Katalog

10 Kaan Kutlu ATAÇ H.Ü. Doktora Öğrencisi İsrailHizbullah savaşının bölgeye ve Ankara’ya yansımaları… C S TRATEJİ İsrailli uzmanlar, LübnanSuriye sınırı yakınlarında ve başkent Beyrut’ta İsrail’le karşı elektronik savaş yürütüldüğünü tespit ettiklerini ifade ettiler. 12 Temmuz 14 Ağustos 2006 tarihleri arasında yaşanan İsrailLübnan Savaşı’nın askeri ve siyasi açıdan sonuçlarının neler olduğu yoğunlukla ele alınıyor. Bu yöndeki değerlendirmeler uzun süre tartışılacak ayrıntıları bünyesinde barındırıyor. Öte yandan, Hizbullah’ın "Halkla İlişkiler" alanında gerek savaş süresince gerekse de savaş sonrasında İsrail’e karşı bir üstünlük sağladığını söylemek abartı olmaz. Kimi uzmanlarca İran’ın "Batı Cephesi Komutanlığı" olarak görülen Lübnan Hizbullahı ideolojik söylemindeki tutuculuğuna rağmen askeri anlamdaki teknolojik donanımı, örgütlenmesi ve operatif yeteneğiyle birlikte, uluslararası medyayı kendi lehinde kullanabilme başarısını da ortaya koymuş bulunuyor. HİZBULLAH’IN TAKTİKLERİ Fotoğraflar: Bahadır Selim Dilek Bu anlamda teknolojik ve psikolojik alanda yürütülen savaşta da Hizbullah çağdaş dünyanın gerektirdiği donanımlara sahip olduğunu gösterdi. Hizbullah’ın dört dilde (ArapçaİngilizceFransızcaİbrance) yayın yapan bir televizyon kanalına sahip olduğunu anımsatmak gerekir. Bu televizyon kanalı savaş sırasında İsrail’in öncelikli hedefleri arasında yer almıştı. Son dönemdeki moda deyimle "Halkla İlişkiler" olarak telaffuz edilen ancak, aslında psikolojik harekat alanında kullanılan yöntemler savaş ve sonrası sürece damgasını vuracak gibi gözüküyor. Hizbullah’ın yürüttüğü çalışmalara verilecek iki örnek örgütün çalışma yönetimini ortaya koymaya yardımcı olabilir: BM Genel Sekreteri Koffi Anan ve İngiliz Başbakanı Tony Blair’in son Lübnan ziyaretlerine, bu liderler aleyhine yürütülen protesto gösterileri damgasını vurdu. Annan’ı İsrail bombardımanıyla yıkılmış yerleşim yerlerinden yükselen sade ama etkileyici İngilizce pankartlar karşıladı: "Made in USA". Dünya medyasına yansıyan bu görüntülerle Hizbullah’ın hedef kitlesi üzerindeki etkisini arttırdığına şüphe yok. Hizbullah, savaşın askeri teknoloji alanında da İsrail için Lübnan’da sürprizlere dolu olduğunu inceleme yapan gösterdi. Örneğin İsrail’in Türk askeri resmi açıklamalarında yetkililer... Hizbullah tarafından imha edilen tanklar arasında iki tabur komutanına ait "ana muharebe tankı"nın yanısıra Çin yapımı olan ve İran tarafından geliştirilen Nur füzesiyle vurulan bir füze gemisi de bulunuyor. Nitekim yenilmezliği ve hızla sonuca ulaşmasıyla nam salmış İsrail ordusunun gerilla yapılanması içindeki Hizbullah’la mücadelede karşılaştığı sıkıntılar İsrail kabinesinin resmi soruşturma komisyonu kurulması yönünde karar almasına neden oldu. Savaşın ertesinde İsrailli askerlerin ifadelerine yer veren İsrail medyasına göre de askeri birimler arasındaki iletişimde ve komuta mekanizmalarında Türkiye, askeri denkleme giriyor ciddi teknik/iletişim sıkıntıları yaşandı. İsrailli askeri uzmanlar Hizbullah’ın İsrail’e karşı başarılı bir elektronik savaş yürüttüğünü ifade ediyorlar. Elektronik savaş yeteneği ulusal ordular için bile derin bir uzmanlık alanı ve mali külfet gerektirirken, Hizbullah’ın bu savaş süresince böylesi bir etkinlik içinde bulunması dikkat çekiyor. Ancak unutmamak gerekir ki bu etkinliğin arkasında İran ve Suriye’nin sağladığı altyapı desteği bulunuyor. Nitekim yine İSRAİL’İN TAKTİKLERİ Hizbullah’ın bu özelliklerinin ön plana çıkmasının nedeni İsrail’in uzun yıllara dayalı askeri ve teknolojik üstünlüğünün belli bir ölçüde de olsa karşı konulabileceği yönünde uluslararası camiada bir kanaatin oluşmasıdır. Belirtmek gerekir ki savaş süresince İsrail’in ortaya koyduğu "Halkla İlişkiler" ile askeri ve teknolojik uygulamalar da önemlidir. Örneğin Hizbullah’ın Kuzey İsrail’e yönelik füze saldırılarının savaşın dördüncü haftasından itibaren oldukça sınırlı sayıya düşmesi ve stratejik Litani Nehri’nin kontrol altına alınması önemli gelişmelerdir. İsrail teknoloji alanında ise özellikle insansız uçakların kullanılmasıyla nokta operasyonları gerçekleştirebildi. Öte yandan İsrail "halkla ilişkiler" alanında da ilginç örnekler sergiledi. Savaşın ilk günlerinde Güney Lübnan bölgesinde yaşayanların cep telefonlarına "yerleşim yerlerini terk etmeleri" yönünde İsrail ordusunca gönderilen mesajlar, Lübnan ordusuna "askeri harekatın Hizbullah’a yönelik yapıldığı, Lübnan ordusunun İsrail’e karşı mukavemet göstermemesi" yönündeki uyarılar saldırı öncesinde ciddi bir planlamanın işaretleri olarak görülebilir. İsrailHizbullah savaşının siyasi ve askeri sonuçları yoğun olarak tartışılıyor. Yürütülen halkla ilişkiler ve elektronik TÜRKİYE’YE YANSIMALARI mücadelenin boyutları da basına Hizbullah ile İsrail arasında yaşanan savaş ortaya çıkan ve yukarıda yansıyor. İlk başta siyasi ilgi alanına giren sürecinde değindiğimiz "Halka İlişkiler" ve savaş" alanındaki gelişmeler Türkiye, asker gönderme kararıyla askeri "elektronik ilginçtir ki, Türkiye’yi de içine alacak şekilde genişledi. Türk ve uluslararası ilgiyi de üzerine çekmiş durumda. medyada yer alan haberlerin analizinden öyle anlaşılıyor ki, Türkiye kendi iradesi dışında çatışma sürecinin tam da ortasında yer alabilecek bir süreç yaşadı. Önce İsrail ardından Batı merkezli Arap ve nihayetinde Türk medyasında yer alan haberlerde savaşın en kızgın anında Hizbullah lideri Seyid Hasan Nasrullah’ın İran’ın Beyrut Büyükelçiliği’nde bulunduğu ve bu bilginin Türkiye tarafından ABD ve İsrail’le iletildiği bilgisine yer verildi. Öte yandan, savaşın hemen ardından İsrail medyasında "Hizbullah’ın komutakontrol merkezinin İran’ın Beyrut Büyükelçiliği olduğu ve elektronik harbin de İran Devrim Muhafızları’nca buradan yönetildiği yönündeki bilgiler"le bir arada düşünüldüğünde savaşta Türkiye’nin adının bu merkezde anılması konuyu daha anlamlı bir hale getiriyor. Elektronik savaşın bir büyükelçilik üzerinden yürütülmesi ve taraflardan birisinin liderinin yine aynı büyükelçilik içinde bulunuyor olması yönündeki iddia yakın geçmişte yaşanan benzer bir olayı akla getiriyor. 1999’de Kosova’da Arnavutlar ile Sırplar arasında yaşanan çatışmada Sırbistan’a karşı ABD liderliğindeki NATO’nun gerçekleştirdiği hava saldırıları ile ilgili olarak da benzer iddialar Batı medyasınca da ortaya atılmıştı.