Katalog

Bavan Ferraro Beyaz Saray'uı muaviıı koltıığuııa hazırlanıyor köprüsü yaN ew York'un Quensboroplakalı kocakınındaki bir kavşakta birden trafik tıkanıyor. Gri renkli, resmi man bir Sedan'ın arka camından orta yaşlı sarışın bir kadın başı uzanarak öndeki arabanın sürücUsünc bağırıyoı: "Budala herif!" Sonra inip, çevredeki şoförlerin, çeşitli küfürleri arasında kavşağın ortasına geliyor. Sarışın kadın kendine güvenli hareketlerle sürucülere işaret edip düğümü çözüyor. 48 yaşındaki bu sarışın kadın şimdi Beya/ Saray'daki trafiğe "muavin" olarak katılmak amacıyla kolları sıvadı, seçim kampanyasını yürütüyor. Erkek egemenliği yanlıları bir türlü hazmedemiyor ıo SİYASET 84 Amerikan toplumu, politikayı halen erkeklere özgü bir faaliyet olarak görüyor. Gene de az sayıda kadın bugün kilit mevkilerde bulunuyor. Eyalet yöneticisi olan bir tek kadın var. Senatoda iki, Temsilciler Meclisi'nde ise 22 kadın üye bulunuyor. Seçmenlerin yüzde 54 'ünü oluşturan kadınlar potansiyel olarak belirleyici bir konumdalar. sul azınhğa yönelik sözler öylesine coşkuyla alkışlandı ki, Ferrero'nun "başkan yardımcılığı" yerine kendini "başkanlıga" aday göstermesi gibi bir gafa aldırış eden olnıadı. Bir kadının böyle bir konumda olması FalPa herhalde haysiyet kırıcı bir şey olarak görünmUştü. Fall'un tepkisi başkanlık kurumunun işleyiş biçiminin eleştirisine yönelmekten çok başkanlığı üstlenenin cinsiyetini hedef almıştı. ABD'de hayat en azından siyasi hayaterkeklerin egemenliğinde örgütlenegeldi. Amerikalı kadınlar cumhuriyetin kurulmasından sonra 133 yıl boyunca oy kullanamadılar. Hatta bugün bile Amerikan toplumunda yükselen bazı scsler, kadınlar için oldukça moral bozucu olabiliyor. örneğin "Ahlakçılar Dernegi" eski Genel Sekreteri Greg Dixon şöyle konuşuyor: "Kanımca, tann erkege yonelicilik vasfı verdi. tncil erkegin efendisinin tsa, kadının efendisinin ! Kadınlar üstüne hesap Demokrat Parti Ulusal Komitesi'nin Siyasi Büro Başkanı Ann Lewis bu yılki seçimlerden umutlu. Lewis şöyle bir hesap yapıyor: 1980 seçimlerinde 86,5 milyon kişi oy kullanmıştı. Ronald Reagan ile Jimmy Carter arasındaki oy farkı 8,4 milyon olmuştu. Halen oy verebilecek yaşta, ancak kendini seçmen kutüğüne kaydettirmemiş 31 milyon kadın var. Demokratlar bu 31 milyon kadından 13,5 milyonunu sandık başına getirmeyi başarır, bu 13,5 milyon kadından ücte ikisinin kendilerine oy vermesini sağlayabilirse, aradaki fark çok azalacak. Buna bir de 1980'de John Anderson'a verilen 5,7 milyon oyun 4 milyon bölümü eklenirse, Demokratlar seçimi kazanacak. Ferraro eşiyle. Geçen yıl bir fantezi olarak ortaya atılan, ABD Başkan Yardımcılığı adaylığına bir kadınııı getirilmesi fikri 18 haziran akşamı gerçeğe dönüştü. ABD Başkan adaylığına Senatör VValler Mondale'i büyük bir çoğunlukla secen Demokrat Parti'nin 4 bine yakın dclegesi, Başkan Yardımcılığı adayı olarak da Geraldine Ferraro'yu uygun gördü. ABD tarihinde ilk kez bir kadın bu kadar onemli bir göreve aday gösteriliyordu. Kadınların oy verirken ortak tavır aldıkları pek görulmuş değil. Ancak erkeklcrden farklı oy kullandıkları biliniyor. 1980'de erkeklerin yuzde 56'sı, kadınların yüzde 47'si Reagan'a oy vermişti. erkek oldugunu yazar. Tann diizeni böyle kurdu. Kadını biyolujik ve psikolojik olarak ev işleriyle ugraşması için yarattı. Politikanın zorluklanna direnebilecek kadına çok nadir rastlanır," Nixon, tüm dinî gruplar adına bu sözlerle başkan yardımcısının bir kadın olmasına karşı çıkıyor. Amerikan toplumu politikayı halen erkeklere özgü bir faaliyet olarak görüyor. Ancak kadınlar, Amerikan toplumunun hayatına katılımlarının artmasına paralel olarak şimdiye kadar sahip olmadıklan politik güç ve mevkiler elde ettiler. Gene de az sayıda kadın bugün kilit mevkilerde bulunuyor. Eyalet yöneticisi olan bir tek kadın var. (Kentucky valisi). Senato'da iki, Temsilciler Meclisi'nde 22 kadın bulunuyor. Fakat eyalet düzeyinde ve yercl düzeylerde çalışan kadınların sayısı artıyor. Kadınlar buralarda kendilerini Kongre ve belki de Beyaz Saray'a götürecek tecrübeleri ediniyorlar. Seçmenlerin yuzde 54'ünlı oluşturan Amerikalı kadınlar, potansiyel olarak belirleyici bir konumdalar. örneğin bazı Cumhuriyetçi yetkililere göre Reagan'ın kadınlar arasında popularitesinin azalması, onun seçim yenilgisine yol açacak. (Dış Haberler Servisi) 65 yıl öncesinden... Geraldine Ferraro'nun başkan yardımcılığı için yarıştığı bugünlerde Amerikan basınında sık sık 65 yıl öncesine ait bir olay aktarılıyor: 1919'un sonlarına doğru ABD Başkanı Woodrow Wilson'un sağlığı epey kötuleşti ve Wilson, Beyaz Saray'da çalışma odasının üstündeki katta bulunan yatak odasına çekildi. Bu dönemde hemen hemen hic kimseyle goruşmedi. Eşi F.dith Wilson bakanları calışma odasında kabııl ederek kocasının isteklcrini bakaıılara aktarıyordu. NVilson'un Kongre'dtki rakipleıi Başkan'ın eşinin yönetimi ustlendiğini iddia ederek şiddetli eleştirilerde bulundular. New Mexico eyaleti Senatöru Albert Fall, "Başkan artık Bayan Wilson oldu" diye haykırıyordu. Fall, "Yoneliın arlık kadınların hâkimiyeCinde," diyerck bunu benimseyemediğinı açığa vurmuştu. Ortadireğe yakın Demokrat delegelerden biri 48 yaşındaki bu sarışın Kongre ılyesi bayanın neden tercih edildiğini şöyle açıklıyordu: "O, bu kampanyayı halkın diııeyine yaklaştırabilir." Geraldine Ferraro da bu sözlerı izleyen halla boyunca Demokrat Parti Başkan Yardıırıcısı adayı olarak surekli ortadireği vurguladı: "Biz bu konuda, sanki Demokrallar ailesine bağlı insanlar dcğilmişcesine koşullandırıldık. Oysa bi/im degerlerimi/ orta sıınl değerleridir ve geçen secimdc ka>bettigimi/ oylar da orta sınıf oylarıdır." Demokrat Partili 4 bin delegenin, Başkan adayı Senatör Mondale'in yanına neden Geraldine Ferraro 'yu kattığını birdelege, "O, seçim kampanyasını halkın düzeyine yaklaştırabilir," diye açıklıyordu. Gerçekten de Ferraro konuşmalarında sürekli "ortadireği vurguluyor. ff e fc \ Başkan ını? Italyan asıllı olması lerraıo'ya ayrıca ülkenin en kalabalık azınlıklarından birinc seslenıne iınkânı yaratıyor. Ferraro seçildiği akşumki konıışmasında bu özellifiini başarılı bir şekilde kullandı: "Bu gece fialya'dan gclme bir goçınenin kı/ı, babasının Heldigi ve sevdigi bu ulkede, başkanlıga aday gösterildi. Amerika'nın tum çocuklarına sesleniyorum: Bizden önceki nesil bize inıındı, bi/ de sİ7.e daha güçliı, daha adil bir Amerika bırakacağıı." Hemen hemen tumü kcnar mahallelerde yaşayan bu yok