Katalog

1 milyar mark, Almanlar ile Sovyetler'in arasını açtı F.ROL O/BKK ıiııuınıı/dc dünyadaki güç dengeleriGcdilebılirse,olarak almanyalardır.yetden ııin ozct vansıdığı bir sö? orasi Vaktiylc Almanlar hakkında biı fıkra anlalılııdı: "Dünyanın ABD vc SovyeJlcrin başiııı cektigi iki biiyıık kampa aynlacagını anlayan Almanlıır, Ikinci Dunya Savaşı'nı cıkarmışlar ve iki tarafta da etkili olahilmek içiıı yenilerek ülkelerini ikiyc bol«lıirmusler. Halta olimpiyatlarda iki laraflı vulışıp daha fa/la nıadalya almayı amaclamış da olabilirlerdi." Almanyaları 1 milyar mark ne kadar ses getirir? Bugunlerde Almanyaların siyasi durıımu bu lıkrayı akla getirmiyor değil: ABD'nin cn sadık nıüttefiki Federal Almanya, Reagan yönetinıinin Doğu Bloku'na teknoloji ambaıgosu ve Doğu ile tieareti azaltma politikusına en yıik.sek scslc karşı çıkan ıılke. Sovyetlerın cn sadık milttefiki Denıokıatik Almanya isc bugüne kadarki sieilini bir hamlede geçersizleştirip, isyan bayrağını açmış görünuyor. Temmuz ayının ilk haftasında Federal Almanya Dcmokratik Almanya'ya 1 mil ayrı tıılııyor PEBAH0 MOSKAUS FEINDBILD mişti. Bunu Strauss'un bir Doğu Avrupa ge/isi izlemişti ve orada kendisini sosyalist yöneticiler oldukça iyı karşılamıştı. Strauss'un hiçbir yetkisi ulmadığı lıalde Doğu Herlııı'e ikiııei bir ınılvaılık kıcdı \ ii.ıl cl mesi ve bu ikinci dilimin dc gcçtiğimi/ ay Bonn'da hiçbir dircnçle karşılaşnıadaıı onaylanması Doğu'ya karsı yumusama politikasının süreceğini gOsteriyordu. Pershing2 füzeleri konusunda Reagan yönetiminin en sadık ınüttefiki Helmut Kohl, Doğu ile ilişkilerde Batı'nırryaramaz çocuğuydu. Moskova'nın kaygısı O halde Amerikan fü/elerinin Federal Almaııya'v.ı ycılf>liıilıııcsı dışında I edaıal Almanya'nın Doğu'ya davranışı iyi sayılmalıydı. Bu yuzden luın dunva basnıı Pravda'dan Federal Almanya'ya gelen suı;lamaları derhal, "Dogu Almanya'ya bir uyarı" olarak yorumladı. Sovyetlerin, ABD tarafından yeni nukleer silahlarla kö:>eye sıkıştınldığı biı donemde, \losko\a, müttefiki Doğu Berlin'in Bonn ile f'lört etmesinden kaygı duyuyordu. Soğuk savaş bulutları Dünyaya tepeden bakıldığında son bir yılın gelişmeleri, soğuk savaşın geri dönüşüne benzetilebilirdi. ABD, Batı Avrupa'ya üstün nitelikte yeni nükleer fuzeler yerleştirmiş, Sovyetler de Ccnevre'deki nükleer silah pazarlığını terk ederek, kendi misilleme önlemlerini alacaklannı ilan etmişlerdi. Sovyetler adeta kendi kabuklarına çekilmişti. Içte de ideolojik sözlerini sertleştirmiş, en Unlü muhalif olan Andrei Saharov'un dış dünya ile ilişkisini kesmişlerdi. Artık ABD ile Sovyetler arasındaki başlıca ilişki, karsılıklı suçlamalardı. Temmuz ayının ilk haftasında Federal Almanya, öteki Almanya'y a 1 milyar marklık kredi açınca Sovyet Komünist Partisi'nin yayın organı Pravda, Bonn hükümetini, "Demokratik Almanya'daki sosyalist düzeni aşındıracak manivela kullanmakla" suçladı. yar marklık yeni bir kredi açıyordu. Bunu Sovyetler'in resnıi yayın organı "Pravda"'nın Fcdcıal Almanya'ya yönelik suçlama yazıları i/ledi. "Pravda", Federal Alnıanya'da güvlcnen "inlikamcı" (Ikinci Dunya Savaşı'ndan sonra Polonya'ya ve Çekoslovakya'ya veıilen toprakların geri alınıuasını isteyen) egilirnleıden söz cdiyor ve Bonn'daki yönetidleıin Doğu Berlin'e açtıkları krtdiyi "Dcmokratik Almanya'daki sosyalist dıi/eni aşındıracak bir manivela olarak kullanmavı planlamak'Ma suçluyorlardı. Federal Almanya'cla faşist bazı grupların son yıllarda yeniden sahneye çıktıkları ve yaygın eylemlerde bulundukları biliniyor. Ancak Sn\velleıin Federal Alrnanyalı yoneın.ıleıi vusadıv l.ışıst gnıplnıd.ın M> runılıı tutmasını anlamak 7ordu. Die hâBlkhen Deutschen Kaygısızlar Oysa Sovyet müttefikleri bu dıırumu bilmezlikten geliyordu. ABD ambargosu karşısındaki Polonya rejimi Batı'dan destek Demokratik Almanya'nın Sovyet resmi çizgisinden ayrılma ihtimali, Moskova için tehlikeydi. D.Almanya, 40 yıldır Moskova ile müttefik olmayı "içine sindirememiş" olan Polonya 'nın kıskacıydı. aramaya devam ediyor, Maearistan ve Çekoslovakya, Sovyetlerin Batı'ya karşı sertliğini ciddiye almıyor, Balı ile ilişkilerini eskisi gibi siirduruyordu. Pravda'dan gelen uyarıları Doğu Bcrlin f'azla ciddiye almannştı. Pıavda'nın ilk suç lanıa metni Demokıatik Almanya'daki ık tidarın ıcsıııi yayın organı "Neues Deııtschland" tarafından aı ka sayt'alarda yayınlanmiitı. Sonraki sııçlamalar ise "Sosyalisl Birlik Parlisi" yayın organının hiı,bir sayfasına layık görülmedi. Buııa karşıhk Macarislan'daki Komünist Parti yayın organında Batı ile ilişkileri savunan bir yazı, "Neue.s Deutschland"da dürdüncu sayfayı süsledi. Demokıatik Almanya'nın Sovyel lesnıı cizgisırıden ayrılma ihtimali, Moskova icın tchlikcliydi. Demokratik Almanya, 40 yıldır Sovyetlerle müttefik olmayı ı<,inc sindirememiş olan Polonya halkının kıskacın daydı. Dahası, Varşova Paktı'nın en sağlıklı ekonomisine sahip ülkesiydi. Askeri acıdan da Batı ile "cephe"yi oluşturuyordu. Cephe dağılacak olsa, Polonya'yı, Ma Sağa kayınca kötü oluyor Jederal Almanva'da ınarl 1983 seeinılerini merke/ sağ blok kazanmıştı. Yeni ikııdar koalisyonunun bııyuk ortağı Hıristiyan Deınokıallaı, Doğu ile ilişkileri yıllardır elc>(iııyor, So.syal Denıokratları bu koııııda kiniı zaman "valana ihaneC'le suçlaınaya bılc kalkı^ıyorlardı. Şimdi iktidara gclmi'jlerdi. Dcmokratik Almanyalıların ve Sovyetlerin çekeceği vardı. Tabii faşistlere yakınlığıyla bilinen iktidar blokunun ortağı Hıristiyan Susyal Birlik lideri ve Bavyera Başbakanı Franz Josef Straııss'üiı Uiiıı sağcılığı da Urkütücüydü. Moskova radyosu seçim sonuçlarını Ç At.MASl.AH" Sovyet yayın or^anlarmm f'eıleral Almanyu'ıla faşizmin hortlııdığı iddialarını kapah konusu ytıpan "Der Spiegel" dergisi Sovyetler'in Doğu Avrupııtı mıittefiklerine Ao/j; "ilnıan umucnmı" kullandığı yorumunu yaptı. ISir Sovyet karikaturunde (leği)iklik yapılarak elıle edileıı Impaktuki Nazi askerinin elinde tuttuğu kâğıttu "intikamcıhk" yazıyor. "Aşırı sağ blok iktidarı aldı" biçimindc vernıi^ti. Hıristiyan Demokrat Başbakaıı Helmııl Kolıl, Anıeıikan ınıkleer fuzelerini ıılkeye yerleştirmekle kararlı olduğunu sıırekli tekrarlıyordu ve bu nedenle Sovyellcrin sadece eleştirilerine değil tehditlcrıne bile hedel oluyordu. Fuzeler konusuna değinen Sovyet yetkililer, (F.kim 1983'teGıomiko'nun yaptığı gibi) "Federal Almanya bunun sonuvlarına katlanmak zorunda" diyebiliyorlardı. Kohl hıikümeti so.syal yardınıları kırpmış, yabancı işçilere karşı uygulamaları sertleştirmi>ti. Anıa kom^u ulkelere ve bu aradu Demokratik Almanya'ya karşı Sosyal Demokratlardan farklı tavır almıyordu. Dahası, aşırı sağcı Hıristiyan Sosyal Birlik lideri Strauss, Demokratik Almanya'ya 1 milyar marklık özel kredi açılması için nüfu/unu kullanrrnştı.Strauss, Dı^isleri Bakanı'nın yetkilerini çiğneyerek Demokratik Almanya'ya yardım etmek iste