Katalog

Gundem Sayfa 3 Üretimi de fiyatı gibi "dalgalı" B ir tarafta televizyon, buzdolabı, müzik seti sahibi olacağım diye her gün kupon kesen "dönemlik" okurlar, diğer tarafta bır önceki kampanyadan edindiği eşyanın sorunlarını yine diğer gazetelerin tüketici köşelerinde çözümlemeye çalışan kupon mağdurları. Gazetelerin kupon projeleriyle aydan aya, hatta günden güne değiştirdikleri fiyatlar, Türkiye'de gazete kâğıdı üretim grafiğiyle de paralellik gösteriyor. Zira yıllara göre kâğıt üretimi de fiyatlar gibi dalgalı bir seyir izliyor. 1991 yılında 96 bin 366 ton gazete kâğıdı üretilirken, 1992'de bu rakam 134 bin 614 tona ulaştı. 1993'te 94 binlere düşen gazete bin 649'a ulaştı. 1996'nın ilk 10 aylık verilerine göre ise kâğıdı üretimi, 1994'te ufak bir artışla 109 bin 906 tona Türkiye'de toplam 66 bin 842 ton gazete kâğıdı çıktı. 1995 yılında ise üretim en yüksek düzeye, 137 üretildi. KAYNAK:DİE Te p e g ö z ..xiwel zaman içinde, ülkenin birinde..." diye başlayan nice masallar gibi, anlı şanlı 5 Nisan Kararları da kimscnin aklında kalmadan geçip gitti. Tansu ÇillerMurat Karayalçın ikilisi TV kameralannın karşısında "masalcı dedeler" gibi oturup da nasıl da muştulamışlardı Türkiye ekonomisini kurtaracakları yollan! "Üç ay sonra, tanı üç ay sonra ilk olıımlu sonuçlan sizlere açıklayacağız" diyorlardı. Yıllardan 1994'tü, aylardan nisan... Geldik yıllardan 1997'nin nisanına... Ne üç ayı, üç yıl geçti... Neler mi oldu? Hiiiç! Tansu Hanım büyük umutlarla oturduğu Türkiye'nin en büyük partisinin lideıiiği ve başhakanhk koltuğundan erimiş bir partinin liderliğine ve şeriatın koruyucu kanatlan altında etkisiz bir başbakan yardımcılığuıa düştü; Murat Bey'i hiç sormayalım! Açıklanacak olumlu sonuçlar mı? Onlan da rakamlann üç yılda gelip düştüğü noktalara bakarak sizler çıkarün! Rekabet; serbest piyasa ekonomisi uygulayan ülkelerin de, tiim ülkelerin kapitaUstleşeceğini öngören küreselleşmenin de olmaz ise olmaz koşulu. Bir yandan içte liberalleştiğini savuna, beri yandan da Avrupa Birliği ile bütünleşeceği inancındaki Türkiye'de ulusal ve uluslararası rekabetin koşullannın "haksızuğa" ve "kapkaççıhğa" olanak tanımaması için oluşturulmuş bir Rekabeti Koruma Kurulu var. Var ama, yıllardın "başkanı olmadıgmdan" bir türlü toplanıp da piyasayı düzene sokamıyor. Üstüne üstlük piyasa da pek öyle rekabete hazır ve de istekli değil! Bu nedenle, başkanına yeni kavuşan Rekabet Kurulu'nun işi oldukça zor; rekabete girecek sektörler neler düşünüyor, sorunlan ve çözüm önerileri nelerdir? Bu sorunlar çözüJebilir mi ve önerilerin uygulanabilirliği var mi? Ülkemizde, çoğu çeviri olmakla birlikte, geniş sayılabilecek bir ekunomi yayuıcüığı var. Bir bölümü kuramsal olan bu yayınların arasında güncel ekonomik sorun ve sorunsallara çözüm üretecek "uygulamalan" kitapların da vaıiığı, bir "ekonomi kitaphğı" oluşturacak boyutlarda. Bu konudaki seçimleri için okurlannuza yardımcı olmaya çabşmayı amaçlıyoruz. Sağlık ve esenlikli bir hafta dilegiyle Cumhuriyet Ekonomi Bir varmış Hiç yokmuş! Özel Sermaye Dağılımı Dünyanın parasını gelişmekte olan ülkeler topluyor Türkiye'den daha fazla pay aldılar. zel sermaye yönünü "gelişmekte olan ülkelere" çevirdi. 1996 yılında özel sermayeden en büyük payı geçmiş yıllarda olduğu gibi gelişmekte olan ülkeler aldı. Dünya Bankası verilerine göre 1996 yılında gelişmiş ülkelerden, gelişmekte olan ülkelere doğru sermaye akımında 50 milyar dolarlık bir artış yaşanarak bu ülkelere giren yabancı sermaye tutarı yaklaşık 285 milyar doları buldu. özel sermayeden en büyük payı 52 milyar dolarla Çin alırken, Türkiye 1996 yılında toplam 4.7 milyar dolarda kaldı. Başbakan Necmettin Erbakan'ın ısrarla üzerinde durarak ekonomik işbirliğinden çok ekonomik "kader birliğine" dahil etmek istediği Malezya, Endonezya gibi ülkeler ise Türkiye'den yaklaşık 4 kat daha fazla yabancı sermaye çekti. 1996 yılında Endonezya'ya 17.9 milyar dolarlık özel sermaye girerken, bu ülkeyi 14.7 milyar dolarla Malezya takip etti. Ekonomik krizin izlerini silmeye çalışan Meksika ise 28.1 milyar dolarla en çok yabancı sermaye akışına tanık olan ikinci ülke oldu. Gelişmekte olan ülkeler arasında Türkiye'den daha az sermaye girişini yaşayan tek ülke Rusya olurken, Hindistan, Arjantin, Tayland, Brezilya gibi ülkeler de özel sermayeden O KAYNAK: Dünya Bankası Yabancı sermaye "hizmet" ağırlıklı Hükümetin enerji sektörüne milyar doları hizmet sektöründe ık sık yabancı iş yönelik özelleştirme hedeflerinden faaliyet gösterdi. heyetlerinin yanlarındaki etkilenen yabancı sermaye, geçmiş bürokratik temsilcileriyle Aynı yıl imalat sanayii için ise, dönemlerdekinin aksine sadece 640 milyon dolarlık beraber "ortaklık" 1997'nin ilk aylarında bu sektöre ilgi sermaye akışı gerçekleşti. kurmaya geldiği Türkiye'de, yabancı sermaye üretim 1997'nin ilk iki ayındaki sonuçlarda göstererek toplam 251.6 milyon dolarlık sermayeden 14.42 milyon ise ibrenin tekrar imalat yatırımından çok ticareti seçiyor. dolarlık pay aldı. sanayiine döndüğü 1990yılından 1996 KAYNAK: Hazine Müsteşarlığı gözleniyor. yılına kadar ağırlıklı olarak imalat sanayiini seçen yabancı sermaye, son dönemde siyasi Yabancı sermayenin sektörel dağılımı istikrarsızlıklar nedeniyle Yıllar İmalat dışarıya bir türlü güven Tarım Madenc. Hizmetl. Toplam veremeyen ve 655.24 1.25 347.08 1987 293.91 13.00 Türkiye'yi "riskli" ülkeler 5.62 296.87 820.52 27.35 1988 490.68 konumuna getiren uygulamalar 1511.94 11.86 540.59 9.36 950.13 1989 sonucunda, yüzünü hizmet 861 16 47.09 534.45 65.56 1990 1214.06 sektörüne çevirdi. 39.82 1967.26 22.41 809.55 1991 1095.48 Yabancı şirketler Türkiye'nin önemli bir pazar ve coğrafi 1819.96 18.96 493.13 1992 1274 28 33.59 konumuyla diğer 11.37 2063 39 462.38 1993 1568.59 21.05 pazarlara açılmada önemli bir 28.27 6.20 335.85 1477.61 1994 1107.29 nokta olduğunu söyleseler de, 2938.32 31.74 60.62 849.48 1995 1996.48 üretim yatırımı yapmak için 3836.97 8.54 3123.74 1996 640.59 64.10 siyasi istikrarın çok önemli 251.64 0.44 14 42 35 33 1997* 201.45 olduğunu vurguluyorlar. 7828.45 18204.01 (') Şubat ayı ıtibariyle 10837.94 316.87 225.75 Toplam 1996 yılında Türkiye'ye 1996 yılına aıt ızınlere 15 mılyon $ 14/2 ıtıaddesıne ıstınaden gelen yabancı sermayeye eklenmıştır. gelen yabancı sermayenin 3.1 S CUMHURİYET EKONOMİ DERGİSİ • İMTİYAZ SAHİBİ: BERİN NADİ • BASAN VE YAYAN: YENİ GÜN HABER AJANSI BASIN VE YAYINCILIK A.Ş. • GENEL YAYIN YÖNETMENİ: ORHAN ERİNÇ • GENEL YAYIN KOORDİNATÖRÜ: HİKMET ÇETİNKAYA • YAZIİŞLERİ MÜDÜRLERİ: DİNÇ TAYANÇ (SORUMLU), İBRAHİM YILDIZ • GORSEL YONETMEN: M. SEDAT DEVİR • REKLAM:MEDYAC Kapak: İSMAİL GÜLGEÇ Grafik: GRAFİK SERVtSİ