Katalog

ABUS: BİRLEŞIK ALMANYA "güverdnleri" destekliyordu. Politbüroda iki grup da çoğunluk sahibi değildi: Çernenko'nun saflarında, Merkez Komitesi Sekreteri Gorbaçov, Başbakan Tikonov, Moskova örgutunden Girişin ve Çerbizki ile Kunayev yer ahyordu. 12 kişilik politbüroda "güvercinler" 6 oyda kalıyordu. "Şahinler" isc Dışişlerı Bakanı Gromiko, Savunma Bakanı Mareşal Ustinov, Partı Denetmeni Solomenzev ve Silah Sanayii Merkez Komitesi Sekreteri Romanov başı çekiyordu. Politburo aritmetiğinin anahtarı ise KGB'den gelme Haydar Aliyev ve Rusya Federasyonu Basbakanı Vorotnikov'un elindeydi. Demokratik Almanya'nın Sovyet yönetimiııdeki bu çekismeden yararlandığı anlaşılıyordu. Normal olarak Doğu ile Batı'nın kcsiştiği yerde kıpırdamasına t'ırsat tanınmayan Demokratik Almanya, kendi çıkarlannı rahatça kovalıvordu. Ancak Sovyet yönetimindeki çekişme son bulduğu gıln, Demokratik Almanya'nın "Sosyalist ülkelcr topluluğu ile dayanışma"ya yeniden daha fazla ağırlık vermesi kaçınılma? görunuyor. D. Almanya'nın Moskova'dan gelecek kesin uyarılara kulak asma zorunluğu, İkinci Dünya Savaşı sonrası oluşan güç dengesinden gelıyor. Aynı şekilde F.Almanya da ABD'nin askeri stratejisine itiraz hakkına sahip değil. Askeri alanda Almanyalann iki büyük güce sadık olmak zorunda olmaları, onların ayrı iki devlet şeklinde var olmalarının zemini. fa atma çabasıyla yüıütülen bir pınpon oyunu oldu. Aslında oyun ABD ile Sovyetler arasında olduğu kadar, iki güç tarafından Alman politikacılarına karşı da oynanıyordu. Stalin pınpon oyıınu seyretmekten bıkınca, talimat üzerine Doğu Almanya'da bir tek parti devleti kuruldu, Sosyalist Birlik Partisi'ne muhalcfct cdcn Hırıstıyan Dcmokratlar önce iktidar çarklanmn dışına itıldi, sonra tümüyle yasaklandı. Bu süreç sırasında federe devletleı anayasalarını oluşturmuş ve bu anayasada bu devlet yapıstnm "Birlc>ik Alman>a" ka rulana kadar geçerli "gevici" bir çözüm olduğu yer almıştı. Demokratik Almanya ise bölünmeyi esas aldı, çılnkü tek parti devleti ancak yarım Almanya'yı kapsayabiliıdi. Aradan geçen zaman içinde Federal Alman yöneticüeri sözde Birleşik Almanva' dan söz etmelerine rağmen, bölünme geı çeğini kabullendi. Demokratik Almanya'nın temcl te/ı, Doğu'da "Sosyalist bir ıılııs"un yaratıldığı idi. Ancak son yıllarda Devlet Başkanı Erich Honecker "Sosyalist ulus"tan söz etmiyor. Bunun nedeni, Demokratik Almanya'daki Almanların da Batı'dakilerden pek farklı davranmaması. Almanlar ara.sındaki yakınlaşma, iki taralın da birbirıyle arasındakı bcnzerlıği keşfetmesiyle sonııçlanmış gorünüyor. Ama yine de Almanlar, ne Batı'ya ne de Doğu'ya yaranabiliyordu. Almanyalann bağımsızlığı sınırlı Demokratik Almanya'nın Moskova'dan gelecek kesin uyarılara kulak asma zorunluğu, lkinci Dünya Savaşı sonrası oluşan güç dengesinden kaynaklanıyor. Aynı şekilde Federal Almanya da ABD'nin askeri stratejisine itiraz hakkına sahip değil. Askeri alanda Almanyalann iki büyük güce sadık olmaları, onların ayrı birer devlet olarak varolmalarının zeminini olusturuyor. 1945 yılında müttefik kuvvetler tarafından işgal edilen Almanya, dört işgal bölgcsine ayrılmıştı. ABD, lngiliz ve Fransız bölgelerinde yerel seçimlcrlc bugünku cyalctler çapında seçilen kurucu meclisler ayrı ayrı devletler oluşturmuştu. Sovyet işgal bolgesinde ise merkezi yapı korunuyor ve demokratik seçim hazırlıklan yapılıyordu. Sovyetler durumu kendi lehlerine çevirmek için Doğu'daki Komunist Parti ile Sosyal Demokrat Parti'yi birleştirme girişiminde bulundu ve başardı. Ancak Batılı güçler, komünıstlerın tüm Almanya'da ıktidara gclmcsinden kaygılanarak güvensiz davranıyordu. Sovyet Iideri Stalin ise Birleşik Almanya'nın tarafsız kalacağına güvenemiyordu. Bu yuzden Almanya'da yeniden birleşik bir devlet kurulması için yapılan görüşmeler, baştan berı görüşmelerin başarısızlığa uğramasındaki suçu karşı tara MVTThFİKLER li'tr Demokratik Almanya ve bir Savyet askeri baffikste güçlerini gösteriyor. Demokratik Almanya'da btılunun Sovyet birlikleri bu lur "dostluk yanşmaları" dışmda Almanlarla pek kar$ılaşmaz. caristan'ı, Çekoslovakya'yı Doğu'ya bağlayan kemer gevşemiş olacaktı. ratik Almanya'nın dış politikada bağımsız tavır aldığı gorulmemişti. Hep "Sosyalist muttefiklerle dayanışma" ağır basmıştı o zamana kadar. Oysa şimdi Demokratik Almanya Devlet Başkanı Erich Honecker Pravda'nın tünı uyarıları arasında "Demokratik Almanya'nın sıvsyalist iilkeler topluluğu içinde egemen bir devlet ve gönüllü olarak" yer aldığını üstüne basa basa söyluyoıdu. Demokratik Almanya'nın birden Sovyetler Birliği'ne kafa tutmasının sırrı, aynı günlerde "Neues l)cut.schlund"da yer alan bir haberlc aydınlanıyor gibıydı. Gazete, Sovyet hükümeti yayın organı "tzvestia"nın bir makalesinin bir ozetini "ikinci sayfasında" yayınlıyordu. lzvestia'nın yazısında Batı'dan kıedi almanın kötu bir şey olmadığı, " H e r banka /atcn kredi vermeye ve almaya yarar" iö/uyle vurgulanıyordu. Demokratik Almanya'nın sorıınları Demokratik Almanya, Dogu Avru pa'da lıalkına cn la/la rclah suğluyan ulkcydı. Aına Amcııka gıbı guçlu biı ekonomıclcn aldığı vıiamın aşılaııyla lkınci Dunya Savaşı sonrası hı/la gelişen 1edetal Almanya ekonomisi yine de Demokralik Almanya'nın çok ilerisindcvdi. Son on yılda yuıttaşlarma Batı'dakine bcn/er bir tııkctım modelı sunan Doğıı Bcrlnı'dckı voneticıler, Batı'ya >enı hı/cler verlcjlırıldı diye bıı modclı tcrk cdomLVtlı. Ketahı sıırdıııebilmck içın ise Batı ılc yoğıııı ckonomık ışbııligi yiıttı Dcmokıalik Almanya, Butrnın fıııaıısnıan kaynaklaıından, tcknolojısınden yaıaılanmak /orund.ıvdı Kendi yağıyla kavrulmak, Demokralik Almanya için geride kalmıştı. Bu konuma dönmek, tuketimin tadına alışınış Doğu Alman halkında yöııcticilere karşı homurdanmalara yol açacaktı. Krcmlin bulmacası Batı'daki Sovyet uzmanları dcrhal bu yeni ipuçlannı Sovyet yonetiminin dıırumu hakkındaki bir teoıiııin potası içinde eritiyordu. Muhafazakâr "Frankfurter Allgcmeine", Sovyet yönetirni içinde bir kutuplaşmadan sö; ediyordu. Bir uçta "guvercin" Devlet Başkanı Konstantin Çernenko'nun adamlan Batı ile ilişkileri koparmamaya çalışıyordu, öteki uçta "şah i n " Dısisleri Bakanı Andrei Gromiko, kemerlerin sıkılmasını, hızla silahlanılmasını, ABD'ye karşı askeri gövde gösterisi politikasının izlcnmesini istiyordu. Sosyal liberal sayılması gereken " D e r Spiegel" dergisi, ayrıntılara iniyor, "lzvestia"daki yazıyı yazan "Novosti" ajansı yazarının KGB'ye bağlı olduğunu saptıyordu. KGB, iç politikada "şahinleri", dış politikada "Asıl şimdi" Pravda'dan gclcn uyaı lyı cıddiye almanıakla yetinmeycn Demokratik Almanya, buz'dt kar^ılık vcrmeye başladı. Gerçi Devlet Başkanı Erich Honecker'in bu sonbaharda Fcderal Almanya'ya yapacağı gezinin ha7irlıklarının bu tartışmalar arasında arahksız suruyor olması başlı başına bir kaışılıktı, ama Demokratik Alman yönetıciler bununla yctinmcdi. "Neues Deutschland"da ve ceşitli teorik yayın organlarında Pravda'ya inat, "Asıl şimdi Batı ile ilişkileri sıklaştırmak gerek" dediler. Sovyetlerin en sadık muttefikinden bu tavır hiç umulmamıştı. Gerçekte Demok "Sayın Honecker, her $ey tamam, gelebilirsiniz!" Federal Almanya'nın "TZ" gazetesinden. Kimilerine go're Demokratik Almanya 'nın Federal Almanya 'ya gönderdiği dostluğun üzerinde nrmandığı basamaklar Deutsche Mark banknotlanndan olufuyor.