Katalog

ff# 4 • SÜ REKLİ FATLAMA, SÜREKLİ GENÇLİK... 1OTRgreden w w ürklye solunun bugünkü durumuna bakan herkes. gördütfu daflınıkhk karşısında Irkîllyor. Yeril yabancı «lorkeafn edlndlği ilk Izlenlır bu: Durmayon, yavaşlamayan blr bölünme süreci. Sofun bütün zaafflan da bu dımıma bafllanorak acıklonıyor: Oysa bu dağınıklık, deftll, kendi baçına ele almdıgında. tamomen mantrtc dışı blr otoy; bir «Ifc neden» deftll. başka nedenlerln vargıeı d molt. T lifii. lıareketln kendlslnin gençllğinin bîr kanıtı gtbl. COnkü belll bir genişli&o uiaş mış blr slyosl harekot olarak sosyallzmln varlığı. 61 Anaya&asının gerfslne gltmlyor. Bu Ikill anlamdakf gencllfiln, Türklye'deki sosyalisi tıareketin bugünkü Irrasyonel durumunun nedeni olduğunu ile rl sürecek deAlllm. Aıra bu özelllk, başko bfr takım almenlerle blrteştiğlnda, durumun özgüliüSünü actklayablllr. Türklye'de sosyallst hareket. ülkenln antl demokratlk yapısı nedeniyle geclktl v« geclktiftl ölcüde de, polJtflka sahneslne patlamalorla cıktı. 12 Mart önceslnin umutları bugOn blzlere cocuksu gö Türklye'dekl sol horeketln önemll özeillklerfnden birlnin. gançlfll oldufiunu söylemek yanlış olmaz. Hareket lclnde yer alon kadrolann büyük kısmının genc rünebllîr. Ama o gOnlerEn ideolotfk at mosferlnde sol, blr Iktldar mücadeloslnı girı/ordu. Eylemlerl, kendisl lcln varolo bflccek potanslyallerl gercekleştlrmedlv se bfle, onu üikede önemlf bîr güc hall ne getlrdl. Ama çynı zomanda bu genc to sabıraız sosyallst hareket, dünyo soeya lisi harekellnde kandinl flöstermeye baş lamış bulunan blr buhranla tanifiyonlu Çln ve Sovyetler Blrllfil arasında cıkon bugün Ise sosyallst karrpta cok sayıdc değişlk göruçün ortaya cıkmasıyla süre glden tartışmolar, sosyallzmln ne oldufli norusunu herkes lcln cevaptandırılmas zorunlu blr sorıı hallne geUrecek nltellk teydi. • ^ ^ eklminde yopıtan Büyük Kon * gCU bahçeaf»ne benzeyen blr Genel Idore Kurulu oluşfturarak cıktı. Ama. lcîndeki sıkınlı, huzureuzluk uzun eüre gitmedi. Slogan ve gösıeri yağmuru altında gecen Setclzlnci flüyük Kongrede «Uygarca» lldarilk yorışı vermek Isteyen KÂmran înan'ı 88 oydo bırokrnok güc olmadı. Buno karşılık Süleyman Demlrel 1430 oy akSı. , Kongre öncealnde, «Bu Demlral'den I K M I kurtulocaftK?» diyenlertn birçoflu. Büyük kongre günü, ya aeaterlnl cıkarmayaookları ya do yandan çark edeceklardl... «tMhanab gul M ç e e l m a dAnen Genal Idare Kunıluna. bircok ilarl gelon. odlan ook yoyılmış klçller, örneflin blr Sadettin BHgic Ma dotıa bazılan lietenln Bonlonna oncok gireblldliar. Genal Boşkan Yordımcılıkkırını saçen. AP Tamallellar Macttel ooflunluflu oyunu OamlrerEn totodifli yönda kullanmodt. Oemlral'ln an yokınlonndo colışmış Oanel Sekrater NohK Mantaşa, yorlnl, topkmtıya galirkan adoylık dCtşünmavan Nurl Boyafa tartcettl, Grup sacimlarinda dec Damlrel'ln daatakladlâi Cihat Blloahon. AFda «Oanclar» grubunun deetekledlftl Esat Kıroilıoflkı korçısında yanllglya Gerek AP Tamsllcliar Macllslndakl. geraksa AP Gnıbundakl «Portl l d muhalafat» garçakta. AP Buyük Kongraainden kaynahlanmaktoydı. Oroda, atogon baskını Oalâl Bayar etktei dlya blnblr baskı altındp kalmış olanlar. tou fcaskılardan kuıtulur kurtulmaz. aeslartnl duyunnayo baçlomıçlardı. Grubun glzll blr toplontısında Ankora mHletvakili Ofluz Aıygün, Genel Boşkon Demlrel'ln tutumunu eleçtlrinca, Damirol'ln ödü koptu: «Bu aöılarlnlz dışanya aızaraa, toüanıonnı önladedl.. Demlrel, «Dlkenelz Bu dunım. sosyalist siyasal nıuoade lede bir Iklleşme yorattı. Sosyollzm. kltlı lert kurtaracak. başı sonu belll blrtakıır formüllere Indîrgenebllse. olay baaltteşe cek. dışa dönük blr müoodele mantığ icinde polltlkonın gerektlrd'töi blrtakım ho deflere erişmeye calışılacaktı. Ama Tür kîye'deki sosyalistler siraiejl ve toktiV tortışmalanyta yon perdelonmiş blr MChrde sosyollzmin ne olduflunu, hedetle rlnîn neler olduğunu da tartışmaya başloyınca. mücattele ÎÇÖ dönükteçti. Bt müoodele türünün zorladıfiı soyut termlnoioll, defilşlk gâruşlori savunan gruplaı orası rekabst ve bunlann kaçınılmaz sonuclan. toplumda hızla polltikleçmoyt başlayan kltlelerle mllltanlaçmış kodrofann arasına. aşılması bugün de cok güc görilnen bir mesafe koydu. Sosyellzmln icsel sorunfarmtn tartışılması şüptıeslz yalnız bizl defill. bütün dünyo sosyaHstlerjnl llgllendlren blr oloy, îşte. Türklye'dekl sosyolist hareketln genc Ififil olgusu burada bellrieylcl oluyor. Başka ülkelerdo. bu tartıçma başlamazdan önce kurulmuş polltik yapılar vardı. Tartişmolar, şu veya bu şokilde, oıra bu kurulu yopılar lclnde sürdu. PoHtlk yapılar. Wr yandan, polltik eylemteıinl. kltlelerle lllşkllerlni sürdüreUldller. Türklye'de fse, sosyallzmln polltik örgütünün kurulmasi aşaması sosyallzmln asll sorunkırının iortışılması aşamasıylo lclce gectl. Sosyalist hareketln bugünkü doBmılc çörünümü, buradan soyılomayacak kadar cok sakıncoyı lclnde taşıyor. Ancak, Polonlus'un Hamiet lcln ffAyledifll glU. cBtı Mr dallllk da otaa, kendlne göra Mr nontıflı vorjı Vorolon yosal angaUer ortadon kaldınldıOındo, kurulacak blr legol komünist partlnln. soldakl fiıgüteet boşluflu dol duracaflına Inananlar var. Benoe yanlış bir hesaptır bu. Aynca sosyallzmln dünya capında sorunlannı tartışmakton vazgecmek pohasına blrllfle ulaşmak da dev rlırd blr tutum oiamaz. Tartışma süre* cek, genel kamplaşma da ayakta kalacaktır. Türklye sosyallst hareketl lcln sorun, tartışmayı ertelemek deflll, lartışmanın. kitlelerle birleşen bfr polltik mücadeleyl önlememeslni safilomaktir. Varolan grupların hlc defiilse bozıfarımn bunu yapıp yapamayacaklan, cevabı hazır olan blr soru deflll. Bugune kador. bütün sosyallst hareketl an tamel düzeyde tehdlt eden, foşizm glbl oloylor blle, daflılmayı ve sol polltikonın akıldışıloşmasını durdurmadı. hatta yavaşlatmadı. Türklye'nln bugün, dünyoda sınıf mücadefesinin en llericl düzeylende kesklnleştifil bir ülka olrrası da deOîştlrmadl durumu. Bundan sonrakl gelişmelerln farklı tavıriara yol acıp acamayaoajjını da tahmln edebillriz. Ama tohmln atmesl cok güc otmayan blr ?ay var: Bu da, şu veya. bu şekllde, kltle sorunlanvla lclce gecen blr MrteşmenUı ksen! çavreslnde yurt capında rasyonel, •irt» ve tutariı blr polltik hareket oluşturulmadıkco. Türfciye sosyallst harefcetlnln tıpkı bugünlerda âldürüton genc bl?vtarl glbl, genc yoşında katledllecefildlr. . .. MUSTAFA EKMEKÇİ Yanl yıkı glmkan. AP'de partl de bollrlJ Wr sasaizllk sezllmektedir. Parti icinde genellıklo. 6cevlt Hükümetln© a4ır sörierl© çatarrfarın aaslerl dışorıya yansıyobllmaktadlr. Henüz sealerlnl yük settmeml? olanlar. «baUamayl* yefilemektedlrler. AP Buyük Kongraslnde. GeBaçkanhOa adaylığını koyorak. Dekarşnına çıkmış olan Kömmn İnan da beklemeyl uygun görmektadlr. 1979 yriında, eklmde yapılocok Senato üçta blr yanHema seclmlerinde AP taşarı gösterlraa, Deoılrel'ln, buna dffyanarak hOkümatln ortık cekllmealıtl latayacafil sdylanmaktedlr AP çevrelarlndan aızan eon tıabarler, Damirol'ln bu ko nuda da tozio umutlu olmadıflım göstarmaktadir. Cunku CHP, AFye göre. daha fazla aanaıörle secîme gltmakle blrilkte. «echnl yapılacak Hlar arasında Istanbut da vardır. htonbul, Damlrel'ln umullannı karortmaktadır. Ecevlt Hukümail duşse bile. bundan Domirel'in an ufak Mclmda yararlanamıyocaOınt. Demlrel'in kendlsl de cok iyi Mlmektedlr... Söylentilere göre. ook derinlerde, özellikle Iş cevrelerlnde, Demlrel'6 «Yanl oltenıaiinar» orannnyor da deflHdl. Yenl yılda bu konular gun yüzune cıkobillrdl... • nUşM. 'de partl Jci Iktldor. gecen yılın İlk günlerlnde Genel Baçkan Eoevlt'in evinde sekiz saot 9ürm blr topkıniıdan sonra el deSlştlnnlş, o gune kodar partl lclnde egamentlOI ellnde tutan Eyübofllu Topuz eklblıri parti yönatlmlnden ıızaklaftınver MUMCU seler, doğrudan dofiruya Ecevlt İle çotışmış olacaklardı. Sadece partl IçJndekl gö revlerini secmlş olsalar, bu da kendllarl için taşka yorumlara yol acacaktı. . «Oran aparaayonui» lle. Baykal Topuz Iklüalnl dengoll biclmde yerII yerlne oturtmuş oluyordu. Topuz, partl Jçl Iktldarından uzaklaçtıntiFken. Denlz Baykal hükumet icinde en guc Batanlriclardan btrino oetlrillyontu. Bâyle olunco da, Baykal'ın Ecevit'e muhalefet etme olonaflı büyük blr olaaılıklo da ellnden alınmtş olmaktoydı. * • ™ • ••• • • . » , . . » « t . ı Partl lclnde •Oran aperaayenıı> olarak adlandınlan 4 ç daıbe» cok akıllıca planlonmıştı. Genel Baçkan Ecevlt. Genal Sakreter EyÛboOlu ve yardımcıaı All Topuz'u partl ydnetfmlnden uzaklaçtır: mak lcln «HakumaUe gftnv alan arkadaşlar, Genel Yânetftm Kurulu fiyelfclarin den uyıılacaMpni şekllnde özetlenen formüianu uygulomok lcln EyObofilu ve Toi puz'u Oran'do evlne caflırıyor ve «Ar, kadaflardan teraıMe butunmalannı rlco dlyerek formulu uygulamaya letveklll ve Senatörlerdl. Ecevit. öyle an» laşılıyordu kl, bundan sonra. bu eklbe şans tanıyaoaktı. Bu ekfp, gerek parti icinde. hükümette, gerakae ParW Meclte Gruplarındo etkln görevler üstlenmlşlordl. CHP lclnde sivrilen ve gücienen Nec det U0ur eklblne karşı tepkiler gelişmeye ve oluşmaya baçladı. Baykal ve Topuz eklplari, gerek grup boşkon veklllerlnln aacimlnde, gerekee Turon Güneş taroiındon verilen partl W genaoruda blrIHcte hareket edlyor ve gerektlflinrie blrleşeceklerinl anlatmak letfyorlardı/ * 1978 yılının parti lcln iktldan bu kantılar lclnde 1979 yrfma ulaçmış du. I'* colışıyordu. , . , hem iaeiaMgı ız» de EyOboutu ve Topuz. ve Yartüicılığını Denlz Boykal ve All Topuz oklplerlnln bu «yumnşak Inlşla» blr süre lcln devre öîŞi bırakılmalori aonunda. ortaya. ye nl blr göc odoflı çıkmıştır. Bu guç odoiı. Neodet Uöur'un cevrealnde toplanan Mll Mant BELGE .* • •.