiliMIIIIIIÜIÜMIIIII! genc denizcilerin eğitimleri Okjatam yctmiş altıya çıktı. Hem ne Şimdiki yeni zamanlarda da orta taneler açan, düşman eline düşecek şaşırtıcı, muazzam değişiklikler yannslarda tamamlanır. Donanmalanta dan çöplenme durumunda kalmış askere, mektub ve paket göndermek rattığı halde Tibet üzerinde en ufak hazırlıklarla. suretüe aüclerile temasıarını temin eden bir tesir dahi icra edememiştir. Buyelken gemisi diye bir şey k«lmayadırgamarmlıdırlar Kızılaydır. Boylece Paristeki tiyatro mahal olmalannı gün Tibet el'an öylesine garib, öydığı halde mekteb gemilerinin arlc: nı bütün msmleket besler gö Fransa gibi bir memlekette büyük Kızılay Dernrği. Cumhuriyetimizin lesine esrar dolu bir derebeyhğıdir malı olması, deniz subaylarmı tam rüT'ir. Fakat çıkın mahalle hudu sanatkâr denen adam kurulmuş bir kuruldugu 29 ekim 1923 ten bugun» ki, insan bu âlemin manzaralanna, denizri, gözü pek, vücudü çevik, deendüstriyi idare edecek hal'a de kadar yukarıdnki işler için 44.402.130,51 hayat anlayışına, an'anelerine gözdu dıçına; gidin Paristen pek künizle mncadeleci olarak yetiştirmek lira harcamıştır. ııııııuıııııuııııtııuıııııııııııiMiıııııımıımnıiiir çük olmtyan üç milyona yakın nü pildir. Onlar nadir bir tykm büyük Bütün bu yardımlar; Cumhuriyet ida teti gördüğü zaman dahi inanmakıçindir. Okyanuslarda yapılan ba fuilu Lion'a, MarsiJya, Bordo v. s. kuşlardır ki zaman zaman görünür refinin Kızılaya ssğlzrmş oldugu gellr ta bir hayli güçlük çekmektedir. uzun seferlerde eğitimlerini tanuttngibi en büyük ve zengin şehirlcre. ler; fakat konabilecekleri topraklar kaynaklarile ve hay:r«ver iıalkımızın layan denizciler, deniz tatmasına Yedinci asırdanberi hayat tarzını Hudu:l!3rı gecerek yüksek kültürlü gene bu batağın içindedir, gıdaları bu dcrneğe üye olarak yaptıkiarı bada ahşırlar; dünyayı dolaşarak va değiştirmemiş olan bu dünyanın en nı çaresiz onun içinde arayacak ğışlrla japılmıstır.» Fransız, İsviçre ve Belçikasına yolu bir çok memleketler (rörerek grizRcsnıi dairelcr ve okullar yüksek ve bizden en uzak memleuzatm. Hareket hemen hernen sıfır lardır. leri açılır, aynı zamanda her nğraketini oğlum Lowell, îr. ile birbugiin açı'acak dır. Vilâyet ve belediyelerin şan olHasıh Fransamn kendüıde müdıklan yerde bayrak göstercrek Cumhunyet Bayranunın ikincl günü likte (1) ziyaret etmek imkân v» sun diye yaptırdıklan tiyatrolara elUf veya aktör cevheri bulan, yamemleketleri lehine propaganda y«dun de negeli bir hava içinde geçıniştir. fırsatıru bulduk. Tibetin dinî reisi tiyatro dememek şartile. Onları ve hud vehmeden yığınlaıla çocuŞu, Bu fırsattan istifade eden halk sokakparlar. Esaslı bir mekteb gemimiı ve hükümdan olan Dalai Lama nın daha bir kaç tiyatro binasını h e ışığa üşüşen gece böcekleri gibi bu lira dökülnr^. eğ'ence yerleri ve umuolmayışi, denizcilerimizi ba faydahiç beklemediğimiz bir zamsnda men daima gene ihtiyacdan cerre Bulvara dökü'ürler. Pek çoğu bu m: mahaller fazla kalabalık olınuştur. lp.rdan mahrura bırakmaktadır. Işts ÇLkan Paris truplan idare eder. kargasada ezüebilirler. Fakat bu Resmi dalreler ve okuilar bugün açir şahsı" davetine nail olmamız mubu drfa da donanma kadrosuna dahakkak ki hayatımızın en büyük Brüksel iki milyon nüfuslu en zen kendilerinin bileceği iştir. Zaten licak'ır hil iki muhıibimiz bir mekteb gemazhariyetlerindendir. HimalavnlaPhlipc Price şehrimizde bir gin bir devlet merkezidir. Aşağı ölü yığuılaruıa basmadan zafere Hep biliriz ki: Bugün kullandığı anın cild kapağı içüıe, katlanmıj Murad Han Fatihi Bağdad», «Med misi vazifesi görmeğe memur edilrı aşarak Tibete ulaştıran seyahaübasın toplantısı yapacak yukarı dediğim cinsten beş tîyatro erişilen muharebe hangisidir? • miz heyecan ve hâdiselerle dolu üç mız, ad'iıa da nota dediğimiz musiki sekiz büyük sahifeye Salamon Negri hi Şehinşahı âliosman Sultan Meh mışlerdir. tngiliz Işçi saylavlarından ve Mansu Parisli. Ve daha başka ecnebi Nihayet iyi tiyatronun fena tiyatbir mukaddeme med Han 1075 sene», «Türkii beay sürdü. Bu aradâ Lhasa'da unu yazısı İstanbula, Sultan Mecid dev imzasile, lâtince Donarunamrzın takviyesmİ Wetrunlardan boş kaidıklan zaman radaacaftjinalin. taklidden pek a chesteT Guardian gazetesi muharrirlerinden Phlipflıftrtoe dün Ankaradan şeh tuimaz günler geçirdik. Bu efsanevî rinde, safay4" nvzrkasmı «çkil iıin yfftıkaış. Lâtince bilmediğim içir? rayi safeti.Bağdadjı,,^SuUan İbra dikçe Amerikan dostlanmız ,b!ze çok kere kapılarını kaparlar. Bütün kadar korkmaması lâzımdır. Aslı rimize gelmiştir. Mr. Phlipe Price şehhimin huzurunda oynanan rakıs okuyamadığun bu ilâvede tahmin şehir Buddhism'in bir nev'i oian bunlar Fransız milletinin yukarıda aranırsa taklidin kendisi bir daha rimizd* de tetkiklerde bulunacak ve Lamahğın muakkibleri için Mek İtalyadan davet edilen müzik sa ederim ki, müellife ve mecmua havası», «Var Safi?», «Hüseynî hep eğitimden ,talim ve terbiyedea natkârlarile beraber gelmiştir.. Boybahsederler. Denizcilerimizhı miıGazeteciler Cemiyetinde bir basın topbir misKİini verdiğim tann vergisi iyiye ve orijinale yaklaşma gayre«Peşrevi ke mahiyetindedir. Ayni zamanda le olmakla beraber, bizim bestekâr içindeki eserlere dair tafsilât ola makamından yelteme?», kemmel bir deniz talim ve terhiyeheves ve istidadma rağmen.. Hasılı tinden başka bir | e y midir? Ehem lantısı yapacaktır, kâsebâz», «Kanlıkavak türküsü», Tibetin başkentidir. si (rörmesi için bir mekteb gemisine lar ve mıısıkişinaslar, bu Avrupa cak.. Fıansada tiyatro namına ne olmuş. miyetli bir kuyumcular çarşısındaki Mualiimler Birliği Yapı Sandığı Bas sahifesinde siizel bir nesihle «Peşrevi gamzekâr», «Peşrevi Miri ihtiyacuntz vardır. Şimdive kadar Nasıl oiuyor da birdenbire T'bfta notasına bir çok sebeblerle, rağbet için bir rapor hazırlanıyor ca ve varsa bu bir kaç mahallelik kalay, yahud cam yüzük kendini Bağdad», «Cihanârâ», «Ciğerdeisimlcndirilmiş: «Hâzâ Amerikan askerî yardunından neMemleketlevini göstermemişler. Usul vurarak bes mecmua İstanbul milleUekillerl Muallimler davet edilmiştik? dar şeridin mahsulüdür. len», «Peşrevi Behramı Nefiri», hemen hemen «ahicisine benzetir ki den mekteb gemisi olabilecek Inr Birliğine giderek öğretmenlerle çeşidli ziyaret hususundaki müracaatimiz telemeği ve gene usul vurarak meşk Mecmuai Sâzı Söz» denmiştir. «Acem kümesi» gibi işitmediğim Bulvar tiyatrosu için de hal budur. konular üzerinde hasbıhallerde bulun*** • üzerine acaba neden genc Dalai etmeği tercih etmişlerdir. Bu ara, Müellifi santuri Ali Bey hakkın bir takım isimler oldugu gibi, bun gemi istemediğimizi anlamak kabil Onlann en «disindt bile ihmal edi mu?lardır. Bılhassa Yapı Sandığı lşi da Müze katalocunda şu malumat değildir. Böyle bir gemi istei'sek münekikdler tiyatro lemiyeceV flerlem» ve daha iyiye üzerinde durulmuştur. Bir komisyon Lama ile diğer yüksek rahibler Ti «Hamparsun notasu denilen, bizde ların bestekârlan da bir ikisi müsbetin bütün yabancılara ısrarla ve icad edilmiş bir nevi nota ile de vardır: «İsmi malum olmıyan bir tesna bilmediğimiz, unutulmuş, sd vermemezlik edemezler sanırım. mahallesinde tiyatronun bir endüs gitme g«yretl«rl görülür. toplanarak kendllerine bu hususta bir kat'iyetle kapamış olduğu kapısma eserler zaptedilrrış ve zamanırruza muharnr 24 zilka'de 1079 cuma ta lan ve eserleri kaybohnuş bir takım Çünkü o zaman, ileri sürdükleri rapor hazulıyacaktır. tri haline gelmiş olmasından öte* * * rihli arabca bir yansuıda, Ali Beeğitim iddialannı kendileri red ve tılsımh «açıl sısamo demek kara kadar da gelmiştir. denberi şikâyetçidirler. Manzara Vilâyetin bir açıklatnası Türk sanatkârlarıdır. Şu bestekâr yin çok iyi bir müzisyen ve doktor cerhetmiş olurlar. Akdenizde yapılrını vermişlerdi? Geçen ağustosta, gerçekten de bir panayır manzaraVarmak Istediğim neHce çudur ki Cumhuriyet Bayramı münasebetil* Bugünkü kullanılan «Avrupa no olduğunu, pek çok ecnebi lisana isimlerine bakın: ması kararlaştırılmış olan eevelansıdır. Sanat endüstri haline gelince tiyatronun tek bilinen kanunu ke parti büialannın yalnız Türk bayrak oğlumla ben dik, korkunc uçurumDerviş Ömer, Solakzade, Seyfül dan faydalanarak bir mekteb f cmitası», tahminime göre, Sultan Ha vâkıf bu!undu«unu, Yenişehirden sermayenin bütün icablan elbette, safet ve ambiance'br. Bunun bir larlle donatllması ve parti bayraklarının lar kenarından ilerleyerek, daracık afilmaması hakkında vilâyetçe alâka geçidleri aşarak dağlar duvarının midin son zamanlarına doğru, ma Sultan Mehmede tcrcüman olarak mısrî, Kazakyan, Şah Murad, Der sine olan büyuk ihtiyacunızı bir dekendini gösterecektir. tyi mal yaküçük misalini bizim Şehzadebaşı öorlara tebllgatta bulunulduğu yazılviş Süleyman, Derviş Frenk Mus fa daha beljrtmek istedim. mnda bol miktarda kampiyon mah nm eski Ramazan tiyatrolannda mıstır. Dün kendislle görüşen bir arka ardındaki mukaddes şehre yakla beyn saz takıfnma girmeğe başla geldiğini yazmaktadır..» tafa, Hasan Can, Tozkoparan, ŞüSanturi Ali Beyin, aynı zamanda yahud ersats piyasaya dökülecektir. bulabiliriz. Ramazan gecelerinde o daşımıza tstanbul Vali ve Belediye şırken, can derdinde olmadığımız mış.. Oradan psşa konaklaruun saz kufezar, Kul Mehmed, Çengi Caİstanbul Radyosunun takımlarına ve İstanbulun diğer saz «Ufkl» mâhlâsını kullanan bir şaiı Baskanı Ordinaryıu Profesör Dr. FahTeneke altın suyuna batınlacak, rada, Paristeki daiml panayırın bir reddin Kerim Gökay funlan «oylemij anlarda, birbirimize mütemadiyen fer, Ali Pasa, Bayezid, Küçük veya olduğu, mecmua içindeki besteli V6 bu sualİeri sorduk .beraberce bu heyetlerine mal edilerek bugünkü silik ve çok ufak örneği görülürdü. tir: kalay masif gümüş şekli alacakhr. Köçek Ahmed Bey, Kantimur Han, unutkanlığı bestesiz şiirlerden de anlaşılmrksuallerin cevablannı vermeğe çalış rağbeti bulmuştur.. Fakir halkı, orta halkı, yüksek smıf Tuluatlar, varyeteler, uydurma oCüce Ali Ağa, Santurî İbrahim Çe /Cumhuriyet Bayramı fünü yapı€ Cumhuriyet Bayramında parti tadır. Ne doktorluğunun, ne sasnobu kandırmak için ne maska peretler arasında nisbeten iyi bir bayraklarının asılmaması için Vilâyetçe tık. Ulaştığımız netice, insana biı «Hamparsun» notasından evvel. lebi, Mehmed Hafız Imam, Sütçü ^ lan tezahiiratı ve geçid resmini ralık lâamsa yapılacaktır ve bütün Darülbedayi de büyücek kalabalık hiç bir tebügat yapılmış değildir. Buna değil, bir kaç ömür boyunca ancak Arab harflerile tertib edilmiş bir zendeliğinin, ne de şair oluş'.i'.^Ti zade, Çukurcu Mehmed Ağa, Derbir röportaj halinde hikâye eden bunlara münekkidlerin dedikleri gibi lar toplardı. Tiyatroya gitmek adeta dair yapılan neçriyat yanlıstır. Yalnız bir defa nasib olabilen bu büyük notanm mevcud olduğundan, mer o devirde Avrupa notası bilip viş Piyale, Akbaba, Hasan Ağa, bayram münasebetile yersiz partl proyazabilmesi ve bir çok bestekârlann Tunc Ali... Mecmuanın başındaki İstanbul Radyosu, anlaşılmaı bir teravih namazınm bir devamı gibi pagandalarına gidilmemesi İçin alâk? talihliliğimizi komünistlere borçlu hum Rauf Yekta Bey bir eserinde hakikî sanatın zararına olacaktır. eserlerini bu nota ile zabtetmesi ilk eserin üstünde de şu kayıd var unutkanlık gösterdi. Taksimde yaFransız tiyatrosunun yakın tari olurdu. Fakat bu yalnız bir ay için darîara vecize yazılmaması hususunda olduğumuzdur. Nitekim, LJıasa'ya bahseder. Fakat, îtalyan mızıkacıyanında hiç bir kıymet ve ehemrai dır: «Peşrevi Osman Paşa El'atik pılan geçid resmine iştirak eden vo ulaştığımız zaman, resmi mahfiller lanndan evvel Istanbulda sarayda hine, bu zaviyeden bakılırsa, ger di. Bayram arifesi gecesi tiyatrolar teblıgat yapılmıjtır.» denizcilik âşığı halkunız tarafmılan veya başka bir yerde Avrupa no yeti yoktur. Hiç kimsenin, biınek, Dermakamı dügâh hüseynî Usuçekten ürkütücü manzaralar görü birdenbire kapılarını kaparlar ve Mithat Paşanın oğlo vefat etti bu kanaatimizi teyid etmişlerdir. her zaman olduğu gibi sevgi ile, görmek değil, mevcudiyeti hakkın leş düyek»... Tibet komünizmden hem korku tasının kullanıldığını, bu nota ile lür. Tiyatro denen şey zaten aslın Şehzadebaşı on bir ay için tekrar Hürriyet kahnunanı Mithat Paşanın hararet ve heyecanla alkışlanan deoğlu Ali Haydar Mithat 78 yaşında ol yor, hem nefret ediyor. Bizzat fahid yazılmış bir alaturka musiki ese da bir rivayete bile sahib bulunada yalancı ışık, yalancı boya, yalan eski karanlığına dönerdi. Mecmuanın kenarında, eserin sa nizcilerimizden hiç bahsermedi. Bu duğu halde dün Tefvikiye Sıhhat evin olduk ki şu sıralarda Mukaddes rinin mevcud olduğunu ne görmüş madıklan 17 nci asırda bir Müsiücı göz yaşı ile bir göz aldatma san Bir ay tiyatroya can a.tanlarla hibi kendi el yazısile ismini: «Sa röportajı yapan zat, acaba gecid de vefat etmijtir. AU Haydar Mithat atıdır. Amerikan sinemasında kor on bir ay onun kapısını açmıyanlar bir müddettenberi prostattan muztarib şehirde hemen yegâne konuşma ve ne de işitmistim. Bir gören ve man Türk; Avrupa notasile, kendi hibi Malik Ali Bey Essanlurî» resmini seyretmeğe dahi liizura zamanında ve kendinden evvel ge'kunc misallerini gördüğümüz üze aynı insanlar oluşuna göre niçin bulunuyordu. Memlekete uzun seneler mevzuunu kızıl tehlike teşkil et işitene de tesadüf etmedim. mij Türk bestekârlannın içinde diye yazdığından yukanda bahü.t görmeden ezbere mi konuştu derre büyücek sermaye sanat işlerine yalnız bir ay? Bunu bir takım şart değerli hlzmetlerde bulunan merhum, mektedir. Zira, Kızıl Çinin Orta AsBu sene, Londraya giderken, azası miştim.. Mecmuanın sonlannda ik: siniz? Yoksa çelik bir yay gibi kalbumunu soktu mu yağlı ve gedikli larm tesadüfen bir araya toplanarak babasının hayatmı anlatan • Mithat yayı hâkimiyeti altına almak yolun bulunduğum: «İstanbulun Beş. Yü kim bilir ne şaheserler bulunan mısra ile şu kaydı gördüm: Paşan adlı bir eseün de «ahibidir. çadan fırlayan adımlarla pek parmüşteri o!an basit orta halka ancak meydana getirdikleri maddî ve mada Tibet ilk hedef olarak belirtil züncü ve Müteabb Fetih Yıllanm koleksiyonunu, bugün kullanılır bir A ışknam Ali Paşa lak bir merasün geçişi yapan yiğit halde yazıp bize miraz bırakmıştr. basit seviyesine ve basit alıskanlık nevî muhit diye tarif edebileceğimiz miştir. Kutlama Derneği» idare heyeti beİtdi defteri ışkı inşa denizcilerimizi unuttu mu? Her iki larına uyacak şeyler sunulur. Böy ambiancetan başka bir şeyle izah ı Ah biz!. Müsrü mirasyediler.. ecNitekim, son haftalarda Çindeki ni vazifelendirmiş: Londra müze ve Küçük Haberler / «Defteri ışk» dediği bu mecmua ihtimal de hoş karşüanacak bir ş.ey lecs büyük müellif rüccann kâtibi edemeyiz. Nitekim Şehzadebaşı midaddan kalan âsan nefiseyi harvuKomünist radyosu, gittikçe artan • FETHİ Karakaş ve A. Aradın ha bir ısrarla «Tibet de dahil olmak kütübhanelerinde Fatih'e ve fethe rup harman savurarak başka ellere, mı?. Öyle ise, mecmuanın bitirıine değildir. haline gelir: küçük müellife büyük salini Ramazanın bir takım şartlariaid eserler aramağa memur etmişler zırladıkları resim Efrgisi Bayramın müellif makiyajı uydurulur; ten le tiyatro şartlannm birleşip uyuşbaşka dillere malettiren kadir bil yakın bir zamanda AH Bey, vezir'.ik birinci günü Takstm, Fransız Konsoloı üzere, bütün Çin topraklaruun lnır di.. İlk işim, bugün üç bin sekiz payesile Ali Paşa mı oldu? Yoksa kid. paralı gazete ilânı şekline so ması meydana getirmişti. luğu sergi salonunda açılmıştır. Sergi tarılacağuu» haykırmağa başlamış yüz cild türkçe esere sahib olan mez vârisler!.. Bereket, Allah ha bu Ali Paşa da başka bir zat da, ku'ur v.s v.s. 15 gün müddetle devam edecektir. br. Şu sırada, eski, demode siJâh «British Müzeum» a başvurmak.. B. limizi, ne savruk olduğumuzu bilir bu mecmuaya bir vesiie ile adı mı Devlet. Türk tiyatrosu konuFransız tiyatrosu bu rejimden sunu epeyce zamandanberi ele al * ŞEHRİMİZE gelmij olan Türklye larla mücehhez 10 bin Tibetli tabiî B.C. nin türkçe neşriyatım idare e de, bazı eşi emsali bulunmaz âsarı karıştı? Bilmiyorum... Bildiğimiz İNSAN ve deki Amerikan fardım Heyeti Yollar çok çekmiştir ve çe!;m;ktedir. Bü mış bulunuyor. İlk bocalamalardan Kurumu Başkanı Mr. Jasse William» dağ surlannın gerisinde, ana yurd denlerden Mübeccel Hanımm yardı berayı hıfz, böyle kıymetbilir in bir şey varsa o da Ali Ufld Beyin, sanlann teşkilâtlandırdığı kitab sa SOSYAL HAYATI yük müellifler ve büyük artistle scnra bir tiyatro politikamız olmak dün akşam ekspresle Ankaraya dön lannı istilâya karşı koruyabilmek mı ve Londra Üniversitesi profesör raylannda muhafaza ettirir.. şükür iyi bir musikişinas, şair, doktor oîümidile nöbet tutmaktadır. Tehlikefia mal sahibinin ovuncaklan ha zamanı artık gelmiştir. Onun sabit müştür. Hayatın lüzumlu oian her türlü lissna vâk'.f lerinden müsteşrik Mr. Mundy'nin ler olsun ona... Canı yanık, cehalet duğu ve müteaddid * YUNANİSTANIN Ankara Sefareü nin büyüklüğünü takdir eden l.üline geldikleri çok görülmüştür. rotasını tayin ederken Fransız tibilgi ihtiyacını karşıhyacak delâletile; Türk musiki tarihi için ve kayıdsızhktan müşteki olan Ali münevver bir zat bulundoğudur. Hele genc nesil'er bu kargasalık yatrosundnn tiyatrcr.un pek J»a Birinci Sekreteri Vlohopulos Roma kumet süratle 100 bin ki$iyi gilâh k^^ar ŞUT.'MÜ nevz'j'n ihtiva Birinci kltibliğine tayin olunmuşhır. emsalsiz bir vesikayı bulmak, oku Ufkî'nin bu vadide bir çok da hi Memleketi olan «Yenişehu» he>içinde seslerini işittirebiimek için lürr. kanunu olan bu ambiance şart Ay başında yenl vazifesine harket ede altına almak maksadile yeni bir seeden, ilmî, hukuki, felsefî, mak, notlar almak ve öpüp başıma civleri var. Musiki eserlerini nota halde Bursa Bilecik arasındaki çok yomlurlar ve ıstırab çekerler. lan ferberlik kanunu kabul etmiştir (2) bakımından öğreaeceğimiz cektir. ö.inî bir ki'.ab:'.:r. 15 serıSİik ya aldığı için belki de bir takım kasaba değil, bugün Yunar.istau'la koymak saadetine eriştim. * * * • D. E. KADIKÖY Hasanpaşa ocaKomürüstlerin Tibete göz koykalan, Atinanm şimali garbUjıdoçok ciddî şeyler bulunduğunu zanbir tetkik ve tettbbü mahsuNasıl öpmem, nasıl heyecana ka mutaassıb meslekdaşîannın sitemig^nda tecrüman Ştınis Bayraktar taraF^kat madalyaya bir kere de ters nediyorum. ki «Larusa Larisse» deniien «Yelüdür Fiatı 10 liradır. Satış fından 7/11/S50 gününden ltibaren inpıhp sevincden gözlerim yaşarmaz ne uğramış olacak ki, mecmuasının nişehir» olacağı da muhakkuk sa(1) Lowell Thomas dünyanın yerleri Ankarada BERKALP gilizce llsan kurslarına başlanaeaktır. ki: Bu mühim vesika, bu el yazması bir yerinde: yılır.. Fazla lisan bilişi belkı Ncnı;e Ögrencilerin iki iotografla tarihi mez hemen her taıafını dolaşmıj bir Kitabevi, İstaroulda Ankara musiki kitabında, ismi cismi unu TaaccUb idersin ey âşık, bu ne ve Macar ülkelerinde, serhaa boykura kadar acele ocağa müracaatleri. seyyah, muharrir ve radyo tefsirCaddesi, İnküâp Kitîbevi. Betuknuş bestekârlann asırlarca evvel hatdır ne kelim larında uzunca zaman dolaj.ii^sır.• KADIKÖY D. P. Hasanpaşa ocak cisidir. Birinci cihan harbini meşyazidda Sahaflarda Eski=ehirlokalinde ba^lıyan meccani hasta «nubestelediği; duymadığımız, bilme Ak üstünde bir karadır, buna ilm dan ileri gelmektedir. O vakit. AvKitabevi, Beyoğlu Kohen ayene günleri aşağıdadır: Pazar günleri hur Lawrence ile birlikte Arabis diğimiz esreleri; taptaze, bugün derler ilm rupa notasını da buralarda ö«rentanda geçirmiş, daha sonra mutad Kemyire'er Kit3bvi. saat 1011 kulak boğaz burun. perşembe Diye şamarlamış: diğine hükmetmek lâzım ^e'oceKgünleri saat 1718 dahiliye, cuma gün yaz tatilinl dahi almadan, on doönüne alınca çalmır ve söylenebiliı Yazan: Ankara avukatlanndan leri saat 1718 dahiliye, cumartesi gün kuz sene boyunca Amerika rad bir halde «eski Avrupa notası» le Uçdu eflâke Umi fazl ı kerem tir. H B TEVFİK r ?ZR KH9C Kalmadı itibâr ilm ehline hem leTİ saat 1416 asabiye. yolarında havadis tefsirciliği yap yazılmış ve tesbit edilmiş olarak Her ne ise; muhakkak oiân bir * C. H. P. Camiikebir ocağının 4»50 Kaldı ortada i'tibar ü vekar karşımda durmaktadır... Onümüzdeki Pazaıtesi yıU kongresi 5 kasırn 950 pazar günü mıştır. Arabistanı, Afganistanı ve şey varsa, Türk musiki tarilıin: ayÜç yüz sahifa kadar tahmin etti Bir büyük cübbe ve bir kubbe aaat 10 da Ünal sineması salonunda ya Tibet'i görebilmeği, genc yaşınsazt 21 de S/VRAY'da destâr dınlatacak, ona yeni bilgiior ılâve pılacaktır. Mahud metodla devam etmektedir. dan itibaren gaye edinen Thomas, ğim, müstatil şekilde, İngilterede edecek bir eser, bir vesika JU,ün Diye de izahat vermiştir. Meşhur Piyanist * C. H. PARTİSİ Genel Sekreteri sonuncu gayesine ulaşabilmek için cildlendiği anlaşılan bu kitabın yap: 43134 mmmmmHBmmm Mecmuaya notalan konan eserler British Müzeum'da mahfuz bulunKasım GUlek dün sabah Ankaradan tam otuz sene bıkmadan, yılma rak kenarlarında, çepeçevre, eüzel Samson François'ın sehrimize gelmiştir. Kasım Gülek, İsmakamlanna göre «fasıl» lara ay maktadır. Bunun bir kopyasım alB U G ÜN tanbulda kaldığı müddet zarfında par dan teşebbüs üstüne teşebbüs ye bir hatla: «Sahib; malik Ali Bey nlmış, öyle tasnif edilmiştir. Sıra dırmak ve bu servete sahib olmak Resitali aBKI tllilerle temaslarda bulunacaktır. nilemiştir. Bu sebatkârlık niha Elsanturi an sazendegân Sultan için de, evvelâ bu eserin kıymetlni • ORDU İli Yüksek Tahsil Öğrenci yet hiç beklenmedik bir zamanda Mehmed sene 60» kayıdlı oluşuna itibarile şöyle bir kayıd çıkardım: takdir etmek ve resmen talib olup Hüseynî, muhayyer, nevâ, uşşâk, leri Yardım Derneği İstanbul Şubesin meyvasını vermiştir. göre: tam 310 sene evvel, Avcı Sul beyatî, acem, sebâ, çarigâh, segâh, istetmekten ibarettir.. den: Derneğimizin genel kongıeFİ 4/11/950 cumartcâi günü saat 1517 de Ti'^et scyah^tinde babasma re tan Mehmed zamanında, onun sa rast, mahur, evç, nişâbur, azzâl, Mensub olduğum, «Istanbuiun ıNushnsı 10 kuruşiu Şehzadebsşında Letafet apartımanınr^a 1001 h â r i k a v e 1001 m a c e r a S E K K L İ S ü p e r F i l m i n i n zendelerinden santurî Ali Bey ta nihâvcnd, arak, nekriz, şehnaz, Beşyüzüncü ve Müteakıb Fetih fe' t clen Lowell Thomas Ir 'de yapılacağından üyelerimizin teşrifleri. ı'uKly* Hnrıc rafından yazılmış demektir. sünbüle, hisar,' aşiran buselik, bu Yıllaruu Kutlama Derneği», feih» Abnne şcrait' re' "•T'i renkli fotoğrsflar ve film»41lı . ve Fatihe aid, o devirlerin mahsuiii Scnelik Bu mecmua, bundan 110 sene ev selik... lerle memnu ülkeyi, esrsıengiz MH K.r. 30»' MUIÎARREM 19 S A U Biı aylık 160lı . 8(M' Mecmua, baştan aşağı, Türk mu • eserleri bulup meydana çıkarmak, Oç aylık Tibet'i Batı dünyasının gözleri vel Londra'da vefat eden Slaane is 15IW 2S.!' » önüne sermişlir. Lowell Ir «Yirm'n rrinde bir İnnliz mim'rınm kütüb sikisinin bilinmiyen eserlerini ve "ihya etmek vazifesile kumlmuştur. Altı ayhk 28 0(1 İ4IK » ci A^ır Tesisi» adma iki defa c'a hanesinde, el yazma kitablar ara bestekârlarının isimlerini bize ta Derneğin, teşekkül etmekte o'an Senelik B3ş Eollerde : D I K KA 1 sın4a buhınmuş ve müzeye mal nıtmaktadır. İsimlendirilmiş ocste müzik komitesine bu mecmua hakmem'^ketimizi ziyaret etmiştir. ; joit.t^nuit iueak ot uozııa (2) E.^trin yaz;H:ğı sırsda, K'zıl ] edilmiştir. Kiif '^V^ne kataloğunıın ve semaüerden mese'.â «Beıpvi cü kındaki malumatı takdim edecegız. GczetemutMAUREN O'HARA ve VİNCFNT PRİCE V. 1 6.C 11.5E 14.48 17.07 18.41 4.50 nefrediUin edilmetin tade otunmaz lar heüz Tibete t=an'UZ etmiş de •Türk şitrleri» fasiınöa 3114 numara !us Sultan Mehmed Han bin Sultan İsimleri tetkikten sonra, içinde leE ] 1 22 650 9.41 12.00 1.32 11.42 ^mmmmm^mım^mmmmmmwmm ÖZEN FILM I ^ n&nlardan mesuüyel HabuJ edıiroet Arkası Sa. 4, Sü. 4 te [ ile kayıdh bulunmaktadır. Mecmu, İbrahim Han», «Semaii Sultan ğillerdi. (MÜ.K.) psulü Ceviren: M. Kenan Kan Türk Musikisı İçin Erasahiz Bir Keşif 310 sene evvel yazılmış bir musiki mecmuası Tazan: Yasfi Rıza Zobu Maksim MüAMMER KARACA B E LÂNİ l M E R SİNEMASI I CUMHURİYET ÜŞÜNGÜ MUVAFFAKIYET HAFTASINA BAŞUYOR