Katalog

Kapak rm\ fiyatlan &M 1994 1995 11.000 12.500 25.000 25.800 305.000 45.000 36 000 122.000 78.186 19.700 42.000 70.000 18.000 35.000 60.000 55.000 60.000 70.000 9.500 1996 15.000 35.000 50.000 70.000 520.000 105.000 85.000 350.000 184.894 31.667 100.000 75.000 36.000 48.000 55.000 64.000 59.000 150.000 30.000 7.1 milyon 1997 20 000 50 000 90.000 95.000 520.000 105.000 110.000 500.000 230.000 50.000 110.000 90.000 52.000 95.000 70.000 73.000 90.000 195.000 60.000 7.8 milyon Sayfa 9 Ekmek (1 adet) WO 6.000 V Su (5 It) A 5.400 Gazete A 12.000 Cola (1 It) r 15.700 Yeni Rakı (70'lik) 150.000 Tekel 2000 sigara F > 35.000 Ithal pirinç \ 9.800 84.250 Çay (1 kg) Sıvı yağ (1 It) 51.276 Beyaz sabun 9.925 Baldo pirinç 13.000 Kuru fasulye |»\ 25.000 Bulgur [ 1 6.000 Kırmızı mercimek . 4 9.000 Yeşil mercimek 9.500 Nohut V l\ 9.000 Barbunya ^•'V ; 15.000 Ayçiçek yağı (1 kg) 28.000 5 Nisan Paketi ne getirdi? KİT ürünlerine yüzde yüze varan oranda zam yapılacak ve daha sonra altı ay süreyle KİT zamlan durdurulacak. Kamu çalışanlanna nisanda yapılması düşünülen yüzde 12'lik zamdan sonra 1 yıl süresince zam yapılmayacak. Merkez Bankası'na serbest piyasa müdahalesi azalacak. Sigortaya tabi tasarruf mevduatının üst sınırı 50 milyondan 100 milyon liraya yükseltilecek. Kısa vadeli avans kullanımı düşürülecek. Döviz fiyatlanna serbesti uygulanacak. Dolar ve mark fiyatları gerçek fiyatına ulaşana kadar yükselecek. Zenginlerden bir defaya mahsus olmak üzere, net aktif veya eşdeğer matrahı üzerinden düşük oranlı bir vergi alınacak. Stopaj geliıierine yüzde 3 oranında ek vergi gelecek. Varlığa dayalı menkul kıymetler ile A tipi yatırım fonu katılma belgeleri repo yapılabilen menkul kıymetler arasından çıkanlacak. Motorlu kara, deniz, hava taşıtlarından belirli kasko değeri üzerinde olanlardan bir defalık ek vergi alınacak. Birden fazla konutu olanlardan bir defalık ek emlak vergisi alınacak. Gelir ve kurumlar vergisi mükellefleri verdikleri beyannameler üzerinden ek bir vergi ödeyecekler. Bu tutar gelecek yıllarda vergiden mahsup edilecek. Akaryakıt fıyat istikrar fonu kesintisi yüzde 1O'dan25'eyükseltildi. 1994'te Sümerbank ve Etibank özelleştirilecek, Emlakbank halka açılacak. Sümer Holding'in 7 işletmesi, Petkim Yarımca Tesisi, Petlas, TURBAN'ın işlettiği 5 şehir Oteli, Testaş Aydın İşletmesi, Haliç Camialtı ve zam vaflmuru: Memura zam vok: ij Merkez Bankası'na özerkllk: Un(iko) THY (Ank.İst.) 3.500 Vergiler arttırılacak: 1.5 milyon 3.5 milyon yine yüksek enflasyon nedeniyle azalan Türk Lirası kullanımının yerini döviz kullanımı aldı. Dış açıklar kronikleşirken, mevcut sistem sık sık yüksek kur ayarlamalarını gerektirdi. Gelir dağlımı iyice bozulurken, işsizlik çok büyük boyutlara ulaştı. En vahim durum ise gittikçe kötüye giden mevcut ekonomik durumun sürdürülebilmesiydi. yapılan müdahalelerde iki aylık sürede yaklaşık 4 milyar dolar harcanmasına neden oldu. Sürekli araştırmalar yapıldı, kötü giden ekonomiyi iyileştirmek için. Dönemin Başbakanı Tansu Çiller ile Devlet Bakanı Aykon Doğan'ın sonu gelmezmiş gibi görünen gece toplantılarının ardından hazırlanan 5 Nisan İstikrar Paketi, freni patlayan ekonominin takla atıp, kaza yapmasını Ciller Inadı' engelleyemediği gözlendi. Görünüşte 5 Nisan 1994'te Ülke ekonomisine istikrar açıklanan istikrar paketi bu getirmek amacıyla hazırlanan 5 Nisan İstikrar kötü gidişe dur diyecekti. Oysa ki 5 Nisan 1994 günü Paketi, siyasi istikrarsızlık nedeniyle uygulanmaya ögle saatlerinde açıkladıkları istikrar paketinı "zaman ve fırsat" bulamadı. 1995yılı tanıtan Tansu Çiller ve sonlarına doğru seçim Murat Karayalçın, o güne ekonomisine geçen iktidar gelinceye kadar ortakları, ister istemez uyguladıkları hatalı sıkılan kemerleri politikaları anlatmaktan gevşetmeye başladı. kaçındılar. Tabii ki Ardından gelen ANAYOL Başbakan Tansu Çiller hükümeti ise KİT zamlarına aylardır faizleri düşürme yapılan yüksek oranlı inadı yüzünden Hazine'yi zamlar dışında hiçbir ve Merkez Bankası'nı istikrar tedbirini borçlanamaz duruma uygulamadı. getirdiğini, bu nedenle de 26 Ocak 1994 akşamı döviz piyasalarının ipinin REFAHYOL daöıtıvor elden kaçmasına neden olduğunu "halkına" Temmuz 1996'da iktidara söyleyemezdi. 26 ocak gelen REFAHYOL hükümeti günü serseri para önce ise, memur başta olmak borsayı 20 binden 29 bine üzere belirli çevrelere sıçratmış, kâr dağıttığı kaynaklarla adeta realizasyonunun peşinden seçim ekonomisi uyguladı. dövize yönelip piyasayı 3 kaynak paketi açıklayan allak bullak etmişti. REFAHYOL hükümeti, Alelacele ekonomi hiçbir istikrar tedbiri bürokratlarını konuta getirmezken, açıkladığı toplayan Çiller, piyasayı denk bütçe hedefinı sakinleştirmek için gece gerçekleştirebilmek için yarısı yüzde 13.9'luk Merkez Bankası kârına bile devalüasyon yapmıştı. Ama el uzattı. Faturası dar ve piyasanın kontrolünü bir sabit gelirliye çıkarılan 5 türlü eline geçiremedi. Nisan paketi sonrasında Dövizi sakinleştirmek için son 3 yılda gerçekleşen ,• Alaybey Tesisleri, EtBalık Kurumu'nun bazı kombina ve işletmeleri faaliyeti durduracak. TZDK yıl sonuna kadar tasfiye edilecek. Tekel'e ait Ankara ve Bomonti Bira fabrikaları ile Cibali Sigara Fabrikası yıl sonuna kadar kapatılacak. Karabük DemirÇelik Işletmeleri'nde de üretim yıl sonunda durdurulacak. Işçiler isterse tesisleri yıl sonuna kadar devralabilecekler. TTK'de bazı ocaklarda üretim yıl sonunda duracak. Kapatılan KİT'lerde işinden olan işçilere kanuni haklan ve tazminatlan zamanında karşılanacak. Emekli Sandığı'na ait gayrimenkuller gözden geçirilecek. Oteller kiraya verilecek ve satılacak. 1994 sonuna kadar ERDEMİR, Tüpraş, Petrol Ofisi, Petkim, THY, TURBAN, Havaş, D.B. Deniz Nakliyat ve Dltaş kısmen veya tamamen özelleştirilecek ve buradan 3.5 milyar dolar sağlanacak. 1995'te PTT'nin T'si ve TEK ile s PTT'nin cep telefonu ve kablolu * •? TVgibi ) hizmetlerinin lisansı satılacak. Kamuya yeni personel / alınmayacak. KlT'lerdeki / sözleşmeli personel ücretleri I zaman içinde memurlara I eşitlenecek. V Kamuda yatırımlar duracak, \ bütçe harcamalarında güvenlik ve savunma hariç, yüzde 30 oranında daraltmaya gidilecek. KlT'lerin vadeli hesaplar ile repodaki paralarına el konulacak. Kamu lojmanlan, dinlenme tesisleri ve makam arabası kullanımına sınıriama getirilecek. Buğday, pancar ve tütün dışında tarımda destekleme kapsamında ürün kalmayacak. Dış ticaret dengesini sağlamak, döviz fiyatlanndaki tırmanışı engellemek için ihracat teşvik edilecek, ithalatta vergi oranlan yükselecek ve tüketim malı ihracatı dızginlenecek. Kamu harcamalari: Ozellestirme; Ihracatlthalat: 24 Ocak Kararlarf mn uzantısı: 5 Nisan alındığı noktaya Türkiye'yi 24 Ocak Kararlan getirmiştir. 24 Ocak Kararlan'nın 86'ya kadar kesintisiz uygulanması 1997'ye kadar ihracatı sürekli arttırmıştır. 1989'dan sonra ekonominin dengeleri hızla bozulmaya başlamış, 89'da iharcatın ithalatı karşılama oranı yüzde 74.6 iken 93'te yüzde 52.2'ye düşmüştür. Dış ticaret açığı da 93'te 15 milyon dolara ulaşmıştır. Dış borçlar 1993'te 64 milyar dolara, iç borçlar 377 trilyon TL düzeyine ulaştı. Aynca Kürt sorununun 5 Nisan Karaıian'nın askeri çözümünün ekonomiye yüklediği, GSMH'nin yüzde 6'sı kadardır; yaklaşık 300 trilyon TL. Türkiye'nin dış mali çevrelerde kredi notunun düşürülmesi, dış borç bulma imkânını iyice sınırladığından, bulunan dış borçların çok yüksek faizle ve riskli koşullarla sağlanabilmesi ve bu ortamda faizı düşürmeyi ve kuru düşük tutmayı Hazine'nin sürdüımeye kalkması krizin başlamasına yol açmış ve bu yürütme 6 ay içerisinde Merkez Bankası döviz rezervlerinin yarı yanya erimesine yol açmıştır. Yılbaşından yıl ortasına kadar dolar TL karşısında yüzde 130 deger kazanmıştır. IMF ve Dünya Bankası uzmanlanyla sürekli görüşmeler sonunda 5 Nisan 1994 tarihli istikrar paketi uygulamaya sokulmuştur. Ekonomide yıllar boyu biriken dengesizlikler ekonomiyi ciddi bir krizin eşığine getirmiştir. Fiyat artışlan daha da hızlanmış, dış açık büyümüş, Türk Lirası değer kaybetme sürecine girmiştir. Ekonominin iç ve dış dengelerindeki hızlı bozulma, ciddi bir programın geciktirilmeden uygulanmasını gerektirmıştır.