Katalog

T AS ALA'D A SON Orly Havaalanı baskını AS\I A vı bolriıı DURUM ~W "Tnlu l ransız gazelesı Le Monde'un m I u\lık "Diplomatique"ekınden ak^±*S tardıgımız aşağıdakı yazıda, ASALA ve Ernıenı harekctlcrindekı son durum ele alınıyor. Aşagıda Judith Perera imzasıyla yaymlanan yazımn geru$ bır çevırısını sunuyoruz: keri hareketler, politik prensiplerden ve genelde insan hayatına duyulan savyıdan soyullanamaz. Agopyan'ın du^unce tarzıyla bu eylemler koru korüne vc halta Turk devletiyle hiçbir ilgisi olmayan masum insanlara karşı acımaksızın yapılan faşist eylemler haline geldiler." Bir yıldır ciddi surtüşmelerin ve çelişkilerin ortaya çıktığı Ermeni hareketinde Orly Havaalanı baskını ASALA'da hizipleşmenin başlıca nedeni olarak görülüyor. 10 yıldır çalışmalarını çok gizli bir biçimde yürüten ASALA bu süreçte en sağdaki milliyetçi kcsinıden en soldaki Marksistlere kadar tüm siyasi eğilimleri içinde banndıran bir örgüt. Lübnan'da bir ussü olduğu sürece eylemlerini etkili bir biçimde sürdüren ASALA'ya sol politikacılar eylemlerin politik taslağını hazırlayarak yardımcı oldular. JUDİTH PERERA Mayıs Paris'in banliyösü Alfortville'delci 3 bomba 1984'teErmeni anıtının yanında üç patladı. Ermeni militanlar, bu eylemin dünyanın çeşitli yerlerinde Türklere karşı yürütülen eylemlerinin karşılığı olarak yapıldığını söylediler ve Türk gizli servisini sorumlu luttular. Anıt, geçtiğimiz nisan ayının 29'unda her görüşten Ermeni'nin katılımıyla açılmışlı. Bu açılıştan hemen sonra Türk Hükümeti, anıtı ve bu yılın başında François Mitterrand'ın Ermeni soykırımını tanıdığını belirten açıklamasını protesto etmişti. Bombalama olayından iki hafta önce, Paris'te toplanan Halklar Mahkemesi'ndc Ermeni toplumunun Türkler tarafından yapılan bir soykırımın kurbanı olduğu kabul edilmişti. Bu arada Paris'te 1981 eylulünde Türk konsolosluğuna baskın düzenleyen ve içeridekileri rehin alan 4 ASALA militanının mahkemesi sürüyordıı. Bu mahkemeyi protesto eden gösteriler nedenıyle de tutuklamalar yapılıyordu. Bu yılın başından berı gelişen olayların ve ASALA'nın kendi içindeki hiziplerin 1982 ha7İranında Israil'in Lübnan'ı işgalinden sonra açıkça ortaya çıkmasıyla, Ermeni özgürluk hareketi bazı sorunlarla karşı karşıya kaldı. Halk hareketleri Ermeni hareketinin toplumsal temeller üzerine oturtulmaya çalışılması, özclliklc hareketlerine politik nedenler arayan ve mücadele etmck isteyen gençlere umut verdi. Bu da, şimdi kendi gerilla grubunu (ESAK) kuran Taşnak gibi geleneksel partilerin bu potansiyeli kendilerine çekmeye çalışmalarına neden oluyor. tşin bir başka yönü de bu genç tabanın ASALA'ya kaptırılmak istenmemesi. 1981 ortalarında ASALA'yı ve halk haraketlerinı bırleştiren tek bir örgüt kurulması için tartışmalara başlanmıştı. 1981 'in sonuna doğru Ermeni halkçı hareketlerinin temeli, politik çizgi 8 ana unsurda belirlendi. ASALA bu görüşmelerde düşmanlarını "Türk ve uluslararası emperyalizm" olarak bclirledi. "Ermeni halkının ozgurluğunu elde etmesinin tek yolu devrimci şlddete başvurmakUr" diyen ASALA, ezen sınıtların otoritesini reddcden herkesi saflarına çağırarak, yapılan koalisyonu uluslararası devrimci hareket temelinde gelıştireceğini ilan etti. "Nihai hedefimiz demnkratik sosyalisl bir Ermeni devleti kurmaktır" diyen ASALA, uzun donemde lıalkçı bir mücadele ıçin Sovyeller'deki Ermcnılcrın devrimci politik bir bazda hareket etmelerini sağlamaya çalışıyor. Halkçı harekete katılan ınsanlardan biri, "Artık mucadeleyi işgal altındaki topraklarda sürdürmenin zamanı geldigi için, burada yiikselen Kiırt ve Turk lıarekelleriyle ilişkiye eeçtik" diyor. ASALA daha önce de Kurt I^çi Partisi ve Turkıye Komunist Partisi ile ilişki kurnıuştu. Aynı zamanda bu tcmeldc Avrupa'dakı Ermeni, Kürt ve bazı Türk öğrcncılcr bır ıttifak oluşturdular. Aynı zamanda I'ılıstınlilerle de ilişki içinde olan ASALA, FKÖ, Halk Cephesi ve Demokratık Cephe ile ilişkilere girdi. Ayrıca rilistınliler gi/li Fı ıneni ordusuna Oıtadoğu'daki karıııaşık polıtı kalarda yapabıleceklerı yardıınlaıını da esirgemediler. FKÖ, ASALA ile Fıaıısı/ Hükumcti aıasında aıatı IOIU dc oynadı vc bu nedenlc dc ASALA, Irdiisa'ya kar^ı eylcmlcrinı 1981 eylulunc kadar askı>a aldı. Neden sonra örgüt, l'ransa'da TüTk konsolosluğuna baskın yapan dört Frmenıve politik statu verilınesi için eyleınleııne ba> ladı ve kasım ayında Paris Orly Havaalaııına baskııı duzenlediği sııada da ASALA yöneticilerinden Montc Merkonyan sahte pasapoıtla seyahat cttığı gerekçesıyle tutuklandı. Mcıkonyan, 11 Aralık 1981'de scrbcst bırakıldı. Antak bırtakım güçluklere rağmcn Fransız Hüküınctiyle olan ıli^kiler, FKÖ'nün silrdürdüğü arabııluculuk sayesinde devam etti. 1982 nısanında Içişleri Bakanı Gaston de Ferre, Ermeni hareketinin amacını tanıdıklarını ilan etti. İsrail Lübnan'/ işgal edince ASALA bu üssünü terk ederek Surlye kontrolündeki bölgelere yerleşti. Örgütün politik kanadı zayıfladı ve örgüt içi iktidar çatışmaları başladı. öte yandan Şam'dan Atina'ya kadar, Kıbrıs Rum kesimi, tran ve Türkiye'deki bırkac grupla da ılişkileri olan ASAI.A'nın lıderı Agop Agopyan 1975'ten bu yana örgutünü ve amaciiıı tanıtmak için yaptığı saldırı vc cinayetlerin devam etmesindc ısrar ediyordu. Gızlı Ermeni dergisi Armenia da şimdi eskisine oranla politik analizlerden çok ASAl.A'yı pohpohlamaya gayret ettiği gibi birçok dille yayın yapmaktan da vazgeçeıek salt Ermenice yazıyor. Daha solda yer alan ve sıyasi açıdan diğerlerıne oranla daha ılcrde bazı ASALA üyeleri Monte Merkonyan ve Alex Komşuyan gıbi ASAI.A Devrimcı Harcket (DH) grubunıı oluşturdular. Bu grup, 1983 haziranındakı Orly Havaalanı baskını gibi Agopyan'ın sürdurdılğu operasyonları "bilinçsi/ lerör hareketleri" olarak niteliyor ve kaı^ı çıkıyor. Ancak bununla bnlikte silahlı mucadeleyi de savunuyorlar. Bu grubun sempatizanları silahlı propagandannı başlaııgıçta kamuoyunun ılgısini vckmck ve amavlarını tanıtmak ıçin kcsınlikle gerckli olduğunu belirterek, "Bu harekelin, eski l.rmeni liderlerinin gutlüğü ııluslararası hukukun Krmeni sorunıına ço/ıim bulmasını bekleyen polltikalarından farklı oldugunun anlatılması i(,in bu eylem turüne ihliyacımız vardı" diyorlar. Bununla bırlikte haraketlerin amaçlarına ulaştığını söylüyorlar, "Eğer eylemlerin politik prensipleri açıkça belirlenmemiş olsaydı, ASALA sonunda haksı/ da çıkabilirdi" diye belirtiyorlar. "Bizlm için as Suriye'nin kucağında Her şey 1982 haziranında tsrail'in Lübnan'ı işgal etmesiyle değişti. Kapı dışarı edilen ASALA, hem yöredeki gruplarla ilişkilerini, hem de FKÖ'nün desteğini kaybetti. Aynı dönemde Türk Hükümeti de YARAULAR Ttırk Devletiyle ilgileri ne?