Catalog

CUMHURİYET 1059. Günün Mevzuları Mektebli kızlara sarkuıtıhk edenler için hususî tedbirler alındı , Bugün Londrada, İngilterenim di yorlar. Vakıâ, biz bu hale bir çare ğer şehirlerinde polisin vazifesi bulmak için elimizden geleni yaBir kaç gündenberi Ankarada şimdiye kadar gönümemiş derecede pıyoruz; fakat bu iş kolay kolay bulunan Vali ve Beıediye Başkanı çoğalmış ve zorlaşmıştır. Her gece haİledilemez, beklemek lâzımdır.» Prof. Gökay dün sabah trenle An Suç isleme dalgasma =haberleri karşı İngilterede nasıl Valinin mücadele ediliyor? beyanatı Cumhuriyet NALINA Allaha tevekkül kâfi değildir ünkü Cumhuriyet'in birinci sahifesuıde çıkan bir haberde okuduğumuza göre, İngiltere Başbakanı Mr. Attlee, İngiliz milletiae bitaben radyoda yaptığı bir konuşmada, atom bombasının öldüriicü bir tehlike teşkü ettiğini söyleyerek İngilterenin anl bir hava akınına uğrayabileceğinden bahsetmiş ve sivil müdafaa çalışmalarındaki eksikliği doldurmak için gönüllüleri vazifeye davet etmiştir. Başbakan İngilterenin de diğer bir çok memleketlerle beraber hareket ederek mütecavize karsı müdafaa tedbirleri al> masının gerektiğini de söylemiştir. İngiliz Başbakanının bu sözlerini okuyunca kendi kendime «ya biz ne yapıyoruz» diye düşündüm. İkinci Dünya Harbi içinde İngilterede bir ay kadar bulunduğum za« man, hava hücumlanna karşı halkı korumak için bir çok tedbirler alın mış olduğunu görmüştüm. Bunlar aktif ve pasif olmak üzere iki çeşiddi. Aktif müdafaa, zamanla Alman hava akınlannı asgari hadd» indirmeğe muvaffak olmuştu. Pasif müdafaa ise hava hücumlannın tahribatını, bilhassa insan kayıblannı azaltmak için her çareye başvurmuştu. Bütün büyük binalann alt katlanna beton sığınaklar yapılmış, Londrada çoğu yedi kat yerin dibinde bulunan metro istasyonlan da imi birer sığınak haline konnlmuştu. Halk oralarda ikamet ediyordu. Bu tedbirler layeslndedlr ki adt Alman botnbalannın oldugu gibi Vl, V2 uçar bombalarının sebeb oldugu insan zayiatını asgari hadde indirmek mümkün olmuştu. • sokaklan dolaşan polis otomobilleri * * * karadan şehrimize dönmüştür. Vili her tarafı durmadan taramakta, Londra çocuk mahkemesinin baş ve Belediye Reisi Ankaradaki temas .yirmi dört saatte 250 bini aşan çağı hâkimi olan ve suçlu çocuklan ıs lan hakkında basma şu beyanatta rıya koşmaktadırlar. lah sahasmda uzun tecrübeleri bu bulunmuştur: Zira, son bir iki sene zarfında lunan Miss Nino Nowell haftada « Ankarada Millî Tıb kongresicinayet, soygunculuk, hırsızlık gibi yirmi, yirmi beş hâdiseyle karşılaş ne iştirak ettim. Ayrıca şehre aid büyük suçlann sayısı birazıcık makta ve bunların suçlularile te işlerirnizi de takıb ettim. Sayın îkinci Dünya Savaşını takib eden Avrupa Tediye Birliği serbest tiazaimış olmakla beraber, on sene mas etmektedir. Onun fikrine göre, Başbakana ve İç İşleri Bakanma evveline nisbetle bir misli artmış suçların artnıasında başlıca sebeb, şehıin emniyet işleri üzerinde is yıliarda, istihsali daralmış ve gelir carete duğru kuvvetli bir hamle kaynaklan kurumuş olan Avrupa, teşkil etmekle beraber meseleyi ev hayatından mahrumiyettir. tır tatistiğe dayanan malumat verdim. tediye muvazenesindeki açıkları ö cezrî bir tarzda halietmekten uzak3u kadar genij ve dairnî bir Miss Nowell diyor ki: Gene yılın Ekim ayınm onuncu demek için altın ve döviz stokla tır. Dolarla Avrupa paraları araf'r:;jnun dinlemezlik» in sebebi ne« Evin erkeği çocuklann terbi günü ile bu y:lın aynı ayınm on rını kullandı. Bunlar eriyince 1947 sında konvertibilite sağlanmadıkça di° yesini annelerinc bırakıyor. Fakat gününü mukayese ettim. Sunu te dc vaziyet vahimleşti; sefalet ve dünya ticaretinin serbestiye kavuş3u sual hergün sorulmakta ve bugün kadınlar da dışarıda çalış barüz ettirmek isteriz ki İstanbulda icomünizm tehlikesi belirdi. Bu sı tuğu iddia olunamaz. Filhakika asayiş durumu diye bir hal yoktur. rada Marshall plânı imdada yetişti. Avrupa paraları dolara çevrilemevtrilen cevablarda hep aynı abalı mak mecburiyetinde bulunuyorlar. lara vurulmaktadır: Filmlerin te Bu yüzden de evde çocukların ter Müyonluk şehrin /ıormal zabıta Amerikan yardımı, dört yıl için diği müddetçe dünyanın en büyük 6İri, harbin neticesi, anababanın biyesile uğraşacak Tcimse kalmıyor. vakalan dahi son günlerde azal de Avrupayı kalkındırmak vc bu pazarı olan Amerika ile Avrupa açocuklarını terbjye 1ususunda ih«Diğer taraftan, evin fazla kala mıştır. Bununla beraber biz gene iuretle dolar kıtlığını gidermek ga rasında fiat disparitesi sürüp gidemalleri, cürüm ve ceza karşısmda balık olması da bunda mühim bir sıkı tedbirler slıyoruz. Bugün va yesile işe başladı. Bunun için, Tür cektir. lleride dolara karşı konverbıi'îünkü zihniyet ve hareket tarzı rol oynuyor. Evin erkeği işinden tandaş sokakta gec? gündüz emni kiye ve Yunanistan dahil olmak tibilite tesis edilmek istenince, Avicindedir. S m zamanlarda Scotland Yard'ın en tanınmış yorgun argın donduğn zaraan, a yet üzere batı Avrupayı 270 milyon nü rupa paralarınm belki yeniden anuıiettişlerinden birile bir çocuk damcağız biraz başını dinüyebilsin mektebli kızlara *arşı bazı sarkın fu.slu bir iktisadî .:amia haline koy yarlanmasına ihtiyac hasıl olacak, tılık vakalanna trsaTtf edildiğinkulübü başkanının bu husustaki diye, çocuklar sokağa gönderiliyor. mak icab ediyordu. Kalkınma plu bu da uzun emeklsrle kurulan maii fikri birbirine uymuyor. Bir film «Bundan baska, zamarumızda es den bunu önlemek için de hususî nınm ilk iki yılında bir taraftan istikrarı sarsabilecek bir mahiyet yıldızile bir ıslahhane müdürünün ki kıymetler o kadar tahrib ve tedbirler aldık. Böyle bir şeye te her memlekete dolar yardımı yapı arzedecektir. Bu çeşid tehlikelerin fikirleri birbirinden ayndır ve bu mahvedilmektedir ki çocukîann r.iç vessül cesaretini n°steren küstahlar lırkeıı diğer taraftan da tiraj hak önlenmesi için Avrupada prodüktiayn görüşler meselenin, ne kadar bir şeye karşı hürmet ve riayetleri derhıl adale'.e verileceklerdir. ları usulü ile Avrupahlararası tica vitenin arttırılarak maliyeün düşükanşık olduğunu göstermektedir. kalmıyor.» Eski Düyunu Umumiye binasının retin genişletilmesine çalışıldı. Fa riılmesi meselesinin şimdiden ön Scotland Yard'ın eski müfettiş«Mavi Işık» filminin baş artisti Belediyeye devrine çalışıyoruz. Ya kat tiraj lar, iki t^raflı ticaret çer plâna ahnması lâzımdır. (Alman lerinden Mr. Fabian diyor ki: Birk Bogarde, bazı filmlerin çacuk kında şehrimize gelecek olan Mü'î çevesini aşamadığından beklenen sanayii Amerikan fiatlarila parti« Bu işin başlıca mesulü daya lar üzerinde fena tesir husule ge Eğitim Bakanile bu hususta görü fnyda elde edilemedi. Bunun üze yeye yaklaşmaktadır.) ğın kalkması ve çocuk zihniyetinin tirdiğini kabul etmekte ve bu gıbi şeceğiz. rine Amerikanın arzu ve ısrarile 4 ekfmde gerçekleşen liberasyon teşvikidir. Başka türlü olsaydı, filmierin çocuklara yasak edilmesiKış mevsimi için yakacak ve gıda Avrupa Tediye Birliği kuruldu. işinde meselenin sağiama bağ'snmuhtelif tip ve muhitlere mensub ni istemektedir. maddeleri hususunda nazırlıklar Eirliğin vazifesi, Marshall plânına madığuaı, dolambaçlı yollardan bir çocukların aynı temayülü göstermeMr. Bogarde yana yakıla şöyle , yapıyoruz. İcabında oiyasaya ye dahil memleketlerin paraUrı ara takım kaçamak imkânlanna goz sında konvertibliteyi temin ede yurriulduğünu kaydetmek lerini izah güç olurdu. niden yağ çıkaracağız. isteriz. diyor: «Middelesex'in mejhur bir hâErmeni vatandafîar'mızın ruhanî rek çok taraflı ticareti geliştirmek Bu hususta misai olarak Ingiltere« (Mavi Işık) her suçlunun ve bu sayede Avrupa milletlerinin nin 31 ocakta liberasyona mütedair kimi vardı: Tom Tiddler Baba. Bu muhakkak cezasını bu'acağı fikri reislerini seçmeleri için Ankarada iktisaden birbirlerini tamamlamazat her suça azamî cezayı verirdı anlaşmaya ilâve ettirmeğe muvafni aşılamak için yapılmıştı. Fakat temsslarda bulundum. Ermeni Pat larına ve tediye bilânçolanndaki fak oldugu bir maddeyi ileri siıreBu usule dönmedikçe cürümlerin tiği seçiminde bütün Ermoni vatanhâdiseden çıkanlacak ders pek inca dolar açığını tedricen kapatmaları biliriz. Ingiltere bu maddenin ihtiönünii alamayız. daşlan memnun edec'.: secim şekbir noktaya istinad ediyordu, bunu lini kararlaştırdik. Bu işi üç hafta na yol açmaktır «Diğer taraftan, artık harbi mesva ettiği hususî bir hüküm sayeherkesin bilhassa çocuklarınzarfında tekemmül ettireceğimiz ul tutamayız. Zira harb biteli beş devlet hesabına yaptığı iştiraAvrupa Tediye Birliğine aid eanlamasına imkân yoktu. kanaatindey irr..» sene olmuştur.» ^ tüdler yılbaşmda tamamlanmiş ve ların alâkadar ettiği maddeleri iiaOn altı yaşında bir çocuk. filmi Londra Çocuk Kulübleri Federas gördükten sonra bana: :«Filmde ! 31 ocakta esas hükümler üzerinde berasyon listesinden fi'len çıkarayonunun otuz bir yaşındaki başkanı bir hata yaptınız. Ben bu h'atayı ' görüş birliğine varılmıştı. Temmuz bilecek durumdadır. Şu halde înMr. Cormack Taylor başka fikirde yapmam, polisin elinden pekâlâ ya j başındanberi hazır bulunan kat'î gilir. hükumeti yeniden bazı işletBlackfriars caddesindeki küçücük kamı kurtanrım.D dedi. anlaşmanın alâkadar devletlerce meleri devletleştirdiği takdirde diyazıhanesinden 285 kulübü ve bu imzası için 19 eylule kadar beklen ğcr devletlere aynı hakkı tantma* * * * Evvelki gece Aksarayda çok cüret mesinin sebebi, 195051 yıiına aid dan kendi liberasyon listesini dakulüblere mensub 20 bin âzayı Çocuklara dayak atmalı mı, at kârane bir tecavuz hadisesi olmuş. bir Marshall tahsisatının Amerikan raltmak imkânına sahibdir. Gorükontrol eden Mr. Taylor Londranın hapishane kaçEğı. bir eve taarruz etmamalı mı? Suçlu gencleri ağır tikten sonra firar etmiştir. Hâdise şu Kongresi tarafından ancak gecen lüyor ki Avrupanın en büyük pien «sıkı» delikanhlarını yakından ay başında kabul edilmiş olmasıdır. yasası liberasyon işinde rüçhanlı tanımanm verdiği salâhiyetle ko hapis cezalarına çarpmah mı, çarp dur: mamalı mı? Bu ruallere kimse kat'i Mehmed Canbulat adında bir şahıs, Tediye Birliğinin ana sermayesi bir mevki elde etmiştir. nuşuyor. (i Harbden sonra cürümlerin u bir cevab veremiyor. Fakat umumi bundan 2 sene evvel Nişantaşında 350 milyon dolar) Amerikan yarHalen yürürlüğe girmiş olan %60 oturan Muazzez adında gene bir mumî surette artması bence harbin yet itibarile herkesin birleştiği bir kızı kencusuıe yüz vermemesinden dımından ayrıldığına göre Müesse liberasyon Avrupa ticaretinin serçocuklar üzerindeki zararlı tesirle nokta var ki o da şu: muğber olarak tabanca ile vurarak ya senin faaliyete geçebilmesi için bu best! eşmesinde ilk adımdır. Mevcud Gencliği küçük yaşta ve sıkı bir ralamıştır. Bu suçundan dolayı Meh paranın ödenmesine intizar etmek anlaşmaya göre liberasyonun 1950 rinin eseridir. Bu arada, umumî olarak bir şiddet dalgası esmeğe terbiye altında yetiştirmek lâzım. med Canbulat mahkemeye sevkedilmiş, âzım gelmiştir. Birliğe aza olan sonuna kadar %75 e iblâğı ?erekahkâmma' mektedir. Bu hususta bir ay kadar Bu ıhesele halledilinceye kadar 8 yıl hapse mahkura olmuştur. Sanık devletlerin, mukavele başlamıştır ki bunun sebebi kısmen Leeds Polis müdürü kendine göre bu cezasını cekerken bundan 6 ay evgöre anlaşmanın imzasuu takib eden önce Pariste Avrupa iktisadî îşkomando terbiyesidir. vel götürüldüğü bT hastaneden firar on dört gün zarfında ithalâttaki oBir insanda karakter teşekkülü bir usul buhnus,: Aylardanberi aç etmiş ve kaçak olarak dolaşmağa baş miktar tahdidlerini larife pozisyon birliği dairesinde alâkalı devletlerin temsilcilerinin iştirakile yapılan nün en mühim devresi 810 yaş ara tığı bir seferberlikle, Leeds halkını lamıştır. Mehmed Canbulat evvelki gece saat arının en az %60 ı üzerinden Kaleıdır. Bütün ruhiyatçılar bunu ıt polise yardıma davet ediyor ve bu 23 te yanında 2 arkadaşı oldugu halde dırmalan icab ediyordu. 3 ekim ihzarî toplantıda kayda değer r.etitifakla kabul etmektedirler. Harb yardımı nasıl yapabileceklerini gös jimdi Aksarayda, Lânga caddesinde 1950 tarihine kadar bu hüküm de ce elde edilememiştir. Bazı devletyıliarında bu yaşlarda olan çocuk teriyor. 22 numarah evde oturmakta olan Mu yerine getirilmiş ve Marshall'cı ler, yeni silâhlanma programlan dolayısile, liberasyonun daha ziyaazzezin evine gitmiş. ve bir fırsatını Polis Müdürü diyor ki: lar bugün büyümüşlerdir, O senememleketler arasındaki ticaret « Suçlan önlemeğe polisin tek bularak içeriye girmiştlr. Bu beklen •^60 nisbetinde liberasyona tâbi de genişletilrrresine karşı mukavelerde bu çoeukların babalan ordumedik âni ziyaret karsısında Muazda, anaları işteydi, kendileri de şe başına muvaffak olmasına imkân zezin babası ve annesl şaşırmışlar, el tutulmuştur. Göriüüyor ki Tediye met göstermektedirler. Vaktile işyoktur. Halkın bunu anlaması ve altından polise haber vermişlerdir. Bir Birliği iki mühim yenilik meydana birliğine ve liberasyona karşı cephirlerden tahliye edilerek muhtelif bu işte kendisine düşen vazifeyi kaç dakika sonra eve gelen zabıta me getirmiştir: a) Avrupa paraları a he almış olan Ingiltere şimdi seryerlerde muhafaza edilmişlerdi. bestinin ^75 e çıkarılmasına taraf«Bugün bizim kulüblerimizde müdrik olarak çalışması lâzımdır. murları, hapishane firarisini yakala rasında konvertibilitenin ihyası, tar gözükmekte, bir yıl önce libemak isterlerken Mehmed Canbulat taonlan zihinlerini muayyen bir mev Yüz yirmi senedenberi biz uğraşıp bancasını çekmiş. ateş ede ede polis b) Avrupa memleketleri arasında rasyonu istiyenlerin başuıda buiueu üzerine teksif edemez bir halde duruyoruz. Artık halkın da bize ler.n elinden kaçıp kuıtulmuştur. Meh ticaretin serbestleşmesi. nan Fransa ise dünya piyasasınyardım etmek sırası gelmiştir.» buluyoruz. İçlerinde bir huzursuzmed Canbulata refakat eden Mehmed Paraların kabili tahvil bir hale daki son fiat hareketlerinin ve si(English Digest) ve AU adlarındaki şahıslar yakalanluk var ve hiç bir şeye bağlanamımışlardır. Azılı hapishane kaçağı za gelmesi Avrupanın kalkınmasında âhlanmanm ticaret bilânçosunu bıta tarafından aranmaktadır. şüphesiz büyük rol oynıyacaktır. güç duruma koyduğunu ileri süreAvrupa paralan türlü tahdid ve rek liberasyonda daha ileri gidilSayım hazırlıklan Sayım Komisyonu İstanbul komitesi kontrollar yüzünden yirmi yıldan nıesine razı olmamaktadır. Belçika, dün, komite başkanı Zühtü Çubukçu beri konvertibiliteyi kaybetmiş bu Lüksemburg, batı Almanya ve Isoğlunun baskanlı ğında uzun süren bir lunuyorlardı. Yeniden tesis edilen viçre liberasyona devam edilmesi EVLERE YEMEK TEVZİ MÜESSESESİ toplantı yapmıştır. Bu toplantıda, saAvrapa ve yıl sonunda %75 e vanlması leyım günü için hazırlanan program konvertibilite sayesinde Ayda 100 liraya günde 6 kap yemek. Yemeklerin nefasetini idame hındedirler. Avrupa Tediye Birüğigözden geçlrilmiş ve bazı kararlara içinde mübadele tabiî mecrasına av I için yüz elli aboneden fazla kaydedilmiyecektir. Osmanbey 204 varılmıstır. Zühtü Çubukçuoğlu, öğle det edecek, ihracatın uygıın fiat ni finanse eden Amcrıkalılar da Telefon: 814161 den evvel yanında Üsküdar ve Sarıyer arzeden piyasaya tevcihi, ithalâtın bundan böyle liberasyona devam kaymakamları oldugu halde, ilçelerde da en müsaid şart koşan memleket edilmesini ve anlaşmaya dahil mem tetkiklerde bulunmuş ve sokakların ten temini mümkün olacakür. Ih leketlerin aynı maddeleri serbest numaralarını kcntrol etmistir. Gecekonbırakmaya gayret etmelerini muvaitibaren Bugün dular mıntakası da T>u arada gözden racatı, ithalâtın yapıldığı piyasaya bağlayan bilateral tediye anlaşmageçirilmiştir. lan bu suretle tarihe karışmakta, Pazar günü Mudanya ve bunlann yerine fiat ve kaliteye Çanakkale postalan göre piyasa seçimine imkân veren yapılmıyacak multilateral tediye sistemi kaim Muazzam ve dehşetli bir gaheserin Genel Nüfus sayımı münasebetile olmaktadır. pazar günü saat 9 da limanımızdan Türkçe sözlü nüshası hareket edecek olan Mudany» ve aynj gün saat 18 de kalkacak ol*n Çanakkale postalarının yapılmaması Denizyolları İdaresînce kararlajtırılmıştır. Avrupa Tediye Birliğinde Türkiyenin vaziyeti Yazan: Prof. Dr. Refii Sükrü Suvla Bir eve teeavüz eden hapishane kaçağı I ASIM UZ İPEK SİNEMASINDA POMPEİNİN SON GÜNLERİ ELH AMRA'da ÇIIGIN KALPLER «MADNESS OF The HEART» Tarih! bir aşk... Kızgln lavlara yem olan aşk ve sefahat beldesi. Göremiyenlerin sayısız telefon ve mektublan üzerine yılın en çok beğenilen 2 filmi birden. YARIN MATİNELERDEN İTİBAREN M^garet L~~kwood Paul Dupuis 2TAKİP • « P U R S t T E D » TEKESA VVRİGHT ROBERT MİTCHUIVl'un zaferi Bugün Suareden itibaren Pangaltı INCI Sinemasında İntikam Kılıcı Sigrid Curie Ramon Del Gado Bir iftira yüzünden gençliğinin 10 senesini hapiste geçiren kahraman bir gencin intikamı... Ateşli bir aşk... Baştanbaşa heyecanlı sahneler... Telefon: 84595 Büyük raibef üzerine MİLLÎde 2, ci haflası Bueün 2 yerli film birden Hariüan Sunu Dcnüsü SOYSUZ 1 Temmuz 1950 30 haziran 1951 malJ yıh için kabul edilen Yunan v Küçük Haberler j bütçesi iki kısma ayrılmıştır: a) Câri bütçe, b) Kalkınma plânma uy* İSTANBUL Hen.şerller Cemiyeti tdare heyeti persembe günü saat 17.30 gun yatmm bütçesi. Câri bütçenin da Ticaret ve Sanayi Odası konferana masraflan 5245, yatınm bütçes'nin salonunda mühim bir toplantı yapa masraflan 3.567 milyar drahnr.ye caktır. Bu toplüntıda şehrin güzelliğini baliğ olmaktadır (1). Mutad fcütçebozan mevzular üzerinde durulacak ve nin varidatı 4300 milyar drahmi oalâkalı makamlara vertlmek üzere mu larak tahmin edilmiştir. 945 milfassai bir rapor hazırlanacaktır. ir CERRAHPAŞA hastanesine nakle yarlık açığın 406 milyan ÎTarshall oilen Üniversite Asabiye kllnlgl hasta yardımından meydana gelecek yernenin polıkliniğe, poliklinik de sıgınağa li para karşılıklarile, 539 milyan da nakledilmişti. Vaki ltiraz üzerine Asa Avrupa müdafaasnım müşterek biye klinlği Lojmana çıkarılmıj eski programı tahsisatile kapatılacaktır. ptliklinik yerinde ibka edilmiş tığıYatınm bütçesi masraflarının tanakta o'.duğu yerde bırakılmıştır. * KARADENİZDEKİ kasablık hay mamı Amerikan yardımın.lan 68evanları getirmek üzere dün Bakır necektir. Görülüyor ki her iki bütşilepi Karadenize hareket etmiştir.' çenin masraf yekunu 8.812 »nilyara * ORTAKÖYDE oturan 12 yaşlarında baliğ olmakta, bunun 4300 milyan Zeki adında bir çocuk dün sabah Eeşiktaş Fatih tramvayının basama millt kaynaklardan elde edilecek ğında seyahat ederken düşmüş, ağır varidatla 4.512 milyan da yabanca surette yaralanmıştır. Zeki Beyoğlu yardımdan elde edilecek eb'âöhastanesine yatırılmış, tahkikata baş larla karşılanmaktndır. lsnmıştır. İranın 1950/51 bütçesinde mas+ AKDENİZDE turistik sefer yapan Iskenderun vapuru dün saat 18 de 150 raflar 310,2, varidat da 309.2 rul/cn yolcu ve 40 ton yük ile limanımıza dolara baliğ olmaktadır. Bü'çe adönmüştür. çığı sadece 694.884 dolardır, Parla* AKSU vapuru dün saat 18 de Is mento bütçe komisyonu millî mükenderun sürat postasına hareket et dn.'aa masraflarından 12,8 milyonmiştir. «Aksu» Hayfaya da uğrıyacaluk indirme yapmıştır. Maaş ve ğrdan 170 yolcu almıştır. ücıe.ler bütçenin % 80 nini teşkı ederken bu nisbet paıiamentoda MUHARREM 6 ÇARŞAMBA 60 a indirilmistir. Petrol işletmeb lerinden alman hisseler umumî vaM ı «e S « ! ridata dahildir. y > E • O * 3 (Fiısaııcial Xews'dan) Dün sabahki sis yüzünden Şehir hattı vapurları rötar yapmışlardır. Boğazdan ilk sefer 8.10 da, Köprüden Kadıköye 11U sefer 7.45 te, Kadıköyden İlk sefer de 8.15 te yapılabllmlştir. Dünkü sis Komşu memleketler bütçeleri Dünya piyasasında fiat artışları hâlâ devam ediyor fık görmektedirler. Halbuki %60 liberasyonda her memleket kendi başma karar vererek listeye taleb hacmi fazla elâstik olmıyan malları ithal etmiştir. Türkiyenin Tediye Birliğindeki durumuna gelince, bu hususta bazı tacir ve sanayicilerimiz arasında görüş ayrılığı buîunduğu anlaşılmaktadır. Ticaret âlemimiz umumiBu işle uçraşan Milletleryetle liberasyonu müdafaa etmekarası teşkilâta dair izahat tedir. Buna mukabil bir kısım »anayicilerimiz, bunca zamandır hüIrkdaşlanmızın Bulgaristjndan küm sürdükleri piyasaya yabancı memleketimize sığınmalan işinde rakiblerin girmeiini hoş görmcdik milletlerarası teşkilâttan yaıdm lerindcn liberasyon listesinin tan aleb edilmesi hususunda ileri süziminden memnun kalmamışlardır rülen teklifler çok taraftar kazanBize kalırsa meseleyi, menfaa:leri mıştır. Bu ciheti nazan Itibara alaçarpışan zümreler bakımından de rak beynebnilel göçlerle alâkaaar ğil, milli ekonomimizin heyeti u olan başlıca müesseseleri okuyucumumiyesi zaviyçsinden tetkik et aumıza tanıtmağı favdah buluyomek icab eder. .»z. Liberasyonun dış ticaretimizin Merkezi Cenevrede bulunan baygelişip tabiî mecrasına girmesinde nelmilel Kızılhaç müessesesi oteden İkinci Dünya Harbinde, İngilteve piyasamızın dünya fiatlarile biı beri göçmenlerle meşşi'l nimaktahizaya gelmesinde büyük fayda te dır. İkinci Dünya Harbinin sebeb rede pasif müdafaa için yapdmıs. 1 min edeceği çüphesizdir. Fakat şu oldugu göçlerle bir müddet UNR olan sığınaklann ve alınnuj bulu tedbirlerin, girtikçe tekâmül var ki ihrBcatımız henüz serbest RA teşkilâtı alâkadar jlmuş, büâithalâtı karşılayabilecek bir seviye hare bu müessese tasfiye edilerek ettirilmiş olmasına rağmen, bunlaye erişmemiştir. Bol ihracat için iş, Birleşmiş Milletlerin iktisadî ve n n atom bombasına karjı kfifi gelgüvenliğîmiz ziraat ve madenciliği içtimaî konseyine bağlı bulunan miyeceği anlaşılmı; olacak ki Başmizde istihsal henüz esash terak. RO'ya, yani İnternational Refugee bakan, İngiliz milletini bu öldürücii tehlikeye karşı ikaz etmekte ve kiler kaydetmemiştir. Yeni vasıtaOrganisation'a (Beynelmilel Mülsivil müdafaa çahşmalanndaki eklaıla teçhizine devam edilen bu eciler Teşkilâtı) devredilmintir. sikliği doldurmak için gönüllüleri sahalarda verimin artması için daBu teşekkülün gayesi şudur: (11 ha bir müddet beklemek icab edevazifeye çağırmaktadır. Mültecilerle, yerlerinden sürülmüj cektir. istihsal ve ihracahmız arhava hücumlanna v* kimselerin vatanlanna iadesi 'şine tıncıya kadar Avrupa Tediye Birardım etmek, bunlann hak ve atom bombası taarruzlanna açık liğindeki hesabımızın devamlı suoluyor da, Sovyet Rusya ile burette açık vermesine intizar etme meşru menfaatlerini korumak ve run buruna bir vaziyette topun ağliyiz. Liberasyon %60 ı aştığı tak lverişli mmtakalarda yerleşmelerizuıda bulunan biz bu öldürücü dirde açığımızın ehemmiyetli ye ne kadar kendilerine muavdnette tehlikeye karşı kapalı ve masun künlara varacağuıı şimdiden kabul bulunmak. muyuz? Başta İstanbul ohnak üzeeimek gerekir. Türkiyenin bu du IRO 20 ağustos 1948 de faaliyete rumu nazarı itibara alınmış oldu geçmiştir. Birleşmi? Milletlerden re, bütün şehirlerimiz, hava hü» ğundan Marshall plânından aynlan aldığı tahsisatla çalışan bu müease cumlanna karşı, tamamile tedbirtahsisatla memleketimize 25 milyon senin bir umumi konseyi, bir de sizdir diyebiliriz. Hem İstanbula, dolarlık inisiyal kredi verilmiştir. konsey tarafından iki yıl müddetle Ankaraya, Samsuna ve İzmire •• Bundan başka, bize aynlan kotadan :eçilen icra komitesi vardır. Komi tom bombası atmağa lüzum yoktur çıkardığımız hesaba göre altın 6de ;e konseyin kararlannı tatbik eder, Adî yangın ve tahrib bombalan kâ> meye hacet kalmadan Birlikten dü 'akat müstacel hallerde bizzat ka fidir. Gerek adi bombalara ve geşük faizle 18 milyon dolarlık kredi rar verebilir. IRO'nun merkezi Ce.| rekse atom bombasına karşı en iyi korunma çaresi toprağın altıdır. Bu turetle nevrededir; halen umum müdürü Bizde ise, bir kaç küçük nğınakv almamız kredilerin yekunu 43 milyon dola Amerikalı Williarh H. Tuck'tur. tan başka bir şey yoktur; her seyira (120.4 milyon Türk lirası) baliğ Marshall yardımını tatbika rne miz açıkta ve meydandadır. Avruolmaktadır. Şu halde batı Avrupa mur Avrupa İktisadi İşbirliği T e | pa ve Amerikada atom bombasınile ahşvehşimizdeki açık 1951 tem kilâtı (OEEC) de beynelmilel mu dan tahaffuz için mümkün olan her muzuna kadar 120 milyon Hrayı te haceret işlerile uğraşmaktadır. Ni şeyi yerin altına sokmak, derinler* Amerika indirmek yoluna gidildiğini biliyocavuz etmezse, altın ödememize ekim Washington'daki Tahminlcr İktisadl İşbirliği Dairesi (ECA) mahal kalmıyacaktır. nız. Eski tesislerimizi toprağın al» hilâfına açığımız bu rakaıru çok Batı Avrupanın aşın nüfuslu mem tına indirmek çok güç ve pahalı tecavuz eder ve altın ödemelerimiz eketlerinden (bilhassa İtalya ve olacakhr; fakat bazı yeni tesisleri Merkez Bankasındaki stokumuzu Almanya) dışarıya yapılacak mu bilhassa kapalı arazide ve derintthlıkeye koyarsa Birliğe müracaat hacereti teshil için ileride arttml lerde yapmak çok yerinde olur. Ş«ederek, müşkül vaziyette kalacak mak üzere şimdiden bir milyon do hirlerinin suyu, elektriği, akaryamcmleketler için aynlan 100 millarlık tahsisat vermiştir. Bundan kıtı, kömürü, değirmenleri, erzak yon dolarlık fondan yardım istiyedepolan apaçık meydanda bir men> bileceğimizi hatırlatmak lâzımdır. başka Avrupa İktisadî İşbirliği Teş Avrupa ile yapacağımız ticaıette kilâtının elinde türlü gayeler için leket bir kaç zorlu hava hücumunaçığımızın 120 milyon liraya vara Marshall yardımından aynlmış tah dan sonra, mefluc bir hale gelir, bu c?ğını tahmin etmiyoruz. Fakat bi sisat da vardır. OEEC, bahis mev felc çok geçmeden silâhlı kuvvetlateral anlaşmalarda biriken borc zuu muhaceretin programını tan leri üzerinde de tesirmi gösterir. bakiyelerimizin Birlikteki hesabı zim işini Birleşmiş Milletlerin Oey Çünkü modern harb, yalnız askermıza naklolunduğuna işarat eden nelmilel iş teşkilâtına (ILO) hava lerin mücadelesi değildir; bütün ler açığın hayli kabaracağından le etmiştir. Bu müessese göç ve varlığile topyekun milletin ve mem korkmakta ve altın ödemek zorun yerleştirme hususunda her •ürlü leketin barbidir. Bu itibarla Mr. da kalmamız ihtimalini ileri sür teknik yardımı sağlayacak, bu ara Attlee'nin, İngiliz milletine yaptığı mektedirler. Bize öyle geliyor ki da muhacir kabul edecek mem'.e ihtar ve ikaz, bizim için daha büihracat mevsimine girmiş bulundu ketlerin tesbiti ve muhacirlerin bu yük bir kuvvet ve ehemmiyetle vağumuzdan Birlikteki borcumuz, i!k ralarda müstahsil haline getirıime riddir. hesab devresi sona ermeden azala leri gibi meselelerle uğraşacaktır. Içine daldığımız politikacdık cak ve bu suretle altın ihrac et Marshall plânma dahil mem.eketler göç programının teknik masraf deryasından başunızı kaldınp biraz memize hacet kalmıyacaktır. gç pg î l ' " ^ k da bu gibi işlerle meşgul olmazsak lan için mahallî parala''a • " dünyanın en büyük ve en vahim üzere iki yüz bin dolar cdemeyi gafletine düşmüş olunız. Unutmıkabul etmişlerdir (2). yalım ki Allaha tevekkülle düşman a kar (1) ABC des Nations Unies. Lake §» koymak mümkün değildir. Success 1949. (2) Economic Cooperation Administration Press Release; WashıııgPolis Okulu Müdür Muavini ton. Temmuz 1950. Göçmenlere yardım vefat etti ~v. E. | 6 15 11.59 15.02 17.25 18.58 11.10 |124S 634 9.36 12.00 1.31 11.10 (1) Türk lirasmın '•esmî takriben 5300 drahmidir. I mak diğer taraftan sivil ihtiyaclan karşılayan emtianın arzını daraltmamak endişesile Amerika istihsaii üratle arthrmaktadır. Muhtelif stihsal şubelerinde çahşanlann sayısı şimdiden görülmemiş bir hadde, 61,5 milyona çıkmıştır. İşsizlerin yekunu 3 milyona inmiştir. Bu Dünya fiatlan umumiyetle Ame jidişle Amerikan ekonomisi pek rikan piyasasmı takib ettiğinden Birleşik Devletlerdeki fiat hare yakında «tam istihdam» seviyesine ketlerine karşı her tarafta büyük ulaşacaktır. alâka gösterilmektedir. Kore harbiİstihsalin artışinı gösteren indeknin iptidasmdan eylul ortasına sin seyri jöyledir: kadar Amerikada toptan fiatlar orUmumi istihsal indeksi talama % 8 nisbetinde yükselmiş(1935/39 ortalaması: 100) tir. Sanayi mamullerinde % 5,5, 1949 Temmuz 16: gıda maddelerile ziraî mahsullerde 1950 Haziran 199 % 9 artış vardır. Toptan fiatlarda1950 Ağustos 207 ki yükseliş perakende fiatlar yo1950 Eylul 211 lile geçim masraflanna da tesir ettiğinden Amerikada ücretlerin artİstihsal harb imalâtına kaydığıntınlmasuıa doğnı kuvvetli bir te dan sivil istihlâk tahdid edibnediği mayül müşahede olunmaktadır. O ve kontrollar geciktiği takdirde fitomobil sanayiinde (başta General atlardaki yükselişin devam edeceği Motors) ücretler şimdiden arttınl anlaşılmaktadır. mıştır. Zamlar % 5 ilâ % 8 arasınİnternational Financial News dadır. Survey ve Problemes EconomiquesBaşlıca ham madde fiatlarile den alınmıştur.) (28 mal) hesablanan indeksteki arüş temmuz başındanberi % 25 i KOMÜNİSTLF.RİN " " bulmuştur. Fiatlannda büyük artış N ÇOK KORKTUKLARI görülen maddeler şunlardır: Kauçuk ve her Türkün okuması % 48, Domuzyağı % 32, kalay %24. pamukyağı % 20, ham kakao % 19. gerek en eser kahve T 17, derler % 16, kuruüo Büyük Srrn:!uk züm % 15, pamuk % 15, yün % 12 Jeviren: ŞEVKET DİI MAÇ buğday % 10, ipek % 8, şeker % 7 Yazan: Erih Kem ıayicı kurşun % 6. ^ B Fiatı 250 kurus i Bir taraftan askerî imalâtı artür Kore harbi ve onu takiben latbikına başlanan silâhlanma programlan dolayısile fiatlarda başlayan yükselme devam etmektedir. Bazı ziraî maddelerin (meselâ pamuk) bu yıl noksan istihsal edilmiş olması da fiatların fırlamasında büyük rol oynamıştır. İngilteredeki gümrük konferansı i Otuz dokuz devletin temsildleri, gümrük tarifeleri meselesini görüş de teşmili husurunda yeni ta'.eblermek üzere İngilterenin bir sayfiye de bulunrr.as:dır. Anlaşıldığına göre Ingiltere, Ccm si olan Torquay'da halen toplanmıs. bulunmaktadırlar. Konferansa monwealth'ı teşkil eden memleketiştirak eden devletler, 1947 de Ce ! ler arasındaki rüçhanlı tarifenin nevrede ve 1949 da Annecy'de ya başka devletlere teşmil edilmepılan içtimalarda verilen umumî den devamını sağlamak kararınkararları onceden imzalamışlardır. dadır. Torquay'da, Birleşmiş Milletler ikCenevre ve Annecy'de karar vetisadî konseyine bağlı beynelmihl rilen indirmekrirr tatbikı o zamaa ticaret teşkilâtının (İnternational tehir edilmişti. Bu defa muvakkat Trade Organisation, ITO) faaliyete bir protokolla kararların tatbikına geçirilmesi işi de konuşulacaktıı. geçilmesi memuldür. Konferansta Müzakere mevzuu geniş olduğun kabul ediiscek lesimlere 1954 ten dan toplantıların, araya fasılaiar önce yeniden zam yapıbnaması hugirmek şartile, bir akç ay devam susunda Torquay'da teşebbüste buetmesi muhtemeldir. lunacak murahhaslar da vardır. Konferansta üzerinde durulacn.k Konuşulacak mühim mevzulaı dan noktalardan en mühimmi gümrük biri de ithalâttaki kemmî tahdidl rtarifelerinde indirme yapılması ve dir. Amerilıa bu gibi tah'lidlcre karşılıklı tavizlerin diğer memle muanzdır. Beynelmilel para sandıketlere teşmili mes'eleleridir. Bu a ğının, hangi memîcketlcrin ı"»a ât rad, başta İngiltere olmak üzere tahdidlerine devam etm^jrine mübir çok devletlerin Birleşik Ame saac^e edi.lmcsi gerc'ıti^ini ^.'rde rikadan gümrüklerinde indirme is istafistik ve malumata dayaııarak tiyecekleri aniaşılmaktadır. Belçi bildirmesi icab edecektir. ka Lüksemburg ile İskandinav Torquay'da toplanan sekiz yüzt devletlerinin gümrük resimlerini mütecaviz dcltgenin uğr^şacağı measgari hadde indirdiklerini beyan seleler çoktur. Fakat koııtenjanlaederek yeni indirmelerden önce nn kaîdırılmasındd. gümrük duyüksek tarileli memleketlerden e varlarının indlri'itsind 3 menşi esaslı fedakârlık'.ar bekliyeceklerıni rs göre farkh murîme!e'.TTP nihayet söylemeleri muhtemeldir. Üçüncü verilmesinde anlaşmaya varılmas'' bir ihtimal de konferansa ilk deıa güçtür. iştirak edecek olan Batı Almanya(Economist'ten kısaltılarak bazı rüshanlıklann kendisine Imı§tır.) 1 Teessürle haber aldığımıza göre eskl Bsşinci Şube Müdürü ve halen Pclis Okulu Müdür Muavinliğini yapmakta olan Süieyman Sargut dün b.r k?ln krizi neticesinde vefat etmiştir. Süley. man Sargut r.ezsketüe basın msrfj'jlannı ker.disine sevdirmiş kıymetli ve çalıçkan bir id?re srrıiri di. Keâerli ailesine ve mes'.ek arkadaşlarına başscğlıgı dileriz.