Katalog

ŞODEP HP Genel Sekreterien "biıteşme"yi tartışh KRBİL T U Ş A L P nkur.ıtabanının A birleşme Sosya! d mokratbiı süredir soı ı.'ları, sol kaınuoyunun gunctemindeki oneınini uzun koruyor. Sosyal demokrat parıileıin birleşmesi ilc ilgili gelişmeler, yerel seçimlerden önce belli bir ivme kazandı. Sorunun yercl scçim sonuçlarına güre kcndiliğinden çözümlenecegi söylendi. Cumhııri>cl, sosyal demokrat kanattaki biri TBMM'de temsil edilen, öteki parlamento dışında örgutlu iki parti ve kurulma aşamasında olan demokratik sol harekeiin sözcüleri ile görüşerek konuya açıklık getirmek istedi. Ancak kurulma aşamasını tamamlayamayan Demokratik Sol Parti sözcıileri bu tartışmaya katılmayucaklaıını beliıttiler. SODEP Genel Sekreleri Atila Sav da DSP hareketinin partileşnıe aşamasını (amamlamadığı gerekçesi ile tartışmaya "katılmamalan" koşulunu öne sürdü. HP Genel Sekı^'ii.DSP sözcülerinin tartışnıa dışında kalmalarını bir "eksiklik" olarak niteledi. TBMM'de 117 nıilletvekili bulunan HP ile yerel seçimlerde yüzde 23 oranında oy aldığı haldc parlamentoda temsil edilmeyen SODEP sözcüleri birleşme sorununa değişik yaklaşımlar getirdileı. Sosyal demokrat tabanının birleşırıe sorununu HP Genel Sekreteri Prof. Aydın Güven Gürkan ve SODEP üenel Sekreteri Atila Sav ile görüştük. Sayın Özal'a "ANAP'ı hiçbir kuvvet iktidardan alamayacaktır" dedirten etken, sizce, sosyal demokrat kanattaki dagınıklık mıdır? GÜRKAN Özal'ın kendisi, partisi ve ideolojisi aslında hiç de güçlii değildir. Sürmekte olan koşullar onu güçlii bir konuma getirmiştir. Bu koşulların arasında sosyal demokratlann dağınıklığının, uzlaşmazhklarımn, karşılıklı küçümseme vc karalamalarının da önemli bir yeri vardır. SAV özal'ın iddiası bir "siyasal propagandadır."özal,reklam ve propaganda işini iyi biliyor. HP ile SObıV'in kurulma aşamasından beri partileşme sürecinin icindesiniz. Sayın Aydın si/ niçin SODKP'e, Sayın Sav, siz niçin HP'ye girmediniz? GÜRKAN Her iki parti de olağan dışı kosullarda kuruldular ve bıınıın doğal sonucıı olaıak da olağandışı bazı hatalar yapmak zorunda kaldılar. Ama ben HP'deki kuruluş hata ve noksanlıklarını daha kolay giderilcbilir buldum. SAV HP'ye girmeyişimin nedeni: O günkü kosullarda "izinle" kurulmuş ve "danışıklı" olduğu izlenimi vermesiydi. Bu izlenim sol tabanda yaygındı. Olaylarla da doğrulandı, diyebiliriz. tş politikanın doğal akışına buakılsaydı HP, 6 Kasım seçimleıinde erir giderdi. Koalisyon tuzaklanna düşmensinler Sosyal demokrat kanatta tek parti olması zorunluluğuııa inanıyor musıınuz? GÜRKAN Sosyal demokratlann tek bir partide toplanmasının zorunluluğuna olmasa bile gereğine inanıyorum. Bu gerekliliğin başında 1982 Anayasasının demokratik işlerliğini sağlamak gelmektedir. Kanımca Anayasa ve ondan kaynaklanan yasal çerçeve ancak çok yönlü iki büyuk partinin varlığı halinde demokratik kayıpİara neden olmadan işleyebilir. Söylemek liği yolunda şimdiye dek önemli somut adımlar atılmamış olsa bile bu özlemin ve bu yoldaki bilincin giderek arttığına inanıyorum. Sayın özal, olağanüstü dönemin oluşturduğu fiili ve yasal yapılara, hızla yeni yapılar, cklcyerek toplumda bir "güç tekeli" yaratma yolundadır. Buna derhal bir 'karşı giiç tekeli" ile yasal yollardan direnme göstermek gereklidir. Hiç kuşkusuz bırtakım güçler sosyal demokratlann biitünlüğünü ve burdan kaynaklanan gücünü istemezler. Bu nedenle engellemeler yapılacaktır. Bunların aşılacağına inanıyorum. SAV Yerel seçimlerden önce de sonra da biz böyle bir bütünleşmeden yana olduk. Kııçük Kongrede dc bu görüş belirdi. Sosyal demokrat kanat niçin bölün SAV Sosyal demokrat kanat bölünmedi. 6 Kasım seçimleri öncesinin olağandışı koşullannda bu kanadı asıl toplayan, kucaklayan siyasal örgüt olan SODFP seçime giremedi. Üzüntii duymamak elde değil "Kadro ve politikada anlaşmak" birleşmenin, butunleşmenin ilk koşulu mu? GÜRKAN Sosyal demokraside siyaset üslubu da fevkalade önemli bir öğedir. Son iki seçimde kendini "Sosyal demokrat" diye adlandıran kimi politikacılar bile öyle bir siyaset uslul".. ve yöntemi kullandılar ki, ciddi UzUuıu ve endişe duymamak elde değildi. SAV Kadroda ve politikada da anlaşma sağlanabilir. önce, bu işi benimsemek gcrck. Genel Başkanımız en esirgeyici tutumla hareket ctti. Uğradığı saldırıları biliyoruz. HP'li yöneticilerin bir bölümü belki bir taktik gereği birleşmeye çok sert bir dille karşı koyuyor. Neden SODEP deâil • Neden HP değil? Gürkan: İki parti de olağandışı kosullarda kuruldular, bunun sonucu olarak olağandışı hatalar yaptılar. HP'deki kuruluş hata ve noksanlıklarını daha kolay giderilebilir buldum. Sav: HP'ye girmeyişimin nedeni, o kosullarda "izinle" kurulmuş ve "danışıklı" olduğu izlenimini vermesiydi. Bu izlenim olaylarla da doğrulandı diyebi/iriz. istediğim ikinci bir şey daha var. Nasıl olur da üç tane, beş tane sosyal demokrat parti bulunur anlamıyorum. SAV Sosyal demokrat kanatta tek parti olması zorunluluk değildir. Ama sol oyları toplayacak guçlü bir parti çok daha kolaylıkla iktidar seçeneği olur. Türkiye'de "sol"un belli bir oy gücil var. Yüzde 30 kadar bir oran. Tek başına iktidar olmak için sosyal demokratlann bu taban oya bunun yarısı kadar eklemesi gerek. Yerel seçim sonuçlannın demokrat kanattaki birleşme sorunlarını çözeceği söyleniyordu. Beklenen olmadı. GÜRKAN Sosyal demokratlann birdii? Sizce iki seçim geçtikten sonra niçin birleşme sancıları çekiyor? SODEP ile birleşmek söz konusu değil Birleşme konusundaki gelişmeleri özetlerseniı ortaya ne gibi bir siyasi tablo çıkıyor; onlar ne dedi, siı ne dedini/? GÜRKAN Gerçekten çok güç bir soru. Hele karşı tarafın ne dediğini basından izlemek durumundaysanız. Anlayabildiğim kadarıyla SODEP diyor ki "Yerel sev'm sonuçlan ile birleşme zaten olmuştur. Taban bizde toplanmıştır, çatıda çatılmıyor, olay bitmişlir." HP'de diyor ki, "Her siyasal görüşun nihai amacı ve ana elkinlik alanı parlamenlodur; SODEP ise parlamentodaki bir sosyal demokrat partiye karşı, kendisine gösterilen tüın iyiniyete rağmen bir haclı sefcri yüriıtmüş ve sosyal demokrat hareketi bilinçli olarak bölmek istemiştir. Bu amaçla SODKP, genel seçimlerde ANAP ile yerel seçimlerde ise DYP ile HP'ye karşı dayamşına göstermişlir. Bu nedenle hiç değilse bu aşamada SODKP ile birleşmek söz konusu değildir." SAV Bu konuyu bence, bir "dedimdedi" kavgasına dönüştUrmemek gerek. Seçmenler bunu istiyorsa olacaktır. HP, Türk siyasal yaşamındaki işlevini bitirmektedir. Birleşme konusu tartışılırken, sosyal demokrat anlayışın dışındaki sol siyasi tercihleri hesaba katıyor musunuz? GÜRKAN Kaitettiğiniz "demokratik sol" tercih ise, evet. Başka "solları" kastediyorsanız. hayır. Sosyal demokrat kanat GÜRKAN Ben, bu bölünmeleri gecirdiğimiz olağan dışı dönemin koşulları dikkate alındığında adeta "kaçımlmaz" ve doğal sayıyorum. Herkes sanıyor ki kendisi daha etkin bir muhalefet yapabilir ve kendisi daha "esaslı" bir sosyal demokrattır. En çok eleştirilen de HP oluyor. ÇUnkü parlamentoda olan bir tek o. Ama eminım ki, yeterince etkin bir muhalefet yapılamamasının nedeninin HP'deki öznel eksikliklerden çok nesnel ortamdan kaynaklandığı yakında görülecektir. Gürkan: Sol değU demokrasi btttüıdeşmeli PSHR^"^ I S. "MSÜ'«*••» °"' FidunınıiM atanlur, agucımıaın altında toplanacak İFrdn ycni yftncümi,birio}in nonutunn katUınıp jçin aktif poliüka i/Jeyw*k gerekeni ynpnıalı fer^Şr I ^ ~ l ^ i r ^ s " r = H5^S •" Hf, utnönü karisması"nın yıkılmruına çalışacak ANKARA, (ANKA) IU ^ı l'aru'nın ycıcl scçlmlcı ı^ SODEP'c kırjı tıjf>«ciı ıtrı jı. öncelıkle *'lnftnü karıımı nm" yıkılmaıı ırmellnf djıyı dtrıiıcak Bunun ıçın • > l l n Inonirnun p.dltah olmadı okral UıUUInln an pla